ACCENT
deTijd
I
Episcopaat besluit
tot landelijk
pastoraal overleg
Ik ben niet
uit op
machtspositie
übliek akkoord
met boete bij
—winkeldiefstal
*9
"rS
fWl
Van Agt: abortus
is mij kabinets
crisis waard
SÜNSRS
i^eel gezins
verzorgsters
op grens van
minimum
loon
Mgr. Gijsen wacht nog af
If
Egkl
fBlB
Bh
Pompbedienden
(NVV) gaan akkoord
met vroege sluiting
1P7|)ONDERDAG 14 NOVEMBER 1974
l97£Oj
-p
LEIDSE COURANT
(Vane
r verslaggevers)
pi!
STERDAM - Wanneer het winkelbedrijf in Neder
land een redelijk boetesysteem zou invoeren om
winkeldiefstal te bestrijden, zou het publiek daar
positief op reageren. Alle maatregelen trouwens die
kunnen dienen om diefstal te voorkomen, zullen
door de klant worden aanvaard. Deze conclusie
onclusies komen naar voren in het rapport „Mijn
en dijn in Nederland" waarin de resultaten zijn
vastgelegd van een onderzoek naar het normbesef
in verband met winkeldiefstallen, dat in opdracht
van de Raad voor het Grootwinkelbedrijf is ver
richt.
j)e invoering van een boetesys-
1 teem draagt echter op den duur
gevaarlijke neveneffekten in zi
ch, aldus het rapport. Het is
j niet denkbeeldig dat het delikt
erdoor van karakter zal veran
deren. Winkeldiefstal is nu in
de ogen van het publiek een
I misdrijf dat zwaar veroordeeld
moet worden. 84 procent van de
ondervraagden bleek het een
„minderwaardige zaak" te vin
den, 93 procent vond diefstal
uit een kleine zaak „heel erg".
Wanneer de enige sanctie op
1 winkeldiefstal een eenvoudige
transactie van administratieve
aard wordt, komt de overtre
ding gemakkelijk in de sfeer
van de risico-berekening, en zal
hij niet langer meer in morele
termen beoordeeld worden, al
dus het rapport. Als het risico
de enige barrière vormt die de
winkeldief of dievegge moet ne
men, is de voornaamst scrupule
weggevallen. Daarom dient
winkeldiefstal de status van een
moreel veroordeeld vergrijp te
houden, anders is er een toene
ming van het delikt te verwach
ten, aldus het rapport,
[et rapport „Mijn en dijn" bevat
veel onthullend cijfermateriaal.
Zo schat het publiek dat 29
procent van de Nederlandse
volwassenen wel eens iets uit
een winkel heeft weggenomen.
Jongeren beneden 25 jaar be-
groten dit aantal zelfs op 35
procent. 22 percent van de on
dervraagden zei wel eens in de
verleiding te zijn geweest iets
uit een winkel te stelen. 10 per
cent gaf toe inderdaad wel eens
een winkeldiefstal te hebben
gepleegd, waarvan echter 9 per
cent als kind en slechts 1 per
cent als volwassenen. Voorts
bleek 18 procent van de onder
vraagden als „potentiële dader"
uit de bus te komen - mensen
die het van zichzelf kunnen
voorstellen dat ze het delikt wel
eens zouden kunnen plegen.
Deze groep werd meer aange
troffen bij jongeren met gemid
deld een iets hogere opleidng
dan bij de andere ondervraag
den. Het stelen van iets kleins,
bijv. een ballpoint, moet vol
gens de overgrote meerderheid
der geënquêteerden (63 percent)
worden afgedaan met een
waarschuwing, terwijl op het
stelen van iets groots, bijv. een
radio, een boete zou moeten
staan van tweemaal de waarde
(35 percent).
De Groene Amsterdammer heeft
een interview met minister Dui-
senberg. „We zitten nu in een
situatie waarin de uitvoer veel
minder snel zal stijgen en de
binnenlandse bestedingen gesti
muleerd worden. Daardoor
kunnen we iets doen aan de
merkwaardige discripantie in
de Nederlandse economie: dat
de op export gerichte bedrijven
behoorlijke winsten maken, en
vooral de op het binnenland
gerichte bedrijfstakken in
moeilijkheden verkeren".
Een beschouwing over de metro-,
misere in Amsterdam besluit:
„een schorsingsprocedure in de
PSP tegen wethouder Riethof,
dreigementen met extra gewes
telijke vergaderingen en terug
roepingsprocedures binnen de
PVDA, een burgemeester die er
het bijltje bij neer wil leggen.
De polariserende metromodder
spoelt zelfs de Amsterdamse
raadzaal binnen, ondanks de
trouwe wacht van de politie".
DE NIEUWE UNIE
De Nieuwe Linie signaleert dat de
politie momenteel twee maal zo
vaak schiet als tien jaar gele
den. „Wanneer de omstandighe
den noodzakelijk maken dat
steeds vaker wordt geschoten,
is er vredelievender materiaal
denkbaar. Een wapen dat men
sen desnoods verwond of bui
ten bewustzijn brengt, maar
niet doodt Want niets is on
rechtvaardiger dan het voltrek
ken van een doodstraf waarbij
niet eens een rechter of advo
caat te pas is gekomen".
Minister Van Agt wordt bondig
afgedaan met de opmerking:
„het verschil tussen hem en zijn
kapsel is dat het laatste nooit
r> de v
r zit".
Ook een groot interview met der
de werelddeskundige prof. W.
Wertheim.
Een reportage uit Suriname con
stateert dat 71 percent van de
bevolking onder het bestaans
minimum leeft.
Het omslagartikel van Accent
gaat over CNV-voorzitter Jan
Lanser die „bezit" geen vies
woord vindt „De werknemer
die een winstaandeel krijgt zal
zich meer verantwoordelijk
voelen voor de gang van zaken
in het bedrijf. Maar hij zal dien
tengevolge ook gevoeliger zijn
voor de noodzaak van medebe-
slissingsbevoegdheid".
Ook een gesprek met mevr. ir. N.
de Ruiter, voorzitster van het
comité „jaar van de vrouw".
„Waarom hebben de vrouwen
vertrekken? Bij de kinderen
kan ik het me voorstellen, maar
bij de vrouwen, nee.... vrouwen
hebben zelfs grotere opnameca
paciteit dan de man.
rtn hervormd
II nedertood
In Hervormd Nederland een ge
sprek met de gevangenispastor
Nico ter Linden. „Het is een
voorrecht de gevangenen te le
ren kennen. Naast het onduld
bare gedrag ontdek je veel an
dere kanten. Hun delict wordt
vaak heel begrijpelijk en er ko
men ook zulke enige dingen
naar voren dat het helemaal
niet moeilijk is hen sympathiek
te vinden".
In Elsevier verklaart minister
Van Agt, dat de abortuskwestie
hem een kabinetscrisis waard
is. Ook: „het zou kiekeboe spe
len zijn om te ontkennen dat er
tussen minister Vorrink en mij
over deze kwestie grote me
ningsverschillen liggen". En:
„ik vind wel dat de CHU over
,3en wettelijke regeling van dit
onderwerp op één lijn moet
kunnen komen met de A.R. en
K.V.P., anders zie ik de toe
komst van het CDA zeer som
ber in".
Het omslagartikel gaat over Jas-
ser Arafat, „de doodsvijand
van Israël". De rol die hij in de
Verenigde Naties denkt te spe
len, omschrijft hij als volgt:
„Wij zetten de strijd voor de
ontmanteling van Israël voort
Het getto Israël moet vervan
gen worden door een Palestijn
se natie waarin een meerder
heid van de bevolking Arabisch
dient te zijn".
tussen Wim Kok en Mij", Maar:
„de vakbeweging is altijd ver
deeld geweest. Ik zie daar de
ellende niet van in. Juist door
te discussieren word je steeds
gedwongen jezelf af te vragen:
zit ik wel goed? Waarom zou
den we ervan uit moeten gaan
dat de vakbeweging altijd de
wijsheid in pacht heeft?"
In een analyse van de abortusdis
cussie deze kritiek: „in plaats
van te erkennen dat de medi-
sche-ethiek geëvolueerd is en
garanties te scheppen voor indi
viduele vrijheid van artsen en
patiënten binnen de grenzen
van wat een groot aantal artsen
acceptael vindt, en ook binnen
de grenzen van zich maatschap
pelijk ontwikkelende ethische
normen, voelt een man als Van
Agt zich dan plotseling gedwon
gen om echt te kiezen".
Voorts in het blad alles over de
Franse communistische partij.
Ook ruime aandacht voor boe-
Vrij Nederland probeert de vraag
te beantwoorden hoe PvdA-le-
den reageren op het kabinet
Den Uyl. „Het eerste zeer op
vallende gegeven is wel, dat in
alle gewesten de laatste maan
den het ledental niet onaanzien
lijk terugloopt. Voor het eerst
sinds lange tijd melden de nieu
we leden zich niet meer spon
taan aan en het zijn er in
ieder geval te weinig om het
normale ledenverlies te com
penseren".
Veel in het blad over de Baader
Meinhof-groep. „De onverzette
lijkheid waarmee een man als
Hoger Meins zich vrijwillig
doodhongerde om enkele prin
cipiële gevangeniscondities af
te dwingen, grijpt je naar de
keel en als er weer eens van
fout moet worden gesproken,
dan bij de Westduitse justitie
die zelf praktiseert wat ze de
leden van de Baader Meinhof-
groep voor de voeten werpt".
De Tijd publiceert in zijn omsla
gartikel „De waarheid over Ro
nald Augustin". Daarbij dit
commentaar: „Op grond van
een overdreven zucht naar be
veiliging die overigens kenmer
kend is voor de houding van de
Westduitse politie, justitie en
een deel van de pers, in de hele
Baader Meinhof af faire, hebben
de verantwoordelijke instanties
en personen zich te weinig afge
vraagd of er alternatieven voor
hun handelwijze te bedenken
waren die tot hetzelfde doel
zouden leiden, maar die minder
gevaarlijk dicht het grensge
bied naderen waar het publieke
rechtsvaardigheidsgevoel over
gaat in wraakzuchtige onmen
selijkheid".
Voorts licht het blad de leiding
van de Nederlandse eredivisie
clubs door. AZ en FC Den
Haag komen het best uit de
bus, FC Utrecht en NAC het
slechtst
In het Noodengelse Indus- F 1
fiestadje Halifax heeft een
rouw gisteren twee eieren
aar koningin Elisabeth ge-
ooid toen deze tijdens een
ezoek aan het stadje in haar
uto stapte. Geen van 'de
ieren trof doel; wel spatte
en ervan tegen de limousine
iteen. De vrouw werd gear-
festeerd.
UTRECHT - „Wij achten
het' langzamerhand on
aanvaardbaar, dat een
groot gedeelte van de
werkers waarop de ge
zinsverzorging draait
nog steeds niet of nau
welijks boven de mini
mumloongrens uitkomt.
Hierdoor kan mede geen
sprake zijn van een
kwaliteitsverbetering
van de dienstverlening".
De stichting centrale raad voor
gezinsverzorging zegt dit in een
nota waarin zij commentaar
geeft op de begroting van het
ministerie van CRM van 1975.
In verband met het streven, gelei
delijk minder bejaarden in te
huizen op te nemen, staat op de
begroting een extra toewijzing
voor ongeveer 1650 part-time-
bejaardenhelpsters. Over het
daarvoor uitgetrokken bedrag
zegt de raad, dat dit erop neer
komt dat de part-timers ron
dom de minimumloongrens zul
len worden gehonoreerd. De
raad meent, dat het bedrag
moet worden verhoogd, zodat
personeel kan worden aange
trokken en opgeleid dat aan de
te verwachten behoefte kan vol
doen. Juist bejaarden die niet
in een bejaardenoord worden
opgenomen maar thuis blijven,
hebben volgens de raad een
kwalitatief betere behandeling
nodig, hetgeen hogere eisen
stelt aan de verleende hulp.
UTRECHT. (ANP) Kardinaal Alfrink ziet, spe
ciaal voor wat de inhoud aangaat, veel positieve
kanten aan de jongste bisschoppensynode. Dat zei
hij op de in Breda gehouden, maandelijkse bis
schoppenvergadering tijdens een kort verslag van
de synode, die van 27 september tot 27 oktober
in Rome is gehouden. Het episcopaat heeft op de
vergadering tot een derde landelijke pastoraal
overleg besloten. Mgr. Gijsen onthield zich van
stemming.
Op de bisschoppensynode hebben zich volgens
kardinaal Alfrink vooral de jonge kerken duidelijk
laten horen, in openhartige en intelligente inter
venties. Hartverwarmend waren enerzijds hun
roep om een ruimere plaats voor de eigen cultuur
in hun geloofsgemeenschappen en anderzijds hun
krachtig verlangen naar blijvende verbondenheid
met de paus, het wereldepiscopaat en de universe
le Kerk.
Twee stromingen tekenden zich, aldus de kardi
naal, in de interventies en alle gedachtenwisselin-
gen op de synode af: de vraag naar ruimere
armslag voor Vrijheid en creativiteit en de huiver
voor het toekennen daarvan. Dat gold kennelijk
ook voor de commissie die het slotdocument moest
opstellen. Vandaar dat zij met een onbevredigend
stuk voor de dag kwam, dat niet werd aanvaard.
Het nieuwe stuk is in de ogen van kardinaal
Alfrink aanzienlijk beter.
Op de negatieve zijde van de balans schreef de
kardinaal enkele werkmethodes van de synode.
Soms moest worden gesproken of zelfs gestemd
over documenten voor het lezen waarvan de syno-(
devaders weinig of geen tijd hadden gehad.
Kardinaal Alfrink heeft uit de synode de vraag
zien rijzen hoe de Kerk zich tegenover de tekenen
des tijds moet opstellen. Vrijwel overal in de Kerk
is het denkbeeld doorgebroken dat de lokale ker
ken in overleg met Rome en elkaar moeten zoeken
naar wegen waarlangs grotere vrijheid en decen
tralisatie tot stand kunnen worden gebracht, waar
dat mogelijk en wenselijk is, om aan de plaatselij
ke kerken een eigen gezicht te geven. Blijft dat
achterwege, dan kan het gevaar doemen dat de
kerk de enorm grote goedwill die zij geniet, gedeel
telijk verspeelt
De bisschoppen besteedden gisteren veel tijd aan
een terugblik over het tweede landelijk pastoraal
overleg van 30 augustus t/m 1 september jl in
Noordwijkerhout. Zij besloten ten aanzien van de
aanbevelingen van LPO een belangrijkheidsver
klaring af te geven en de geloofsgemeenschap op
te roepen ze naar wenselijkheid in praktijk te
brengen. Zij zullen de daarvoor in aanmerking
komende aanbevelingen voorleggen aan de kath
olieke schoolraad, het katholiek maatschappelijk
beraad, de raad van overleg, de bisschoppelijke
beheerscommissie, de nationale raad voor liturgie
en het bedrijfsapostolaat, met het verzoek binnen
een half jaar een reactie in te dienen.
Weer andere aanbevelingen van LPO II betreffen
de instelling van een landelijke werkgroep voor
het gezin, van een vicariaat voor de zielzorg onder
de buitenlandse werknemers en van een advies
commissie voor een op te richten raad voor kerk
en samenleving. De bisschoppenconferentie be
sloot hierover advies in te winnen.
De bisschoppenconferentie besloot in principe tot
een derde landelijk pastoraal overleg, echter niet
voor april 1976. Eerst moeten de aanbevelingen
van LPO II behoorlijk zijn verwezenlijkt Het
onderwerp zal echter worden êarfwarwls, mogelijk
aan de hand van de doorwerking van LPO II. De
bisschop van Roermond, mgr. Gijsen, onthield zich
van stemming in afwachting van nadere gegevens
over opzet en thema van LPO III.
1
1
V V
-1
wH m
Goedkoper dan alle andere.
Zeker als u zich abonneert:
f 11.70 per half jaar 45 ct per gids!
Bel 020-65232
of schrijf Antwoordnr. 70,Amsterdam.
Postzegel hoeft niet.
Van Kemenade (onderwijs):
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Van
Kemenade van Onderwijs
heeft gisteren in de Tweede
Kamer opnieuw krachtig ont
kend dat hij bezig is de macht
naar zich toe te trekken. Hij
zei, dat de overheid door het
voeren van een aktief beleid
probeert haar deel van de ver
antwoordelijkheid voor het
onderwijs waar te maken.
De twijfels bij ARP en KVP
over de toekomstige positie
van het christelijk onderwijs
in de diverse verzorgings
diensten rond het onderwijs
zijn volgens Van Kemenade
ongegrond.
Minister Van Kemenade sprak
verder tegen, dat de basis on
voldoende gelegenheid en
ruimte zou hebben voor in
spraak. Zo wil hij „het veld"
een half jaar of een jaar de
tijd geven om commentaar te
leveren op het komende on-
derwijscontourenplan, In dit
plan, dat binnen enkele weken
wordt verwacht, zal de minis
ter zijn visie geven op de ont
wikkeling van het onderwijs
tot het jaar 2000.
Spreiding van examens
Staatssecretaris Veerman van Onderwijs overweegt twee
mogelijkheden om tot spreiding van examens te komen. De
eerste is dat gespreid In de tijd tentamens over vakken
worden afgenomen met na afloop de toekenning van het
diploma. De andere mogelijkheid is de leerstof In gedeelten
per vak te examineren. Veerman vertelde dit gisteren in de
Tweede kamer.
De staatssecretaris voelde niets voor het idee van de WD
om terug te keren naar de vroegere situatie met een mondeling
examen. Dat zou dan weer een momentopname van kennis
en vaardigheden worden.
De examentoets vond hij nog niet helemaal volmaakt. De
techniek van dit systeem, dat nog slechts een paar jaar is
beproefd, zal de komende jaren worden verfijnd en verbeterd.
Toelating kleuterscholen
Minister van Kemenade is niet kinderen die vóór 1 oktober 4
van plan de toelatingsleeftijd jaar worden. Deze groop mag
voor de kleuterschool van 4 in augustus en september wor-
jaar te verlagen. Hij wil een den toegelaten,
uitzondering maken voor de
Leerplichtwerkloosheid
Minister Van Kemenade vindt het onjuist de zorgwekkende
werkloosheid onder 15-jarigen uitsluitend toe te schrijven aan
de invoering van de tweedaagse leerplicht. Volgens hem is „de
tweedaagse" één van de vele oorzaken.
Volgens de bewindsman kan het effekt van de maatregel, om
werkgevers die een gedeeltelijk leerplichtige in dienst hebben
een stimuleringspremie van 20 gulden per week te geven, thans
nog niet worden overzien- Hij zegde toe, tijdig met zijn
ambtgenoot Boersma van Sociale Zaken te overleggen over
de oventuele voortzetting en toereikendheid van deze maatre
gel-
Gelijke schooltijden
Het ligt niet op de weg van
de centrale overheid maatre
gelen te treffen, zodat het
kleuteronderwijs en het lager
onderwijs gelijke schooltijden
krijgen, zo heeft staatssecreta
ris Veerman de Tweede Ka
mer laten weten.
Volgens de bewindsman zullen
de besturen van de scholen
zelf veeleer de gevraagde
maatregelen moeten treffen.
Een probleem is, dat de aan
tallen lesuren op de kleuter
scholen en de lagere scholen
verschillend zijn.
De echtgenote van de Engelse graaf Luncan verlaat hier
het politiebureau In Londen, na verklaringen te hebben
afgelegd over de toedracht van de moord vorige week door
haar man op de verzorgster van haar drie kinderen. Lady
Luncan was kort tevoren uit het ziekenhuis ontslagen. Zij
werd door haar nog voortvluchtige man ernstig aan het
hoofd gewond.
Amersfoort (ANP) Vertegenwoordigers van de In
de „Industrie bond NVV georganiseerde pompbe
dienden zijn unaniem vóór verplichte sluiting van
benzinepompen 's avonds om acht uur om ze tegen
overvallen en diefstallen te beveiligen. Pompen die
open moeten blijven moeten dan aan speciale veilig
heidseisen voldoen, met name dubbele bemanning.
Dit hebben de NW-pompbedien-
den gisteren tijdens een beraad
in Amersfoort vastgesteld. Zij
bespraken eerst een enquête
gehouden op initiatief van de
werkgroep beveiliging benzi
nestations onder 400 van de
18.000 pompbedienden. Ruim 62
pet 1
plichte sluiting, omdat meer
dan de helft van de overvallen
plaatsvindt in de avonduren.
Voor alternatieve beveiliging (stil
alarm, acoustisch alarm, lichta-
larm, honden e.d.) voelen de
NW-pompbedienden niets.
Sommige van deze beveiligin
gen werken naar hun mening
paniek jn de hand.
De pompbedienden klaagden, dat
hun benzinestations door de
uitbreiding van het assortiment
aantrekkelijke objecten voor
dieven zijn geworden. Hoewel
zij er extra aan verdienen de
meeste pompbedienden werken
'op basis van minimumloon plus
fooi), voelen zij zich toch ook
extra bedreigd door de grote
reeks artikelen, die zich niet
meer beperkt tot artikelen en
diensten voor de autogebrui
kers. In benzinestations zijn
zelfs panties, horloges, paper
clips, poppen, puzzels, sherry,
bier en bloemen te koop. NW-
secretaris, J. Meynikman ver
klaarde dat de werkgroep bin
nenkort het eindrapport gaat
opstellen.
60-jarige Schillebecckx
NIJMEGEN (ANP) „De theolo
gie dreigt soms door haar Jar
gon cn ingewikkelde probleem
stelling afgesloten (c raken
van de gemeente van God en
zal naar de gemeente van God
terug moeten. Ik hoop daaraan
te kunnen bijdragen. De wens
dat de geest mij niet met rust
mag laten zoals Bas van
Iersel heeft gezegd is mij
daarom uit het hart gegrepen".
Aldus prof. dr. E. Schlllcbeeckx
in een eerste reactie op do aan
bieding van twee feestbundels,
die hem bij gelegenheid van
zijn 60ste verjaardug dinsdag
middag werden overgereikt.
Namens de redactie en lezers van
het Tijdschrift voor Theologie,
waarmee Schillebecckx sinds
de oprichting in 1961 verbon
den is geweest, werd hem door
prof, dr. F. Haarsma een spe
ciaal nummer aangeboden mot
zestien bijdragen over „de posi
tie van de theoloog" in sumerile-.
ving en kerk.
Namens het internationale tijd
schrift „Concilium" waarvan
Schillebeeckx een van de op
richters is cn waarin de verde
digers van het Vaticaanse Con
cilie met elkaar samen werken
werd hem vervolgens door
prof dr. B. van Ierscl een"feest
bundel aangeboden dat gewijd
is aan het „leven uit de geest".
