Geen kans voor gekozen
kabinetsformateur
KRUISINGA WIL
WIEBELTAK TERUG
KLM riskeert
boete Amerika
Koop en draag uw valhelm nog vandaag!
VEEL BELANGSTELLING VOOR R.K. KERK BIJ
GODSDIENSTIGE INTELLIGENTIA SOVJET-UNIE
Koolmonoxide
eist vijf levens
Nog maar 10 dagen en u moet uw valhelm dragen...
Auteur Lewitin-Krasnow:
KORTE METTEN
DINSDAG 21 JANUARI 1975
LEIDSE COURAN
picini
van onze parlementaire redactie)
)en Haag De Tweede Kamer laat weinig
,eel van de plannen van het kabinet- den
jyl om de grondwet te herzien. Dat stond
anmiddga reeds vast, toen de kamer een
legin maakte met de debatten over de 'Nota
jrondwetsherziening' van de regering. De
elangrijkste voorstellen, het kiezen van de
abinets formateur gekoppeld aan de invoe
ring van een beperkt districtenstelsel en
rechtstreekse verkiezing van de Eerste Ka-
ner, zullen het niet halen,
n een eerdere fase van de behandeling van
Ie nota, gedurende drie vergaderingen van
Ie commissie Grondwetszaken, werd reeds
luidelijk dat noch de KVP, ARP en CHU
ioch de WD veel zien in het kiezen van
Ie kabinetsformateur. De KVP-er P. van der
tanden diende zelfs een motie in waarin de
egering wordt gevraagd dit plan te laten
varen. Deze motie zal aan het eind van de
vanmiddag begonnen plenaire vergadering
Estemming komen. Eenzelfde lot zijn de
rstellen tot invoering van het districten-
sel beschoren, omdat de regering ver-
i
moedelijk niet bereid is dit plan los te
koppelen van de gekozen kabinetsforma
teur. Bovendien zou het progressieve blok
(PvdA, PPR en D'66) een dergelijke ontkop-
pleing niet wensen, waardoor dit al bij
voorbaat kansloos is.
Het ziet er voorts naar uit dat het kabinet
het plan om de Eerste Kamer rechtstreeks
Tweede kamer in
meerderheid tegen
wijziging grondwet
te laten verkiezen wel kan afschrijven. De
WD was er al tegen en de kans is zeer groot
dat nu ook de KVP, ARP en CHU zich
daartegen zullen keren. Met steun an enkele
kleine partijen, SGP, GPV, Boerenpartij en
RKPN zal ook dit plan wel verdwijnen.
Bovendien is ook de CPN geen warm voor
stander hiervan, evenmin trouwens van de
andere voorstellen, zoals de gekozen kabi
netsformateur en het districtenstelsel. De
progressieven willen de Eerste Kamer af
schaffen, zodat niet is te verwachten dat ze
voor rechtstreekse verkiezing warm kunnen
lopen.
Zijn deze regeringsplannen in eerste lezing
al vrijwel kansloos, in de tweede lezing, na
ontbinding van beide kamers der Staten
Generaal, als een meerderheid van twee
derden vereist is, zullen ze zeker stranden.
Minister de Gaay Fortman van Binnenland
se Zaken, die enkele maanden geleden al liet
doorschemeren niet al te treurig te zijn, als
de Tweede Kamer andere ideeen heeft over
de grondswetsherziening dan het kabinet,
heeft tijdens de commissievergaderingen
van november en december op lakonieke
wijze de regeringsplannen verdedigd. Van
hem zal zeker geen heilig vuur verwacht
worden. Hij gaat er van uit dat de regering
een nota gebracht heeft waarin de punten,
die in de kamer controversieel liggen bijeen
zijn gebracht. Laat de kamer nu vervolgens
maar beslissen.
111111111111
Van onze parlementaire redac
tie)
TRECHT Dr. Kruisinga,
fractievoorzitter van de CHU
in de Tweede Kamer, meent
dat een gerichte invoering van
wiebeltax moet worden
overwogen. Hij zei dit gisteren
Ujdens een bijeenkomst van
Trouwenorganisaties van KVP,
ARP en CHU.
Senaat V.S.
Miderzoekt
CIA en FBI
[ASHINGTON (AP) De frac-
de Democraten in de
Amerikaanse senaat heeft gis
teren besloten een speciale
commissie in het leven te roe
pen die een onderzoek moet
instellen naar de activiteiten
de CIA en de FBI.
i fractie legde geen beperkin-
lan de samenstelling
de leden over aan de
•actieleiders van de Democra-
i de Republikeinen in de
ienaat. Voor het najaar zou de
haar verslag moeten
Uitbrengen. De senaat moet de
instelling van de commissie nog
bekrachtigen, maar de Demo
craten hebben een meerderheid
in de senaat zodat de bekrachti
ging wel vast staat
er dient zo spoedig mogelijk een
belastingverlaging te komen,
zoals de CHU die in een motie
in de Tweede Kamer heeft be
pleit", zei dr. Kruisinga. „De
belastingdruk in ons land is
volgens hem uiterst hoog. De
Nederlandse bedrijven staan te
genover het buitenland in een
onmogelijke positie. Het voort
bestaan van vele bedrijven is in
Zowel de inkomstenbelasting als
de vennootschapsbelasting
moet volgens dr. Kruisinga
worden verlaagd.
„Het kabinet dient de werkgele
genheid in de dienstensector te
stimuleren. Maatregelen als de
bouwstop voor ziekenhuizen
tdienen met spoed te verdwij
nen", aldus het kamerlid.
P. A. Kooyman
overleden
DEN HAAG Op 83-jarige leef
tijd is het afgelopen weekeinde
de heer P. A. Kooijman overle
den. Hij was vooral bekend ge
worden door zijn protestactie in
1921 tegen de arrestatie van
dienstweigeraar Groenendaal.
Met drie geestverwanten pleeg
de hij toen een bomaanslag op
de woning van een lid van de
krijgsraad. Hij werd hiarvöor
veroordeeld tot zes jaar gevan
genisstraf. Hij behoorde, mede
onder invloed van Herman Gor
ter tot de radencomrrtunisten en
antimilitaristen.
tweeëntwintig uur lang was de drie jaar oude Susan
Jones zoek nadat zij uit haar ouderlijke woning in
Wales was weggelopen. Toen zij werd gevonden op
vijf kilometer van de woning was ze stijf bevroren.
Wonder boven wonder heeft het peutertje het hachelij
ke avontuur overleefd.
Door de hoge temperatuur in de afgelo
pen weken is er in de lagere gebieden in
Oostenrijk geen kruimel sneeuw meer te
vinden. Het Patscherkofelparkoers in de
buurt van Innsbruck, waar dit weekeinde
een belangrijke skiwedstrijd gehouderfmoet
worden, bevindt zich in zo'n sneeuwloos
gebied. Vandaar dat de organisatoren van
de wedstrijd koortsachtig bezig zijn sneeuw
aan te voeren naar de skihelling.
Geiser in douchecel
werkte niet goed
ROTTERDAM (ANP) In een
woning in Rotterdam-Zuid zijn
een echtpaar en twee kinderen
van 5 en 3 jaar door koolmono
xidevergiftiging om het leven
gekomen. Gistermiddag werd
de Rotterdamse politie met het
drama geconfronteerd, nadat
twee collega's van de man de
politie hadden gewaarschuwd.
Vermoedelijk was het gezin
Oossanen zondagmorgen al
overleden.
De vergiftiging zou zijn veroor
zaakt door een defecte gasgei-
ser in de douchecel. Aangeno
men wordt, dat mevrouw Oos
sanen zondagmorgen bij het
douchen als gevolg van de niet
goed werkende geiser buiten
bewustzijn is geraakt. De man
heeft daarna geprobeerd om
zijn vrouw te helpen, maar is
ook onwel geworden. De licha
men van de man en vrouw
werden in de douchecel gevon
den. De twee kinderen stierven
in hun bedjes. Ze zijn vermoe
delijk gestikt doordat de lucht
verzadigd raakte van water
damp ais gevolg van het
stromende hete water.
In Roermond is dit weekeinde
een 27-jarige man vermoedelijk
door koolmonoxidevergiftiging
om het leven gekomen in de
badcel van een woning. Ook
hier functioneerde de geiser
niet goed.
IADVERTENTIE
Schiphol (ANP) In afwachting
van de derde ronde In de be
sprekingen met de Amerikaan
se luchtvaartautoriteiten over
inkrimping van de activiteiten
op de Transatlantische route
naar de Verenigde Staten, is de
KLM niet ingegaan op de Ame
rikaanse eis tot overlegging
van de dienstregeling voor 20
januari. Daarmee riskeert de
maatschappij, dat de Ameri
kaanse rechter haar een boete
van maximaal 1000 dollar per
dag kan gaan opleggen.
De CAB (Amerikaanse Rijk
sluchtvaartdienst) had de KLM
begin van dit jaar geschreven,
dat zo'n boete kan worden op
gelegd. Daarbij werd de eis ge
steld, dat de dienstregeling voor
20 januari moest worden over
legd.
Intussen heeft de KLM in een
antwoord aan de CAB ver
klaard, dat de consequenties
van het indienen „niet louter
een procedurele zaak is, maar
een wezenlijke, omdat de bewe
gingsvrijheid van de KLM er
door kan worden beperkt". Bo
vendien is de KLM van oordeel
dat het Amerikaanse aandrin
gen in strijd is met de afspraak
destijds door minister Van der
Stoel gemaakt met minister
Kissinger, dat er geen eenzijdi
ge maatregelen tegen de KLM
zouden worden ondernomen al
vorens de derde ronde der be
sprekingen achter de rug zou
zijn.
Naar gemeld begint die derde
ronde volgende week maandag.
Dan komt een Amerikaanse de
legatie naar Den Haag om met
vertegenwoordigers van de
Rijksluchtvaartdienst en van de
KLM opnieuw de kwestie onder
de loep te nemen.
De eerste besprekingen tussen
Amerikaanse en Belgische
luchtvaartautoriteiten om de
vervoerscapaciteit van de Belgi
sche maatschappij Sabena te
rug te brengen, is op niets uit
gelopen. Het overleg over de
capaciteitsvermindering tussen
België en Amerika wordt op 18
februari in Washington voortge
zet
ABN beroofd van
half miljoen
BUSSUM (ANP) Het afgelopen
weekeinde hebben inbreken
kans gezien binnen te drinen in
het hoofdkantoor van de Alge
mene Bank Nederland in Bus-
sura. Met een diamantboor en
branden forceerden xij de
hoofdkluis in de kelder. Ver
moed wordt dat de gehele In
houd aan waardepapieren en
bankbiljetten ter waarde van
meer dan 5 ton is ontvreemd.
De inbrekers Lieten in de keiden
van de bank een grote ravage
achter. Het inbrekerswerktuig,
ter waarde van tienduizenden
guldens lieten zij liggen.
De alarminstallatie is niet overge
gaan. De kraak werd gisteren
door het personeel ontdekt. De
Bussumsc politie kreeg voor
het verdere onderzoek de hulp
van de landelijke criminele re
cherche informatiedienst
Miljoenenhulp
Nederland
voor Egypte
DEN HAAG (ANP) Nederland
zal dit Jaar vijftien miljoen
gulden aan Egypte betalen als
ontwikkelingshulp. Van dit be
drag wordt vier miljoen gulden
geschonken, terwijl de overige
elf miljoen worden geleend.
Een Nederlandse missie was
daartoe de afgelopen week in
Egypte. In de nabije toekomst
zal een tweede missie naar Cai
ro reizen om te praten ovei
specifieke ontwikkelingsprojec
ten.
De 15 miljoen voor Egypte zijn
onderdeel van een vierjaren-
programma.
Actiegroep
tegen fonds
Kalkarheffing
UTRECHT (ANP) De „Stroom-
groep Stop Kalkar" heeft be
zwaren tegen het plan van mi
nister Lubbers voor het instel
len van een speciaal fonds voor
de weigeraars van de drie pro
cent kalkarheffing. Het instel
len van deze regeling blijft een
„vestzak-broekzak" politiek,
omdat de minister daarmee
geen stappen doet om de bouw
van de snelle kweekreactor in
Kalkar werkelijk te stoppen,
hetgeen dc enige bedoeling is
van de weigeraars, aldus de
stroom groep.
Geen symptonen
Lassa-koorts bij
Nederlanders
UTRECHT (ANP) D- dertl.n
Nederlanders die nu al ander
halve week onder strenge me
dische controle staan in ver
band met de mogelijkheid dat
zij zijn besmet met de Afri
kaanse Lassa-koorts, hebben
tot dusver geen enkele symp
toom van deze ziekte vertoond.
De dertien zaten in een vliegtuig
dat 10 januari uit Nigeria
kwam en waarvan een van de
passagiers, een Britse arts, twee
dagen later vermoedelijk aan
lassa-koorts is overleden.
Hoewel de kans, dat de dertien
Nederlanders met het Lassa-vi-
rus zijn besmet uiterst gering
is, worden ze voor alle zeker
heid toch zeventien dagen lang
iedere dag door een arts onder-
Jachtopziener
schoot hond neer
MAASTRICHT (ANP) Het
een 68-jarige jachtopziener uit
Meerssen een doorn in het oog,
dat zich op „zijn" jachttereln
bij Maastricht steeds twee hon
den ophielden. Bijna een jaar
geleden schoot hij een van hen
een lichtbruine fox dood,
hoewel het dier afkwam op het
fluiten van zijn bans.
„De hond was dus niet zonder
toezicht en de jachtopziener
kende de eigenaar", was giste
ren het commentaar hierop van
de officier van Justitie bij de
rechtbank in Maastricht, waar
de verdachte jachtopziener zich
moest verantwoorden voor zijn
daad.
„Voor het wederrechtelijk execu
teren van een hondje" eiste de
officier een boete van 500 gul
den.
Tsjoe-en-Lai
voorspelt
wereldoorlog
PEKING (Reuter) De Chinese
premier Tsjoe en-Lal heeft
voorspeld, dat de rivaliteit tuv
aen Amerika en Rusland zal
leiden tot een derde wereldoor
log. „De Verenigde Staten en
de Sowjet Unie xljn de grootste
internationale onderdrukkers
en uitbuiters vaa deze tijd",
aldus de Chinese premier.
Tsjoe- en Lai noemde de huidige
internationale situatie „een gro
te wanorde". Hij verwachtte,
dat het ideologische geschil met
de Sowjet Unie niet zou worden
bijgelegd en beklemtoonde de
noodzakelijke politieke eenheid
van Europa. De premier zei dit
tijdens een rede ter afsluiting
van het Nationale Volkscongres
in China.
In haar totaliteit is de Sovjet-jeugd ongelovig,
maar op de intelligente en onafhankelijke jonge
ren oefent de godsdienst een sterke aantrek
kingskracht uit. Dat is te verklaren uit dc diepe
ontgoocheling, die de materialistische levensbe
schouwing en de praktische uitwerking daarvan
heeft opgeroepen.
Dit is de mening van de bekende schrijver
Anatolij Lewitin-Krasnow, die in september toe
stemming kreeg de Sovjet-Unie te verlaten. In
een interview met het Duitse katholieke persbu
reau K.N.A. zei hij, dat er bij de godsdienstige
intelligentia in de Sovjet-Unie een grote belang
stelling voor de katholieke kerk valt te bespeu
ren. De jongeren, voorzover zij religieus zijn,
staan achter de besluiten van het tweede Vati
caans concilie, waarover zij niet slecht zijn inge
licht. Grote hoogachting heeft men voor de per
soon van paus Joannes. Voor de hervormingen
van paus Paulus toont men begrip.
Echter niet voor wat Lewitin-Krasnow de oppor
tunistische politiek van het Vaticaan noemde,
tegenover een regime, dat de godsdienst bestrijdt
en de rechten van de mens schendt, zoals bij
voorbeeld het Sovjet-regime. Deze politiek wordt
temeer als onbegrijpelijk gezien, omdat in Rus
land de katholieke kerk wordt beschouwd als de
verdedigster van het christendom. De rijken
ontmaskeren en de arbeiders verdedigen is één
ding, maar tirannie bagatelliseren is iets anders,
zei Lewitin, die deze politiek niet vooruitstrevend
Het patriarchaat van Moskou staat momenteel
ten opzichte van de katholieke kerk in een
verhouding van „vriendelijke neutraliteit", wel
willend, maar alles vermijdend wat op bereid
heid tot vereniging zou kunnen duiden.
Hierbij moet men bovendien in het oog houden,
dat het patriarchaat wat betreft zijn kerkelijke
politiek zeer onzelfstandig is. In de loop van de
laatste kwart eeuw, zo zei Lewitin, zijn we
getuige geweest van een .warrig verloop in de
verhouding van het patriarchaat tot het Vati
caan. Die liep van een grove verloochening van
de katholieke kerk, die met het fascisme gelijkge
schakeld werd, tot zeer vriendschappelijke rela
ties.
Volgens Lewitin moeten die veranderingen uit
sluitend worden toegeschreven aan de omstan
digheden. Als de politieke situatie zich wijzigt
zal ook de verhouding van het patriarchaat tot
de katholieke kerk weer veranderen. En wel in
de richting waarheen de Kremlinwind waait.
Metropoliet Nikodim, die onlangs tot exarch
(plaatsvervanger) voor West-Europa is benoemd,
werd door Lewitin-Krasnow de belangrijkste per
soonlijkheid in de Russisch-orthodoxe kerk van
het ogenblik genoemd. Zijn levensloop is interes
sant: in 1929 werd Nikodim (eigenlijke naam
Boris Georgiewitsj Rotow) geboren atè zoon van
een vrij belangrijke partijfunctionaris in de pro
vincie. die gehuwd was met de dochter van een
priester. In 1945, op zestienjarige leeftijd al, werd
Boris Rotow opgenomen in de geestelijkheid, tot
ontsteltenis van zijn ouders overigens.
Onder aartsbisschop Dimitn maakte hij een
schitterende carrière. Op zijn dertigste jaar was
hij al bisschop en hoofd van de afdeling buiten
landse zaken van de Russische kerk.
Volgens Lewitin, die hem al vele jaren persoon
lijk kent is Nikodim een zeer getalenteerd man.
Hij denkt realistisch en beschikt over buitenge
wone diplomatieke en bestuurlijke gaven. Hij zou
als minister van buitenlandse zaken een goed
figuur slaan. Hij is een zeer charmant causeur.
Lewitin ontkende, dat Nikodim een beginselloze
carrièremaker zou zijn, zoals men wel van hem
zegt. Op zijn manier is hij iemand met een
overtuiging. Hij behoort tot de aanhangers van
het cesaropapisme, dat een binding van de kerk
met de staat als noodzakelijk ziet, een stroming,
waartegen ook vroeger al gevochten is, maar die
geleid heeft tot de volledige ondergeschiktheid
van de kerk aan de czaristische staat
Nikodim. zo zou men kunnen zeggen, is ook
cesaropapist, in die zin, dat hij kerk onder
worpen wil zien aan de Sovjet-sWat. Hierdoor
verliezen zijn belangrijke capaciteiten hun waar
de en wordt hij in de praktijk tot een onderdani
ge uitvoerder van alle regeringsinstructies en een
vooraanstaand ambtenaar in geestelijk gewaad
van de Sovjetregering. Daarom zijn er rond zijn
persoon ook nooit verschillen van mening. Aldus
Lewitin-Krasnow.
Kerk
en
wereld
Paus Paulus zal zaterdagmid
dag de basiliek van Sint Pau-
lus-buiten-de-muren bezoeken.
Hij zal daar de plechtigheden
leiden ter afsluiting van de
wereldgebedsweek voor de
eenheid van de christenen, die
deze week wordt gehouden.
De gereformeerde kerken van
nv Nederland zullen zich op zon
dag 17 maart bezinnen op de
christelijke levensstijl. De be
doeling is een bijbelse bezin
ning op de manier van leven
in deze tijd van overconsump
tie enerzijds en van uitputting
van grondstoffen en honger
anderzijds. Het moderamen
heeft alle gereformeerde ker
keraden verzocht deze bezin
ning te maken tot thema van
4e kerkdienst op 17 maart. De
kerkleden zullen dan onder
meer een folder ontvangen
met een oproep tot bezinning.
De boeddhistische lama Gyal-
wa Karmapa heeft met zijn
gevolg van vijf personenen
een bezoek gebracht aan paus
Paulus. Gyalwa Karmapa is
het hoofd van een van de vier
lama-bewegingen van Tibet.
De paus wees bij de onmoe-
ting op het respect, dat de
katholieke kerk heeft getoond
tijdens het tweede Vaticaans
concilie voor het boeddhisme
in zijn verschillende
In dit verband wees hij op dc
grote bijdrage, die het boed
dhisme levert aan de geeste
lijke verrijking van de mens.
Verwijzend naar het Heilig
Jaar zei de paus: „Tenslotte
zijn wij allen pelgrims op reis
naar het absolute en eeuwige,
Pater Willem Goossens, de
vroegere algemeen overste van
de missionarissen van Scheut,
maakt momenteel een uitge
breide reis door tal van Afri
kaanse landen in opdracht van
zijn congregatie. Het is zijn
taak om nieuwe werkterreinen
te vinden voor de missionaris
sen van zijn congregatie Aan
leiding hiertoe is het dringen
de verzoek van tal van Afri
kaanse bisschoppen tijdens de
jongste bisschoppensynode
van september 1974 om mis
sionarissen voor hun bisdom
men beschikbaar te stellen.
„Het evangelie kan nooit doel
treffend worden verkondigd
als men niet de mensen kent,
tot wie de verkondiging is ge
richt" De Braziliaanse aarts
bisschop van Giana, mgr. Fer
nando Gomes dos Santos zei
dit bij de aankondiging van
jen godsdienstsociologisch on
derzoek, dat de komende twee
jaar in zijn bisdom wordt ge
houden. Volgens de aartsbis
schop moet de nadruk van het
onderzoek komen te liggen op
mensen, die dagelijks gebukt
gaan onder geweld en onrecht
vaardigheid „Met deze men
sen kun je", aldus de aartsbis
schop, „niet over het evangelie
praten als je niet eerst wat
doet aan hun deprimerende
toestand".
„Confrontatie"
belegde
ontmoetingsdag
Het rk.-maandblad „Confron
tatie" heeft zijn tienjarig be
staan gevierd met een ont
moetingsdag voor degenen,
die met de beweging achter
dit tijdschrift sympathiseren.
Rond 250 sympathisanten
kwamen bijeen in Krasnm-
polsky te Amsterdam.
De bijeenkomst was door het
blad, dat tien jaar lang strijd
heeft gevoerd tegen vele ver-
nieuwingstendenzen in de
katholieke kerk van Neder
land en daardoor herhaalde
malen met bischoppen en ver
nieuwingsgezinde groepen in
conflict is geweest, uitdrukke
lijk bedoeld als een ontmoe
ting van gelijkgezinden zonder
protest, zonder discussie en
zonder sprekers.
De ontmoeting werd besloten
met het zeggen van de onge
veer drieduizend woorden tel
lende geloofsbelijdenis, zoals
paus Paulus die op 30 jum
1968 heeft geformuleerd. Vol
gens „Confrontatie" was dit
waarschijnlijk de eerste keer.
dat deze geloofsbelijdenis in
Nederland werd uitgesproken.
Dekén Joosten van het even
eens behoudsgezinde blad
„Waarheid en leven", sprak de
geloofsbelijdenis uit, telkens
door de aanwezigen bevestig-
d met een gezamenlijk uitge
sproken .Ik geloof'. De plechti
ge geloofsbelijdenis duurde
ongeveer één uur.
