EIGEN ISRAËLISCHE
JAGER KFIR TEGEN
MIG OPGEWASSEN
Cambodja altijd tussen twee vuren
Onderwijs moet
aansluiten op
leefomgeving
40 min. losgeld voor
juwelier Gianni Bulgari
V oorzichtigheid
met planning
gezondheidszorg
'ostzegel-
üefstal
Landelijke
richtlijnen
bestraffing
glaasje op?
Politiek geweld
Portugal tegen
communisten
1INSDAG 15 APRIL 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
PHNOM PENH (AP/UPI) - Er is een tijd geweest
dat de Khmers een maehtig volk waren en hun land,
het tegenwoordige Cambodja voorzien was van mo
derne irrigatiewerken. De hoofdstad, Angor was een
sieraad met zijn schitterende tempels en monumen
ten, maar in het noordwesten trokken de Thais op
en namen de rijke rijstvelden in bezit en later
kwamen langs de Zuidchinese kust de aggressieve
Vietnamezen opzetten. En toen Frankrijk honderd
jaar geleden Cambodja als kolonie inpalmde was er
weinig over van het eens zo luisterrijke keizerrijk.
De Fransen waren heer en meester in Indo-China tot
de tweede wereldoorlog, en toen de Japanners kwa
men mocht een Franse schijnregering het schijnbare
gezag uitoefenen. In 1941 riepen de Fransen een jonge
prins uit een zijtak van de ouder keizerlijke familie
tot koning uit Zijn naam was Norodom Sihanoek
en hij was in het geheel niet van plan om als stroman
voor de Fransen te fungeren. Zijn strijd om een
onafhankelijk Cambodja kreeg in 1953 zijn beslag:
het land werd onafhankelijkheid toegezegd. In 1955
deed Norodom Sihanoek afstand van de troon ten
gerieve van zijn vader; hij vond namelijk dat het
koningschap hem tezeer de handen bond. In 1965
verbrak Sihanoek de betrekkingen met de VS in
verband met de luchtaanvallen die dat land op
Cambodjaans grondgebied uitvoerden tegen de bases
van Vietkong en Noordvietnamezen.
Dit bracht tenslotte Sihanoeks tegenstanders in het
geweer. Tijdens een bezoek aan Moskou zette het
parlement Sihanoek af en vormde een regering van
"nationale veiligheid" met Lon Nol, de latere presi
dent, als minister van defensie.
iSihanoek week uit naar Peking en vormde daar een
regering in ballingschap die zich ontwikkelde als een
centrum voor alle groeperingen, die zich keerden
tegen de regering in Phnom Penh. De "Rode Khmer"
was van hen de belangrijkste, Op 3 april 1970 trokken
Amerikaanse troepen Cambodja binnen. De rode
strijdgroepen weken uit naar het noordwesten, maar
na twee jaar beheersten zij tachtig percent van het
land. Hun commandant werd Khieu Samphan, aan
vankelijk een oude tegenstander van Sihanoek.
In 1972 riep Lon Nol zich uit tot president en zorgde
ervoor dat latere verkiezingen deze functie bevestig
den. Een groot offensief bracht de tegenstanders van
Lon Nol in de loop van het vorige jaar tot vlak bij
het vliegveld van Phnom Penh, Pochenton. Ondanks
zware beschietingen hield de stad stand en Lon Nol
had zelfs succes toen zijn troepen de oude hoofdstad
Oedong heroverde. In juli 1974 bood Lon Nol onder
handelingen aan, maar Sihanoek ging daar niet op
in en besloot door te strijden tot Cambodja veroverd
In november kondigde de Rode Khmer de doelstellin
gen aan: aanvallen op de posities rond Phnom Penh,
omsingeling van de troepen elders in het land en het
•afsnijden van land- en waterwegen. Eind januari was
de Mekong voor Phnom Penh niet langer bruikbaar
en de bevoorrading van Phnom Penh moest geheel
door de lucht gebeuren; de geïsoleerde posities elders
in het land, werden alle veroverd. De druk op Phnom
Penh nam toe en Lon Nol moest zijn beste troepen
terughalen om de hoofdstad te verdedigen. Intussen
bleef het Amerikaanse Congres weigeren extragelden
voor Cambodja ter beschikking te stellen; dat deed
de onzekerheid meer en meer groeien: Lon Nol nam
de wijk, de Amerikaanse ambassade werd gesloten
en Amerikaanse burgers verlieten het land, de zond
vloed overlatend aan de burgers van Phnom Penh
die vrijwel dagelijks door raketten geteisterd werden.
Nu de stad nagenoeg in handen is van de Rode
Khmer, een verovering die in Indo-China wel wordt
beschouwd als generale repetitie voor de aanval op
Saigon in het buurland Zuid-Vietnam, lijkt de terug
keer van Sihanoek verzekerd. Tenzij hij blijft bij zijn
eens genomen besluit om niet met de Rode Khmer
in zee te gaan, die hij als niet-communist moeilijk
accepteert al is hij overtuigd van hun 'zuivere patriot
tisme'.
Ünderzoek
lar gebruik
'fvalwarmte
!M (ANP) Een giste-
geinstalleerde beleidsadvies-
oep „stadsverwarming" gaat
mogelijkheden onderzoeken
i een ruimere toepassing van
dsverwarming in ons land.
t stadsverwarming wordt
rbij bedoeld het voor een
tl gebruiken van de zoge-
amde afvalwarmte van elec-
iteitscentrales voor het ver-
rmen van steden of stadsde-
Onderzocht zal worden of
hoe op die manier een beter
jruik kan worden gemaakt
i de benodigde brandstoffen,
beleidsadviesgroep werd in-
steld door de Vereniging van
ploitanten van gasbedrijven
Nederland (VEGIN) en een
reniging van exploitanten
elektriciteitsbedrijven in
derland (VEEN). De installa-
Arnhem werd verricht
or minister Lubbers van eco-
mische zaken. Voorzitter van
groep is mr. J. A arts en, oud-
nmissaris der koningin in
erziening van
ibinet Chili
NTIAGO, Chili (UPI) Pre-
t Augusto Pinochet van
heeft gisteren zijn kabinet
igd om meer burgers te
bij het bestuur van
id. Het zittende kabinet
17 man trad vorige week af
Pinochet de gelegenheid te
in zijn wijziging uit te voe-
n de op hol geslagen infla-
beteugelen.
het nieuwe kabinet zitten zes
elf militaire ministers,
itstgenoemden zaten al in de
den regering en zijn her-
ad. Jorge Cauas, minister
financiën is herbenoemd en
ift vergaande bevoegdheden
regen onder de titel „eerste
uister voor de economie."
ielfde textiel
iekenhuizen
oedkoper
RECHT (ANP) De norm-
nmissie „textielprodukten
>r ziekenhuizen" van het Ne-
■lands normalisatie-instituut
«ft normen ontworpen voor
t „platgoed" (lakens, hand
eken, spreien e.d.) dat in zie
nhuizen wordt gebruikt. Als
nieuwe normen algemeen
Drden toegepast, zal de ge-
ndheidssector in de toekomst
feens het NNI jaarlijks onge-
er 35 miljoen kunnen be
ieren op de kosten,
et bestuur van de Nationale
ekenhuisraad heeft de con-
pt-norm al aanvaard.
ithole blijft
Tanzania
ES SALAAM (Rtr) Do-
iee Ndabaningi Sithole, een
i de leiders van de Rhodesi-
!he NC (Afrikaanse Nationale
iad), blijft voorlopig in Tanza-
Sithole was door de Rho-
:he regering tijdelijk in
[rijheid gesteld om deel te kun-
nemen aan de conferentie
de organisatie van Afri-
eenheid in Dar es Sa-
uTARD (ANP) In het afge-
'pen weekeinde is in Munster-
eleen ten nadele van de heer
Koenen een collectie postze-
gestolen ter waarde van
70.000. Ook verdween een col-
'riie oude munten ter waarde
W -1.000.
De eigen Israëlische jager, luisterend naar de naam „leeuwewelp", zoals hij gisteren door minister Peres werd
getoond.
Tel Aviv (Rtr.) Israël heeft
gisteren op een vliegveld buiten
Tel Aviv een nieuwe straaljager
van eigen makelij getoond, die
ruim tweemaal de snelheid van
het geluid kan bereiken. Het
toestel de „Kfir" (jonge leeuw)
is een eenpersoonsmachine met
een operationeel plafond van
15.000 meter die kan worden
gebruikt voor luchtgevechten en
voor aanvallen op gronddoelen
Minister van Defensie Sjimon
Peres die het toestel aan de pers
toonde aan de vooravond van
de herdenking van het verkrij
gen van de onafhankelijkheid in
1948, zei dat de „Kfir" met zijn
bouwprijs van vier miljoen dol
lar behoort tot de beste en de
goedkoopste oorlogsvliegtuigen.
De snelheid bedraagt 2.2 maal
de snelheid van het geluid of
ruim 2.250 km per uur.
Volgens de minister is in de
„Kfir" de algemene technische
kennis van dit ogenblik ver
werkt, met toevoeging van ver
beteringen op grond van erva
ringen van Israëlische oorlogs
vliegers. De machine met zijn
Delta-vormige vleugels gelijkt
op de Mirage en is uitgerust met
de motor J-79 van de Ameri
kaanse firma General Elecric
die ook gebruikt wordt in de
Amerikaanse F-4, de „Phan
tom". De jager die gebouwd is
door de Israëlische vliegtuigin
dustrie, zou bijzonder wendbaar
zijn bij lage snelheden en bij
scherpe aanvalshoeken.
Peres wilde niet zeggen hoeveel
toestellen van dit type zijn ver-,
vaardigd. Terwijl hij een exem
plaar in een hangar toonde,
scheerde een andere „Kfir" en
kele malen over het vliegveld,
daarbij zijn wendbaarheid en
stijgvermogen demonstrerend.
Volgens Peres maakt Israël nu
ongeveer 30 pet. van zijn wa
pens. Mogelijk zou dit percenta
ge kunnen worden opgevoerd
tot 50 pet. Naar verluidt zou de
„Kfir" al in de oktoberoorlog
van 1973 zijn gebruikt. In hoofd
zaak bestaat de Israëlische
luchtmacht echter uit Ameri
kaanse Phantoms en Skyhawks
en Franse Mirages. De Arabi
sche landen zijn voornamelijk
van Russisch materieel afhanke
lijk. De Kfir, uitgerust met ka
nonnen, maar eveneens geschikt
voor geleide wapens, zou de
meerdere zijn van de Russische
Mig-23.
Onder het toeziend oog van een ambte
naar van de burgerlijke stand tekent mr.
Pieter van Vollenhove Vollenhoven geboor
te-aangifte van zijn vierde zoon Floris Fre-
derik Martijn. Het gebeurde op het Nijmeeg
se stadhuis in het bijzijn van premier Den
Uyl (m) en burgemeester De Graaf (I) die
in zijn toespraak inging op een uitlating van
de jonge vader: „Het moet, mij toch wel
wat droef te moede zijn te beseffen dat het
vandaag de laatste keer is dat u dit stadhuis
betreedt in die wonderlijke en blijde kwali
teit van jonge vader". Hij bood voor prins
Floris het ontwerp voor een zilveren legpen
ning aan, waarna kandeel werd geserveerd.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister van Kemenade van onderwijs vindt dat
het onderwijs in achtergebleven plattelandsstreken en oude buur
ten in de grote steden te weinig aansluit bij de leefomgeving'
van de' leerlingen. Volgens hem is er sprake van een grote kloof.
„Het onderwijs staat los van de realiteit, kinderen zijn niet
gemotiveerd om te leren".
In zijn beleidsplan voor het onderwijs aan kinderen in zogenaamde
achterstandssituaties, waarover de kamer gisteren met hem in
discussie trad, stelt de bewindsman een aantal maatregelen voor
om hierin verbetering te brengen, ondermeer door extra leerkrach
ten. Met name de oonfessionele en liberale kamerleden bleken op
sommige punten nogal sceptisch, vooral ten aanzien van de inscha
keling van het welzijnswerk.
Dr. van Kemenade voerde aan, dat inschakeling van buurt- en
opbouwwerkers nodig is om een relatie te leggen tussen school
en gezin en school en buurt. „De school moet worden opengemaakt.
De onderwijzers moeten de problemen van de wijk of de streek
kennen, de ouders moeten weten wat er op school gebeurt. In zo'n
situatie kan het onderwijs inspelen op ervaringen van de kinderen
in hun woonomgeving".
De minister wees erop, dat maatregelen voor het onderwijs alleen
een te beperkt effekt zouden hebben. „We moeten af van de
gedachte dat de school en het welzijnswerk op verschillende
werkvelden bezig zijn. Het gaat om dezelfde problematiek. Afstem
ming op elkaar is noodzakelijk". Door de drie christen-democrati
sche partijen en de WD werd een motie aangekondigd, waarin
gesteld wordt dat geen nieuw begeleidingswerk wordt begonnen
dat niets met bestaande activiteiten te maken heeft
Querulanten
verstoren
bouwproduktie
MAASTRICHT (ANP) Het
ministerie van Sociale Zaken
ondervindt bij zijn pogingen het
bouwvolume te vergroten veel
hinder van „querulanten" die
een onjuist gebruik maken van
de vrijheid tot het indienen van
bezwaarschriften. Minister
Boersma (Sociale Zaken) zei dit
gisteren aan het slot van een
kort werkbezoek aan Limburg.
Een aantal „notoire querulan
ten" slaagt er altijd weer in
belangrijke bouwprojecten op
de Lange baan te schuiven. Dit
behoort, zo zei minister Boers
ma, tot de uitwassen van de
democratie. De bouw met 60.000
werklozen wordt hiervan de du
pe.
Kappers willen
verlossing van
hoog btw-tarief
AMSTERDAM (ANP) Het
BTW-tarief van 16 procent, dat
de kappers moeten berekenen
op hun tarieven, moet zeer snel
worden afgeschaft of in ieder
geval drastisch worden ver
laagd. Gebeurt dit niet dan is te
verwachten dat het aantal kap-
persbedrijven verder zal afne-
De algemene Nederlandse kap
persorganisatie heeft de laatste
tijd geprobeerd om de volgens
haar zeer netelige situatie onder
de aandacht te brengen van de
overheid. Gisteravond zijn op
negen plaatsen in ons land de
monstratieve bijeenkomsten ge
houden. Volgende week zullen
nog dertien van deze vergade
ringen worden belegd. Er zijn
plannen in de maak om massaal
naar Den Haag te trekken om
uiting te geven aan de ongerust
heid bij de Nederlandse dames-
en herenkappers.
ROME - Veertig miljoen gulden in twee termijnen
van 20 miljoen schijnt de Romeinse juweliersfirma
Bulgari betaald te hebben als losprijs voor de ont
voerde 40-jarige Gianni Bulgari, een van de firman
ten van deze wereldberoemde firma. Bulgari is in
de nacht van zondag op maandag vrijgelaten. Hij
is precies een maand en een dag in handen van zijn
ontvoerders geweest.
Volgens de uiterst summiere mededelingen van de
zijde van de politie en de familie is Bulgari in goede
gezondheid, uitgezonderd een slecht behandelde
schotwond in zijn arm. Hij liep die op toen hij zich
bij zijn ontvoering hevig verzette.
Gisternacht belde Bulgari een
van zijn broers op met de mede
deling dat hij „over enkele mi
nuten thuis zou zijn". Bulgari is
door zijn ontvoerders vrijwel
voor zijn huisdeur afgezet. Hij
vertelde goed behandeld te zijn
geweest Hij heeft gedurende
zijn ontvoering in een geblin
deerde kamer opgesloten geze
ten. Samen met zijn ontvoerders
heeft hij zijn 40ste verjaardag
moeten vieren.
Over de betaalde losprijs is
niets officieel meegedeeld. De
Bulgari's behoren tot de 4 5
absolute top juweliersfirma's in
de wereld. Al kort na de ontvoe
ring werd gezegd dat de ge
vraagde losprijs 40 miljoen gul
den was, te betalen via buiten
landse vestigingen van de firma
en voor een belangrijk deel in
juwelen en andere sieraden.
Terwijl deze spectaculaire ont
voeringsaffaire goed is afgelo
pen, is ten huize van de familie
Raimondi, woonachtig in de
buurt van Milaan, paniek ont
staan door een dramatisch ulti
matum. Begin april werd de
8-jarige zoon Paolo letterlijk uit
de armen van zijn moeder ge
rukt en ontvoerd.
De ontvoerders schijnen voor de wz-zzfr*«y.
8-jarige jongen een zo hoog be- v?
drag te eisen, dat de familie zegt
dat onmogelijk te kunnen beta
len. De ontvoerders hebben nu
gedreigd de jongen te zullen
vermoorden als het geld niet
snel betaald wordt.
Gianni Bulgari bleek na zijn vrijlating althans
baard rijker.
Den Haag (ANP) Het
Tweede Kamerlid Schol
ten (CHU) heeft minister
Van Agt van Justitite
schriftelijk gevraagd de
landelijke richtlijnen te
publiceren, die gehan
teerd worden bij de be
rechting van alcoholmis
bruik bij wegverkeer.
Volgens het kamerlid heeft de
officier van justitie te Zwolle
vorige week vrijdag (tijdens de
zaak tegen minister Pronk voor
ontwikkelingssamenwerking)
mededelingen gedaan over de
richtlijnen.
Gevraagd is of het juist is dat
volgens deze richtlijnen in het
algemeen pas onvoorwaardelij
ke gevangenisstraf wordt geëist
bij een promillage boven 1.5 ter
wijl recidive alleen in aanmer
king wordt genomen, indien het
vorige feit minder dan vier jaar
geleden heeft plaatsgevonden.
AMSTERDAM (ANP) Met de
planning van de gezondheids
zorg moeten we voorzichtig
zijn. Het is absurd om er maar
één stukje van te plannen. Ne
derland is nog helemaal niet tot
een integrale planning in staat.
We moeten af van het idee, dat
er instanties zijn die plannen
maken en weer andere instan
ties die verantwoordelijk zijn
voor de uitvoering of die de
financiering in handen hebben.
Deze opmerkingen maakte prof.
dr. F. Doeleman, hoogleraar in
de sociale geneeskunde in Lei
den, gisteren tijdens een discus
sie op het internationale congres
.planning gezondheidszorg' in
Amsterdam.
Evenals dr. R. A. de Melker
(huisarts) betoogde prof. Doele
man, dat men niet in de eerste
plaats diagnoses moet stellen
(bevolkingsonderzoeken) om
nog meer ziektën op te sporen
waaraan wellicht weinig te doen
valt of die weer veel dure voor
zieningen vragen. Men moet kij
ken naar de werkelijke proble
men van de mensen. Op heel
veel van de problemen is een
^medisch' antwoord alleen niet
genoeg, zei hij, maar toch zijn
ze als het ware in het medisch
kanaal terecht gekomen. Dat is
moeilijk terug te draaien, maar
prof. Doeleman meent toch, dat
een groot deel van het beroep
dat op medische zorg wordt ge
daan kan worden voorkomen
door een verandering van de
levensomstandigheden van de
bevolking.
Bij de planning, zei hij, zal men
veel tegenstrijdige behoeften en
krachten moeten verzoenen. De
behoeften van de patiënt kun
nen wel heel anders liggen dan
die van de huisarts of de zieken
huisspecialist Het is nodig, dat
de consument ook wat meer
macht ontwikkelt om tot een
beter evenwicht te komen, aldus
prof. Doeleman.
LISSABON (UPI) - Manifestaties van politieke parfijen in Portu
gal zijn de laatste dagen opnieuw gepaard gegaan met politiek
geweld. De beweging van de strijdkrachten heeft de partijen
opgeroepen hun campagnes vreedzaam te voeren. Zowel linkse
partijen als partijen rechts van het centrum klaagden over het
verstoren van hun bijeenkomsten, maar ditmaal lijkt het meren
deel van het geweld gericht te zijn geweest tegen de communisten..
De gewelddadige acties speelden zie vooral af in plaatsen in het
vanouds conservatief-katholieke noorden, en vielen samen met een
verklaring van de bisschoppen dat het katholieken moreel verboden
is te stemmen op „anti-christelijke" partijen zoals de communisti
sche partij. Volgens de communistische partij zijn twee van haar
aanhangers door schoten gewond tijdens een optocht in een
noordelijke plaats. De belagers zouden hebben behoord tot de
centrumlinkse PPD. De partij maakte ook melding van schoten
op haar bijeenkomsten in Viana do castelo en in Goaes. Andere
botsingen deden zich voor in Braga, Oporto, Almada en Viseu.
Politieke kringen menen dat de verklaringen van de katholieke
bisschoppen decommunistische verkiezingscampagnes ernstige
moeilijkheden kan bezorgen, en deze partij, en de verwante Portu
gese democratische beweging (MDP) vooral in het noorden stem
men kan kosten.
