In totaal 2,3miljoen uren korter werken
ZWARTE WINTER DOOR
GROOTSTE SNEEUWVAL
HOF WIJZIGT
VRIJSPRAAK
RECHTBANK
IN 10 JAAR
5tó..Om vier jaar senaatsverkiezing
Cultureel verdrag
met Israël in
voorbereiding
Lawinegevaar stijgt met het uur
Huishoudbeurs
Loontoeslag
ook voor
bedienend
Horeca-
personeel
i DINSDAG 8 APRIL 1975
r
LEIDSE COURANT
PAGINA ;.7i
(Van onze parlementaire reaactie)
PEN HAAG Er is een tendens
merkbaar, volgens welke minder
bedrijven toestemming tot arbeid
stijdverkorting aanvragen. Daar
staat echter tegenover, dat thans
tussen de bedrijven, die vergun
ning hebben gekregen, verschillen
de grote ondernemingen zitten. Als
gevolg daarvan is het aantal werk
nemers, dat met werktijdverkor
ting te maken heeft, groter gewor
den. De meeste arbeidstijdverkor
ting komt voor in de metaalnijver
heid, de textiel en confectie en de
sector hout, zo blijkt uit de meest
recente cijfers,
idden maart hadden 1099 bedrijven mach
tiging gekregen om tijdelijk korter te wer
ken. Een maand eerder waren het er 1279.
In het eerste geval ging het om 58.111
werknemers, in het tweede om 57.709 werk
nemers. Van de vergunningen, die medio
maart liepen, hadden er voor 24.000 werkne
mers te maken met de metaal, 10.000 met
textiel/confectie en 3500 met de sector hout.
Andere niet onbelangrijke sectoren waren
rubber (1000), chemie (800) en handel (600).
„Het gaat hier om het aantal werknemers,
waarvoor gebruik zou kunnen worden ge
maakt van een machtiging om tijdelijk kor
ter te laten werken. Of van die toestemming
werkelijk gebruik wordt gemaakt blijkt pas
aanzienlijk later", zo lichtte ons ir. M. H.
Steenbergen, directeur-generaal van de ar
beid, toe. „Het kan immers zijn, dat een
bedrijf na het verstrekken van een vergun
ning tot werktijdverkorting plotseling een
opleving ondervindt en dus niet korter be
hoeft te laten werken".
In het algemeen is er een duidelijke tendens
in de richting van meer korter werken. In
januari 1974 werden 1,1 miljoen uren minder
gewerkt. Dat was ten tijde van de oliecrisis.
In januari 1975 waren het 2,3 miljoen uren.
Voor een tijdelijke werktijdverkorting is een
vergunning nodig op grond van het nog
altijd bestaande buitengewoon besluit ar
beidsverhoudingen van 1945.Pas als een ver
gunning is verleend kan een werkgever 80%
van de loonkosten over niet gewerkte uren
claimen bij zijn bedrijfsvereniging; de werk
nemer krijgt als regel het volle loon over
de niet gewerkte uren. De vergunningen
verlenende instanties - het Directoraat-Gene
raal van de Arbeid is er één van - hebben
dan ook, naast een economische, een belang
rijke sociale taak. De bedrijfsvereniging be
hoeft zich overigens niet terichten naar het
inzicht van de vergunning verlenende in
stanties, ze kan ook zelf nog een onderzoek
verrichten en loonbetaling afwijzen. In de
praktijk komt dit weinig voor, zeker niet
sinds de factor sociale verzekering in het
vooroverleg wordt betrokken.
Overigens wordt toestemming tot werktijd
verkorting niet lichtvaardig verleend. Een
vergunning wordt pas uitgeschreven als de
bedrijvigheid in de betreffende onderne
ming abnormaal laag is geworden, de oorza
ken van die verminderde bedrijvigheid niet
tot het normale bedrijfsrisico kunnen wor
den gerekend en de teruggang van tijdelijke
aard is. „Vuistregel bij ons is, dat een
aanvrage voor werktijdverkorting van min
der dan 20% geen kans maakt, omdat dit
tot het normale bedrijfsrisico kan worden
gerekend. Aan de andere kant geven we
geen vergunning voor meer dan 50% arbeid
stijdverkorting, omdat dit problemen kan
opleveren voor de werknemers in verband
met de sociale verzekeringen. Uiteraard zijn
er aan beide kanten uitzonderingen", aldus
ir. Steenbergen. Wat de duur van de vergun
ning betreft: Een aanvrage voor een periode
van 14 dagen wordt afgewezen en een ver
gunning loopt zelden langer dan zes weken
al is prolongatie mogelijk.
Aan het verlenen van een vergunning gaat
een intensief bedrijfsonderzoek vooraf. Dui
delijk moet worden, dat werktijdverkorting
onvermijdelijk is en dat de leegloop het
normale bedrijfsrisico te boven gaat. Ook
moet vast staan, dat de leegloop niet het
gevolg is van een te royale personeelsbezet
ting. Dit laatste kwam nogal eens voor toen
de arbeidsmarkt overspannen was en de
ondernemers hun personeel niet kwijt wil
den uit angst dat ze bij een opleving niet
weer aan mensen zouden kunnen Ijomen. Ir.
Steenbergen: „Als we een vergunning ver
strekken, staat het niet vast dat er (volledig)
gebruik van wordt gemaakt. Dat cijfer over
medio maart is dan ook niet een beeld van
het feitelijk aantal werknemers, dat korter
werkt maar geeft aan voor hoeveel i
een vergunning is verleend. De gegevens
over de feitelijke toestand komen pas ach
teraf. De vergunninghouder moet namelijk
na afloop van de vergunning opgeven, hoe
de zaak zich heeft ontwikkeld. Er wordt wel
eens beweerd, dat ondernemers ten onrechte
een vergunning krijgen. Er zal er altijd wel
eens een doorslippen, maar ik weet zeker,
dat het aantal fouten onzerzijds minder dan
1% is."
De fout wordt wel eens gemaakt, dat men
de aantallen vergunningen en de erbij be
trokken aantallen werknemers van elke
maand bij elkaar optelt om een totaalbeeld
te krijgen. In feite moet men de totalen van
een bepaalde datum op zichzelf beschouwen.
Een deel van de vergunningen van een
bepaalde datum kan immers vanwege de
loopduur ook opgenomen zijn in het cijfer
van een maand later.
'DEN HAAG Minister Max 8en tussen Nederland en Israël,
van der Stoel (Buitenlandse Za- De boodschap die hij minister
ken) is gisteren van zijn bezoek Van der Stoel voor het Neder-
aaa Israël teruggekeerd, waar landse volk meegaf luidde:
hij besprekingen heeft gevoerd "Blijf Nederlander",
met premier Yitzik Rabin.
.Minister Van der Stoel zei dat
voor het hervatten van de vre
desbesprekingen in het Midden
posten "nieuwe wegen" moeten
,\vorden gevonden. Hij verklaar
de dat hij tijdens zijn besprekin
gen in Jerusalem de Israëlische
bezorgdheid heeft proberen weg
te nemen dat de komende dia
loog tussen Europa en de Ara
bieren de betrekkingen van Is
raël qiet Europa zou kunnen
schaden. Minister Van der Stoel
zei dat de dialoog in de eerste
plaats bedoeld was om economi
sche en culturele onderwerpen
alsmede het energievraagstuk te
bespreken.
De minister liet blijken, dat Ne
derland bereid zou zijn een ge
sprek tussen Israël en Europa
op gang te brengen. In ant
woord op een vraag zei Van der,
'Stoel, dat Nederland zijn am
bassade in Jerusalem zou hou
den. Nederland is het enige land Minister Van der Stoel en
dat op ambassade-niveau in Je- echtgenote bij aankomst op
nisalem is vertegenwoordigd. Schiphol gisteren, na een
Van der Stoel ontkende berich
ten als zou de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken,
Kissinger, hem hebben verzocht
om Israël over te halen tot een
soepeler beleid ten aanzien van
de Arabische landen. De minis
ter maakte bekend, dat een Is-
raëlisch-Nederlandse commissie
zal worden gevormd ter voorbe
reiding van een cultureel ver-
Över enige tijd zal het bezoek
van minister Van der Stoel wor-
j den gevolgd door een bezoek
i van zijn Israëlische ambtgenoot
Ygal Allon, aan ons land. Minis
ter Allon merkte naar aanlei-
i ding van het bezoek op dat er
i veel is bijgedragen aan de hand-
having van, en zonodig verster
king van de speciale betrekkin-
raël.
Treinverkeer naar
Delft gestoord
(Van een onzer verslaggeefsters)
DELFT Het treinverkeer tus
sen Schiedam en Delft is giste
ren enige uren gestoord geweest
door een draadbreuk in Delft-
Zuid. Delft kon gedurende die
tijd alleen worden bereikt met
de stoptreinen. Doorgaand ver
keer naar Amsterdam moést via
Den Haag worden omgeleid.
Tegen middernacht was alle
echter weer gerepareerd en was
aan de vertragingen een eind
gekomen.
Sommige dorpen zijn zo goed als bedolven onder de enorme sneeuwmassa's. Dit
is het beeld van het Zwitserse dorp Bedretto, waarvan alle inwoners zijn geëvacueerd.
Reddingsploegen op zoek naar de tien vermiste Duitse
vakantiegangers die door een lawine werden overvallen.
Vliegtuigkapers
geëxecuteerd
TEHERAN (AP) In Iran zijn
gisteren twee Iraakse Koerden,
die in maart een Boeing van de
Iraakse luchtvaartmaatschap
pij kaapten, geëxecuteerd. Naar
wordt verondersteld is het de
eerste maal in de geschiedenis
dat vliegtuigkapers terecht zijn
gesteld.
Een derde kaper kwam tijdens
een schietpartij in de Boeing om
het leven. Verder werden een
Iraakse veiligheidsagent en een
inzittende gedood. De kapers,
die werden geïdentificeerd als
de 20-jarige Taha Maeimi en de
25-jarige Faud Alghaitan had
den vijf miljoen dollar en de
vrijlating van 85 Koerdische ge
vangenen in Irak geëist in ruil
voor de levens van de 85 passa
giers en de bemanning van het
toestel.
Volgens de Iraanse wet worden
degenen die zich hebben schul
dig gemaakt aan een gewapende
overval door een militair hof
berecht en tot executie veroor--
deeld.
DEN BOSCH - Het gerechtshof in Den Bosch heeft gisteren de
47-jarige E. V., die momenteel vermoedelijk in België verblijft,
wegens doodslag veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf. De
rechtbank in Roermond had de man eerder vrijgesproken, wegens
gebrek aan bewijs. Tegen dit vonnis was de officier van justitie
in beroep gegaan.
V. werd ervan verdacht op 25 juli 1973 in het Brabantse Nederweert
de 58-jarige weduwe L. Soeters-Bombeek met een geweer om het
leven te hebben gebracht. Tijdens verhoor van getuigen was komen
vast te staan, dat de man op de dag van het misdrijf samen met
de vrouw is gezien. Kort na het misdrijf zagen getuigen hem op
een fiets wegrijden. Bij de hut van Staatsbosbeheer, waar V.
indertijd woonde werden later het jachtgeweer en verschillende
kledingstukken vdn de vrouw opgegraven.
De advocaat-generaal achtte daarom doodslag bewezen en eiste,
j evenals vorig jaar de officier van justitie bij de rechtbank in
Roermond tien jaar. In tegenstelling tot de officier van justitie eiste
hij geen tbr, omdat V. zelf niet wilde meewerken aan een psychia
trische behandeling. Hij eiste wel onmiddellijke opsporing en
gevangenneming van V., die sinds de zitting van de rechtbank op
Vrije voeten is.
(Van onze correspondent
Frans Wijnands)
ROME Noord-Italië beleeft
dit jaar door de onvoorstelba
re hoeveelheden sneeuw een
van haar „zwartste winters".
De bergbewoners moeten in
de statistieken teruggaan tot
het seizoen 1950-1951 om een
zelfde catastrofale situatie te
vinden. De sneeuwval van gis
teren was de ergste sinds der
tig jaar. De lawines die de
afgelopen dagen naar beneden
zijn gekomen hadden vaak
monsterachtige afmetingen;
soms kilometers lang. Tonnen
sneeuw zijn op wegen, huizen
en dorpen terecht gekomen.
Duizenden bomen zijn door de
razende sneeuw meegesleurd.
Op sommige plaatsen ligt de
sneeuw soms meters dik en zo
compact, dat het zoeken naar
slachtoffers bijna onmogelijk
is. Met geigertellers wordt ge
probeerd de vermisten te lo
kaliseren.
En het aantal slachtoffers in
het Alpengebied doden, ge
wonden en vermisten blijft
stijgen. Honderden militairen
en Alpenjagers zijn ingezet.
Op het ogenblik zoekt men in
de Italiaanse provincie Alto-
Adige naar tien Duitse toeris
ten, vermist, ongetwijfeld om
gekomen. Door het acute lawi
negevaar blijft de alarmtoe
stand van kracht. Toeristen,
die niet vertrouwd zijn met
sneeuw en lawinegevaar,
wordt op het hart gedrukt zich
te richten naaT de plaatselijke
adviezen. In veel gevallen be-
De bergpassen zijn onbegaanbaar en ook het treinverkeer wordt door de vele sneeuw!
zeer bemoeilijkt. In de Zwitserse provincie Grisons ontspoorde een wagon van een}
trein en gleed naar beneden. Er vielen geen slachtoffers.
tekent dat: blijven waar je
bent en zeker niet gaan reizen.
De tien Duitsers bijvoorbeeld
waren in een karavaan van zes
personenauto's toch het ge
vaarlijke grensgebied inge
trokken, ondanks de waar
schuwingen. Het is weliswaar
niet zeker dat het lawaai en
gedreun van de motoren de
fatale lawine heeft veroor
zaakt, maar in Alto-Adige
spreekt de bevolking openlijk
van „eigen schuld".
In de tussentijd stijgt het lawi
negevaar met het uur. Meteo
rologen spreken van een
„krankzinnig" weerbeeld. Ook
gisteren heeft het in het Al
pengebied zwaar gesneeuwd,
maar die buien werden afge
wisseld door hevige regens en
uren felle zon. Door die onver
wachte temperatuursverschil
len stijgt het gevaar.
Het verkeer op de Brennerpas
is gisteren met mondjesmaat
hervat maar bij slecht weer
vandaag zal hij onherroepelijk
weer gesloten worden. Bij
goed weer is er een kans dat
er wat meer verkeer op wordt
toegelaten. De Brenner is de
'belangrijkste noord-zuidver
binding voor vrachtvervoer en'
kilometers lange fi^es wachten
tot sneeuwploegen de wegen
sneeuwvrij of in ieder geval
begaanbaar hebben gemaakt.
In het afgelopen weekeinde
hebben tientallen mensen het
leven verloren door lawines.
In de Oostenrijkse provincie
Salzburg zijn 'drie gezinnen
van totaal twaalf mensen ge
dood, toen een modderlawine
hun boerderij verpletterde. In
het Zwitserse Ticino verloren
vijf vakantiegangers het leven
toen een lawine op hun chalet
terechtkwam. In het Zwitserse
Grisons werden drie jonge
skiërs gedood en in het Ita
liaanse Alto-Adigo verloren
zondag al drie Duitsers het
leven. Ook zij wilden tegen de
waarschuwingen in, een afge
zette bergpas berijden. Hierbij
moeten misschien nog de tien
vermiste Duitsers worden op
geteld. Inmiddels blijft men
waarschuwen voor lawinege
vaar. Alleen in Zwitserland lij
ken de weersomstandigheden
de reddingspogingen iets te
hebben verlicht. Vijf mensen
konden worden gered toen
hun boerderijen waren uitge
graven.
In heel Oostenrijk worden red
dingspogingen ondernomen.
Veel doden en slechts weinig
overlevenden kunnen worden
uitgegraven. In Doebriach
(Karinthië) wordt gevreesd
voor een gezin van drie perso
nen. In Ariach (eveneens Ka
rinthië) overleed een bejaarde
man. Zijn vrouw is zwaar ge
wond. Zijn huis werd door eer
lawine bedolven. In de provin
cie Stiermarken werd een jon
ge redder onder een omvallen
de boom verpletterd.
Het acute lawinegevaar blijft.
Prof. Ten Have
overleden
AMSTERDAM (ANP) Prof.
dr. T. T. ten Have grondleg
ger van de andralogie In Neder
land (gedragswetenschap) ls
de vorige week op 68-jarige
leeftijd overleden. Hij was
twintig jaar als hoogleraar aan
de Universiteit van Amsterdam
verbonden.
In 1950 werd hij benoemd tot
gewoon hoogleraar binnen de
faculteit der politieke en sociale
wetenschappen met als leerop
dracht „de grondslagen der so
ciale pedagogiek". Hij kreeg
vooral bekendheid door zijn bij
dragen tot de ontwikkeling van
de andragologie en wordt be
schouwd als de grondlegger van
deze wetenschap in Nederland.
Het is aan prof. Ten Have te
danken geweest dat in 1966 aan
de Universiteit van Amsterdam,
als eerste universiteit in Neder
land, de wetenschap der andra
gologie als zelfstandige studie
mogelijk werd. In datzelfde jaar
werd zijn leeropdracht gewij
zigd in „wetenschap der andra
gologie".
In 1971 kreeg prof. ten Have op
zijn verzoek eervol ontslag. Tot
aan zijn overlijden was hij als
docent sociale pedagogiek ver
bonden aan de Stichting Nutsse-
minarium aan de Universiteit
van Amsterdam.
J J
DEN HAAG (ANP) De rege
ring blijft er bij, dat het wense
lijk is de gehele Eerste Kamer
eenmaal per vier jaar te laten
kiezen. Thans is de normale
zittingsduur van de Eerste Ka
mer zes jaar. Öm de drie jaar
treedt de helft van de senatoren
af.
Tijdens het enkele maanden ge
leden in de Tweede Kamer ge
houden debat over de regering
snota inzake het beleid wat de
herziening van de grondwet be
treft wees de Kamer de gedach
te af de Eerste Kamer recht-
ADVERTENTIE]
I
30e INTERNATIONALE
RAI AMSTERDAM
4 tAn 13 APRIL 1975
De attraktie van het jaar! Voor iedereen die van gezelligheid houdt, het nieuwste
van het nieuwste wil zien en weer 'es op heel andere ideeën wenst te komen.
Ga er óók van genieten en heerlijk vrij rondneuzen.
De 30e Beurs heet u hartelijk welkom en garandeert u een uniek plezierig dagje-uit!
De gezelligste en grootste nieuwtjes
show van ons land «nog5dagen-
Dagelijks open van 10-5 en van 7-10.30 ui
Op de zondagen tot 5 uur. Entree 5.- p.F
Kinderen tot 14 jaar en
groepen van minstens 25 pers. reduktie!
TT-biljetten aan alle NS stations-
Veilige kleuterspeelplaats gratis.
Ruime parkeerpleinen vlakbij.
streeks te laten kiezen en niet Glastra van Loon van Justitie in
meer door Provinciale Staten, het antwoord op schriftelijke
zoals thans het geval is. vragen vanuit de Eerste Kamer
"De afwijzing van die gedachte over de nota. Bij doorvoering
betekent niet dat de regering van de wijziging lijkt het aange-
afgestapt is van haar gedachte wezen de verkiezing van de Eer-
het aftreden om de drie jaar ste Kamer zo spoedig mogelijk
van de helft van de Eerste-Ka-. °P die van de colleges van Pro-
merleden te vervangen door een vinciale Staten te doen volgen",
vernieuwing van de gehele Ka- De Eerste Kamer heeft het voor-
mer om de vier jaar", aldus nemen op woensdag 16 april
premier Den Uyl, minister De >met de bewindslieden van ge-
Gaay Fortman van Binnenland- dachten te wisselen over de nota
se Zaken en staatssecretaris Grondwetsherzieningsbeleid.
[ADVERTENTIE
A
11
1
blauwtje gelopen?
II
i
J
stimorol kopen!
UTRECHT Horeca personeel
dat onder het bedieningsgeld-
systeem werkt, heeft ook recht
op de vorig'jaar ln het kader
van de machtigingswet vastge
stelde loontoeslag van 15,-
per maand.
Dit heeft de kantonrechter in
Amsterdam beslist in een door
het bureau voor arbeidsrecht
van het NW namens een lid
van de Nederlandse Bond van
Hotel-, café- en Restaurant
geëmployeerden (NW) aange
spannen procedure. De werkge
vers weigerden vorig jaar de
uitkering te geven aan de naar
schatting 15.000 betrokkenen,
omdat de 15,- in strijd zou zijn
met het bedieningsgeldsysteem,
dat is gekoppeld aan een Juri
disch salaris" van slechts 1,-
per week.
De bonden van horecapersoneel
verzochten vorig jaar maart mi
nister Boersma een uitspraak te
doen, maar hij liet het oordeel
aan de rechter over.
De heer J. A. Wagener, voorzit
ter van de NW-bond van hore
capersoneel, toonde zich bijzon
der verheugd over de uitspraak
van de rechter. „Het gaat uite
raard slechts om één lid en één
werkgever, maar die uitspraak
heeft natuurlijk logische conse
quenties voor het overige bedie-
ningsgeld ontvangende horeca
personeel", aldus de heer Wage
ner.
