Schaatswereld
verbaasd
over kracht
van Kuipers
Tigchelaa
stapte uit
Atjes
schaduw
HANS VAN HELDEN
VERBITTERD
PFROMMER: „SPRINTEN ZWAK"
Vrees Bleeker
ongegrond
Afwachten voor
sprintselectie
-rizr—
Ook Stiens laatste
record sneuvelde
Dweilshow"
ft
Jan Heida: Droom
wereldkampioen uit
ASSEN De kille stilte
zaterdagavond in het
schaatskamp te Rolde
sprak al boekdelen. De
klap, die Harm Kuipers
een paar uur eerder had
uitgedeeld aan de natio
nale selectie had de
stemming toch wel even
doen dalen. Dat er met
de Drent rekening moest
worden gehouden was
duidelijk maar dat zijn
overmacht op de eerste
dag al zo groot zou zijn,
daarop had eigenlijk nie
mand gerekend.
De spanning verdween derhalve
al snel uit het toernooi, en toen
Harm in de zondagochtendzon
ook nog even de 1500 m op zijn
naam bracht, toen kon thuisrij-
der Kuipers zich in feite weer
als de nieuwe kampioen laten
huldigen. Leen Pfrommer: „Dat
Kuipers zo sterk zou rijden had
ik ook niet verwacht. Hij heeft
sterk gereden. Ik heb bewonder
ing voor Harm's prestatie. Wij
zijn op de 500 meter te ver
achtergebleven. Maar in de
breedte is de sterkte bij ons wel
toegenomen."
In de tweede rit op de 500 meter
maakte Kuipers zich zaterdag al
los van Pfrommer's kerngroep.
Met een tijd van 41.49 bleef hij
als enige all-rounder onder de
42 seconden. Ook de tot favoriet
gedoodverfde Klaas Vriend
moest met 42.9 bij Kuipers ach
terblijven. Pfrommer: „Die 500
meters hadden zeker een halve
seconde sneller gekund. Op eer
der gehouden wedstrijden heb
ben ze laten zien dat het er wel
in zit, maar op dit toernooi is
het er niet uitgekomen."
Maar ook op de 5 km konden
Pfrommer's stayers niet aan de
macht van Kuipers knagen. On
gekend sterk finishte hij in
7.45.91, daarmee stayers als
Kleine en Derksen achter zich
latend.
AANVAL
De in het laatste paar startende
Klaas Vriend zou de aanval op
Kuipers dan tenslotte moeten
openen, maar Klaas Vriend liet
het hopeloos afweten. Moeizaam
draaide hij zijn rondjes. Ui
teindelijk projecteerde het elek
tronische scorebord een tijd van
8.04.72 voor de Noord-Hollan
der, die als een berg tegen het
rijden in de laatste rit had opge
zien. Pfrommer: „Het te lange
wachten na de 500 meter heeft
Klaas parten gespeeld. Hij hoor
de steeds die goede tijden van
die anderen, terwijl hij maar
moest toekijken. Als hij eerder
had gereden dan had hij onget
wijfeld sneller gegaan."
En zo bleef er van favoriet
Vriend een teleurgesteld man
over. Vriend had er zelf ook
geen verklaring voor: „Ik heb
gewoon gefaald", oordeelde hij
later over zijn matige 5 km.
„Het was een afgang". Een la
chende derde in dit toernooi
was Kuiper's trainer Dik Boon:
„Wat dacht je, wij waren blij
dat Vriend tot favoriet was ge
bombardeerd. Voor ons was dat
goed zo. Natuurlijk zat er veel
tijd tussen, maar wij hebben
voor onze jongens een apart
sfeertje gekweekt om ze een
beetje af te leiden. Niet steeds
over schaatsen praten."
OPZET
Boon slaagde In zijn opzet.
Twee afstanden waren winnend
door Kuipers afgesloten en de
kerngroep zag hun favoriet te
rugvallen in de brei van de
middelmatigheid. De 1500 m
zou het herstel moeten brengen.
In een stevige bries maar in een
verrassend doorkomend zonne
tje openden Gompen en Wou
denberg de rij en met respect.
2.15.90 en 2.15.38 etaleerden zij
de mogelijkheden.
Piet Kleine dook er met 2.13.28
al direct onder, maar later zou
blijken dat deze tijd van een
kernploeglid toch ook niet om
over naar huis te schrijven was.
Kuipers was opnieuw de man
die duidelijk maakte dat de
Oranjerijders van Pfrommer
toch niet schitterden zoals je
van tot in de puntjes begeleide
schaatsers mag verwachten.
Kuipers dook ver onder de tijd
van Kleine: 2.09.83. Hermannes
Moek, ook een pupil van Dik
Boon eiste de tweede plaats
voor zich op met 2.12.39. Vriend
herstelde zich redelijk met
2.12.55. Kuipers: „Die 1500 me
ters vielen mij wel tegen van de
jongens. Het was ver beneden
hun stand wat ze presteerden.
Het was dan ook wel een verras
sing voor mij dat ik zomaar 3
afstanden kon winnen en dat ik
nu een naar punten voorsprong
kon pakken. Ik had zeker van
Klaas Vriend meer tegenstand
verwacht en eigenlijk ook van
Piet Kleine".
TEGENSTAND
Die tegenstand kreeg Harm Kui
pers pas op de 10 km. In de rit
tegen zijn streekgenoot Piet
Kleine moest hij afhaken, maar
die rit had voor Kuipers nauwe
lijks waarde. Met zijn drie ritze-
ges stond zijn nationale titel gis
termiddag al vast. Kuipers kon
het aanvankelijk nog bijhouden,
maar moest halverwege de rit
afstand nemen. „Die 10 km's
van de kernploeg waren wel
goed. Maar ik zat ook even stuk
en dacht aan allerlei dingen en
dan is het net of je ontzettend
moe wordt". Klaas Vriend had
op die 10 km in de eerste rit al
laten zien wat de mogelijkheden
waren. Kleine dook dan ook on
der de tijd van Vriend: 16.14.33
tegen 16.27.81. Winnaar werd
tenslotte Jan Derksen met
16.06.97, twee seconden te wei
nig om de tweede plaats in de
algemene rangschikking van
Kleine over te nemen.
Harm Kuipers had zijn titel ge
prolongeerd met een ongekende
overmacht. Nederland lijkt
voorlopig nog te moeten wach
ten op een echte doorbraak van
de nationale schaats-elite, die
zich op de twee-daagse niet vor
stelijk presenteerde. Pfrommer:
„Er is toch echt voor geknokt
Derksen was boos toen hij die
2 seconden tekort kwam, dat'
zegt toch genoeg. Ik vind die
voorsprong van Harm Kuipers
dan ook niet verontrustend. Nog
niet althans, want we zullen er
nog wel naartoe groeien. Als op
de Europese kampioenschappen
blijkt dat die nog hetzelfde is
dan wordt het tijd om na te
denken. Maar daar geloof ik
nog niet in."
TON DE WIT
ASSEN Eppie Bleeker heeft in Assen zijn nationale
sprinterstitel geprolongeerd. Na afloop van het twee
daagse evenement toonde de 25-jarige onderwijzer uit
het Friese Balk zijn vreugde over deze prestatie.
„Ik had nooit verwacht dat ik weer kampioen zou
worden. De prestatie van Jos Valentijn vorige week
in Inzeil, had toch wel indruk op mij gemaakt. Op
de eerste dag van het schaatskampioenschap had ik
twee afstanden gewonnen en dat gaf wat zelfvertrou
wen."
Zaterdag legde Eppie Bleeker de basis voor zijn tweede
nationale sprinttitel. In zijn rit tegen Jan Bazen zorgde
Eppie Bleeker voor de snelste tijd (40.59) van de dag.
Nog geen 24 uur later bewees de Fries opnieuw in
een uitstekende vorm te steken. Gisteren was hij nog
sneller. Tegen rivaal Jos Valentijn moest hij weliswaar
de ritzege aan de ex-prof laten (40.15) maar Bleeker's
tijd (40.54) was voldoende om zijn leidende positie na
drie afstanden te behouden. Op de 1000 meter bleek
Eppie Bleeker eenhonderdste van een seconde voor Jos
Valentijd, die daardoor niet meer langs Bleeker kwam.
Wil van der Plas.
(Van onze sportredactie)
Assen De selectie voor het WK, straks ook in Assen,
levert geen probleem op. TC- woorzitter Wim Zeekant:
"De eerste vijf van dit toernooi hebben zich geplaatst".
De ploeg voor het WK sprint (15 en 16 febr in
Göthenborg) staat nog niet vast. "In de voorbereiding
stijd doen zich een aantal wedstrijden in Davos, Ma
donna en Cortina voor. De daar gemaakte tijden zullen
beslissend zijn voor het drietal dat wordt uitgezonden".
Gerard Maarse vangt de totaal uitgeputte Annie Borckink
in zijn armen op.
ALMA ATA De Russische schaatsenrijdster Tama
ra Koeznetsova heeft zondag tijdens wedstrijden op
de Medeo-baan van Alma Ata het wereldrecord op
de 3000 meter verbeterd en gebracht op 4 minuten
44.69 seconden. Het oude record stond sinds 16
januari 1971 op naam van Stien Baas-Kaiser (Davos)
met 4.46.5.
Vorig jaar reed de Russin Nina Statkevitsj een tijd
van 4.43.0, maar deze tijd is niet als wereldrecord
erkend, omdat de wedstrijden niet officieel waren
aangevraagd bij de ISU. Dat is met deze wedstrijd
wel het geval.
99
(Van onze sportredactie)
ASSEN De organisatoren van het nationale schaatskampioen
schap in Assen hebben de sport als „kijkspel" bepaald geen dienst
bewezen. In twee dagen hebben de 4413 betalende toeschouwers
meer ijsdweilen dan schaatsen gezien.
Op de eerste dag van het kampioenschap kwam de dweilmachine
zevenmaal op de baan en werden er zeven pauzes van ruim 20
minuten ingelast. Ook zondag werd er uitvoerig gedweild. Achtmaal
kwam de machine de baan in, waardoor het publiek het afgelopen
weekend in het totaal 15 maal 20 minuten (precies 5 uur) naar
een „dweildemonstratie" heeft zitten kijken.
Assen „Sippie groeit
en de rest ook". Deze in
teressante uitspraak ken
schetste helemaal het
door „kroonprinses" Tig-
chelaar inderdaad gewon
nen damestoernooi om
het kampioenschap van
Nederland. Bondscoach
Gerard Maarse had al
lang zien aankomen dat
de oudste kernploegrijd
ster het meeste recht had
op de eervolle nalaten
schap van de ook in As
sen aanwezige Atje Keu
len-Deelstra maar weiger
de haar rol als favoriet te
erkennen uit angst voor
de psychologische druk.
De ook bevreesde Sippie Tig-
chelaar zette in de week voor
het NK daarom het masker van
de onschuld op en zei verbaasd:
Waarom ben ik bij voorbaat de
kroonprinses van Atje. Mijn tij
den in het voorzeizoen waren
helemaal niet best". Dit geza
menlijke streven om Sippie niet
met de favorietenrol te belasten
sorteerde inderdaad effect. Rus
tig vertrekkend vanuit een ver
beterde sprintpositie (48.40 sec.)
zette de zichzelf zijnde Tigche-
laar het toernooi langzaam
maar zeker naar de hand. Ver
voor het begin van haar race op
de drie km. haar specialiteit
drong de gedachte zich al op
van een zegevierende afloop.
Goed, na de duizend meter
stond Annie Borckink nummer
een in het algemeen klassement
en vleide ook Sophie Westen
broek zich met de illusie nog
altijd Sippie op afstand te hou
den, maar de kroonprinses van
Atje moest toen al het gevoel
hebben gehad nooit meer zo'n
kans op het NK te krijgen. „Ik
was voor Annie niet bang meer
maar met Sophie was ik voor
zichtig. Ik moest ongeveer zes
seconden op haar goedmaken.
Normaal kan dat. Maar omdat
Sophie in Inzeil al eens 4.55 en
ik 4.51 op de 3 km had gereden
was ik niet zeker van mezelf".
Spannend
Dat idee toch een flinke achter
stand te moeten overbruggen
was zeer spannend voor het pu
bliek (in totaal 4500 man, de
organisatiekosten kwamen er
rijkelijk uit). Hoewel het lange
afstandsvermogen van Sippie
algemeen bekend is vormde de
vraag: „wat kunnen Annie en
Sophie eigenlijk op de 3 km?"
een interessant vooruitzicht.-
Niemand wist het precies te
voorspellen.
Ook Maarse huiverde. „Eerlijk
heidshalve verbaasde het me
dat Annie Borckink na drie af
standen aan de leiding ging. Zij
reed een heel sterk toernooi".
De uitslag van de loting voedde
de gevoelens van onrust enigs
zins. Sippie had namelijk de
pech in de eerste rit te moeten
starten en vormde zodoende een
„inspiratiebron" voor andere la
ter startende rijdsters. Maar de
echte Tigchelaar stond toen ei
genlijk pas op. Eenmaal in de
baan, rijdend tegen de ook sterk
stayerende Sijtje van de Lende,
schudde zij de frustaties van
vroeger van zich af en vloog als
het ware krachtig op het eind
doel af. Hoe krachtig bleek la
ter. Eerst reed Sophie zich on
der verre van ideale omstandig
heden „stuk" op de scherpe tijd
van Sippie (5.01.22) met 5.12.03.
En daarna tekende zich een nog
groter drama af. Annie Borc
kink ontmoette zeer vroeg de
man met de hamer en lag na
1000 m al drie sec. achter op het
favoriete schema. Daarna kreeg
zij ook nog de dreun te verwer
ken per ronde telkens drie volle
seconden te verliezen. Er was
geen rem meer op te plaatsen:
5.18.26. De kracht van Sippie
Tigchelaar was bewezen: De op
volgster van Atje bekend. Maar
se: „In deze wedstrijd op de 3
km had ik graag de rest van de
wereld erbij gehad. Ik dacht
niet dat iemand momenteel ster
ker dan Sippie rijdt. Mijns in
ziens pakt zij dit seizoen nog het
wereldrecord".
Prognose
De gedachte aan Atjes wereld
kroon ontlokte een gewaagde
prognose. „Hopenlijk kan Ne
derland dit seizoen op het WK
toch een hoofdrol vervullen".
Maarse achtte deze voorspelling
zinnig omdat Sippie Tigchelaar
in Assen eigenlijk nog niet kon
laten zien tot wat zij op de
sprint in staat is. Zij was als
enig kernploeglid gestart in de
binnenbaan wat een nadeel
volgens insiders was van een
luttel aantal seconden en kon
uiteindelijk toch terugzien op
een zeker vergeleken me^'
concurrentie behoorlijke si.
van 48,40 sec. Qua tijd
schien niet zo opzienbai
maar voor de omstandigh
wel. Maarse verwacht met
vertrouwenwekkende begin
einde van haar mogelijkhi
nog niet bereikt te hebben,
zit een duidelijke groei in
sprint. Het zal me dan ook
verbazen als ze dit seizoen
der betere omstandigheden
tijd in de buurt van de 45
neerzet".
Terugval
Annie Borckink, de vro
door Stien Baas getrainde
rassing van Assen viel oj
drie km terug naar een vi
plaats, omdat ook Sijtje vai
Lende haar, met 5.07.59,
inhaalde in het algemeen kli
ment Haitske Pijlman ben
dit echter niet. Maarse ovei
sterkste rijdster van het voo
zoen: „Je merkte in dit toer
dat Haitske een groot brok
tine mist. Zij kwam op de
en 1000 m, haar special
minder goed voor de dag
ik verwachtte. Dan ben je v<
ren in dit veld. Toch blijf ik
mijn standpunt dat zij ons
paardje van de ploeg is".
Concluderend dacht Gei
Maarse na twee dagen
strijd om de vacante tite
kunnen stellen dat de vijf
sters uit de kernploeg zeer
delijk hadden gedomineerd
sfeer onderling is geweldig"
constateerde verder het te
treuren dat er zo'n groot
gaapt met de resterende B-i
sters. „Toen ik uit Inzeil ku
had ik de stille hoop dat de
wellicht dichter bij de top
zijn gekomen. De omstandij
den, waaronder hier en in In
getraind moest worden, wa
weinig verschillend".
Christa Jaarsma uit Aln
maakte de beste indruk van
achtervolgende groepje i
sters. Haar schaatsontwikke
vertoont veel gelijkenis met i
pie. Ook zij heeft moeite op
sprint (48.51 sec.) het con
met de top tot stand te bren
maar revancheert zich ontej
zeggelijk op de langere afst
den. Haar race op de drie
was er een overtuigend bev
van. Met 5.16.57 liet zij A-i
sters als Borckink en Pij ln
achter zich. Een beperkt o
misme over haar toekomst li
dan ook niet misplaatst.
ASSEN Het venijn
zat ook bij de twee
daagse strijd om de
nationale schaatstitels
weer in de staart. Brie
send stapte Hans van
Helden op de nationale
schaatstrainer af. "Be
dankt hè, Pfrommer",
wierp hij in de rich
ting van de schaats-
baas.
Hans van Helden, op me
disch advies afwezig op de
nationale, kon het niet ver
kroppen dat hij niet door de
landelijke technische com
missie was gekozen in de
ploeg die zich in Davos gaat
voorbereiden op de E.K. Van
Helden's rugblessure lijkt in
middels zover te zijn genezen
dat hij zijn achterstand in
conditie mag proberen weg
te werken om zich dan via
onderlinge wedstrijden mis
schien alsnog te plaatsen
voor de wereldtitelstrijd in
Oslo. "Maar", zo besliste de
technische commissie bij
monde van voorzitter Wim
Zeekant, "Hans van Helden
gaat niet mee naar Davos.
Maar hij mag zich in Heeren
veen onder leiding van Henk
Gemsen voorbereiden. Kui
pers, Kleine, Derksen,
Vriend en Peter van de Kant,
gevallen op de 500 meter,
maar op de overige afstan
den sterk voor de dag ko
mend zullen naar Davos af-
Hans van Helden op de tribune.
spuwde. "Ik word toch vrese
lijk gedupeerd", bralde hij,
"dit is geen eerlijke kans. Als
ik me in Heerenveen kan
voorbereiden waarom moet
de ploeg dan naar Davos. Als
je een wedstrijd mist krijg je
meteen een schop onder de
Van Helden's woede won aan
kracht. De toeschietende dr.
Ab Rozijn ontfermde zich ui
teindelijk over de hevig te
leurgestelde 'rijder, die eer
ter Johnny Olof blijven er
wedstrijden in het kader van
het vierbanentoernooi over.
De Nederlandse sprintkam
pioen Eppie Bleeker en Jan
Bazen vergezellen de all-
rounders uiteraard op hun
tocht.
Kwaad
De beslissing evenwel zette
kwaad bloed bij Van Helden,
die hierover dan ook zijn gal
der op de dag overigens
zijn kritiek had geuit
het rijden van zijn voormali
ge ploeggenoten. "Als het
slecht weer is op de training
gaan ze er niet tegenaan",
liet hij weten, waarmee hij
de matige prestaties van de
kernploeg begeleidde. "Ik ga
op een training altijd tot het
uiterste. Maar als Pfrommer
zegt rij op de 5 km maar 8.20
dan doen ze het ook. Zo kom
je er natuurlijk nooit achter
tot hoever je kunt gaan".
Maar voorlopig hoeft Hans
van Helden ook dat niet
meer te doen. Onder Gemsen
zal hij een trainingsachter
stand van vijf weken zien
weg te werken, maar dan
nog is hij er niet zeker van
dat hij mag starten op de
wereldkampioenschappen in
Oslo. Pfrommer: "Dan zal hij
met de reserve en de num
mer vier van de EK eerst
selektiewedstrijden moeten
rijden om te zien wie de
sterkste is. Misschien dat
Hans nog voor de WK -
sprint in aanmerking komt,
maar dat moeten we afwach
ten".
Hans van Helden heeft er
voorlopig genoeg van. Of hij
ingaat op het aanbod van de
Heerenvcense training moet
nog worden afgewacht. Veel
er voor voelen deed hij giste
ren niet, evenmin voor het
aanbod om in Noorwegen bij
Kees Verkerk te komen trai
nen. Het blinde vertrouwen
dat Van Helden ooit in coach
Leen Pfrommer had, lijkt
gisteren een forse deuk te
hebben opgelopen.
Assen Op de baan die hij precies twee jaar geleden
wereldkampioen bij de junioren verliet, stond de 21-jarige
Heida uit Scharsterbrug dit weekend voor een bijzonder z«
examen. Hij moest zich waarmaken. Dat examen gelukte niï
ging Heida bijzonder explosief uit de startblokken met een keu
tijd van 42.46 op de sprint achter „aileskunner" Harm Kui
en de toen nog subliem draaiende Klaas Vriend. Maar ev<
de Grootebroeker sneuvelde ook Jan Heida op de 5000 m.
was een enorme teleurstelling. Die wind zat me lelijk dw
Daardoor kwam ik niet in m'n ritme". Heida strandde op
tijd van 8.14.17 en bereikte daardoor een twaalfde plaats. II
hem destemeer teleurstellend, omdat hij vanaf december eigei
erg bewust de schoolboeken naar het tweede plan heeft verw
en zich met gretigheid had vastgebeten in het schaatsexamen.
vorig seizoen heb ik een heel erg slecht seizoen gehad, missel
dat de druk van de wereldtitel teveel voor mij is geweest,
jaar ben ik met meer overleg te werk gegaan en vanaf deceu)
heb ik er erg hard aangetrokken".
Jan Heida slaagde er niet in op de tweede dag nog iets g
te maken. Bij het laatste dozijn deelnemers stond hij aan de kal
„Na de titelstrijd is het voor mij gebeurd, enkel nog wat baanu
strijden. Verder richt ik me helemaal op de studie om op 9
een studietentamen met succes te kunnen afronden". „Ik zie
niet meer terugkeren, omdat ik de hele voorgeschiedenis
selectiewedstrijden en dergelijke niet kan opbrengen. Belangrij
voor mij is mijn maatschappelijke positie in het komende seizoi
Toch wel „uitgeteld" verliet Jan Heida datzelfde Assen, waar
destijds de basis legde voor een droom, die geen werkelijkl
is geworden.
Reinder Bos
