(Bejaard, eenzaam of alternatief:
iedereen was het Kerstmi
AZL-bestuur kan Werkgroep Milieubeheer niet
overtuigen van noodzaak nieuwbouw ziekenhuis
1
Allerlei(ds)
^In(n)'s in en uit
ui;:? tssssr
19| VRIJDAG 27 DECEMBER 1974
LEIDSE COURANT
™°j|lllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
I Van een onzer verslaggevers
i. 18.5! de Werkgroep Milieubeheer
1.19.31 aan de Rijksuniversiteit Lei-
'21R den af5e,°Pen dinsdag tijdens
he Ge een KesPr®h n'et kunnen over
tuigen van de noodzaak van de
nieuwbouwplannen van het
ziekenhuis.
Tijdens dat gesprek (het tweede
binnen één maand) werd van
de zijde van het ziekenhuis in-
B8B formatie gegeven over de knel-
punten van het bestaande zie-
ramms kenhuis en over de wenselijk-
k. 19.1| beid om bij nieuwbouw zowel
igen ei het ziekenhuis als de medische
I. 20.01 faculteit in een groot complex
J?°' te huisvesten,
ortwec Ook na deze informatie bleven bij
(l( de werkgroep een aantal be
zwaren tegen de voorgenomen
nieuwbouw bestaan. Voor een
sluiting van het nieuwe zieken
huisterrein. Voor een ander
deel betreft het de vrees, dat
deze nieuwbouw voor andere
faculteiten onaangename finan-
gHgü HP ciële gevolgen zal hebben.
deel zijn deze bezwaren van Daarnaast had de werkgroep ook
stedebouwkundige aard: de bezwaren tegen de uitgangs-
enorme massaliteit van het
complex, het gevaar voor leeg
stand van de gebouwen die ver
laten worden, het beslag op
ruimte die ook zeer goed voor
woningbouw gebruikt kan wor
den en de sterk op het partiku-
liere autoverkeer gerichte ont-
groep aanvechtbaar. De huidige
tendens althans volgens de
werkgroep is veeleer om bij de
opleiding steeds meer de gehele
gezondheidszorg te betrekken.
De toekomstige artsen en spe
cialisten komen daardoor dich-,
ter bij de normale praktijk van
de gezondheidszorg,
ziekenhuis ten Wanneer deze ideeën verwerke-
grondslag liggen. Vooral het
uitgangspunt, dat de opleiding
van artsen en specialisten zo
veel mogelijk in het academisch
ziekenhuis zal moeten plaats
punten, die aan de bouw
het
lijkt worden, gaat de taak van
de Academische ziekenhuizen
veranderen. De grootte van de
ze ziekenhuizen wordt dan niet
meer in de eerste plaats door De Commissie Academische Zie-
maar primair door de taak die
deze ziekenhuizen in de gezond
heidszorg in de regio hebben te
vervullen. Door taakverdeling
met andere ziekenhuizen, zowel
voor de opleiding als voor de
gezondheidszorg, kan dan mo
gelijk een aanzienlijk kleiner
ziekenhuis worden gebouwd.
Dat is goedkoper en voorkomt
"overbedding", een probleem
dat in het gebied van Leiden en
Den Haag al speelt
hebben is volgens de werk- opleidingstaak bepaald, kenhuizen van het College voor
Ziekenhuisvoorzieningen doet
op dit moment in de Leidse
regio onderzoek naar dit pro
bleem in verband met de
nieuwbouwplannen. Het werd
de werkgroep tijdens het ge
sprek niet duidelijk of het AZL-
bestuur van plan is met de
bouw te wachten tot de com
missie rapport heeft uitge
bracht.
Een belangrijke vraag, die open
bleef liggen, was wat de mini
mum grootte van een nieuw te
bouwen of te vernieuwen Aca-
directie van het Leid9e Acade
mische Ziekenhuis wilde deze
minimumgrootte bepaald niet
aan de lage kant nemen, ook
niet wanneer dat tot sluiting
van (delen van) ziekenhuizen in
lingen van de gezondheidszorg
in de gehele regio sterk zal
vastleggen en mogelijk zal ui
thollen. De werkgroep denkt
hierbij bijvoorbeeld aan de psy
chiatrie.
de omgeving zou leiden. Vol-, Het betreft echter volgens haar
gens de werkgroep bekijkt het
Academisch ziekenhuis dit pro-
bleem dan veel te veel van uit
zijn eigen standpunt. Het mag -
zo zijn, dat het nieuw te bou
wen ziekenhuis zélf erg flexibel
zal zijn; het ziet er volgens de
werkgroep echter naar uit, dat
deze nieuwbouw de ontwikke-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiniiiiiiiiiiiiiimiii
demisch ziekenhuis zal zijn. De
iiiiiiiininiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiii
niet alleen de andere ziekenhui
zen: uit het oogpunt van de
gezondheidszorg lijkt de bouw
van wijkgezondheidscentra,
van verpleegtehuizen (speciaal
voor demente bejaarden) en het
veld van de preventieve gezond
heidszorg prioriteit te hebben
boven de bouw van een geheel
nieuw Academisch ziekenhuis.
Het valt volgens de werkgroep
bovendien te betwijfelien of de
ze dingen wel te gelijkertijd
kunnen, gezien de enorme kos
ten van het nieuwe ziekenhuis:
ongeveer een half miljard gul
den. De gezondheidszorg kampt
nu al met gigantische kosten
stijgingen.
Het AZL-bestuur deelde tijdens
het gesprek mee, dat het een
misverstand is dat het Acade
misch ziekenhuis een nota
schrijft over de nieuwbouw.
Naar de mening van de werk
groep betekent dit een ernstig
gebrek aan openheid, vooral te
genover de gekozen vertegen
woordigers in universiteitsraad,
gemeenteraad en parlement.
"Juist omdat het een zo comple
xe materie is, waarbij heT om
grote belangen gaat, is een gro
te zorgvuldigheid een eerste
vereiste. Een goedgedokumen-
teerde nota zal als basis kunnen
dienen voor de komende dis
cussies in de universiteitsraad
en de gemeenteraad," aldus de
werkgroep, die nu zelf aan de
hand van de haar bekende ge
gevens een nota gaat samenstel
len.
Drie
|dNCRj
Akj
15 (K)
Zwel
spoi
ittogeJ
sische
LEIDEN „Als we maar zes
I of zeven van die dertig
I mensen echt gelukkig heb
ben gemaakt, ben ik al blij.
Dan is voor mij het hele
feest geslaagd". Dit is een
gedachte, uitgesproken
Motto! d°or een predikant; één
van de vele werkers die
zich in dienst hebben ge-
ppa; steld van de kerst-opvang,
een onderdak waaraan
juist in deze laatste dagen
van het jaar velen zo'n
(vaak verzwegen) behoefte
hebben. Dat zijn de Kerst-
Ins, of de Kerst-Inns; een
kwestie van een letter
meer, een soms onbewust,
weggelaten „n". De „In" is
er voor lieden, die weige
ren om de hele dag dezelfde
liedjes te zingen en kaars-
jes te branden. Als er Mens
H erger je niet moet worden
gespeeld, din liever niet
thuis, maar in een alterna
tieve omgeving „geërgerd".
Dat zagen we in het Breehuys in
Het de Breestraat, waar het hele-
maal duidelijk werd, dat het in
ngeni de wereld niet zo vrolijk en
licht is als het op Kerstmis wel
schijnt (ofschoon ook de Bree-
0 (K) straat er miezeriger dan ooit
J uitzag). Niet alleen de actiegroe-
j pen wezen in woord en ge-
schrift „in dit met nep-
sneeuw bedekt sfeertje van
j kerstmis" op wantoestanden
en volken in oorlog en ellende;
ook pop- en folkzangers zagen
I de zaken niet van de zonnigste
J kant, de snaren van hun „gui-"
- voo; taar" beroerend. Geen herder-
m no tjes op velden, maar peuters
en kleuters die zich in een
Rooi? „kresj" konden bezighouden,
N.O.S; niet alleen met spelletjes maar,
zoals dat tegenwoordig gaat,
opgroeiend in creativiteit, dus
amers' handenarbeidend. De ouders
(S|'< konden dan een kaartjes leg-
nd eijr gen, sjoelen of naar een film
ilechtj kijken, of, moe van alle drukte,
j uitrusten op de Obadja-zolder
om er te rieleksen.
een bal, maar hadden tegelijk
helemaal door dat dit „het hele
maal wds': een echte Kerst-lnn,
een inn als herberg, met de
feestelijkheid naar binnen ge
richt. In een carré wit gedekte
tafels, met kinderen in de ruim
te ertussen. Men had zojuist
gegeten en luisterde naar een
jongeman die vertelde van een
arme orgelman, die ergens in
een naar dorpje een plekje
vond waar het toch nog goed
was en waar de mensen niet
voor zichzelf leefden.
Drempelvrees
1 Een gezellig hoekje in de Koord Studie: in feite één grote familiehappening...
Adempauze
B
burgerlijke stand
eiden - Geboren: Antonius Andries Domini-
cus Thomas zn v: A. A. H. J. P. Stolk-T.
M. J. ven Liebergcn, Sandra Susenna dr
v: A. van EIJgen-M. A. van den Berg,
.Wllhelmlna Margarptha Natasja dr v: J. J.
Órth-A. Groenendijk, Menno Johan zn v:
nenzaal" werd aangeduid, trof
fen we 22-jarige Leidenaar Pe
ter Mader, studerend aan de
Pedagogische Academie in Den
Haag. Als hij niet studeert, is
hij vooral de weekeinden veel
bezig met zijn stem en „gui
taar". Hij bereist zowat heel
Nederland en een tijd gelden
vulde hij het voorsprogramma
van de Hobo String Band uit
Aalsmeer. „Het zijn meestal
folkzangers die zo'n grote groep
„inspelen", vertelde Peter ons
in een adempauze achter een
pilsje.
„Dit is mijn eerste Kerst-in; het
is al lang geleden dat ik in
Leiden gespeeld heb". In
„Twentwel", een luier-bar met
een lekker sfeertje, kwam Peter
even bij, maar na een paar
minuten vroeg men hem: „Zeg,
zou je straks hier ook wat kun
nen spelen"? „Dat is best", ant
woordde Peter Mader. „Zie je",
zei hij tegen ons, „dit vind ik.
nou gewoon leuk. Het gaat pro
deo ik dacht ook voor alle
anderen die hier optreden
dat maakt niets uit. Dat is nor
maal hier. Ik heb wel een be
paalde schuld af te lossen; die
gitaar heb ik pas gekocht. Maar
ja, je blijft gewoon hangen bij
die mensen hier. Vind ik wel
leuk, ja".
Peter zingt en speelt hoofdzake
lijk traditionals, Amerikaanse
volksmuziek. „Ik ben een paar
keer in de Ver. Staten geweest
en ik heb ook veel onbekend
werk mee teruggebracht. Ik
maak ook wel m'n eigen tek
sten en muziek. Dat maakt
niets uit. Ook doe ik veel
(...waar is dat plectrum nou
weer gebleven?..) ragtime-stuk-
jes instrumentaal. Zal ik straks
even laten horen voor die'jon
gens". De geluidsinstalltie was
niet „optimaal", de gezongen
teksten bleven vaag, maar het
ging nu en dan over trieste
pak is niet voor de grote massa,
maar gemeten naar hun ent
housiasme en vindingrijkheid
zijn ze onmisbaar. Als ze de
kerstlichtjes finders zien, ligt
dat voor het grootste deel aan
de goegemeente die er „een po
tje" van heeft gemaakt. De jon
gens en meisjes hadden graag
gezien, dat er wat meer oude
ren naar het Breehuys waren
gekomen: „Juist voor hun heb
ben wij deze „in" gedacht Jam
mer..." Misschien, dat het vol
gend jaar wat meer bejaarden
komen kijken naar het werken
van jongelui die zich zeer posi
tief opstellen ten opzichte van
mens en samenleving.
We dachten even: dit is mis...,
toen we, druipend van het re
genwater, aankwamen bij het
gebouw Staalwijk aan de Drie
Octoberstraat. Doodstil, Geen
kip, laat staan een mens, te
zien. In het verlaten keukentje
stonden rijen schoteltjes met
feestelijk geel: ananas bedekt
met tutti frutti. Toch moesten
er mensen zijn, te oordelen
naar de opgehangen jassen en
mantels. Juist toen we het voor
gezien hielden, hoorden we van
achter een deur een zachte
stem op een verteltoon iets zeg
gen. We slopen naar binnen,
raakten met het haar verward
in een kersttak en botsten tegen
Aan de tafels in het rode kerst
schijnsel ongeveer 25 mensen,
bejaarden en anderen die een
paar dagen in het jaar als „een
zaam" worden herkend. Het
was een maaltijd voor mensen
die anders alleen thuis hadden
gezeten als de werkgroep „Ex
perimenteel Kerkewerk" (zon
der aanzien des geloofs) hen
niet had uitgenodigd. Nu had
den ze genoten van „duinwild
met groene groente" en aard
beien bavaroise en van een fijn
kerstverhaal, waardoor het zo
muisstil was geweest. „Toch be
staat hier nog veel te veel drem
pelvrees", vertelde Staalwijk
predikant ds. R. Steenstra, die
met zijn vrouw (en kinderen) en
nog een paar anderen „dienst"
had als gastheer en gastvrouw.
Hij bood ons een stuk duinko
nijn aan, dat warm werd ge
houden op een kachel waaraan
even later juffrouw Stibbe haar
handen zou komen
Maar daarover later.
„Er waren veel rr
genodigd. Hier ziet u er nou zo
ongeveer 25. Maar als wij zes
of zeven van deze mensen echt
gelukkig hebben gemaakt, is dit
feest geheel geslaagd. Dan zijn
wij tevreden. Soms komen ze
een keer of vier langslopen en
trekken dan de stoute schoenen
aan: vooruit, laten we maar
naar binnen gaan. Maar we
ten ze dan we zijn „dus"
eenzaam of bejaard... Na de
Kerstnachtdienst zaten hier wel
een stuk of 50 mensen van al-
Peter Mader uit Leiden: folkzanger in het Breehuys, waar een Kerst-In velen
op hun eigen manier door de kerstdagen heenhielp.
het schip
lerlei slag, tot diep in de nacht.
Maar vanmiddag op eerste
Kerstdag word je hier uitgeno
digd omdat je anders zo alleen Staalwijk
zit"...
Belangeloos
„Het aantal mensen dat je zo
binnen krijgt is minimaal", is
de ervaring van ds. Steenstra.
„Vanaf maandagmiddag zijn
we continu aan de gang. De
belangeloze inzet van onze me
dewerkers is groots. Als je
maar voor een enkeling iets
kunt doen Het volgend jaar Juffrouw Stibbe
oude wijk met
veel bejaarden, wier huisje, als
ze naar een bejaardencentrum
gaan of komen te overlijden,
vaak wordt gekocht door jonge
mensen. „Dit", aldus ds. Steen
stra, „heeft een geweldige in
vloed op de leefbaarheid van de
wijk. Je hebt hier echt het ge
voel, dat jonge oudere mensen
nodig hebben om te leven en
andersom ook, Het maakt je
leven completer".
willen we iedereen hier hebben,
niet meer alleen de eenzamen
en bejaarden. We gaan wat pro
gressiever reclame maken. Je
doet hier veel ervaring op, je
idéé over eenzaamheid wordt
genuanceerder. Eenzaamheid
heeft een moeilijk facet", mij
merde de dominee. Een kaars
laat zijn licht pinkelen in een
glas rode wijn. „Het hangt van
je karakter en persoon af of je
eenzaam bent of niet. Men
zóekt niet altijd de ander op,
ook niet op momenten zoals
deze, als sommigen gemakke-
Toen werd juffrouw Stibbe geïn
troduceerd als „concertpianis
te". We kenden juffrouw Stibbe
al uit de dagen van de Leidse
Kunstkring Voor Allen, aan de
wieg waarvan zij heeft gestaan
Ze kon tóen al goed praten. Do
grote lichten floepten aan, want
ze zou spelen uit het notenboek
je van Anna Mugdulena Bach,
één van Bachs „bruiden", maar
dan netjes achtereenvolgend.
„Bach was een blij man", zei
juffrouw Stibbe, die zich hele
maal aan Buch wilde vastklam
pen Maar ze werd spontaan
onderbroken door een dame,
die zomaar uitriep: „In 5 jaar
tijd heb ik niet zo'n fijn feest
gehad. Ik hoop, dat wc uitdra
gen wat deze mensen voor ons
hebben gedaan". En de vrouw
zong, tot aller ontroering, hel
liedje „Wie sjocn us Staalwijk
Toen de honden van Juffrouw
Stibbe die onthutst had staan
luisteren een beetje warm
waren, speelde de oprichtster
van Voor Allen menuet jes van
Bach, die weer „een blijmoedig
man was, zoals ook de pianiste
blij is". Achter de piano begon
ze hetzelfde verhaal weer af te
steken en de dominee hield,
even blijmoedig, het hart vast.
Het was prachtig en toen nog
dat spel ook,...
„U bent hier wel met uw neus in
de boter gevallen", veronder
stelde dominee. Inderdaad, dat
was het: een prachtvoorstelling.
een momentopname uit een vie
ring van een verborgen stuHju
Staalwijk.
Ton Pieters
Top
De organisatoren van de Bree-
huys-Kerst-In zijn een stel toffe
jongelui, een voorbeeld voor
duizenden anderen. Hun aan-,
onder redactie van
Ton van Brussel, tel. 071-22244 tst. 17
Nieu wjaars wensen
De radio-omroep van het Sint
Elisabeth ziekenhuis stelt iede
reen in de gelegenheid familie
leden en kennissen in het zie
kenhuis de beste wensen voor
het nieuwe jaar aan te bieden.
Deze wensen worden vanaf de
telefoon op de band opgenomen
en op oudejaarsavond fussen
20.00 en 21.45 uur uitgezonden.
Men kan de radio-omroep bel
len op maandagavond 30 de
cember tussen 19 en 20 uur en
zijn wensen en eventuele ver
zoekplaat kenbaar maken. Het
telefoonnummer is 071-99250.
Men kan ook schrijven aan Ra
dio 0-3-0, St. Elisabeth zieken
huis, Leiderdorp.
stuif. Toeschouwers hebben
vrij toegang, deelnemers moe
ten vijftig cent betalen. Mede
werking wordt verleend door
diverse BS-Leiden-spelers, on
der wie de Amerikanen uit het
eerste vijftal. De instuif is van
2 tot 6 uur 's middags.
Da&vinkels
en w. zullen de gemeenteraad
binnenkort voorstellen ermee
akkoord te gaan, dat op het
Vijf Meiplein stukken grond in
erfpacht worden uitgegeven
aan Nationaal Grondbezit N.V.
te Den Haag voor de bouw van
drie dagwinkels.
Instuif
De jeugdcommissie van BS Lei
den organiseert maandag a.s. in
de 5-Meihal een basketbalin-
Pippi Langkous
De belangstelling voor de (kleu
ren) film Pippi Langkous -
maandag a.s. in Luxor - is zo
groot, dat de commissie voor de
jeugdvakantiebezigheden in
Leiden besloten heeft de film
twee keer te laten draaien. De
eerste voorstelling begint om 9
uur, de tweede om 11 uur. Ieder
kind ontvangt een versnape
ring. Toegangskaarten 1,~
zijn in beperkte mate verkrijg
baar op de dag van de voorstel
ling aan het theater.
Bejaarden werker
De gemeente is bereid de Stich
ting Dienstencentrum Leiden
toestemming te verlenen tot het
aantrekken van een full-time
werker voor het open bcjaar-
denwerk in Leiden Zuid-West,
mits het ministerie van erm be- 1
reid is een bijdrage te geven in
de kosten. Over deze bijdrage
wordt momenteel met het mi
nisterie onderhandeld.
aantrekken van tandartsen. In
het jongste nummer van het
Nederlands tandartsen blad
staat o.m. een paginagrote ad
vertentie, waarin staat: „In Lei
den bestaat een nijpend tekort
aan tandartsen. Het gemeente
bestuur doet daarom een drin
gend beroep op tandartsen of
aankomende tandartsen vesti
ging in de gemeente Leiden in
overweging te nemen. Van ge
meentewege zal alle mogelijke
medewerking worden verleend
bij het verkrijgen van hulsves-
ting (met inbegrip van praktij
kruimte) In aantrekkelijke nieu
we woonwijken".
aanleg is mogelijk geworden,
doordat de Interkerkelijke Op
leidingsschool voor Gezinsver
zorgsters bereid is gebleken een
stukje grond met de gemeente
te ruilen.
Verbindingsweg
LOM-school
Het college van b. en w. van
Leiden heeft de beslissing met
betrekking tot het al dan niet
handhaven van het schoolge
bouw aan de Rijnsburgersingel
uitgesteld. Dit in verband met
de onzekerheid omtrent de ont
wikkeling van het Schutters
veld. De chef van de afdeling
onderwijs van de gemeente is
verzocht advies uit te brengen
over de wenselijkheid de open
bare LOM-school in het gebouw
te handhaven.
stellen de openbare school voor
b.l.o. aan de Marnixstraat 104
uit te breiden met een houten
lokaal. De kosten van de uit
breiding zullen komen op
f 125.000.
Leidse bioscopen
Carner»: Hogrwoerd, U-I 24019: tot
30/12 „Dllllnqer" 1B jr dn* 10 00 c
u"r; *1- WO. 14 30 en zo 14.00 en 10.
With the Kolden
30. lel 24130: „The
Tanrlarupn Tuuend, Turkooi,™ ,n de ho: Marnixstraatschool
clinici! locil ge Morsweg wordt een tijdelij
ke verbindingsweg aangelegd,
De gemeente maakt ernst met het zo hebben b. en w. besloten. De
v»n Nlcumcghen" IB Ir lijden zie Lldo
rUBon: Breeitroat 31. lel 23875: „Hobln
Hood' «.I. (Walt Diiney) dog 14.30. 10 00
W W U '5-
Re»; tioorlel
2H5rU