VVD daagt AR
én PvdA uit
PPR blijft kabinet
zeer kritisch volgen
Onlusten Salisbury: lldoden, 15 gewonden
Conflict leidt
tot ontslagen
bij Novib
Qmiè&Qowtant
Portugal wil
in NAVO
biij
ven
Koffie flink
goedkoper
Defensie is geen
partijpolitieke
CIA
Linkervleugel Vara legt het af tegen de verenigingsraad
MAANDAG 2 JUNI 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Welgemikt
Wat In Amerika tot
een rage lijkt uitge
groeid, beleefde za
terdag in Engeland
een wereldkam
pioenschap: het
taartgooien. Zoals
de Amerikaanse
leus „pie in the
eye" el doet ver
moeden: de meeste
punten zijn te win
nen met een doel
treffend schot mid
den in het gezicht
van de tegenstan
der. Het ging er lus
tig aan toe; de wa
pens waren zacht
en nat, en de scho
ten welgemikt. De
vreugde was weder
zijds: alleen van
sommige gezichten
was duidelijk af te
lezen wie de win
naars niet waren.
SALISBURY (Reuter) - De
Rhodesische politie heeft giste
ren bij ongeregeldheden in Sa
lisbury elf negers doodgescho
ten en vijftien gewond, zo heb
ben officiële kringen meege
deeld.
In de ochtend waren aanhan
gers van twee concurrerende
groeperingen, de „Zimbabwe
African National Union" (ZA-
NU) en de „Zimbabwe African
Peoples Union" (ZAPU),
slaags met elkaar geraakt bij
het gebouw waar leden van de
overkoepelende Afrikaanse
Nationale Raad (ANC) bijeen
waren voor het bespreken van
het ultimatum van premier
Ian Smith, die wenst dat de
ANC deelneemt aan een con
stitutionele conferentie. De po
litie maakte met hulp van hon
den een eind aan de rellen en
sloot de wijk waar de ANC
vergaderde af. Later laaiden
de ongeregeldheden echter
weer op, waarop de politie het
vuur opende.
Volgens genoemde kringen
Later in de avond ontstonden
nieuwe ongeregeldheden in
twee andere wijken aan de
rand van Salisbury. Volgens
de politie gooiden negers daar
bij stenen naar auto's, terwijl
ook winkels werden geplun-
"derd. De politie opende op
nieuw het vuur. Het totaal
aantal doden van de hele dag
werd daarmee elf en het aan
tal gewonden vijftien.
Nederland
gordt zich
DRIEBERGEN De Ne
derlandse automobilist was
gisteren voor het eerst wet
telijk verplicht de autogor
del om te doen, tenzij de
auto dateert van voor 1 ja
nuari 1971. Maar de rijk
spolitie deelde gisteren nog
geen bekeuringen uit als
men zich niet aan de ver
plichting hield. „Men moet
nog even op de regel inspe
len, zo meent men in Drie
bergen. Wel werd een aan
tal auto's aangehouden en
de inzittenden kregen de
raad de gordel om te snoe
ren.
De Porschebemanningen
hebben de instructie de eer
ste weken de kat alleen nog
maar uit de boom te kijken.
Verwacht wordt echter dat
de automobilist het nut van
de gordels wel zal inzien.
De rijkspolitie gaf wel toe
dat controle moeilijk zal
zijn, vooral bij mensen die
een heupgordel dragen. Die
zijn van buitenaf niet te
zien. Maar de politie hoopt
dat men het levensbelang
van het dragen van gordels
zal inzien.
BRUSSEL De Portugese re
geringsleider generaal Vasco
Goncalves heeft bevestigd, dat
zijn land in de NAVO wil blij-
Op een persconferentie zei de
generaal, dat de beweging van
de strijdkrachten in Lissabon
deze politiek steunt.
Goncalves sprak er zijn verwon
dering over uit, dat de ontwik
keling in zijn land zoveel beden
kingen binnen het NAVO-bond-
genootschap had opgeroepen,
hoewel de beweging van de
strijdkrachten het Portugese
fascisme ten val had gebracht
en een einde had gemaakt aan
een koloniale oorlog. Volgens
Goncalves heeft elk land zijn
eigen weg naar het socialisme.
In Portugal zijn invoerrechten
tot 30 procent ingesteld op een
lange lijst goederen, met het
doel het slinken van de goud
en deviezenreserves van het
land tegen te gaan.
Kamerdebat opvolger Starfighter
(Van onze parlementaire redactie)
DEN RAAG Donderdag zal de VVD tijdens het debat in de
Tweede Kamer over de vervanging van de Starfighter voorstellen
om niet 84 straaljagers van het type F-16 aan te schaffen, maar
102. Dat deelde fractievoorzitter Wiegel zaterdag mee op de
ledenvergadering van zijn partij. Wiegel voegde daaraan toe
geheel te handelen in de geest van de ARP, die ook wil dat er
meer dan 84 straaljagers worden aangekocht
Fractievoorzitter Aartjes kan Overieens is het nog ein vraag
ons voorste! steunen aldus Wie- 0[ he, debat donderdag ka°
gel. „We kunnen donderdag zien doorgaan. Het kabinet heeft aan
wie er schippert met de veilig- de van de F-16 immers de
nr «Tv vf j t A r>. voorwaarde verbonden, dat de
Wiegel herhaalde dat als de Pv- andere Europese kandida-
dA-fractie met een motie komt ten ook voor dit toestel kiezen.
waarin de aankoop van 84 vlieg- België heeft dat tot op heden
TT a wordt n0g njet gedaan. De Belgische
VVD"^ra^1.e deze minister van Defensie, Vanden
steunen. Fractievoor- Boeynants is zaterdag naar de
K Thijn hoopt m zijn y.S. vertrokken, waar hij van-
f uW i aT daag gesprekken zou hebben
iT" „TJvT" met de minister Schlesinger van
Defensie.
tegenover zijn radicale achter
ban verdedigen. Als zo'n motie
van Van Thijn ertoe zou bijdra
gen dat het kabinet-Den Uyl
verdwijnt, dan wil de WD daar
zeker aan meewerken, zei Wie
gel.
Hij wees de beschuldiging van
Aantjes van de hand dat de
WD uit opportunisme de veilig
heid van het land op het spel
zet „Je moet maar durven",
riep Wiegel. De belangrijkste re
geringsfractie, de PvdA, knaagt
aan de defensie en het is de
heer Aantjes die in belangrijke
mate ervoor verantwoordelijk is
dat de PvdA nu in de regering
zit. Niet aan de PvdA maar aan
de WD zal het te danken zijn
als er in het parlement een
meerderheid is voor de aankoop
van de F-16," aldus Wiegel.
Busongeluk Bij Midnapoer in
West-Bengalen zijn twee auto
bussen frontaal met elkaar in
botsing gekomen. Vijftien inzit
tenden zijn daarbij gedood en
honderd gewond.
Actie De „democratische jun
ta", een ondergrondse organisa
tie in Spanje van communisten,
socialisten en gematigden, heeft
opgeroepen morgen, woensdag
en donderdag te beschouwen als
„dagen van strijd voor de bur-
gelijke vrijheden". Donderdag
moet het hoogtepunt van de ac
tie vormen, met stakingen in
allerlei vormen.
DEN HAAG Een conflict in
de leiding van de Nederlandse
Organisatie voor Internationale
Bijstand (Novib) heeft ertoe ge
leid dat twee van de zes be
stuursleden zijn afgetreden, dat
een van de twee directeuren, de
heer G. J. van Vlijmen, van zijn
taak als leider van de ontwik
kelingsprojecten is ontheven en
dat de adjunct-directrice me
vrouw H. J. M. Nuijens, die de
leiding had over de administra
tie en financiële zaken, is ont
slagen. De overgebleven direc
teur S. J. Theunis heeft de gehe
le leiding op zich genomen.
Het conflict ging over de doel-
sjjelling van de Novib. De heer
Theunis acht de matschappelij
ke hervorming in ITederland ten
aanzien van het oitwikkelings-
werk het belangrijcste doel. De
anderen achten dit ook belang
rijk, maar zij vinlen dat het
eigenlijke ontwilkelingswerk
niet op de achtergnnd mag ra-
Mevrouw Nuijens :egt dat de
onenigheid is ontstian doordat
de heer Theunis herhaaldelijk
uitgaven deed vooi vormings
werk in Nederland die niet op
de begroting voorkvamen. Zij
vreest dat daarmee de gelden
die voor ontwikkeliigswerk in
de Derde Wereld txstemd wa
ren in het gedrang konen.
Ter gelegenheid van het 25-jarig priesterschap van bisschop Bluyssen
van Den Bosch werd gistermiddag in en om de Sint Jan een manifestatie
gehouden. Er werd door kinderen onder anderen een demonstratie
bisschop Bluyssen wilde het
AMSTERDAM De winkel
prijs voor koffie gaat in de loop
van deze week met tien cent per
pak van 250 gram omlaag. De
verlaging is volgens Douwe Eg
berts een gevolg van ontwikke
lingen op de wereldmarkt
Douwe Egberts verlaagt met in
gang van woensdag de prijzen
van al haar merken
Albert Heijn doet dit ook
woensdag, behalve voor het
merk "Rabat", waarvoor de
consument zeven cent minder
per pak van 250 gram behoeft
te betalen.
Van Nelle brengt met ingang
van donderdag haar prijzen met
tien cent omlaag, uitgezonderd
voor het merk "Prisma", dat
zeven cent goedkoper wordt.
Een woordvoerder van Nie-
meyer kon nog niet zeggen of
dit bedrijf zijn prijzen ook gaat
verlagen. "Ik weet het niet, het
is een verschrikkelijke verla
ging", zo zei hij.
(Van onze parlementaire redactie)
Nijmegen De Politieke Partij Radikalen
zal het kabinet-den (Jyl blijven steunen,
maar het wel zeer kritisch blijven volgen.
Dit voorstel van het partijbestuur werd
door een grote meerderheid goedgekeurd,
omdat „een breuk met het kabinet op dit
moment niet wenselijk is".
Zes leden van het partijbestuur wilden ech
ter met het kabinet breken. Van de Kamerle
den stond alleen P. van Gorkum achter dit
voorstel. Hij zal de consequentie trekken uit
de houding van de grote meerderheid bin
nen de P.P.R. en na het zomer-reces gaan
optreden als buitenparlementair kamerlid.
Wat dit precies inhoudt zal hij tz.t nader
toelichten.
Ondanks de grote meerderheid van P.P.R.-
leden die het kabinet-Den Uyl wil blijven
steunen heeft de partij er toch de nodige
bedenkingen tegen. De door de meerderheid
aangenomen resolutie over de steun aan
deze regering betekent niet, dat zij te allen
tijde op de P.P.R. zal kunnen blijven reke
nen. Een motie werd bijvoorbeeld aangeno
men, die verwacht, dat de P.P.R.-kamerle-
den tegen de aanschaf van de F. 16 zullen
stemmen.
Het aktiecentrum Den Haag kreeg op het
congres een nederlaag te verwerken inzake
het spreidingsbeleid van de regering. Het
aktiecentrum had door middel van een mo
tie tot uitdrukking willen brengen, dat het
spreidingsbeleid veroordeeld moest worden.
Staatssecretaris Van Huiten toonde zich
hierover zeer verontwaardigd, sprak zelfs
van een „smerige streek om het congres op
het laatste ogenblik met deze motie te over
vallen". Den Haag trok hierna de motie
onder protest in.
Voorzitter reserve-officieren:
AMSTERDAM (ANP) - „Dcfcn- op de jaarvergadering van zijn
sie is beslist geen partijpolitie- vereniging. Hij zei het „ongeloo-
ke zaak. Wij menen dat dit onze flijk laf' te vinden dat het kabi-
hele democratische samenlevng net-Den Uyl onvoldoende geld
aangaat. Indien men verdedi- voor adequate defensie-inspan-
ging noodzakelijk vindt, dan ning overheeft en de opvatting
zal men ook voldoende finan- huldigt dat de buren het werk
ciële middelen ter beschikking
moeten stellen. Bij de toene
mende welvaart verdwijnt de
moeten doen. „Dit
gens ondanks het feit dat wij
hier in Nederland buren altijd
bereidheid tot zelfverdediging, precies kunnen vertellen hoe zij
Zo ontstaat er een voedingsbo- hun zaken moeten regelen. On-
dem bij uitstek
van tweedracht
dermijnen van het moreel'
Dit heeft zaterdag de heer H. W.
F. Scholte, algemeen voorzitter
van de Algemene Vereniging
van Nederlandse Reserve-offi
cieren, in Amsterdam beetoogd
het zaaien begrijpelijk dat zo'n kleine
voor het on- groep nieuw-linkers zo'n meer
dan evenredige invloed heeft.
Komt dat omdat ze zo militant
zijn, of zijn ze beter getraind in
methoden die in dictaturen op
geld hebben gedaan en nog op
geld doen?", zo vroeg hij zich
af.
Verstandig uitstel
VEEL VOOR EN WEINIG TEGEN valt er in te brengen tegen
minister Van Kemenade's beslissing om de tweedaagse leerplicht
voor 17-jarigen uit te stellen.
Voor ons geeft daarbij dan doorslag, dat er nog altijd geen zinvolle
inhoud beschikbaar is voor de vorming en instructie die aan
werkende jongeren gegeven zou kunnen worden. De minister heeft
terecht menig vormingsinstituut verweten, dat het t.a.v. het partiële
onderwijs tekort schiet als het erop aan komt zich programmatisch
op een zakelijke (lees: concrete) manier te presenteren.
ONS STANDPUNT IS STEEDS geweest, dat het veel beter zou
zijn vanaf de basis zo te werken met de onderwijswetgeving, dat
binnenkort de leerplicht full-time verlengd wordt en dat zorgvuldig
nagegaan kan worden, wat er dan nog na het beëindigen van de
leerplichtige leeftijd kan gebeuren.
Minister Van Kemenade mikt kennelijk op een systeem waarvan
de bovenschool en een volledige leerling-status het fundament
vormen. Over de bovenschool kan pas geoordeeld worden, wanneer
de plannen hiervoor op het departement afgerond zijn en openbaar
gemaakt kunnen worden.
Als daarnaast aan jongemensen die op een bedrijf verdere oplei
ding krijgen een program kan worden gegeven, dat niet uitsluitend
beroepstechnisch is, maar ook voldoende aandacht besteedt aan
vormende elementen is er al veel bereikt Lukt het een en ander
niet dan zal gedacht moeten worden aan het alternatief van een
nieuw type school voor voortgezet onderwijs, dat afgestemd is op
de jongeren die niet op een voor hen juiste manier bij de bestaande
instituten kunnen worden ondergebracht Minstens tot hun 17de
jaar.
Weeroverzicht
DE BILT De eerste dagen van Mim. temp.: omstreeks 7 graden
juni, de zomermaand, zullen Max. temp.: omstreeks 14 graden
niet erg zomers aandoen. Wel is- Kans op een droge periode van
waar kwam vandaag een einde minstens 12 uur:80 procent
aan de al dagen doorstaande Kans op een geheel droog etmaal:
noordenwind, maar dat gebeur- 50 procent,
de op de nadering van een uit
Usland afkomstige depressie.
Dit lagedrukgebied lag vanmor- A/mUrrdam bew. u os
gen boven Schotland en zal De Bilt
over of dicht langs ons land
naar het zuidoosten koersen. Eindhoven
Daarbij zal het enige tijd rege- R^u^dam
In Zuidoost-Europa is het volop
zomer. Het is er overwegend
zonnig en de temperaturen ko
men er dagelijks in de buurt
van de dertig graden. Bijna
overal elders op het continent
is het aanzienlijk koud voor de
tijd van het jaar.
Veel verbetering in dit opzicht is
voor ons nog niet weggelegd.
Na de passage van de depressie
zal zich waarschijnlijk opnieuw
een noordelijke circulatie in
stellen met aanhoudend te lage
temperaturen.
Vooruitzichten voor woensdag:
Aanhoudend koud, maar min
der extreem lage minimumtem
peraturen.
Eerst nog buien, later meer zonni
ge perioden.
Weersvooruitzichten in cijfers:
Voor woensdag:
Aantal uren zon: 2 tot 12
De gepensioneerde Amerikaanse
generaal Edward Lansdale heeft
verklaard dat hij op bevel van
wijlen president Kennedy plannen
heeft ontwikkeld om de Cubaanse
premier Castro uit de weg te rui
men. Die plannen omvatten niet
alleen een moordaanslag, maar
ook een poging tot het opzetten
van een tegen Castro gerichte re
volutie.
gebruikte
onderwereld
SACRAMENTO De Ameri
kaanse inlichtingendienst CIA
heeft zich verlaten op vier on
derwereldfiguren bij het verza
melen van inlichtingen die no
dig waren ter voorbereiding van
de mislukte invasie in de Var
kensbaai van Cuba in 1961, zo
heeft de krant Sacramento Bee
in zijn zondagseditie gemeld.
De vier mannen, allen voormali
ge leiders van gokhuizen in Ha
vanna, hadden 750.000 dollar op
Cuba begraven toen zij voor
Fidel Castro vluchtten en had
den er daarom belang bij dat de
Verenigde Staten een invasie
zou plegen om hem te verdrij
ven, aldus het blad.
In ruil voor hun hulp, was de
gangsters beloofd dat zij onge
hinderd hun begraven geld zou
den mogen ophalen, zo wist de
Bee te melden.
Ontslagen Burgemeester
Abraham D. Be a me heeft op
dracht gegeven deze week ont
slagbrieven te zenden aan bijna
de helft van de 37.315 gemeente
ambtenaren, die in het kader
van zijn crisisbegroting van 11,9
miljard dollar moeten verdwij-
Vijf tunnels
onder
Suezkanaal
CAIRO (Reuter/AFP) Presi
dent Sadat zal vrijdag de eerste
steen leggen voor de eerste van
vijf tunnels die onder het Suez
kanaal zullen worden gebouwd.
Dit is zondag in Cairo bekend
gemaakt Donderdag zal het ka
naal weer voor de scheepvaart
worden opengesteld.
De vijf tunnels zullen het schier
eiland Sinaï met de rest van
Egypte verbinden. De kosten
worden per tunnel geraamd op
25 tot 30 miljoen pond (ongeveer
150 tot 180 min). De tunnels
die circa 45 meter in doorsnede
worden, zullen ruimte bieden
aan een weg, een spoorweg en
waterleidingbuizen. De bouwtijd
zal anderhalf twee jaar per
tunnel bedragen.
N.C.W. wil
minister van
middenstand
RIJSWIJK (ANP) De voorzit
ter van het Ned. Christelijk On-
dememersverbond de heer H.
de Mooy, heeft vandaag op een
vergadering van de 25-jarlge
Bond van Christelijke Slager
spatroons verklaard, dat de
middenstand bij de eerstvol
gende kabinetsformatie een ei
gen minister moet krijgen.
Om de andere departementen
werkelijk deelgenoot te maken
van de problematiek van het
midden- en kleinbedrijf is het
nodig dat een minister niet
een staatssecretaris, omdat deze
geen deel uitmaakt van de mi
nisterraad wordt belast met de
aangelegenheden van het mid
den- en kleinbedrijf.
Arrestaties
brandstichting
Paramaribo
PARAMARIBO (ANP) De
politie van Paramaribo heeft
thans achttien personen aange
houden die ervan verdacht wor
den betrokken te zijn geweest
bij de brandstichtingen of de
pogingen daartoe, die deze
maand in de Surinaamse hoofd
stad en de districten plaatshad
den.
(Van onze radio- en tv-redaktie) bevolking wendt. Hiermee werd de progressieve elementen in de
Hilversum De linkervleugel in de VARA heeft het voorlopig verenigingsraad voor een deel de wind uit de zeilen genomen,
moeten aflegen tegen de verenigingsraad, die zaterdag na uitvoeri- De verenigingsraad voelt weinig voor het voeren van sociale aktie
ge discussies in een amendement liet vastleggen, dat de VARA door de omroep. Aan dit amendement lag een nota ten grondslag,
zich in het algemeen moet richten tot het gehele Nederlandse volk. die aan de verenigingsraad was voorgelegd en waarin werd gepleit
In dit amendement staat echter ook, dat het gewenst en nodig voor het bereiken van een zo groot mogelijk publiek,
kan zijn, dat de VARA zich tot een bepaalde groep van de Aan het hoofdbestuur van de VARA werd opgedragen na te gaan
i NW zich met dit standpunt kunnen vereni-
in hoeverre PvdA
gen.
Voorzitter Kloos had eerder in zijn toespraak laten weten, dat de
meest progressieven in de PvdA niet onwelwillend staan tegenover
de linkervleugel in de VARA, maar dat zij het niet willen laten
aankomen op het stichten een nieuwe omroep. De VARA wil alles
doen om splintergroepen te voorkomen.
