CDA MOET ZICH
AAN UITSPRAAK
CONGRES HOUDEN
Anti-joodse rel
in Duitsland
krijgt staartje
Nova zichtbaar in
sterrebeeld de Zwaan
OVERLEDEN AAN
VERWONDING
VUURWERK
FRANSEN SPF.F.IDF.N
ZELF VOOR DOUANE
HERDENKING SLACHTOFFERS
JAPANSE KAMPEN
Twee
jachten
uitgebrand
£cldóc ©oma/nt
MAANDAG 1 SEPTEMBER 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
(Van on2e parlementaire redactie)
DEN HAAG Over de vraag of mei
voor zichzelf persoonlijk de CDA-grondslag
moeten onderschrijven heeft het congres op
23 augustus een duidelijke uitspraak ge
daan. Ik vond dat wij ons aan die congre
suitspraak moeten blijven houden". Dit
heeft fractievoorzitter van de KVP in de
Tweede Kamer Andriessen dit weekeinde
verklaard naar aanleiding van de wens van
de ARP dat in het CDA opnieuw een
discussie over de grondslag zal plaats heb
ben.
Het partijbestuur van de ARP heeft zich
vrijdagavond in een ruime meerderheid ach
ter fractievoorzitter Aantjes gesteld. Deze
had ernstige bezwaren gemaakt tegen een
op het CDA-congres aangenomen resolutie,
waarin wordt verklaard dat het „evangelie
richtsnoer is voor het politieke handelen",
maar dat van CDA-vertegenwoordigers geen
verklaring over de persoonlijke geloofsover
tuiging mag worden verlangd.
Dit standpunt komt erop neer, dat iedereen
die het CDA-congres en de statuten onder
schrijft, dat CDA in parlement, gemeentera
den enzovoorts kan vertegenwoordigen.
Aantjes wil echter veel meer het karakter
van het CDA als beginselpartij onderstre
pen. en meent dat alleen christenen de
christen-democratische stroming kunnen
vertegenwoordigen.
Op 29 september zal de partijraad van de
ARP zich in Rotterdam op deze zaak bera
den. De ARP wil dat binnen het CDA deze
zaak opnieuw ter discussie komt
KVP-fractievoorzitter Andriessen meent dat
het conflict tussen KVP, CHU en ARP zich
na veel praten wel vanzelf oplost als beleid
en program van het CDA duidelijk gestalte
krijgen. De chu reageerde met de verklaring
dat deze politieke partij zich altijd tot het
hele volk heeft gericht. KVP en CHU zijn
van oordeel, dat aan kandidaatsvertegen
woordigers van het CDA geen „doopbewijs"
mag worden gevraagd. Verwacht wordt van
CDA-vertegenwoordigers dat zij werken vol
gens het program met het evangelie als
richtsnoer. Meer mag niet worden verlangd.
De ARP vreest echter dat de formulering
van deze grondslag op papier weliswaar
voldoende zal zijn, maar in de praktijk toch
niet kan voorkomen, dat het CDA een wat
kleurloze middenpartij wordt. Aantjes wil
daarom alsnog proberen meer waarborgen
te scheppen dat het christelijke karakter van
het CDA tot gelding komt.
(Van onze correspondent Frans Wennekes)
BONN De rellen die de neo-nazi's vorige week in de rechtszaal
van Bensheim - deelstaat Hessen - hebben ontketend tegen Simon
Wiesenthal, zullen op het hoogste niveau in het kabinet van de
deelstaat worden behandeld. Dit heeft de Hessische minister Heinz
Karry, die tijdens de oorlog zelf als slachtoffer van de nazi's in
een concentratiekamp heeft gezeten, in Wiesbaden meegedeeld.
Karry, ook penningmeester van de FDP, noemde het incident
„verpletterend en beschamend voor het aanzien van de Bondsrepu
bliek in de hele wereld".
De scheldkanonnades in het ergste nazi-jargon, waarbij Wiesenthal
voor „jodenzwijn" werd uitgescholden en waarbij luidkeels nazisti
sche leuzen werden geschreeuwd, vonden plaats tijdens een proces
dat Wiesenthal had aangespannen tegen de advocaat Manfred
Roeder, die Wiesenthal een „spion van de SD" had genoemd.
Roeder is ook schrijver van een brochure over Auschwitz, waarin
hij de miljoenenvoudige jodenmoord naar het land der fabeltjes
verwijst. Tegen hem is een vijftigtal procedures op gang gebracht,
zonder dat hiermee ook maar enig resultaat werd geboekt. Ook
pogingen hem als advocaat te wippen, zijn tot nu toe steeds op
niets uitgelopen.
Na de zitting in Bensheim beklaagde Wiesenthal zich erover dat
de president Roeder een half uur lang uit een anti-joods boek had
laten voorlezen, terwijl hijzelf niet aan het woord had kunnen
komen. Ook de houding van de politie wordt gelaakt. Terwijl de
politie bij linkse betogingen direct fel ingrijpt, werd er nu niemand
gearresteerd „omdat de politie dan op aanzienlijk verzet van de
hele groep had moeten rekenen".
Mysterieuze dubbele
moord in Zwitserland
LUGANO (AP) Vlakbij de
oever van het Meer van Lugano
hebben spelende kinderen de
aan handen en voeten gebon--
den, met kogels doorzeefde lij
ken gevonden van de Westduitse
industrieël Alexander Schmie-
mann uit Baden-Baden en zijn
echtgenote Antonia.
Westduitse en Italiaanse colle
ga's, staat voor een raadsel.
Roofmoord wordt onwaar
schijnlijk geacht, omdat me
vrouw Schmiemann haar waar
devolle sieraden nog droeg. Men
neemt voorlopig aan dat de Sch-
miemanns het slachtoffer zijn
geworden van een afrekening in
mafia-stijl, hoewel men over een
motief nog volledig in het duis
ter tast.
GRONINGEN ANP De 12-jarige Peter Boonstra uit Groningen
die vorige week donderdag ernstig gewond raakte door een
vuurwerkkogel, is zaterdag in het Academisch Ziekenhuis in
Groningen overleden.
De bewuste donderdagavond werd de jongen getroffen door een
niet ontbrande kogel, die een gewicht had van meer dan een kilo.
Er is inmiddels een gerechtelijk onderzoek ingesteld naar de gang
van zaken rond het vuurwerk, waarbij nog drie andere mensen
gewond raakten, zij het minder ernstig.
Surinamers
demonstreren tegen
onafhankeli j kheid
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Vrede en rust in Suriname kan
alleen bereikt worden als het land in een hin-
dostaans en een creools deel wordt verdeeld.
Dat was de strekking van een demonstratie van
naar schatting een kleine achthonderd hindos-
taanse Surinamers, die zaterdagmiddag in Den
Haag werd gehouden.
De protestmars, georganiseerd door de stichting
„Retusa" (Rechtvaardige Terugkeer Van Surina
mers), begon op het Malieveld en ging vervolgens
naar het Binnenhof. Daar werd door de voorzit
ter van de stichting, mevrouw W. H. Sack uit
Maastricht, een petitie aan kamervoorzitter dr.
A. Vondeling aangeboden. Om hun eisen meer
kracht bij te zetten, waren eerder al zo'n kwart
miljoen handtekeningen aan de vaste kamercom
missie voor de west afgegeven, die hoofdzakelijk
in Suriname verzameld waren.
Vier andere organisaties van Surinamers in Ne
derland hebben daarentegen laten weten, dat zij
de regering-Arron steunen in haar streven naar
onafhankelijkheid op of vóór 25 november a.s.
Nederlandse
banken lenen
Zuid-Af rika
Amsterdam ANP De Neder
landse banken geven de laatste
jaren flinke leningen aan Zuid-
Afrika. Deze leningen zijn es
sentieel voor het in stand hou
den en versterken van de apart
heid. Tot deze conclusie komt
de anti apartheidsbeweging in
Nederland (AABN) in een deze
week verschijnend rapport over
de rol van het internationale
bankwezen in Zuid-Afrika.
Volgens het rapport zijn min
stens vijf Nederlandse banken
direct of indirect betrokken bij
de financiering van de zuid-
Afrikaanse economie. Het zijn:
Amro, Abn, van Lanschot, Ne
derlandse Middenstandsbank en
Mees en Hope. De samenstellers
van het rapport beperkten zich
tot de in hun ogen belangrijkste,
Amro en Abn, die via interna
tionale bankgroepen uitgebreid
aan de financiering zouden mee-
werken.
Van onze correspondent Jan Drummen
Parijs De Europese Gemeenschap en haar
progressieve afschaffing van de douane-barrières
heeft tijdens dit weekeinde een ferme klap gekre
gen toen de bewoners van een dorpje in Zuid-Oost-
Frankrijk zelf douane ambtenaren gingen spelen
om hun Italiaanse oosterburen duidelijk te maken
dat er nog grenzen zijn.
Sedert enige tijd hadden de inwoners van Meailles
vastgesteld, dat de stroom stroom Italiaanse toeris
ten vrijwel uitsluitend dagjesmensen, die in hun
bossen verpozing kwamen zoeken, sterk toenam.
Zaterdag gingen enkele bewoners van Meailles en
Le Fugeret een kijkje nemen hoe de Italianen zich
wel vermaakten tussen de eeuwenoude dennenbo
men. Tot hun verbazing stelden de dorpelingen
vast, dat al de toeristen, mannen,
kinderen en ook bejaarden op zeer systematische
wijze paddestoelen verzamelden en in daartoe
gereedstaande dozen en kisten verpakten. De Ita
lianen bleken speciaal verlekkerd op de kostelijke
bolets de Bordeaux, een grote en bijzonder smake
lijke paddestoel. Toen gistermorgen zelfs een
me koelwagen tussen de bomen aangetroffen
werd, waarin de dozen en kratten met paddestoe
len geladen werden, besloten de Fransen
grijpen. Bij gebrek aan douane-mannen en politie
vatten zij zelf aan de grens post en hielden de
thuis kerende Italiaanse wagens aan. Zij vroegen
de Italianen hun koffers te openen en na enkele
uren hadden de bewoners van Meailles en Le
Fugeret ruim een ton paddestoelen in beslag geno-
Apeldoorn (ANP) In aanwezigheid van ko
ningin Juliana heeft de stichting Nederlandse
slachtoffers Japanse vrouwenkampen zaterdag
in Apeldoorn haar eerste lustrum herdacht.
Onder de aanwezigen bevonden zich eveneens
mr. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer,
oud-gouverneur-generaal van het vroegere Ne-
derlands-Indië en mr. W. Geertsema, commis
saris van de Koningin in Gelderland.
De plechtige herdenking begon in de Grote
Kerk van Apeldoorn, waar mevrouw ds. A.
Vogel in een oecumenische dienst voorging.
Daarna legde koningin Juliana een krans bij
het monument van de stichting Nederlandse
slachtoffers Japanse vrouwenkampen. Dit mo
nument is destijds in Apeldoorn opgericht, om
alle vrouwen te gedenken die tijdens de oor'og
in Japanse kampen het leven hebben gelaten.
Vertegenwoordigers van voormalige verzetsbe
wegingen, bij de plechtigheid aanwezig, her
dachten de slachtoffers eveneens tijdens het
leggen van een krans, evenals verschillende
Nederlandse vrouwen, die de kampen overleefd
hebben.
Illllllllllllllllllllllllllll
Eerste loc
In de Engelse
stad Shildon is
gisteren een
herdenkingsbij
eenkomst ge
houden ter gele
genheid van de
viering van de
150e verjaardag
van de Britse
spoorwegen.
Onder de dertig
lokomotieven
die werden ge
toond bevond
zich een na-
maakmodel van
de eerste stoom
locomotief ter
wereld.
iiiiimiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii
NU IS HET CDA EEN TE BELANGRIJKE ZAAK dan dat we
willen verkondigen dat KVP en CHU heropening van de discussie
moeten weigeren.
Voor de KVP zal dit wel veel moeite kosten, nu één van de
Nederlandse bisschoppen (die van Den Bosch) heeft laten blijken
de verplichtingen vanuit het Evangelie anders te zien, dan mr.
Aantjes c.s. als opvatting verkondigt. Maar het CDA-bestuur moet
spot en leedvermaak bij anderen maar voor lief nemen bij een
poging om na te gaan of er toch nog een manier is om uit de
theologische strijdvraag te komen en dan tevens duidelijk te maken
dat achter Aantjes bezwaren niet zoals in linkse kringen beweerd
wordt de vrees schuil gaat dat het CDA als het moet op een
andere politieke lijn zou willen gaan zitten als die van de linkse
concentratie.
Het vreemde in de situatie is dat Aantjes en De Zeeuw, de
christelijke politici die bekend staan als overtuigde voorstanders
van een vooruitstrevende politiek in een regeringscombinatie van
CDA en links, het tot stand komen van dit CDA bemoeilijkt
hebben, maar dan beiden onderling sterk controversieel denkend
inzake grondslag en ideologie van die christen-democratische partij.
OMDAT NAAR ONZE OVERTUIGING in de praktijk meestal
zal gebeuren wat mr. Aantjes als consequenties van de grondslag
van het CDA wil, zou er alles voor te zeggen zijn dat bij een
eventueel hernieuwd beraad, de ARP risico's en mogelijkheden
goed tegen elkaar afweegt.
Want, al moet men in de politiek nooit zeggen dat iets niet gebeuren
kan: een tweede kans voor het CDA om van de grond te komen,
zien we niet, als er vóór 1977 geen definitieve koop gesloten is.
Weeroverzicht
De Bilt Een rug van hoge
luchtdruk, die zich uitstrekt van
de Britse eilanden over de
Noordzee naar Denemarken, be
weegt zich langzaam naar het
zuiden en neemt daarbij nog in
betekenis toe.
Aan de zuidflank wordt vochti
ger lucht aangevoerd, zodat in
de nacht en vroege ochtend zich
plaatselijk nog mist kan vor
men. Later wordt de aangevoer
de lucht droger. Voor morgen
overdag wordt dan ook droog
en zonnig weer verwacht.
In het afgelopen weekend pas
seerde een vlak lage drukgebied
ons land. Gisteren kwamen er
alleen in het oosten wat buien
tot ontwikkeling, maar de mees
te neerslag viel juist over onze
oostgrens, waar plaatselijk meer
dan 20 mm werd afgetapt.
Vooruitzichten voor woensdag.
Eerst vrij zonnig, later mogelijk
enige regen. Middagtemperatu-
ren omstreeks 22 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor woensdag: Aantal uren
zon: 1-9. Min. temp.: omstreeks
13 graden. Max.: temp.: om
streeks 22 graden. Kans op een
droge periode van minstens 12
uur: 90 procent. Kans op een
geheel droog etmaal: 60 pro-
Beukers weer
voorzitter RKPN
Rotterdam ANP Het congres
van de Rooms Katholieke Par
tij Nederland (RKPN) heeft za
terdag met bijna algemene
stemmen de heer Klaas Beu
kers herkozen als partij-voorzit
ter.
De algemene ledenvergadering
koos ook een nieuw hoofdbe
stuur. De congresdag werd geo
pend met een plechtige heilige
mis in de Rotterdamse Bosjes-
kerk. Tijdens het congres hield
pater Eusebius Peters een ui
teenzetting over de actuele poli
tieke situatie in Nederland.
Ontvoerde
Brit vrij
BUENOS AIRES (DPA) De
Britse industrieël Charles Loc-
kwood (67), die 31 juli in Buenos
Aires werd ontvoerd, is gisteren
in goede gezondheid aangetrof
fen op een landgoed in de buurt
van de Argentijnse hoofdstad.
Om hem te bevrijden moest de
politie slag leveren met extre
misten, van wie er vier het leven
lieten, zo deelt de politie mee.
Lockwood was ontvoerd door
leden van het „revolutionaire
volksleger". Twee jaar geleden
is hem dat ook al eens gebeurd.
Dit is een reconstructie van
een ster, die als dubbelster
partner een „zwart gat"
heeft. Een „zwart gat" is
een stervende ster, waarin
de materie zo dicht opeen
is gepakt, dat zelfs lichtstra
len onverbiddelijk worden
vastgehouden. Een „zwart
gat" kan alleen"röntgenstra
ling uitzenden. Door de ge
weldige zwaartekracht c.q.
aantrekkingskracht van het
„zwarte gat" beweegt zich
een stroom van gas van de
gewone ster naar het zwar
te gat. Dit proces kan lei
den tot een explosie die het
verschijnsel „nova" tot ge
volg heeft. Het sterrenstel
sel op de foto staat even
eens in het sterrenbeeld de
Zwaan.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG In het sterrebeeld de Zwaan is
een exploderende ster, ofwel een nova ontdekc die
zich mogelijk kan ontwikkelen tot een supernova.
De nova, die met het blote oog zichtbaar is, staat
vlak boven de hoofdster van de Zwaan, Deneb.
Deneb is een van de drie heldere sterren van de
zogenaamde zomerdriehoek, die 's avonds om half
elf ongeveer recht boven ons staat
Een nova of supernova ontstaat als een ster zoveel
van zijn brandstof gebruikt heeft, dat hij zichzelf
letterlijk opblaast en een helderheid bereikt die
vele duizenden malen groter is dan oorspronkelijk.
De waargenomen nova is mogelijk een miljoen
maal helderder dan de zon.
Het is ook niet onmogelijk, dat een nova ontstaat
wanneer een neutronenster, een witte dwerg of een
„zwart gat" als dubbelster fungeert voor een gewo
ne ster. De zwaartekracht van genoemde sterren-
soorten is zo geweldig groot, dat alle energie van
de gewone ster om zo te zeggen opgezogen wordt
Ook dit kan aanleiding geven tot een geweldige
explosie waarbij een enorme gasschil de ruimte
in wordt gestoten. De welbekende Krabnevel is het
restant van zulk een explosie. De geëxplodeerde
ster schrompelt ineen tot een dichtheid, dat een
gram aards gewicht daar tonnen zou wegen. Ge
schat wordt dat de betrokken nova 500 tot 2000
lichtjaren van de aarde verwijderd is. In feite
betekent dat, dat dit kosmisch gebeuren ook 500
tot 2000 jaar geleden heeft plaats gehad. Zoveel
tijd heeft het licht immers nodig gehad de aarde
te bereiken.
Churchills
drankzucht
verlengde
oorlog.
GUILDFORD (AP) Sir
Winston Churchill premier
van Groot-Brittannië in de
Tweede Wereldoorlog,
heeft het conflict met twee
jaar verlengd als gevolg
van zijn drankzucht. Dr.
Julius Merry, hoofd van de
afdeling alcoholisten van
het West Park ziekenhuis
ten zuidwesten van Lon
den, legde zijn verrassende
verklaring over de Britse
staatsman af op de in
Guildford gehouden jaar
vergadering van de Britse
vereniging ter bevordering
van de wetenschap.
Churchill dronk twee fles
sen per dag en de oorlog
had misschien korter ge
duurd als dat niet het geval
was geweest". Dr. Merry
wilde op deze verklaring
niet dieper ingaan.
HAARLEM (ANP) Het echt
paar P. Besse uit Haarlem (43
en 42 jaar) en hun 17-jarige zoon
hebben zaterdagmiddag op het
Zuiderbuitenspaarne angstige
ogenblikken beleefd, toen hun
jacht in brand raakte. Bewoners
van woonboten konden de bran
dende boot naar het midden van
het water duwen. De brand
weerkorpsen uit Haarlem en
Heemstede verleenden hulp. De
opvarenden zijn met brandwon
den naar het St. Elizabethgast-
huis in Haarlem overgebracht
Het plezierjacht brandde uit
Op de rede van Vlissingen is
zondagmiddag een motorjachtje
na een ontploffing in brand ge
vlogen en kort daarna gezon
ken. Op het moment van het
uitbreken van de brand waren
er geen opvarenden aan boord.
Waarschijnlijk heeft de ontplof
fing zich voorgedaan in een van
de benzinemotoren.
Fractievoorzitter Andriessen over grondslag:
Zuiver ras
Congres blijkt miskoop
NA DE OPSTELLING VAN HET ARP-BESTUUR deze week is
het beste wat over het CDA-congres van vorige week nog gezegd
kan worden dat het een te vroege aankoop op de politieke
supermarkt is geworden. Ondanks de duidelijke meerderheid voor
de KVP-opvatting inzake relatie tussen grondslag en politiek
handelen, blijkt het congres vanwege zijn nog federatieve opzet
machteloos die resolutie waar te maken.
Ook nu heeft mr. Aantjes niet het gehele ARP-bestuur voor zijn
principiële standpunt (ieder CDA-vertegenwoordiger moet ook per
soonlijk belijden dat hij vanuit het Evangelie politiek bedrijft)
kunnen winnen. Maar hij heeft wel bereikt dat de anti-revolutionai
ren allemaal nog eens met KVP en CHU willen gaan praten.
Met andere woorden: de discussie van Woudschoten moet heropend
worden, maar dan voor een tegengesteld doel als waarvoor destijds
dr. De Zeeuw het de KVP had willen laten doen. Om in de
„aankoop"-stijl te blijven; de fabriek moet onmiddellijk een paar
monteurs sturen om de machine te reviseren.
