„Niemand wist
dat er zoveel
gehandicapten
bestonden"
Schiphol
huivert in te ruime jas
ANWB HOUDT ONDERZOEK
i
i( DEN HAAG „Ik heb eens van een
j blinde bezoekster zo'n witte stok met rode
strepen gepakt. Daarmee heb ik een wan-
delingetje over de gang gemaakt. Met m'n
ogen dicht. Ik wilde eens proeven hoe dat
du eigenlijk is, gehandicapt zijn. Tot ik
m'n kamer binnenliep ging alles redelijk.
1 Toen viel ik over een uitgetrokken lade
van een dossierkast. Op zo'n moment weet
j« eigenlijk pas waarmee je bezig beht.
i<i Dan besef je hoe zo'n miljoen Nederlandse
3] gehandicapten moeten leven".
H. Bos, staffunctionarsis van de ANWB is
met collega Th. van het Kaar bezig met
een onderzoek naar de wenselijkheid om
- een organisatie op te richten die de Neder-
landse gehandicapten in de toekomst voor
la licjiting gaat geven over verkeer en toeris-
lische mogelijkheden, alsmede adviezen
L geelt over het verkeersbeleid ten aajizien
vqn de gehandicapte medemens. Dat on-
dérzoek werd aangeboden door de ANWB
ali jubileumgeschenk voor de Nederlandse
Vèreniging voor Revalidatie ter gelegen-
J heid van het 75-jarig bestaan van de ver-
eriiging. „De noodzaak om een dergelijke
v, gespecialiseerde organisatie op te richter}
is volgens ons momenteel sterk groeiende.
ffe kunnen het ook verkeerd zien, maar
dat zal eind dit jaar blijken uit de resulta-
ten van het onderzoek dat w^ gaan instel
len onder de gehandicapten", vertellen H.
i Bps en Th. van het Kaar.
jjet is in elk geval duidelijk, dat de
gehandicapte er zich steeds rpeer van be
wust wordt, dat hij ook deel moet kunnen
nemen aan het maatschappelijk gebeuren.
.H Hij móét gebouwen binnen kunnen, zich
jj kürmen verplaatsen met een auto of met
ul openbaar vervoer, hij moet met vakan-
ti^hinnen gaan. Tot voor enkele jaren was
dal besef bij de gehandicapten er nog niet.
Zo'n tien jaar geleden kwamen bij de
L ANWB de eerste vragen van gehandicap
ten binnen, zo in de trant van "kan ik dat
hotel binnen met een rolstoel; is dat zwem
bad op de Veluwe ook voor mij geschikt".
In'de loop der jaren is het aantal van dit
5? sobrt vragen sterk gestegen. Nog niet zo
stérk, dat de ANWB de vragen niet meer
os zou kunnen verwerken, maar wel in zulke
56 aantallen dat men zich ging afvragen of
os er; niet begonnen moest worden met de
n ORrichting van een eigen gespecialiseerde
ió afpteling. In ons land bestaan tal van ver-
o; enigingen die op dit terrein werken".
1 diet leek ons verstandig eerst een onder-
Recreatieve mogelijkheden zijn er ook voor gehandicapten, het schort alleen
nog maar aan de juiste voorlichting daarover.
zoek te gaan instellen naar de behoefte van
de gehandicapten aan een organisatie die
hen goed kan voorlichten. En in tweede
instantie, wat voor soort organisatie dat
dan moet zijn. Moet dat een aparte, nieuwe
vereniging worden of moet het voorlichten
de werk ondergebracht worden bij een van
de bestaande verenigingen. Ook is moge
lijk dat de ANWB zelf zo'n gespecialiseer
de organisatie op poten zet".
De ANWB is op het terrein van de gehan
dicapten al enige tijd bezig. Steeds meer
gaan wij, en uiteraard ook anderen, besef
fen dat de gehandicapten in Nederland een
hele grote groep vormen. Een onderzoek
dat het CBS in 1972 uitvoerde, heeft uitge
wezen, dat Nederland ruim één miljoen
gehandicapten telt. Daaronder vallen
uiteraard niet alleen de rolstoel-gehandi
capten', maar ook mensen die gehandicapt
zijn in hun armfuncties, uithoudingsvermo
gen door bijvoorbeeld hartafwijkingen,
suikerziekten, doven, blinden, enz.
Door dat cijfer zijn velen geschrokken.
Men wist niet dat er zoveel gehandicapten
waren. Het was gewoon een vergeten
groep, die zich inmiddels in z'n lot had
geschikt en weinig aan de weg timmerde.
Er is nog maar weinig bekend over de
gehandicapten. Niemand weet precies hoe
veel rolstoelen er in ons land zijn. Het
onderzoek van het CBS zal op veel vragen
een antwoord kunnen geven. Deze studie
waarvan de resultaten in een rapport van
zes delen worden neergelegd, zal dit jaar
gereed moeten komen".
„Overigens is ons opgevallen, dat behalve
het ongekend grote aantal gehandicapten
er ook een oerwoud van verenigingen op
dit gebied bestaat. De Nederlandse Vereni
ging voor Revalidatie, die thans het 75-ja-
rig bestaan viert, is eigenlijk een overkoe
pelende federatie van zo'n 150 kleine ver-
enigingetjes die alle onderling gescheiden
zijn. Ook zijn er nog tientallen verenigin
gen die niet aangesloten zijn bij de NVR.
Opmerkelijk is ook wel dat van die ruim
200 verenigingen er eigenlijk maar zo'n
vijftien zijn die door de gehandicapten zelf
in het leven zijn geroepen. De overige zijn
en allemaal vóór de gehandicapten".
Met de paar belangrijkste verenigingen
gaan we de noodzaak van de oprichting
van een nieuwe organisatie bespreken. Die
nieuwe organisatie zou op drie pijlers moe
ten steunen. Ten eerste het verkeerstechni
sche aspect, bijvoorbeeld hoe een auto het
beste aan een gehandicapte kan worden
aangepast. Als tweede is het verkeersbe
leid een belangrijke pijler waarop zo'n
organisatie zou moeten rusten. Zo'n orga
nisatie zou voorlichting kunnen geven zo
wel aan de gehandicapten als aan de over
heid over het parkeerbeleid. De derde pij
ler zou dan de toeristische en recreatieve
informatie zijn. De gehandicapte moet we
ten dat hij bij een organisatie terecht kan
om te weten of hij een bepaald restaurant
binnen kan, of het hotel dat hij heeft
uitgekozen ook voor hem als rolstoelge
bruiker geschikt is, enz. enz."
„We gaan onderzoeken of de Nederlandse
gehandicapten behoefte hebben aan zo'n
organisatie en in wat voor een vorm zij
een dergelijke organisatie zouden willen
zien. De huidige versnippering zou erdoor
worden tegengegaan. Ook de versnippe
ring ten aanzien van de financiën. Een
dergelijk apparaat kan met een subsidie
van tienduizend gulden vermoedelijk meer
rendement geven, dan twee verschillende
verenigingen die elk vijfduizend gulden
krijgen. Uitë?aard is het mogelijk, dat het
onderzoek uitwijst, dat de ANWB deze
werkzaamheden binnen zijn pakket zal
moeten onderbrengen. Dat heeft onder
meer als voordeel, dat men een groot
apparaat achter zich heeft en alle drie de
pijlers binnen de huidige ANWB al be
staan. Maar vooruitlopen op dat onderzoek
is uiteraard onmogelijk".
De heren Bos en Van het Kaar, beide
werkzaam als projectleider Toeristische
Reisvoorbereiding hebben de eerste aanzet
tot het houden van het onderzoek gegeven.
„We doen dit, werk voor de gehandicapten
zo'n beetje buiten onze eigenlijk taak om.
Maar we raken steeds meer betrokken.
Elke dag opnieuw kom je met zaken in
aanraking die we nooit hadden vermoed.
Denk je maar eens in, wat een invalide
automobilist moet doen als hij op een
snelweg autopech krijgt. Die man kan niet
naar zo'n praatpaal lopen. Ook kan hij
soms de auto niet uit. Dan hoor je dat in
Duitsland voor de gehandicapte automobi
list bordjes in de handel zijn. Een SOS-
schild dat de gehandicapte uit zijn raam
kan steken om de mede-weggebruikers ,op
zijn noodsituatie te attenderen. En wat te
denken van een idee om zoemertjes aan
te brengen bij verkeerslichten. Zodat
slechtziende mensen kunnen horen wan
neer ze over kunnen steken. Ook is er een
voorstel om de trottoirranden bij zebrapa
den te verlagen om een rolstoelgebruiker
van dienst te zijn. Wist iemand overigens,
dat de'toiletruimten van alle nieuwe benzi
nestations langs de snelwegen geschikt zijn
om invaliden toe te laten. En dat er in
Appingedam een uniek speeltuintje is voor
gehandicapten. Of dat in het Haagse Zuid
erpark een stuk park is afgescheiden voor
blinden?"
WTM BÜYTEWEG
De gehandicapten worden zich
steeds meer bewust, dat ook zij naar
"buiten" moeten kunnen, dat ze uit
hun isolement verlost moeten kun
nen worden.
AMSTERDAM - De ko
mende zomer zal Schip
hol op topdagen weer'
40.000 aankomende en
vertrekkende 'passagiers
te verwerken krijgen.
Maar na 9 april wanneer
minister Westerterp het
nieuwe stationsgebouw
geopend heeft, hoeft elle
bogenwerk er niet meer
bij te zijn. Met name vo
rig jaar kwamen ergerlijk
lange wachttijden aan de
balies voor soms van
drie kwartier. Het leek
op de rijen die zich vor-
men voor de kassa's van
Wim Kan of Keetje Tip
pel. Dat is afgelopen.
i Tot dusver kon de natio
nale luchthaven 8,5 ipil-
l joen reizigers per jaar
aan. Na de ingebruikne
ming van de uitbreiding
worden dat er 18 miljoen.
De Schipholdirectie
denkt dit aantal pas op
1 zijn vroegst in 1980 be
reikt te hebben en, als
gevolg van de energiecri
sis met alle bijkomende
economische vertragin
gen van dien mogelijk
nog een drietal jaren la-
ter ook. Ruimte genoeg
dus opeens, nadat de
luchthaven lang op de
prognoses had achterge
lopen en te klein was ge
weest. Geen gedrang
meer, maar de luxe van
het comfortabele, ver
zorgde reizen zoals we
dat gewend waren in
voorbije dagen uit het
luchtvaarttijdperk,
Hetgeen niet wegneemt
dat Schiphol uiterlijk 1983
opnieuw uit zijn inmid-
I dels 300 miljoen dure voe-
i gen zal zijn gebarsten.
Wat dan? Het antwoord
op deze vraag is geheel
afhankelijk van het be
sluit dat de regering zal
nemen ten aanzien van de
bouw van een tweede na
tionale luchthaven het
hete hangijzer dat nog
steeds in het water van de
toekomstige Marker
waard geblust dreigt te
worden. Schiphol-direc-
teur dr. D. Riemens: „Wat
ons betreft is er in het
huidige areaal nog plaats
voor een tweede stations
gebouw waar opnieuw 17
miljoen passagiers per
jaar kunnen worden afge
handeld. We hebben de
ruimte, al zullen we dan
wel de parkeergelegen
heid in de gaten moeten
houden (torens?) en al zal
de Schiphollijn van de
spoorwegen dan wel een
dwingende eis zijn".
De luchtreizigers worden
na 9 april verlost van de
akelige overlast, hun be
zorgd door ondercapaci
teit en uitbreidingswerk
zaamheden. Ondertussen
realiseren de werkers op
Schiphol zich wat het be
tekent om opeens in een
gebouw te zitten dat met
meer dan 120 percent is
uitgebreid. De groei van
het oorspronkelijke, in
1967 geopende stations
complex (indertijd „een
mooie misser" genoemd
vanwege zijn fraaie, maar
te krappe belijning)
brengt een loopafstand
met zich mee van meer
dan een kilometer tussen
de kop van de A-pier en
die van de nieuwe B-pier.
Een trimbaan zogezegd,
en voor verwende luch
treizigers misschien niet
eens zo slecht. Was het
de Boeing 747 en de DC-
10 wel worden genoemd.
Elke ïitgang beschikt over
een dubbele Aviobrug. In
dê pier zijn acht wacht
ruimten voor elk 600 pas
sagiers. De gehele pier,
inclusief veiligheidsmaat
regelen, is geheel afge
stemd op massavervoer.
Op weg naar de kop er
van passeert de luchtreizi
ger de nieuwe „Van
Gogh"-wachtkamer van
de KLM, bestemd voor de
allersjiekste klanten. In
een „oecumenische kapel"
kan hij zich vervolgens
bezinnen.
In de nieuwe kelder onder
de aankomsthal bevindt
zich een grote ruimte voor
bezoekers, passagiers, af
halers en wegbrengers.
Daar treft men ook een
drugstore aan. Deze hal
zal via een tunnel een ver
binding krijgen met het
toekomstige spoorwegsta
tion. Een deel van de on
dergrondse doorgang is al
klaar, zodat men van de
parkeerterreinen voor de
aankomsthal ondergronds
naar de hal kan komen.
Het levensgevaar dat men
liep bij het oversteken
van de drukke voorrij
weg, behoort hiermee tot
het verleden. Met de tota
le bouwkosten van de uit
breiding, het nieuwe ge
deelte van het gebouw, de
nieuwe pier en de daarbij
behorende platformen, is
een bedrag van ongeveer
200 miljoen gulden ge
moeid geweest. De bouw
van het oude complex
met de drie pieren en
platformen dat in 1967 in
gebruik werd genomen,
kostte indertijd 100 mil
joen. Het zoutzuur van de
inflatie heeft zich kenne
lijk ook door het Schip^-
hol-beton een weg weten
te vreten.
PIET SNOEREN
bestaande geborné duide
lijk te klein voor een effi
ciënte afhandeling van
aankomende en vertrek
kende passagiers de in
gebruikneming van het
nieuwe gedeelte houdt in
dat Schiphol na 9 april
voor het eerst in zijn be
staan zal huiveren in een
te ruime jas.
De uitbreidingsplannen
waren gebaseerd op het
opvangen van de groei
van het luchtverkeer zoals
het zich in 1971 liet aan
zien. In 1970 werd de eer
ste paal voor het nieuwe
gedeelte geslagen (het be
staande complex rustte
niet op palen) en in 1971
begon men met de op
bouw ervan. De zich sterk
wijzigende internationale
economische situatie
doorkruiste echter de
prognose. De in 1971 ge
schatte groeicijfers slon
ken als spinazie. Schip-
hol-directeur Riemens:
„We zitten,dus nu even
met een te groot gebouw.
Toch hebben we besloten
het nieuwe gedeelte op
het daarvoor vastgestelde
tijdstip in gebruik te ne
men. We moeten er in
groeien en dat zal langer
duren dan we hadden ver-
De uitbreiding van het
stationsgebouw betekent
een verlenging van het
hoofdcomplex met 115
meter namelijk van 100
tot 215 meter. De voorrij
weg van- de vertrekhal op
de eerste verdieping is
over de hele lengte door
getrokken en heeft een
nieuwe afrit gekregen. De
bestaande vertrekhal
aangeduid met hal Zuid
zal na 9 april worden
Het vernieuwde Schiphol vanuit de lucht. Op de voorgrond de nieuwe D-pier met acht Avio-bruggen van een moderner
type waarlangs de passagiers via twee wegen het vliegtuig in en uit kunnen.
bestemd voor de afhande
ling van charterpassa
giers. Het nieuwe gedeelte
hal Noord is met
drie balieblokken inge
richt voor de afhandeling
van lijndienstpassagiers.
Evenals nu komen de ver
trekkende passagiers, na
dat ze de marechaussee
zijn gepasseerd, in een
wachtruimte die een ge
heel vormt met de be
staande lounge. De nieu
we ruimte bevat een be
lastingvrij winkelcentrum
van dezelfde omvang als
dat in het oude gedeelter
een bar, een snackbar,
een geldwisselkantoor,
een informatiebalie en
een balie waar vliegverze-
keringen kunnen yrorden
afgesloten. Op de galerij
van de tweede verdieping
is een zelfbedieningsres
taurant ingericht dat
plaats gaat bieden aan
400 reizigers. Vanuit deze
lounge bereikt men de
C pier en de nieuwe
D-pier. De afstand tussen
de grote wachtruimte en
het einde van de D-pier is
overbrugd door twee zo
genaamde rollende tapij
ten, een met een lengte
van 180 meter" in de ver-
bindingspier, en een in de
D-pier die 96 meter lang
is
De nieuwe D-pier is bere
kend op het afmeren van
a^ht luchtolifanten zoals