Ontwikkelingen in de immunologie
ASSISTENTEN
Strijd rond
de
boerenkool
De Meer Dan Duizend Verrassingen van Peugeot.
Antobedrijf Devilee-Reizevoort b.v.
Antobedrijf Den Hollander b.v.
telefoontjes:
Welkom op de Nationale Peugeot Presentatie 1975. Bij alle Peugeot dealers.
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1975
Amsterdam
Arnhem
Registeraccountants
Beverwijk 's-Gravenhage Hoorn Pu mierend
Doetinchem Haarlem Leiden Zaandam
Ede H oogeveen Meppel Zutphen
Voor spoedige indiensttreding bij onze vestiging te
Leiden zoeken wij
met een middelbare schoolopleiding en in het bezit
van het diploma M.B.A. of gevorderde studie voor
registeraccountant.
Ook zij, die niet eerder op een accountantskantoor
werkzaam zijn geweest, doch in verband met hun
theoretische opleiding, of in het bedrijfsleven
opgedane praktische ervaring, binnen korte tijd voor
deze funktie kunnen worden opgeleid, komen in
aanmerking.
Wilt u voor een afspraak bellen of schrijven:
Leiden, Plantage 18, telefoon 071 - 4 67 46.
(in de avonduren 071 - 9 34 32).
c2>
071-22244:
- slechts 2 betalen
Te koop
aangeboden
T.k. KOMMODE. wiag. deken
tjes. traphekje, ledikantje. wan
delwagen. box. div. kloerljes. al
les In z.g.st., tel. 01751-15105.
NERGENS ZO-N KEUS. VER
LICHTING, hang-, wand- en
staande lampen. Fa. De Lange,
Molenstraat 49, Noordwijk. Tel.
01719—3734. levering door de
gehele Bollenstreek.
T.k. MIELE WASMACHINE Peu
geot. damesbromliets. radio
meubel met pick-up, Butagaska-
chel tel. 071-25538.
Uit ontzag voor uw lange armen
hebben wij overhemden mouwl.
7 in voorraad. Zelts het gehele
hemd Is 10 cm. langer dan nor
maal. terwijl ook dat extra
knoopje niet Is vergeten. In wit
en bovendien 12 modekleuren.
Splerlngs Heren- en Juniormo-
de. Hoofdstraat 178, Hlllegom.
T.k.a. 3 KEUKENSTOELEN en
keukentafel (formica). 2 kinder
stoeltjes. 2 paar rolschaatsen.
verwarming. Engels gafornuls
met grill. Electrolux koelkast,
alles in uitstekende staat. tel.
071-34877.
HEUGAFELTTEGELS. Alle kleu
ren direct leverbaar. 5 jaar ga
rantie. Gemakkelijk te leggen.
Tijdelijk Stanley mes cadeau bij
aankoop van min. 20 tegels.
Smits Woninginrichting. Mare
98. Vrouwensteeg 9. Tel. 23913.
GEBROKEN RUITEN. GLAS-tN-
LOOO REPARATIES worden
door mij met spoed hersteld.
Ook levering van ventilatoren.
Glasreparatiebedrijf D. Galjaard,
De Sitterlaan 76. tel. 071-32916.
-32916.
Te koop gevraagd
Dringend gevr. voor kinder-crea-
trviteitsclubjee: KARTON, stuk
ken PLASTIC, metaal, papier,
glazen potjes, blikken busjes,
boterkuipjes. gekleurd glas. ou
de gereedschappen enz. Elke
week open. Klubhuls „In de Vro
lijke Arke". Pieterskerkkoor-
steeg 25. Lelden, tel. 23271.
De maaltijd verloopt roerig, ondanks de grote schaal boerenkool
met worst, die in de meeste gevallen nog wel in staat is om verhitte
gemoederen tot bedaren te brengen. Pa is moe, moe is moe, broer
is moe en zus is moe. De hele familie gedraagt zich als een stel
agressieve stekelvarkens.
„Joh, schuif toch eens een eind op, ik kan bijna niet bij mijn
bord.
Hou jij je ellebogen dan ook wat bij je.
Jongens, hou je kalm.
En meneer zus en zo is toch zo'n rotvent.
Daar zul jij je dan wel naar gedragen hebben.
Jasses, vanavond alweer een vergadering.
Zit jij niet zo met je eten te kliederen.
Hou jij die lange uitsteeksels van jou eens bij je!"
Een venijnige trap onder tafel, een nog venijniger trap terug. Geloei
van de jongste, die prompt met zijn buurman op de vuist gaat,
een bord gaat tegen de grond, een nogal ongenuanceerde uitroep
van Pa, een stevige zwiep van de sterke arm tegen het een of
andere oor. Geloei, een stoel die achteruitgesmeten wordt: „En ik
heb het ook altijd gedaan!" Een smak met de deur, protest van
de trap die nog nét niet instort, en ons gezelschap telt een
aanwezige minder. Stilte.
-
504 Sedan Lf 14.995.-.
•Comfortabele betrouwbare reis
wagen. Ook dieseluitvoering.
504 GL/TI, v.o.f 15.995.-.
Met benzine, benzine-injekfle of
dieselmotor. Ook automotique.
Prijzen incl. BTW, of Ufrechf.
Imp. Gebr. Nefkens'Automo
biel Mij. N.V. Antwoordno.
204-Utrecht-Tel.030-449711.
Ook leasing faciliteiten.
504 Stationcar/Break,
v.o.f 15.995,-. Royaal en representa
tief. Ook diesel.
504 Coupé en Cabriolet,
v.a. f 30.000,-. Met nieuwe V-6 motor
1150 pk).
Diesel, Peugeot heeft 'n
complete serie diesels. Van klein
(204 sedan) tot groot (504
familiale). Betaalbare diesels.
En vrijwel direct leverbaar.
Verrassing 1: Peugeot biedt
méér variaties dan enig arider
merk. U kunt kiezen uit meer
dan 70 verschillende typen en
uitvoeringen. (Hiernaast een
greep uit de 1975 kollektie.)
Verrassing 2: Al had u
misschien van een wonder op
wielen niet anders verwacht,
van zo'n comfort, zo'n veilig
heid en zo'n techniek kijk je
toch wel even op.
Verrassing 3 t/ml003:
Tijdens de Nationale Peugeot
Presentatie 1975 stellen we
duizend attracties beschik
baar. Van kunstwerken,
originele Peugeot wielershirts
en boekjes „Op de franse
toer", tot toegangskaarten
voor 4 bekende cabaretiers
toe. Hoe kunt u eraan komen?
Ga naar de Peugeot-dealer.
Vraag inlichtingen. Bekijk de
kollektie. Maak e.en proefrit.
Laat u eens plezierig verras
sen.
PEUGEOT
'n feestelijk gebeuren met tol van attracties en vele „wonderen".
Dealer voor Leiden en omstreken
tevendaal 71-79 Leiden Tel. 0.71 -40441*
Rhijngeesterstraatweg42-4óOegstgeestTel.O 71. ^52945*
Dealer voor Katwijk en omstreken
Kon. Julianalaan Katwijk aan Zeo Tel. 01718-71041
Ba, daar heb je je nou een uur
voor uitgesloofd, daar stond je
je achter je fornuisje te verheu
gen op een gezellige maaltijd.
„Het hoogtepunt van de dag".
Nou, dat klopt dan wel! „Zie
hier het levende bewijs van de
stelling dat geweld geweld op
roept", zeg ik kwaad. „Ik geloof
dat de hele familie, inclusief
jullie moeder, maar eens goed
met de kop onder de pomp
moet, een stel leuke figuren zijn
wij hoor." „Dan zullen we toch
wel eerst eer) boerderij met een
pomp aan moeten schaffen!"
zegt de dochter dan ineens ver
heugd. Op slag is de stemming
weer op peil. De verloren zoon
wordt weer in genade aangeno
men, en samen fantaseren we
verder.
„Daar horen zeker ook nog een
hele grote hond en een echt
paard bij?" informeert pa, zij
het ten overvloede, want die is
al geruime tijd op de hoogte van
de wensdromen van zijn doch
ter, die dan wel officieel op hfiér
naam staan, maar die evenzeer
gekoesterd worden door de rest
van de familie. Die denkbeeldi
ge boerderij is dan ook al lang
door de diverse belanghebben
den verbouwd, ingericht en ver
deeld. In de moestuin groeit bij
wijze van spreken al de zelfver-
bouwde groente, we barbecuen
's avonds rond de open haard
op de deel, de zoon heeft een
enorm drumstel in de schuur,
ieder heeft z'n eigen muziekhok,
we hebben poezen, honden en
paarden, een boomgaard met
genoeg open plekken om te zon
nen, een paddestoelenkwekerij
in de oude varkensstal en een
bos om in te wandelen. We bak
ken ons eigen brood, karnen
zelf de boter en hoeven nooit
meer stil te zijn voor-de buren.
En natuurlijk gaat het kroost
nooit meer naar school, maar
pikt uit de bibliotheek van pa
gewoon wat zijn of haar belang
stelling op dat moment heeft
De verlichting geschiedt gewoon
door kaarsen of stallantaarns en
we breien en naaien onze kleren
van zelfgesponnen en geweven
wol Het is een onderwerp
waar de hele familie heerlijk
ongelimiteerd over doordazen
kan, ook al weten we drommels
goed dat dergelijke dromen
voor ons nooit te realiseren zijn.
Maar toch, maar toch soms
zou je willen dat er een klein
wonder zou gebeuren, waardoor
we niet alleen de financiële mo
gelijkheid zouden vinden, maar
ook de moed voor een dergelijk
experiment Soms heb ik het
gevoel dat we daar nog iets
beters mee zouden bereiken dan
met onze verwoede pogingen de
kinderen aan te passen aan onze
gestroomlijnde maatschappij.
Goed beschouwd leiden onze
kinderen toch een totaal onna
tuurlijk leven? Op de lagere
school kun je je daar als ouder
nog wel mee verzoenen, vooral
bij de pogingen de school le
vend en leefbaar te houden. Ko
men de kinderen echter op de
middelbare school dan is het
gebeurd. Vakkundig worden ze
in het gareel geperst: ze stam
pen hun kennis in, spuiten die
vervolgens op de gewenste tijd
weer op en gaan over tot het
volgende hoofdstuk, met als ge
volg dat ze zich binnen de kort
ste keren stierlijk gaan verve
len. „Mamma", verzucht de
dochter, „wil je geloven dat ik
niks, maar dan ook hélemaal
niks meer leuk vind op school?"
Vooral als er in de hogere klas
sen geen enkele vorm van crea
tiviteit meer aan bod komt, als
er tot en met „gestampt" wordt
en de gymles het enige niet op
het examen gerichte vak is, dan
vraag je je als ouder toch wel
eens af wat je je" kind toch
eigenlijk aandoet, zelfs tekort
doet. Dat hiaat valt namelijk in
de uren na school niet meer op
te vullen. Het is toch altijd nog
de bedoeling dat je kind mens
wordt in de meest uitgebreide
zin van het woord, en dat het
niet alleen zijn hersens, maar
ook zijn hart en handen leert
gebruiken? En dat gaat dan op
zo'n middelbare school vijf, zes,
soms zeven jaar door. Hoe komt
je kind daar-mét een diploma
en zonder kleerscheuren door?
Nu is er natuurlijk in dat op
zicht enorm verschil tussen de
ene school en de andere, tussen
leraar en leraar, maar het blijft
een feit dat sommige voor mij
zeer belangrijke aspecten van
het mens-zijn gedurende vijf,
zes jaar praktisch niet aan bod
komen, zelfs schromelijk ver
waarloosd worden.
Je mag zelfs nog blij zijn als dat
thuis gebeurt Onderdrukking
roept altijd geweld op en verzet,
heus niet alleen bij het grote
wereldgebeuren, maar evenzeer
bij de opvoeding van onze kin
deren. Wie zal ons de juiste
methode voor de harmonische
ontplooiing van ons kind wijzen
en daar ook nog de mogelijkhe
den voor scheppen? Ik vrees dat
we dat zelf uit moeten klunge
len. Daar voelen we ons als
ouders erg onzeker over omdat
de school zoveel tijd en energie
van het kind in beslag neemt
dat er voor de verdere interes
sen, die dus buiten de schoolmo-
gelijkheden liggen, geen of te
weinig tijd overblijft. En dan zit
je werkelijk met de handen in
het haar. Dan kom je namelijk
voor de keus te staan: wat is het
belangrijkste? Moet-je het kind
dan maar zijn meest geliefde en
o zo noodzakelijke mogelijkhe
den tot ontplooiing van zijn per
soonlijkheid afnemen of moet
de zuiver intellectuele ontwikke
ling dan maar voorrang hebben;
een en ander met het gevolg dat
de strikt eigen aard van het
kind soms vijf, zes jaar in.de
verdrukking komt? Het zijn
toch alleen maar de zeer begaaf
de kinderen die spelenderwijs
de school doorlopen en waar
dat probleem zich niet voordoet
Als dat tien procent van de hele
schoolbevolking uitmaakt lijkt
me dat zeer ruim getaxeerd. Ar
me andere negentig procent!
Dit zijn zomaar overwegingen
van een niet zeer deskundige,
maar wel zeer bezorgde moeder,
die ook geen kans ziet om de
wereld op haar eentje te hervor
men, en die daarom na de veld
slag aan tafel, maar al te graag
mee fantaseert over de droom-
boerderij, niet beseffend dat zij
daar misschien even hard i
toe is als haar rebellerend
kroost
11
Meer en meer komen we tot het besef dat de vooruit
gang van de geneeskunde nauw verbonden is met een
nieuwe doorbraak in de immunologie, dat wil zeggen,
in de studie van het afweermechanisme van het
lichaam. Immers, de immunologie speelt niet alleen
een kapitale rol in de bescherming tegen infektieziek-
ten, maar ook in de bestrijding van kanker, reuma,
allergische aandoeningen, afstoting van orgaantrans
plantaties en zelfs in het verloop van een normale
zwangerschap.
De specialisten zijn van mening dat zowel kankergroei en als
afstoting van een overgeplant orgaan berusten op hetzelfde verdedi
gingsmechanisme van het organisme. Orgaantransplantaties wor
den afgestoten omdat het lichaam ze herkent als lichaamsvreemd
en ze daarom aanvalt In dit geval zouden we willen dat ons
afweermechanisme wat minder ijver aan de dag zou leggen.
Wanneer de kankercellen daarentegen de kans krijgen in ons
lichaam te ontwikkelen wijst dit op een Jalen van ons afstotingsme
chanisme. De kankercellen worden niet hardhandig genoeg aange
pakt en krijgen zodoende de gelegenheid zich verder te vermenig
vuldigen. Nieuwe onderzoekingen in het Pasteurinstituut te Parijs
hebben in dit verband reeds belangrijke dingen aan het licht
gebracht Dr. Francois Jacob, een microbioloog die reeds een
Nobelprijs in de wacht sleepte, deed met zijn team volgende
proeven.
Nadat hij kanker had ingeplant bij witte muizen, besmette hij ze
met bepaalde bacteriën. De muizen reageerden hierop met een
versnelde aanmaak van macrofagen, gespecialiseerde witte bloed
cellen, die een rol spelen bij de afstoting van lichaamsvreemde
weefsels. Nietterriin hadden deze macrofagen geen invloed op de
kankercellen. Dit betekent dat de kankercellen er op een of andere
manier in slaagden om hun aanvallers (de macrofagen) schaakmat
te zetten. Blijkbaar wordt bij kankergroei niet het gehele afweerme
chanisme ontregeld, doch slechts een lokaal onderdeel.
Dit' werd bevestigd door volgend experiment. Wanneer dr. Jacob
en zijn medewerkers célkulturen en kankercellen en gewone nier-
cellen kweekten in het laboratorium, en die nadien blootstelden
aan de werking van macrofagen, deed zich het volgende voor: de
niercellen werden onmiddellijk aangevallen en omringd door ma
crofagen, terwijl de kankercellen met rust gelaten werden en de
macrofagen er zelfs van wegvluchtten. Dit deed weer vermoeden
dat de kankercellen een speciale stof konden afscheiden om het
immunologisch systeem, meer bepaald de macrofagen, te ontredde
ren en hun normale werking te neutraliseren. Terzelfdertijd zag
men hoe het inspuiten van kankercellen in muizen de normaalop-
tredende infektiereacties zich niet voordeden. Blijkbaar werd door
de kankercellen een stof afgescheiden die de ontstekingsverschijn-
MEDISCHE RUBRIEK
selen niet deed plaats hebben. De stof kon tot nu toe niet
geïdentificeerd worden.
Evenals een kankergezwel is een vrucht in de baarmoeder van
een zwangere vrouw, vanuit louter biologisch standpunt, te be
schouwen als een groei van lichaamsvreemde cellen. Toch wordt
in een normale zwangerschap de vrucht niet afgestoten zoals dit
wel het geval is met orgaantransplantaties. Bijgevolg, zo redeneer
den de Parijse onderzoekers, zou het best mogelijk rijn dat de
foetus in de baarmoeder ook een bepaalde stof afscheidt waardoor
zowel de ontstekings- als de afstotingsreacties uitblijven. Bij nader
onderzoek bleek dat de trofoblasten, dit rijn de voornaamste cellen
van de placenta (moederkoek), een stof produceren die de werking
van de macrofagen, en dus ook van het afstotingsmechanisme,
uitschakelen. Misschien produceren kankercellen en placenta de
zelfde stof om de afstoting te neutraliseren?
Uiteraard is het resultaat enorm verschillend: in het eerste geval
niet zelden een dodelijke afloop, in het tweede geval de geboorte
van een flinke zoon of dochter. Intussen hebben de onderzoekers
zich in dit probleem vastgebeten. Als eenmaal deze geheimzinnige
stof geidentificeerd is kan ze voor vele doeleinden gebruikt worden.
De toediening ervan zou bij patiënten de afstoting van overgeplante
harten, nieren of andere organen voorkomen. Het blokkeren van
de stof, op een of andere manier, zou haar werking te niet doen.
anderzijds zou het misschien een totaal nieuwe methode zijn om
kankercellen te vernietigen daar ze niet meer in staat zouden rijn
het afweersysteem van het lichaam te neutraliseren. Dit alles rijn
nieuwe evoluties waardoor de sluier weer wat verder opgeheven
wordt. Maar de stap naar de dagelijkse toepassing is blijkbaar
nog niet voor morgen.
dr. Ickx
