Ik hoop Montreal te halen,
maar gebeurt het niet dan
lig ik er niet van wakker"
Gymnastiek van Victorie is 11
deel van Wout Bergers' leven
ZATERDAG 7 JUNI 1975
LEIDSE COURANT
Leiden - Het verhaal van de dertigjarige gymnastiekvereniging
Victorie is zo'n beetje het verhaal van Wout Bergers, de zaken
man (en een Leids begrip), die z*n vereniging 25 jaar begeleid
heeft als voorzitter. Ruim een half jaar is hij dat niet meer;
34-jarige Hans Fetz is hem op het bestuurlijke vlak opgevolgd.
Wout moet het kalmer aan gaan doen; een informatie die de
meesten die hem kennen ongeloofwaardig zal voorkomen. Victo
rie viert vandaag feest: de jeugd in Avifauna, de bedaagden
vanavond in het Antoniusclubhuis. Wout Bergers is daarbij,
maar vraag niet hèè... "Als ik 's-morgens wakker wordt, vind
ik naast m'n bed een briefje: goeie morgen, meneer Bergers,
wilt u nuchter blijven tot het lab." Dank u. De nachtzusters".
Ik heb altijd twee grote bekken gehad, maar nu voel ik me
zó klein—"
Oud-voorzitter Bergers, die Victorie door downs heeft heengehol-
pen en met de ups danig in z'n sas was, wordt er vanavond
met kunst- en vliegwerk bijgehaald. "Ik mag er een paar uurtjes
uit. Als ik tenminste geen verhoging heb. Anders gaat wat mij
betreft het hele feest niet door. Om half 11 moet ik me weer
melden. Dan moet ik dat verrekte bed weer op. Ja jongen, ik
heb me altijd een hele Piet gevoeld, maar dat valt nóü wel wat
tegen.."
Over enige tijd is Wout weer de oude, maar hij heeft dan wel
het een en ander uit zijn bruisende leven moeten afstoten. Al
z'n voorzitterschappen ("die hebben ruim 40 jaar geduurd, in
combinatie met elkaar") heeft hij aan de kant gezet Ruim drie
weken geleden werd hij opgenomen in het St. Elisabethziekenhuis.
Defecten. Het eerste begon de galblaas, later kwam er (toen hij
de goeie richting uit dacht te gaan) een dubbele longontsteking
bij en met de alvleesklier is het vroeger ook heel wat florissanter
gesteld geweest. Wout Bergers verveelt zich onnoemelijk; vanuit
zijn kamer observeert hij door zijn verrekijker de bouwactivitei
ten in de nog braak liggende nieuwbouwwijk De Voorhof van
Leiderdorp. Totdat een zuster hem weer komt prikken en bloed
afnemen. Bessensap voor de vierde dag; rijst kan hij niet meer
zien. Alcohol moet voor hem "de grote onbekende" worden. Vet
is er ook niet meer bij. "Dag en nacht ben ik aan de slag geweest,
maar op een gegeven moment - en daar sta je natuurlijk van
z'n leven niet bij stil - komt de man met de hamer. Je wordt
een dagje ouder". I
"Nou moet ik er vanavond bij zijn. Ze willen het niet laten zitten,
het was allemaal gepland. Vooral bij een gymnastiekvereniging
gaat dat niet zo één, twee drie. Daar is het de eindjes aan elkaar
knopen. Hoewel we bij Victorie de laatste jaren niet mogen
mopperen, we draaien aardig rond. Dat is wel eens anders
geweest, toen we aan de rand van het faillissement stonden. Het
begon zonder mij, in 1945, toen na de bevrijding men overal iets
wilde gaan doen, iets gaan versieren. In de Herensingelparochie
deed kapelaan Mulder dat: een pionier, die op een Canadese tank
zat toen de bevrijders binnentrokken. En 's winters stond hij op
dé kunstschaatsen, rondjes draaien met aardige meisjes. Victorie
heeft aan hem haar leven te danken".
In 1950 kwam ik bij Victorie - overigens sinds 10 jaar de enige
gymvereniging in Nederland met een eigen honk (aan de Willem
de Zwijgerlaan), voor bestuursactiviteiten en commissievergade
ringen. De gymnastiek, vriend, is een heel aparte, moeilijke
wereld. Vooral wat de financiën betreft en het aantrekken én
houden van medewerkers en medewerksters. Per week worden
er 48 lesuren geteld. Zoiets runnen is geen huppeldepup, de
mensen bij elkaar houden is nóg moeilijker, vooral bij vrouwen.
Bij mannen wordt de boel wel gelijmd met een conflictje, maar
vrouwen willen nog wel eens blijven wrokken. Maar ik heb er
nooit bijzonder veel moeite mee gehad".
Wout Bergers heeft het roer uit handen gegeven. "Ik heb er mee
gekapt, omdat het een sleur werd, omdat de inspiratie me ging
ontbreken. Je begint met een vergiet vol, maar daar moet je niet
mee eindigen. Kijk, gymnastiek is het voorland van allerlei andere
sporten. Je kunt er iets mee doen, iets constructiefs. Dat heeft
me altijd voorgestaan, ook trouwens bij de zwemsport, waarin
ik een en ander heb bedreven. Bij Victorie heb ik twee generaties
meegemaakt; na 25 jaar de kinderen van de kinderen die bij
mij op gym kwamen. De turnfiguren haal je er zó uit als het
van ouder tot kind gaat: wie in de turnwereld heeft gezeten slaapt
niet op de Dam. Je gaat er bij ons flink tegenaan, je leert een
lichaamshouding aannemen, je leert lopen. De zwemsport lijkt
daarop. Zo lever je pittige mensen. Als je eens wist, hoeveel jonge
Ik heb altijd twee,grote bekken gehad, maar nu voel ik me zo
mensen niet kunnen lopen...., ze weten eenvoudig niet wat ze met
hun lichaam moeten doen."
Op de rand van zijn propere ziekenhuisbed herinnert Wout
Bergers zich zijn actieve verleden, dat voor een groot deel weer
heden zal worden: "Ik ben altijd een doordouwer geweest, een
forceerden Ik blijf Victorie van advies dienen, ik volg ze wel,
hoor. Maar alle functies gaan nu overboord. Ik wil nog wel iets
zeggen over die medewerkers van ons. Daar ontbreekt het wel
eens aan. Maar neem nu die topkrachten van Victorie als Ineke
Beugelsdijk, mevrouw A. de Vries-Veld, Bep Kriek. Daar vorm
je een team mee. En de voorzitter van de feestcommissie P. de
Wekker, die jarenlang secretaris is geweest. Dat zijn mensen, die
Victorie drijvende hebben gehouden. Je zou van onderen toch
meer activiteiten mogen verwachten, wil zo'n vereniging niet op
z'n gat gaan liggen".
Nu verwacht oud-bestuurder Bergers toch nog een moeilijk jaar
voor de gymmers: "de teamsporten nemen hand over hand toe,
ze komen ruimte te kort. Met die sporten zou je hele Groenoord-
hallen kunnen vullen. De gezelligheid viert hoogtij, met na afloop
een pilsje. Dat staat voorop. Met prestaties neemt men het niet
meer zo nauw. Bij Victorie kijken we er toch even anders
tegenaan. We hebben een tijd terug een hoogtepunt van 750 leden
gehad -Victorie was een begrip. Dat begrip willen we erin houden.
Nu zijn het er weer een kleine 600, na de teruggang. Ik dacht,
dat Victorie zich zou moeten gaan orienteren op de Merenwijk.
Als daar eenmaal zalen beschikbaar komen, is het "hap", want
de ouders willen hun jeugd daar ook wel goed kwijt. In de Mors
zitten we heel aardig, maar we komen accommodatie te kort.
De Haagweg? Gewoon te kort aan ruimte, met een vieze bende
in de zaal aan de Potgieterslaan. Zuid-West draait best, maar
ook daar hebben we gebrek aan ruimte. Gymnastiek, het turnen,
wordt slecht gehonoreerd. Onbegrijpelijk, want het vormt de basis
voor een heleboel levensvreugde..."
"Nou ja, over die dingen denk je wel eens. Ook als je met een
infuus in je arm ligt. Ik heb bij Victorie leuke jaren gehad. Fijne
momenten, hardstikke aardige uitvoeringen. Ik heb er beste
prestaties meegemaakt. Ik hoop, dat het Victorie goed mag blijven
gaan. Dat kón, als er mensen blijven komen die deze goede zaak
voortzetten..."
Kersverse voorzitter Hans Fetz treedt in de voetsporen van Wout
Bergers. N-- tuurlijk doet hij het anders, want vernieuwing blijft
een levensvereiste. Hans heeft in de St Franciscus Drumband
gezeten, altijd was het jeugdwerk dat hem boeide. Verenigingsle
ven kost een hoop vrije tijd, ook voor Fetz. "Maar ja, het is
je hobby. Een ander gaat tennissen of zoiets. Ik ben er door
Wout ingekomen en ga nu een beetje kijk op gymnastiek krijgen.
Wat ik doe ligt vooral op het organisatorische vlak. En dat
allemaal met vrouwen: heerlijk! Soms een babylonische spraak
verwarring. Maar ik heb er wel lol in. Soms denk ik weieens:
dat is vrouwenlogica...."
Hans Fetz' bemoeienissen zijn puur technisch van aard. Bij hem
gaat het om het organiseren. Voor het "eigenlijke werk" is er
een technische commissie. "Ik zie mijn taak feitelijk als jeugd
werk, niet als topsport. Dat kunnen we in Leiden wel vergeten,
dacht ik. Op dit gebied zie je ook nauwelijks meer jongens. Waar
Victorie zich mee bezighoudt, staat of valt met werkelijk techni
sche mensen. Door hen red je het ook, met die rotten in het
vak zoals mevrouw De Vries en Bep Kriek. Die draven maar
door, zonder aan zichzelf te denken. Die idealisten vind je nooit
Wat Victorie komend seizoen gaat doen? "Er is nog niet alles
vast omlijnd", vertelt voorzitter Fetz; "we willen wel een plan
de campagne gaan opzetten, maar dat ligt meer in het wedstrijd-
vlak. De ritmische gymnastiek - dit jaar voor het eerst - loopt
al aardig. Dat was mijn eerste stukje inbreng in het geheel. Jazzy
turnen;, heel anders dan anders. Maar een moderne benadering
geven is geen eenvoudige zaak. Buiten de lichamelijke oefening
moet je gymriastiek zien - dacht ik - als een vrijetijdsbesteding.
Ik geloof, dat je in groepsverband wel wat meer leert, zoals
incasseren, leren winnen en verliezen. Het is een zuiver individue
le bezigheid: als je de handen loslaat, duvel je op de grond..."
Waar Hans Fetz mee te maken heeft, is zalennood. De kostprijs
voor gymnastiek wordt te hoog; "dat wordt op een bepaald
moment nauwelijks haalbaar. Maar helemaal zwart-wit zie ik
het ook niet. Je zult - en dat is mijn overtuiging - altijd goddank
wel idealisten blijven houden..."
Ton Pieters.
Leidse roeicoach Gooitzen Zitman:
LEIDEN Zaterdagmiddag 24 mei vond op
de roeiwedstrijden van Hollandia de onge
kend spannende race in de heren dubbel twee
plaats tussen Maan/Punt en Robbers/Michels
plaats. Terwijl de spanning voor sommigen
nauwelijks te dragen was, bleef Gooitzen Zit
man echter uiterst kalm. Dat was ook zo
vreemd, daar hij coach is van beide ploegen.
Het roeien in Leiden lijkt dit jaar voor een
ongekend aantal successen te gaan zorgen.
Kwam tot vorig jaar het vuurwerk van de
Asopos vier en enkele Njorddames die zich
steeds op het nippertje voor een uitzending
wisten te kwalificeren, dit jaar lijken de da
mes van Njord, Maan van Asopos, de lichte
vier van Njord en Steigenga van Asopos geen
moeite met hun tegenstanders te hebben. Bo
vendien is paradepaardje Har aid Punt in
Leiden gaan roeien. Coach van een groot deel
van deze roei(st)ers is Gooitzen Zitman.
In 1966 begon Zitman (26) met de medicijnen
studie, daarnaast sloeg hij aan het roeien bij
Njord. Dat roeien leverde na twee jaar zelfs
een blik op op de Nederlandse kampioen
schappen. Toch had Zitman het op een gege
ven ogenblik wel gezien. "Ik had mijn plafond
bereikt, de mogelijkheden om verder te ko
men ontbraken. Op Njord waren er nauwe
lijks roeiers waarmee de top zou kunnen
worden bereikt. Iedereen hield er na een paar
jaar mee op. Dat deden de coaches ook, zodat
mij alle lust om zelf te roeien langzaam maar
zeker werd ontnomen. Ik begon daarom maar
wat te coachen. Mijn eerste ploeg was een
eerstejaars viertje, het werd geen succes. Er
was niemand die mij kon vertellen, hoe ik het
moest doen. De kennisoverdracht, die essen
tieel is, was weggeëbd op de vereniging". De
vier stootte dan ook regelmatig het hoofd. "Ik
dacht dat een goede techniek alles was, ik
vergat dat een ploeg ook belast moeten wor
den. Na vijfhonderd meter was het met de
vier m een wedstrijd afgelopen".
Daarna was het voorlopig -met het coachen
afgelopen. "Ik heb af en toe wel mee geholpen
met de acht van Nelleke (toen vriendin, nu
vrouw, red.)". De acht werd uitgezonden naar
de Europese kampioenschappen. Kennelijk
geinspireerd hierdoor greep, de inmiddels co-
schappen lopende Zitman, zelf weer naar de
roeiriemen. Het duurde dit keer maar kort.
Er werd voorlopig ook niet meer gecoached.
"Ik miste het ook niet, ik heb alleen geduren
de drie weken Anneke Stefels in de skif
begeleid, omdat haar coach Vivian Voss met
vakantie was. Het viel mij op hoe snel je de
fijne kneepjes verleerd. Je hebt echt tijd
nodig om er weer in te komen".
Dit jaar liep het echter anders, van het ge
plande "slechts" dienstplichtig militair spelen,
is weinig terechtgekomen. "In september
kwam Harald Punt naar mij toe of ik hem
wilde coachen. Dat was een complete verras
sing voor mij, hoewel ik wist niet zoveel tijd
te hebben ben ik er aan begonnen. Het leek
mij een enorme uitdaging om zo een topspor
ter te begeleiden. Mijn coachervaring in de
skif was beperkt tot indertijd Aline Voetelink
die zich voorbereidde op de skifhead en Anne
ke Stefels. Ik heb ontdekt, dat je van iemand
als Harald enorm veel leert Bij hem kon je
de tijden, die hij nu in februari roeide verge
lijken met die welke hij vorig jaar rond die
tijd trok. Via hem ben ik gaan leren, welke
tijd je in een bepaalde fase moet trekken. Ook
de correlatie tussen trainingstijden en de tij
den op wedstrijden is bij hem duidelijk. De
anderen hebben daar ook duidelijk van gepro
fiteerd".
"Die anderen" zijn in de eerste plaats de
Njorddames. "Ik ben begonnen met Anneke
Stefels, die dit jaar veel wilde skiffen. Daarna
heeft er een duidelijke escalatie plaats gevon
den. Bij mij in de buurt woont Robbers van
die Leythe. Als je die jongen ziet, dan denk
je al meteen dat hij hard zou moeten kunnen
gaan. Ik ben hem daarom gaan coachen,
alleen is mij wel gebleken, dat hij dit jaar
conditie te kort komt". Na Robbers deed ook
de twee Robbers/Michels zijn intrede, daar
naast vaart Punt, op initiatief van de roeibond
met Ed Maan in de twee" Die twee is geen
gemakkelijke bevalling, de heren moeten wel
erg aan elkaar wennen. Daarbij komt, dat ze
allebei wisselvallig roeien. Punt wil dit jaar
heel duidelijk zijn school examen halen, de
roeitrainingen vallen hem daarom zwaar. Wie
van de twee harder gaat, durf ik dan ook niet
te zeggen".
Het is bij deze combinatie niet gebleven op
verzoek van de bond heeft de dienstplichtig
arts zich ook geworpen op de door de bond
geformeerde dubbelvier met de dames Stefels,
de Jong (van Njord), Jongenelen (DDS) en
Gravensteyn. "Door combineren krijg je de
snelste ploegen; als je internationaal iets wilt
maken, dan zul je de snelste mensen bij
elkaar moeten zetten. Dat is voor hen ook
inspirerend, ze moeten zich kunnen richten op
mensen van gelijk niveau. Voor vereniging
sliefde koop je niets. Ik geef toe dat je
hiermee wel de kans loopt dat je een te grote
kloof krijgt tussen de top en de anderen. Ik
zou echter niet weten wat je daaraan moet
doen, wellicht zou je aan het begin van het
seizoen nog wedstrijden kunnen varen met
verenigingsploegen".
Nationaal gezien gaat het met de pupillen
bergopwaarts, maar betekent dat, dat het ook
internationaal gezien hard gaat? "Die landen
die hard gaan hebben, of zo een grote ver
scheidenheid aan sport-mensen, dat er ook
een stel hard kunnen gaan roeien, of er wordt
duidelijk prioriteit aangesteld, zoals in de
DDR. Eigenlijk is topsport een welvaartsver
schijnsel, het is een luxe als een land zich
topsport kan veroorloven. De roeierij zal meer
algemeen verbreid moeten worden, zodat er
een grotere selectie is. De keuze is nu veel
te klein".
De studentenverenigingen beheersen nog
steeds het beeld van het vaderlandse roeien.
Een probleem, "want eigenlijk is de studietijd
veel te kort om goed in te leren roeien. De
trainingsopbouw is veel te gehaast, in de
eerste jaren worden de roeiers te zwaar be
last. In je eerste jaar zou je alleen maar op
techniek moeten oefenen, zodat je daarna aan
het wedstrijdritme kunt gaan wennen. In je
vierde jaar begin je pas iets van roeien te
begrijpen. Het roeien is dan ook gewoon in
je dagelijks leven gëintegreerd en niet meer
zo een last omdat de trainingsregels dan al
minder streng zijn."
Ook de coaches lijken in Leiden steeds langer
door te gaan, zowel op Njord als Asopos
begeleiden negende-jaars veelal afgestudeerd
de belangrijkste ploegen. De Bond mag hier
blij mee zijn, toch is de steun van die kant
gering. De verenigingen dienen zelf voor het
materiaal te zorgen. "Als voor alles zou wor
den gezorgd zou je verleren om zelf nog iets
te doen. Het is het punt van of de fuifroeier
moet betalen of degene die wordt uitgezon
den".
De Bond betaalt op het ogenblik dank zij
subsidies wel de reizen, waar dus veel Leidse
roei(st)ers van gebruikmmaken. "Ik hoop
Montreal te halen, maar als ik morgen'moest
stoppen, zou ik er niet wakker van liggen. Dat
geldt voor elke roei(st)er: het roeien mag geen
obsessie worden".
Helma Neppérus
Jubileumwedstrijd
AV Holland
afgelast
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN De jubileumwed
strijd van de Leidse atletiek
vereniging AV Holland die
zondag zou worden gehouden,
gaat niet door. Het bestuur
van de vereniging heeft hier
toe besloten, nadat duidelijk
werd dat de Nederlandse
"top"-atleten het lieten afwe
ten. Zij achten de accommoda
tie in de Leidse Hout niet ge
schikt voor het bedrijven van
atletieksport op niveau.
Slagbaltoernooi
sluit
schoolsportwed
strijden af.
Van onze correspondent
WASSENAAR Het laatste
evenement in een lange serie
sportwedstrijden, die dit jaar
weer door de Wassenaarse
Schoolsportcommissie zijn
voorbereid zal zijn een slag
baltoernooi voor jongens en
meisjes van de basisscholen
op woensdag 11 juni a.s.
Om half 2 beginnen de wed
strijden op de schoolsportvel-
den aan de Prinsenweg. De
deelnemende schoolploegen
zijn in vier poules onderge
bracht. Om half 4 worden de
halve finales gespeeld, om 4
uur de finales. Daarna (onge
veer 16.45 uur) volgt de uitrei
king van de prijzen van het
slagbaltoernooi, maar ook van
de totaalprijzen van het gehele
seizoen en de bekendmaking
van de school, die de titel
"sportschool van het jaar"
mag voeren.
Zomerkampen
SJJO
Van onze correspondent
OEGSTGEEST De stichting
jeugd- en jongerenwerk orga
niseert talrijke zomerkampen.
De belangstelling is bijzonder
groot. Slechts voor een tweetal
kampen kan men zich nog op
geven te weten: Ermelo van 5
tot 12 juli voor kinderen van
8 t/m 10 jaar en voor een
Duinkamp nabij Scheveningen
van 14 tot en met 18 juli even
eens voor de jeugd van 8 tot
en met 10 jaar. Opgaven kun
nen geschieden bij het ge
meentecentrum Lijtweg.
