ACCENT
deTijd
Behandeling
Baader is
moderne
foltering
HP
Chinezen mogen zich ontspannen
Paus wijst Jezuieten op
trouw en gehoorzaamheid
M. O.-STUDENTEN:
AFBRAAK ZONDER
VOORUITZICHTEN
Arm-in-arm op straat
Sartre na bezoek:
In gevangenis
solidair zijn met
gedetineerde
DONDERDAG 5 DECEMBER 1974
LEIDSE COURANT
Stuttgart De Franse filosoof Jean-Paul Sartre heeft
als zijn mening uitgesproken, dat de behandeling
van de leden van de Baader-ivfeinbof-beweging. In
Westduitse gevangenissen een moderne vorm van
foltering is, Sartre verklaarde dit na het gesprek
dat hij
in de gevangenis van Stuttgart
een uur lang met Andreas Baa
der voerde.
„Het zijn weliswaar geen folter
methoden als onder de nazi's,
maar als gevolg van de totale
afzondering treden er psychi
sche storingen op". Sartre ver
klaarde zich bovendien solidair
met de hongerstaking van de
gevangenen, omdat zij hiermee
het einde van hun tot het uiter
ste doorgevoerde isolatie willen
afdwingen. Om hieraan per
soonlijk mee te werken stelde
hij nog meer akties van zijn
kant in het vooruitzicht.
In dit verband riep hij alle Dui-
ters op om onmiddellijk een
internationaal comité op te
richten voor de verbetering van
de omstandigheden, waaronder
de gevangenen moeten leven.
Volgens de 60-jarige filosoof wil
de Westduitse justitie met haar
taktiek verdoezelen, <Jat het te
gen de Baader-Meinhofs te voe
ren proces een politiek karak
ter heeft. Om dit te bereiken
animeert zij de hongerstaking'
door geen einde te maken aan
de totale afzondering in de ge
vangenis. De gevolgen hiervan
kunnen dan volgens Sartre al
leen maar zijn, dat het de ge
vangenen onmogelijk gemaakt
wordt zich te verdedigen, of dat
zij sterven.
Uitdrukkelijk sprak Sartre zich
tegen terreur en geweld uit en
veroordeelde hij de moord op
de Berlijnse rechter Von
Drenkmann, die hem met een
Toch begin
afsluiting
Óosterschelde
grote ai schuw vervulde. „Van
uit mijn standpunt gezien", al
dus Sartre, „heeft de politiek
die noodzakelijk gevoerd moet
worden, geen Baader nodig en
het verlangde doel wordt ook
niet bereikt door de vorming
van dergelijke groepen". Hier
bij maakte Sartre echter uit
drukkelijk een onderscheid met
de bevrijdingsbewegingen in
sommige Zuidamerikaanse lan
den en wees hij op het gerecht
vaardigde karakter van de op
stand in Algerije.
liSl&LRS
Elsevier signaleert dat de belas-
tingvlucht uit Nederland in zes
jaar is verviervoudigd. Ook een
interview met O. Postma, direc
teur van het dagblad Trouw.
„Gebrek aan christelijke tole
rantie is de hoofdoorzaak ge
weest van het verval van de
christelijke pers in Nederland.
Men verwacht van ons dat wij
heiligen zijn. Als die gezindheid
niet verandert, zou ze op een
kwade dag wel eens de onder
gang kunnen bewerkstelligen
van de enige grotere protestan
te krant in dit land".
Het blad start een serie over „de
eeuwige revolutie" in Zuid-
Amerika. Het eerste artikel be
vat een interview met juntalei
der en president Pinochet van
Chili.
De Haagse Post heeft een inter-
i view met het scheidende hoofd
gevangenisweien dra. P. Aüe-
wijn. „Ik vind dat iedereen, van
de dominee tot en met de be
waarder, deel heeft aan de be
veiligende taak en dat, omge
keerd, iedereen, vanaf de por
tier, deel moet hebben aan een
stukje solidariteit met de gede
tineerde. Want als je vindt dat
het misdadigers zijn die veel
straffer aangepakt moeten wor
den en aan wie je eigenlijk de
pest hebt, dan moet je er niet
mee werken".
Voorts een beschouwing over de
mogelijke komst van een inter
nationale gastarbeidersvak
bond. De gastarbeiders verte
genwoordigen potentieel een
enorme macht. Er zijn er op het
ogenblik twaalf miljoen jn Eu
ropa, genoeg om een eigen,
tiende natie te vormen binnen
de EEG.
Vrij Nederland heeft een groot
interview met de uit de politiek
gestapte Anneke Goudsmit.
„Begrijpen wat kamerleden
zeggen, is bijna een vak apart
geworden, en iedereen doet
daaraan mee. Persmensen ook,
en televisiejoumalisten, behalve
Ton Planken van Den Haag
vandaag. Ze spelen allemaal
hetzelfde spel". Ook een sfeer
volle reportage over de deftige
„Groote Club" in Amsterdam,
die wegens geldgebrek moet
sluiten, met terzijde de voor
spelling dat de aloude Haagse
sociëteit „De Witte" hetzelfde
lot beschoren is.
Voorts een groot interview met
cineast Johan van der Keuken.
„Er zijn natuurlijk heel mooie
dingen gedaan in het genre
speelfilm, maar als geheel is het
een onmogelijke zaak, een zeer
kapitalistische onderneming
waar de critici in meedraaien.
En het is helemaal te gek dat
Wim Verstappen in Vrij Neder
land schrijft".
DEMEUWEUWE
De Nieuwe Linie wijdt een grote
beschouwing aan het niet be
staande Europa. Conclusie:
„Europa zal socialistisch zijn of
niet zijn. Omdat de socialisten
op Europees niveau verstek la
ten gaan, is de uiteindelijke
slotsom duidelijk: Europa zal
niet zijn". Ook een interview
m$t prof. Jaap de Haas. de man
achter het Medisch comité Viet
nam. Tuberculose blijkt een
groot probleem te zijn. „De zie
ke soldaten die de Saigonrege-
ring uit de gevangenis vrij laat,
verlangen natuurlijk naar hun
familie terug. Het zou onmense
lijk zijn deze mensen op te slui
ten in een sanatorium. Contac
ten en besmetting zijn dus on
vermijdelijk, maar ze scheppen
een ideale manier om deze ziek
te te verspreiden. Zo ideaal als
je zelden in de geschiedenis van
de geneeskunde hebt gehad".
Accent start deze week een au
thentieke serie artikelen, „Ul
tra" genaamd, over de wijze
waarop de Britse geheime
dienst al voor de oorlog in het
bezit wist te komen van de
geheime codemachine van het
Duitse leger. Ook een verhaal
over de Amerikaanse doctor
Mayer, die „heeft berekend dat
de Amerikaryen tezamen bier en
sterke drank gebruiken in hoe
veelheden, groot genoeg om
met de daarvoor gebruikte gra
nen 40 tot 50 miljoen mensen
per jaar te kunnen voeden".
De Tijd analyseert in zijn omslag
titel de vraag of Israël kan
blijven bestaan. Een onderdeel
van het beleid zal moeten zijn,
hoe men de zaken ook wendt
of keert, een gesprek met de
PLO. Een gesprek dus over de
stichting van een Palestijnse
staat. Israël kan niet langer vol
houden dat het dit gesprek wel
zal voeren met koning Hoessein
of met representatieve verte
genwoordigers van de Palestij-
nen op de westelijke Jordaan-
oever. Daarvoor is het nu te
laat.
Een beschouwing over tien jaar
volksliturgie mondt uit in de
conclusie: ,J>e invoering van de
volkstaalliturgie heeft maar
zeer gedeeltelijk de bedoelingen
van het Concilie verwezenlijkt
en er is zelfs een stilstand inge
treden" Want: „De activiteit
van de leken blijft in verreweg
de meeste missen beperkt tot
het opzeggen van een aantal
zinnen uit het boekje, een nogal
eenzijdige vorm van betrokken
heid".
Bisschop Ernst geeft commentaar
bij de kerkenconferentie van
Lunteren. „Laat de kerkelijke
scheiding steeds ondragelijker
voor ons worden en schenk ons
het geloof dat ons een maakt".
In de Groene Amsterdamme veel
aandacht voor .vrachtwagen
chauffeurs en hun dubieuze
staking voor hun bazen" en de
jeugdwcrkeloosheid. „In Arn
hem zijn 200 werkende jonge
ren zoek die hun recht hebben
op 1 of 2 dagen vorming per
week. Bij de huidige stand van
jeugdwerkeloosheid spelen ze
de werkgevers liever geen extra
argumenten in handen om hen
niet in dienst te nemen. Zo
werkt dat". Het dubbelartikel
constateert dat de Nederlandse
hulp aan Bangladesj de armen
nauwelijks ten goede komt „De
meeste projecten zijn gericht op
de industrie en op communica
tie. Industriële grondstoffen,
elektrische kranen, laboratoriu-
mapparstuur voor universitei
ten, baggerapparatuur, ra-
dioappratuur, elektrische in
strumenten voor de luchthaven
van Dacca, telecommunica-
tieapparatuur, enzovoorts".
MIDDELBURG (ANP) Begin
volgend jaar wordt begonnen
met het graven van bouwputten
in de monding van de Ooater-
schelde. In dase bouwputten,
waarvoor men een tijd van 1
jaar denkt nodig te hebben,'
wordt de stormstuw va» de
eaissondam verankerd en inge
bouwd. Dit heeft minister Wes
terterp van Verkeer en Water
staat op een persconferentie in
Middelburg bekend gemaakt
Zoals bekend heeft de regering
enige tijd geleden in Principe
beslist, dat de Óosterschelde zal
worden afgesloten door een
stormstuwcaissondam. De defi
nitieve beslissing valt pas over
anderhalf jaar, als onderzocht
is of de oplossing technisch en
financieel haalbaar is. In Zeel
and vreesde men dat de afslui-
tingswerken de komende an
derhalf jaar volledig stil gelegd
zouden worden door deze be
slissing.
Sartre in Stuttgart in gezelschap van de advocaat van Baader, Klaus Crotssant en
de vroegere studentenleider Daniel Cohrv Bendit.
DEN HAAG (ANP) De stille afbraak van bat
MO gaat moor door. terwijl er geen perspectief
op iets anders kan worden geboden en de autori
teiten rich niets gelegen laten liggen aas wat de
MO-«tndenten beweegt. Over bon en hun instellin
gen wordt billot under hen ook mur één oor
t staan inspraak tee te bannen En
dat terwijl da M O-studenten weten waar rij het
ovar bobben, omdat vrijwel allo MO atedauiuii
twee banen In de maateahappU ate an- rij
dage
a normale werkkring.
Dit viol op te maken, toen het landelijke actiecomi
té van MO-studenten een vergeefs opgenomen
vrije dag in Den Haag doorbrachten. Zij aouden
gisteren door de ooderwijaoommieeie van de twee
de kamer worde» gehoord over hu* problemen
ea over hun virie er op, aaaar vernaman te elfder
ure, dat ze niet konden worden uutvongen en dat
hun beaoek precies een week was uitgesteld.
De omstandigheden zijn voor de MO-instellingen
intussen zo beroerd geworden, dat het aantal
leerlingen aan het dalen is. Toch studeren er nog
zo'n 18.000 Nederlanders voor een MO-akte, van
wie 40 procent een baan heeft in het onderwijs.
De meeaten proberen in avondstudie zich te ont
wikkelen om in het onderwijs een (andere) positie
te krijgen. Ongeveer eenvijfde studeert voor de
zogenaamde huisakte.
Het actiecomité verlangt handhaving van het eer
ste graadsniveau en de overeenkomstige bevoegd
heid aan de MO-instituten, zolang zo'n opleiding
ook aan de universiteiten nog niet nader iü uitge
werkt De exparimantele opleidingen zijn typisch
lerarenopleidingen, terwijl aan de MO-instituten
ook tal van andere studeren: personen met een
administratief beroep, of werkzaam in laboratoria
van Universiteiten, hogescholen en bedrijfsleven,
en overigens bij de overheid en het bedrijfsleven.
PEKING (AFP) De
jatie is voltooid. Da vijanden van het
bewind rijn verdreven. Voor het CM-
neee volk is t» hst tijdstip aangebro
ken rich te ontspannen en atoh te
concentreren op de prodnktla-eisen.
Dit staat in het jongste nianmer van
de „Rode Vlag", het tijdschrift van de
Chinese communistische partij dat
leerstellige kwesties behandelt Het
blad roept de Chineaan in bewoordin
gen die al jaren in onbruik zijn ge
raakt, op tot „geestelijke ontspanning"
en „spontaniteit", ,JDe culturele revo
lutie duurt al acht jaar", aldus de
„Rode Vlag". Uit deae zin kan men
opmaken dat het blad de g» be
weging van kritiek op Li» Liao en
Confucius, zij het stilzwijgend, ook tot
de in 1986 begonnen culturele revolu
tie rekent
„Nu is het noodaeknlijk de grootse
resultaten die in de loop van deze
ontwikkeling verkragan zijn, te conso
lideren". Dane oproep tot consolidatie,
in feite tot normalisering van het da
gelijkse leven, valt samen met aanwij
zingen dat het Centrale Comité van de
partij onlangs heeft aangespoord tot
herstel van de bestuursstructuren in
China. De afgelopen weken zijn vele
waarnemers in Peking bovendien ge
troffen geworden door een duidelijke
ontspanning in het gedrag van de
gewone man en vrouw. Dit blijkt zo
wel uit details in de kleding, zoals het
dragen van veelkleurige sjaals, als uit
hun houding. Zo ziet men in de straten
van Peking steeds meer paartjes arm-
in-arm lopen en kan het, voor het
eerst sinds het begin van de culturele
revolutie, gebeuren, dat Chinezen
spontaan buitenlanders aanklampen
voor een praatje over koetjes en kalf
jes.
In de „Rode Vlag" staat voorts een
passage die uitgelegd kan worden als
een vrijwel algamocie amnestie voor
hen die in de afgelopen jaren .Jout"
zjn geweest". Het blad schrijft au:
„Ons land is goed, ons volk ls goed.
onze partij is goed, ons leger is goed
en onae staatsorganen zijn goed".
Gesprek met
Arabische
ambassadeurs
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse delegatie naar het Euro-
pees-Arabisch gesprek, de heer
H. Scheltema en de heer J. L.
Van der Kun, directeur Afrika
en het Midden Oosten van het
ministerie van Buitenlandse za
ken, heeft gisteren een gesprek
gehad met de hoofden van de
Arabische diplomatieke missies
in Nederland geaccrediteerd.
Bij het gesprek waren 16 Arabi
sche ambassadeurs en charge
d'affaires aanwezig. De ont
moeting vond plaats in het huis
van de heer Rabbani, consul
van Koeweit, in Den Haag.
Behandeling
van klachten
zwakzinnigen
UTRECHT De Nationale Zie
kenhuisraad heeft een werk
groep ingesteld die moet bekij
ken, op welke manier het best
de behandeling van klachten in
zwakzinnigeninrichtingen kan
worden geregeld. Prof. dr, J. F.
Rang, hoogleraar in het gezond
heidsrecht in Leiden en Ut
recht, heeft in zijn oratie in
1973 al gesuggereerd, in zieken
huizen, verpleeghuizen, psy
chiatrische ziekenhuizen en
zwakzinnigeninrichtingen
klachtencommissies in het le
ven te roepen voor patiënten en
cliënten.
1 ADVERTENTIEl
Paus Pa al us beeft In een toe
spraak tot de wereldconferen
tie van J«rieten in Vaticaan
stad de Jezuieten zeker twin
tig keer herinnerd aan de eer
bied die aij moeten betonen
voor hnn grondregels van
trouw en gehoorzaamheid aan
kerk an paus.
De paus die zei te spreken als
hoogste autoriteit van de Je
zuïetenorde, waarschuwde
voor „gevaarlijke afwijkin
gen". Hij spoorde de Jezuieten
aan hun „aggiornamento"
(vernieuwing) voort te zetten,
maar dan op een evenwichtige
en gezonde wijze en zonder
het beeld te wijzigen dat door
Ignatius, de stichter van de
orde is bepaald.
•De waarschuwing van de paus
wordt beschouwd als een dui
delijk antwoord op de gelui
den van bepaalde Jezuieten
om het tamelijk hiërarchisch
systeem van de orde te versoe
pelen. Hij waarschuwde ook
tegen het gevaar de dienst aan
de naaste ten koste te laten
gaan van de eigen geestelijke
verdieping.
In zijn latijnse toespraak van
5.500 woorden noemde de
paus verder de twijfels en de
moeilijkheden van de orde te
kenend voor de problemen die.
de gehele r.k. kerk momenteel
ontmoet „Uw sociëteit is een
test van de vitaliteit van de
kerk door de eeuwen heen. Zij
is misschien een zeer beteke
nisvolle smeltkroes, waarin de*
moeilijkheden, de bekoringen,
de inspanningen, de duur
zaamheid en de successen van
de gehele kerk elkaar ontmoe
ten".
„Iedere zoon van de kerk"
aldus de paus „is zich wel
bewust dat het bewijs van zijn
trouw berust op gehoorzaam
heid". Zooder gehoorzaamheid
kan het apostolaat volgens
hem niet vruchtbaar zijn. De
speciale gelofte van gehoor
zaamheid, die een aantal Je
zuieten aflegt is dan ook zo
benadrukte hij van funda
menteel belang voor de Jezuïe
tenorde.
De paus wees erop dat deze
band met hem de leden van
de orde altijd juist vrij ge
maakt heeft van belemmerin
gen van plaats en tijd, zodat
ze beschikbaar waren voor
wereldwijde taken. „Waarom
twijfelt u dan?", vroeg de paus
zich af. „Er ia absoluut geen
reden om aan te nemen dat
deze speciale gehoorzaamheid
nu ineens de geestelijke en
apostolische vruchtbaarheid in
de weg zou staan".
Hij waarschuwde verder tegen
het najagen van het nieuwe
terwille van het nieuwe, waar
bij achter alles een vraagteken
wordt geaet.
De gehoorzaamheid aan de
paus staat op de agenda van
de wereldbijeenkomst van de
Jezuieten. Een aantal wil deae
gelofte voortaan laten afleg
gen door alle leden om zo een
eind te maken aan „rangen"
binnen de orde. Velen zien de
ze gelofte minder als een strik
te gehoorzaamheid aan alle
leerstellige bepalingen van de
Heilige Stoel, dan als een ex
tra dienst aan de zending van
de kerk, zowel internationaal
aan de paus, als plaatselijk
aan de bisschoppen. Een ande
re groep zou wensen dat de
Jezuieten weer de „stoottroe
pen" worden van de kerk, die*
in blinde gehoorzaamheid zich
wijden aan de verdediging van
de juiste leer, zonder plaats
voor pluriformiteit
KERK
EN
WERELD
KORTE METTEN
Sinds de Jongste verkiezingen
in november bevinden rich in
het Amerikaanse congres
meer katholieken dan ooit te
voren in de geschiedenis van
de Verenigde Staten. Naar ait
een statistiek blijkt behoren
123 afgevaardigden tot de
katholieke kerk.
Als opvolger van de Fransman
Jean Gélamur (La Croix) is tot
voorzitter van de UCIP. de
wereldunie van de katholieke
pers, gekozen Louis Meerts
hoofdredacteur van de Gazet
van Antwerpen. Mgr. Jar que
wordt als secretaris-generaal
opgevolgd door pater Cheva
lier, die hoofd is van het kath
olieke fotopersbureau CIRIC
te Genève.
De Italiaanse bisschoppen
hebben de verantwoordelijke
instantiaa en alle borgen van
het land opgeroepen om de
pelgrims van het Heilig Jaar
in de geeet van christelijke
broederschap te ontvangen en
met paeeenrte maatregelen cri
minaliteit en gewelddadighe-
De bisschoppen vragen om
vooral de bedevaartgangers
ait de dorde wereld met grote
gastvrijheid te bejegenen.
De Hongaarse regering heeft
haar belofte om meer ka tec he
se op de scholen toe te staan
niet ingelost. Integendeel. In
dorpen waar reeds katechese
op school wordt gegeven, wor
den de ouders onder druk ge
zet om hun kinderen niet meer
naar deze lessen te sturen.
Openlijk wordt toegegeven,
dat het erom gaat het aantal
kinderen, voor wie godsdienst-*
onderricht wordt gewenst, be
neden de tien procent te krij
gen. In dat geval is het auto
matisch verboden om op
school nog langer katechese te
Katholieke maandbladen
vieren tweede lustrum
Twse katholieke maanrtbla-
dao „Confrontatie" an .Kruis
punt" haataan deae maand
tien Jaar.
Het gezineblad Kruispunt" is
in 1964 ontstaan uit de tijd
schriften van zeven orden en
congregaties, als een blad voor
„de christen van nu in de we-
reld van nu". Over de linkse
naam die het blad hier en daar
heeft, schrijft pater Augustijn
Lambert van Gelder, redaktie-
sekretaris en een van de op
richters in het jubileumnum
mer dat „Kruispunt" altijd ge
let heeft op de ontmoeting tus
sen de mensen in eik opzicht,
vooral ook over de situaties
waarin die ontmoeting stroef
ging. „Waar mensen in het ge
drang komen, daar dient opge
treden te worden. Of dat nu
over homofielen gaat, over
werkende jongeren of pries
ters die vanwege een huwelijk
aan de kant gezet worden".
Het abonncmcntenaantal cir
kelt de laatste jaren rond de
vijftigduizend. Er ia een zekere
verschuiving van oudere lezers
naar jonge gezinnen. Ongeveer
tweeduizend schoolklassen ge
bruiken het blad als lesmate
riaal.
Vijf van de acht redaktieleden
zijn pators De toekomst van
het blad is volgens pater Van
Gelder niet zo rooskleurig van
wege de gigantisch stijgende
kosten:
Evenmin als „Kruispunt" zal
„Confrontatie" haar tienjarig
bestaan vieren In het novem
bernummer schrijft het blad.
dat er in katholiek Nederland
niets te vieren is. „De toestand
is, na tien Jaar, alleen maar
treuriger".
Wel is „Confrontatie" bereid
in december of begin januari
een dag voor persoonlijke ont
moetingen te organiseren, die
vrij zal zijn van olie polemiek
of demonstratie, indien hier
voor voldoende belangstelling
bestaat
„De uitvoerige niets aan dui
delijkheid overlatende geloofs
belijdenis van paus Paulus zal,
goed hoorbaar gezegd, regel
na regel bevestigd kunnen
worden door een én indivi
dueel én toch gezamenlijk, ik
geloof'.
„Confrontatie" aldua de
doelstelling op de voorpagina
van het blad wil zich inzet
ten voor de conciliaire ver
nieuwing in geloofs- en gezag-
strouw" en „wil de invloeden,
die het aggiornamento afrem
men of ondergraven, bestrij
den"
Het blad wordt geleid door de
heer J. Bang nerts uit Heerlen.
Tot eind 1972 werd hij nis
redakteur bijgestaan door de
heer J. As berg uit Bloemen-
Nieuw onderdak voor P.M.W.
Na een voorbereiding van
ruim twae Jaar in totaal was
het deae week aover, dat di
recteur Jos A A Schoenma
kers van de Pauae!l*e Missie
werken Nederland aijn rela
tie* officieel kon ontvangen
in het nieuwe pand van bet
nationaal bureau aan de Laan
van Nieuw Oost indië 191 te
Den Haag.
Velen waren gekomen, sommi
gen met geschenken maar al
len met goede wensen, om de
ingebruikneming mee te ma
ken van de nieuwe huisves
ting, die in de plaats is geko
men van de oude vertrouwde
aan de Laan Copes van Cat-
tenburch.
De voornaamste reden van de
wisseling van onderdak lag
wel in de omstandigheid, dat
de ingrijpende renovatie,
waaraan het oude gebouw toe
was, niet zonder grote moei
lijkheden voor het werk en
voor de particuliere bewoners,
die er ook nog waren in het
oude huis. kon worden uitge
voerd. Bovendien leek het be
ter een scheiding aan te bren
gen tussen werk- en woon
ruimten, onder meer van dc
directeur. Dit is nu gereali
seerd, zodat het nieuwe pand
alleen het bureau met alles
wat daarbij hoort, huisvesting
biedt.
De aankoop van het nieuwe
pand kon goeddeels worden
gefinancierd uit dc opbrengst
van het oude. Men kon boven
dien beschikken over een spe
ciale bijdrage buiten bezwaar
van de P.M.W Het resultaat is
een goed geoutilleerd en on
derhouden pand, waarbij de
goede verbindingen met het
openbaar vervoer een voorte
ken kunnen zijn voor die met
de rest van de wereld.
4 1