HENNY
ROOS:
Ex-profs
komen
er nooit
meer bij
Noteer bij de radio
Vic-voorzitter ISU
AMSTERDAM Op zijn revers
prijkt een lintje. Ridder in de Orde
van Oranje Nassau. Vorig jaar opge
speld voor zijn inspanningen voor
de schaatssport. Op de schoorsteen
een administratieve Oscar van de
Noorse schaatsbond. In dank voor
de inzet voor Noorse en Nederland
se samenwerking. Aan de muur in
één van de vele kamers een Finse
onderscheiding, gedateerd 26 fe
bruari 1965. De Finse sportmedaille
met gouden kruis, ter herinnering
aan de buitengewone inspanning
voor het Finse sportleven. Daar
naast uit hetzelfde jaar een oorkon
de behorende bij het ereburgerschap
van het Amerikaanse Colorado
Springs. Trotse eigenaar: Henny
Roos, Nederlands bestuurslid van
de internationale schaatsunie.
Twintig jaar nu maakt Henny Roos
deel uit van de ISU, een jubileum
jaar voor de man, die op de tweede
dag van de WK in Oslo voor de
zoveelste keer zijn verjaardag bui
tenshuis vierde. Het brengt Henny
Roos op 72. Toch maakt hij een veel
jongere indruk. Bruist nog van ener
gie. Doet zelf nog de administratie
over zijn 96 huizen en acht winkels
tellende bezit, en steekt vele uren in
de sport die hem zo lief is, de
schaatssport, waarin hij zelf zijn eer
ste geld verdiende als korte-baanrij-
der op Terschelling. Prijzen van vijf
en tien gulden spraken toen nog tot
de verbeelding. Geld en schaatsen.
Is het op de korte baan een vokomen
normaal verschijnsel, op de lane
baan heeft het geld alleen nog maar
een negatieve uitwerking gehad.
„De profs hebben er niet veel goeds
aan gedaan", zegt Henny Roos,
„maar we zijn door het dieptepunt
heen. Ik heb dat profschaatsn niet
voelen aankomen. Ik was met vakan
tie en zat een paar dagen in Arcen
in Limburg, waar ik toen werd opge
beld. Maar ik heb er geen slapeloze
nachten van gehad. Ik zag wel dat
het een fiasco zou worden. Ik heb
in het geheim een afschrift ontvan
gen van het contract. Ard Schenk is
de enige die er wat wijzer van is
geworden. Moet je je eens voorstel
len, de jongens stonden onder de
wetten van de staat Georgia. Die
man was gewoon een oplichter. Nee,
het stond bij voorbaat vast dat dit
zou mislukken".
Niets tegen
Hetgeen echter niet wegneemt dat
Henny Roos zonder meer tegen het
rijden om geldprijzen is. „Maar het
ligt bij de allrounders nu eenmaal
moeilijk. Op zch heb ik er niets
tegen. Theoretisch is het ook wel te
doen, maar praktisch niet. Je hebt
er grote sponsors voor nodig. Waar
haal je anders het geld vandaan?
Ik ben er zelf wel voor. We zijn ook
al jaren bezig geweest voor versoe
peling. We ging zelfs verder dan het
IOC, maar het werkte nogal stroef
met de Oostbloklanden. Die Olym-
EREDIVISIE
PSV Excelsior (15/2)
NAC - Sparta
O Wageningen MW
Telstar FC Den Haag
O FC Twente Ajax
FC Amsterdam De Graafschap
Roda JC AZ'67
Feyenoord Haarlem
Go Ahead Eagles FC Utrecht
EERSTE DIVISIE
Veendam FC Den Bosch
PEC Zwolle Heerenveen
SC Amersfoort Helmond Sport
SW Eindhoven
Volendam Heracles
FC VW FC Vlaardingen
SC Cambuur Fortuna SC
NEC Vitesse
Willem II FC Groningen
De wedstrijden aangeduid met een ko
men voor op het totoformulier.
pischr regels zijn nu Brundage weg
is ook beter geworden. En daar zijn
wij ook aan gebonden. De internatio
nale ski-organisatie loopt nogal voor
op hiermee. Van Nederlandse zijde
zal dit jaar bij de ISU een voorstel
komen om te komen tot de oprich
ting van een organisatie die voor
geldprijzen rijdt. Maar wel lager dan
Schenk heeft gehad. Amateurs en
profs in een organisatie. De moeilijk
heid is alleen, dat de commissie die
twee jaar terug is aangesteld om dit
te onderzoeken er niets aan heeft
gedaan. Ze hebben een brief ge
schreven 'aan de ISU, dat het moge
lijk moet zijn met een proforganisa
tie te komen, maar er is geen onder
zoek geweest en dus geen voorstel
gedaan. Ze hebben het zo naar het
bestuur teruggestuurd, zonder feiten.
Het is jammer dat zij op deze manier
heeft gewerkt. De ISU biedt toch
kansen. We zitten nu weer twee jaar
later, omdat de commissie niet werk
te. De ISU wil wel, maar die krijgt
straks wel weer verwijten van: jullie
hebben er niets aan gedaan".
Geen gratie
Henny Roos gelooft echter niet dat
de ex-profrijders nog weer tot de
amateurs toegelaten zullen worden.
Van gratie zal geen sprake zijn. „Die
komen ook niet terug. De regels zijn
door het congres aangenomen en het
bestuur is gebonden aan de besluiten
van dat congres. Ik vond het zelf ook
moeilijk. We hebben geprobeerd Jos
Valentijn terug te halen, maar dat
lukte niet.
Ik ben toen kwaad weggelopen. Jos
was een speciaal geval. Hij is bela
zerd. Een wedstrijd heeft hij gere
den, was nog geen 21 jaar en heeft
het geld teruggegeven. Toen heeft de
ISU wat water in de wijn willen
doen door Jos weer nationaal te
laten rijden. Er zal nu een voorstel
komen om Jos volledig te rehabilite
ren, anders was ik er ook uitgestapt.
Perucca, de Italiaan, kwam me van
mijn kamer halen en vroeg: ga je
accoord met dit voorstel, en toen heb
ik ja gezegd. De Russen geven overi
gens de grootste medewerking. De
ISU heeft dit voorstel met algemene
stemmen aangenomen en dat vond
ik wel prettig. Het besluit om Jos
terug te laten komen hoeft straks
ook niet met een tweederde meerder
heid, zoals gewoonliijk te worden
aangenomen, maar gewoon met een
meerderheid, desnoods met een stem
verschiL
Volledig
Henny Roos zet zich meer dan volle
dig in voor het nationale hardrijden,
zoals hij dat ook vroeger had gedaan
toen hij bemoeienis had met de Ne
derlandse vereniging ter bevordering
van het hardrijden op de schaats.
Roos verhaalt over die periode: „De
KNSB was toen maar een man, G.
W. van Laar, de vader van de vice-
voorzitter. Mijn broer Jan was een
goede schaatser, maar er waren geen
trainers. In 1929 is toen de NVBS
opgericht
Grote groepen gingen naar Hamar.
Hamer was Hollands. Met de NVBS
kwam er meer lijn in. Voorheen ging
het op z'n janboerenfluitjes. Nu kon
den ze trainen. In 1948 heb ik de
organisatie overgenomen. Ik was
voorzitter van de technische commis
sie en ontwierp een trainingsplan.
Daar waren mensen vóór en er wa
ren er tegen. In die commissie zat
ook Dolf van der Scheer. Het was
een te zwaar programma, zei hij,
maar hij trainde zelf nooit Na een
paar jaar zei hij: als ik zo getraind
had, was ik wereldkampioen gewor
den. Het resultaat bleek in 1953 op
de EK in Hamar, toen Nederland
met Broekman, Van der Voort en
Huiskes, 1, 2 en 5 werd. Dat kwam
alleen door de conditie. Grote stuk
ken in de Noorse pers. De Noren
namen het over en toen gingen we
verliezen. Zij hadden ijs en wij niet.
Ik heb ook altijd propaganda ge
maakt voor een kunstijsbaan, al ver
klaarden ze me wel voor gek".
Al te goed
Die periode herinnert Henny Roos
zich nog maar al te goed. Hoe hij
op een vrijdagmorgen met NSF-
mannen Bakkenist, en Van Zijll een
gesprek had. „In '49 was ik in het
bestuur van de KNSB gekomen. De
NVBS bestond ook nog, maar ging
later op in de KNSB, die zodanig
was veranderd dat het de zaken zelf
kon regelen.
Het KNSB-bestuur nu wilde een half
miljoen voor de kunstijsbaan in De
venter, maar zelf zat ik in de com
missie voor een kunstijsbaan in Am
sterdam. Alleen hadden we daaraan
geen ruchtbaarheid gegeven. Ik
vroeg Bakkenist toen één miljoen
voor twee banen. Hoe durf je, vroeg
hij. We geven de gehele georgani
seerde sport twee miljoen. Mag het
alsjeblieft, zij ik. Iedereen in Neder
land kan zijn sport beoefenen, behal
ve de schaatsenrijders".
De dag daarna reisde Henny Roos
af naar de WK in Gothenburg, met
de toezegging van acht ton. Mist
maakte landen in Gothenburg onmo
gelijk. Malmö werd uitwijkhaven.
Met de trein vervolgens naar de WK,
waarin Henk van der Grift en Rudi
Liebrechts in de kop van het klasse
ment stonden. Roos: „Van der Grift
werd wereldkampioen. Toen we te
rugkwamen, kregen we een miljoen
van de NSF. Die twee ton verdiende
Van der Grift voor ons, een jongen
waar ik overigens veel respect voor
had. Hij werd ooit voor de NVBS
uitgezonden, maar slaagde niet, toen
is hij op eigen houtje naar Noorwe
gen gegaan. Die jongen heeft karak
ter getoond.
Het maakte de schaatssport in Ne
derland op slag meer populair, van
daar ook dat de KNSB blij was dat
Henny Roos in 1955 zijn intrede in
het ISU-bestuur maakte. Eerst als
lid, daarna als voorzitter van de
speed-skating-commissie. Roos:
„Maar daar had de bond weinig
voordelen van. Toen is er gezegd:
het is beter als je in het bestuur
komt. Nu ben ik vice-voorzitter, ge
kozen met algemene stemmen.
Er zit veel werk aan, maar het is
mijn hobby. Al krijg je wel eens
kritiek. Na die affaire met Jan Bols
in Heerenveen een paar jaar terug,
moest ik met politiebegeleiding naar
het hotel. Ik heb afschuwelijke brie
ven thuis gehad. Dat trek je je toch
aan. Ik heb al veel mensen gedis
kwalificeerd, maar met Hollanders
heb je meestal troubles. Maar je
moet je aan de reglementen houden.
Die heb ik in de loop der jaren zelf
mee helpen maken. Een reglement
voor de shorttrack-racen heb ik ook
gemaakt. Daar heb ik een maand
aan gewerkt, en er is maar een
woord in gewijzigd".
De ISU zal straks weer bijeen kó
men voor een congres in München.
„Daar zal voorgesteld worden om
met minder rijders op de EK en WK
te starten. Een totaal van 20 man.
Twaalf rijders, aangevuld met acht
rijders van een B-kampioenschap.
Maar dat zal er wel niet doorheen
komen. De zwakke landen schakel je
ermee uit. Die voelen zich gediscri
mineerd. Maar er moet iets gebeu
ren. Na de profsituatie is het tijd om
ie zaak populairder te maken".
Henny Roos zal zich er voor inzet
ten. Zijn daden zijn nog niet ver
welkt. „Ik heb ook niet het gevoel
dat ik oud ben. Als ik op zo'n
toernooi ben, dan geniet ik. Het is
een gezonde ziekte, waar je veel
vriendschappen aan over houdt".
Ton de Wit
Een hoofdscheidsrechter begeeft zich niet alleen figuurlijk op glad ijs maar ook letterlijk. Zijn altijd opgeruimd humeur heeft er
echter nooit onder te lijden.
De kaarten zijn geschud en het toernooi kan beginnen. Henny Roos, vaak hoofdscheidsrechter, constateert het een en ander met voldoening.
Een moeilijke beslissing, zoals in Heerenveen 1971, toen Jan
Bols vanwege een foutieve wissel werd uitgesloten, plaatste Henny
Roos als mikpunt van kritiek in de belangstelling. Het deert hem
nauwelijks.
