lOARES WEER BU
Kabinetsberaad
L,aos en Amerika
ekenen akkoord
fieidóeSouwmt
Westen wenst
hervatting van
oliedialoog
NieuwvandeRPS!
itandpunt niet volstrekt
trijdig met PvdA-fractie
NCBO VREEST
BUITENSPEL
POSITIE VAN
VAKBONDEN
Rijkspostspaarbank
ENSDAG 28 MEI 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 13
socialistische leider Mario Sodres bij zijn
M (keer uit Parijs in Lissabon, waar hij op-
aan het kabinetsberaad zou deelnemen.
LISSABON, (AFP/Rtr.) De so
cialistische ministers en staatsse
cretarissen hebben vandaag „bij
wijze van uitzondering" deelgeno
men aan het kabinetsberaad over
de situatie in Angola. Zij schortten
daarmee hun boycot op, „gezien de
ernst van de toestand in het Afri
kaanse gebied". Angola kampt on
dermeer met het probleem dat al
lerlei gewapende groepen ongecon
troleerd kunnen optreden.
Toch lijkt het deelnemen van de socialisten
aan het kabinetsberaad door andere rede
nen te zijn ingegeven. Gisteren hebben dex
strijdkrachten ernstige kritiek op de socialis
ten geuit wegens hun boycot, en gedreigd
buiten de partijen om het volk te gaan
mobiliseren. De socialisten verwachten ook
een nieuw gesprek met de militaire leiders,
om over hun toekomstige deelneming aan
de regering te kunnen beslissen.
Gisteravond behaalden de socialisten ook
een overwinning, toen de persraad vaststel
de dat de communistische typografen, die
de sluiting van het socialistische dagblad
Republica hebben afgedwongen, de perswet
hebben overtreden. De publicatie van een
communistische Republica onder een nieu
we hoofdredacteur werd illegaal genoemd.
De regering heeft vorige week de publicatie
van Republica stopgezet, in afwachting van
een uitspraak van de persraad. De hoop op
.hervatting van de oorspronkelijke Republica
is nu gegroeid, hoewel de kwestie ook nog
aan de rechter kan worden voorgelegd.
Vandaag wordt in Lissabon een door de
communisten georganiseerde massabetoging
gehouden, ter gelegenheid van de aankomst
van acht schepen van de NAVO.
Prinses Beatrix en prins Claus brengen momenteel een driedaags bezoek
aan de provincie Groningen. Gisteren stond onder andere een bezoek
aan het cultuurcentrum de Oosterpoort op het programma. Bij
aankomst bood een verlegen achtjarige leerlinge van de Adm. de
Ruyterschool voor schipperskinderen prinses Beatrix bloemen aan.
Rechts burgemeester H. C. Buiter van Groningen.
edeling over keus F-16
1974 voor
tuinbouw slecht
jaar
I»EN HAAG— Niet alleen
oor de landbouw, maar
ook voor de tuinbouw is
1974 een slecht jaar ge-
eest Dit beeft minister
Van der Stee (Landbouw
Visserij) meegedeeld
tan de Eerste Kamer-com
missie voor landbouw,
[n alle agrarische bedrijf-
'itypen lag vorig jaar het
jemiddelde netto arbeidsin-
comen van de ondernemer
tanmerkelijk lager dan in
,973. In de glastuinbouw
zakte dat met 61 procent
van 30.500 naar 11.800 gul
den! Bij de bloemenkwe-
kers zakte het arbeidsinko
men met 27 procent van
28.600 naar 20.900 gulden,
(QJfn de champignonkwekers
gingen 111 procent achter
ruit, van 12.420 naar 1400
gulden. De „grote" land-
w bouwers in het zuidwesten
jzagen hun inkomen met 61
procent dalen van 41.500
naar 16.000 gulden en de
veetelers met 15 procent:
van 24.400 naar 20.800 gul-
den:
(Van onze parlementaire redac
tie)
Dén Haag „Ik vind de keus
voor de F-16 niet van een zoda
nige aard, dat ik volstrekt in
strijd kom met het standpunt
van de PvdA-fractie". Dit beeft
minister Vredeling van Defen
sie gistermiddag gezegd in een
toelichting op het kabinetsbe
sluit om het Amerikaanse toe
stel te kiezen als opvolger van
de Starfighter.
De heer Vredeling zei, dat hij
namens het gehele kabinet de
PvdA-resolutie over de vlieg
tuigvervanging naast zich had
gelegd. In die resolutie werd
gesproken over een eenvoudiger
toestel, dat alleen grondsteun
zou mogen verlenen en geen
nuclaire taken zou mogen krij
gen. De F-16 is behalve voor
grondsteun ook voor nucleaire
taken en voor het bevechten van
een beperkt luchtoverwicht ge
schikt Minister Vredeling
meent echter, dat de keus nog
steeds niet in strijd is met de
resolutie, „zij het dan binnen
hele smalle marges"
Hij verweet de PvdA-fractie, dat
men pas veel te laat op de prop
pen is gekomen met het werke
lijke meningsverschil: het be
perkte luchtoverwicht De mi
nister voegde eraan toe „of
schoon PvdA- defensie-specia
list Dankert wist dat bij de keu
ze uit de beschikbare toestellen,
geen - goedkopere - toestellen
gekozen zouden kunnen worden,
zonder de Denen en Noren
daardoor in verlegenheid te
brengen".
De PvdA-fractie neemt de mi
nister zijn beschuldigingen ten
aanzien van hun specialist Dan
kert hoogst kwalijk. Volgens de
PvdA werd al in april van het
vorige jaar gewezen op de goed
kopere oplossing (bijvoorbeeld
het Engelse Jaguar-toestel). Ook
de WD is niet enthousiast over
de F-16-beslissing. Men meent,
dat de regering besluit tot de
aanschaf van te weinig toestel
len.
Vredeling's positie
POLITIEK VEEL BELANGRIJKER dan de verwikkelingen rond
het aftreden van staatssecretaris Glastra van Loon is het conflict
dat dreigt tussen minister Vredeling en zijn eigen politieke vrien
den, de Partij van de Arbeid.
Naarmate de dag nadert, waarop de Kamer met de behandeling
van de nota over de vervanging van de Starfighter moet beginnen,
lijkt de kloof tussen minister en meerderheid van de PvdA te
groeien. Het is dan ook maar de vraag of een echte politieke crisis
vermeden zal kunnen worden.
Veelbetekenend is dat praatgrage premier Den Uyl tot nog toe
niet veel gezegd heeft en de kwestie alleen aansnijdt wanneer hij
voor de televisie-camera daartoe min of meer wordt gedwongen.
Wel wat erg nadrukkelijk neemt onze minister-president dan de
allure aan van iemand van het Simplistisch Verbond.
ER ZITTEN AAN DIT CONFLICT nog een paar interessante
kanten. In de eerste plaats maakt minister Vredeling de indruk
iemand te zijn die beslist niet aan zijn ministerszetel zit vastge
kleefd, omdat hij het op Defensie zo'n leuke of interessante baan
vindt
In tegendeel, Vredeling spreekt de waarheid, als hij verklaart dat
het bijna noodlottig is nu als socialist die portefeuille te moeten
beheren. Tot nog toe hebben pacifisten en marxisten altijd kunnen
storm lopen op iemand, met wie ze zich in elk geval niet politiek
verwant voelden. Dat is nu anders. Men moet zich eens indenken
hoe de situatie zou zijn, als de minister van Defensie nu van KVP-
of ARP -huize zou zijn geweest!
In de tweede plaats kan Vredeling vrijwel zeker op een Kamer
meerderheid rekenen, zodat hij aan intrekken van zijn nota niet
behoeft te denken en hoogstens door internationale verwikkelingen
uit zijn politiek-netelige positie bevrijd kan worden. De vraag is
zelfs, of Vredeling graag op dit laatste speculeert; hij is er
eenvoudig de man niet naar.
DAN WORDT DUS HET HELE SPEL dat Jinks" en de PvdA
in het bijzonder, zich op zo'n manier tegen de minister en zijn
F-16 keert, dat Vredeling nog ruimte ziet om te kunnen blijven
zitten. Waarschijnlijk vreest premier Den Uyl dat dit een kwestie
van millimeteren gaat worden, want met name in de PvdA-fractie
is de stemming de laatste tijd niet vriendelijker geworden. De
stoere taal van Vredeling in de N.A.V.O. heeft daaraan weinig
kunnen veranderen.
Wat de gevolgen van een eventueel aftreden van Vredeling zullen
zijn, valt niet zo snel te overzien. Per slot van rekening gaat het
ook hier om een stuk kabinetsbeleid.
Interpretaties
Gustav Husak
(ederland
'roogt
ingzaam op
AGENINGEN (ANP) „Het
ondwaterpeil in Nederland is
de afgelopen honderd jaar
et enkele tientallen centime-
rs tot, op sommige plaatsen,
'n halve meter gedaald. Ne-
irland valt langzaam droog.
Is het zo doorgaat, zal aan de
adbonw grote schade worden
egebracht."
t zei gisteren prof. dr. ir. W.
n der Molen, hoogleraar aan
Landbouwhogeschool in Wa
ningen. Hij meende, dat een
integreerd waterbeheer in ons
id dringend geboden is. De
przaken van het dalende
ondwaterpeil noemde hij de
ooglegging van poldergebie-
het afgraven van venen,
ibeplanting en de drinkwater-
>orziening. Volgens de hoogle-
ir ondervindt de landbouw op
•schillende plaatsen al grote
hade.
AMSTERDAM Dat de overheid veel aandacht besteedt aan de
inspraak van haar personeel via personeelsorganen is een goede
saak. Maar die ontwikkeling van medezeggenschap zal wel moeten
geschieden via de erkende vakbeweging".
Dat zei gisteren de heer W. Wieringa, voorzitter van de Nederlandse
Christelijke Bond van Overheidspersoneel (NCBO) op de jaarverga
dering van deze bond in Amsterdam. Hij stelde weinig waardering
te hebben voor de pogingen die door bepaalde gemeenten en van
bepaalde politieke zijde worden ondernomen om het overheidsper
soneel zoveel inspraak te geven, dat daardoor de vakbeweging
buitenspel wordt gezet „Overleg moet uitsluitend worden gevoerd
met de daarvoor in aanmerking komende vakbeweging", aldus de
heer Wieringa.
Ook zei hij dat de NCBO alles zal doen om te verhinderen dat
het inkomen en de pensioenvoorziening van overheidspersoneel tot
inzet wordt gemaakt van het inkomensbeleid in Nederland. „Het
lijkt, dat net als met de spreiding van rijksdiensten, politieke
doeleinden eenzijdig worden toegepast op het overheidspersoneel,
omdat die groep nu eenmaal zo makkelijk te pakken is".
Gustav Husak
benoemd tot
president
PRAAG (AFP-Reuter) Het
centrale Comité van de Tsje-
choslowaakse communistische
partij heeft het federale parle
ment aanbevolen Gustav Hu
sak, de secretaris-generaal van
de partij, tot president van Ts-
jecho-Slowakije te kiezen.
Husak wordt de opvolger van
de 79-jarige Ludvik Svoboda die
naar een mededeling van het
centrale comité door zijn ziekte
niet in staat is zijn plichten als
staatshoofd te vervullen.
De 62-jarige Husak blijft secre
taris-generaal van de Tsjechos-
lowaakse communistische par-
1 tij.
IENTIANE (AFP) Ameri-
aanse en Laotiaanse functiona-
»sen hebben gisteren in Vien-
ane (Laos) een overeenkomst
an acht punten bereikt voor
en ordelijke beëndiging van de
merikaanse aanwezigheid in
■aos.
tudentenleiders hebben ge-
Ireigd de Amerikanen te doden
ils de overeenkomst wordt ver
roken.
)e overeenkomst werd bereid
loor de Amerikaanse zaakgelas-
|de Christian Chapman en de
minister van economische zaken
van de communistische Pathet
Lao, Soth Petrasy in aanwezig
heid van studentenleiders.
De Verenigde Staten zullen al
hun hulpprogramma's in Laos
beëndigen en het personeel dat
in het kader van die program
ma's in Laos werkte zal uiterlijk
30 juni het land hebben verla
ten. De studenten zullen de be
zetting opheffen van het kan
toor van de Amerikaanse hulp
organisatie, waar zij sedert vori
ge week woensdag twee Ameri
kaanse mariniers en een techni
cus hebben gegijzeld.
Toen Chapman en nog twee
Amerikaanse functionarissen na
de onderhandelingen vertrok
ken, riepen studenten: "Wij zul
len jullie gezichten onthouden
eri als je je niet aan de overeen
komst houdt, zullen wij jullie
doden".
Inmidels verlieten gisteren nog
meer Amerikanen Laos. De
mecsten hebben het land al ver
laten.
PARIJS (ANP Achttien Wes
terse geïndustrialiseerde landen
hebben gisteren in Parijs te ken
nen gegeven bereid te zijn om
het gesprek met de olieprodu
centen en de derde wereld te
hervatten. Minister Van der
Stoel zei na afloop „ik kan met
genoegen constateren dat er een
oprechte wil aanwezig is om te
komen tot een energiedialoog".
De ministers bespraken behalve
de hervatting van de energiedia
loog met de producenten en de
derde wereld, die n april dit
jaar werd afgebroken, ook een
schema voor de verdeling van
de olie in tijd van crisis, de
mogelijkheden om het verbruik
van de energie te beperken en
het in ontwikkeling brengen van
andere energiebronnen.
Minister Van der Stoel noemde
als een belangrijk punt van de
bijeenkomst van dinsdag dat de
achttien Westerse landen niet
uit zijn op een confrontatie,
maar op samenwerking.
Op de vergadering deed de
Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Henri Kissin
ger, een voorstel om de bespre
kingen met de olieproducenten
te hervatten. De kwestie van de
grondstoffen, waarover men in
april op de conferentie in Parijs
tussen vertegenwoordigers van
de geïndustrialiseerde consu-
mentenlanden, de producenten
en de derde wereld geen over
eenstemming bereikt, zou nu on
dergebracht kunnen worden in
werkgroepen.
Nederland heeft daarnaast nog
bereikt dat er een speciale ver
melding kwam in het slotcom
muniqué. Alle ministers waren
het er namelijk over eens dat
het internationale energie-agent
schap onmiddellijk een onder
zoek moet gaan instellen naar
de mogelijkheden voor een uit
gebreide samenwerking op het
gebied van kernenergie.
President Gerald Ford van de
VS heeft vannacht bekend ge
maakt dat het tarief op in de
Verenigde Staten ingevoerde
olie opnieuw met een dollar zal
worden verhoogd.
In een landelijk door radio en
televisie uitgezonden toespraak
zei Ford dat het Congres niets
had ondernomen op het gebied
van de energiewetgeving en hij
maakte bekend dat het nieuwe
tarief met ingang van 1 juni van
kracht zal worden.
20 mei t/m 8 juni
LET OP.
Donderdag van 10.00 uur
tot 22.00 uur.
GRATIS
toegang
w voor iedereen.
10.00 uur tot 18.00 uur (ook
in de weekends) en op donder
dagavond tot 22.00 uur.
AAN TWEEËRLEI SOORT KRITIEK staat het plan voor vermo-
gensaanwasdeling in de regeringsnota over inkomensbeleid bloot.
Sommigen moeten helemaal niets van vermogensaanwasdeling
hebben, hetzij omdat ze in principe er niets van moeten hebben,
hetzij omdat ze er economisch een groot bezwaar voor de ontwikke
ling van het bedrijfsleven in zien.
Anderen voelen wel voor een vermogensaanwasdeling, maar dan
alleen, als het uitgangspunt anders is dan nu wordt voorgesteld.
Zo accepteert de voorzitter van het Nederlands Katholiek Onderne
mers Verbond, de heer W. Perquin, de V.A.D. alleen als een middel
om in de toekomst de loonkostenstijging af te remmen. Hij is het
dus eens met de aanvankelijke bezwaren van minister Lubbers,
maar gaat nog een stapje verder.
Weer een heel andere mening vertolken kopstukken van vakbonden
waar het momenteel in het bedrijfsleven niet zo best gaat; de
voorzitters van de bouwbonden van N.V.V. en N. K.V. bijvoorbeeld,
voelen niets voor een vermogensaanwasdeling, waarbij de profijten
grotendeels ten goede komen aan de werknemers in bepaalde
bedrijven of bedrijfstakken. Hoe zij zouden redeneren als het in
de „bouw" momenteel goed ging, vertelt de geschiedenis niet; maar
voor het ogenblik vrezen zij dat de bouwvakkers van de voorgestel
de V.A.D. weinig beter zullen worden.
AAN INTERPRETATIES EN VOORWAARDEN dus geen gebrek.
Het vreemde is dat consequent doorredenerend de critici
eigenlijk allemaal uitkomen bij de conclusie dat het beter zou zijn
zoveel mogelijk aan te sturen op een geleide loon- en inkomenspoli
tiek welke niet inflatoir werkt, met daarop dan wat maatregelen
voor winstdeling in de bedrijfssectoren welke tot de uitschieters
behoren.
Maar dit als uitgangspunt stellen, stuit dan weer op bezwaren zowel
van de werkgever als van de vakbeweging. Want die hebben beiden'
zij het om uiteenlopende redenen bezwaren tegen een centrale
loon- (en prijs)politiek aan den lijve ondervonden.
We vrezen daarom, dat de nota-Boersma nog heel wat kinderziekten
moet overwinnen, vóór ze in staat is een krachtig wetsontwerp
af te leveren. Waarbij het griezelige is, dat de specialisten die aan
het ziekbed van de kleine staan, in hun diagnose sterk uiteenlopen.
DIE SPECIALISTEN zouden elkaar soms het liefst voor de
Medische Tuchtraad dagvaarden; zo oneens zijn zij het over wat
„welzijn" eigenlijk betekent
paardeposito
met 8%% rente
Looptijd 5 jaar
Vaste rente: 8%%
[~Vraag uitvoerige informatie
Zend mij de folder met uitgebreide inlichtingen
over deze spaardeposito's.
Minimum storting f 1.000-
Rente jaarlijks opneembaar
Tussentijdse opneming mogelijk-
voor aankoop eigen huis
Straat
Woonplaats
Deze coupon ongefrankeerd
opsturen naar:
Rijkspostspaarbank Amsterdam.
I
itspaarbank Amsterdam.
HC/ftI
uw nationale spaarinstelling ebips
i
