Heineken brouwt
Zoeterwoude
voor
mili oenen
OO
Gewoel rond milieubeleid in Rijnland
n. bink
UIT!!!
PIERROT
VRIJDAG 11 APRIL 1975
LEIDSE COURANT
paI
ADVERTENTIEl
PA
Café - Restaurant
„De Roode Leeuw"
U kunt ook recreëren In onze
biljart-zaal (4 biljarts
RESTAURANT'OTEL
„DEGRAVENPLAS"
Langeraarseweg 1 Langeraar
Tafelreservèring
TEL. 01722-2120
Restaurant direct
gelegen a/d plassen
Geraffineerde keuken
zelfde directie
„de Gravenmolen"
Amsterdam
op 3 mei houden wi| weer een
DANSAVOND voor gehuwden.
Inl.01713-2363.
BAR DANCING
WIK V/D WIJNGAARD
Hoofdstraat 12
Tel. 071-43371-Leiderdorp
maar dan, naar een gezelli
ge, sfeervolle bar, waar u
Elke dinsdag van 9 t/m
12.30 uur.
jazz-avond
m.m.v. hel R.B. jazz-trio met
div. gastoptredens.
Vanavond (vrijdagavond)
„Gezellig dansen" op mu
ziek gedraaid door èèn van
de beste D.J.'s
Rob Mievaart
Zaterdagavond word) de
dansmuziek verzorgd door
The Riats
tot 's nachts 3 uur geo
pend.
Toegang boven de 21 |aar.
Restaurant Bernsen
Voor uw huwelijksdiner,
recepties, koud buffet
en hors-d'oeuvre.
BREESTRAAT157 -LEIDEN
Bar-dancing
DUNA-DELI
Pickepleln 8, Noordwljk Zee
Iedere zaterdag en zondag
geopend vanaf 20.00 uur.
Verschillende orkesten
en disc-jockey.
Ruime zalen voor feestavonden
en recepties
TelefoonTTf719-2600, b.g.g. 5006
fêrilln
E. A. Borgeretraat 28a,
Katwl|k aan Zee
Tel. 01718-16996. Zondags gesloten.
V PETIT RESTAURANT
Kaas en vleesfondue
O Geopend van 12.00-02.00 uur
v.n,7 0003 00uu'®
j Maandags gesloten
Feest ondanks stagnatie in de oinzet
Zoeterwoude/Barrepolder Als prins Claus vrijdagmorgen 18
april de nieuwste brouwerij van het internationale drankenconcern
Heineken opent (prins Bernhard, die de officiële opening zou
verrichtten, heeft begin deze week telegrafisch laten weten dat hij
niet op tijd terug kan zijn van een reis door het Midden- en Verre
Oosten) zijn op hetzelfde moment alweer 1250 „pijpjes" van
tintelend vers bier voorzien. Als hij dan nog een minuut of vijf
zou blijven praten kunnen er weer 6250 gevulde flesjes van een
kroonkurk worden voorzien. Het is praten en breien bij Heinekens
nieuwste ster aan de brouwerijhemel; per uur worden 75.000 flessen
verwerkt, circa 30.000 hl bier per week, 1,5 miljoen hl. per jaar.
En dat is nog maar de begincapaciteit; na deze eerste fase kan
de capaciteit worden uitgebreid tot het 8 10-voudige. Tegen die
tijd zal Heineken Zoeterwoude (een vestiging die de Rotterdamse
brouwerij vervangt) de grootste in Europa en een van de grootste
in de hele wereld zijn.
Toch is niet alles koek en ei,
zoals het er bij deze officiële
opening uitziet. Tijdens een
voorbezichtiging van het 78 ha
grote brouwerijcomplex (dat in
een parkachtige omgeving met
veel groen en water een vriende
lijke aanblik biedt) door de bin
nen- en buitenlandse pers, werd
van de zijde van der Raad van
Bestuur medegedeeld, dat voor
de eerste helft van het lopende
boekjaar rekening wordt gehou
den met een „niet onbelangrijk
lager resultaat t.o.v. het laatste
half jaar van 1974". Er is in
Nederland sprake van een, zoals
werd gesteld, lichte stagnatie in
de bieromzet, hetgeen eerder te
wijten zou zijn aan de 1 novem-
ber-wet (door bestuurslid drs. G.
van Schaik „alcohol-wet" ge
noemd) dan aan de ontwikke
ling van de economie.
Bij alle vooruitzichten voor dit
wereldconcern Heineken met 50
brouwerijen blijft de ontwikke
ling van de export naar ca. 170
buitenlandse markten, die 20
procent van de produktie om
vat, van zeer groot belang. In
het lopende jaar zal deze export
naar verwachting een stijging
van rond 15 pet. vertonen. De
Raad van Bestuur van Heineken
liet in elk geval niets blijken van
paniek. Er zit trouwens voor het
concern nog wel wat meer in
het vat dan bier alleen; in de
afgelopen jaren heeft Heineken
greep gekregen op een interna
tionaal drankenassortiment, dat De gist-
van bier tot champagne loopt: beperkt tot
gedistilleerd, wijnen, sherry, ad- bare arom;
vokaat en een frisdrankenpak
ket met klinkende namen.
Het eerste brouwsel van de Zoe-
terwoudse brouwerij werd al in
september '74 verkregen. De
omgeving heeft er niets van ge
merkt. Dat wil zeggen: van eni
ge geluids- of reukoverlast -
aanvankelijk werd ge-
Heineken
denkt ook aan
het milieu. Dit
is de afvalwa
terzuivering. De
brouwhuisin
stallatie is vol
automatisch. Er
is doorgaans
geen mens te
zien. (foto on
der).
vreesd - is geen enkele sprake.
moutgeurtjes blijven
een licht waarneerrt-
a binnen de muren
brouwhuis, waarin
(evenals in het gebouw van de
bijna 40 meter hoge moutsilo's)
de mussen vrijelijk rond kun
nen vliegen.
Bij een rondgang door de ver
schillende produktiegebouwen
is het bijzonder opvallend, dat
men bijna niemand van de bijna
900 man personeel tegenkomt
Stoomvoorziening, persluchtin
stallatie en die voor het kool
zuur vormen op zich een „groot
steedse" onderneming, waarbij
de bewaking centraal via uitge
breide panelen met ingenieuze
apparatuur door een enkele
functionaris wordt onderhou
den. Op het oog kan een kind
de was doen. Gaat er iets mis,
dan floept een rood lampje aan
en wordt de storing door een
speciale storingsdienst in de
kortste keren verholpen. Toch
moeten al die honderden men
sen ergens uithangen. Nu treft
men de helft al aan in het kan
toorgebouw, dat opvalt door de
fleurige gevelmaterialen en de
vrolijke tinten van de rijen te
gels waarin de vensters zijn ge
vat. Het overige personeel werkt
5 dagen in een drie ploegen
dienst. Vandaar de „rustige" be
zetting in een tijdperk van vol-
automatisme. Veruit de meeste
personeelsleden worden met een
pendeldienst van en naar hun
woonplaats Rotterdam ver
voerd. Uit Zoeterwoude en om
geving werden reeds ongeveer
150 medewerkers aangetrokken,
wat een redelijk aandeel in de
werkgelegenheid in deze regio
genoemd kan worden.
Het brouwerijcomplex, dat ont
wikkeld werd door de Architec
tengemeenschap Van den Broek
en Bakema te Rotterdam, teza
men met het ingenieursbureau
Dwars, Heederik en Verhey b.v.,
Amersfoort neemt in zijn eerste
fase ongeveer 15 pet. van het
gehele terrein in beslag. Door
dat de ontwerpers de hele opzet
een zeer ruimtelijk aspect en
open karakter hebben gegeven,
is er alle gelegenheid tot uitbrei
den als dit in de toekomst wen
selijk zou worden. De verbin
ding tussen de vier losstaande
hoofdafdelingen energie, brou
wen, kelders en verpakkingsaf
deling wordt gevormd door een
bovengrondse loopbrug van
„Schipholafmetingen", met
daarboven een leidingbrug. De
ze loopbrug is tevens aangeslo->
ten op het kantoorgebouw, dat
ten opzichte van het produktie-
gedeelte diagonaal is neergezet
De wegen op het terrein hebben
een totale lengte van 7,5 km. en
zijn grotendeels uitgevoerd in
asfalt en betonplaten.
Om de gebouwen zijn gazons
aangelegd, waar het gras nu nog
niet te zien valt. Er werden on
geveer 1000 bomen en 42.000
struiken (waaronder enkele.
Prins
Claus
geeft
bierstroom
een
officieel
tintje
zeer met de brouwerij verwante,
hopplanten) in de grond gezet.
Aan de noordzijde van het ter
rein worden de gebouwen zo
veel mogelijk aan het oog ont
trokken door een talud, dat te
gelijk geluidwerend werkt
Computers nemen bij het pro-
duktieproces een belangrijke
plaats in. Zo staat in het brouw
huis een computer die het gehe
le proces stuurt, de procesvoort
gang bewaakt en registratie en
informatie daarover verstrekt
Ook in het keldercomplex staat
zo'n procescomputer,
zwat de Verpakkingsafdeling
wordt genoemd, met de bottela
rij als centrum, levert voor de
niet geheel, ingewijde toeschou
wer - zelfs al zou hij het bier
een minder warm hart toedra
gen - een hoogst spectaculaire
aanblik. De duizenden flessen
marcheren daar in aaneengeslo
ten rijen als een leger op. Het
zijn er 75000 per uur, maar de
capaciteit van de geinstalleerde
kolonne is 150.000 flessen per
uur. In dezelfde tijd" worden
4200 kratten verwerkt die op
een driesporig transportsysteem
met kunststofkettingen worden
vervoerd. Dan is er de wasma
chine, die 90.000 flessen per uur
schoonmaakt, en een vloeistof-
detectie-apparaat, dat vloeisto-
fresten signaleert, én een toestel
dat „grof vuil" opspoort.
De flessen worden tijdens hun
non-stop-opmars vacuum ge
maakt, krijgen koolzuur, daarna
hun bier en de kroonkurk en
etiket. Het is een procedure bin
nen een hal van 200 bij 120
meter, waar men heel lang naar
kan kijken. Hier begint het les
sen van dorstig Nederland en
een ander stukje wereld. Als u
uw flesje pils thuis achteloos
opent, moge u bedenken, dat
aan de voorbereiding daarvan
alleen al in Zoeterwoude 200
miljoen gulden ten grondslag is
gelegd.
Heineken gaat volgende week
vrijdag een bierfeest vieren.
Wellicht drinkt prins Claus na
de opening om 11 uur ook nog
iets. 's Middags komen de Zoe-
terwoudse „stemgerechtigden",
die dezer dagen allemaal een
uitnodiging in de bus hebben
gekregen om een bierpartijtje
bij te wonen, 's Avonds om 9
uur is er vuurwerk en ook de
drumband VIOS en de Rijntam
boers hebben dan hun aandeel
in de algemene vreugde rond
deze nieuwe uitgebreide plaats
genoot gehad. Ook heeft Heine
ken, naar wij vernamen, de Zoe-
terwoudse winkeliers in de gele
genheid gesteld om een etalage-
wedstijd te houden. Een boeiend
bedrijf, daar langs de Hoge
Rijndijk. En dan hebben we het
nog niet eens gehad over de
afvalwaterzuiveringsinstallatie
van de brouwerij, waar het
Hoogheemraadschap van Rijn
land jaloers op zou kunnen zijn.
Een stad van 120.000 inwoners
zou met deze installlatie gehol
pen zijn. Maar hij heeft dan ook
20 miljoen gekost.
Ton Pieters
Van een onzer verslaggevers
Leiden „De wet op de verontreiniging van het oppervlaktewater
is niet in het belang van de gewone man. ze houdt een hand boven
het hoofd van de ondernemer". Dit is de stellige overtuiging van
Harry Boddé en Nico van Es van het Milieu Aktiecentrum Neder
land, afdeling Leiden. „De gewone man moet nu betalen voor de
verontreiniging van het oppervlaktewater, die voornamelijk veroor
zaakt wordt door lozingen van fabrieken. Gezins- en bedrijfshuis-
houdingen worden in deze wet over één kam geschoren."
Dat de verontreiniging van het oppervlaktewater voornamelijk te
wijten is aan fabriekslozingen, wordt overigens bestreden door het
Hoogheetnraads» hap van Rijnland. Volgens dit schap nemen in
Rijnland de gezinshuishoudingen zo'n zeventig procent van de
totale watervervuiling voor hun rekening. Ir. Heinsdijk van de
afdeling research van het Hoogheemraadschap zegt zijn bewering
te kunnen staven met onderzoekingen die het Hoogheemraadschap
gedaan heeft. „Door enorme toename van de bevolking sinds de
oorlog en concentratie van riolen op één punt, kan het afvalwater
van de gezinshuishoudingen niet meer worden afgebroken door
de natuurlijke werking van het water", zo licht hij toe.
Milieubeleid
Volgens het Milieu Aktiecentrum Nederland (M.A.M.) in Leiden
moeten de belangen van de bevolking voorop staan. De bevolking
echter dreigt het slachtoffer te worden van een slecht milieubeleid,
meent het M.A.N.
Nico van Es: „In Temeuzen zijn onlangs twee mensen kort na
elkaar aan leukemie overleden. De oorzaak is weliswaar moeilijk
vast te stellen, maar men heeft sterke vermoedens dat hun dood
werd veroorzaakt door giftige gassen die vrijkwamen bij de
verwerking van chemische stoffen. Dichter bij huis: Fasson in
Leiden. Bij de productie van lijm worden bij de Fasson acrylharsen
gebruikt, die stinkende irriterende gassen veroorzaken. Een klach-
tenonderzoek in de buurt van de Fasson heeft aangetoond dat er
meer gevallen van astma, aantasting van de slijmvliezen, slecht
slapen en hoofdpijn zijn geconstateerd als in andere buurten van
Leiden".
„De belangen van de „gewone man" moeten voorop staan", her
haalt Nico nog eens. Met het oog daarop heeft het M.A.N. ernstige
bezwaren tegen de samenstelling van het Hoogheemraadschap,
waarin voor het overgrote deel welgestelden (als huis- en landeige
naren) zijn vertegenwoordigd. De Verenigde Vergadering van het
schap bestaat uit één dijkgraaf en zes hoogheemraden, benoemd
door de Kroon, en dertig hoofdingelanden: tien die worden gekozen
uit eigenaren van het zogenaamde gebouwd eigendom en nog eens
tien die worden gekozen door gemeenteraden (5), gewestelijke
raden van het Landbouwschap (3) en Kamers van Koophandel (2).
De gewone man is bijna niet vertegenwoordigd in de Verenigde
Vergadering van het Hoogheemraadschap, waarvan de samenstel
ling inderdaad herinnert aan het feodale stelsel uit de middeleeu-
op
ofusrin
mah
Voor Harry Boddè (links) en Nico van Es ligt de zaak
duidelijk.
wen. Volgens het Hoogheemraadschap heeft dit te maken met het
historische karakter ervan, het Hoogheemraadschap van Rijnland
bestaat namelijk al zo'n 700 jaar.
Kwaliteit
Het M.A.N., waarvan het secretariaat is gevestigd in de Groene
Steeg op nummer 31, is van mening dat er bij onderzoekingen
van het water door het Hoogheemraadschap teveel wordt gekeken
naar de hoeveelheid zuurstof die nodig is om het afval te ontbinden
en te weinig op de hoeveelheid zware metalen die in het water
worden geloosd. Volgens het Hoogheemraadschap van Rijnland
wordt hierop wel degelijk gelet. De lozing van deze stoffen kan
alleen maar geschieden met vergunningen, afgegeven door het
Hoogheemraadschap zelf. Steeds meer bedrijven gaan er overigens
toe over het afvalwater zelf gedeeltelijk te zuiveren. De bedrijfslo-
zingen worden gecontroleerd door het schap. De bedrijven geven
aan het Hoogheemraadschap op hoeveel afval zij lozen, zij moeten
daarvoor de nodige rapporten overleggen. Mocht het Hoogheem
raadschap de zaak wantrouwen, dein stuurt het een controleur
langs. De M.A.N. heeft ernstige bezwaren tegen deze werkwijze,
omdat de controleurs hun komst aankondigen. Het grote gevaar
is volgens het M.A.N. dat de bedrijven dan alle tijd hebben om
machines, stoffen en dergelijke, waaruit blijkt dat giftige stoffen
of zware metalen worden geloosd, te verbergen. Hoogheemraad
schap van Rijnland: „Normaliter wordt inderdaad de komst van
onze controleurs aangekondigd, het gebeurt echter ook dat we
pardoes bij een bedrijf binnenstappen."
Het Hoogheemraadschap gelooft niet dat er clandestien geloosd
wordt in het Rijnland. „En stel dat er wél clandestien geloosd
wordt, dan wordt dat direct opgemerkt bij de zuiveringsinstallaties
en gaat men direct op zoek naar de bron".
Radicaal
Het M.A.N. is een actiegroep die streeft naar een maatschappij
waarin naar radicale oplossingen worden gezocht voor het milieu
probleem. Het ijvert voor een massale weigering om de milieubelas
ting te betalen. Harry Boddé: „We willen maatregelen afdwingen".
Het M.A.N. heeft volgens eigen zeggen al zo'n 500.000 weigeraars
in heel het land.
De wet op de verontreiniging van het oppervlaktewater is overigens
in het gebied van Rijnland dit jaar voor het eerst van toepassing.
De aanslagbiljetten zullen waarschijnlijk nog voor juli verstuurd
worden. Alleenstaanden zullen dit jaar aangeslagen worden voor
17.90 en gezinnen voor 65.25, onafhankelijk van het aantal kinderen.
Bij de vaststelling van dit bedrag is men uitgegaan van 3,5 inwoner
per huis. (1 inwonerequivalent). De hoogte van deze bedragen hangt
af van de vervuilde hoeveelheid water en het aantal inwoners van
een waterschap. De bedragen zullen derhalve van waterschap tot
waterschap verschillend zijn. Van de mensen die weigeren hun
milieubelasting te betalen, worden de eventuele aanmaningen die
daarop volgen, verzameld door het M.A.N. en teruggestuurd.
In hetzelfde teken staat een handtekeningenactie; in Leiden zijn
al drieduizend handtekeningen verzameld. De ondertekenaars wil
len, dat de milieubelasting wordt afgeschaft, de ware milieuvervuil
ers, volgens het M.A.N. de bedrijven, worden aangepakt en dat
de weigeraars van de milieubelasting alsnog in het gelijk worden
gesteld. Een petitie met de handtekeningen wordt op 19 april
aangeboden aan minister Westerterp van Verkeer en Waterstaat.
Uit voorgaande blijkt dat de M.A.N. de fabrieken als de ware
milieuvervuilers aanduidt. Die mening wordt gedeeld door de
KVP-er Van Koeverden, die bij behandeling van het wetsvoorstel
in de Tweede Kamer (in 1968) als enige oppositie voerde.
Volgens het Hoogheemraadschap van Rijnland verschilt de ware
vervuiler van waterschap tot waterschap; in het ene gebied zijn
de gezinshuishoudingen de hoofdvervuiler en in het andere gebied
zijn de bedrijfshuishoudingen de hoofdvervuiler. De verhouding
70-30 gaat dus alleen maar op voor het Rijnland. In het waterschap
Regge en Binkel in Twente bijvoorbeeld wordt 33% van de
watervervuiling veroorzaakt door de gezinshuishoudingen en 67%
door de bedrijfshuishoudingen. En in het waterschap de Aa in
de provincie Noord-Brabant wordt 57% van de watervervuiling
veroorzaakt door de gezinnen en 43% door de bedrijven.
Henk v.d. Post
[ADVERTENTIES]
noteert}
u
VOOR
HUWELIJKS-
REPORTAGE!
HAARL.STR.
LEIDEN
textielverzorging
GIEZEMAN
WASSERIJ
UNNENVERHU
HAARLEMMERWEG 32 LEID
TEL. 071-23709.
VOOR KWALITEITS BROOD:
bakker ahsmani
HOGE RIJNDIJK 118 - TEL: 2693
KENNEDYLAAN 9 - TEL: 63137
DIAMANTPLEIN 4 - TEL: 64727
banket voor Lelden
kunnen wij nl£t maken.
Maar wel het lekkerste!
HET HUIS VAH GESCHENKE
MAARSMANSTEEG 14
TELEFOON 21293
LEIOEN
Voor sfeervol tafelen en
klassieke en moderne kado's.
lil AN-
Shop
voor de
mode
van nu
JUWELIERSBEORUF
eigen graveer- en reparatie-Inrichting
HOOIGRACHT 45 - LEIDEN
Telefoort 30.1.94
Ruime parkeergelegenheid.
„De^Bij9
ROOSEN OPTIEIC
SPECIALIST IN
Contactlenzen
ÏÏU
UI
uu
IU
IJL
1 Van Hoog lot Laag
MOSTERT
Verhuist U graag
iC
