deTijd
d0ENE
SPREIDING LOST
PLANOLOGISCHE
PROBLEMEN NIET OP
Twee artsen
per duizend
inwoners
„Mijn tante had 't
ook kunnen doen"
HP
Catastrofe voor
juweliers en
textielhandel
Kotalla:
Ik wil hier weg
£G steunt
voningbouw
Al vertrekoverschot in Randstad
Bezuinigingen op Defensie nog niet openbaar
Zeven Zuidamerikanen
in Amsterdamse cel
DONDERDAG 24 JULI 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Winkelsluiting op zaterdag
Van een onzer verslaggevers
Den Haag Tot de tegenstanders van de voorgestel-
e winkelsluiting op zaterdagmiddag behoren nu ook
ïweliers en textielhandelaren. Zij scharen zich hier
mee achter veroordeling van de voorgestelde sluiting
aoor de diverse consumentenorganisaties.
De juweliers spreken zelfs van
atastrofale gevolgen, indien de
aterdagmiddagsluiting zou
oorgaan. Uit onderzoekingen
zijn gebleken, dat tenminste
tot 50 procent van de week-
mzet van de juwelier op de
iterdagmiddag wordt verwe-
inlijkt. Dit schrijft de federatie
.oud en Zilver in een brief aan
Ie bijzondere commissie van de
Veede kamer, die belast is met
Ie behandeling van het betref-
ende wetsontwerp.
zaterdagmiddag wordt vol-
ens de federatie bij uitstek ge-
ruikt voor de aanschaf van
ïurzame gebruiksmiddelen die
zorgvuldige oriëntatie wor-
gekozen. Deze oriëntatie
worden beschouwd als een
jecifieke vorm van recreatie
oor de consument die hem bo
en dien in staat stelt een wel
overwogen keus te maken. Bij
gedwongen zaterdagmiddagslui-
ting ziet de juwelier bijna de
helft van de omzet wegvloeien
en zullen de aankopen bijvoor
beeld in de vakantie in het bui
tenland worden gedaan.
De textielbranche zou in gevaar
gebracht kunnen worden. Zo
luidt de waarschuwing van de
federatie van Textiel Groothan
delaren aan de bijzondere Ka
mercommissie. „Er is in de tex
tielbranche in tegenstelling tot
de meeste andere branches een
bijzondere ontwikkeling ont
staan die met het begrip „mode
gevoeligheid" weergegeven kan
worden. Deze ontwikkeling
brengt mee dat de consument
door beperking van openingstij
den op zaterdag heel moeilijk de
aanschaf zal verleggen naar een
andere dag".
VASHNM
In Elsevier deze week een ge
sprek dat een ex-gedetineerde in
de Bredase koepel heeft gehad
met Kot&lla. „De meesten hier
zijn dom, ongedisciplineerd en
gevoelloos. Ze lezen alleen maar
sex en hebben er een comllex
aan overgehouden. Het zou be
ter zijn eens in de bijbel te
lezen, maar die hebben ze hier
helemaal niet, geloof ik. Ik wil
hier weg. Vroeger.
Uit Portugal wordt gemeld:
„Het volg dat de revolutie zo
onstuimig begroette, begint
hoorbaar te morren. De enorme
goodwill die de M.F.A. had, ver
dwijnt in dit economisch onge
zonde klimaat als sneeuw voor
de zon. Indien er geen massabe
togingen waren, waar door veel
geschreeuw de gemoederen tot
bedaren worden gebracht, zou
de situatie snel explosief wor
den".
Bij de super topconferentie in
Helsinki van volgende week de
kanttekening: „De handdruk in
Helsinki zal een heel andere zijn
dan die in de ruimde. Met meer
bezorgdheid. En met meer pijn".
Het omslagartikel gaat over Mo
numentenjaar 1975, „geen gril,
maar bittere noodzaak".
In de Haagse Post praat PvdA-
voorzitster Ien van den Heuvel
over de troebelen in de Amster
damse PvdA. „Maar ik geef je
op een briefje dat je, als je een
links meerderheidskabinet zou
hebben, toch nog vrustraties zou
houden. Je hebt het zelf ook,
hè? Dat een links stadsbestuur
-O
Q)
Q)
so
(O
geweld in de Nieuwmarkt moet
gebruiken, dat is toch eigenlijk
iets wat je niet door je strot
kunt krijgen".
Voorts een reportage over het
gedoe rond het Rotterdamse
eroscentrum en wen uitgebreid
portret van burgemeester IJssel-
muiden van Haarlemmerliede
en zijn strijd tegen Amsterdam.
Vanuit Portugal de constatering
dat de communisten er de greep
op de militairen verliezen. Com
mentaar op de situatie: „Het zou
voor de westelijkecohesie we
ieens veel beter kunnen wezen
wanneer Portugal nu, Spanje en
Italië straks, ook economisch in
staat gesteld zouden worden te
experimenteren met andere de
mocratische modellen die beter
zijn aangepast aan hun sociale
realiteit".
In Hervormd Nederland een in
terview met hier en nu-verslag-
gever Cees Gravendaal. „Wij
zenden 's avonds tussen half zes
en zes uur uit voor de automobi
list die na zijn werk naar huis
gaat en even de radio aanzet".
In het blad ook de vraag waar
om steeds meer Italianen com
munistisch stemmen.
Drs. S. Derksen, lid van de com
missie Modernisering Maat
schappijleer, schrijft over de
vraag: kinderen opvoeden voor
een maatschappij van honderd
jaar terug? „De school zal het
wereldnieuws moeten begelei
den. Ik zou wel eens willen we
ten, hoe de kinderen nu in ver
warring raken door al het
nieuws dat op hen afkomt. Ik
denk dat we bang moeten zijn
voor de resultaten van zo'n on
derzoek".
De Tijd begint met een serie
van vier uittreksels uit het in
Amerika verschenen boek „Ni
xon's laatste dagen in het Witte
Huis".
Dr. H. Berkhof, voorzitter van
de Raad van Kerken, conclu-
eert in het blad dat Rome het
groene licht geeft voor de lokale
oecumene. „Verheugend is dat
het Vaticaan kennelijk de instel
ling van nationale raden van
Kerken aan moedigt. In landen
waar de katholieken nog aarze
len, misschien omdat ze op een
woord van Rome wilden wzch-
ten. Zouden zij nu aan de vor
ming van een Raad van Kerken
kunnen gaan meewerken. Met
deze verklaring kunnen rooms
katholieken overal in de wereld
weer een stuk verder gaan".
Ook een verhaal over een Bus-
sumse arts die een geneeswijze
voor migraine zou hebben ont
dekt
Tenslotte ging het blad in de
stallen van Ajax kijken om tot
de slotsom te komen: „PSV
wordt weer kampioen".
Wibo van de Linden in de tang.
„Integer, integer, wat is nu inte
ger? k streef ernaar mijn zon
dental zo laag mogelijk te doen
zijn, maar ik ben Jezus Christus
niet. Ik zal best eens fouten
maken en met te zeer laten
meeslepen, maar dam hooguit
uit enthousiasme, nooit met
kwade opzet".
Burgemeester Den Hollander
van Leerdam praat over zijn
Zuid-Molukkers. „De werkge
vers hebben tegenwoordig liever
een Turk dan tien Am bonnezen.
Ze gaan een vervelende naam
krijgen, omdat ze verdomd lui
zijn. Er is tegenwoordig een
angstvallig groot aantal Ambon-
nezen dat'op rijkskosten leeft.
Ze kunnen geen werk meer krij
gen omdat ze slecht in de markt
liggen. Dat is geen wonder: ze
lopen weg, ze melden zich ziek,
ze komen helemaal niet opda
gen of zijn onbeschoft".
DE NIEUWE UNIE
In De Nieuwe Linie een artikel
over de vacaturebank die opge
doekt zou moeten worden als
gevolg van een politieke intrige.
„Het verdwijnen van de vacatu
rebank („zonde van de zend
tijd") is een sterk argument in
handen van degenen, die aan
dringen op het inperken van de
sociale voorzieningen van de
werklozen. Het appèl op de ar-
beidsdrift van de werklozen
mislukt, naar een dergelijk be
wijs dat het grootste deel „geen
zin heeft om te werken" wordt
reikhalzend uitgezien. Intussen
gaat het veel beter met de vaca
turebank dan uit de eerste pa
niekgeruchten blijkt".
In het blad ook de vraag of het
C.D.A. mislukt. „Op de achter
grond staat nog altijd de beteke
nis die het beginsel vormt voor
de A.R.P. Voor Aantjes is het
onaanvaardbaar dat iemand in
het CDA politiek bedrijft, alleen
maar omdat hij achter het par
tijprogram staat (de opvatting
van KVP-fractieleider Frans
Andriessen). Het is dan ook op
zijn mins* voorbarig dat het
CDA-congres van 23 augustus
wort gepresenteerd als een de
monstratie van eindelijk, einde
lijk verworven eenheid".
Ook in De Groene de constate
ring dat de atoombom langzaam
gemeengoed aan het worden is.
„Uraniumverrijking, eens het al
leenrecht van de kernmogend-
heden, is bezig de wereld te
veroveren. De concurrentie
neemt toe, de drempel van het
maken van kernwapens wordt
verlaagd. Een teken aan de
want is de recente levering van
een complete nucleaire techno
logie door West Duitsland aan
Brazilië. En in de Verenigde
Staten de ppging van president
Ford om het staatsmonopolie op
de uraniumverrijking op te hef
fen en de zaak in particuliere
handen over te doen.
Ook een artikel over het dilem
ma van de boeren voormannen:
tegen het linkse gevaar of voor
de boeren? „De boerenvoorman-
nen zullen zich daarom wel an
ders moeten opstellen, willen ze
zich niet helemaal van de boe
ren vervreemden".
RUSSEL (ANP) - De Europe-
commissie, het 'dagelijks be-
lur' van de EG, heeft onge-
ïr 80 miljoen uitgetrokken
ar financiële steun aan wo-
ingbouw. Nederland krijgt
aarvan 2.801.500 gulden, ofwel
,34 pet van het totaal. Het geld
bedoeld als financiële steun
ij de bouw van 9.000 woningen
de gemeenschap. Het geld
rordt verschaft in de vorm van
iningen met lage rente. De
:eun is bestemd voor nieuw te
n woningen (of de moder-
isering van woningen) voor ar-
eiders uit bedrijven van de eu-
opese gemeenschap voor kolen
in staal (EGKS).
Franse auto's
Huurder
HAAG (ANP) De Fran
se autofabrikanten hebben de
irijzen van hun automodellen
"976 met 3 tot 5,5 procent ver-
loogd. Citroën heeft een prijs-
lanpassing aangekondigd van 3
ot 5 procent, Renault verhoogt
Heen de prijzen van R 4 en R
met 4 procent en bij Chrysler
'rance bedraagt de prijsverho-
ïng gemiddeld 5,5 procent,
'eugeot heeft nog geen wijzigin-
en bekendgemaakt.
ARAZZE (Italië) (AP) Een
d van het personeel van
reus is gisteren gedood door
driejarige vrouwelijke oli-
int uit India. De olifant werd
Ti onverklaarbare reden plot
ting woest, greep de 25-jarige
erruccio Maso met de slurf
leet en kwakte hem tegen de
waarop het dier hem ver
kapte. Dit gebeurde in het cir-
Orfei toen het stond in Va-
j izza, in de buurt van Genua.
Van het dak van het Wereld Handels Centrum in New York sprong de Amerikaanse
parachutist Owen J. Quinn. Vooraf had hij gezegd te springen om de aandacht
te vestigen op de noden van de met ondergang bedreigde volkeren in de wereld.
Zijn sprong eindigde succesvol; Quinn liep nog geen schrammetje op.
(Van een onzer verslagge
vers)
Den Haag „Bevol
kingsspreiding geeft geen
oplossing voor de plano
logische problemen van
het reeds overbevolkte
Nederland. Spreiding be
tekent bovendien een
verlies aan diversiteit.
Steden denatureren, dor
pen verliezen hun karak
ter, landschappen wor
den vernield of aange
tast".
„Een meer gelijke verdeling van
de Nederlandse bevolking over
het hele land betekent ongewen
ste nivellering. Het proces,
waarbij hele streken onherken
baar zijn geworden, hun identi
teit hebben verloren, zou moe
ten worden teruggedrongen, in
plaats van bevorderd. Alleen
een ophouden van de bevol
kingsaanwas kan hier misschien
IEN HAAG (ANP) De waarnemend
ïinister van Defensie, minister Pronk,
eeft voorlopig geen inlichtingen over
defensiebegroting voor volgend jaar.
De bijzonderheden van deze begroting
vorden op prinsjesdag bekend aldus de
tewindsman in antwoord op vragen van
'weede Kamerleden Wiegel en Koning
keiden VVD).
Vorige week vroegen de Kamerleden of
hét waar is, dat Defensie in de komende
drie jaar ongeveer 1 miljard moet be
zuinigen en of vooral de marine door de
besnoeiingen getroffen zal worden.
Voorts wilden de vragenstellers weten of
de volgende geruchten juist waren: af
voeren van de Neptune- en Brequet-At-
lantic patrouillevliegtuigen bij de marine,
geen aanschaf van Lockheed-toestellen,
buiten dienst stelling marinevliegbasis,
verkoop kruiser zeven Provinciën, slui
ting marinehospitaal in Overveen, onder
brenging mariniers bij de landmacht,
geen dienstplichtigen meer bij de marine
en geen verhoging van de wedde per 1
januari aanstaande.
De bewindsman bevestigde, dat hij tele
grammen ontving van de vereniging van
marineofficieren en van de vereniging
voor belangenbehartiging van schepelin
gen en oud-schepelingen bij de zeemacht.
De verenigingen uitten hun bezorgdheid
over voorgenomen bezuinigingen bij de
marine. Maar de minister deelt niet de
mening van de vereniging, dat door de
bezuinigingsplannen van het kabinet de
geloofwaardigheid van de marine wordt
aangetast.
4POLLO-ASTRONAUT SLAYTON (51):
lOUSTON (Rtr) „Ik heb niets gedaan
vat mijn tante van 91 niet even zo goed
ïad kunnen doen. Het was een erg
jemakkelijke vlucht". Dit zei gisteren
le oudste astronaut Donald Slayton
51), tijdens een rechtstreekse persconfe-
entie vanuit de Apollo-cabine, die op
24 kilometer boven de aarde cirkelde.
Vanavond keert de Apollo terug naar
le aarde. De NOS zal de landing direct
litzenden om kwart over tien op Neder-
and II.
•layton, die met zijn 51 jaar de oudste man in
ie ruimte is, heeft tien jaar moeten wachten
'oordat de medici hem goedkeurden voor een
uimtevlucht. Hij vertelde gisteren dat hij gemak
kelijk de lichamelijke stress van het avontuur had
kunnen doorstaan.
„Het eeuwige probleem is het huishoudkundige",
zei Slayton. „Alles wat je laat vallen drijft ergens
naar toe en je moet er achter aan gaan. Eten, wat
op aarde de gewoonste zaak van de wereld is,
vergt hier driemaal zoveel tijd. Verder hebben we
een verkeersagent nodig om te zeggen wie welke
kant opgaat. We schijnen altijd tegen elkaar te
moeten opbotsen. Het leidt wel eens tot spanning".
Hij zei dat je een ruimteschip kon besturen als
was het een fiets. „Man en machine zijn één. Het
is de beste combinatie van mens en machine", zei
hij.
De belangrijkste prestatie van Amerika's laatste
Apollovlucht was volgens de astronaut „het feit
dat is aangetoond dat Russen en Amerikanen
samen kunnen werken aan een erg moeilijke en
veeleisende taak gedurende langere tijd In de
toekomst zouden daar veel mensen van kunnen
profiteren".
nog redding brengen, maar dan
zal aan de niet-aflatende invasie
van buitenlanders een halt moe
ten worden toegeroepen". Aldus
schrijft ir. R. van Hasselt in het
blad van de stichting „Welzijn
en Bevolkingsgroei" in een arti
kel over de provinciale bevol
kingsontwikkeling in Nederland
van 1964 tot 1974.
Ir. van Hasselt bewijst in dit
artikel aan de hand van officiële
statistische cijfers, dat de groei
van bijvoorbeeld Zuid- en
Noord-Holland is opgehouden
en dat door een sterke geboor-
tendaling met een toenemend
vertrekoverschot in beide pro
vincies zelfs een lichte achteruit
gang van de bevolking vastge
steld moet worden. Het emigra
tiesaldo zou volgens hem nog
groter geweest zijn, als niet het
grootste deel („meer dan de
helft", aldus ir. van Hasselt) van
de vreemdelingen, die zich de
laatste tien jaren in Nederland
gevestigd hebben, in de beide
Hollanden zouden zijn gaan wo-
Het vertrekoverschot geldt over
igens ook voor de provincie
Groningen. Zeeland, Overijssel,
Friesland en Limburg vertonen
de laatste tijd echter een vesti
gingsoverschot.
Uit de door ir. van Hasselt in
zijn artikel in „Welzijn en Bevol
kingsgroei" gehanteerd cijfer
materiaal blijkt ook, dat alleen
Hp drie dunst bevolkte provin
cies Friesland, Drente en Zeel
and in 1973 een snellere bevol
kingsgroei vertonen, dan in
1964. Toch is het volgens hem
niet juist om vast te stellen, dat
de bewoners van de overbevolk
te Randstad in de eerste plaats
naar de dunst bevolkte provin
cies emigreren. Andere fakto-
ren, zoals economische perspec
tieven, de afstand tot de grote
steden in de Randstad, recrea
tieve mogelijkheden in de naas
te omgeving, huisvesting enz.
spelen bij de vestigingskeuze
ook een rol.
Vandaar, dat de toch dichtbe
volkte provincie Utrecht nog al
tijd erg in trek is en Groningen,
ondanks een betrekkelijk gerin
ge bevolkingsdichtheid, niet.
Volgens ir. van Hasselt begint
de groei van Utrecht intussen af
te nemen. De emigrantenstroom
schijnt zich thans meer op Gel
derland te richten. „Het leef
baar houden van deze, nu nog
fraaie provincie zal daardoor in
de naaste toekomst steeds meer
problemen geven".
«HM
In het Rotterdamse Bouwcentrum is vandaag de expositie „Beestenspul" geopend.
Op de expositie is onder meer de wat ongewone behuizing van twee konijntjes te
zien; een harington voorzien van traliewerk.
IN 1990:
UTRECHT (ANP) Rekening houdend met de ver
wachte arbeidstijdverkorting voor artsen zullen er
in Nederland in 1990 waarschijnlijk 2 artsen per 1000
inwoners nodig zijn. Bij een aantal van 1750 eerste
jaars studenten in de medicijnen (dit jaar zijn er 1735
ingeschreven, exclusief de medische opleiding in
Maastricht) zal het aanbod in 1990 aan aie behoefte
kunnen voldoen.
Staatssecretaris Hendriks (Volksgezondheid) heeft dit gisteren ge
zegd in antwoord op schriftelijke vragen van de Tweede-Kamerle
den Dees en mevr. Veder-Smit (beiden WD) over de artsenbehoef
te.
In 1968 werd de behoefte aan artsen voor 1982 nog geraamd op
1,4 artsen per 1000 inwoners. Deze „artsendichtheid" werd in 1974
al overschreden. Toen telde Nederland 19.330 geneeskundigen: 1,43
per 1000 inwoners en 45 pet meer dan tien jaar daarvoor.
AMSTERDAM (ANP)
De Amsterdamse politie
heeft gisternacht na een
vechtpartij, waarbij een
35-jarige Chileen uit San
tiago levensgevaarlijke
verwondingen opliep, ze
ven Zuidamerikanen
aangehouden. Vijf van
hen zijn mannen uit Chi
li, de andere twee zijn
vrouwen uit Peru.
De politie was er na uren verho
ren nog niet achter wat er zich
precies in het hotelletje had af
gespeeld. De Zuidamerikanen
zeggen elkaar niet te kennen
maar uit de stempels in de di
verse paspoorten werd het de
politie duidelijk dat ze samen in
Brussel, Parijs en Londen moe
ten zijn geweest. Het vermoeden
bestaat dan ook dat men hier
te maken heeft met een bende
zakkenrollers. Een aanwijzing
in die richting is ook dat de
Zuidamerikanen beschikten
over „ontzettend veel geld", in
Amerikaanse dollars. Daarnaast
hadden ze pasmunten van diver
se landen bij zich.
Merkwaardig was ook, dat de
gewonde Chileen, die 3 steken
in de borst, 1 in de zij en 1 in
de buik had, zowel tegenover
het verplegend personeel in het
ziekenhuis als tegenover de poli
tie niets wilde verklaren.