Nieuwbouw Docos een drama
Dmitri Sjostakowitsj
in Moskou overleden
Expositie Leidse kunstenaars
in Lakenhal
Doden in
verkeer
Landelijke
bakswedstrijden
op de Kaag
lAANDAG 11 AUGUSTUS 1975 LEIDSE COURANT PAGINA 7
Loos alarm op;
camping in
Zoeterwoude
Van onze correspondent
Zoeterwoude - De zaterdags-
avondse rust van het Westeinde
werd verstoord door de (Leidse)
brandweer die zich met het ge
bruikelijke vertoon een weg
baande naar de camping „Bui
tenrust" aan het einde van deze
rustieke, doodlopende weg.
Alle aktie bleek echter overbo
dig, want de brand waarvoor de
spuitgasten waren gealarmeerd
bleek een enorm kampvuur te
zijn dat tot de jaarlijkse evene
menten behoort die voor de
campingbewoners worden geor
ganiseerd. Campinghouder C. d.
Jong had in deze drukke dagen
echter verzuimd daarvan de
brandweer in kennis te stellen.
Door de hoge opstapeling var
het brandbare materiaal was
het vuur van een flinke afstand
te zien.
De heer De Jong vermoedt dal
een automobilist van de nabije
rijksweg 4, veronrust door de
hoge vlammen, de brandweei
heeft gewaarschuwd.
Met oog op
botulisme geen
watervogels
voederen
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Met oog op het
momenteel veel voorkomende
botulisme wordt geadviseerd
geen watervogels te voederen.
Dit om te voorkomen dat veel
vogels worden aangetrokken,
hetgeen uitbreiding van botu
lisme tot gevolg heeft.
In de singel van de Grieglaan
in Voorschoten zijn afgelopen
week weer enige watervogels
aan botulisme ten prooi geval
len. De singel staat in verbin
ding met andere waterpartijen
in de Voorschotense wijk Ade-
geest, zodat gevreesd moet wor
den dat ook dat water besmet
is.
Ook is het aanraken van dode
vogels met de blote hand af te
raden. Indien de huid bescha
digd is kan besmetting ontstaan.
Oud-voorzitter
Hazerswoudse
IJsclub overleden
Van onze correspondent
HAZERSWOUDE Op eenent-
achtigjarige leeftijd is in het
Hazerswoudse bejaardencen
trum Driehof overleden de heer
Jac. van Rijssel. Van Rijssel, in
boomkwekerskringen een ge
zien figuur, was onder meer
veertig jaar voorzitter van de
Hazerswoudse IJsclub.
Sedert enkele jaren was hij
hiervan erevoorzitter. Hij was
ook vele jaren bestuurslid van
de muziekvereniging „Harmonie
van Hazerswoude". De ophef
fing daarvan, een jaar of wat
terug, moet hem derhalve zeer
ter harte zijn gegaan.
Na het overlijden van zijn echt
genote nam Van Rijssel zijn in
trek in Driehof, waar hij diverse
malen activiteiten ontplooide en
bij de medebewoners een spe
ciale plaats innam.
'oorzitter Reizevoort: Medewerking leden
Leiden Het stedelijk Mu
seum de Lakenhal organiseert
van 15 augustus tot en met 21
september a.s. een beknopte
expositie van het werk van de
twee Leidse kunstenaars Bru
no de Klerk en Stefan Buys.
Stefan Buys is een beeldhou
wer in ijzer, die daarnaast ook
een aantal opdrachten voor
omgevingskunstwerken heeft
uitgevoerd; Bruno de Klerk is
schilder en tekenaar. Beide
kunstenaars werken in de vor
mentaal van de „constructieve
traditie" (die in Leiden betrek
kelijk veel aanhangers telt): de
rechte lijn, de rechte hoek, het
rechthoekig vlak, de cirkel etc.
In de verhouding van elk van
hen tot deze traditie bestaat
echter een essentieel verschil.
Stefan Buys kan men een ech
te constructief noemen: zijn
beelden hebben, zoals in de
constructieve traditie gebrui
kelijk, niet de plastische vorm
maar de ruimte tot onderwerp
en ze verwijzen bovendien
naar een werkelijkheid buiten
de kunst, zoals Mondriaans
schilderijen verwijzen naar
een universele harmonie ach
ter het zichtbare. Hij streeft
daarbij naar een zo duidelijk
en ondubbelzinnig mogelijk
vormgebruik, waarin niets
verdoezeld of alleen maar ge
suggereerd wordt
Voor Bruno de Klerk is de
vormtaal van waarneming van
een visuele vorm.
Zijn komposities zijn dan ook
steeds dubbelzinnig; ze sugge
reren bijvoorbeeld vormen die
niet concreet aangegeven zijn
of nodigen uit tot verschillen
de interpretatie van eenzelfde
Zo bestaat er bij alle overeen
komst tussen het werk van De
Klerk en Buys ook een tegen
stelling, die een confrontatie
tussen deze twee kunstenaars
tot een instruktief gebeuren
maakt
Sowjet-componist die het moeilijk had met de communistische partijkritiek
Soft Ice wint Jazz-Podium
Laren Het trio Soft Ice uit Haarlem is zaterdag winnaar
geworden van het Laren-Jazz-Podium, een onderdeel van het
Internationale Jazz-Festlval Laren '75.
Er waren 16 deelnemende groepen of solisten. Soft Ice,
gevormd door Erik Oosterveld, piano. Peter Schoorl, drums
en Quirijn van Regteren Altena basgitaar, en bas, ontving uit
handen van Willem van den Brakel, secretaris van de stichting
Singer Memorial Foundation, de Singer-trofee, bestaande uit
een aluminium zuil met inscriptie.
DEN HAAG (ANP Een 45-ja-
rige man uit Gouda is gister
avond het slachtoffer geworden
van een wedstrijdje tussen
twee motorfietsen op de open
bare weg in Haastrecht. Door
een te hoge snelheid raakte de
man, die een van de motoren
bestuurde, van de weg. Hij
overleed ter plaatse aan hoofd
letsel.
Op een beveiligde overweg in
Hedel is gisteren een 18-jarige
bromfietser uit Bokhoven tegen
een locomotief gereden. Hij was
op slag dood.
In Slochteren eiste een ver
keersongeval één dode en drie
zwaar gewonden; in Voorst (G)
kwam bij een frontale botsing
één man om het leven en wer
den vier personen gewond. Ver
der deden dit weekeinde zich
dodelijke ongelukken voor in
Sommeren (N-B) en in Posteren
(L. In Arnhem werd zaterdag
nacht een politie-auto geheel
vernield toen de bestuurder van
een gestolen auto de macht over
het stuur kwijtraakte en tegen
de surveillancewagen botste.
Deze beschadigde op zijn beurt
weer een geparkeerde auto. De
inzittende van de gestolen auto
werd ernstig gewond.
'P Op 68-jarige leeftijd Is in Mos-
kou aan een hartaanval over-
:o leden de ver buiten Rusland
vermaarde Sowjet-componist
Dmitri Sjostakowitsj. Al een
jaar of tien geleden had hij
een hartinfarct gehad en hoe
wel hij sindsdien kalm aan
deed, bleef zijn gezondheid
stoestand zorgwekkend. Span
ningen met de communisti
sche partij zijn hem niet be
spaard gebleven.
Sjostakowitsj wist al heel jong
I een wereldwijde bekendheid
te verwerven. Omstreeks 1930
ging zijn in 1925 voltooide eer-
ste symfonie een conserva
torium werkstuk van een 19-
jarige! in praktisch alle gro
te concertzalen van het West
en. Waarschijnlijk juist door
dat het werk de traditie van
Beethoven, Tsjaikofski en
3ri Mahler voortzet en melodisch
sp en ritmisch toch eigen karak
tertrekken vertoont, vond en
vindt het nog altijd veel weer
klank. De afwisseling van vita-
m le, soms onstuimige thema's
met lyrisch-meditatieve en gui-
3 tige motieven spreekt sterk
aan. Carl Schuricht introdu-
ceerde het werk destijds in de
Scheveningse Kurzaal, Men
gelberg deed het in Amster
dam.
In de vroege werken van Sjos
takowitsj blijven humor, iro
nie, satire, sarcasme een rol,
nu en dan een dominerende
rol spelen. Dat hebben we in
het begin van dit jaar kunnen
ervaren toen door toedoen van
de Nederlandse Opera het
Gartnerplatz-Theater uit Mun-
chen in het Circustheater een
spectaculaire voorstelling gaf
van de briljante en bizarre
opera De Neus (1928), een
werk dat in Rusland jarenlang
in de doofpot werd gehouden,
ook doordat de tweede opera
van Sjostakowitsj: Lady Mac
beth uit het district Mtsensk
(1932) van officiële zijde felle
kritiek uitlokte. Later mocht
men dan verklaren dat deze
kritiek vooral het libretto en
het gebrek aan stilistische een-
g. heid in de muziek had betrof-
0l fen, maar Stalins persoonlijke
misprijzen leidde toch wel tot
een venijnige aanval van de
Prawda die sprak van
„schreeuwen in plaats van zin-
gen" en van „een verwarde,
nadrukkelijke en onharmoni
sche stortvloed van tonen, die
de muziek moedwillig op zijn
kop zette en onbegrijpelijk
«as voor de gewone man".
Het zou tot 1962 duren tot
Sjostakowitsj de kans schoon
zag het teruggetrokken werk
wat bij te schaven en onder de
titel Katerina Ismailova op
nieuw in circulatie te brengen.
In die vorm hebben we het
tijdens het Holland Festival
1964 kunnen zien en horen.
Intussen was de vierde symfo
nie van Sjostakowitsj wegens
„formalisme" en „pessimisme"
buiten publikatie gehouden. In
1937 gaf de componist zijn
vijfde symfonie het motto:
„Antwoord op gerechtvaardig
de kritiek". Het conventionele
werk werd evenwel niet alleen
in Rusland met enthousiasme
ontvangen; ook in het Westen
werd het een van de meest
gespeelde en meest gewaar
deerde werken van Sjostako
witsj, niet in het minst door de
inzet van Leonard Bernstein.
Van 1937 tot 1941 heeft Sjosta
kowitsj in Leningrad aan het
conservatorium orkestratie ge
doceerd, een vak waarin hij
zich van meet af aan een
grootmeester toonde. Door de
oorlogshandelingen "kwam hij
in Moskou terecht, werd ook
daar geëvacueerd, keerde er in
1943 terug en bleef daar wo
nen en werken als pedagoog
maar vooral als officieel er
kend en bewonderd en tegelijk
aangevallen en omstreden
Sowjet-artiest.
Heel wat van zijn grote com
posities heeft hij een program
matische inhoud gegeven en
gewijd aan de recente Sowjet-
geschiedenis. Al zijn tweede
symfonie uit 1927 heet „Okto
ber", zijn derde draagt datum
én titel „1 mei 1929", de zeven
de vertelt van de verschrikke
lijke verdediging van Lenin
grad in 1941/42, de achtste uit
1943 is een in memoriam de
Nazi-slachtoffers, de elfde her
innert aan de opstand van
1905, de twaalfde aan de woe
lige dagen van Rusland in
1917.
Dit alles heeft niet kunnen
verhinderen dat Sjostakowitsj
op gezette tijden partijkritiek
te verduren kreeg en zelfs een
tijdje alleen maar muziek
maakte voor Sowjet-films en
kantates over historische hel
dendaden en zijn andere com
posities achterhield, bij voor
beeld tot Stalins dood in 1953.
Dadelijk daarna kwam met
zijn tiende symfonie, die geen
titel droeg en waarin hij ken
nelijk eigen gedachten en ge
voelens uitte zonder die aan te
duiden. Nico Schuyt meent uit
de muzikale gegevens van de
tiende symfonie echter te moe
ten opmaken dat dit werk het
verborgen muzikale motto be
vat dat is uitgedrukt in de
veelzeggende woorden van
Heine: „Ich unglückseliger At
las, eine Welt, die ganze Welt
der Schmerzen, muss ich tra-
gen...."
In 1968 verraste Sjostakowitsj
de wereld met zijn veertiende,
aan Benjamin Britten opge
dragen symfonie opus 135. Het
was een cyclus symfonische
liederen over uiteenlopende
verschijningsvormen van de
dood aan de hand van teksten
van Garcia Lorca, Apolliniare,
Rilke en Küchelbeker, een
vriend van de beroemde Rus
Poesjkin. De vijftiende symfo
nie werd hierna helaas weer
een muzikale teleurstelling
door de vele traditionele stop
lappen.
Zonder ooit repertoirestukken
te zijn geworden, kregen de
symfonieën van Sjostakowitsj
hier voor en na wel allerlei
uitvoeringen maar nog meer
aandacht kregen zijn viool-,
piano- en celloconcerten, uite
raard mede dank zij solisten
uit de Sowjet-Unie. De minste
belangstelling was er tot nu
toe voor zijn liederen, zijn pia
nomuziek en zijn kamermu
ziek waaronder overigens niet
minder dan elf strijkkwartet
ten met vaak verrassende pas-
saees- J. KASANDER
fan een onzer verslagge
vers
•EIDEN Vlak voor de
lefinitieve verhuizing van
)OCOS naar haar nieu
we onderkomen in het
lorskwartier staan de
ïezichten van de bestuur
leden van DOCOS en
net name van voorzitter
leizevoort op onweer.
óndanks de blijdschap
•ver het in vervulling
aan van een lang ge
koesterde wens, wordt
iet bestuur geconfron-
eerd met een groot aan-
1 problemen wat betreft
'e vestiging in het Mors-
Wartier. Vlak voor de
'anvang van de competi-
ie ziet DOCOS zich ge-
onfronteerd met het ont
leken van passende trai-
ifagsfaciliteiten. De
kleedkamers op het nieu
we complex zijn nog lang
niet klaar.
Reizevoort: „Uiterlijk 1 septem
ber moeten de kleedkamers ge
reed zijn, maar als ik er nu met
een linker oog naar kijk, dan
denk ik: dat lukt nooit Er is nog
geen gas, sanitair of verlichting;
zelfs de deuren zitten nog niet
in de kleedkamers. Het oefen
terrein is wel geëgaliseerd, maar
er liggen nog bergen gravel. Dus
met dat alles is nog niets te
beginnen. Ik ga echter deze
week naar de Sportstichting om
minstens 1 kleedkamer gereed
te krijgen, want anders spelen
wij 7 september niet onze eerste
competitiewedstrijd, want het
uitstellen van die wedstrijd
moet uiteraard op tijd gebeuren.
En dat geldt ook voor onze an
dere elftallen".
Helemaal problematisch wordt
de situatie als men bedenkt dat
DOCOS voor haar trainingen
op het ogenblik geen enkele uit
wijkmogelijkheid heeft. Terecht
kan voorzitter Reizevoort op-
Voorzitter Reizevoort: Do-
cos gaat moeilijk jaar tege
moet.
merken dat een dusdanige voor
bereiding een derdeklasser on
waardig is.
Kantine
Maar niet alleen de trainingsac
commodatie levert DOCOS
moeilijkheden op. Ook de bouw
van de kantine gaat met de
nodige problemen gepaard. Pro
blemen die teruggevoerd kun
nen worden op de korte voorbe
reidingstijd, die DOCOS kreeg.
Na acht jaar wachten kreeg
men pas januari 1975 een defini
tieve toewijzing voor het nieuwe
complex. Een toezegging die
overigens nog slechts mondeling
is geschied. Naast de korte voor
bereidingstijd spelen echter ook
de financiële problemen een
grote rol. Reizevoort: „Wij krij
gen voor onze kantine een via
duct in onze maag gesplitst die
qua vormgeving allerlei proble
men met zich meebrengt. Het
eerste ontwerp van onze archi
tect behelsde onder meer een
verlaagd plafond, dat al zeker
een ton gaat kosten. Een onder
deel dat voorlopig te duur is
voor ons. Bovendien is de mede
werking van de eigen leden te
leurstellend. We hebben een
vrijwillige bijdrage van 25 ge
vraagd van onze leden, maar ik
moet zeggen dat het een flop is
geworden. Al met al leverde die
actie ongeveer 1500 op. Maar
dan moet je bedenken dat het
meeste geld kwam van ouders
van onze jeugdleden. De mede
werking van onze seniorleden
viel bitter tegen. Je hebt echter
geen sanctiemaatregelen erte
gen. Voor de zelfwerkzaamheid
geldt hetzelfde. We willen zelf
het schilderwerk, de verlichting
en de centrale verwarming ver
zorgen. Je vraagt sommige le
den of ze willen helpen, waarbij
ze dan enthousiast ja zeggen,
maar de volgende dag krijg je
al een briefje in de bus, dat ze
bedanken. Bovendien zijn we
ook nog afhankelijk van een
gemeentegarantie voor de geld-'
lening die we willen aangaan.
Die garantie hebben we nog niet
binnen en zonder deze kan je
het werk niet aanbesteden".
In deze constellatie lijkt DO
COS in alle opzichten een zeer
moeilijk voetbaljaar tegemoet te
gaan. Reeds nu moet DOCOS-
voorzitter Reizevoort met moei
te bekennen: ,De bouw van de
kantine wordt op zo'n manier,
een drama.
Piet van Dam
Kunstenaar
beledigt
koninklijk huis
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG - De Haagse grafi
sche kunstenaar Aat Veldhoen
riskeert een vervolging wegens
majesteitsschennis. In het
weekblad De Nieuwe Linie
heeft hij zich in een vraagge
sprek namelijk beledigend uit
gelaten over de koningin en
andere leden van het koninklijk
huis. Hij heeft over hen onder
meer gesproken in termen als
„semi-fascisten, gangsters" en
barbaren".
Een eventuele strafvervolging
zou mede afhangen van het
standpunt van de koningin die
op vakantie is in Porto Ercole.
Ook is mede bepalend wat mi
nister Van Agt (Justitie) en mi
nister-president Den Uyl in deze
adviseren. Beide ministers ko
men vandaag terug van vakan
tie en zullen het betrokken
vraaggesprek met de beledigin
gen zeker gauw onder ogen krij
gen.
Strafvervolging wegens majes
teitsschennis is uiterst zeldzaam.
De kans dat er nu tegen Aat
Veldhoen een vervolging zal
worden ingesteld is minimaal.
Juist door een vervolging zou
den de beledigingen extra aan
dacht krijgen. In vrijwel alle
gevallen worden uitlatingen die
voor leden van het koninklijk
huis beledigend zijn, volkomen
genegeerd.
(Van een onzer verslaggevers)
KAAG De Wassenaarse zeeverkennersgroep „Van Wasse-
naer van Obdam" heeft een uitstekend resultaat bereikt op
de landelijke bakswedstrijden voor zeeverkenners, die van
vrijdag tot en met zondag op de Kaag zijn gehouden. Van
de groep behaalden de „Meeuwen" met 387 punten de tweede,
en de „Bevers" met 342 punten de zesde plaats.
Van de Alphense groep „Hollandse Nachtegalen" behaalden
de „Zwaluwen" met 339 punten de zevende plaats. Van de
Katwijkse groep „Dorus Rijkers" behaalden de „Zeemeeuwen"
met 328 punten d- negende en de .Arenden" met 323 punten
de elfde plaats. Van „Leif Ericson", een groep uit Voorschoten,
werd de jongensbak de „Bevers", die met 289 punten op de
zestiende plaats eindigde, op de voet gevolgd door de meisjes-
bak „West", die met 273 punten op de 17e plaats belandde.
De „Albatrossen" van de Haagse groep „Mac Donald" eindigde
met 403 punten op de eerste plaats.
Bij de driedaagse wedstrijden tussen de uit 5 tot 7 man
bestaande bakken, hebben groepen uit verschillende delen van
het land deelgenomen. Er werd niet alleen gelet op zeilvaarclig-
heid, maar ook op improvisatietalent, creativiteit, de kwaliteit
van de zelfgekookte pot en inzicht in de gang van zaken in
een Hollandse polder. Voor dit laatste programmapunt had
het Hoogheemraadschap van Rijnland de deelnemers een
uitvoerige documentatiemap verstrekt Na een uitvoerige
zwerftocht in en rond de Waterloospolder moest een groot
aantral vragen beantwoord worden. Goed zeilweer, met op
zaterdag een stevige wind, heeft de landelijke bakswedstrijden
1975 mede tot een succes gemaakt
