„Opvolger kardinaal moet voor
brede kringen aanvaardbaar zijn"
Betalingen
archeologisch museum
Oude Nederlandsche Bank
in
Amsterdam
wordt
BRIEF AAN HEILIGE STOEL
KORTE METTEN
Kerk en Wereld
DRIE TON
GEVRAAGD
HUISEIGENAREN
IN RIJNLAND
„Er bestaat zorg bij vele leden
van de katholieke geloofsge
meenschap in Nederland over
de toekomstige opvolging van
de aartsbisschop van Ut
recht."
Aldus begint de brief, die ze-
ven vooraanstaande Neder
landse katholieken in januari
aan de Heilige Stoel in Rome
hebben gericht naar aanlei
ding van het afscheid van kar
dinaal Alfrink. In ons blad
van gisteren hebben wij, in
verband met een publikatie in
het Italiaanse blad II Messa-
giero, hierover bericht. Een
van de ondertekenaars, oud
premier P. de Jong heeft de
letterlijke tekst van de brief
verstrekt, die wij hieronder
verder laten volgen:
Ondergetekenden delen met
velen de zorg van de H. Stoel
over ontwikkelingen, die hier
en daar in de kerkprovincie
zijn te signaleren, een zorg die
zich vooral, en terecht, richt
op het bewaren van het geloof,
de geloofstraditie en de kerke
lijke discipline. Vanzelfspre
kend zal de opvolger van kar
dinaal Alfrink een man moe
ten zijn met een groot geloof
en in het bezit van apostoli
sche gaven om priesters en
leken in hun geloof te bevesti
gen en te bemoedigen.
Vorenstaande dient uitgangs
punt te zijn voor elke bezin
ning op de eigenschappen, die
een bisschop moeten tekenen.
Ondergetekenden stellen dat
uitgangspunt met nadruk
voorop.
Daarnaast willen zij als leden
van de katholieke geloofsge
meenschap, en tevens vanuit
hun kennis van en visie op het
maatschappelijke leven in Ne
derland, hun overwegingen
met betrekking tot de toekom
stige opvolging van de aarts
bisschop van Utrecht aan de
H. Stoel kenbaar maken.
Zij zijn verontrust over de toe
nemende polarisatie tussen
verschillende stromingen bin
nen hun eigen geloofsgemeen
schap. Tegelijkertijd vrezen
zij, dat door deze polarisatie
de bijdrage van de katholieke
geloofsgemeenschap aan de
Nederlandse samenleving in
haar geheel ernstig schade
lijdt. Het zal naar hun overtui
ging één van de belangrijkste
opgaven zijn voor de toekom
stige aartsbisschop van Ut
recht, om zó leiding te geven
aan de kerkprovincie, dat, met
behoud van de eenheid van
het katholiek geloof, de tegen
stellingen overbrugd worden,
en niet verscherpt.
Het gezag van de aartsbis
schop heeft ten aanzien van
dit alles een belangrijke func
tie, meer echter nog de wijze,
waarop dit gezag wordt uit
geoefend. Het is daarbij van
groot belang te overwegen, in
welk zo zouden wij willen
zeggen geestelijk klimaat
dit gezag dient te worden uit
geoefend.
Er is bij vele Nederlandse
katholieken een sterke behoef
te aan bezinning op de verhou
ding tussen leer en leven, tus
sen kerk en wereld. En het is
misschien een typisch Neder
landse eigenschap, uit onze
historie verklaarbaar, dat deze
bezinning gepaard gaat met
een grote vrijmoedigheid in
meningsuiting en met een uit
gesproken verlangen naar dia
loog.
Deze houding, die wij aantref
fen bij het zeker niet minst
vitale deel van onze geloofsge
meenschap, gaat echter, dit zij
met nadruk gesteld, veelal sa
men met een fundamentele
trouw aan de kerk en het ker
kelijk gezag. Wil de aartsbis
schop van Utrecht daadwerke
lijk invloed kunnen uitoefe
nen. zowel ten aanzien van de
zojuist genoemde groepering,
alsook ten aanzien van dat
gedeelte van de geloofsge
meenschap, dat meer het ac
cent legt op de stabiliteit en op
het behouden van het ver
trouwde, dan zal hij open moe
ten staan voor een dialoog met
verschillende groeperingen
binnen de geloofsgemeen
schap.
Als dat bij bisschoppen niet
het geval is, dan is het voor
hen moeilijk hun gezag in hun
bisdom op effectieve wijze uit
te oefenen, maar als dit de
aartsbisschop zou ontbreken
ten aanzien van de kerkpro
vincie, zou dat op een nog
noodlottiger wijze polarise
rend werken, en de kerk ern
stige verliezen doen lijden.
Als opvolger van de huidige
kardinaal zal iemand nodig
zijn, die voor brede delen van
de geloofsgemeenschap met
gezag kan optreden. Vanzelf
sprekend zal het hem daartoe
niet aan bestuurservaring op
zeker niveau mogen ontbre
ken. Dit geldt voor de vele
pastorale problemen binnen
de kerkprovincie, zoals de
priesteropleiding, de katechese
op de scholen, de pastorale
zorg voor de onderscheiden
groepen in de samenleving
zoals jongeren, maatschappe
lijk gesproken kansarmen, be
jaarden, enz. Al deze proble
men vragen in de huidige si
tuatie een gezagvolle benade
ring, maar een, die, om met
het evangelie te spreken, met
het eventuele onkruid ook de
tarwe niet uitrukt.
Ondergetekenden willen aan
dacht vragen voor het belang
van de positie van de katholie
ke geloofsgemeenschap in ons
land, zowel ten aanzien van de
andere christelijke gemeen
schappen, als naar de Neder
landse samenleving in haar ge
heel.
Een eigen aspect van de Ne
derlandse situatie is namelijk
het samenleven van de Neder
landse katholieken met de gro
te groep reformatorische
christenen van verschillende
denominaties. De wezenlijke
bijdrage van de katholieke
kerk in een land als het onze
wordt mede bepaald door
haar .openheid met behoud
van haar eigenheid en beginse
len tegenover de andere kerk
gemeenschappen.
Het is daarom noodzakelijk,
dat de aartsbisschop tot deze
openheid en tot goede kontak
ten in staat is. Het is ten aan
zien van deze reformatorische
christenen van groot belang,
dat hij in eigen gemeenschap
geen oorzaak van verdeeld
heid is, waar deze kerken zelf
onder lijden.
De katholieken vormen onge
veer veertig procent van de
Nederlandse samenleving in
haar geheel. Het kerkelijk le
ven neemt een grote plaats in
de publieke belangstelling. De
laatste bisschoppelijke vasten
brieven hebben in brede krin
gen aandacht gehad.
Bij het jubileum van kardinaal
Alfrink is gebleken, hoe hij
zowel in kerkelijke kringen,
ook niet-katholieke, alsook in
niet-kerkelijke kringen groot
respect geniet. Het was voor
de Nederlandse regering aan
leiding hem de hoogste onder
scheiding die het land kent,
toe te kennen. En het is mis
schien typerend voor de Ne
derlandse situatie, dat in de
waardering voor kardihaal Al
frink ook van burgerlijke zijde
werd benadrukt, hoe hij steeds
had getracht de eenheid bin
nen zijn kerkprovincie te be
waren, ondanks de verschil
lende stromingen daarbinnen.
Ondergetekenden achten het
om al deze redenen van beslis
send belang voor de toekomst
van de Nederlandse kerkpro
vincie, dat de opvolger van
kardinaal Alfrink op de zetel
van Utrecht voor brede krin
gen binnen de geloofsgemeen
schap aanvaardbaar is, door
dat hij niet getekend is door
zijn identificatie met een of
andere richting, doordat hij
gevoelig is voor wat er bij veel
hedendaagse oprecht ge
lovigen leeft, doordat hij zijn
gezag weet uit te oefenen op
een wijze, die niet polarise
rend werkt, en tegelijkertijd in
verbondenheid met de H. Stoel
het respect voor het leergezag
en de kerkelijke discipline
weet te continueren.
De ondergetekenden leggen
het bovenstaande met grote
aandrang aan u voor, in het
vertrouwen, dat hun stem ge
hoord zal worden als die van
leden van de katholieke ge
loofsgemeenschap, die zich
ernstige zorgen maken over
hun kerk."
De bisschop van Haarlem,
mgr. Th. Zwartkruis, heeft C.
F. A. Geraets geïnstalleerd als
deken van Alkmaar. De nieu
we deken is drieëntwintig
jaar werkzaam geweest als
hoofd van het bedrijfsaposto-
laat in het bisdom Haarlem.
De jaarlijkse Pax-Christivoet-
tocht naar Den Bosch wordt
dit jaar gehouden van donder
dag 23 oktober tot en met
zondag 26 oktober. Op de laat
ste dag is er een massale slot
viering in de Brabanthallen in
Den Bosch.
De voorzitter van de West-
duitse bisschoppenconferentie
kardinaal Julius Doepfner, de
secretaris-generaal van de We
reldraad van Kerken dr. Phi
lip Potter en de aartsbisschop
van Parijs kardinaal Marty
zullen zondag een bezoek aan
Taizé brengen- Dan wordt
daar de „dag van het gehele
volk Gods" gehouden, mede
bedoeld om volwassenen meer
inzicht te geven in het werk
van het „jongerenconcilie".
Wekelijks zijn deze zomer
vijftienhonderd tot tweedui
zend jongeren naar de broe
dergemeenschap in Taizé ge
komen.
De apostolisch nuntius in
Duitsland, aartsbisschop Kon
rad Bafile is door de paus
benoemd tot hoofd van de Va
ticaanse congregatie voor de
heiligverklaringen. Sinds 1960
vervulde hij zijn functie als
vertegenwoordiger van het Va-
ticaan in Duitsland.
's Werelds oudste cistercien-
serklooster (twaalfde eeuw),
het stift Rein bij Graz in Oos
tenrijk, is door overstromin
gen ernstig getroffen. De
schade wordt op 4,5 miljoen I
gulden geschat. Talrijke
waardevolle handschriften cn 1
boeken zijn door water en
modder zwaar beschadigd. De
jonge abt Paulus Rappold had
juist voor zijn klooster plan
nen uitgewerkt om er een mo
dern centrum van te maken in
de geest van de gemeenschap
van Taizé in Frankrijk. De
plannen zullen op de lange i
baan moeten worden gescho- j
ven.
Een Romeinse copie van het Griekse beeld van Aphrodite
de uit het schuim van de zee geboren godin van de liefde
een copie van een bronzen beeld dat de Griekse beeldhou
wer Polykleitos maakte van een naakte speerdrager, een copie
naar een Cupido van Lysippos of de twee portretten van het
keizerlijk echtpaar Septimus Severus en Julia Donna zijn op
dit moment de meest begeerde stukken waarmee prof. J. M.
Hemelrijk, directeur van het Allard Pierson Museum, de
collectie van zijn museum zou willen zien aangevuld. Stuk
voor stuk beelden, waarvoor toch gauw een bedrag van twee
tot vier ton op tafel moet worden gelegd. Een aankoop, die
het mpseum zich normaal nimmer zou kunnen veroorloven.
Toch bestaat er een grote kans dat een beeld van dit kaliber
binnen niet al te lange tijd deel uit zal gaan maken van de
collectie van het museum.
Ter gelegenheid van de verhuizing van het museum is door
een groep belangstellenden het initiatief genomen een passend
geschenk aan te bieden. Het ligt in de bedoeling geld bijeen
te brengen, dat in overleg met prof. Hemelrijk aangewend zal
worden om een bijzondere aankoop te financieren.
Vooraanstaande personen uit universitaire kringen, het ban
kwezen en de handel hebben zitting in het comité van aanbeve
ling „Geschenk Allard Pierson Museum".
Veel verwacht men van de middenstand in de binnenstad.
Immers, met de komst van twee musea (het Allard Pierson
en het Amsterdams Historisch Museum) is het hart van de
stad zoveel aantrekkelijker geworden.
Bijdragen voor het geschenk kunnen worden overgemaakt
naar Pierson, Heldring en Pierson, rekeningnummer 1975
onder vermelding „Geschenk Allard Pierson Museum".
wat bij een museum behoort. Zo museum, maar is daarom zeker
bestaat het laboratorium van de niet minder de moeite van een
fotograaf, die vooral voor de bezoek waard,
inventarisatie belangrijk werk
verricht, uit een kast waarin hij
zich nauwelijks kan bewegen.
De restauratiewerkplaats maakt
de indruk van een opslagplaats
van een opkoper: de hoge kas
ten langs de muren staan vol
met potjes, blikjes en museum
stukken, terwijl het personeel
uit gebrek aan ruimte ook een
groot deel van de vloer als
werkplaats gebruikt.
Een toevallig bezoeker aan dit
museum zal eerder het idee krij
gen te zijn beland in een raritei
tenkabinet dan in een museum:
geen ruime, lichte zalen en geen
suppoosten in nette uniformen
of rustbanken om op je gemak
van de museumstukken te kun
nen genieten.
De glazen vitrines in de lokalen
zijn volgestouwd met museum
stukken. Over de krakende, ver
sleten houten vloer, bewegen
zich studenten met de tas
stevig onder de arm geklemd
van de ene vitrine naar de ande
re. Af en toe tuurt er één aan
dachtig en langdurig door het
glas van een vitrine en maakt
aantekeningen. Dit alles biedt
De basis van de collectie van
het Allard Pierson Museum
wordt gevormd door de verza-
Tneling, die in het begin van
deze eeuw is opgebouwd door
professor Lunsingh Scheurleer.
De Allard Pierson Stichting
heeft in 1934 deze collectie aan
gekocht en geschonken aan de
Universiteit van Amsterdam.
Deze Stichting was enige jaren
voordien door een zoon van de
geleerde Allard Pierson, een
telg uit het bekende bankiersge
slacht, opgericht. Sinds de aan
koop van de collectie Scheurleer
is deze door schenkingen en an
dere aankopen verder gecom
pleteerd.
Door de vrij ongunstige ligging
van dit schoolgebouw in een
dode hoek van de stad waar
weinig voetgangers komen
weet het grote publiek nauwe
lijks iets van het bestaan van
het museum af, en komen er
dus weinig bezoekers. De eni
gen, die buiten de vakmensen
een kijkje in het museum
komen nemen zijn de buiten
landse toeristen en scholieren.
De eersten stappen het museum
binnen omdat dit in hun reis
gids wordt aanbevolen. De sch
olieren worden door de „school-
rondleidingendienst" naar het
museum gebracht.
De volgslagen afwezigheid van
publiek is een van de voornaam
ste redenen waarom er binnen
universitaire kringen met veel
optimisme wordt uitgekeken
De nieuwe behuizing van het Amsterdamse museum, de voormalige Nederlandsche Bank aan de Turfmarkt.
naar het monumentale gebouw
aan de Oude Turfmarkt. Kort
voor of na het einde van dit jaar
moet de verhuizing, die enkele
maanden in beslag zal nemen,
voltooid zijn en zal het museum
de deuren van haar nieuwe on
derkomen voor het publiek kun
nen openen. Kosten noch moeite
zijn gespaard om het museum
voor de leek aantrekkelijk te
maken.
Het gebouw aan de Oude Turf
markt, waarin tot 1967 de Ne
derlandsche Bank gehuisvest
was, is van binnen grondig ver
bouwd en aangepast aan de ei
sen, die nodig zijn om er de
collectie van het Allard Pierson
Museum in onder te brengen.
Wanneer de verhuizing achter
de rug is zullen ook het Archeo-
logisch-Historisch Instituut en
het museum met elkaar zijn ver
enigd. Voorheen waren beide op
verschillende punten in de stad
ondergebracht. Dick Elffers,
museumarchitect die dit ook
heeft gedaan voor het Rijksmu
seum, zal de zalen van het Al
lard Pierson Museum inrichten.
geen beeld van een „gewoon" lang gehuisvest is geweest.
Het oude schoolgebouw aan de Amsterdamse Sarphatistraat waar het Allard Pierson museum veertig jaar
In de grote ruimten wil men
betrekkelijk weinig stukken op
stellen', die echter wel voor de
leek het meest interessant zijn.
Dit bereikt men door de minder
aantrekkelijke stukken, die ech
ter voor de studenten onont
beerlijk zijn voor hun studie,
afzonderlijk op te stellen in niet
in het oog lopende nissen, die
bij de zalen behoren. Er is dus
een aparte opstelling voor stu
denten en een voor het publiek,
zonder dat deze twee elkaar sto
ren. Wie er belang in stelt, kan
beide opstellingen zonder meer
bezichtigen.
Dankzij de grote ruimte kan nu
met een aantal belangrijke acti
viteiten worden begonnen. Op
zolder wordt een gipsen-afde-
ling ingericht, die door studen
ten en kunstenaars kan worden
gebruikt. Gipsafgietsels van
beelden zijn onmisbaar voor de
studenten van het Archeologi-
sch-Historisch Instituut. Wan
neer blijkt, dat er van de zijde
van het publiek belangstelling
voor de gipsen en het gipsgieten
bestaat, kunnen ook geïnteres
seerden het werk hier komen
bijwonen.
In de kelder, waar eens in de
solide kluizen voor miljoenen
guldens aan waardepapieren la
gen opgeslagen, komt een pot
tenbakkers- en beeldhouwwerk
plaats. In deze gewelven wordt
ook een restauratiewerkplaats
ondergebracht, die uit twee de
len zal bestaan: een natte en een
droge. In de natte werkplaats
kunnen de oude museumstuk
ken met chemicaliën worden be
handeld om geconserveerd te
worden.
Dankzij het bestaan van de klui
zen, die hermetisch af te sluiten
zijn, krijgt het museum nu ook
de beschikking over een „zie
kenkamer". In deze kamer,
waar temperatuur en vochtig
heid constant worden gehouden,
kunnen bronzen stukken, die
door het vocht zijn aangetast,
voorlopig worden onderge
bracht om een einde aan de
corrosie te maken. In vakter
men spreekt men over „zieke
bronsjes". Ook de fotograaaf
krijgt een ruimte, die vele malen
groter is dan de werkkast in de
Sarphatistraat. Naast de perma
nente expositie van de collectie
van het Allard Pierson Museum
zal in het nieuwe gebouw bon-
vendien ruimte beschikbaar zijn,
Op 20 augustus a.s. zullen de meesten van u in de gelegenheid
worden gesteld een nieuw bestuur van het Hoogheemraadschap
Rijnland te kiezen, waarin voor het eerst de huiseigenaren zelf
vertegenwoordigd kunnen zijn.
Of dat het geval zal zijn. hangt af van de stemgerechtigde
eigenaren van gebouwd onroerend goed, groot en klein, dus ook
van U!H
Dezer dagen ontvangt u een oproepingskaart met kandidatenlijst
met twaalf groepen kandidaten in het kiesdistrikt I. Daar de
groepen slechts namen bevatten is hét moeilijk uit te maken welke
groeperingen zij vertegenwoordigen, industrie, agrariërs of wat
dies meer zij.
De vijf kandidaten van groep 9 met hun plaatsvervangers zijn
vertegenwoordigers van de bij de Nederlandse Bond georganiseer
de huiseigenaren, die zonder meer een waarborg zijn dat uw
belangen op de meest deskundige wijze behartigd zullen worden.
Bewaar uw oproepkaart zorgvuldig, laat uw stem niet verloren
gaaTi en neem in uw eigen belang de moeite om uw stem(men)
uit te brengen op de kandidaten die op de hoogte zijn met de
problemen van de grote en de kleine huiseigenaar en de
huiseigenaar-zelfbewoner, de kandidaten van LIJST 9.
Leidsche Bond van Huis- en Grondeigenaren
Oude Vest 11a Leiden Tel.: 26778
Maak het u gemakkelijk:
vooralle geldzaken
naar één adres,
ook voor uw betalingen,
betaalcheques en
spaargiro bij de
LEIDSE SPAARBANK
PA<;INA in LEIDSE COURANT x DINSDAG 12 AUGUSTUS 1975[
r>
AMSTERDAM (ANP) Na
veertig jaar lost Amsterdam
een oude belofte in: het gaat
een nieuwe behuizing aanbie
den aan het Allard Pierson Mu
seum, dat in 1934 als „nood
maatregel" een tijdelijk onder
komen kreeg in een uit 1888
daterend schoolgebouw aan de
Sarphatistraat. Destijds deed
de gemeente de Allard Pierson
Stichting de toezegging, dat het
zo spoedig mogelijk een perma
nente behuizing voor de collec
tie voorwerpen uit de tijden
van Griekse en Romeinse goden
zou worden aangeboden. Daar
heeft de Stichting veertig jaar
op moeten wachten. Nu is het
zover: binnen afzienbare tijd
kan het museum zijn waardige
poort openen aan de Oude Turf-
markt, valk bij de Munttoren in
het hartje van de stad, en wel
in het voormalige reusachtige
gebouw van de Nederlandsche
Bank.
Leeg en eenzaam blijft dan in
de Sarphatistraat, geplaatst te
gen een achtergrond van strak
ke, glazen gevels van de nieuw
bouw van de Universiteit van
Amsterdam, het oude schoolge-
bouwtje achter. Op de gevel,
bedekt door een laag stof en
roet die in de loop der jaren is
aangebracht door het rusteloos
stadsverkeer, staan als herinne
ring aan wat nu vergane glorie
voor het gebouw wordt, de let
ters „Allard Pierson Museum"
gegrift. Veertig jaar lang is het
een museum geweest, dat in uni
versitaire kringen over de gehe
le wereld befaamd is. De collec
tie omvat namelijk een rijke
sortering Egyptische, Mesopota
mische, Griekse en Romeinse
oudheden en vormt de studie
collectie van het Archeologisch-
Historisch instituut van de Uni
versiteit van Amsterdam. Het is
in de eerste plaats bestemd voor
studiedoeleinden, maar daar
naast stelt het zich als openbaar
museum ten doel de beschavin
gen der oudheden nader tot het
publiek te brengen door het
houden van rondleidingen, het
uitgeven van catalogi en het or
ganiseren van lezingen. „Het is
eigenlijk niet gebruikelijk dat
een universiteit er zo'n groot
museum op na houdt", zegt
prof. dr. J. M. Hemelrijk, direc
teur van het museum. „Alleen
het Rijksmuseum voor Oudhe
den in Leiden bezit een grotere
collectie, maar dat is dan ook
een rijksmuseum. Eigenlijk die
nen wij zo'n beetje als gemeen
te-museum."
De collectie, die meer dan 9000
verschillende stukken omvat,
variërend van kleine potjes en
pannetjes tot een complete
Egyptische sarcofaag, is opge
steld in de kleine lokalen van
het gebouw, dat amper groot
genoeg is om alles te herbergen
