Dntwikkelingssamenwerking
log altijd een restpost
boekbanden uit Ascona
ZENDINGSARTS
BEDREIGD IN
SURINAAMS
BINNENLAND
Museum Meermanno toont schone vorm
die rijkdom van de geest omsluit
Paulus de Boskabouter De Kraakvogels
SUSKE EN WISKE DE POEZELIGE POES
LUCKY LUKE „DE GROOTVORST"
KORTE METTEN
IERDAG 20 FEBRUARI 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
b in Nederland onget wij-
hand-boekbinders die
Wijk werk leveren maar
Hijven in de anonimiteit.
ikulieren doen eens "n be
ling en de naaste vrien-
bewonderen bet prachtig
jelclede boek maar daar
't bet bij. Bovendien is
een kostbare taak. Het
eum Meermanno-Westree-
ium vestigt momenteel de
lacht op dexe schone vak-
tt van het bandboekbin-
met een tentoonstelling
misschien bet bare toe
ou kunnen dragen om
eigen vakmensen wat
naar voren te brengen,
woorden wekken en
beelden trekken.
achtige hand-gebonden
die hier nu te zien
tot en met 5 april, komen
et atelier van de Legato-
rtistica te Ascona (Zwit-
d). Deze binderij be-
ongeveer tien jaar en
bij vele bibliofielen in
ïuropa en zelfs daar bui-
ekendheid gekregen. Nu
dat goed verstaan:
op dit terrein altijd om
kleine groep gaan; ten
het boek op zichzelf
ïur, bibliofiele uitgaven
ïéél duur en reken daar
nog eens zo'n speciale
van een kunstenaar bij.
de boekband is in ieder
een niet te veronachtza-
:actor in onze cultuur die
masse wordt bedre-
f ontstaan is.
>temmle is de oprichter
en begin maakte met de
ezenlijking van zijn
een werkplaats waarin
kunst geconcentreerd en
durend beoefend zou
i. Het ging om het ob-
n nieuwe vorm te ge-
v.z. een uiterlijk dat tot
kere hoogte gelijke tred
Band voor „Candida" van Voltaire door Martin Jaegle
met de moderne decoratie-
kunst zou houden. Het plan
slaagde: meesterboekbinders
sloten zich aan zoals Martin
Jaegle, Edwin Heim, Mary
Horstschulze en Nicole Si-
mon-Belin die een zelfde
ideaal voor ogen stond. Er
werden leerlingen aangeno
men en het „Centro del bel
Libro", het centrum voor het
schone boek, kreeg een naam
mede door de tentoonstellin
gen die in dit Centro gehou
den werden.
En nu is er een selectie gemaakt
van ongeveer honderd boeken
die in Meermanno te prijk
ligt. Inderdaad te prijk. De
bezoeker moet vooreerst we
ten dat dit unica zijn. Eén
boek wordt op deze éne ma
nier ingebonden door een
vakkunstenaar, hij maakt
nooit twee dezelfde banden.
Wat hier staat kan eventueel
in Zwitserland gekocht wor
den en de prijzen variëren
dan van ongeveer ƒ80,- tot
800,-. Maar het is te begrij
pen dan b.v. zo'n Duitse bijbel
gehuld in marokijn-leer gede
coreerd met leder-mozaïek en
zilverplaatjes met email, niet
voor een appel en 'n ei te
verkrijgen is. Of een gasten
boek (er liggen er nog al enke
le) in zwart leer versierd met
goudmozaiek (ontwerp van
Jaegle) of een werk van De
Balzac met een opengewerkt
plat, uitgevoerd door prof.
Mondange, waarin een dof
gouden en lila-zwarte onder
grond berust; zoiets wonder
moois kan nu eenmaal niet als
'n massaproduct de wereld in
gezonden worden. Hoe men
het ook wendt of keert er zal
altijd een „aristocratie" blijve-
n: een superlaag van de geest,
van de kunstzinnige inspiratie
en de bijzondere prestatie met
hoofd en hand.
Het deftige zwart (toch een oude
erfenis) wisselt dikwijls af
met helle vrolijke tinten. Als
we de bezoeker nog op iets
heel moois mogen wijzen, dan
moet hij zoeken naar het
„Hooglied van Salomo" in wit
kalfsleer gebonden door Er-
win Heim en de „Candide" in
donkerblauw oasisleer met
oplegsels in wit en rood van
Martin Jaegle. Maar ook het
boek over Goethe van Imre
Reiner in wijnrood marokijn
met wit ingekleurde blind
druk. En dit is maar een
„clein bewys" van de grote
schoonheid die hier te bezich
tigen is voor iedereen die van
het kunstzinnig gebonden
boek houdt
M-4 Het luikje van de slaapka
mer werd opengesmeten en een
ongerust kabouterhoofd naar bui
ten gestoken. ,Wat is er met Gre-
gorius, Oehoeboeroe?' vroeg Pau
lus haastig. ,Die hoort nou toch
aan zijn winsterslaap bezig te
zijn?' ,Dat is het krek juist van
daar,' riep Oehoeboeroe, fladde
rend voor het raampje, ,hij slaapt
heiendal allerminst winter. Ik be
doel dat hij niet eens thuis is. In
het langsvliegen zag ik de deur
openstaan en toen ik voor de ze-
JEAN
DUlIEIf
kerheid even binnen ging kijken,
was Gregorius geheel min of meer
volkomen afwezig.' ,1k mm bp will
mmm,' riep Paulus terug en dat
was volkomen onverstaanbaar
omdat hij juist bezig was zijn
buisje aan te trekken.
20 februar
lijke Schouwburg,
loven water onder wa-
aagse Comedie) (J)
20.30 „Onderweg"
e Comedie) (J)
sgebouw, 20.30 Het Re-
e Orkest o.l.v. Willem
tterloo m.m.v. Annie Fi-
piano
t Kunstcentrum, 19.00
rondconcert door Guido
ag 21 februari
20.30 „Jungle Opera"
ve Komedie) (J)
intia, 20.15 Cabaret Ma-
Sn Sieto Hoving
rieater, 20.00 „II Mae-
Cappella La cambialo
ktrimonio (NederL Ope-
nting)
ie Jazz Club, 21.00 Con-
floor the Dutch Swing
e Band
lesgebouw, 20.15 Molda-
ensemble „Mioritsa"
fcr PePijn, 20.30 Flater
LO (tel. 460340): Moord
Orient Express (18) 2,30,
:o. 2.00, 5.00, 8.15. Black
(18) vr. en za. 24.00.
APOLLO 2 (tel. 460340): 1001
Nacht (18) 2.00, 7.15, 9.45. Zo.
1.30, 4.00. 7.00, 9.15. ASTA (tel.
463500): That's entertainment
(al.) 2.00, 8.00. BIJOU (tel.
461177): Emmanuelle (18) 2.00,
7.30, 9.30. zo. 2.00, 4.15, 7.30,
9.30. CAMERA (tel. 467200):
The glasshouse (18) 2.15, 7.15,
9.30, zo. 2.15, 4.30, 7.15, 9.30.
CINEAC (tel. 630637): Robin
Hood (a.l.) 9.30, 11.30, 1.30, 3.30
zo. 11.30 enz. Chinatown (18)
7.00, 9.30. Joe Kidd (18) za.
24.00 CORSO (tel. 467200): Fi
ve for hell (18) 2.00, 8.15. za.
2.00, 7.00, 9.15. Zo. 2.00, 4.15,
7.00, 9.15. DU MIDI (tel.
855770): Dokter Zjivago (14)
8.00. De vrolijke piraten van
Schateiland (a.l.) za. zo. en wo.
2.00. EUROCINEMA (tel.
667066): De kanonnen van Na-
varone (14) 1.45, 7.45, za. zo. en
wo. 3.45, 7.45. Pippi gaat aan
boord (a.l.) za. 11.00 Vanuit de
Ardennen naar de hel (18) za.
24.02. Winnetou en het goud
van de Apanachi (a.l.) za. zo.
en wo. 1.30 FLORA (tel.
465224): Pornospelletjes van
een call girl (18) 2.00, 7.00, 9.15.
King Kong (14) za. 2100, 7.00,
9.30. zo. 2.00. 4.30, 7.00, 9.30.
Chisum (18) vr. en za. 24.00.
KRITERION (tel. 460330): Ro
semary's baby (18) 3.00, 7.00,
9.30. Fat city (18) vr. en za.
24.00. METROPOLE (tel.
392244): The man with the gol
den gun (14) 2.UU, a.uo.
ODEON (tel. 462400): De anti
christ (18) 2.00, 6.45, 9.15. zo.
1 45, 4.15, 6.45, 9.15. Wie is
bang voor Virginia Woolf (18)
vr. en za. 24.00. OLYMPIA (tel.
330814): Dirty Harry (18) 2.00,
8.00. PASSAGE (tel. 460977):
Patrouille 820 (14) 2.30, 7.00,
9.30. za. en zo. 1.30, 4.00, 7.00,
9.30. Dreigement van een
moordenaar (18) vr. en za.
24.15. REX (tel. 636747): Free-
bie and the Bean (18) 11.00,
1.30, 4.00. 7.00, 9.30. zo. 1.30
enz. Sjors en Sjimmie en de
toverring (a.l.) zo. 11.30.
ROYAL 70 (tel. 462677): De
doodsklok van Wei Fu (18)
2.15, 7.00, 9.30. ma. di. wo. 2.15,
8.00. Doorbraak aan het weste
lijk front (18) vr. en za. 24.00.
Koninkrijk der humor (a.l.) zo.
12.00. ROYAL OP ZOLDER
(tel. 462677): Lokaas voor de
dood (18) 2.15, 7.00. 9.30, ma.
di. en wo. 2.15, 8.00 Bond
Laaghan (18) vr. en za. 24.00.
STUDIO DE LUXE (tel.
461859): Mijn nachten met Su
san, Olga, Albert, Julie. Piet
en Sandra (18) 2.30, 7.15, 9.30.'
zo. 1.30, 4.00, 7.15, 9.30. STU
DIO 2000 (tel. 542288): 2001, a
space Odyssey (14) 8.00 (di.
besl.) zo. 1.00, 8.00. Laurel en
Hardy als boemelstudenten
(a.l.) za. en wo. 2.00. DE UIT
KIJK: Rebecca (18) 2.30, 7.00,
9.30. zo. 1.00, 7.00, 9.30.
VEEMARKT DEN BOSCH (19 febr.)
- Aanvoer: totaal 10.870, runderen
3025, graskalveren 564, vette kalve
ren 57, nuchtere kalveren 4897, scha
pen en lammeren 1172, slachtvar-
kens 1085, lopers 70, slachtrunderen
1618. Prijzen in guldens per stuk
melk- en kalfkoeien 1250-2375, guiste
koeien 1050-1675, kalfvaarzen rood-
bont 1550-2375, zwartbont 1350-1900.
klamvaarzen 1325-ohv (BI 121625,
guiste vaarzen 1250-1550, pinken 825-
1225, graskalveren 475-800, nuchtere
kalveren voor fok en mesterij rood
bont 130-275. zwartbont 110-235, wei-
deschapen 125-165, lammeren 110-
145; per kg geslacht gewicht: vaar
zen le kwal. 5.45-6.00, 2e kwal. 4.75-
5.35, koeien le kwal. 5.60-6.20, 2e
kwal. 4,95-5,50, 3e kwal. 4.65-4.85.
stieren le kwal. 5.70-6.10, 2e kwal.
5.35-5.60, worstkoeien 4.05-4.75, per
kg levend gewicht: vette kalveren le
kwal. 5.40-5.60. 2e kwal. 5.15-5.35. 3e
kwal. 4.85-5.10, nuchtere slachtkalve-
ren 1.35-1.50. slachtzeugen le kwal.
2.16-2.22, 2e kwal. 2.10-2.15, 3e kwal.
1.95-2.05, slachtvarkens 2.38-2.44; per
stuk: vette schapen 140-185, vette
lammeren 150-195. Overzicht (resp.
aanvoer, handel en prijzen): melk- en
kalfkoeien groter redelijk goed sta
biel, guiste koeien ruim stug weinig
verandering, jongvee groter redelijk
prijsh., vette kalveren beperkt vlot
vaster, nuchtere kalveren ruimer
traag flauw prijsh., schapen en lam
meren normaal kalm moeilijk te
handh., slachtvee groot rustig iets
aflopend, slachtzeugen ruimer vrij
goed weinig verandering.
Kerk
en
wereld
twikkelingssamenwerking
nog steeds een restpost, die
teveel beperkt tot finan-
en technische hulp en
'oldoende invloed heeft op
gehele nationale en bui-
landse beleid van het kabi-
constateren het interkerke-
Vredesberaad, de Novib,
katholieke vredesbeweging
Christi en X min Y in een
amenlijke verklaring naar
ileiding van de Kamerbe-
ideling van de begroting
minister Pronk volgende
L
voornaamste kritiek van de
organisaties geldt de voor-
j van nationale of Europe-
belangen ten koste van de
de wereld. Het overmatig
iruik van schaarse grond-
ffen en voedsel gaat door
de voorstellen om de han-
de arme landen meer
is te geven, blinken uit door
igheid. De EEG-compromis-
dreigen te leiden tot een
waterde ontwikkelingspoli-
L De organisaties achten
dergelijke grootste geme-
deler funest,
organisaties pleiten voor
snellere stijging van de
[roting van minister Pronk,
aen de recente verschui-
n de wereldeconomie
de gunstige positie van Ne
derland, vooral vanwege het
aardgas. Zij herinneren de mi
nister aan zijn streefgetal: vier
pet van het bruto nationale
inkomen.
Met vier voorbeelden illus
treert de verklaring, dat een
„integraal ontwikkelingsbe
leid" onvoldoende van de
grond is gekomen en dat de
derde wereld wordt opgeof
ferd aan eigenbelang.
Voor de EEG heeft de verkla
ring bijna geen goed woord
over. Ondanks de positieve rol
van Nederland en Engeland,
vinden de organisaties de
touwtrekkerij over de Europe
se bijdrage aan het V.N.-nood-
fonds ten bate van de door de
grondstoffencrisis meest ge
troffen ontwikkelingslanden
„een beschamende vertoning".
Zij betreuren het met de rege
ring dat slechts zestig miljoen
van de 500 miljoen dollar ge
stort is in het VN-noodfonds,
terwijl met de rest goederen in
de EEG moeten worden aan
gekocht ten gunste van de ge
troffen landen.
Nadrukkelijk waarschuwen de
organisaties tegen het inper
ken van de speelruimte van
Nederland en tegen ge'ijkscha-
keling met de verwaterde ont
wikkelingspolitiek van de
EEG. Dit wordt temeer onder
streept. omdat anders een eind
zou komen aan de eigen Ne
derlandse bijdragen, waaraan
andere rijke landen een voor
beeld nemen.
In dit verband tonen de orga
nisaties grote waardering voor
het optreden van minister
Pronk in tal van internationale
fora. Mede dankzij Nederland
besloot de V.N. hulp te verle
nen aan bevrijdingsbewegin
gen in gekolonialiseerde lan
den en verplichtten een tiental
rijke landen zich dat de ont
wikkelingslanden hun lenin
gen niet hoeven te besteden in
het land dat de leningen ver
strekt.
De niet-commereiële particu
liere organisaties - de instan
ties voor medefinanciering en
andere - vervullen volgens de
verklaring een steeds belang
rijkere rol, zowel bij de menta
liteitsverandering in ons land,
als bij de samenwerking tus
sen Nederlanders en mensen
aan de basis in de arme lan
den. Daarom verdient de sa
menwerking van de regering
met deze organisaties waarde
ring.
Met klem stellen de vier orga
nisaties dat door de grote we
reldproblemen de armste be
volkingsgroepen niet in het
vergeetboek mogen raken. Zij
achten het bovendien niet
denkbeeldig dat door het uit
blijven van oplossingen de
spanning toeneemt en er een
houding ontstaat, waarin men
het verlies van grote aantallen
mensenlevens als onvermijde
lijk gaat aanvaarden terwille
van de overlevingskansen van
de rest. „Een dergelijke ont
menselijking moet tot elke
prijs worden tegengegaan".
In Maastricht is op 87-jarige
leeftijd overleden Leo Lins-
sen, ere-kannunnik van het
bisdom Roermond. Leo Lins-
sen was mededoprichter van
de Jan van Eyck-academie in
Maastricht en van de culture
le raad van Limburg. Voor
zijn verdiensten werd hij door
prins Bernhard onderscheiden
met de zilveren anjer.
Het generalaat van de Witte
Paters in Rome heeft - na
overleg met de congregatie in
Nederland - pater Cor van der
Brandt (42) benoemd tot pro
vinciaal overste in Nederland
Hij was tot dusver secretaris
van de provinciaal pater B.
van Amelsvoort, wiens opvol
ger hij is. Hij was leraar aan
het kleinseminarie en negen
jaar missionaris in Zaire.
Katholieke vrouwelijke reli
gieuzen in Tsjechoslowakije
mogen niet langer een oplei
ding tot verpleegkundige vol
gen of hiervoor examens
afleggen. Deze nieuwe regels
van het secretariaat voor reli
gieuze zaken van het ministe
rie van cultuur duperen voor
al twee congregaties: de zus
ters van de H. Vincentius en
de liefdezusters van Carolus
Borromeus. In Noord-Bohe-
men zijn eenentwintig zusters
in opleiding.
De Portugese katholieken heb
ben voortaan ook de mogelijk
heid een echtscheiding bij de
burgerrechter aan te vragen.
De mogelijkheid is geopend
door een akkoord dat in Rome
is getekend door de Portugese
minister van justitie F. Zenha
en de staatssecretaris van het
Vaticaan, kardinaal Jean Vil-
lot. Bij het concordaat van
1940 werd het katholieke echt
paren verboden een burgerlij
ke echtscheiding aan te gaan.
De hervormde kerk tal een
werkgroep instellen die de sy
node zal helpen een beleid uit
te stippelen ten aanzien van
de problematiek van kerk en
gemeente in de industriële sa
menleving. De synode, die
daartoe deze week besloot, be
sprak ook de precaire finan
ciële situatie, waarin de
plaatselijke stichtingen, die
zich met het industriepasto
raat bezighouden, verkeren.
Zij besloot haar moderamen
op te dragen aan deze situatie
zeer veel aandacht te beste
den en alle mogelijkheden te
onderzoeken die tot een oplos
sing zouden kunnen leiden.
Meer dan drieduizend mensen
hebben in de kathedraal van
St. Patrick in New York een
jazz-miss bijgewoond. Onder
leiding van Mary Lou Williams
werkten vier koren mee. al
smede Buster Williams, con
trabassist en Jerry Griffin.
drummer. De zangeres Mabel
Mercer (75) las het epistel
voor. Pater O'Brien, vriend
van Duke Ellington. Louis
Armstrong en Bessie Smith
hieid de preek, waarin hij hul
de bracht aan alle grote jazz
musici. De mis werd besloten
met Psalm 150: "Looft den
Heer", jt
De Nederlandse zendingsarts
Albert De Nooy van de Evan
gelische Broedergemeente
heeft zijn zendingspost in
Djoemoe aan de boven Suri
name rivier, diep in het bos-
land, verlaten omdat hij zijn
leven bedreigd voelde.
Aanleiding tot dc moeilijkhe
den was het overlijden in het
ziekenhuisje van de broeder
gemeente van een vrouw, die
tot de bosnegerstam der Sara-
maccaners behoorde. De fami
lie van de vrouw gaf de schuld
van het overlijden aan dokter
De Nooy, waarbij zich ook de
andere dorpelingen aansloten.
De arts heeft hierop het zie
kenhuisje gesloten en is met
een toestel van de medische
zending naar Paramaribo ge
vlogen. De leden van de staf
vertrokken naar een nabijgele
gen zendingspost Na beraad
met de bevolking zijn zij in
middels teruggekeerd.
Bestuursleden van de medi
sche zending hebben intussen
een gesprek gehad met het
opperhoofd van de Saramac-
caners, Aboikoni. Volgens het
stamhoofd zouden de moeilijk
heden niet op het medische
vlak liggen, maar ontstaan zijn
door een gebrek aan contact
tussen dokter De Nooy en de
bevolking. De klacht tegen
hem is ingetrokken.
In zijn plaats is om de situatie
niet te forceren nu benoemd
de vrouwelijke arts dr. Miep
Dekker, die al vele jaren in het
Surinaamse binnenland werk
zaam is. Dr. De Nooy zal zijn
werkzaamheden - voorlopig
verrichten in het diakonessen-
ziekenhuis in Paramaribo, jp
