deTijd
Kamer vaart uit tegen Van Doorn
MOLUKKERS
KUNNEN
TERUG
HP
"3
"3
de^jflENE
Haile Selassie
was halve
eeuw
alleenheerser
CHRISTELIJKE
POLITIEK IS
GROOT RISICO
Negatieven gestolen
van nieuwe films
Weekbladen over CDA:
Aantjes wordt
geloofd en
verketterd
Benoeming NOS-voorzitter
DONDERDAG 28 AUKSKX ifeVl
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
RIJSWIJK (ANP) Zuidmolukkers. die de Indonesische nationa
liteit hebben gehouden of herkregen, kunnen als zij dat willen
naar Indonesië terugkeren. Dit heeft het ministerie van CRM
gisteren meegedeeld.
De afgelopen week hebben Nederlandse en Indonesische delegaties
besprekingen gevoerd over het vraagstuk van de Molukkers en
ebben gezamenlijke aanbevelingen gedaan aan de twee regerin
gen. Zij hebben voorgesteld de Molukkers die terug willen, onder
te verdelen in drie groepen: 1 de gepensioneerden, 2 personen met
een vakopleiding, 3 personen zonder vakopleiding. De gepensio
neerden kunnen terugkeren naar de plaats van hun keuze. De
mensen met een vak kunnen terugkeren als zij een arbeidsplaats
in Indonesië hebben gevonden, en voor de laatste groep wordt
gedacht aan inpassing in ontwikkelingsprojekten. Nederland heeft
voor alle categoriën financiële hulp in het vooruitzicht gesteld. Ook
is de regering bereid ontwikkelingshulpfondsen beschikbaar te
stellen voor projekten waar repatriërende Molukkers opgevangen
en tewerkgesteld kunnen worden.
De delegaties vonden het belangrijk de contactmogelijkheden tus
sen de Molukkers en him land van herkomst te vergroten. Door
gemengde commissies in Den Haag en Djakarta zullen deze
mogelijkheden worden uitgewerkt.
Een heel ongewoon schaakspel maakte de beeldhouwer John Edwards
voor het Britse Schaakcentrum. In dit „tweede wereldoorlog"-schaakspel
zijn de gangbare stukken vervangen door personen en attributen uit
de oorlog en „wit" en „zwart" zijn vervangen door Engeland en
Duitsland. De koning in de Engelse helft is koning George VI. de dame
is koningin moeder Elisabeth, de lopers worden uitgebeeld door de
Eni
igelse bulldog, de paarden door veldmaarschalk Montgomery op een
ikje en de torens door Winston Churchill. In het Duitse kamp zijn
ROME (AP) Onbe
kenden hebben tus
sen 14 en 18 augustus
j uit de kluizen van
Technicolor in Rome
de moeder-negatie
ven gestolen van
drie films die nog in
produktie zijn. Daar
onder bevinden zich
de opnamen van Fe-
derico Fellini's jong
ste film, „Casanova".
De politie houdt er
rekening mee dat de
dieven een losgeld
willen vragen voor
teruggave.
De diefstal werd gis
teren pas door Tech
nicolor aangegeven.
Het juiste tijdstip
kan niet worden vast
gesteld omdat het be-
J drijf tussen 14 en 18
augustus wegens va
kantie was geloten.
In totaal zijn 74 spoe
len film verdwenen -
die van de eerste drie
draaiwerken van Ca
sanova, een derde
deel van Pasolini's
„Salo, of de 120 da
gen van Sodom" en
opnamen voor „Un
genio, due soci, un
polio" van Damiano
Damiani.
„De schade is niet te
becijferen," vertelde
Fellini. „We hebben
niet alleen drie we
ken voor niets ge
werkt, maar de hele
planning van de film
loopt in het hon
derd." Fellini vertel
de dat een deel van
de sets al is afgebro
ken, terwijl sommige
acteurs, die in het
stuk verder niet voor
komen, inmiddels uit
Rome zijn vertrok
ken.
„Het is een krankzin
nige toestand. Als ze
een losgeld vragen,
welke garantie kun
nen de dieven me
dan geven dat de ne
gatieven niet belicht
zijn of op een andere
manier beschadigd?"
Hoewel de waarde
van de gestolen films
niet exact kan wor
den bepaald, leert
een blik op het pro-
duktiebudget van Ca
sanova - in totaat 25
miljoen gulden - dat
die in de vele miljoe
nen loopt.
In Elsevier deze week kritische
kanttekeningen bij het rege
ringsplan om alle Nederlanders
in een ziekenfonds onder te
brengen. „Volgens het draag
krachtprincipe van de drie vak
centrales die dit wetsontwerp
zijn ziel gaven, zullen de hoogste
inkomens de laagste subsidiëren
en de kleine gezinnen de grote
financieel bijspijkeren. Zo
schrijdt de nivellering via om
weg van de ziektekostenverzeke
ring voort".
Michel van der Plas gaat in het
blad van start met een zeer
lezenswaardig Iers dagboek. In
het hoofdartikel wordt Aantjes
afgeschilderd als scheurmaker.
„Het laatste station van de
CDA-trein is nu bereikt. Terwijl
deze trein op volle snelheid had
moeten zijn, staat hij werkloos
stil. Aantjes heeft met zijn door-
drammerij zijn eigen partij en
het CDA in gevaar gebracht
en daarmee de gehele christen
democratische politiek".
Het omslagartikel gaat over
Herman van Veen. „Er zijn
mensen die voor een tv-optre-
den alleen vragen hoe lang het
moet duren en hoeveel ze van
gen. En die rennen dan even
voor het begin de uitzending
binnen. Dat is een van de rede
nen waarom zo ontstellend veel
dingen zo slecht worden gedaan
in dit land".
De Haagse Post schrijft over de
provocatie van Aantjes. „Zoek
het maar uit, zelfs christenen
die vechten voor duidelijkheid
-a
O)
«O
in de politiek, creëren onduide
lijkheid".
Ook een beschouwing over het
geven van rechten aan minder
jarigen, zoals de PvdA-er Roe
thof dat wil. „Hoe zullen gere
formeerde ouders het vinden als
hun kinderen vrijheid van gods
dienst krijgen en zoiets als het
recht op de keuze van vereni
ging. Als het bij de keus tussen
korfballen en voetballen gaat,
zal het nog wel meevallen, maar
wat zullen diverse ouders zeg
gen als hun zoon of dochter van
14 bij het COC wil?"
Uit de mond van de nieuwe
Industriebond NKV-voorzitter
Piet Spijkers de onthutsende
uitspraken: „Over het ontwerp-
visieprogramma van het NKV
heb ik nog geen mening, omdat
ik er nog maar 20 bladzijden
van heb gelezen", en: „Ik ben
partijloos, ik heb geen interesse
in de politiek".
Een kritisch artikel tenslotte
over het tehuis voor mishandel
de vrouwen in Amsterdam. „Ze
krijgen een dak en een bed,
maar geen begeleiding. Vervuil
ing, ziekte en slechte voeding
worden hun deel. Het bestuur
luistert niet naar de vrouwen en
terugkeer naar man en huis
wordt niet aangemoedigd. Het
wachten is op de huismoeder".
Vrij Nederland over het CDA:
„Verdriet sprak uit de harte-
kreet van de KVP'er die tegen
het einde van de middag riep:
„Meneer de voorzitter, ik vind
dit partijpolitiek. De AR is bezig
het CDA de grond in te boren".
Voorts een groot interview met
PvdA-voorzitster Ien van den
Heuvel. „Ja als dat de lijn van
het CDA wordt, die conservatie
ve lijn-Steenkamp, dan denk ik
dat daar niet mee valt samen te
werken. Kijk es, mijn eerste be
langstelling gaat niet uit naar
Steenkamp. We zullen ons uiter
ste best doen om mensen uit de
christelijke partijen te vinden
waarvan wij zeggen: daar heb
ben we een redelijk vertrouwen
in, zoals het ook dit keer gegaan
is".
Ook een vraaggesprek met Rob
Meyer van het NOS-journaal,
„gezant van Jezus achter het
scherm". Hij zegt: „Eigenlijk
zou ik wel naar de Evangelische
Omroep willen. Ik bid daar wel
eens voor, maar mijn gebed is
nog niet verhoord. Nee, ik vraag
God dat niet dagelijks, je moet
God niet dwingen".
De Tijd opent met AKZO en
DAF. „De griezelige onzekere
situatie waarin de Enka-Glanz-
stoff-arbeiders verkeren is uite
raard even ernstig als die van
de DAF-Truck-werknemers. Dat
is een treurige vaststelling. Nog
treuriger is dat, zeker in het
geval van DAF, de leiding van
het bedrijf meent zich achter de
„harde en neutrale" adviezen
van McKinsey te moeten ver
schuilen".
Een commentaar over het CDA
concludeert: „De kans op die
ene lijst is zeer gering gewor
den. De meningsverschillen
gaan immers juist over de men
sen die op die lijst moeten ko
men. Dit gevoegd bij de nog
steeds niet afgeloste, maar door
het principieel debat even ver
geten politieke hypotheek de
verschillen in benadering van
het kabinet-Den Uyl moet er
wel een wonder gebeuren, wil
len ARP, CHU en KVP straks
met een lijst de verkiezingen
ingaan".
De Groene Amsterdammer ont
hult het draaiboek voor de ont
slagen bij DAF en AKZO. „Om
ernstige arbeidsonrust in de
AKZO-bedrijven te voorkomen,
zal het nodig zijn dat op zeer
korte termijn het volledige Mc-
Kinsey-onderzoek boven tafel
komt en niet alleen de (inmid
dels uitgelekte) diaprojecties die
aan vakbonden en onderne
mingsraadsleden zijn vertoond.
Wat dat betreft is het verzoek
van de bonden om aanvullende
informatie nog wat zwak gefor
muleerd.
Over Aantjes de opmerking:
„De inhoud die hij aan het be
grip evangelische politiek wil
geven, doet integer en sympa
thiek aan. Het is echter de vraag
of Aantjes voor deze veel essen
tiëlere zaak dezelfde steun bin
nen zijn eigen partij en daarbui
ten zal krijgen".
Ook Hervormd Nederland heeft
een interview met PvdA-voorzit
ster Ien van den Heuvel. „Met
bepaalde dingen mag de kerk
niet schipperen. Als de PvdA
iets zou doen dat in strijd is met
de christelijke uitgangspunten,
en de kerk zou daarover een
uitspraak doen, dan zou ik me
dat zeer aantrekken." En: „Die
tendens naar rechts binnen het
CDA is niet zo gunstig. En
voorzover het CDA een claim
heeft op de mensen in de kerk,
zou je zeggen dat het niet past
bij de ontwikkelingen binnen de
kerken".
Het hoofdartikel zegt over het
CDA en Aantjes: „Het CDA
dreigt een grauwe club te wor
den, die de man die het enige
kleur wilde geven, zonder aarze
len het bos heeft in gestuurd".
Voorts een curieus verhaal over
operaties zonder een mes die op
de Filippijnen worden uitge
voerd en waarvoor de medische
wetenschap geen verklaring
heeft. „Op een hoogte van onge
veer 30 cm boven de plek waar
geopereerd zou worden, maakt
de genezer een snijbeweging
met zijn wijsvinger, en meteen
splitst zich de huid, springt open
over een lengte van enige centi
meters".
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG Een groot deel
van de Tweede Kamer heeft
gisteren in het debat over de
benoeming van mr. E. Jurgens
tot voorzitter van de NOS, mi
nister Van Doorn (CRM) op har
de wijze aangevallen. De minis
ter was autoritair opgetreden,
en van inspraak en medezeg
genschap had hij een karika
tuur gemaakt, luidde vooral de
scherpe kritiek van de KVP-er
Van der Sanden. De minister
had het met de waarheid niet
al te nauw genomen, was een
volgende beschuldiging. Minis
ter Van Doorn probeerde zich
tegen de vele aanvallen te ver
dedigen. Hij erkende in de be-
noe mngsprocedure een „slor
digheid" te hebben 'gemaakt.
Maar verder gaf hij op geen
enkele wijze toe, dat hij in de
procedure fouten had gemaakt.
Hij is van oordeel dat hij niet
anders heeft kunnen handelen.
Vanmiddag werd het urenlange
debat voortgezet, toen verschei
dene Kamerleden in tweede ter
mijn lieten blijken dat zij met
het antwoord van de minister
maar matig tevreden waren.
De meeste kritiek kwam van de
WD, KVP, CHU, DS '70, CPN
en Boeren Partij.
Dat de ministerraad heeft beslo
ten dat een dergelijke benoe
ming voortaan in de raad ter
sprake moet komen, moet niet
worden gezien als een correctie
van minister Van Doorn achter
af, zo kreeg het Kamerlid Van
der Sanden te horen.
De KVP was geschokt door de
wijze waarop de minister de
heer Vermeer had behandeld,
kiekeboe had gespeeld met het
NOS-bestuur en doorzichtige
verhaaltjes had opgehangen die
op zijn minst met de waarheid
op gespannen voet stonden. Me
dezeggenschap en inspraak zijn
voor deze minister kennelijk al
leen maar van belang als het zo
uitkomt, zei mevrouw Van Vee-
nendaal (DS'70). Bas de Gaay
Het Kamerdebat over de
benoeming van NOS-voor-
zitter Jurgens werd in de
loge gevolgd door mevrouw
Jurgens (links) en mevrouw
Van Doorn, echtgenote van
de minister.
Nederlands geld
naar door CIA
Fortman (PPR) zei dat de minis
ter met deze benoeming aan zijn
partii Pf*f>r\ Hipnst Vippft hewP7on
HAILE SELASSIE
ADDIS ABEBA In 1936 stond de tengere
figuur van Haile Selassi, keizer van Abessi-
nië, later Ethiopië, eenzaam op het spreek
gestoelte van de Volkenbond in Genève en
waarschuwde tegen het gevaar dat het fas
cisme vormde voor de wereldvrede. Hij had
dat aan den lijve ondervonden, want de
fascistische legers van Mussolini hadden
zijn land onder de voet gelopen om zich
meer „Lebensraun" te verschaffen. Maar
de Volkenbond luisterde niet of nauwelijks
naar de keizer, die gisteren is overleden.
Voor de Italianen was de smaad van Adoea,
waar zij in 1896 verpletterend verslagen
waren door de Abessijnen, uitgewist, maar
keizer Haile Selassie's wraak was zoet: zijn
land was het eerste dat op de fascistische
vijanden heroverd werd. Toen kon Haile
Selassie beginnen met de verwezenlijking
van zijn oude droom: van zijn achterlijk
land een moderne staat te maken.
Hij slaagde er in van de hoofdstad Addis
Abeba een centrum te maken van het nieu
we politieke besef van de Afrikaanse staten.
Daar kwam het hoofdkwartier van de Orga
nisatie van Afrikaanse Eenheid. Voordien
reeds was hij met maarschalk Tito van
Joego-Slavië en Pandit Nehroe van India de
grondlegger van de „politiek van niet-gebon-
denheid". Intern probeerde hij hervormin
gen door te voeren, maar hervormingen
doorvoeren in een land waar grootgrondbe
zit als een normale en rechtvaardige zaak
wordt beschouwd, is iets dat haat en weer
stand, juist onder de traditionalistische
machtigen van het land, oproept.
Misschien juist daarom bleef Haile Selassie
ondanks alle hervormingen een absolute
heerser, die geen politieke partijen tolereer
de. Als zodanig doorstond hij een aantal
pogingen tot een staatsgreep en slaagde er
vooralsnog in de zaken in eigen hemd te
houden.
Maar ook de veranderingen in de wereld om
hem heen verliepen niet in zijn voordeel.
Politieke verschuivingen in de hem omrin
gende landen en wijzigingen in de oude
machtsverhoudingen maakten het dat de
wereld om hem heen een voor hem steeds
vijandiger gezicht kreeg. Bovendien kreeg
hij in steeds toenemende mate te maken met
het hardnekkige vriheidsstreven van de
vroegere, thans onder beheer van Ethiopië
gestelde Italiaanse kolonie Eritrea welks
goeddeels Islamitische bevolking weinig
voelde voor het conservatieve christelijke
(Koptische) regiem van Addis Abeba.
Het was de rampzalige droogte van het
Sahelgebied, dat zijn regiem de uiteindelijke
nekslag gaf. Aanvankelijk bagatelliseerde,
mogelijk uit een soort nationale trots, Haile
Selassië de rampzalige en duizenden doden
eisende droogte- en hongersnoodramp en
wekte daarmee veel weerstanden op. Deze
leiden tenslotte tot de vorig jaar uitgevoerde
staatsgreep, die de afgezette keizer in een
legerkamp bracht, waar hij op 83-jarige
leeftijd is overleden, drie maanden na een
prostaatoperatie.
Hij was via een staatsgreep keizer geworden
in 1928, bij welke gelegenheid Ras Tafari
de naam aannam van Haile Selassie, wat
betekent „Macht der Drievuldigheid". Meer
dan een halve eeuw heeft hij zijn land als
een alleenheerser bestuurd.
Zoon van
overleden
keizer
wil lijk
schouwing
LONDEN (Rtr) De zoon
van de gisteren overleden
Ethiopische keizer Haile
Selassie vertrouwt de
doodsoorzaak van zijn va
der niet en wil dat er lijk
schouwing wordt verricht
door onafhankelijke dok
ters en het internationale
Rode Kruis.
Kroonprins Asfa Wossen,
die in Londen woont, zei
dat de 83-jarige ex-keizer
nog in een uitstekende li
chamelijke conditie ver
keerde. Hij deed een be
roep op de Afrikaanse
staatshoofden en de rest
van de wereld, om uit te
vinden waarom Haile Se
lassie zo plotseling over
leed. Het bericht uit Ethio
pië dat de lijfarts van de
afgezette keizer onvindbaar
was toen deze ziek werd,
noemde hij ongelofelijk.
Hij legde alle verantwoor
ding bij de militaire raad
die Ethiopië nu bestuurt
Nu de keizer dood is, zal
het voor de Ethiopische re
gering nog moeilijker wor
den te beschikken over het
gigantische fortuin dat de
keizer op Zwitserse banken
had staan. Dit fortuin
wordt geschat op 37 mil
jard gulden. Grote hoeveel
heden goud uit Ethiopische
mijnen en winsten uit kei
zerlijke ondernemingen
zouden naar Zwitserland
zijn overgebracht Bronnen
in het Zwitserse bankwezen
betwijfelen of de bezittin
gen van Haile Selassie zo
groot zijn.
vanwege de deining die eruit
was voortgekomen, maar hij
wees van de hand dat de partij
politieke belangen hadden mee
gespeeld. Zeer voorzichtig was
Schakel (ARP) in zijn beoorde
ling. Vooral vond hij dat de
beslissing niet vrij was van „re
genteske" aspecten.
Volgens minister Van Doorn
was uitstel van de benoeming
van een nieuwe NOS-voorzitter
onverantwoord geweest. Om-
roepfunctionarissen hadden de
minister laten weten, dat er
dringend iemand nodig was om
te nemen,
Bovendien zou bij uitstel de pu
bliciteit zich hebben meester ge
maakt van de kandidaten en
zou niet de minister of de NOS
uitgemaakt hebben wie voorzit
ter zou worden, maar die publi
citeit. Het verwijt dat er geen
inspraak was geweest wees de
minister met grote stelligheid
van de hand. Hij zei het systeem
te hebben gehanteerd dat de
wet hem biedt. De omroep moet
de hand maar eens in eigen
boezem steken, aldus de heer
Van Doorn. „Ik ben niet onder
de indruk van de inspraak-prak
tijk van de NOS".
gefinancierde
radiozender
DEN HAAG (ANP) - Het
Tweede Kamerlid Ter Beek
(PvdA) vindt het vreemd dat de
Nederlandse regering ontwik
kelingsprojecten kiest, die de
Amerikaanse inlichtingen
dienst CIA als instrumenten be
schouwt om zijn doelstellingen
waar te maken.
Dat is volgens hem het geval
met Radio Sutatenze in Colom
bia. Radio Nederland Werel
domroep verzorgt programma's
via dit zendstation en het pro
ject is gedeeltelijk gefinancierd
met Nederlandse gelden. De
voormalige CIA-agent John
Marks heeft laatst onthult dat
ook de CIA tot de financiers
van het zendstation behoort
Bisschop Bluyssen over CDA:
EINDHOVEN (ANP) „Poli
tiek op grond van het evangelie
is altijd een groot waagstuk,
een risico. Wat in het evangelie
tot ons komt, reikt veel verder
dan wat langs politieke weg
kan worden gepresenteerd". Dit
schrijft bisschop J. Bluyssen
van Den Bosch naar aanleiding
van het jongste CDA-congres,
in het bisdomblad dat vandaag
verschenen is.
Bisschop Bluyssen zegt een bij
drage te willen leveren aan de
algemene oordeelsvorming over
de vraag, of vertegenwoordigers
van het CDA niet alleen het
politiek program, maar ook het
christelijk beginsel moeten on
derschrijven. „Het christelijk
karakter van een partij moet
blijken uit haar beleidsprogram
en haar politieke daden en dus
niet uit haar naam of uit de
artikelen van haar statuten",
meent bisschop Bluyssen. „Het
evangelie vertalen in politiek ge
drag is een hachelijke onderne
ming. In bepaalde politieke keu
zen spelen namelijk altijd facto
ren mee als eigen ervaring, kijk
op wat haalbaar is, enz. Dit kan
leiden tot verschillende richtin
gen van denken en handelen.
Een politiek beleid laat zich niet
zo maar afleiden uit het christe
lijk geloof dat men belijdt".
Het artikel in het bisdomblad
besluit: „Ik bewonder de over
tuigde en moedige poging om
het evangelie in concrete politie
ke daden te vertalen, terwijl het
mij tegelijk bezwaarlijk lijkt om
individuele personen op die
„overtuiging" te binden".
De Zeeuw:
Van PvdA word
ik nooit lid
NIJMEGEN (ANP) - Oud-
voonitter van de KVP De
Zeeuw heeft gisteravond
tijdens een bijeenkomst
van zijn beweging „Reso-
dA te zullen worden, van
wege een aantal socialist!-
sch-dogmatische trekjes
die deze partij volgens
hem heeft.
De bijeenkomst in Nijme
gen was georganiseerd
door Gelderse sympathi
santen van de nieuwe poli
tieke groepering „Reso
luut", die zich rond De
Zeeuw heeft geformeerd.
De bedoeling was te komen
tot de oprichting van een
werkgroep waarin van ge
dachten gewisseld zou kun
nen worden over de te voe
ren beleidslijn. De heer De
Zeeuw stelde, dat het van
de mensen aan de basis
afhangt of „Resoluut" uit
zal groeien tot een nieuwe
politieke partij. „Wij blij
ven in beweging zolang nog
onderzocht wordt of er be
hoefte is aan een nieuwe
partij", aldus De Zeeuw.
Mocht het zover komen,
dan wil de nieuwe partij
proberen het gat te vullen
in de Nederlandse politiek,
dat volgens „Resoluut"
door het CDA niet wordt
opgevuld. Morgen komt Re
soluut weer bijeen in Arn
hem.