Vrouwelijke kamerleden
boycotten installatie
Emancipatiecommissie
,,Ik houd
mijn hart vast
voor wat
kan gebeuren
Nederlandse satelliet
moet half jaar
langer functioneren
FORTUNA REIZEN
VIA CONSULENTEN
OP DE MARKT
Popfeest in Kathedraal
van Reims splijt
stad in twee kampen
3
Onafhankelijke rechter
beslist over beroep
overheidsbeslissingen
PROLOOG
WINT
GEDING
WOENSDAG 18 DECEMBER 1974
4
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
i Den Haag Een beetje kinder-
achtig. Zo reageerde mevrouw
Paula Wassen, presidente van de
Nationale Advieskommissie
emancipatie, gisteren op het ini
tiatief van de vrouwelijke Ka
merleden van WD, DS'70, KVP
en ARP om de installatie van
deze commissie te boycotten. De
vertegenwoordigsters van deze
frakties bleven weg uit protest
tegen de samenstelling van de
kommissie. Zij vinden dat de
links-progressieve richting hie-
1 rop een te groot stempel drukt.
Alle liberale en confessionele vrouwelijke
kamerleden hadden mevrouw Wassen
gisterochtend per brief op de hoogte
gebracht van hun voornemen. Opvallend
was dat de bijeenkomst in de Ridderzaal
in Den Haag wel werd bijgewoond door
oud-KVP-minister van CRM, mevrouw
Marga Klompé en mevrouw Andriessen,
vrouw van de KVP-fraktieleider in de
Tweede Kamer.
Minister-president Den Uyl, die de instal
latie verrichtte, ging in zijn rede niet in
op de politieke beroering rond de com
missie. Hij hield een sterk pleidooi voor
de gelijkstelling van de vrouw in het
maatschappelijk leven.
De premier meende, dat de nood waa:
de vrouw verkeert vaak een gevolg is v
de reakties van haar omgeving op haar
positie. „De maatschappij zit barstensvol
vooroordelen die moeilijk zijn uit te
roeien en die de vrouw daarmee beneden
de menselijke maat houden."
Volgens Den Uyl komt de ongelijkheid
in opleiding enontplooiingskansen van de
vrouw sterk tot uitdrukking in de deelna
me aan het arbeidsproces. „Bovendien
speelt een groot deel van de vrouwenar
beid zich af op uitvoerend niveau, waar
het gaat om vies, saai en oninspirerend
werk, dat laag staat aangeschreven en
gereserveerd lijkt voor ongeschoolde ar
beiders, gastarbeiders
De premier waarschuwde ervoor, dat niet
de regering alleen een einde kan maken
aan de achtergestelde positie van de
vrouwen. Volgens hem is er ook een
mentaliteitsverandering in de samenle
ving noodzakelijk.
Volgens de minister-president zijn het
vooral de taal gewoonten, opvoeding en
spel die het traditionele rollenpatroon
bevestigen: de huisvrouw als thuisvrouw,
de huisvrouw als jachtobjekt van de tv-
reclame, teruggebracht tot een wezen dat
uitsluitend geinteresseerd is in „hebben"
en nauwelijks in „zijn".
De emancipatiecommissie zal de ongelijk
heden opsporen en registreren en de
regering adviseren over methoden om de
achterstelling op te heffen. Op de terrei
nen die worden doorgelicht staan onder
meer opvoeding en onderwijs, arbeids
markt, wetgeving, sociale zekerheid en
belastingen.
Minister-president Den Uyl en mevrouw Paula Wassen-van Schaveren, voorzitter van
de Nationale Adviescommissie Emancipatie, na de installatie in de Rolzaal.
LEIDER ZUIDMOLUKKEN IN
NEDERLAND
99
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Ir. J. A. Manusama, leider van
de Zuidmolukse gemeenschap in Nederland
vreest grote moeilijkheden. De situatie op de
Zuid Molukken is volgens hem zeer ernstig. In
november is een groot aantal inwoners gearres
teerd en gemarteld. Het optreden van de Indone
sische autoriteiten lokt volgens hem moeilijkhe
den uit in Nederland. „Ik houd mijn hart vast
en vraag de Molukkers het hoofd koel te houden,
maar ik kan nergens voor instaan", aldus ir.
Manusama.
Volgens ir. Manusama zijn de arrestaties op de Zuid Molukken
begonnen in november. De oud-minister van Economische
Zaken in het eerste Zuidmolukse kabinet S. Nonmama zou
zijn gearresteerd en geslagen omdat hij weigerde namen te
noemen van andere RMS-leden. Een andere gevangene, de heer
Lewaharilla, zou na zijn weigering namen te noemen, met
electrische stroom zijn „bewerkt". „De verontwaardiging en
bitterheid in Nederland van dit bruut Indonesisch optreden
bij alle Zuidmolukkers in Nederland kan ik volledig begrijpen.
Maar ik heb hen opgeroepen zich de grootst mogelijk zelfbe
heersing op te leggen".
Ir. Manusama heeft zich gewend tot de Nederlandse regering.
Amnesty International en enkele andere internationale organi
saties. Hij heeft de regering fevraagd een nota te zenden aan
de Indonesische regering waarin de gevoelens van afschuw
en afkeer kenbaar worden gemaakt en wordt gewezen op de
consequenties die een dergelijk optreden kan veroorzaken.
Tevens hoopt de leider van de Zuidmolukse gemeenschap,
thans 14.000 zielen groot, dat diverse actiegroepen in Neder
land zich gaan bezighouden met de Zuidmolukse zaak en dat
de Indonesische ambassadeur in Nederland ophoudt met het
steeds opnieuw verklaren, dat „er in Indonesië geen RMS-pro-
De storm deed de kerstboom op de Grote ren duizenden mensen op de been voor het
Markt in Gouda gisteravond heftig bewe- jaarlijkse lichtfestijn van brandende kaarsen
gen. Ondanks het onaangename weer wa- in en rond het stadhuis.
UTRECHT De eerste
Nederlandse kunstmaan,
de door Fokker en Phi
lips gebouwde Ans,
heeft de afgelopen
maanden al een aantal
belangwekkende waar
nemingen gedaan, maar
toch zal het wetenschap
pelijk programma van
de satelliet niet op 15
maart 1975 zijn afge-
terstand in de uitvoe
ring van de waarnemin
gen ontstaan, die voor
namelijk is te wijten
aan het feit dat de satel
liet door een stuurfout
in de voor de lancering
gebruikte raket in een
elyptische baan kwam
in plaats van in een cir
kel baan op ruim 500 km
hoogte.
ARNHEM Fortuna Vlie
greizen in Arnhem, kers
verse eend in de vader
landse toeristenbijt,
heeft een verkooppri
meur gelanceerd. De rei
zen van deze touropera
tor zullen niet via kan
toren of agenten worden
verkocht, maar door een .De man achter deze primeur is
vliegende brigade van de 44-jarige F. B. Oliemuller die
eigen consulenten, die tot vorie Jaar één der zeifstan-
gerecruteerd Zijn uit de d.ge wederverkopers was van
Neckermann Vliegreizen.
rijen van hoofdzakelijk
gehuwde vrouwen. Deze De consulenten, van wie 65 pro-
Fortuna-consulenten, fifijT J
Voor boeren
en tuinders
135 miljoen
DEN HAAG (ANP) De hecta
re- en inkomenstoeslagen voor
boeren en tuinders om de gevol
gen van de revaluatie van de
gulden tot 1 mei 1975 te com
penseren, zullen worden uitbe
taald. De EEG-ministerraad
heeft gisteren formeel de be
schikking vastgesteld.
Zoals bekend, gaat het om een
totaalbedrag van 135 miljoen,
waarvan 20 mil-joen gaat naar
de telers van granen, suikerbie
ten en fabrieksaardappelen. De
vergoeding bedraagt voor gra
nen 36,50, voor bieten en aard
appelen 60 gulden per ha. Een
bedrag van 115 miljoen is be
stemd voor de kleinere bedrij
ven en voor bedrijven die het
voor minstens 30% moeten heb
ben van glastuinbouw, pit- en
steenvruchten, bloembollen,
champignons, varkens, pluim
vee, rundvee of kalvermesterij.
Deze uitkering kan minimaal
800 en maximaal 3050 gulden
bedragen. De bedrijven die hier
voor in aanmerking komen krij
gen in de loop van deze week
een cheque toegezonden.
PARIJS De beroemde „Engel met de glimlach" van
de niet minder beroemde kathedraal van Reims
heeft marihuana en hasj-walmen in zijn gothische
neus gekregen en Reims is als gevolg daarvan in
twee bitter tegengestelde helften verdeeld.
Tijdens het weekeinde werd op
initiatief van de aartsbisschop
in de beroemde kathedraal van
Reims een groot popconcert
georganiseerd, waaraan meer
dan vijfduizend jongeren die
pop-party of de hasj-party,
zoals de bijeenkomst genoemd
wordt al naar gelang men voor
of tegen is; als gevolg van dit
alles is Reims in twee clans
verdeeld.
vaak van heel ver kwamen Een vooraanstaand raadslid heeft
deelgenomen hebben. Het
eert duurde ruim vier uren en
na verloop van tijd begonnen
de aanwezigen in de kathedraal
boterhammen te eten, coca,
bier en wijn te drinken en voor
al veel te roken. Sigaretten en
ook marihunana en hasj. Er
werd gedanst, biechtstoelen
zouden voor intieme ontmoetin
gen gebruikt zijn en de volgen
de morgen moest een ploeg
schoonmakers uren werken om
de afval, vooral papier, peuken
en flessen de kathedraal uit te
bezemen. Maar ook excremen
ten en de fysieke gevolgen van
teveel drinken en roken moes
ten welgeschrobd worden.
De bewoners van de stad kwa
men in de voormiddag de over
volle vuilnisbakken voor de ka
thedraal tellen, maar over het
aantal lopen de cijfers dermate
uiteeen dat het niet mogelijk is
een enigermate betrouwbaar
getal te citeren.
Als gevolg van dit alles was de
schandaal gesproken
en het aartsbisdom ervan be
schuldigd de eerbiedwaardige
historische kathedraal in een
Aziatische opioumhol veran
derd te hebben waar heidense
muziek ten gehore gebracht zou
zijn. En de kathedraal zou, zo
heet het, praktisch onteerd zijn.
De andere clan verklaart dat de
kerk altijd een plaats van bij
eenkomst en ontmoeting ge
weest is, dat in de middeleeu
wen in de kathedralen eveneens
gegeten en gedronken en lang
durig gepraat en gegekscheerd
werd. Dat de ten gehore ge
brachte muziek geen heidens
kabaal maar „een kosmische
muziek met medidatief karak
ter" was, dat er zeker hasj ge
rookt is maar dat het gedrag
van de toeristen die in de zo
mermaanden de kathedraal be
zoeken zeker niet minder aan
stootgevend is wordt eveneens
door de voorstanders van de
popbijeenkomst verklaard.
wier aantal voorlopig
beperkt blijft tot vijf
tien, zullen in de komen
de maanden de recfeer-
ende boer opgaan en
concentraties van ster
velingen trachten over
te halen een vakantie
rechtstreeks van consu
lent tot consument te
boeken.
Voorlopig blijft het aanbod be
perkt tot een aantal bestemmin
gen in Spanje, waar Fortuna
Vliegreizen als poolpartner met
enkele andere touroperators
een claim op heeft gelegd. De
Arnhemse reisorganisator, die
geen lid is van de Algemene
Nederlandse Vereniging van
Reisbureaus (een aanvraag
voor het lidmaatschap is wel
ingediend) heeft via een bank
garantie de risico's van zijn toe
komstige klanten gedekt.
cent uit de reiswereld afkom
stig is, zullen via kantoren, fa
brieken en beurzen het Fortu-
na-product aanbieden. Op die
manier kan Fortuna met reizen
op de markt komen, die goed
koper zijn dan bij welke andere
touroperator ook. Als je de prij
zen vergelijkt blijkt, dat wij
over de gehele lijn 25 tot 80
gulden en in sommige gevallen
zelfs nog lager in prijs zijn dan
de concurrenten. Dit komt, om
dat wij geen peperduur ver
koopapparaat hebben, geen
reeks van kantoren in het land
en geen leger van agenten. On
ze consulenten opereren vanuit
hun eigen huis, waardoor de
kosten tot een minimum be
perkt blijven. Als deze verkoop
methode aanslaat zullen wij in
de komende jaren ons reispak-
ket drastisch uitbreiden. Per
soonlijk mik ik voor 1976 op
een consulentenkorps van 100
vrouwen", aldus de verant
woordelijke Fortuna-man F. B.
Oliemuller.
werkt, zoals de oor- p,.0f dr. J. Borgman, verklaarde
spronkelljke opzet was. gisteren dat het grootste pro-
Er is een duidelijke ach- bleem van die afwijkende baan
de vrij sterke straiingsachter-
grond is in het hoogste punt
van de door Ans gevolgde
baan. Maar goed, we hebben
ermee moeten leren leven en
dat lukt wel, aldus prof. Borg
man. Aan de andere kant
kwam er door die aanvankelijk
wat chaotisch aandoende begin
periode na de lancering niets
terecht van een serie belangrij
ke waarnemingen met betrek
king tot het centrum van ons
melkwegstelsel, waarnemingen
die alleen maar in de herfst en
in het voorjaar kunnen worden
gedaan. Met andere woorden:
pas volgend voorjaar krijgt Ans
de mogelijkheid zich met dit
speciale onderzoek bezig te
houden. Maar dan is het wel
noodzakelijk dat de aanvanke
lijk geplande waornemingsduur
wordt verlengd.
Een verlenging tot kort na de
herfst van 1975 omstreeks 30
oktober zou ideaal zijn, aldus
prof. Borgman, maar hij voeg
de er onmiddellijk aan toe dat
die verlenging in financieel op.
zicht nog niet rond is. Elke
Fortuna Vliegreizen, door Olie
muller omschreven als een
„snelgroeiende touroperator"
wordt in de reiswereld overi
gens met gepast wantrouwen
bekeken. De Consumentenbond
in Den Haag wist niet eens van
het bestaan van deze organisa-
te kennen, dat het verkoopsys
teem via consulenten in Neder
land weinig kans van slagen
heeft.
DEN HAAG (ANP) Sinds
1970 is het aantal vreemdelin
gen dat zich clandestien In ons
land wilde vestigen verdub
beld. Het waren vooral Pakista
ni die naar Nederland kwamen.
Uit een overzicht van minister
Van der Stoel (Buitenlandse Za
ken) blijkt, dat er in 1970 222
pogingen waren om zich clan
destien te vestigen. In de eerste
drie kwartalen van dit jaar liep
dit aantal op tot 458.
extra dag dat er waarnemingen
worden verricht, gaat zo'n 8.000
gulden kosten. Dat komt neer
op een totaalbedrag van zo'n
1.8 miljoen gulden. Als dat geld
beschikbaar komt wat ik
stellig verwacht en zeker hoop,
aldus prof. Borgman zal het
waamemingenprogramma van
Ans volledig kunnen worden
afgewerkt.
Met het Groningse instrument
van Ans zijn tot nu toe ruim
4000 metingen verricht aan on
geveer 1500 sterren. Het doel
daarvan is vooral sterren te
meten met een zodanig hoge
temperatuur dat hun energie
grotendeels in het ultra-violet is
geconcentreerd.
Het Utrechtse instrument voor
het meten van röntgenstraling
in de ruimte heeft eveneens al
verscheidene belangwekkende
resultaten opgeleverd, vooral
omdat het instrumentarium be-
trekkclijk lang op een bepaalde
bron kan worden gericht Spe
ciale onderzoekingen worden
gewijd aan de zg. vlam-stcrren,
waarvan nog maar heel weinig
bekend is. Ze zijn soms hon
derdduizend maal zwakker dan
onze zon, maar hun opvlammen
is naar verhouding vele malen
krachtiger dan een uitbarsting
op de zon.
Het Amerikaanse instrument in
Ans dat zich bezig houdt met
metingen van harde "röntgen
straling heeft al ongeveer 10
systemen ontdekt waarbij een
klein, compact lichaam dat
röntgenstraling uitzendt, rond
een grotere hete ster cirkelt. In
deze dubbelsysternen vindt een
aantoonbare overdracht van
materie en energie plaats.
DEN HAAG De Tweede Ka
mer is akkoord gegaan met een
plan van de regering om de
onafhankelijke rechter te laten
beslissen In bestuursgeschlllen
tussen burgers en de overheid.
De Raad van State zal hiervoor
ste administratieve rechter In
dergelijke geschillen. Men zal
bij de Raad van State In be
roep kunnen gaan tegen beslis
singen van zowel de centrale
overheid als de lagere overhe-
Mini"?'A* (Ju,Ut]., h^f,
de Tweede Kamer toegezegd
dat hij op korte termijn zal
komen met voorstellen om
vreemdelingen een grotere be
scherming te geven tegen uit
wijzingsbeslissingen.
Gistermiddag is een Nederlandse F 104 met de schietstoel in veiligheid te brengen.
Starfighter, afkomstig van het vliegveld Vol- De wrakstukken van de Starfighter lagen
kei, neergestort in de bossen bij het Belgi- over honderden meters verspreid in de
sche plaatsje Neerpelt. De piloot winst zich bossen.
WD
PPR wilden vreemdelin
gen een recht van beroep bij de
Raad van State geven tegen
uitwijzing, onafhankelijk van
de vraag hoe en wanneer
vreemdelingen ons land zijn
binnengekomen.
Dit had echter niet de instem
ming van de meerderheid van
de Tyieede Kamer. Deze schikte
zich naar minister Van Agt, die
eerder had gedreigd het hele
voorstel met betrekking tot uit
breiding van de rechtsbescher
ming van de burger tegen over
heidsbeslissingen in te trekken,
als het WD-PPR-voorstel zou
worden aanvaard.
In afwachting van de nieuwe
voorstellen van de minister zal
het mogelijk zijn om vreemde
lingen, die niet de status van
vluchteling hebben en die nog
geen jaar in ons land verblijven
over de grens te zetten, als daar
redenen voor zijn. Deze zullen
dan niet in beroep kunnen gaan
bij de nieuw te vormen afdclig
rechtspraak van de Raad van
State.
AMSTERDAM De toneelwerk
groep Proloog uit Eindhoven
heeft haar kort geding tegen de
Telegraaf over het interview
van de Telegraaf met de oud-
staatssecretaris van CUM, het
kamerlid mevr. S. van Veenen-
daal - van Meggelen (DS'70)
gewonnen.
De president van de Amsterdam
se rechtbank, mr. W. J. Borger-
hoof Mulder heeft in zijn giste
ren gedane uitspraak de Tele
graaf veroordeeld om binnen
twee dagen na de betekenis van
het vonnis op de vobrpagina op
een voldoende opvallende
plaats onder de kop „Nogmaals
onze publikatie inzake Proloog"
een in het vonnis opgenomen
mededeling te plaatsen.
Daarin moet staan dat de Tele
graaf ln zijn edities van 3 en
4 december jl. mededeling deed
over de aan het adres van pro
loog geuite beschuldigingen
door de oud-staatssecretaris
van CRM, mevr. S. van Veenen-
daal in een interview met Peter
Liefhebber. De beschuldigingen
hielden onder meer in dat deze
toneelgroep een rode mantelor
ganisatie is en zich schuldig
maakt aan diefstal, afluisteren,
spionage en fraude.
In zijn vonnis heeft de president
van de Amsterdamse rechtbank
overwogen dat wij door in deze
uitsluitend op de mededelingen
terzake van mevr. Van Veenen-
daal af te gaan en zonder enige
nadere verificatie tot publikatie
van de door haar geuite be
schuldigingen over te gaan, on
rechtmatig tegenover proloog
hebben gehandeld". Aldus de te
publiceren mededeling. Op niet
nakomen van dit gebod staat
een dwangsom van 25.000.
