CDA op weg naar federatie
De spaarsok komt terug
CONFESSIONELE PARTIJRADEN MORGEN BIJEEN
Besluit over
spreiding
rijksdiensten
na januari
,,Je deed zó" was
Zilveren Camera
waard
Ierse kerken met
IRA in gesprek
Nieuw alarmsysteem
in KLM-vliegtuigen
Aktie van Mensen in Nood"
Randkrant
VRIJDAG 13 DECEMBER 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Wanneer het
een beetje meezit, gaat het
Christen-Democratisch Appel
(CDA), morgen weer een stap
je vooruit zetten op de lange
weg naar intensieve samen
werking tussen de drie confes
sionele partijen KVP, ARP en
CHTJ. Op drie verschillende
bijeenkomsten de KVP-par-
tijraad in Tilburg, de ARP-
partijraad in Utrecht en de
CHU-Unieraad, eveneens in
Utrecht moeten de statuten
voor de federatie in elkaar
worden gezet. Een federatie,
want dat is de vorm van sa
menwerking waar de confes
sionelen het voorlopig op wil
len houden.
Nog afgezien van de organisa
torische problemen die een
volledige samensmelting van
de drie partijen op zichzelf al
zou geven, dwingt vooral de
politieke situatie van dit ogen
blik de gesprekspartners tot
behoedzaamheid. Zolang KVP
en ARP het kabinet-Den Uyl
in leven houden en de CHTJ
tegelijkertijd in de oppositie
zit, valt er geen gemeenschap
pelijke politiek binnen het
CDA te bedrijven, althans niet
in landelijk opzicht
Provinciaal en gemeentelijk
kan het wel. Dat gebeurt ook,
zoals de onlangs gestarte nieu
we rubriek in de drie partij
bladen „CDAktueel", trots
vermeldt. In tien provincies en
in ongeveer 200 gemeenten
werken thans christen-demo
cratische fracties. Inderdaad
is het CDA sinds zijn oprich
ting in juni 1973 een politieke
realiteit Maar zoals CHU-par-
tijvoorzitter Baron Van Ver-
schuer het zei: „Voor mij is die
federatie niets meer dan een
tussenstation", zo ligt het ook
precies. Het einddoel zal meer
moeten inhouden.
Uit de vele op de ontwerp-sta-
tuten ingediende amendemen
ten (ruim 900 blijkt echter
juist bij de CHU zo niet de
aarzeling, dan toch zeker de
behoefte om de CDA-ontwik-
keling wat af te remmen. Een
amendement van de CH-kies-
vereniging Rijswijk typeert
het voorbehoud heel goed:
„Hoewel de vorming van één
CDA-lijst het meest ideale
middel is, kan de praktische-
politieke situatie het wenselijk
maken de (zwakkere) moge
lijkheid van verbinding van de
drie afzonderlijke lijsten van
KVP, ARP en CHU toch open
te laten". In de inleiding op de
ontwerp-statuten van het CDA
wordt nadrukkelijk de andere
methode gekozen, nl. het CDA
wil een CDA-lijst tot stand
brengen. Om de zaak niet ve
der af te zwakken is de oor
spronkelijke hieraan toege
voegde zin geschrapt, waarin
stond dat de mogelijkheid van
verbinding van drie afzonder
lijke lijsten niet het geeigende
middel is voor het CDA-doel
van maximale christen-demo
cratische verbondenheid.
Het is de vraag of dit veel zal
helpen. Want inmiddels heeft
de CHU laten weten dat een
belangrijk punt op haar beslo
ten bijeenkomst zal zijn de
beslissingsvrijheid van de
Unie-orgnen om tezijnertijd te
bezien of een gezamenlijke
kandidatenlijst al dan niet ver
antwoord is. Met andere woor
den: KVP en ARP moeten de
PvdA eerst „inruilen" voor de
CHU, of, zoals de CH-kiesver-
eniging Leeuwarden het for
muleert: „De drie deelnemen
de partijen (KVP, ARP, CHU)
moeten bij de eerstvolgende
kabinetsformatie een eensge
zind standpunt innemen. Een
herhaling van de huidige si
tuatie (KVP en ARP in de
regering, CHU erbuiten) mag
niet meer voorkomen".
Het is dus niet uitgesloten dat
de CHU op de een of andere
manier haar voorbehoud in de
inleiding op de CDA-statuten
zal verwoorden. Een ander
probleem voor het CDA is dat
bij de CHU de echte besluiten
pas volgend jaar februari val
len: de Unieraad is enkel een
adviescollege, de algemene
vergadering van de CHU
neemt de definitieve beslissin
gen.
Twee andere zaken zullen on
getwijfeld ook ruime aandacht
vragen: is het voldoende om
enkel het evangelie te aan
vaarden als richtsnoer voor
het politiek handelen van het
CDA? En hoeveel zetels moe
ten de drie partijen ieder heb
ben in het CDA-congres de
algemene vergadering)?
Uit een reeks amendementen,
vooral van AR- en CH-kiesver-
enigingen, blijkt dat velen het
woord „Evangelie" te vaag
vinden: voorgesteld worden
o.a. begrippen als „de bijbel",
„de heilige schrift", „Christe
lijke beginselen", „de bijbel
als Gods woord", „het evange
lie van Jezus Christus". Het
CDA-bestuur voert als verde
diging aan dat voor het woord
„Evangelie" is gekozen, omdat
het verstaanbaar moet zijn
voor alle betrokkenen. Daar
mee wordt dan niet gedoeld op
slechts een gedeelte van de
bijbel, maar op de gehele bij
bel, hier aangeduid met een in
brede kring gangbaar woord.
De CHU heeft deze week laten
weten dat de voorgestelde sa
menstelling van het CDA-con
gres haar niet bevalt, omdat
de Unie er onvoleoende in ver
tegenwoordigd is met 105 ze
tels tegen 280 voor de KVP en
185 voor de ARP. Ze wil meer
zetels krijgen. Dat zou dan
waarschijnlijk ten koste gaan
van het KVP-aan tal. Ook op
dit punt wil het CDA-bestuur
niet door de knieen te gaan,
maar wel is als doekje voor
het bloeden voorgesteld in het
huishoudelijk reglement een
wijzigingsprocedure voor die
aantallen op te nemen.
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG Het kabinetsbe
sluit over de spreiding van de
rijksdiensten en, voorafgaande
daaraan, de nota over de sprei
ding die wordt opgesteld door
de speciale Kamercommissie,
zijn niet eerder te verwachten
dan eind januari. Dit heeft de
actiegroep van PTT-vrouwen
gisteren 'vernomen van de Ka
mercommissie, waarmee de
groep een gesprek had.
Uit het gesprek zijn geen nieuwe
ontwikkelingen gekomen inza
ke de overplaatsing van de
Centrale Directie van de PTT
van Den Haag naar Groningen.
Ook is nog geen antwoord ge
komen op de vraag waarom het
Gistermiddag hadden de
protesterende PTT-vrouwen
een gesprek met de Speciale
Kamercommissie Spreiding
Rijksdiensten. Ook hieruit is
niets nieuws voortgekomen
ten aanzien van de overplaat
singsplannen van de Centra
le Direktie PTT.
,Wat krijgen we nou? Je deed zó", moet scheidsrechter Rainea ii
het Roemeens tegen boosdoener Pejic van Stoke City hebben
gezegd toen deze de Ajacied Van Santen tegen de grond had
gewerkt. In het harde begin van deze UEFA Cupwedstrijd (eerste
ronde) greep de Roemeen kwistig naar de gele kaarten. Klik deed
de camera van Frans van der Linde. Rainea trapte niet door, zijn
voet bleef boven de Ajacied hangen. Maar Frans had zijn plaat
die hij inzond naar de jury van de organisatie die elk jaar de
Zilveren Camera toekent. En deze plaat was goed voor de eerste
prijs in de afdeling sport Bovendien een historische plaat want
Piet Keizer, achter Rainea, staat er ook nog op. Als er een categorie
„opzijgeschoven spelers" zou zijn, had Van der Linde zeker nóg
een prijs veroverd.
Aan de Rijksuniversiteit van Gro
ningen promoveerde gisteren
de 74-jarige mevrouw Van der
Does tot doctor in de letteren.
Haar proefschrift handelde
over de 17e eeuwse zieneres
Antoinette Bourignon. Op de
foto links van haar prof. dr. J.
A. G. Tans, onder wiens leiding
mevrouw Van der Does haar
studie voltooide.
Vliegtuigwrak
gevonden
CAIRO (AP) In de Rode
Zee, voor de kust van Jedda
in Saoedi-Arabië, is het
wrak gevonden van het Roe
meense vliegtuig dat dins
dag op weg van Mekka naar
Cairo is neergestort. De
Egyptische krant Al-Achram
heeft dit gisteren gemeld.
Het toestel, een Iljoesjin 18,
was gecharterd door de
Egyptische luchtvaartmaat
schappij om pelgrims over
te brengen naar Mekka. Het
toestel was leeg toen het
neerstortte. Bij het ongeluk
kwam de bemanning van zes
Roemenen en een Egypti
sche stewardess om.
gemeentebestuur van Den Haag
niet voor een gesprek met de
commissie is uitgenodigd. De
PTT-vrouwen verwachten, dat
een dergelijk gesprek is afge
wezen, omdat de commissie
geen Tweede Kamerdebat over
de spreiding wil uitlokken.
Zoals bekend is het gemeente
bestuur gekant tegen de over
plaatsing van de PTT-ers. Het
hele gesprek kwam er op neer,
dat de PTT-vrouwen hun reeds
bekende bezwaren tegen de
overplaatsing nog eens herhaal
den. Zo vrezen de vrouwen, dat
zij in Groningen geen nieuwe
werkkring zullen vinden. Voor
al staan zij er op, dat de over
plaatsing op basis van vrijwil
ligheid zal geschieden.
DUBLIN (Rtr) Kerkleiders en
een delegatie van de Sinn Fein,
de legale politieke vleugel van
de „provisional IRA", hebben
de afgelopen dagen in een ho
tel in de Ierse republiek over
legd over de kansen op een
bestand in Noord-Ierland. Vol
gens welingelichte zegslieden
namen ook vertegenwoordigers
van de verboden „provisional
IRA" deel aan de besprekin
gen.
Het overleg houdt verband met
een vredesoproep, die de vier
grootste kerken deze week heb
ben gericht aan alle gezinnen in
Noord-Ierland en in de Ierse
republiek. In deze oproep van
de katholieke kerk, en de pres
byteriaanse, methodistische en
anglicaanse kerk van Ierland
werd aangedrongen op beëindi
ging van de geweldpleging.
Volgens sommige berichten is
aan de besprekingen deelgeno
men door David O'Connell,
„chef-staf' van de IRA en twee
Noordierse IRA-commandan-
ten. Ze verdwenen kort voor de
Ierse veiligheidspolitie een in
val deed in het hotel. De bis
schop van Connor, Athur But
ler, die aan het overleg deel
nam, zei dat tijdens het gesprek
„drie onbekende mannen" wa
ren binnengekomen en een uur
tje waren gebleven.
De „provisional IRA" heeft al
eerder aangekondigd dat er
geen kerst-bestand zou komen.
De woordvoerder van de IRA
noemde de vredesoproep van
de kerken „oppervlakkig en
misleidend". Het is heeft geleid.
Bisschop Butler hoopt tenmin
ste op een kerstbestand.
Selectieve
investeringsre
geling gaat
later in
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De selectieve In
vesteringsregeling (S.I.R.) zal
niet op 1 januari ingaan, maar
op z'n vroegst op 1 maart 1975.
Dit is een gevolg van het be
sluit van dc Tweede Kamer om
een voorstel tot wijziging i
de regeling pas in het nieuwe
jaar te behandelen.
De wijziging was op de agenda
van volgende weck geplaatst en
dan had de wijziging nog op 1
januari kunnen ingaan. Behan
deling volgende week zou ech
ter hebben betekend spreektijd
beperking vanwege het vele,
dat nog voor het kerstreces
moet worden afgehandeld.
Met de S.I.R. wil de overheid
proberen te voorkomen, dat in
vesteringen overwegend in het
westen van het land plaats vin
den. Met het principe van het
systeem van heffingen, vergun
ningen en meldingen is de Ka
mer al akkoord gegaan, rr
een ingangsdatum is nog niet
bepaald. De wijzigingen hebben
betrekking op een versoepeling
van de regeling.
Arabisch geld
voor bouw
van moskee in
Rome
ROME (UPI) Koning Feisal
van Saoedi-Arabië heeft 17,5
miljoen gulden toegewezen
voor de bouw van een moskee
in Rome. De Saoedische ambas
sade in Rome deelde gisteren
mee dat de koning misschien
dit bedrag zal verhogen als de
bijdragen van andere islamitsi-
che landen onvoldoende blijken
te zijn.
Het geld zal beschikbaar worden
gesteld zodra dc Italiaanse au
toriteiten definitieve goedkeu
ring voor de bouw van de mos
kee geven. Het zal de eerste
moskee in Rome zijn.
(ADVERTENTIE
SCHIPHOL (ANP) Een waar
schuwingssysteem voor bergen,
dat per 1 december volgend,
jaar verplicht is voor alle
Amerikaanse luchtvaartmaat
schappijen, is reeds ingebouwd
in de zeven Boeing 747 en zes
DC-10 machines van de KLM.
Het Amerikaanse federaal bu
reau voor de luchtvaart deelde
woensdag mede, dat dit nieuwe
alarmsysteem ter voorkoming
van ongelukken verplicht wordt
gesteld. Het systeem waar
schuwt de vliegers automatisch
als zij met hun toestel een berg
of de grond te dicht naderen.
Maximumprijs
voor melk
afgeschaft
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De maximumprijs
voor melk zal bij wijze van
proef worden afgeschaft; de
minimumprijs blijft, zo heeft
staatssecretaris Hazekamp gis
teren in de Tweede Kamer me
degedeeld. De melkfabrieken
moeten telkens tijdig hun voor
genomen prijsverhogingen mel
den, zodat kan worden nage
gaan of het vrijlaten van de
prijs niet tot uitwassen leidt.
Bij ontsporingen zal de prijzen
wet worden toegepast. Aan een
minimumprijs wordt vastge
houden om zware concurrentie
in de melkdetailhandel te voor
komen. Om de melkfabrieken
uit de perikelen te helpen mo
gen zij de minimumprijs rond
de jaarwisseling met twee cent
per liter verhogen. Dit is dan
een voorschot op de prijsstij
ging, die eigenlijk pas op 1
februari zou mogen ingaan als
gevolg van de EEG-maatrege-
len.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH Het sparen in een sok moet weer in
de mode raken. Dat is althans de opzet van de
Katholieke stichting „Mensen in Nood", die volgen
de week de „Aktie Spaarsok" start ter leniging van
bijzondere noden en vluchtelingenzorg. Oud-voorzit
ter van de Tweede Kamer mr. F. van Thiel zal de
aktie, die een permanent karakter heeft, woensdag
18 december op de televisie introduceren.
Derde Wereld
„Wij beginnen onze actie tegen de
achtergrond van recente uit
spraken om meer te doen voor
de noden in de derde wereld.
Het tweede rapport van de
Club van Rome, de laatste
kerkvergadering in Lunteren,
de gedachten om in de week
één dag te vasten, het zijn alle
maal voorbeelden uit de laatste
tijd van mensen die zich beper
kingen willen opleggen voor
een betere verdeling van con
sumptiegoederen in de wereld."
Dit zegt stafmedewerker I. Bre-
kelmans van de stichting Men
sen in Nood in Den Bosch.
„De mensen beseffen dat ze iets
moeten doen voor de derde we
reld. Maar wat en hoe ze iets
kunnen doen is nog vaag. Onze
aktie hoopt, die vaagheid te
doorbreken. Op een wandplaats
met informatie over de aktie zit
de spaarsok vastgeprikt. Een
teken aan de wand. Concrete
toepassing van hulp van de der
de wereld is erdoor mogelijk.
De sok is bedoeld om in te
sparen. Is de sok vol, bijvoor
beeld elk kwartaal, dan kan de
inhoud worden overgemaakt op
giro 1111222".
Spaarsok
„We willen de aktie permanent
maken, maar dat is uiteraard
afhankelijk van het succes van
de spaarsok. Wij beseffen, dat
de Aktie Spaarsok niet kan we
dijveren met een aktie als „Ge
ven voor Leven". Wij zijn al
tevreden als we een half mil
joen of een miljoen bijeenbren
gen om onze fondsen aan te
vullen. Vorig jaar had de actie
van „Mensen in Nood" onder
de naam „Neem een kind voor
uw rekening" veel succes, maar
de opbrengst werd al groten
deels opgesoupeerd door hulp
aan vluchtelingen en rampen,
bijvoorbeeld in Honduras en
Bangladesj."
,We hebben oud-voorzitter Van
Thiel van de Tweede Kamer
gevraagd onze aktie te presen
teren omdat hij zoiets goed kan
doen. Vroeger heeft hij in o
stichting gezeten en hij beseft
de noodzaak van onze aktie c
wat nog belangrijker is, hij kan
de noodzaak duidelijk maken
aan het publiek. Na de uitzen
ding kan iedereen een spaarsok
bostellen bij antwoordnummer
10 in Den Bosch".
Waakhond
De verleidelijkheden van een
supermarkt in het Franse'Ni-
mes zijn een hond die de zaak
in sluitingstijd moest bewaken
te machtig gebleken. Dieven
die bij de supermarkt inbra
ken, begaven zich spoorslags
naar de vleesafdeling om daar
een sappige biefstuk voor de
hinderlijk blaffende waak
hond uit te zoeken. Toen daar
nog enkele koteletten aan wer
den toegevoegd, bezweek het
dier voor zoveel vriendelijk
heid en legde zich na zijn
maaltijd tevreden te slapen.
De inbrekers konden zich toen
in alle rust wijden aan de
brandkast
Waakhond (2)
Een Nederlandse waakhond
heeft het nog een beetje bon
ter gemaakt, getuige de bele
venissen van een Utrechtse
aannemer, die bij dc politie
aangifte heeft gedaan van
diefstal van zijn waakhond,
een 6-jarige Duitse herder. Het
dier „waakte" over een bouw
werk en heeft in een onbe
waakt ogenblik zichzelf laten
ontvreemden. Behalve de
hond wordt er verder niets
vermist
Foetsie
Twee politiemannen in Egg
Harbor in de Amerikaanse
staat New Jersey spoedden
zich naar een zaak in dames
kleding, waar het inbrekersa
larm loeide. Zij betraden het
pand, maar binnen bleek alles
te kloppen. Buiten niet want
toen de twee mannen wilden
wegrijden, bemerkten zij dat
hun wagen gegapt was.
Kreuken
Behalve ruim 100 Spakenburg-
sen hebben ongeveer 50
Zeeuwse dames besloten in
het geweer te komen tegen de
verplichte invoering van de
bromfietshelm per 1 februari.
De Zeeuwse vrouwen voelen
er evenals de dames uit het
Utrechtse vissersdorp weinig
voor hun fraaie mutsen door
de valhelmen te laten kreuken.
Dan liever hun fraaie kopjes.
Nostalgie
De oh 's en ah 's waren niet van
de lucht bij een veiling in Am
sterdam van een deel van de
collectie kleding uit de 19e en
20e eeuw van mevr. E. Canter
Cremers-Van der Does. Een
opgetogen publiek genoot van
de show in de anders zo kille
veilingzaal. Want de veiling
houder had zich er niet toe
bepaald om de aangeboden
jurken te tonen, maar had er
levensechte mannequins in ge
stoken, die lonkend en flirtend
de Japonnen uit grootmoeders
glorietijd showden. Op die wij
ze bracht een Japon met pail
letten uit de Jaren twintig
f210,- op. Een verzameling
van tien charlestonjurken, die
nogal onwennig door het ge
bruikelijke mannelijke perso
neel werd getoond, kwam niet
verder dan f450,-. In die prijs
waren inbegrepen de bijpas
sende schoenen, hoeden, kou
sen en onderjurken. Goed in
de prijs lag voorts een doos
met 22 paar kousen uit de
periode 1785 - 1925, waavoor
grit f560,- werd geboden. Dc
topprijs if 800,-) werd betaald
voor een aantal mappen met
modeprenten uit de 19c eeuw.
Dc laagste opbrengst bedroeg
f25,-. De gelukkige nieuwe ei
genaar kwam daardoor in het
bezit van een doos met balei
nen.
Wassen
Als Nederlanders bij een
schaarste aan elektrische ap
paraten één apparaat zouden
mogen kiezen, valt bij de
meerderheid de keus op dc
wasmachine. Dit blijkt uit con
onderzoek van drs. A. Overste
van de dienst kijk- en lijste-
rondcrzock van de N.O.S. Hij
legde de volgende situatie aan
een aantal Nederlanders voor:
„Stel dat u de komende maan
den over een groot aantal arti
kelen niet meer kunt beschik
ken, te weten kranten, radio
en televisie, een koelkast, een
auto, een douche, telefoon,
wasmachine en pick-up. Van
deze artikelen mag u er één
uitkiezen en houden.
Van de ondervraagden koos 23
pet. de wasmachine, 21 pet de
douche, 11 pet de auto, 11 pet
de krant, 9 pet de televisie, 8
pet de radio, 8 pet de koelkast,
5 pet de telefoon en slechts 2
pet de pick-up.
Spookschildcr
Toen de Engelse zakenman
Bowcrd met zijn vier kinderen
na een 6-daagse trip naar' huis
terugkeerde, zag hij dat twee
wiskeyflesacn en een fles gin
leeg waren. In ruil voor dc
drank had een mysterieuze in
dringer vier olieverfschilderij
en achtergelaten en op de mu
ren van de kamers acht enor
me schilderingen gemaakt. In
een slaapkamer hing een Dis-
ney-cartoon, de eetkamer was
verrijkt met grote abstracten
en de muren van de badkamer
waren voorzien van naakt-
schilderingen. Dc familie was
zeer ingenomen met de tegen
prestatie van dc drlnkebocr.
„Ik laat de schilderingen zit
ten. Van de kinderen mug ik
niet eens dc nuakt-schildchn-
gen uit de badkamer haien",
aldus Bowerd.
Vaders
Dc directie van een Deense
kliniek heeft geweigerd aan
staande vaders nog langer toe
stemming te geven aanwezig
te zijn bij bevallingen. „Wij
hebben niet genoeg personeel
om zich te ontfermen over
flauwvallende vaders".
