Agrarische ondernemers
moeten zelf rol spelen in
herstructurering landbouw
in kosten
mrendabele aansluitingen
J
reen Spot zonder prik Green Spot zonder prik
KOMKOMMERS: GROOT AANBOD, GOEDE PRIJZEN
KWALITEIT MEESTE SNIJBLOEMEN BETER
AANBOD GLADIOLEN LOOPT SNEL TERUG
Nederlander verstuurde vaker een bloemetje
Prof. M. Mulder met
eervol ontslag
Ir. G. Velthuizen volgt bij
APVA A. v.d. Hoek op
Orkesten kanten
zich tegen
schaalvergroting
RAPPORT PROF. DR. B. M. TELDERSSTICHTING:
Den Haag - „Geen enkele
vorm van landbouwpolitiek
kan tot op heden geslaagd
worden genoemd, we zitten
met de brokstukken van po
gingen uit het verleden om
het landbouwvraagstuk op te
lossen." Dit staat in een rap
port van de prof. mr. B. M.
Teldersstichting, de liberale
wetenschappelijke instelling.
In het rapport, getiteld „Naar
een liberaal landbouwbeleid",
wordt getracht, onder toepas
sing van liberale beginselen
op economisch terrein, te ko
men tot een integrale land
bouwpolitieke conceptie.
De laatste jaren, aldus het rap
port, groeit het inzicht dat het
inkomensprobleem in de land
bouw niet meer alleen door
ϻrijs- en marktpolitiek is op te
ossen, maar dat het accent
moet worden gelegd bij een
structuurpolitiek, die beoogt
de mobiliteit van de produktie-
factoren te verhogen. Deze
sructuurpolitiek zal diep in
grijpen in het leven van vele
agrariërs en zal een scheiding
aanbrengen tussen hen die
kunnen blijven en hen die
moeten wijken.
ORGANISATIES
Deze structuurpolitiek kan
volgens het rapport alleen sla
gen met medewerking van on
dermeer de landbouworgani
saties, die een belangrijke cen
trale rol spelen.
Ook het huidige EEG-beleid.
aldus het rapport, legt het
accent op de markt- en prij
spolitiek. „Het gemeenschap
pelijk structuurbeleid bleef
beperkt tot een coördinatie
van het subsidiebeleid der lid
staten, terwijl aan een ge
meenschappelijk fiscaal en so
ciaal beleid nog nauwelijks
concrete gestalte is gegeven.
Mede hierdoor beschikt de
EEG, buiten prijsvonnings-
en marktverbeteringsinstru-
mentarlum, nauwelijks over
andere instrumenten om de
boeren een redelijk inkomen
te garanderen. Daardoor
wordt het bestaan van margi
nale bedrijven gerekt, terwijl
agrarische ondernemers die
zouden willen uitbreiden on
voldoende kansen krijgen.
Wil men vorm geven aan een
eigen structuurbeleid, zo.
meent de Teldersstichting, dan
heeft het geen zin stil te blij
ven staan bij een zekere mini
mum-omvang van landbouw
bedrijven. Het rapport intro
duceert daarom het begrip
„richtbedrijfdat in aantallen
hectaren en aantallen dieren
aangeeft welke toekomstige
bedrijfsomvang dient te wor
den nagestreefd en welke in
vesteringen daartoe verant
woord zijn. Agrarische onder
nemers die lange tijd met een
remmende overheidsbemoeie
nis geconfronteerd zijn, krij
gen volgens het rapport hier
door weer de mogelijkheid zelf
een actieve rol te spelen in het
herstructureringsproces
In het rapport wordt gepleit
voor een regeling van bedrijfs
beëindiging op termijn, aange
vuld met inkomenstoeslagen,
en voor een gemoderniseerde
pachtwetgeving, waarin een
voorzichtige verhoging van de
pachtprijs tot een redelijke ei
genaarsrendement is opgeno
men. Zo'n prachtverhoging zal
leiden tot een groter aanbod
van te verpachten grond en in
belangrijke mate bijdragen tot
oplossing van het financiering
sprobleem, aldus het rapport
Het rapport beveelt ook nade
re bestudering aan van het
idee van een „maatschappij
voor grondkrediet", waardoor
geld van kleine spaarders be
schikbaar zou kunnen komen
voor de financiering van land
bouwgrond.
HERSTEL
Voor herstel en instandhou
ding van de gemeenschappelij
ke EEG-landbouwmarkt moe
ten volgens het rapport de mo
netair compenserende bedra
gen verdwijnen. Ook is nood
zakelijk dat een vorm van
prijsvaststelling tot stand
komt die niet bepaald wordt
door binnenlandse politieke
problemen van de lid-staten en
die een zekere mate van mark
trisico laat bestaan.
Objectieve prijsbepaling, al
dus het rapport, is mogelijk
door de prijzen van landbouw-
produkten te koppelen aan de
kostenontwikkelingen op de
„grensbedrijven". In het rap
port zijn dat bedrijven waar
grond, kapitaal en arbeid een
redelijke beloning verweven,
maar waar de ruimte voor on
dernemerswinst ontbreekt Bij
deze prijsbepaling, aldus het
rapport, dient de behoefte aan
het desbetreffende landbouw-
produkt in het oog te worden
gehouden.
Het rapport is opgesteld door
een commissie onder voorzit
terschap van drs. S. L. Lou-
wes. In een persconferentie ter
toelichting van het rapport
sprak deze commissie zich uit
tegen inkomensgaranties voor
de boer. Men meent dat het
moet blijven bij een zekere
mate van marktregulatie die,
zoals in het rapport staat, on
vermijdelijk is wegens de ster
ke afhankelijkheid van de
landbouwproduktie van na
tuurlijke omstandigheden.
De ondernemers In de land
bouw, zo menen de commis
sieleden, nemen het onderne
mersrisico en de overheid
moet het hun door een struc
tuurbeleid mogelijk maken
dat te dragen. Maar dan moet
ze dat risico ook inderdaad
zelf dragen.
Een inkomenstoeslag zoals de
meeste Franse boeren nu van
hun regering (1.200 (2.200
frank per dag) wezen de com
missieleden af. „Dat is geen
liberaal beleid".
Het begrip „richtbedrijf" geeft in aantallen hectaren en aantallen dieren aan welke bedrijfsgrootte verant
woord is.
IADVERTENTIE
oor tuinders die aardgas willen
N HAAG De direktie van het gemeen-
ijk energiebedrijf 's-Gravenhage heeft
loten alsnog een tegemoetkoming te ver-
en in de kosten van zogenaamde onren-
idiele gasaansluitingen, op grond van de
-rweging dat een aantal tuinders niet
der in de gelegenheid is gesteld op het
1 bet aan te sluiten. Veelal gaat het hier
om bedrijven waarvoor een grote lengte
l leidingen nodig is. Aansluiting van
I bedrijven zou destijds vertragend heb-
V i gewerkt op de voortgang van het aan-
0 Itingsprojekt als geheel. Een tweede re-
- i kan geweest zijn het geringe energie-
- brulk van een aantal van deze bedrijven.
drag in de aansluitingskosten bijdragen
zoals tot dusver bij de gerealiseerde aanslui
tingen het geval is geweest. In de praktijk
betekent dit dat per aansluiting een halve
meter leiding voor elke te kontrakteren ku
bieke meter aansluitwaarde gratis wordt
gelegd. De meer te leggen leiding wordt Verzoek
tegen 100.- per strekkende meter in reke
ning gebracht. Wanneer er bijzondere voor
zieningen moeten worden getroffen zin-
Het vaste bedrag per aansluiting voor de
behuizing van de meet- en regelapparatuur
blijft gehandhaafd op 1500.- bij opstelling
in de open lucht en op 1000.- bij opstelling
in het ketelhuis.
GEB wil thans gedurende een bepaalde
lode per bedrijf gemiddeld eenzelfde be
kers e.d. dan worden deze extra in reke
ning gebracht en wel tegen kostprijs. Daar
enboven zal aan kleinverbruikers een be
paald bedrag inrekening worden gebracht
om de aansluiting van het GEB rendabel te
maken. Dit bedrag ligt, al naar gelang de
aansluitwaarde, tussen 700,- en 7.900,-per
aansluiting.
Wie van deze regeling gebruik wil maken
moet daartoe tot uiterlijk 1 april a.s. een
schriftelijk verzoek bij het energiebedrijf
indienen. Het GEB komt dan vóór 1 juni
de situatie opnemen, doet een definitieve
kostenopgave en verstrekt een aanvraagfor
mulier. Wanneer dit formulier vóór 1 juli
wordt ingezonden en tevens vóór deze da
tum het verschuldigde bedrag wordt vol
daan zal het GEB de aansluiting vóór 1
januari 1976 tot stand brengen.
L)e Nederlandse aanvoer van komkommers
ligt momenteel 50% hoger dan vorig jaar.
De concurrentie van Griekenland, Bulgarije
en Roemenië is duidelijk afgenomen. Dit
blijkt uit de invoercijfers van West-Duits-
land, te weten: vorige week 628 ton uit de
eerder genoemde landen en 897 ton uit
Nederland. De invoercijfers zijn nu 233 ton
en 908 ton uit Nederland.
De prijzen vertonen daarom een gunstig
beeld en variëren van 0,53 tot 1,06 per
stuk voor de sorteringen van 31 tot 61. Deze
gunstige prijsontwikkeling is voor een groot
deel te danken aan de goede kwaliteit van
de aangevoerde komkommers. Bij gunstig
weer zal de vraag aan het eind van de week
waarschijnlijk toenemen in verband met de
naderende Pasen, dit maakt het mogelijk
dat de prijzen gehandhaafd zullen blijven.
Tomaten
Bij de tomaten is een snelle toename van
het aanbod te constateren. De primeurprij-
zen hebben dan ook niet lang stand gehou
den, maar dit zal niemand verbazen.
De prijs ligt tussen de 22,- voor de C
tomaten en 29,- voor de A tomaten, per
kistje van 6 kg, (export kwaliteit). De aan
voer neemt de komende week verder toe
maar er valt nog niet te overzien welke
invloed dit op de prijs zal hebben, daar de
aanvoeren uit het buitenland op het ogen
blik niet zo groot zijn.
Overige gewassen
Paprika
De aanvoer van paprika's is inmiddels op
gang gekomen, er worden prijzen van 5,20
tot 6,10 per kg. betaald.
Door moeilijkheden bij de vruchtzetting van
de gewassen die later geplant zijn, is het niet
waarschijnlijk dat de aanvoer de komende
week sterk toeneemt en dat de huidige
prijzen veel verandering ondergaan.
Over de prijzen van de sla valt weinig goeds
te melden. De spinazie gaat op het ogenblik
van 0,77 tot 1,06 per kg., dit is ondanks
de grote aanvoer een goede prijs. Ook de
andijvie blijft vrij constant in prijs nl. van
0,51 tot 1,41 per kg. (vorige week van
0,85 tot 1,35 per kg).
Voor de sperziebonen worden prijzen van
14,- per kg. betaald, maar er worden
dagelijks behoorlijke hoeveelheden bonen
uit Senegal ingevoerd tegen prijsen van
3,50 tot 5,- per kg. Hierdoor en door de
grotere aanvoer uit eigen land zullen de
prijzen waarschijnlijk snel zakken.
De raapstelen behoren tot de groentegewas
sen die de laatste weken uitzonderlijk slecht
betaald worden nl. van 6 cent tot 9,5 cent
per bos.
Tot midden vorige week was er een toename
van de aanvoer van snijbloemen en potplan
ten bij de veilingen te constateren. De kwali
teit van de meeste snijbloemen wordt steeds
beter, mede door een aantal zonnige dagen
in de laatste weken en de korter wordende
nachten.
Bij de belangrijkste snijbloemen was er een
licht prijsherstel waar te nemen, zoals bij
de anjers. De rode anjers komen wat betreft
het kwantum ten opzichte van de andere
kleuren beslist als winnaar uit de bus. Het
snij groen wordt vlot verhandeld tegen goede
constante prijzen. De aanvoer van anthu-
riums is op het ogenblik niet erg groot,
waarbij het sortiment „Holtkamp" soms he
lemaal niet word aangevoerd. Voor de bete
re kwaliteiten van de diverse soorten trosan-
jers moeten de kooplieden tussen de 4,-
en 6.- betalen.
Bij de jaarrondcultuurchrysanten worden
de eerste marblesoorten al weer aangevoerd.
Dit geeft tevens weer aanleiding tot een
grotere aanvoer in de eerstkomende weken.
Door deze ontwikkeling zullen de kwekers
misschien in financieel opzicht L de prijzen
zijn op het ogenblik bijzonder goed toch
iets terrein moeten prijsgeven. De geplozen
chrysanten reiken tot ver boven de l-„ per
stuk. De aanvoer van dubbele freesia's is
groter aan het worden, waarbij het sorti
ment „Fantasy" duidelijk de boventoon
voert Witte freesia's zijn gemakkelijk te
verkrijgen. De Prof. Blaauw (irissensoort)
wordt geleidelijk weer meer aangevoerd.
Voor de kooplieden is het geen probleem om
een goed bestek op te maken van het ideale
soort. Dit in tegenstelling tot de witte lelie
kelken waardoor de wijzer van de veiling-
klok in gunstige zin voor de kwekers door
de kopers tot stilstand wordt gebracht Voor
de enchantment (lelietak) wordt het moeilijk
om het niveau van 1,- per tak te behouden,
maar de kwaliteit is bijzonder goed.
De kleine rozen vallen goed in de smaak
bij de consument De grote rozen bestaat
voor het grootste gedeelte uit het soort
„Sonia" die zich ondanks de meeraanvoer
toch ten opzichte van de andere grote rozen
uitstekend kan handhaven. De afzet van de
potplanten verloopt zeer soepel
Met de handel in voorjaarsgoed is het nt
vrijwel gebeurd. Het aanbod van gladioler
op de veilingen in Lisse liep snel terug, maai
dat beïnvloedde de kooplust van de herer
exporteurs bepaald niet in padelige zin
Integendeel.
Bijvoorbeeld dikke knollen van Sunny Boy
Pandion, Blue Conqueror, Flower Song, Al
debaran, e.d. gingen van de hand voor IC
per 100. Een inkoopprijs die de vraag doel
rijzen of de export daar inderdaad nog wal
aan kan verdienen. Maar dat is een punt
dat de gemoedsrust van de kwekers niel
verstoort
deel van het weer af. Deze omstandigheden
maken de gehele bloembollenhandel tot een
uitermate speculatieve bezigheid, want de
exporteur heeft die bollen al weer in het
buitenland verkocht zonder te weten of hij Broeitlllpcn
ze allemaal wel zal kunnen leveren.
Zomergoed
De handel in zomergoed is iets levendiger
geworden, maar het is nu ook weer niet zc
dat er dagelijks een dikke bundel koopbrief
jes wordt geschreven. De bloembollenkwe
ker verkoopt de huid voor de beer is gescho
ten. Hij tracht zijn bollen nu een baas te
geven, terwijl hij op geen stukken na weet
hoeveel bollen hij straks uit de grond kan
halen. Dat hangt voor een niet onbelangrijk
Narcissen
De handel in narcissen heeft van de kleine
opleving niet geprofiteerd en ook voor hya
cinten is de belangstelling (nog) niet groot.
Voor dit artikel is een redelijke innameprijs
vastgesteld, maar het is de grote vraag of
die gehandhaafd kan blijven. Sinds het Hof
van Justitie in Luxemburg de Nederandse
teeltregeling voor hyacinten onwettig ver
klaarde, hangt de vraag in de lucht of straks
ook niet de surplusheffing van de kaart zal
moeten. Uit die heffing worden de gelden
geput om niet-verkochte bollen uit te betalen
op basis van de vastgestelde innameprijs.
Die onzekere factor drukt de handel in
hyacinten. Gemiddeld ligt de prijs wel zo'n
30 per bed lager dan in 1974 en dat
betekent toch een slok op een borrel. Vooral
De vraag naar broeitulpen is wat toegeno
men. Dat is mede een gevolg van de redelij
ke prijzen die de laatste maand voor de
tulpenbollen zijn gemaakt. Dat was namelijk
niet alleen in ons land het geval, maar ook
in Zweden en Finland, waar grote aantallen
bloembollen worden gebroeid. De prijzen
van de bollen zijn ondanks die opleving niet
veel aangetrokken en daar de kwekerij er
niet veel voor voelt om nu zaken te doen
voor prijzen die op een zó-zó-niveau liggen,
•gebeurt er niet zo bar veel. In het achter
hoofd speelt ook mee de verwachting voor
de oogst. Het is immers bijna uitgesloten dat
men weer zo veel bollen uit de grond zal
halen als in 1974.
Het leven van de bollcnkweker is bepaald
niet te vergelijken met dat van de landman,
dat volgens de dichter immer zo genoeglijk
voortrolt
DEN HAAG Fleurop-Inter-
flora-Nederland, waarbij bij
na 1.600 bloemenwinkels zijn
aangesloten, heeft in 1974 een
record-aantal bloemengroeten
in Nederland verzorgd, aldus
Fleurop
Vorig jaar werden 880.000
bloemengroeten uitgewisseld
tegen 835.000 in 1973. Fleurop
schrijft deze mijlpaal toe aan
de invoering van de volledige
garantie, waardoor het ver
trouwen van de consument
WAGENINGEN Op zijn verzoek ls aan prof. dr. H. Mulder
eervol ontslag verleend als gewoon hoogleraar in de zuivelberei
ding en de melkkunde aan de landbouwhogeschool In Wageningen.
De heer Mulder, (geboren 2 december 1907 te Oosterhesselen)
slaagde in 1931 voor zijn doctoraal examen in de scheikunde aan
de Rijksuniversiteit te Groningen en promoveerde twee jaar later.
Van 1930 tot 1933 was hij assistent voor de organische scheikunde
aan. de universiteit te Groningen. Ook werkte hij vier jaar bij een
coöperatie en werd in 1937 verbonden aan het landbouwkundig
proefstation te Hoorn. In 1949 werd hij benoemd in zijn huidige
functie aan de landbouwhogeschool. Prof. dr. H. Mulder bekleedt
vele neven functies op nationaal en internationaal niveau en werd
onder meer onderscheiden met de Anton Fehr Medaille voor zijn
verdiensten voor de Duitse zuivelindustrie. Van zijn hand versche
nen een drietal boeken en zeer vele publicaties.
DEN HAAG Per 1 april is de benoeming te verwachten van
ir. G. Velthuizen tot hoofdingenieur-directeur voor de bedrijfsont
wikkeling in de provincie Zuid-Holland. Hij volgt dan de heer A.
van den Hoek op, die op die datum op eigen verzoek uit zijn functie
wordt ontheven en belast wordt met bijzondere opdrachten. De
organisatie van de ministeriële directie agrarische produktie, ver
werking en afzet (A.P.V.A.), waaronder bovengenoemde functie
valt, wordt overigens pr 1 april gewijzigd. De bedoeling is te komen
tot een meer geconcentreerde en gecoördineerde behandeling van
de problemen op het terrein van de verwerking en de afzet van
agrarische produkten. De minister heeft hiertoe besloten, omdat
de omvang van deze problematiek de laatste jaren sterk groeil
en nog verder toeneemt.
Den Haag De vereniging
Contactorgaan van Nederland
se Orkesten is tegen vergroting
van de schaal van de organisa
tiestructuur, zoals minister Van
Doorn van CRM heeft voorge
steld aan het subsidientenover-
leg voor het orkestbestcl. De
centralisatie is niet verenig
baar met het democratiserings
proces, dat ook voor de cultuur
vrijwel ondenkbaar is zonder
doelgerichte decentralisatie.
Het contactorgaan kan wel in
stemmen met de doelstelling
van de minister maar niet met
de wijze, waarop hij die verwe
zenlijkt wil zien, terwijl boven
dien betwijfeld wordt of de
voorgestelde manier wel tot het
doel leidt.- De beoogde sociale
spreiding wordt naar de mening
van het contactorgaan eerder
bereikt als er binnen de huidige
regio's samenwerkingsverban
den zouden ontstaan tussen or
kest, conservatorium, muziek
scholen, instellingen voor kunst-
zinhige vorming en de amateu
ristische sector. De „dieptewerk
ing" zal dan zeker betere kan
sen krijgen, meent het contac
torgaan.
'Het vreest voorts dat grotere
horizontale structuren zullen
bijdragen tot een nivellering
idie in artistiek opzicht schade
lijk moeten worden geacht Be
treurd wordt als de orkesten
hun indentitclt zouden verliezen
voor de gemeenschap, waaruit
zij zijn ontstaan. De grote be
zwaren tegen de huidige vorm
van subsidiëren zouden door
schaalvergroting bovendien be
paald niet worden verkleind,
meent het contactorgaan.
Daar komt nog bij, dat het ge
schetste normatieve diensten-
systeem voor de rijkssubsidie
ook het beoogde resultaat niet
zal bewerkstelligen. Zo'n vaste,
theoretische gevonden norm
voor alle individuele musici acht
het contactorgaan ongeschikt
als uitgangspunt voor een gede
tailleerd systeem van financie
ring.