9Kunst als geschenk,
Befaamd Joegoslavisch orkest naar Leiden
„dame en heer
met begeleiding"
Twee belangwekkende
Mickery-voorstellingen
komende week in Leiden
„Con Amore": voor de laatste keer
„Messiah" onder leiding van Pasveer
ZATERDAG 7 DECEMBER 1974
LEIDSE COURANT
Expositie bij Leidse Gallerie Van der Vlist:
LEIDEN December is de maand van het gulle
gebaar. Het Sinterklaasfeest met de traditionele ge
schenkenregen is nauwelijks achter de rug, of Kerst
mis dient zich al weer aan. Eveneens een feestdag,
die in de belangstelling staat van geschenkenmakers
en -verkopers.
Waarom dan ook niet „Kunst als geschenk zal galerie
houder Van der Vlist aan de Botermarkt zich hebben
afgevraagd. Kunst en geen Kitsch, zoals zovele dure
en peperdure zaken, die ons door de business worden
aanbevolen?
Kunst is blijvend waardevol in geestelijk-cultureel op
zicht Daarbij ook waarom het te verbloemen?
in zakelijk opzicht maar dat dan daargelaten. Het
heeft daarbij wellicht ook het voordeel, dat ook eens
zal worden gekocht door hen, die dat normaliter niet
doen en dat kan alleen maar meewerken aan de
„verheffing van het culturele peil. Maar daartoe kan
en moet de officiële kunsthandel dan meewerken.
Het motto van de tentoonstelling bij Van der Vlist is
deze maand „Kunst als geschenk". Er hangen geen
grootse werken, maar toch wel zeer aantrekkelijke
schilderijtjes van Machteld Hooyer. Fijn, wat vrou
welijk van kleur met een techniek, die oms aan email
doet denken. Een werkje „Nar met poes" is zo'n
juweeltje. Veel illustraties van sprookjes behoren tot
haar collectie, alsmede enkele mooie landschappen.
Van Karei Wiggers, die nog niet zo lang geleden
eveneens bij v.d. Vlist exposeerde, hangen er een
paar voor deze schilder karakteristieke stukken.
Bovendien zijn er litho's van Hans Vleugels, die
eveneens reeds eerder in deze galerie exposeerde.
Anke Blankevoort en Dini Henkes tonen een flink
aantal keramische objekten. Van Henkes grappige,
ietwat karikaturale dierfiguren en enkele „liefdespa
ren" in innige omhelzing. Blankevoort exposeert haar
expressieve, ietwat surrealistisch getint aardewerk,
dat wij eveneens reeds eerder hebben ontmoet. Het
is mooi, sterk persoonlijk, origineel werk. Tenslotte
hangen er een aantal heel goede wandkleden. Per
soonlijk vond ik daarvan het mooiste „Bloembed",
uitgevoerd in voornamelijk paars en groen. Illustra
tief eveneens> aantrekkelijk is een kleed met een
aantal figuren rond een kind. Alle werken getuigen
van een subliem gevoel voor kleur en compositie.
En dat zonder de extravagantie, die moderne kleden
zo dikwijls „sieren".
WILLEM PRINS
Sieto en Marijke Hoving:
Het jaarlijkse optreden van Sieto en Marijke Hoving heeft dit
jaar een ander karakter dan tot dusver gebruikelijk was.
Er treden nu eens geen gasten in hun programma op, maar
de aandacht is voor de volle honderd procent gericht op
het Tingel-Tangel-echtpaar. Het laat zich trouwens aanzien
dat de opbouw van deze avo'nd ook enigszins gewijzigd is.
Zelf omschrijven zij hun voorstelling als: „Een avond- en
toneel vullend vrolijk ontróerend en intiem cabaret-toneel-
show- en musicalgebeuren voor een Dame en een Heer met
Begeleiding. Wat hier allemaal achter steekt kunt u op
zaterdag 14 december in het Rijnlands Lyceum gewaar
worden.
Cen afschrikwekkende scene uit „Measure for Measure"
Leiden Gedurende de komende week vinden in het
LAK-theater (op donderdag en op vrijdag) twee
uiterst belangwekkende Mickery-voorstellingen
plaats, die werkelijk geen enkele toneelliefhebber
zich mag laten ontgaan. Deze beide voorstellingen
worden verzorgd door de Amerikaanse groep Came
ra Obscura.
De eerste van deze voorstellingen is een adaptatie van
.Measure for Measure" van Shakespeare. Het beken
de stuk (de Leidse studenten voerden het vorig jaar
nog op), dat zich vooral richt tegen de huichelachtig
heid van de zogenaamd onkreukbaren. De hertog van
Wenen wendt voor dat hij voor langere tijd zijn stad
moet verlaten en benoemt de meest onkreukbare
man uit zijn omgeving tot zijn plaatsvervanger. De
nieuwe bezems vegen in dit geval wel zeer schoon
(misschien niet helemaal ten onrechte, want van
enige zedeloosheid in de stad was zeker wel sprake).
maar op het moment dat plaatsvervanger Angelo te
rigoureus te werk gaat, wordt hij met zijn eigen
hartstochten geconfronteerd. De tweeslachtigheid
van de hele situatie drijft hem tot enkele zeer
dubieuze handelingen. Als dan blijkt dat de hertog
in vermomming de hele ontwikkeling van dichtbij
heeft gadegeslagen, valt de brave Angelo door de
mand en hij wordt gedwongen om in het openbaar
toe te geven dat hij evenals ieder ander mens zijn
fouten en gebreken heeft.
De avond daarop is in het LAK-theater „De zangen
van Maldoror" te zien, het grote succes van het
vorige Mickery-seizoen (niet te verwarren met de
solo-voorstellingen van Jules Croiset). Toneel-Tea-
traal zei van dit stuk: „In de repetities werd De
Zangen van Maldoror in een samenspel van acteurs,
schrijver en regisseur tot een theaterstuk gemaakt,
waarin Ducasse zo niet de hoofdpersoon, dan toch
het geestelijk middelpunt is. Hij was tenslotte zowel
de schepper als het slachtoffer van het monster
Maldoror, een monster dat op het toneel - als steeds
weer weggeduwd droombeeld - voor de toeschouwer
als katharsis kan werken".
De regisseur van Camera Obscura is de 30-jarige
Vlaming (van Nederlandse afkomst) Franz Marijnen,
die indertijd ook aan de voorstelling van „Maat voor
Maat" („Measure for Measure") van de Nederlandse
Comedie heeft meegewerkt Na een groot aantal
regies in België en Nederland is hij naar Amerika
vertrokken, waar hij een aantal acteurs en actrices
heeft verzameld, die nu samen de groep Camera
Obscura vormen. Interessant (en misschien ook wel
belangrijk) om te weten is, dat de voorstellingen van
deze groep grotendeels in Amsterdam (en dus niet
in Amerika) ontstaan zijn.
Paul Korenhof
Debuut van violiste Jenny Abel in ons land
LEIDEN - Het Dubrovnik Festival-orkest
uit Joegoslavië concerteert donderdag 12
december a.s. in de Stadsgehoorzaal. Het
orkest telt 46, merendeels jonge beroeps
musici. Vergeleken met onze Westeuro-
pese orkesten die doorgaans ongeveer
100 man tellen, is dit dus een vrij klein
orkest Het heeft evenals de 39-jarige
dirigent Nikola Debelic in Oost-Europa
een grote faam en presenteert zich als
slot van een tournee door Zwitserland
en België voor het eerst ook in ons land.
Dit is eveneens het geval met de soliste
Jenny Abel. Zij debuteerde reeds op
14-jarige leeftijd en wordt internationaal
als een violiste van wereldformaat be
schouwd. Haar zéér kostbare viool is een
Guarneri uit 1698. Een vioolbouwer, na
genoeg even beroemd als Stradivarius.
Ter illustratie: onze Herman Krebbers
heeft een aantal jaren geleden zijn Stra
divarius zelfs ingeruild voor een Guarne-
Het Dubrovnic Festival-orkest, dat donderdag in Leiden concerteert.
ri!
Op het programma staat o.m. een werk
van Jarnovic (1745-1804), een hier volsla
gen onbekend Joegoslavisch componist
en violist Afgaand op het weinige, dat
ik van hem te weten kwam, is zijn werk
verwant aan de Weense klassieken
Jenny Abel
Haydn en Mozart Het vioolconcert van
Beethoven is één van die, zowel bij
spelers als publiek onverwoestbaar po
pulaire meesterwerken. Opmerkelijk hie
rin is het vier noten tellende klopmotief
in de pauken dat het hele eerste deel
beheerst Een principe dat Beethoven
ook toepast in zijn 5e simfonie, het be
kende: pom pom pompom! Schubert
(1797-1828) 3e simfonie: de eerste drie
simfonieën van deze slechts 31 jaar oud
geworden componist worden weinig ge
hoord en behoren tot zijn jeugdwerken.
Hij schreef ze reeds voor zijn 19e jaar.
Hoewel de derde nog veel verwantschap
met de Weense klassieken vertoont,
hoort men in de ietwat weemoedige me
lodieën toch al de destijds juist begin-
hende Vroeg-Romantiek.
Bela Bartok (1881-1945): Roemeense Volks
dansen (1915) Hongaars componist één
van de vroege modernen. Hij wordt mei
b.v. Strawinsky, tot de echt groten van
onze eeuw gerekend. Hij voelde zich zeer
sterk aangetrokken tot de volksmuziek
van zijn land en van Roemenië. Veel van
zijn muziek is dan ook doordrongen van
specifieke volkse elementen. Vooral rit
misch is zijn muziek interessant en voor
zijn tijd gedurfd. Nu, zo'n 60 jaar lager
komt ze natuurlijk als betrekkelijk ge
matigd moderne, maar niettemin toch
boeiende muziek over.
Huub Buurman
Leiden De Christelijke Ora
toriumvereniging „Con Arno-
re" voert dinsdag 10 decem
ber as. in de Stadsgehoorzaal
„Messiah" uit van Hkndel.
Voor de laatste keer o.l.v. Jan
Pasveer, die dit koor na 15
jaar gaat verlaten. Met grote
spijt naar mij, óók van koor
zijde, werd verzekerd. Ver
plichtingen elders laten hem
echter geen andere mogelijk-,
heid. Toevallig was de Mes
siah 15 jaar geleden ook hei
eerste werk dat dit koor on
der zijn leiding uitvoerde.
HSndel, oorspronkelijk Duits
componist (1685-1795) schreef
het werk dat bijna 3 uur
duurt in slechts drie weken!
Hij leefde en werkte toen in
middels al zo'n 30 jaar in
Engeland, en was reeds lang
Roep om Barokmuziek in originele versie wordt steeds sterker
tot Engelsman genaturali
seerd.
Simpel gezegd, is de Messiah
een muzikale levensbeschrij
ving van Christus. Het eerste
deel gaat over de verwachting
en de geboorte van de Messia-
s(= door God Gezondene).
Deel 2 behandelt het lijden en
de Opstanding (Halleluja
koor!) Het derde deel trekt
deze gedachte door tot de op
standing van de mens tijdens
het laatste Oordeel. Sinds de
eerste uitvoering in 1742 is het
werk vrijwel ononderbroken
gewaardeerd, zij het dan dat
er in de loop der eeuwen no
gal eens aan is „gesleuteld",
(o.a. door Mozart). Tegen
woordig echter wordt de roep
om Barokmuziek in de origi
nele versie steeds sterker. Dit
betekent om.: véél kleinere
bezettingen en echte barokin-
strumenten of tenminste
nauwkeurige copiën hiervan.
Zoiets kan men met 120 zan
gers/essen en plm. 50 man
orkest natuurlijk moeilijk
waarmaken.
Pasveer zoekt het daarom vol
gens zijn zeggen dan ook
voornamelijk in een zo ge
trouw mogelijke weergave
van de oorspronkelijke parti
tuur, met gebruikmaking van
hedendaagse instrumenten.
De Messiah is een „klassiek"
oratorium; d.w.z., gecompo
neerd op bijbelteksten en uit
gevoerd door 4 solisten, koor
en orkest In de zgn. recitatie
ven (spreekzangen) wordt het
verhaal verteld door een van
de solisten. De aria's zijn
dichterlijke beschouwingen
hierover. In de koren wordt
vrijwel steeds het geloof, de
Dirigent Jan Pasveer wordt op
gevolgd door de Culemborgse
organist en koordirigent Bert
Lossing (34 jaar). Als koordi-
rectieleerling van Pasveer is
te verwachten dat hij diens
lijn in principe zal voortzet
ten. Volgens zijn zeggen ech
ter met dien verstande dat hij
voor een koor van de grootte
van „Con Amore" meer het
repertoire van de 19e en 20e
eeuw als ideaal ziet Wat
mijns inziens ook logisch
volgt uit hetgeen ik hierboven
opmerkte over de gewijzigde
opvattingen ten aanzien van
Barokmuziek in het algemeen.
„Con Amore" in uw belang
stelling aanbevolen.
Huub Buurman
Waar naar toe?
Zaterdag 7 december
LAK-theater-Levendaal (bo
ven Consumarkt), toneel
groep Theater speelt „Geen
mannen meer"; aanvang
20.15 uur.
Zondag 8 december
Stadsgehoorzaal-Nederlandse
Damkampioenschappen;
aanvang 11 uur.
Maandag 9 december.
LAK-theater-Levendaal (bo
ven Consumarkt), het Proef-
theater speelt De Grote Wolf
van Har aid Müller.
Dinsdag 10 december
Stadshoorzaal Concert Con
Amore, uitgevoerd wordt
Messiah van H&ndeL
Toneel in
Roelofarendsveen
Roelofarendsvcen De ko
mende twee zondagen geeft
de Toneelvereniging St Pan-
cratius uit Roelofarendsveen
in het dorpshuis De Alke
burcht haar traditionele na
jaarsuitvoeringen. De keuze
is dit keer gevallen op het
toneelspel „Ruitenvrouw"
van Wim Bischot De voor
stelling wordt onder regie
van Sjef Genang gespeeld in
een decor van Wils Hoogen-
boom. De voorstellingen be
ginnen om 20.00 uur precies.
Plaatskaarten zijn verkrijg
baar aan de zaal.
„De Grote Wolf'
terug in Leiden
Leiden Enige tijd geleden
besteedden wij op deze pagi
na aandacht aan Het Proef-
theater, dat eind september
in het LAK-theatar een uit
voering heeft gegeven van
„De Grote Wolf' van Harold
Milller. Dit gruwelijke anti-
oorlog-stuk schilderde de
reacties van een aantal men
sen op allerlei mensonwaar
dige en mensonterende toe
standen. De reacties op deze
eerste Leidse voorstelling (in
de regie van Rein Edzard)
waren zodanig, dat de
Leidse Schouwburg besloot
tot een herhaling op korte
termijn. Wie de voorstelling
twee maanden geleden ge
mist heeft (en wie het stuk
nog een keer wil ondergaan)
kan maandag a.s. weer in
het LAK-theater terecht.
Kaartverkoop
Schouwburgvoor
stellingen
Van een onzer verslaggevers
Leiden In verband met de
verbouwing van het schouw
burg-complex zijn enkele
wijzigingen gekomen in de
kaartverkoop voor de
schouwburgvoorstellingen.
Deze is nu als volgt gercgel-
d: Op maandag 9 december
van 17.00 tot 19.00 uur en
verder dagelijks van 9.00 tot
15.00 uur ('s zaterdags van
9.00 tot 12.00 uur, 's zondags
niet) in het bureau K Si O,
tijdelijk Caeciliastraat 20 en
's avonds aan de zaal. Tele
fonisch (uitsluitend op de
nummers 41200 en 31841)
van 9.00 tot 17.00 uur. Tele
fonische bestellingen kun
nen dagelijks worden afge
haald tussen 9.00 en 15.00
uur aan het bureau K O
en 's avonds uiterlijk tot
20.00 uur aan de zaal.
Paul de Vilder
exposeert bij
Heuff
Van een onzer verslaggevers
Wassenaar In Kunstzaal
„Hcuff" exposeert Paul de
Vilder vanaf volgende week
zaterdag schilderijen. De
opening geschiedt 's mid
dags om vier uur. De ten
toonstelling, die tot 5 janua
ri duurt, Is 's maandags tot
en met 'a zaterdags te be-
zlchtingen van tien tot vijf
uur en op dinsdagen ook
van acht tot tien uur. Op de
kerstdagen en Oud en
Nieuw is de kunstzaal geslo
ten.