Oorlogsveteranen
gaan een kijkje
nemen in Korea
Van 1950 tot 1954 streed in
Korea het Nederlands
„vergeten detachement"
Nederlanders krijgen eigen
herdenkingsmonument
Van de 3972 vrijwilligers
keerden er 118 niet terug
vakantiereisje naar Azië was
geen tijd. Zo werden aan
boord alle beschikbare ruim
ten benut om de kersverse
vrijwilligers te oefenen. In
structiefilms werden vertoond,
schietoefeningen op doelen in
zee werden opgezet en talrijke
theorielessen werden gegeven
om het bataljon zo paraat mo
gelijk in Korea af te leveren^
Op 23 november arriveerde de
Zuiderkruis op de kade in Pu-
san. Enkele dagen later wer
den de vrijwilligers ingezet
voor hun eerste opdracht: het
bewaken van een sector achter
de frontlinies rondom Suwon.
Nu kwamen de Nederlandse
militairen in een gebied aan,
dat in alle mogelijke opzichten
verschilde van Nederland en
van het voormalige Neder-
landsch Indië. Korea was ze
ven keer zo groot als Neder
land en lag wat zuidelijker.
Ondanks die zuidelijker lig
ging heerstte er een landkli
maat. In de winter van novem
ber tot maart werden tempera
turen gemeten van dertig tot
veertig graden onder nul. In
de zomermaanden kwamen
temperaturen voor van vaak
meer dan veertig graden. In
die maanden viel ook de mees
te regen. De 27 miljoen inwo
ners van Korea leefden in pri
mitieve huizen. Het leven was
er ongezond. Er was een chro
nisch gebrek aan doktoren,
ziekenhuizen en geneesmidde
len. In het zuiden was overbe
volking ontstaan door een gro
te vlucht van noord naar zuid
kort na de capitulatie van Ja
pan en het instellen van twee
nieuwe landen; Noord- en
Zuid Korea, waarbij het
noordelijke deel in handen
van communisten was. In het
zuiden kwamen vele ziekten
voor. Op de velden heerste
onder meer de Hemorrhagic
fever, een ziekte die werd
overgebracht door op ratteh
levende mijten.
Van die eerste opdracht in Su-
mp
/at
detachement". Dat kwam dan
doordat de overheid weinig in
teresse toonde en zelden een
blijk van waardering stuurde.
Het aantal malen dat een Ne
derlandse autoriteit de strij
ders te velde bezocht was op
de vingers van een hand te
tellen. Slechts spaarzaam
kwam Korea in het nieuws.
Die teleurstelling over de afla
tende belangstelling van het
thuisfront heeft de gemoede
ren van het Nederlandse deta
chement danig bezig gehou
den, hoewel in schrille tegen
stelling met die „verwaarlo
zing" de belangstelling van
buitenlandse mogendheden en
de VN stond, die vaak de lof
trompet staken over het Ne
derlandse detachement
In december 1954 kwam een
einde aan de oorlog. De Ne
derlandse soldaten konden
weer naar huis. Het karwei
was volbracht De demarcatie
lijn was stevig in handen en
een akkoord tussen de legers
werd ondertekend.
Het is 26 oktober 1950. Onder
leiding van luitenant-kolonel
M. P. A. den Ouden schepen
631 Nederlandse vrijwilligers
zich in op de Zuiderkruis. Zij
gingen op weg naar Korea om
zich onder VN-vlag te mengen
in de strijd op het barre
schiereiland tegen de commu
nistische vijand. De gevech
ten op Korea waren al sinds
25 juni van dat jaar in volle
gang. Vanuit Noord-Korea
waren Chinezen het zuidelijk
deel van het schiereiland bin
nengevallen. Amerika had op
de brutale aanval direct
geantwoord door het sturen
van troepen. Enkele dagen la
ter schaarden de Verenigde
Naties zich achter de Ameri
kaanse steun aan Zuid-Korea
en riep alle naties op een
.vuist te maken tegen de com
munistische agressors. Ook
Nederland gaf al spoedig ge
hoor aan die oproep en stuur
de hr. ms. „Evertsen" om van
uit zee de Amerikaanse troe
pen te steunen. De Amerika
nen wisten de communisten
min of meer tot staan te bren
gen, maar van een terugdrin
gen van de vijand -was nog
geen sprake en de oorlog in
Korea bleef voortduren zodat
de VN opnieuw een verzoek
om militaire steun uitstuurde.
Zo kwam het dat Nederland
op die 26ste oktober 631 vrij
willigers uitwuifde. Het zou
niet lang duren, verwachtte ie
dereen. Enkelen meenden
zelfs, dat het uitzenden hele
maal niet nodig zou zijn, want
voordat het troepenschip de
„Zuiderkruis" in Korea arri
veerde, zou de oorlog al afge
lopen zijn. Zij allen kwamen
bedrogen uit. De oorlog op het
Aziatische schiereiland duurde
tot 1954. In totaal stuurde Ne
derland 3972 vrijwilligers. Van
hen keerden 118 jongemannen
niet terug.
Over de lengte van de oorlog
en het later te betreuren aan
tal gesneuvelden bekommer
den de 631 vrijwilligers aan
boord van de Zuiderkruis zich
op die 26ste okt nog met
Daar hadden ze trouwens de
tijd niet voor, want de fanatie
ke commandant Den Ouden
gaf daarvoor geen enkele gele
genheid. Aan boord was het
trainen en nog eens trainen
geblazen. Voor een plezierig
Twee Nederlandse vrijwilligers midden in de Koreaanse winter van 1951.
won af kreeg het Nederlandse
detachement volop met oorlog
te maken. De vuurdoop werd
ondergaan bij Hoengsong.
Hier sneuvelde commandant
Den Ouden, met verschillende
leden van zijn staf. Daarna
volgden talrijke veldslagen,
waarbij de Nederlandse solda
ten zich onderscheidden als
uitstekende vechters. Dat laat
ste blijkt wel uit het feit, dat
het detachement de eerste ja
ren voortdurend te kampen
had met onderbezetting. De
Nederlandse regering ver
wachtte telkens weer, dat de
oorlog snel zou aflopen en ver
zuimde daarom spoedig ver
sterkingen en aanvulling te
sturen. Twee jaar lang bleef
men onder de toegestane
sterkte. Maar ondanks het te
kort aan manschappen wer
den de Nederlanders telkens
als volwaardig bataljon inge
zet.
Wie waren dan eigenlijk wel
naar Korea afgereisd? Waren
het idealisten die naar het Ver
re Oosten waren gegaan om
hun nazaten te beschermen te
gen het communisme? Niets
bleek minder waar. De meeste
Korea-gangers gingen naar de
oorlog om carrière te maken.
Jonge beroepsmilitairen hoop
ten hun trage bevorderingen
te versnellen. Oudere militai
ren hoopten door mee te strij
den in Korea een plaats te
krijgen in een eventueel op te
richten VN-vredesleger. Ook
waren er veel oud Indië-gan-
gers, die heimwee hadden
naar het Oosten en in het kille
en enge Nederland niet al te
best aardden. Tevens telde het
detachement een groep avon
turiers.
Het kleine Nederlandse leger
dat onder VN-kleuren het va
derland vertegenwoordigde op
het slagveld, voelde zich overi
gens ernstig door Nederland
in de steek gelaten. Men noem
de zich wel eens „het vergeten
gepensioneerd als kolonel. „De
Koreanen herdenken op 1 ok
tober het begin van de oorlog.
Zij wilden graag de veteranen
terugzien en boden daarvoor
tal van faciliteiten. Ik wil
graag terug gaan om nu eens
zelf te zien hoe het land zich
heeft ontwikkeld. Daarbij zal
ik tevens de Nederlandse gra
ven in Pusan bezoeken en wel
licht ook de nodige herinnerin
gen aan me laten voorbij gaan
wanneer ik op de plaatsen
kom waar we alweer zo lang
geleden hebben gevochten."
De in mei van dit jaar als
generaal-majoor gepensioneer
de C. Knuist zal niet met de
groep meereizen. Hij is vorig
jaar al eens wezen kijken in
het Korea van nu, „Het is een
heel ander land geworden. Er
is industrie. De mensen zijn
nijver, er wordt hard gewerkt.
Men heeft scheepsbouw, prui
kenindustrie, electronica, vis-
industrie en ga zo maar door.
Toen ik door het Korea van
1974 wandelde, begreep ik pas
goed, dat wij 25 jaar geleden
voor een goede zaak hebben
gevochten", zegt de hr. Knuist,
die van augustus '53 tot juli
'54 op Korea verbleef als com
mandant van het Nederlandse
detachement.
„Bij de viering van zo'n jubi
leum als nu, denk je nog wel
eens terug aan de jaren van
de oorlog. Wat was het nu
eigenlijk, denk je dan. Dan is
het uitermate bevredigend, als
je tegen jezelf kunt zeggen, dat
je toen voor een positieve zaak
hebt gevochten. Dat het goed
was wat je deed. De Korea-
strijders ontmoeten elkaar re
gelmatig. Zo eens in de twee
jaar hebben we een reunië,
waarbij 800 tot 1000 veteranen
komen opdagen. Dan blijkt
bijvoorbeeld, dat eigenlijk nie
mand met een Korea-trauma
is blijven zitten. Zoiets als die
Amerikaanse soldaten van
Vietnam hebben overgehou
den. Dat wij dat niet hebben,
komt wellicht doordat we de
oorlog indertijd positief bena
derden. We streden immers
voor een goede zaak en ook de
buitenwacht dacht er zo over.
Aan boord van het troepenschip „Zuiderkruis" in oktober 1950 op weg naar het V.N.-strijdtoneel
in Korea. Compleet met reddingvest en scheepskat.
In Vietnam was de oorlog an
ders. De publieke opinie ging
de acties steeds sterker ver
oordelen. Daar komt dan bij,
dat er in Vietnam een andere
oorlog werd gevochten, meer
een jungle-oorlog. We streden
meer „heuveltje-dalletje", van
de ene bergrug naar de vol
gende proberen te komen en
daarbij de tussenliggende' val
lei overwinnen. Ook was in
Vietnam vermoedelijk een veel
grotere agressie bij beide par
tijen. Hoe kwam het, dat de
Nederlandse soldaat zo uit
blonk in die Korea-oorlog,
vraag je je wel eens af. Vol
gens mij kwam dat doordat
wij vochten met vrijwilligers
onder een fanatieke comman
dant. De gesneuvelde com
mandant Den Ouden was een
fanatieke mannetjesputter en
zijn invloed bleef ook na zijn
dood bestaan. We vochten er
voor, zo hard als we konden.
Onze Amerikaanse collega's
hadden een leger van dienst
plichtigen. Die jongens moes
ten naar Korea, en dan ont
breekt al direct een belangrijk
stuk van de motivatie. Ver
moedelijk doordat de Ameri
kanen het fanatisme niet ken
den. blonken de Nederlandse
soldaten uit.
En als je dan na zoveel jaren
terug komt in Korea, trekt
zo'n hele oorlog weer aan je
voorbij. Dan krijg je een brok
in de keel als je in Pusan
staat, waar de Nederlandse ge
vallenen liggen. Ook doet het
je heel wat, als men je vertelt
dat bij Hoengson, waar Den
Ouden viel, een herdenkings
monument wordt gebouwd, ter
nagedachtenis aan de Neder
landse hulp. Dat momument
wordt dit jaar onthuld, waar
schijnlijk tijdens de reis van
de veteranen. Een kolosaal ge
val is het. Ons nationale mo
nument in Amsterdam valt er
bij in het niet".
De groep veteranen die naar
Korea reist, zal zich de ogen
uitwrijven. Uit wat zij toen
hebben achtergelaten is een
welvarende natie geboren. De
veteranen worden onder meer
uitgenodigd aanwezig te zijn
bij de grote militaire parade
op 1 oktober ter herdenking
van de oorlog. En zij worden
in de gelegenheid gesteld tal
rijke bezienswaardigheden te
bezoeken, alsmede tochten te
maken naar de slagvelden van
weleer.
Dan zullen ze terugdenken aan
de oorlogsjaren, die in Neder
land eigenlijk al lang weer ge
schiedenis zijn.
WIM BUIJTEWEG
RIJSWIJK Vijfentwintig
jaar na het uitbreken van de
oorlog reist binnenkort weer
een groep Nederlanders naar
Korea. Het wordt een reis van
oorlogsveteranen, een groepje
inmiddels belegen oud-strij
ders die het zilveren oorlogs
jubileum op deze wijze gestal
te gaan geven. Waarschijnlijk
op 28 september vertrekt de
groep voor de trip, die tot
stand is gekomen door samen
werking van de internationale
Koreanen Veteranen Vereni
ging en het door de Koreaanse
regering gedreven toeristen
bureau. Kosten van de reis:
zo'n kleine 4000 gulden, met
daarbij de mogelijkheid een
uitstapje naar Japan aan de
tocht vast te knopen, terwijl
het ook mogelijk is tegelijk
Indonesië te doen.
De heren C. Knuist (links) commandant en A. C. van der Meijde, oud-ondercom
mandant van de Nederlandse vrijwilligers in Korea.
Onder de Korea-gangers is
ook de heer A. C. van der
Meijde te Rijswijk. Hij behoor
de tot de tweede groep vrijwil
ligers en ging mee in de positie
van majoor als plaatsvervan
gend commandant. In 1976
werd hij op 55-jarige leeftijd
