Rieleksen
in
luxueuze
Ierse
cottage
Roemruchte tijd van
Kruisridders herleeft
in het Heilige Land
Wie dit jaar met de op Scandi
navië gespecialiseerde reisor-
ganisator Scanialux (Wetering
schans 73 in Amsterdam, tele
foon 020-254581) naar Noorwe
gen, Zweden, Finland, IJsland,
Groenland of Denemarken
reist betaalt een prijs, die tus-
de vijf en tien procent
duurder is dan vorig jaar.
blijft, deze touroperator ver be
neden de prijsstijgingen voor
t reizen naar noordelijke lan-
i den, die voor 1975 de pan uit-
swingen.
In het voortreffelijke reisboek
voor 1975 handhaaft Scania
lux het heilig principe, dat het
Noorden is voorbehouden aan
rustzoekers en liefhebbers van
i ongerepte natuur. De rei
zen zijn dan ook daarop afge
stemd. De landen en eilanden,
SCANIALUX
VERKOOPT
RUST
IN HOGE
NOORDEN
die in het vakantiepakket wor
den aangeboden zijn qua oper-
vlakte honderd maal groter
dan Nederland en hebben een
bevolking, die ternauwernood
de helft meer is dan die van
Nederland. Plek genoeg der
halve.
Nieuw in de Scanialux-gids
zijn onder meer de 12- en 19-
daagse visvakanties in Noor
wegen vanaf 297 gulden, een
16-daagse rondreis met huur
auto op IJsland vanaf 2093
gulden, een 15-daagse vliegreis
naar een Noors pension vanaf
i gulden, een vliegvakantie
naar de befaamde Finse Tur-
ku-archipel vanaf 649 per
week, een 22-daagse middér-
nachtzonreis naar Finland,
Noorwegen, Lapland en de
Noordkaap vanaf 1120 gulden,
vakanties in een Zweedse bun
galow vanaf 159 gulden en een
ontdekkingsreis naar het me
rengebied van Finland via een
bootreis vanaf 523 gulden.
De staat Israël - voor de joden
eeuwenlang het Beloofde Land
maar uiteindelijk het bereikte land
- roept bij de christenen nog steeds
herinneringen op aan het Heilige
Land en de kruistochten. Dit gebied
stond immers gedurende twee eeu
wen in de belangstelling van de
kruisridders (van 1096 tot 1291). In
die tijd werden zeven kruistochten
ondernomen, aanvankelijk om het
land te veroveren op de "ongelovi
gen", vervolgens ook om het tegen
de "veroverden" te verdedigen. On
danks alle inspanningen moesten de
kruisridders het veroverde gebied
echter in de loop der tijd prijsgeven.
Als stille getuigen van deze inspan
ningen staan langs de route die de
ridders naar het Heilige Land na
men nog de ruines van hun sterk
ommuurde ridderburchten. Ze zijn
te vinden langs de kusten van Grie
kenland en Zuid-Turkije, in de Liba
non, Syrië en Transjordanië.
Aan het behoud van dit kortstondi
ge, maar sterk tot de verbeelding
sprekende hero'ische verleden heb
ben slechts twee landen iets gedaan:
Italië, tijdens zijn bezetting van het
eiland Rhodos, en Israël feitelijk
vanaf zijn oprichting. Alle andere
landen hebben de Franken, zoals zij
daar genoemd worden, "onbeklaagd
en onbezongen" weer laten vertrek
ken. Dankzij de inspanningen van
Israël tot konservering van het verle
den kan de toerist een nieuw aspekt
van Israël als vakantieland geboden
worden: een rondreis langs de kruis
riddermonumenten. Het land be
schikt daartoe over uitstekende be-
roepsgidsen, die speciaal voor dit
onderwerp zijn opgeleid. Aangezien
deze historische bezienswaardighe
den nog veel te weinig bekend zijn,
volgt hieronder een vluchtige be
schrijving van wat Israël op dit ter
rein biedt.
Oud-Jeruzalem is niet alleen een van
de mooiste middeleeuwse steden ter
wereld, het is binnen de wallen ook
een typische kruisvaarderstad. De
muren behoefden na de herovering
door de Saracenen in 1187 slechts
weinig herstel en de poorten zijn
intact gebleven. In de Grafkerk zijn
in de krypte onder het kruis de
zerken te zien, waar men eens God
fried van Bouillon, die zich nog een
voudig "bewaker van het Heilige
Graf" noemde, en zijn broer, Boude-
k wijn van Boulogne - in 1100 tot
eerste "Koning van Jeruzalem" uit
geroepen - begraven heeft. De sinds
lang opgeheven ridderorde der Tem
pelieren had zijn hoofdkwartier in
de El Aksa Moskee, die naar men
meende precies op de plek van de
"tempel" van Salomo stond. Een an
dere machtige orde, de ridderschap
van Sint-Jan, had zijn hospitaal in
de gewelven waar thans de burgers
van Jeruzalem hun fruit en groente
kopen. De ridderschap bestaat nog
steeds in de vorm van protestantse
Johanniters en katholieke Malthe-
Zeer gaaf na de thans voltooide res
tauratie is de kruisvaarderskerk van
St. Anna, gebouwd op de plek, waar
het geboortehuis van Maria moet
hebben gestaan. Aangrenzend zijn
de resten van het Bad van Bethseda
blootgelegd (Joh. V:2).
Buiten Jeruzalem moesten koning en
kruisridders het hoofd buigen voor
dezelfde eenvoudige lage toegangs
poort van de Geboortekerk in Beth
lehem, die nu nog gebruikt wordt en
die naar men zegt alleen daarom
door de Islam nooit verwoest is,
omdat op het oude beeldhouwwerk
de Drie Koningen uit het Oosten
arabische gewaden dragen. Wie dan
nog een uur of wat over heeft, zou
zeker van Jeruzalem uit een berg-
tochtje moeten maken naar Abu
Gosh, waar een kruisvaarderskerk is
gebouwd op de plek, waar men, uit
Jaffa komend, voor het eerst de
heilige stad Jeruzalem zag liggen.
Dit is tevens de plaats waar de
Heilige Ark twintig jaar heeft ge-
Galilea
Behalve het Koninkrijk Jeruzalem
was er echter ook nog het prinsdom
Galilea. Tancred de Noorman ver
overde dit met slechts* 24 ridders en
werd er de eerste, nogal onafhanke
lijke, vorst. De indrukwekkende,
haast zwarte muren van Tiberias
zijn gedeeltelijk uit zijn tijd, gedeel
telijk nog vele eeuwen ouder. Gaat
men om het blauwe meer, dat zoveel
herinneringen aan Jezus bewaart,
naar de aan watervallen en natuur
schoon zo rijke Boven-Jordaan, dan
liggen daar de grenskastelen van de
markgraaf of "connétable" van het
koninkrijk Jeruzalem. Deze had tot
taak de weg van Damascus naar zee
te bewaken in zijn Chéteau Neuf,
thans Hunin, in het indrukwekkende
bergtopkasteel ChSteau Nimrod of
Subeibe. Hier, bij het oude Caesarea
Philippi (Bonyès), keerde Jezus te
rug naar Jeruzalem; hier stierf ook,
hoogbejaard, de laatste constabel, de
edele Humphrey van Toren.
Van Galilea tot aan zee liggen de
ruines van andere kastelen der drie
ridderordes, die in de laatste eeuw
van de kruistochten - toen Jeruzalem
al verloren was - geschiedenis maak
ten. De gehele Jordaan-vallei ten
zuiden van Tiberias beheersend, ligt
daar het thans door de staat Israël
mooi gerestaureerde, gemakkelijk
toegankelijke Belvoir, eens gebouwd
door de eerste grootmeester der Jo-
hanniter Orde, Raymond du Puy. Op
een duizend meter hoge berg heeft
het Tempelierskasteel van Safed
eveneens een imposante ligging,
maar er is heel weinig van overge
bleven. Boeiend is daarentegen de
nu nog wat sportieve exkursie (weg
in aanleg) naar het niet zo ver van
de kustplaats Nahariya in de bergen
gelegen kasteel der Duitse ridders
Monfort, door hen zelf veelal Star-
kenberg genoemd.
Een voorloper van de gothiek is de enorme eetzaal van de ridders
van St.-Jan in Akko - het St.-Jean d'Acre van de kruisvaarders.
St.-Jean d'Acre
Alle drie ordes hadden eigen, zwaar
versterkte kwartieren in de laatste
hoofdplaats der kruisridders. St.-
Jean d'Acre, thans Akko. Aan de
haven herinneren overblijfselen van
de Tempelierenbastions aan de dra
matische verdediging in 1291, maar
veel meer is er over van het hospi
taal der ridders van St.-Jan, o.m.
hun gave refter, met in de hoeken
nog de oosterse "fleur de lys", die
Lodewijk de Heilige aan het wapen
van Frankrijk toevoegde. Juist deze
gewelven hebben in Frankrijk de
gothiek geinspireerd, ter vervanging
van de zwaardere romaanse bouw
stijl. Aanbeveling verdient een wan
deling langs de arqbische gebouwen,
waaronder hoe langer hoe meer van
het middeleeuwse "Akko van St-
Jan" bloot gelegd wordt
Langs de zuidkust ten zuiden van
Haifa verheffen zich de bouwvallen
van het om militaire redenen mees
tal niet toegankelijke Chastel Pélerin
(Athlit), waar midden in alle ellende
om de in Damiate gevangen geno
men Lodewijk de Heilige zijn konin
gin hem een dauphin van Frankrijk
baarde, die zij treffend Jean Tristan
noemde. Iets verder naar het zuiden,
waar het romeinse aquaduct tussen
de zandduinen loopt, beginnen de
uitgestrekte ruines van Caesarea,
een geweldige trekpleister voor toe
risme naar Israel (en niet in de
laatste plaats om de kruisvaarders-
wallen en -poorten).
Rode Zee
De meest romantische kruisvaar-
dersruine ligt echter ver zuidelijk, in
de Rode Zee buiten Eilat, en is
slechts per amfibievoertuig of, zo
men wil, zwemmend te bereiken. Co-
ral Island, of met de oude naam
aangeduid lie de Graye, werd door
koning Boudewijn gebouwd en aan
Roman du Puy als heer van Oultre-
jourdain (grotendeels het huidige
Transjordanië) gegeven, omdat het
een strategisch punt was voor het
bestrijken van de pelgrimswegen
naar Mekka. Als zodanig werd het
hevig bevochten door enerzijds sul
tan Saladijn en anderzijds Reinout
van Chótillon, een latere leenman
van Oultrejourd'ain. Het eindigde er
mee dat de anders zo edele Saladijn
Reinout eigenhandig in zijn tent het
hoofd afsloeg, na de beruchte Slag
bij de Hoorns van Hattin (Hittin)
boven het meer van Galilea, waar in
1187 de laatste droom van een chris
telijk koninkrijk in het Heilige Land
ineenstortte.
Iemand die het bewogen verhaal van
die slag ter plaatse heeft aange
hoord, zal een onuitwisbare herinne
ring bewaren aan die heroïsche tijd,
waarin men nog kruistochten maak
te en kathedralen bouwde.
Voor een feestelijke rie-
leksvakantie staan dit jaar
97 luxe originele "cottages"
klaar in het groene knollen
land van Ierland.
ken Iers kasteel ligt in de nabij
heid van het vliegveld Shannon.
Ook dit hotel staat te pronk in
een fantastisch parklandschap.
,Hier staan een 18 holes-tellend
golfterrein, tennisbanen en vis-
boten gratis ter beschikking van
de gast. De keuken is van inter
nationale klasse, maar voor de
genen, die verandering van spijs
op prijs stellen ligt er op twintig
minuten rijden het vermaarde
Bunratty Castle, waar iedere
avond gedineerd wordt in de
passende omlijsting van Ierse
folklore.
Gouden gastvrijheid
De Ierse kasteelhotels hebben
alles, wat het verwende toeris-
tenhart begec-rt: open haardvu
ren, Irish coffee, avonden met
volksmuziek, uitstekende keu
ken, golf-, paarde- en vissportfa
ciliteiten.
Het is wel zaak, dat u voor deze
hotels vroeg in het jaar boekt.
In het voorjaar kunt u nog pro
fiteren van extra aantrekkelijke
arrangementen. Ook hierover
kan het Iers Verkeersbureau u
alles vertellen.
Voor een week of langer spijbe
len uit de klas van Meester Den
Uyl heeft het groene knollen
land van Ierland een steengoe
de suggestie: zevenennegentig
nieuwe, volgens oude werkteke
ningen gebouwde Ierse platte
landshuizen zijn te huur in het
westen van dit gebenedijde
land. Deze luxe onderkomens
liggen gegroepeerd in twaalf
miniatuurdorpjes, waarvan
sommige aan zee of aan een
rivier. U kunt kiezen uit de
dorpen Broadford, Kilfinane,
Ballvvaughan, Knocklong, Co-
rofin, Murroe, Feakle, Carrig-
holt, Puckane en Holyeross. De
huizen met het traditionele Ier
se dak zijn van alle moderne
gemakken voorzien en bieden
plaats aan gezinnen tot zes per
sonen. Het Iers Nationaal Bu
reau voor Toerisme, Heiligeweg
14 in Amsterdam, telefoon 020-
250306 kan u alles vertellen
over deze pure rieleksmogelijk-
heden.
Bij dit adres kunt u ook alle
inlichtingen krijgen over de
fiets-mogelijkheden in Ierland.
In de natte zomer van 1975 zijn
honderden lichtgewicht-fietsen
gestationeerd bij verhuurders in
geheel Ierland, die voor het be
scheiden bedrag van 75 pennies
per dag een tweewieler aan u
meegeven.
Hoteltoppers
Voor de vakantievierders, die
het allemaal wat dikker op en
duurder willen doen staan de
Ierse kasteelhotels wijd open. In
romantische, somptueuze op
trekjes als Ashford Castle, Bal-
lyseede Castle en Kilkea Castle
hebben in het verleden reeds
mensen als The Beatles, Charles
de Gaulle, John Kennedy, Prin
ses Gracia van Monaco en hon
derden andere VIP's hun namen
achteloos in het gastenboek ge
schreven. Zij waren er inmid
dels ook al achter, dat een nach
tje tussen de koele lakens van
één der Ierse "Kasteel-hotels"
een belevenis is om in rode inkt
over naar huis te schrijven. De
ze luxe paleisjes ademen nog
steeds de sfeer van lang vervlo
gen eeuwen. Zij zijn gebouwd
tussen de twaalfde en zestiende
eeuw en dienden als pleister
plaatsen voor de Ardiluans, de
O'Briens, de Lacy's en de Fitz-
geralds. De sfeer, waarin toen
geleefd werd is nog steeds volop
aanwezig: de kamers zijn in ou
de stijl gemeubileerd, maar be
schikken achter het eerbied
waardig houtwerk wel over mo
dern sanitair. In Farny-Castle
kunt u zelfs een ronde kamer
huren in één van de verdedi
gingstorens.
Een ander droomoord is Ash
ford Castle, dat met zijn 79 ka
mers is gelegen aan de oevers
van Lough Corrib. een visrijk
meer met evenveel eilanden als
er dagen zijn in het jaar. Het
hotel beschikt over uitgestrekte
tuinen, een golfterrein met 9
holes, tennisbanen en een boten-
station. De bossen rondom het
dorp Cong zijn een goed jacht
gebied en de zalm laat zich met
een natte vinger paaien in" het
Extra attractief is de nabijheid
van het graafschap Connemara,
een verlaten, ruig gebied, dat
geknipt is voor avontuurlijke
ontdekkingstochten. Drome-
land, een ander goeddoorbak-
VOOR ÉÉN VAKANTIE KASTEELHEER
OP EEN SLOT IN DE VERLATENHEID
De "cottages" in West-lerland zijn van alle moderne gemakken voorzien en zijn
Brekend op gezinnen tot zes personen.
enTOURage
Finse meevaller
In één van de mooiste ge
deelten van het Finse meren
gebied ligt het vakantiedorp
Kultakivi, een natuurgebied
van zeventig hectaren bos en
water. De accommodatie be
staat uit een supermarkt, res
taurant, douche- en wasgele
genheden, wasserettes, een
spoor- en bushalte vóór de
ingang, reisbureau en een
kelderdiscotheek. Er is gele
genheid om te vissen, te ten
nissen, te waterskiën, paard
te rijden en te roeien. Verble
ven wordt in blokhutten mot
veranda, die geschikt zijn
voor maximaal 6 personen.
De hutten zijn voorzien van
elektrische kookplaat, koel
kast, potten en pannen, bor
den, bestek en beddegoed.
De prijs voor acht dagen, bij
een deelname van zes perso
nen bedraagt 560 gulden per
persoon. Hierbij is inbegre
pen de vliegreis Amsterda
m—Helsinki v.v. en het ver
voer naar het vakantiedorp.
Inlichtingen bij Scandina
vian Arctic Sunway, Saxen
Weimarlaan 58 in Amster
dam, telefoon 020-730671.
Gratis cruisen
naar het noorden
De Noorse rederij Fred Ol-
sen, in Nederland vertegen
woordigd door V.C.K., Ko
ningsplein 15 in Amsterdam,
telefoon 020-248303 heeft op
de valreep nog een kapitale
verrassing: wie tot 26 april
een 13-daagse cruisevakantie
vanuit Rotterdam naar Lis
sabon, Madeira en de Cana-
rische Eilanden boekt krijgt
de komende zomer een gratis
reis Amsterdam—Kristian-
sand op de koop toe. De
cruises naar het zuiden wor
den om de veertien dagen
gemaakt met de luxe "Black
Prince". De laatste afvaart is
eind april. Prijzen vanaf 1295
gulden. Het aanbod geldt op
basis van accommodatie in
een twee-persoons hut met
toilet.
Over de fluitketel
van Europa
De publicist J. H. Kruisinga,
die voor zijn boek "Amster
dam, stad der duizend brug
gen" onlangs de ANWB-prijs
kreeg heeft een boek over
IJsland geschreven, dat zo
wel voor de toerist als de
thuisblijver verrukkelijk
lees- en kijkgenot biedt. "IJs
land, fluitketel van Europa"
heeft hij dit boek (ƒ27 90)
genoemd. Het is uitgegeven
door Buijten Schipperheij-
mfRepro Holland. Valken-
brpgstraat 106 in Amster
dam. Het is via de bockhan
del te krijgen.
Oostenrijk
per spoor
Toeristen kunnen dit jaar
Oostenrijk voor het eerst
verkennen met het "Austria-
Ticket", dat geldig is op alle
treinen van de Oostenrijkse
Spoorwegen, de postauto's,
autobuslijnen en kabelbanen.
De prijs van een acht-daags
abonnement is 126 gulden,
een kaart voor 15 dagen kost
137 gulden. Tijdens de duur
van de geldigheid kan men
er onbeperkt mee reizen. Na
dere inlichtingen bij Oosten
rijks Verkeers Bureau, Sin
gel 464 in Amsterdam, tele
foon 020-255933.
New York zwart
op wit
De inwoners van de New
Yorkse negerwijk Harlem
hebben terecht een gloeiende
hekel gekregen aan de perio
dieke invasies van toeristen,
die op hun sight-seeing-pro-
gramma "negertjes kijken"
hadden gezet. Een door Har-
lem-negers geleid reisbureau
laat de buitenlander nu an
dere facetten van de wijk
zien. Het organiseert tochten
langs jazzlokalen, restau
rants en toeristische beziens
waardigheden. Zo'n zater
dagavondje kost 15 dollar,
inclusief cocktail, diner, jazz-
kelderbezock en begeleiding
door een gids. Al» u toch in
de buurt bent zeker de moei
te waard. Het adres: Penny
Sightseeing Company, 303
West 42nd Street New York.
Zeewaardig jaar
van de vrouw
De Westduitse rederij Hepog
Lloyd laat op zijn 14-daagse
cruises door de Middellandse
Zee dit jaar vrouwen voor
half geld meevaren. Dit ter
gelegenheid van het "Jaar
van de Vrouw".
De eerste tocht begint op 22
maart en de laatste op 3 mei.
Vader moet er overigens wel
rekening mee houden, dat
het dan toch nog een gepe
perd tochtje wordt Hijzelf
betaalt de volle mep en dat
kost hem minstens 2500 gul
den.
enTOURage