Kleine
extra's
die
het
maken...
Be
richt
uitblik
MEDISCHE RUBRIEK
Met Uw hulp betere
dierenwet
Lucky Luke Rails door de prairie
PAGINA 6
LEIDSE COURANT/
MAANDAG 18 AUGUSTUS 197;
VOOR DE VROUW
De wolken pakken zich srnen boven de zee.
We kri]$en„^ zwdar weeri
QiEN LATER GIEREN DE EERSTE
WiNOVI.AGEN RL OM LRMBiKS
RUISTE
n ALLE REViGRElO
NEEMT DE STORM TOE
EN BEREIKT'SNRCRTS
z'nroogtepunt.Met
een enorme krrckt
BEUKEN de RUiZEN'
ROGE GOLVEN op de
duinruggen...erop
ret eenzame ruiste!
De homo sapiens: agressief kuddedier
Terwijl alle wereldleiders
de mond vol hebben over
ontspanning, vrede en sa
menwerking, draait de
wapenindustrie op volle
toeren, worden mensen
gefolterd en vermoord, en
schijnen de haat en de
spanning eerder toe te ne
men dan omgekeerd.
Indien we volgens de We
reld Gezondheids Organi
satie ons slechts gezond
mogen noemen wanneer
we ons goed voelen zowel
op lichamelijk, psychisch
als sociaal vlak, dan heeft
deze gang van zaken ze
ker een weerslag op onze
gezondheid en ons geluk.
Daarbij is het opvallend dat en
kel de mens, de zogenaamde
„homo sapiens", samen met en
kele varie-teiten van ratten en
muizen, in staat blijkt te zijn
zichzelf uit te moorden.
Moord en doodslag, zeker in
groepsverband, en binnen de ei
gen soort, is het grote monop
olie van de mens. Daarbij valt
het onmiddellijk op dat niet de
individuele agressie onze ergste
vijand is. Het uitschieten van de
persoonlijke agressie naar dood
slag, foltering, verkrachting en
moord, is een zaak die door
gaans in alle samenlevingen on
middellijk onder controle ge
bracht kan worden. Zelfs de
moderne massa-moordenaars
slagen er meestal niet in lang
actief te zijn. De bedreiging die
de mens voor zichzelf éls soort
vormt komt uit een heel andere
hoek.
Niet het ontsporen van de per
soonlijke agressie, maar wel het
ontregelen van zijn zin tot socia
le integratie en tot groepsvor
ming, is het kernprobleem.
Slechts wanneer de trouw, de
verknochtheid en de devotie aan
de stam, de natie, de politieke
partij, de ideologische groep of
de godsdienst verblind worden,
begint het echte gevaar.
Dan ontstaan stamtwisten, na
tionale oorlogen, burgeroorlo
gen, godsdienstoorlogen en ten
slotte zelfs wereldoorlogen.
Daarbij is het opvallend dat de
blinde trouw aan de eigen groep
niet gebaseerd is op eigen per
soonlijk voordeel of haatgevoe
lens op het individuele vlak.
Men haat niet bepaald zijn
buur, maar wel de inwoners van
een ander land, zelfs wanneer
men nog nooit een van hen ont
moet heeft. De Amerikanen die
in Zuid-Vietnam gingen vechten
hadden geen persoonlijke afre
kening in de zin met een of
andere Vietnamees, en dit geldt
voor alle agressie in groepsver
band.
Kortom, te sterke gevoelens van
integratie in een groep, dus van
het gevoel er bij te behoren,
kunnen leiden tot collectieve
agressie tegen andere groepen.
Wanneer de belangengroepen
op wereldvlak steeds een grote
re schaal aannemen en het wa
penarsenaal steeds dodelijker
wordt, dan begrijpt men allicht
dat zulke collectieve agressie
het drama nummer één wordt
van het mensdom. Niemand zal
aan deze problematiek ontsnap
pen omdat de wereld steeds
kleiner wordt door de massame
dia en het sneller massa-ver
keer.
Indien we de psychologie mogen
beschouwen als de wetenschap
die het menselijk gedrag bestu
deert in al zijn facetten, dan
kunnen we ons toch met be
zorgdheid afvragen wat de posi
tieve bijdrage geweest is van
deze belangrijke tak van de we
tenschap.
Tot nu toe hebben de psycholo
gen zich op een zeer weten
schappelijke manier (allerlei
proeven met ratten) beziggehou
den met onbelangrijke ver
schijnselen ofwel ze hielden zich
bezig met belangrijke zaken,
waar de mens rechtstreeks bij
betrokken was, maar dab ge
beurde dit op een vrij onweten
schappelijke manier.
In dit verband denken we voor
al aan de psycho-analyse en an
dere vormen van psycho-thera-
pie die nog altijd verder brou
wen op de ideeën van grootva
der Freud.
Het wordt meer dan tijd dat de
psychologie zich op een weten-
schappeijke manier gaat bezig
houden met belangrijke zaken
en de grote menselijke proble
men gaat aansnijden.
De grote opgave wordt dan:
waarom gedragen mensen zich
op een bepaalde manier in
groepsverband en hoe kan dit
gedrag ten goede beinvloed wor
den?
Daarbij bedoelen wij concreet
dit: hoe kan men komen tot een
zo groot mogelijke zelfbevesti
ging en zelfrealisatie terwijl te
vens de positieve, niet ontspo
rende integratie in de groep,
m.a.w. de samenwerking met
anderen, zo goed mogelijk ver
loopt?
Dit probleem kan natuurlijk
langs alle kanten benaderd wor
den, maar het kan zeker geen
kwaad te zoeken naar de oor
zaak van de menselijke proble
matiek op gebied van collectieve
agressie.
Sommigen zien de sterke nei
ging tot groepsvorming in onze
onbeholpenheid als kind. De
mens als baby is inderdaad het
meest sukkelachtige wezen dat
er bestaat. De afhankelijkheid'
van de anderen zou zich laten
doortrekken op volwassen leef
tijd onder de vorm van een
noodzakelijke integratie in een
groep.
De evolutionisten verwijzen
meer naar twee andere mogelij
ke oorzaken. Zodra de voor
mens afgedaald was uit de bo-_
men, vleeseter wei^d en begon te'
jagen op de voorhistorische
prooidieren, die alle sterker dan
hij waren, moest hij noodge
dwongen overgaan tot een echte
samenwerking op jachtgebied.
Deze samenwerking was een
kwestie van leven of dood.
Tenslotte kan er ook, in de loop
van de evolutie, een constructie
fout geslopen zijn in onze herse
nen.
Immers, onze oudere hers en
strukturen, waarin zich oni
emotie en gevoelsleven afspeel!
is de laatste 70 miljoen jaren a
goed als onveranderd gebleven
Onze hersenschors, de zetel vai
ons rationeel denken, heef
daarentegen op 2 tot 3 miljoei
jaar een explosieve toeneming
gehad.
Blijkbaar is er iets verkeerd ge
lopen waarbij er een onvoldoen
de harmonie tot stand kwan
tussen ons denken, voelen a
handelen. Dit is het grote men
selijke probleem waarvoor gea
onmiddellijke oplossing in he
zicht is en het wordt hoog tij<
dat de wetenschap zich ernstij
met dit probleem gaat bezighou
den.
Misschien zal alles wel einuige
met een vredige planetisatie va
het mensdom zoals Teilhard d
Char din het in zijn optimism
voorspelt, maar intussen is e
meer reden tot bezorgdheid.
Paulus de Boskabouter DE BOEBOMEN
Shawls zijn een „must" deze komende winter.
De mode zoekt naar de draad van het breiwerkje dat
vijftig jaar geleden is blijven liggen. Ik heb het u
al verteld: classics gaan een goede tijd tegemoet. De
mode is soignée! Men wordt weer „verzocht" op de
thee en niet op een bakkie koffie. Je kunt natuurlijk
wel zeggen, ik ga niet in jurken over de knie lopen,
maar dan „loop" je achter. In een vale spijkerbroek
liften is „out", al blijven er natuurlijk altijd mensen
die geen afstand willen doen van de „sticky-mode",
en het sexy jurkje. Dat mag allemaal, maar modisch
zijn ze „ouderwets". De mensen zijn te lang voor het
lapje gehouden, ze willen nu weer „netjes" en omdat
de conjuctuur zo slecht is en alles peperduur, gokken
couturiers en fabrikanten op aanvulmode. Kijken wat
er in de kast hangt, dan zoeken wat je erbij kunt
kopen. En zomen uithalen om de japon over de knie
te krijgen, (hoewel in Parijs hier en daar een knievrije
rok opdoemde, die echter mevrouw Giscard d'Estaing
zeker niet zal kopen.
Uit de combinatie-rage volgt dat het accessoire, tot voort kort een
bijkomstigheid, de „Bttle nothing" van belang is. De ketting, de
shawl (veel aangezette omslagdoeken of capuchons in de rug
aangezet), het Joop ter Heul alpinopetje diep over de ogen getrok
ken en vastgezet met een clips vlak bij de haarrand. De clips van
Carole LombardSimili, voorloper van strasz is veel minder
schitterend. Je maakt er onopvallende sieraden van broches,
spelden met kleine schittersteentjes, meisjesachtig, snoezig. Trou
wens de sieraden glimmen niet meer, ze zijn dof. Als bevroren
glas de ronde armbanden in verschillende kleuren om de pols, die
zachtjes tegen elkaar tinkelen. De enkele dunne gouden ketting
hangt, misschien éénmaal om de nek gewonden tot over het middel.
De stromen kettingen zijn geweest, het gaat nu om een enkel,
breekbaar uitziende griezelig lang halssnoer met een paar dunne,
grote Creoolse oorringen.
„Musical style" zwart met goud shawltje opzij geknoopt met
bijpassende dunne gouden ketting. Dun en smal zijn ook de shawls
van soepele kunststof met franje eraan. Het materiaal is fijn
gebreid of opengewerkt, liefst in parel- of staalgrijs. Een paar maal
om de hals draaien, want die dingen zijn meterslang.
De vrouw die niet wil zijn als de rest mag nog herderinnetje spelen.
Speciale trend is de vloerlange overgooier met lange vierkante hals
van zware, bottlegreen pophn over een coltrui of een blouse (we
zullen veel poplin zien in donkere kleuren, ook voor broekpakken).
Het schort, afgelopen zomer een geliefd object (daarbii hoort ook
de omslagrok met volants) is niet voornemens zich te laten
verdringen. Draag het vloerlang in een dessin van behangbloempjes
over een effen jurk met lange mouwen. In zwart met rood over
een lichte jurk. Maar het kan ook omgekeerd: effen over bloeme
tjesjapon. Leuk voor het lieve meisje op een onofficiële partij. Het
materiaal is katoen of babyroy.
Pittige kousen voor 1975/76 hebben contxastkringels, maar de
kantkousen doen ook een gooi naar populariteit
Het broekpak is terug, zoals u wel weet Maar het wordt wel veel
chiquer als er een ouderwets horloge aan een lange ketting in het
borstzakje van het ruiterjasje zit
Breisters kunnen een dik gebrei
de omslagdoek (op rechte rok).
Tot slot de „gepoederde" look is voorbij, naast veel donkere
kleuren ook felrood-wit en blauw. Flanellen overhemden hebben
een boerenruit
Met medewerking van:
Bijenkorf, Laura Ashley, Jean Louzac, Leeser. Dior Falke, Flke.
Krantenberichten om van te ijzen. "Kat ogen uitgestoken,
met benzine overgoten en verbrand", "Hond achter een auto
gebonden en met 140 km. snelheid meegesleurd. Eigenaar
vond het asiel te duur". "Twee honden schedel ingeslagen
en in de sloot gegooid. Eén leefde nog (later overleden)".
Honden wekenlang in dichte auto in brandende zon opgeslo
ten. Politie kon niets doen".
De onverlaten, die dit soort streken uithalen komen dikwijls
met een waarschuwing vrij of ze krijgen een lichte boete.
Er is grote behoefte aan een betere dierenwet om onschuldige
schepsels te beschermen tegen de wreedheid van de mens
die zich keert tegen wat zich niet kan verdedigen.
Een landelijke aktie kan hulp bieden. Aktie "Briefkaart" ging
dezer dagen van start. Alles wat U te doen heeft om mee
te helpen is een briefkaart sturen aan het Hoofdbestuur van
de Nederlandse Vereniging tot bescherming van Dieren,
Prinses Mariestraat 40, Den Haag, met het opschrift: "WIJ
WILLEN EEN BETERE DIERENWET". Met een stapel van
deze kaarten in de hand kan de vereniging meer aktie
ondernemen bij de overheid.
De tijd staat niet stil;
de rogge bij de boerde
rij is gemaaid. Een of
ander monstrueus ge
vaarte heeft binnen
een half uur het gla-
zende veld met veel la
waai en gestink en ge-
stof mishandeld en
van zijn tooi beroofd.
Nee, het „sikkels blin
ken, sikkels klinken,
ruisend valt het
graan", was er bepaald
niet bij. Het stro is in
stijve vierkante balen
geperst en opgestapeld
onder de kap van de
stroberg, het graan
heeft zijn weg gevon
den naar de silo's en
de konijntjes en veld
muisjes die voor het
monster konden
vluchten zullen wel
weer elders een onder
komen hebben gevon
den. Het veld ligt er
ontluisterd bij, wat
haar betreft is de zo
mer afgelopen, en wat
ons betreft staan de
zaken er al niet veel
anders voor. Wij voe
len ons zeer bedroefd
en hoezeer wij sommi
ge jaren het einde van
de vakantie om welke
reden dan ook bejubel
den, dit jaar overheer
sen ons zeer sombere
gedachten.
De das om
Eigenlijk willen we helemaal
niet terug. Waarom zouden
we ook? Wat heeft het leven
„in de beschaving" ons meer
te bieden dan we hier al
vinden? We gaan er alleen
maar op achteruit. Goed be
schouwd doet een mens zich
alleen maar de das om met
zo'n groot stenen bakbeest
van een huis. Wat moet je in
vredesnaam met al die ruim
te? En waarom staan die
stukken ellende in zo'n stom
me straat waar geen enkele
boom te bekennen valt, en
dan ook nog zo dat je precies
kunt weten wanneer de bu
ren eten, slapen, wassen en
boodschappen doen? En ik
kan helemaal niet weg. Hoe
moet het dan met mijn twee
egeltjes, die iedere avond
hun schoteltje melk komen
halen? Wat zou er eigenlijk
gebeuren als we eens niet
terug gaan? Ik neem aan dat
de wereld er wel om door
zou draaien. Is het de laatste
tijd nog wel eens voorgeko
men, een vrouwelijke kluize
naar, oftewel kluizenares?
Het zou wel eens interessant
kunnen zijn deze voor een
vrouw zo'n ongebruikelijke
mogelijkheid uit te proberen.
Het zou ook een mooie serie
artikelen op kunnen leveren.
„Kluizenares in blik", of
zoiets. Het is dat de banden
des bloeds me te veel binden
aan man en kroost en nog
zo'n paar aardse wezens,
maar anders....!
Deze week heb ik er gewoon
weg de smaak van te pakken
gekregen.
Alleen zijn is toch wel een
heel bijzondere en heel zalige
ervaring. Als je man in het
zweet zijns aanschijns het
karige brood aan het verdie
nen is en de blagen het
zwembad zo ongeveer tot
vaste woon- en verblijfplaats
hebben gekozen, krijg je de
kans van je leven omdat
eens haarfijn uit te proberen.
In het begin loop je zo'n
beetje rond te keutelen met
het gevoel van: wat zal ik
nou toch eens gaan doen.
Dat is op zich al een vreemde
sensatie, als middelpunt van
een nog totaal compleet ge
zin hoef je je dat doorgaans
nooit af te vragen, dat doen
de anderen wel. „Mam, wil
je, mam, kun je even..." etce
tera. Nu ligt er zo maar een
hele dag voor je, heel leeg,
heel warm en heel alleen. Je
verbreekt bewust alle draden
en draadjes waarmee je, al
is het onzichtbaar, toch nog
deze en gene verbonden bent
en beperkt je tot je eigenlijke
wezen.
Je blijft zitten met dat ene
gegeven: jijzelf. Precies zo is
het met alle anderen om je
heen, en ik weet nog niet wat
op de duur het gemakkelijkst
te accepteren is. Aan jezelf
ben je op een bepaalde leef
tijd wel zo zoetjesaan ge
wend; je komt niet zo gauw
meer voor verrassingen te
staan, iets dat je bij de mede
mens nog wel eens overko
men kan, en lang niet altijd
op een prettige manier. Mis
schien dat dët wel de drem
pel vormt, waar ik straks
wat moeizaam overheen zal
stappen, want op dat punt
hebben we het de laatste we
ken wel gemakkelijk gehad.
Vandaar misschien die nei
ging tot het kluizenaarschap?
Dan is het toch beslist geen
kwestie van heiligheid, zoals
het in vroeger tijden maar al
te gemakkelijk werd be-t
schouwd, maar eerder een
vorm van een ver doorge
voerde eogcentrische levens
stijl die erg dicht bij egoïsme
in de buurt komt, dunkt me.
Maar toch is er een vraag die
uit het voorgaande opduikt
Zou het niet goed zijn om in
deze tijd waarin het gemeen
schappelijke, het „samen
doen", het sociaal gebonden
zijn, met massa-toestanden
op welk gebied dan ook, een
klein gebiedje voor jezelf te
reserveren, een soort eiland
je waar je even alleen mag
zijn met jezelf, waar niet aan
je getrokken wordt, waar
geen aanspraak op je ge
maakt wordt, waar je even
uit mag rusten, los van alle
draden en draadjes waarmee
het leven je niet alleen bindt,
maar ook wel eens dreigt te
verstikken? Het lijkt me nog
niet zo heel gek.
0-54 „Hieris ie weer", zei Salomo
droogjes, nadat hij de spartelende
Pieter weer op zijn beentjes had
gezet. „En ik wilde helemaal niet
terug", schreeuwde de arme Pieter,
„ik wilde weg uit dit vreselijke bos
mei al die boze Boebomen". „Pieter,
stel je niet aan", riep Paulus toen.
„Dit is géén vreselijk bos en wat die
Boebomen betreft, we weten nog
niet eens zeker óf Eucalypta wel
bezig is een Boeboom op te roepen".
„En als ze dat wel doet", meende
Oehoeboeroe te moeten opmerken,
„dan is ze nogal wel zo tamelijk nog
niet eens zover, want krakras zat nog
ijverig te stampen". „Klaar", steunde
Krakras juist. „Je laatste peiertje,
Eucalypta".
Suske en Wiske De vinnige Viking
1153
