,,Han v. Meegeren ligt
nog steeds moeilijk"
Henk van Ulsen met „Het fenomeen" naar Leiden
Kunst
op
zicht aeae
Blues
festival
in Hot
House
Funhouse-classics: humorfestijn
MARINUS FLIPSE EN TJITTE WEBER
SOLISTEN IN ORGELFONDSCONCERT
ZATERDAG 15 FEBRUARI 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA
„Het fenomeen" is de titel van een monoloog
gewijd aan de Nederlandse schilder en teke
naar Han van Meegeren, waarmee Henk van
Ulsen op zaterdag 22 februari naar het Rijn
lands Lyceum komt. Han van Meegeren (1889-
1947) was in 1945 het middelpunt van een
groot schandaal, doordat hij uit eigen bewe
ging bekende een groot aantal schilderijen,
dat als werk van Vermeer en De Hoogh op
de markt was gebracht en tegen aanzienlijke
prijzen werd verkocht, zelf te hebben ge
maakt. In 1931 was hij met „vervalsen" begon
nen, omdat zijn eigen werk nauwelijks waar-
Van onze verslaggever
AMSTERDAM/LEIDEN Henk van Ulsen
werd 47 jaar geleden in Kampen geboren.
Volgde na de oorlog lessen aan de Amster
damse toneelschool, toen nog onder directie
van Willy Pos. Werkte later ook als docent
aan deze opleiding („Ik had een klas met
onder anderen Elsje de Wijn, Rutger Hauer
en Wim van der Grijn. Erg fijn was dat").
Woont al 25 jaar in de hoofdstad, in de buurt
van het Concertgebouw. Amsterdam is een
rumoerig bedrijf.
„Dit is mijn huis, ik voel me hier thuis". Grote
brede trappen op. Grote lange kamer, neigend
naar een pijpenla. Witte boekenkasten met
schilderijen er tussen aan de ene wand. Een
vleugel .muziek speelt een grote rol in alles
wat ik doe") aan de andere; De rest van de
muur is bedekt met schilderijen. Alle van de
hand van Jan Voerman (ook in Kampen
geboren), landschappen, impressionistisch,
imponerend.
Van Ulsen was verbonden aan verschillende
gezelschappen. De laatste jaren niet meer.
Vervulde nog wel eens een gastrol (Haagse
Comedie, Driekoningenavond), werkt solis
tisch (Dagboek van een gek. De prediker en
Het fenomeen), zong samen met Liselore Ger
ritsen in een programma rond Jaques Brei,
speelde met Jenny Arean in de musical Irma
la Douce („Met Jenny was het leuk, maar
overde musical praat ik liever niet meer"),
was in Leiden ook te zien en te horen als
medewerker aan-de programma's van Poëzie
Hardop (Nijhof en Ida Gerhardt).
Ik liep bij De Slegte tegen een stapel boeken
over Han van Meegeren aan. Hoe verliep
jouw kennismaking? Je hebt de tijd van het
proceswaarschijnlijk bewust meegemaakt
Nee, ik kende de naam niet of nauwelijks.
In die tijd was ik leerling op de toneelschool.
Jk kan me wel vaag iets herinneren, maar
werkelijk opgevallen ishij me toen niet Een
tijdje geleden ging ik op vakantie naar een
Grieks eilandje. Daarvoor liep ik wat boeken
winkels in om leesvoorraad te hebben. Ik zag
diezelfde stapel, waar jij het al over had".
Wat vond je van de tekst?
,Jk vond het vlot geschreven, maar niet ge
weldig. De stof sprak wel direct aan. Eg
boeiend. Je kon er Wat mee doen op toneel,
was mijn eerste reactie. Ik heb toen contact
opgenomen met Joes Odufré. Hij heeft het
boek gelezen en had het in een avond uit.
Daarna bleek dat Willy van Hemert voor de
N.C.R.V. al contacten met de schrijfster had
en een serie van drie delen wilde maken. Hij
had erg veel aan het script toegevoegd en het
ook sterk geromantiseerd. Marie Louise wilde
daar mee niet in zee gaan. We hebben met
haar gesproken en zij heeft toen een mono
loog geschreven".
„De oorspronkelijke monoloog-tekst die zij
schreef, hebben we wel herzien. Bepaalde
dingen konden gewoon niet Wat natuurlijk
een voordeel van Marie Louise was, dat zij
in haar archieven de letterlijke tekst van haar
gesprekken met Van Meegeren had. Je krijgt
dering kreeg. Zijn „Emmaüsgangers" werd nisstraf. maar stierf nog datzelfde jaar in de
door de internationale kunstcritici tot Amsterdamse Valeriuskliniek.
„schoonste Vermeer" uitgeroepen. Tussen zijn bekentenis en het proces schreef
Na zijn bekentenis, die voor verscheidene Marie Louise Doudart de la Grée zijn biogra-
critici en kunstkenners onder wie de Neder- fie, het boek „Emmaus". Na van Meegeren's
landers Bredius en Boymans, een enorme dood gaf zij „Geen standbeeld voor Han van
klap betekende, volgde een proces. Van Mee- Meegeren" uit, een weergave van haar con-
geren werd veroordeeld tot één jaar gevange- frontatie met de schilder.
De publieke belangstelling voor Han van Mee
geren is nooit groot geweest In geschiedenis
boeken wordt hij niet genoemd, encyclopediën
gunnen hem doorgaans niet meer dan een
paar regels en het boek „Geen standbeeld"
werd met grote stapels tegelijk voor de prijs
van 1,99 aangeboden.
Sinds een paar jaar wordt het schilderij „de
Emmaüsgangers" weer in het Rotterdamse
museum Boymans van Beuningen tentoonge
steld. Echter zonder vermelding van een da
tum of de naam van de schilder. In de foyers
van de Koninklijke schouwburg en van de
schouwburg van Amsterdam hangt nog een
aantal portretten van acteurs van de hand van
Van Meegeren. Door de monoloog van Van
Ulsen, op basis van een tekst van Marie
Louise Doudart-de la Grée, is hij weer wat
meer in de belangstelling gekomen. Met Henk
van Ulsen hadden wij een gesprek over de
voorstelling.
i Henk van Ulsen als Han van Meegren
dan authentieke uitspraken en dat is natuur
lijk erg waardevol. Verder, ja ik ben wel
geschrokken van die recensie van Boswinkel
in de N.R.C. Hij noemde devoorstelling slaap
verwekkend. Dat laat je niet koud. Maar we
hebben erg veel succes".
De belangstelling voor Van Meegeren is nooit
groot geweest. Aan je voorstelling was dus
een zeker risico verbonden.
„Ik vind dat de jongere generatie hier van
gehoord moet hebben. Niet zo zeer om alsnog
erkenning voor Van Meegeren te krijgen,
maar ze moet er van weten. Het is natuurlijk
nog een zaak die bij veel betrokkenen moei
lijk ligt. Er is een zo ongelooflijke prestige
mee gemoeid. Komende zomer wil ik bijvoor
beeld een serie Engelse voorstellingen van
„Het Fenomeen" brengen. Ik wil dat graag
in het Van Goghmuseum doen. Nou, ze heb
ben mijn verzoek dan nog wel niet afgewezen,
maar ze wilden zich er eigenlijk toch wel van
distantiëren. Eén voorstelling mocht wel,
maar dan moet het wel afgelopen zijn. Ja en Lag dat aan Erik Vos?
bij Boymans ligt dat natuurlijk ook allemaal
nog niet zo makkelijk. Er zijn daar nog veel
tegenstrijdigheden onder één dak".
„Ja, ik weet nog wel dat ik in die voorstelling
van de Bacchanten van Erik Vos stond. Daar
had ik na een week repeteren al een naar
gevoel en ik was beslist niet de enige".
s niet bang voor een mislukking?
(i misstap geweest?
„Een regisseur is erg belangrijk. Ik kan ook
zeker niet met iedereen werken. Met Van
Iersel heb ik fijne dingen gedaan. Voor hem
stel ik me ook helemaal open. Als hij me nu
belt voor een rol, ook als er weinig financiële
zekerheid aan is, zou ik het toch meteen doen.
We zoekenelkaar ook steeds op. Hij is een
geweldig stylist. Zijn realiteit is de mijne. Dat
kan ik van een man als Willy van Hemert
niet zeggen. Alhoewel hij ongetwijfeld een
groot televisie-expert is".
Van onze kunstredaktie
LEIDEN 4- Jazzzolder Hot
House organiseert op vrijdag
28 februari, nog steeds in het
kader van het eerste lustrum,
een blues-festival in het ge
bouw van studentenvereniging
Augustinus aan het Rapen
burg 24.
Voor liefhebbers van blues,
ragtime en oude stijl een unie
ke avond, die om negen uur
begint en waar „the Endatte-
me Jugband", „Victoria Vare
kamp and her friends" en „the
Barrelhouse Blues Band" op
treden.
Voorts wordt er op de zelfde
avond een ruilbeurs voor een
ieder met platen in dit genre
georganiseerd. Inlichtingen
over de beurs zijn te verkrij
gen bij Paul Juten, Morssingel
3. tel. 40159.
Kaarten voor het festival zijn
in de voorverkoop vanaf he
den verkrijgbaar bij de
V.V.V.-Leiden, Coffie-shop
Gonk (Pieterskerkkoorsteeg)
en bij sigarenmagazijn De
Pijpenla (Steenstraat 43).
Telefonische bestellingen wor
den op het adres van Paul
Juten verwacht. C.J.P.-hou-
ders, Lak- en Augustinusleden
betalen 5,- toegang. Hot Hou
se donateurs 4,- en heeft men
helemaal nergens mee te ma
ken dan kost een kaartje
6,50.
Volgende week donderdag in Rijnlands Lyceum
Je werkt de laatste tijd vrij veel solistisch.
Josephine van Gasteren doet dat ook. Vorig
jaar stonden jullie samen in „Moeder Ad-
mam". Twee solisten naast elkaar?
„Achteraf had ik nog bezwaren tegen dat
stuk. Als solist is er een heel andere spanning.
Van Gasteren is een geweldig gedreven vrouw
met een ongelooflijke energie en fantasie. Als
je ziet wat ze nu weer in dat Rotterdamsekli-
maat voor elkaar krijgt".
te werken.
„Nee. inderdaad, dat gaf ook wel eens proble-
Jij hebt zelf les gehad van Han Bentz van
der Berg. Ik heb altijd het idee dat er
overeenkomsten bestaan tussen jullie twee.
„Die zijn erdacht ik wel. De hang naar direct
heid en naar echtheid, hebben we gemeen.
Zijn enorme vermogen tot concentratie is iets
dat ik bewonder en herken".
Nog niet zo lang geleden speelde je de rol
van „Everwachter" in Tanchelijn van Harry
Mulisch voor een t.v.-produktie. Bentz van
der Berg deed die rol indertijd bij de Neder
landse.Comedie.
uit hetzelfde
Zou je weer bij een gezelschap willen?
Bij Centrum bijvoorbeeld.
„Dat zou inderdaad een mogelijkheid zijn,
omdat ik dan weer met Han Bentz zou wer
ken".
Wat vind je van de toestand nu?
"Ik vind het helemaal niet zo droevig. Wat
Centrum doet is op zijn zachtst gezegd ver
heugend. Het Werktheater en Baal, tja, wat
wij vroeger bij Studio deden was natuurlijk
eigenlijk hetzelfde. Kees van Iersel heeft een
zeer belangrijke rol gespeeld in de opkomst
van het kleine theater. Dichter bij het publiek.
Dat voelden wij toen al. En verder. Er is
natuurlijk een kleine groep Nederlandse ac
teurs en actrices die elkaar in de gaten houdt.
We weten altijd van elkaar waar we aan bezig
Je hebt die 25 jaar onafgebroken gespeeld?
„Ja, ik heb een speeldrift. Ik werk door. Het
is wel voorstelbaar dat ik eens onderbreek.
Als ik behoefte heb aan een soort van harmo
nie en rust met meer mensen. Die rust vind
ik nu in mijn huis. Dat is een .basis, alles ligt
er in. Marie Louise heeft nu ook mijn biogra
fie geschreven. Als titel koos ze „De speler".
Daar ben ik het mee eens. Ik vind het goed
getypeerd. Voor alles ben ik dat. Het geeft
eigenlijk alles weer".
Ton van Brussel
Van onze toneelmedewerker
LEIDEN Funhouse komt
weer. De liefhebbers van dit
zeer speciale en absoluut ondefi
nieerbare humorfestijn kunnen
volgende week donderdag in het
Rijnlands Lyceum hun hart
weer ophalen. Degenen die nog
niet weten wat Funhouse is, kan
ik maar één ding aanraden: zelf
gaan kijken. Houd alleen al uw
ogen en oren open en verbaas
Theatergroep Funhouse
u nergens over. Bij Funhouse is
alles mogelijk. Zelfs dat een vol
le zaal zit te brullen van het
lachen terwijl iedereen denkt,
dat hij de enige is die de mop
gesnapt heeft
Het nieuwe programma is geti
teld „Funhouse Classics" en
daaruit blijkt al meteen, dat het
accent van de grappenmakerij
dit keer op de klassieken is
komen te liggen. De hele klas
sieke amusementsworeld inclu
sief Beethoven (ja\yel!) wordt
even in een razend tempo op de
welbekende droge manier ge
persifleerd met als intermezzo
natuurlijk weer momenten van
een grandioze verstilling.
De drijveren van dit „loeiend
Carré geconcentreerd in een
poppenkast" (zoals een recen
sent het noemde) zijn als va
nouds de mimespeler Rob van
Houten, de poppenspeler Fcike
Boschma, danser-choreograaf-
kostuumontwerper Barrie Ste
vens en de komiek-met-de-twee-
linkerhanden Cor Beurskens.
Voor een van de beste omschrij
vingen van dit gebeuren zorgde
Peter van Bueren, die na de
'première in het Shaffy-theater
in De Tijd schreef: „Dat is het
ijzersterke van deze groep: niets
blijft overeind, maar uit de puin
groeit meteen iets origineels.
Zelden zie je op een avond zo
veel grappen achter elkaar als
in het Shaffy-theater, dat je bij
het verlaten nog even bekijkt of
het echt wel zo'n uitgeleefd ge
bouw is als je weet dat het is.
Gaat dat zien. Een ongelooflijke
belevenis".
Paul Korenhof
Van o
muziekmedewerker
Leiden - Morgenmiddag conce-
treert in de Hartebrugkerk de
organi?t Jan Schmitz, evenals
dit eerder het geval was, met
medewerking van het Toon
kunstorkest onder leiding van
René Verhoef. Als „extra" dit
keer het pianoduo Marinus Flip-
se en Tjitte Weber.
De orgelpropagandist Schmitz
is inmiddels in Leiden wel ge
noegzaam bekend. Over het
Toonkunstorkest heb ik mij, se
dert dit onder leiding van Ver
hoef f staat, reeds in lovende zin
uitgelaten. Tot zover dus aanbe
veling genoeg, maar daar komt
dan nu nog het duo Flipse-We-
ber bij. Eerstgenoemde, inmid
dels 67-jarige pianist is een oude
rot in het vak. Anders is dit
gesteld met Tjitte Weber. een
oud-leerling van hem. Samen
vormen zij al enige jaren een,
in binnen-en buitenland bekend
pianoduo.
Begonnen wordt met het Adagio
van Tommaso Albinoni (1671-
1750), tijdgenoot van Vivaldi:
Een zeer populair werkje van
een man die zichzelf heel be
scheiden een "Venetiaans dillet-
tant" noemde.
Het hiernavolgende Concert
voor twee piano's van Joh. Seb.
Bach is zoals u begrijpt geschre
ven voor twee clavecimbels, het
geen natuurlijk geen verbod in
houdt om Bach's muziek op de
piano te vertolken.
Dan het bekende Concert voor
twee fluiten van de beroemde
Italiaanse priester-componist
Antonio Vivaldi (1675-1741). Ver
volgens speelt Jan Schmitz de
Fantasie No. 1 van César.
Franck (1822-1890), de
Het programma wordt voortge
zet met het overbekende koraal
uit Kantate 147 van Bach, (Jesus
joy of man's desiring) in een
bewerking voor twee piano's.
Het bestaat uit twee delen:
„Vredeszang" en „Heldenzang"
en is geschreven ter nagedachte
nis aan een broer van de we
reldvermaarde Fianse organiste
Marie Claire Alain, die als een
der allereerste slachtoffers van
de tweede wereldoorlog in een
loopgraaf het leven liet.
Al met al een zeer afwisselend
programma. vanzelfsprekend
wederom ten bate van de res
tauratie van het orgel van de
Hartebrugkerk. Hiervoor is véél
geld nodig, reden waarom Jan
Schmitz geheel belangeloos deze
concerten organiseert.
Huub Buurman.
Waar naar
toe?
Zaterdag 15 februari
Oegstgeest-Rijnlands Lyceum
20.15 uur-Vrouwencabaret van
Natascha Emanuels.
Leiden-Imperium: 20.30 uur-
Imperium in „Sleutelen" naar
werk van Jan Wolkers.
Leidschendam-Sater: 19.00
-Gitarist en zanger Frank
Verhoef.
Alphen-De Bron: 21.00 uur-
Jazz concert met Tete Monto-
liu, Albert Heath en Niels Hen-
ning Orsted Pedersen.
Leiden-Kreatief Sentrum:
22.00 uur-Ciné Club.
Zondag 16 februari
Leiden-Hartebrugkerk: 15.00
uur-Concert door Leids Toon
kunstorkest met medewerking
van Jan Schmitz, Marinus
Flipse en Tjitte Weber.
Leiden-De Schmidse: 15.00
uur-Café Chantant met trou
badour Jan van Rhenen.
Donderdag 20 februari
Oegstgeest-Rijnlands Lyceum:
20.15 uur-Funhouse Classics.
Vrijdag 21 februari
Leiden-Stadsgehoorzaal: 20.15
uur-K O meesterserie con
cert met het Residentie Orkest
en Michel Block (piano).
Leiden-Imperium: 20.30 uur-
Imperium in „Sleutelen" naar
werk van Jan Wolkers.
Leiden-Kreatief Sentrum:
22.00 uur-Ciné Club.
Alphen-De Bron: 22.00 uur-
Nachtfilmvoorsteiling „The
Sting".
Etsen en
litho's van
Ronnie Meerts
Van onze kunstredaktie
Wassenaar In de Wasse-
naarse Openbare Bibliotheek
is vanmiddag een expositie
geopend van etsen en litho's
van Ronnie Meerts. De ten
toonstelling is tot 6 maart da
gelijks, behalve zondag te zien
aan de Luifelbaan 1.
Ronnie Meerts kreeg haar op
leiding aan de Koninklijke
Academie in Den Haag onder
meer van Paul Citroen, Theo
Bitter en W.J. Roozendaal. Ze-
heeft in vele Nederlandse gale
ries geëxposeerd en is lid van
de Haagse kunstkring en van
de vereniging Arti et Indus-
triea. Een aantal van haar
werken is aangekocht door de
gemeentemusea van Den Haag
en Amstelveen. De opening
van de expositie is vanmiddag
verricht door de dichter Johan
van Nieuwenhuizen.
Frank Verhoef
in Sater
Van onze kunstredaktie
LEIDSCHENDAM In het
ontmoetingscentrum „Sater"
aan de Koningin Julianaweg
heeft vanavond om zeven uur
een optreden plaats van gita
rist en zanger Frank Verhoef.
Frank maakt zijn eigen tek
sten en muziek en begeleidt
zich zelf akoestisch en elek
trisch op 6- en 12-snarige gita-
Tussen zeven en half negen
kunnen bezoekers samen met
hem spelen (eigen instrument
meebrengen) en na de pauze
begint Frank om negen uur
met zijn eigen programma. De
toegangsprijs bedraagt voor
leden twee gulden en voor
niet-leden drie gulden vijftig.
Meesterserie-
concert K O
Van onze kunstredaktie
Leiden De vijfde in de serie
K O Meesterserieconcerten
heeft vrijdagavond a.s. in de
Stadsgehoorzaal plaats, aan
vang 20.15 uur. Het Residentie
orkest voert onder leiding van
Willem van Otterloo en met
solistische medewerking van
de pianist Michel Block wer
ken uit van Van der Horst,
Ravel en Bruckner.
Michel Blok is tijdens het con
cert solist in het befaamde
concert voor de linkerhand in
D grote terts van Maurice Ra-
vel. Block studeerde aan de
Julliard School of Music in
New-York. Op het Chopin
Concours dat in 1960 in War
schau werd gehouden ontving
hij een persoonlijke prijs van
Arthur-Rubenstein en in 1962
kreeg hij de Leventritt Award.
Zijn eerste optreden in Europa
was in dat zelfde jaar in het
Amsterdamse concertgebouw.
Uitgebreide tournees brachten
Michel Block door geheel Eu
ropa, Noord- en Zuid-Ameri-
ka, Israël en Afrika.
Kaarten voor het concert zijn
telefonisch te bestellen bij K
O, tel. 31841 en indien voor
radig op de avond van het
concert aan de zaal.
