Rinus Michels verdiende
een aanmoedigingspremie
Honderd jaar S.V.D.:
Aziatische toekomst
na Duits verleden?
Kerk
en
Wereld
VOORLOPER VAN
WERELDRAAD
VIJFTIG JAAR
KORTE METTEN
Lucky Luke Rails door de prairie
LEIDSE COURANT
PAGINA 6 J
De afsluiting van t
naire periode oude stijl ken
merkt het jubileum, dat een
bekende congregatie op maan
dag 8 september viert. Dan
zal het namelijk honderd jaar
geleden zijn, dat de Duitse
priester Arnold Janssen in het
Limburgse plaatsje Steyl zijn
missiecongregatie van het
Goddelijk Woord (S.V.D.)
stichtte.
Een jubileum, waarbij niet zo
zeer de aandacht zal uitgaan
naar het bloeiende verleden,
maar meer naar de onzekere
toekomst. De overste van de
Nederlandse provincie, pater
Adriaan de Groot heeft dit
aan de vooravond van het
eeuwfeest voor ogen gehouden
toen hij een inleiding hield
over „de internationale ont
wikkelingen en verwikkelin
gen van een missiecongregatie,
waaraan hij de vraag koppel
de: „Van een Duits verleden
naar een Aziatische toekom
st?".
In een beknopt historisch
overzicht wees pater De Groot
erop, dat pater Arnold Jans
sen een Duitse missiecongre
gatie stichtte. Hij wilde niet
achterblijven bij Engeland,
waar kardinaal Veughan de
missiecongregatie van Mill Hill
had opgericht, en bij Fran
krijk met kardinaal Lavigerie
en diens Witte Paters. In te
genstelling tot verschillende
van zijn opvolgers wilde pater
Janssen zijn congregatie ech
ter niet tot Duitsland beper
ken, ook al dwong de Kultur-
kampf hem de startplaats van
zijn initiatief vlak over de
grens in het Nederlandse Steyl
te zoeken.
Per 1 januari 1975 telde zijn
congregatie 3170 priesters. 619
theologanten, 1144 broeders en
336 novicen. Drieënveertig
procent van de leden'werkt in
Europa en Anglo-Amerika, 57
procent in Azië, Afrika, Papua
New Guinea en in Latijns
Amerika.
Gezien de oorsprong is het
niet verwonderlijk, dat de
Duitsers met drieëndertig pro
cent de grootste groep binnen
de congregatie zijn met nog
grote invloed op geest, groei
en ontwikkeling van de con
gregatie.
Dan volgen de anglo-amerika-
nen met twaalf procent. Zij
leverden in 1967 de eerste niet-
Duitse generale overste in de
persoon van John Musinsky,
overigens niet zonder animosi
teit. De Nederlanders maken
acht procent van het ledenbe
stand uit, evenveel als de La
tijns Amerikanen. Maar het
sterkste groeit de congregatie
in de Aziatische landen, Phi-
lippijnen, India, Indonesië en
Japan. Momenteel vormen de
Aziaten met zeventien procent
een steeds belangrijker wor
dende groep binnen de congre
gatie.
Het Aziatisch aandeel in de
congregatie is qua aanwas en
leeftijd het meest belovend.
Het ledenbestand in Europa is
vergrijsd. Het is bezig te ver
grijzen in Noord- en Zuid-
Amerika, maar is nog zeer
jong in Azië. Ofschoon de
Aziaten zeventien procent van
het ledenbestand uitmaken,
komen uit die groep vijftien
procent van alle novicen voort.
Verwacht wordt dan ook, dat
over tien jaar de Aziaten met
dertig procent de grootste en
jongste groep binnen de con
gregatie zullen vormen. De
helft van alle leden onder de
45 jaar zal van Aziatische ori
gine zijn. De vraag naar een
Aziatische toekomst van de
congregatie kan daar ook se
rieus gesteld worden, aldus
Pater De Groot.
Maar het is een vraag met veel
haken en ogen. Een aanzienlij
ke groep der Aziatische SV-
D'ers voelt zich binnen de con
gregatie behandeld als tweede
rangsleden, terwijl slechts een
klein groepje van de westerse
congregatieleden daarvoor oog
blijkt te hebben. In dit laatste
ziet Pater De Groot een nog
groter gevaar dan in het eer
ste. En hij vindt het moeilijk
in te zien hoe het probleem
kan worden opgelost zonder
dat zowel de Aziaten als de
„buitenlanders" een poging
doen om de oorzaken van deze
spanningen te achterhalen en
Bij de huidige getalsmatige
ontwikkeling der congregatie
zal volgens pater De Groot de
leiding in de toekomst onget
wijfeld bij de Aziaten komen
te liggen. Maar een van de
fundamentele elementen van
leiderschap is zelfvertrouwen,
gebaseerd op een nog funda
menteler element: zelfrespect.
Zo'n leiderschap kan zich niet
ontwikkelen in een atmosfeer,
waarin een groep voelt, om
welke reden dan ook, dat ze
met bgrepen, niet gewaarderd,
maar gewantrouwd wordt.
Meer nog, het gevoel van cul
turele vervreemding leidt tot
het ontstaan van een grimmig
en verbolgen type van leider
schap, dat zich sterk zal kan
ten tegen samenwerking tus
sen inheemsen en buitenlan-
Pater De Groot concludeert
dan ook: „Wij hebben intussen
in de politieke wereld wel zo
veel leiderschap leren kennen,
dat gebaseerd is op verbitte
ring en haat, dat we een derge
lijke ontwikkeling aan een re-
ligueze gemeenschap niet kun
nen aanbevelen. Een Aziati
sche en internationale toe
komst van de SVD hangt af
zo verklaart hij van de
creatieve en eerlijke pogingen
om de bestaande kloof te over
bruggen.
Met vooraanstaande gasten
uit de Wereldraad van Kerken
en uit het centraal bestuur
der r.k. kerk in Rome herden
ken de Zweedse Lutheranen
in feestelijke bijeenkomsten
van 5 tot 7 september in
Stockholm en Uppsala de vijf
tigste verjaardag van de „we-
reldkonferentie voor prak
tisch christendom".
Deze wereldconferentie werd
van 19 tot 30 augustus 1925 in
Zweden gehouden en vormde
een mijlpaal in de geschiede
nis der oecumenische ontwik
keling. Tot de sprekers op de
herdenkingsbijeenkomsten in
Stockholm en Uppsala beho
ren dr. W. A. Visser 't Hooft,"
ere-president van de Wereld
raad van Kerken, secretaris
generaal Philip A. Potter van
de wereldraad, alsmede kardi
naal J. Willebrands, hoofd van
het secretariaat der christelij
ke eenheid in Rome.
Samen met de beweging voor
Geloof en Kerkorde (Faith and
Order), die in 1910 werd opge
richt, en de Internationale
Zendingsraad, die uit 1921 da
teert, behoort de Wereldver
eniging voor Praktisch Chris
tendom tot de voorlopers van
de huidige Wereldraad van
Kerken.
Aan de conferentie vijftig jaar'
geleden namen 661 afgevaar
digden van christelijke kerken
uit 37 landen deel. De r.k. kerk
was er niet vertegenwoordigd.
De conferentie van 1925 gaf de
stoot tot grote oecumenische
activiteiten, die op haar beurt
leidden tot de internationale
congressen van Oxford en
Edinburgh, waarop in 1937 be
sloten werd tot de oprichting
van een „wereldraad".
De uitvoering van dit besluit
werd door de tweede werel
doorlog echter opgeschort. In
1948 kwam de Wereldraad van
Kerken in Amsterdam tot op
richting. Op het ogenblik zijn
bij de wereldraad ruim 270
reformatorische, orthodoxe en
oud-katholieke kerken aange
sloten, terwijl op verschillende
terreinen wordt samengewerkt
met de r.k. kerk.
De bisschoppenconferentie en
de provinciaals van orden en
congregaties in Nederland
hebben hun fiat gegeven aan
een „procedure voor de be
handeling van leerstellige be
zwaren tegen katholieke au
teurs in de Nederlandse kerk
provincie". De procedure
beoogt enerzijds klaarheid te
geven in de vraag of een kath
oliek auteur al dan niet in
strijd -is met de katholieke
leer betreffende geloof of ze
den en anderzijds een'geïncri
mineerd auteur volledige
rechtsbescherming te waar
borgen. Dit stuk zal ter kennis
van de Heilige Stoel worden
gebracht.
Kapelaan P. W. J. Noorder-
meer is benoemd tot directeur
van het nieuwe Diocesaan
Pastoraal Centrum in het bis
dom Rotterdam. Tot nu toe
was hij kapelaan in de paro
chie van de Heilige Jeroen te
Noordwijk-Binnen en pasto-
raal-theologisch medewerker
in het dekenaat Bollenstreek.
Tot secretaris van het Dioce
saan Pastoraal Centrum is be
noemd de heer C. L. M. van
Ruyven.
Volgens het Deense ministerie'
van buitenlandse zaken ko
men nog altijd massale pro
testen in Kopenhagen en bij
de Deense vertegenwoordigin
gen in het buitenland binnen
tegen de plannen van de Deen
Jens Jörgen Thorsen om een
pornografische film te maken
over het leven van Jezus.
Thorsen zelf heeft verklaard
zijn „geduld met de Deense
overheid te hebben verloren",
die geen middel onbenut heeft
gelaten hem tegen te werken.
Hij zou nu de zaak in eigen
hand nemen. Om aan geld te
komen wil hij „volksaande-
len" uit gaan geven.
Drs. A. J. J. M Oliehoek is
benoemd tot pastoraal werker
in het dekenaat Delft met als
functie het zoeken naar con
crete en hanteerbare mogelijk
heden om het proces van kerk
opbouw in de parochies te be
vorderen, alsmede het bevor
deren van goede communica
tie tussen parochies onderling
en tussen parochies en het de
kenaat.
De bisschop van Rotterdam
heeft de volgende benoemin
gen gedaan: A. G. M. v.d.
Burg tot pastor in de H. Willi-
brordparochie te Bodegraven,
F. J. Wiist tot pastor-deservi-
tor in de Gerardus Majellapa-
rochie te Den Haag. Th. P. G.'
Kloosterman tot pastor in de
St.-Jeroenparochie te Noord
wijk-Binnen en L. J. M. van
Gendt o.fjn. tot kapelaan in
de parochie O.L.V. Onbevlekt
Ontvangen te Leiden.
Agenda-Bioscopen
Donderdag 21 aug.
Circustheater, 20.15 u. One-
manshow Paul van Vliet (J)
Diligentia, 20.15 u. Fons Jansen
5. inspeelavond (J)
Koninklijke Schouwburg, 20.15
u. Wim Kan Alleen (J)
Theater Aan de Haven, 20.15 u.
Een dag dagen lang of Zoals het
klokje thuis tikt tikt het nergens,
try-out-voorstelling De Appel (J)
Vrijdag 22 aug.
Koninklijke Schouwburg, 20.15
u. Wim Kan Alleen.
Circustheater, 20.15 u. One-man-
show Paul van Vliet (J)
Diligentia, 20.15 u. Fons Jansen
5, inspeelavond (J)
Theater Aan de Haven, 20.15 u.
Een dag dagen lang of Zoals het
klokje thuis tikt tikt het nergens,
try-out-voorstelling De Appel (J)
Poppentheater Guido van Deth
20.30 u Cabadrama, solotoneel
Jan Veelo.
Kloosterkerk 20.15 u. Orgelcon
cert door Leo van Doeselaar (J)
APOLLO (tel. 460340): Mandingo
(18) 2.30 7.00 9.30 zo. 2.00 4.30
7.00 9.30. Shaft's big score (18) vr
en za. 24.00. APOLLO 2 (tel.
460340): Breakout (18) 2.00 7.30
9.45 zo. 2.30 4.45 7.30 9.45 vr. en
za. ook 00.15. ASTA wegens ver
bouwing gesloten. BIJOU (tel.
461177): Frankenstein junior (14)
2.00 7.00 9.30 zo. 2.00 4.15 7.00
9.30. CAMERA (tel. 467200): Some
like it hot (18) 2.00 8.00. CINEAC
(tel. 630637): Walt Disney's teken
filmparade (a.l.) 9.30 11.30 1.30
3.30 zo. 11.30 enz. Emmanuelle
(18) 5.30 7.30 9.30. The last picture
show (18) za. 24.00. CORSO (tel.
467200): The return of the Pink
Panther (a.l.) 2.00 8.15 za. 2.00
7.00 9.30 zo. 2.00 4.30 7.00 9.30.
DU MIDI (tel. 855770): Ben Hur
(a.l.) 8.00 Pipo en de piraten van
Toen (a.l.) za. zo. en wo. 2.00.
EUROCINEMA (tel. 667066): My
fair lady (a.l.) 1.30 7.45 za. zo. en
wo. 3.45 7.45. Met de Franse slag
(18) za. 24.02. Vier rakkers en een
oude jeep (a.l.) za. zo. en wo. 1.30.
FLORA (tel. 465224): Liefde met
een grote L (18) 2.00 7.00 9.15. zo.
2.00 4.30 7.00 9.15. Serpico (18)
vr. en za. 24.00. KRITERION (tel.
460330) Nada (18) 3.00 7.00 9.30.
The Cincinnati kid (18) vr. en za.
24.00. METROPOLE (tel. 392244):
De peetvader, deel II (14) 2.00 7.30.
ODEON (tel. 462400): Inpikken en
wegwezen (14) 2.00 6.45 9.15 zp.
1.45 4.15 6.45 9.15. Drie miljard
zonder lift (18) vr. en za. 24.00.
ODEON 2 (tel. 462400): Mens erger
je niet (18) 2.15 7.00 9.30. zo. 2.00
4.30 7.00 9.30. OLYMPIA (tel.
330814): Live and let die (14) 2.00
8.00. PASSAGE (tel. 460977): Cleo
patra Jones and the Casino of
Gold (18) 2.30 7.00 9.30 za. en zo.
I.30 4.00 7.00 9.30. The getaway
(18) vr. en za. 00.15. REX (tel.
636747): Turks fruit (18) 9.00 11.30
2.00 4.30 7.00 9.30. zo. 1.30 enz.
De schat n het zilvermeer (a.l.)
II.30. ROYAL 70 (tel. 462677):
Cappa en de vliegende monsters
van Dracula (14) 2.15 7.00 9.30 ma.
en di. 2.15 8.00 wo. 2.15 De kara-
tekoning van Hongkong (18) vr. en
za. 24.00. De terugkeer van de 7
gladiatoren (14) zo. 12.00. ROYAL
OP ZOLDER (tel. 462677): De mo
kervuist van Shanghai Joe (18)
2.15 7.00 9.30 ma. di en wo. 2.15
8.00 Draculalustige vampiervrou
wen (18) vr. en za. 24.00. STUDIO
DE LUXE (tel. 461859): Kom met
je Waldhoorn tussen mijn Alpen
(18) 2.15 7.15 9.30 zo. 1.30 4.00
7.15 9.30. STUDIO 2000 (tel.
542288): Once upon a time in the
West (14) 2.00 7.30 zo. 7.30. DE
UITKIJK (tel. 542288): Moord in de
Oriënt Express (14) 2.00 8.00.
(Van onze sportredactie)
Amsterdam Als staatssecretaris Jan Schaefer van
Volkshuisvesting nog wat geld in zijn subsidi tpotje
heeft voor renovatie (vernieuwing) dan verdient Ri
nus Michels tenminste een aanmoedigingspremie.
Niet dat deze het geld zo hard nodig heeft, maar
waar vind je tegenwoordig nog mensen die al aan
hun werkzaamheden beginnen nog voor de officiële
datum van indiensttreding?
Welnu, Rinus Michels is er zo
een. Hij coachte gisteravond
(ver voor 1 september derhalve)
Ajax in het nacompetitieduel te
gen AZ '67. Weliswaar niet in de
dug-out maar dat doet er niet
toe. En afgezien van dit alles:
Schaefer zal als ex-warme bak
ker toch wel belangstelling heb
ben voor kneedwerk dat Mi
chels moet verrichten om van
Ajax iets te maken dat een bee
tje zal lijken op de topploeg van
weleer. Gisteravond was daar
van nog nauwelijks iets zicht
baar. De ploeg verdiende het
gelijkspel tegen AZ '67 niet. De
Alkmaarders valt te verwijten,
dat ze Ajax dat ene punt heb
ben gelaten.
Trainer Joop Brand had het op
papier allemaal keurig voor el
kaar, maar zag zijn mogelijkhe
den al danig beperkt toen Bert
van Marwijk niet kon spelen en
de eveneens geblesseerde Bobby
Vosmaer wel in het veld stond, sporadisch
maar nauwelijks de bal durfde
te raken of een duel aan te
gaan. In feite was AZ '67 dus
vleugellam en mede daarom
koos de ploeg voor een behou
den concept.
Een terechte beloning want AZ
'67 was tot dat moment ae enige
ploeg die voetbalde. Ajax rom
melde in feite maar wat met de
bal op zoek naar uitvoering van
de nieuwe vorm die Michels zich
heeft gedacht.
Na de rust kwam Ajax er zo af
en toe wat beter uit. Gerry Muh-
ren Juist vader geworden van
een tweede zoon liet veel
lange passes los vanuit het ach
terveld en ze waren meestal ou
derwets zuiver. In de aanval
moesten dan blijkbaar de kop-
specialisten Meyer en Geels ge
vonden worden en ook dat lukte
inderdaad af en toe. Het mid
denveld kreeg versterking met
Krol en Steffenhagen en aldus
zal Ajax zich via een straffe
organisatie op het middenveld
presenteren de terugweg naar
de top.
kwam met zijn sliding. Meyer
kopte de voorzet in en doelman
Vooys werd volmaakt kansloos
toen Van Rijnsoever de bal van
richting veranderde.
Desondanks had AZ '67 kunnen
winnen. Want in de laatste mi
nuut stond Nygaard luttele me
ters vrij voor een uit positie
gespeelde Schrijvers. De Deen
zag Kist er beter voor staan,
zoals hij zei speelde hem de bal
toe. Buitenspel oordeelde Pijper
deze keer terecht.
33. Kist 0-1, 79. Meyer 1-1.
Scheidsrechter: Pijper; toeschouwers:
12.500.
Ajax: Schrijvers; Suurbier, Dusbaba,
Hulshoff, Krol; Van Dord (Ling),
Notten (Helling), Mühren; Steffenha
gen, Geels, Meyer.
AZ '67: Vooys' Van Rijnshover, Mol,
Spelbos, Vonk; Wildbret, Hoven-
kamp, Suurendonk; Vosmaer
(Groot), Kist, Nygaard.
Stand
AZ'67 2 1 1 0 3 3—2
Ajax 2 0 2 0 2 2—2
FC Twente 2 0 2 0 2 2—2
Sparta 2 0 111 2—3
Ajax bleek er doodverlegen
mee. Schiep zich in de eerste
helft in feite geen enkele reële
kanè en mocht slechts blij zijn
dat Suurendonk, Hovenkamp
hij speelde zijn eerste goede
wedstrijd bij de Alkmaarders
en Kist kansen misten. Tot de
34ste minuut echter toen Kist op
de rand van buitenspel de
grensrechter vlagde vinnig,
scheidsrechter Pijper negeerde
het en Ajax protesteerde niet,
dus voetbal is kennelijk (nog)
geen oorlog in vrije positie
kwam en doelman Schrijvers
omspeelde.
Het kwam gisteravond spora
disch Michels: „In elk geval
gedurende 85 minuten niet"
uit. En als AZ '67 zich gehouden
had aan de opdracht van Joop
Brand („Die 1—0 moeten we
vasthouden") zouden de Alk
maarders als winnaar uit het
veld zijn gegaan. AZ '67 deed
dat echter niet, wilde de voor
sprong vergroten. Maar met de
linksbenige amateur-debutant
Peter Groot op rechts als ver
vanger van Vosmaer lukte dat
Er werden desondanks risico's
genomen door AZ '56 en toen
Ajax tien minuten voor tijd diep
vanuit eigen helft een aanval
trachtte op te zetten, liet de ver
opgedrongen centrum 'erdedi-
ger Mol zich uitspelen door
Geels, waarna Spelbos te laat
-*m». 'ii.v
De actie, waaruit Ajax toch gelijkmaakte. Geert Meyer
kopt en Van Rijnsoever tracht te redden, maar maakt het
er alleen maar erger op. De bal wordt van richting
veranderd, waardoor doelman Vooys in het niets zal
grijpen.
Paulus de Boskabouter DE BOEBOMEN
0-57 Paulus en Oehoeboeroe hoef
den niet lang te zoeken naar Euca-
lypta. Men kon gewoon op het geluid
afgaan, want Eucalypta zong. Niet
erg rnooi.dat is waar; het leek nog
het meest op het piepen en knarsen
van een slecht gesmeerde kruiwa
gen. Maar soms waren er toch hele droeg een zakje mee, waarin zich het
zinnen die duidelijk verstaanbaar wa- toverpoeder bevond. ,,Het boe
ren, zoals bijvoorbeeld: „Daar kom poeier", fluisterde Paulus. „Sssst",1
ik aan bij volle maan, op naar de deed Oehoeboeroe. Nu begon de
bomen, ze zien me al komen..." Met heks met het boepoeier te strooien,
ogen die glinsterden in het maanlicht heel omzichtig,
loerde de heks om zich heen. Ze
Suske en Wiske De vinnige Viking
Een drdkdrinm'ntuin.Odtkdnf
niel! Jkuordgek! Ddlkoml
door die steen op m'n kop!
