Wapenstroom
naar het
Midden-Oosten
Financiën bisdom bevredigend,
maar vooruitzicht niet
Korte metten
DODELIJKE DIPLOMATIE
IN DE WOESTLIN
CONFERENTIE OVER TIEN JAAR
DECREET VOOR OECUMENE
STUDENTEN VASTEN BIJ
CONFERENTIE OVER VOEDSEL
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Cijfers over recente wapenverschepingen naar het
Midden-Oosten moeten met een flinke schep zout
genomen worden. Bewapeningswedlopen zijn geen
gebeurtenissen voor toeschouwers, en regeringen die
wapens leveren aan dit lichtontvlambare gebied
houden hun wapenverkopen niet alleen geheim, zij
hebben ook geen gewetenswroeging over rapporten
waarin zij hun activiteiten - hoe waar die ook mogen
zijn - ontkennen of diep betreuren
Aan de andere kant is er voor de belanghebbende
partijen reden genoeg om valse rapporten te versprei
den. Niettemin is het mogelijk de totale hoeveelheid
en de kwaliteit van de wapens die de oorlogvoerende
landen bereiken, te taxeren. Precies een jaar na het
neerleggen van de wapens lijken de wapentranspor
ten in dit gebied ongekende hoogten te bereiken.
In minder dan drie weken oorlog, vorig jaar oktober,
wisten de belangrijkste landen er meer tanks door
te jagen dan bijv. hét Britse leger in huis heeft, en
daarbij nog eens evenveel vliegtuigen als de RAF tot
zijn beschikking heeft. Israël, Syrië en Egyptehebben
bij elkaar minder inwoners en heel wat minder
middelen dan bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk;
zij stonden aan het eind van de oorlog voor het
probleem hun legers opnieuw te bevoorraden en wel
met de grootst mogelijke spoed.
Elke staat in het Midden-Oosten is in grote mate
afhankelijk van andere mogendheden voor de aan
voer van technisch hoogwaardige produkten als vlieg
tuigen, gewapende voertuigen, raketten, radarinstalla
ties en computers; er zijn slechts vier grote leveran
ciers: de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, Frankrijk
en Groot-Britannië.
Om verschillende redenen hebben de leveranciers
hun wapenverschepingen gedurende de eerste zes tot
acht maanden na de oorlog sterk beperkt. De werke
lijk koortsachtige bewapening begon pas in de lente
en versnelde aanzienlijk, zowel in volume als in
technische vervolmaking, gedurende de laatste twee
maanden.
Gedurende de oorlog vervoerde de Amerikaanse
luchtbrug ongeveer 1000 tanks naar Israël, terwijl
Syrië ongeveer evenveelvan Rusland ontving. Egypte
ontving geen enkele tank. Sadat beweert dat dit een
van de belangrijkste redenen was waarom hij bereid
was tot een staakt het vuren.
In november 1973, direkt na beëindiging van het
gevecht, stuurde Rusland als tijdelijke hulp ongeveer
40 Mig-21 straaljagers en 600 tanks naar Egypte. Syrië
ontving in de vier maanden daarna enkele tientallen
vliegtuigen en ongeveer 500 nieuwe tanks om zijn
verliezen goed te maken.
Ondertussen stelden de Verenigde Staten hun lever
anties van 50 Phantom-straaljagers, 200 tot 250 Pat-
ton-tanks, laser-gerichte bommen en grond-tot-grond-
raketten. uit Doel van dit uitstel, zoals later medege
deeld, was het opbouwen van een eigen inventaris
(erg aangetast door de nood-luchtbrug) en het voorko
men van provocaties jegens de Arabische landen
tijdens de vredesonderhandelingen. In een ander licht
bezien kon er sprake zijn van dwang tegen Israël
om concessies te verkrijgen.
President Sadat kreeg in die periode van Russische
zijde te horen dat aanvragen voor wapens „bestu
deerd werden", waarop hij verontwaardigd meedeel
de: „Ik kan geen zes maanden wachten" en „Ik zal
andere bronnen moeten gaan aanboren".
Het zou - politiek bezien - voor de Verenigde Staten
onmogelijk zijn geweest aan Egypte de zogenaamde
dodelijke wapens te verkopen, hoewel Sadat ze gaar
ne wilde hebben. In praktijk was hij dus in onderhan
deling met Groot-Brittannië, en in het bijzonder met
Frankrijk. Sinds het bestaan van een Frans wape
nembargo was het voor andere - niet strijdende -
Arabische landen gewoonte wapenorders in Fran
krijk met Saoedi-Arabisch geld te financieren. Aldus
besloot Frankrijk 70 Mirages III en 32 nieuwe (type
F 1) aan Saoedi-Arabië. Abu Dhabi en Koeweit te
verkopen. Er werd in Parijs niet aan getwijfeld dat
veel van dit materieel in Egypte terecht zou komen,
zoals met een deel van de 110 Libische Mirages ook
al gebeurd was.
Deze Mirages zouden nauwelijks voldoende zijn om
de oktober-verliezen van Egypte teniet te doen, de
leveranties daarvan zouden niet voor het einde van
het jaar beginnen. Begin juni kwam het tot een echte
escalatie: Rusland leverde twee eskaders Mig-23's aan
Syrië, in hoofdzaak om het afgedwaalde Egypte
devoordelen van Russische wapenleveranties te schet-
Deze supersonische draaivleugel gevechtstoestellen,
nu voor het eerst actief buiten Russische grenzen,
waren partij voor de Israëlische Phantoms. Reden
waarom Israël injuli afzag van de aanschaf van de
naar verhouding goedkope YF 16 of YF 17 en in
plaats daarvan verzocht zo spoedig mogelijk de
nieuwste Amerikaanse gevechtstoestellen de F-14 en
F-15 geleverd te krijgen. Kort daarna brak de vloed
golf los.
Tijdens de maanden juli en augustus oefende Israël
druk uit op de V.S. de wapenleveranties zo snel
mogelijk uit te voeren, met als reden dat Syrië nü
in staat was onafhankelijk van Egypte ten strijde te
trekken.
Op 30 augustus verklaarde president Sadat dat er
nieuwe toestellen onderweg waren om de 120 verloren
gegane te vervangen, welke door „bevriende Arabi
sche staten" voor Egypte aangeschaft waren.
Deze openbaring voltrok zich één dag na het opheffen
van het Franse wapenembargo en werd direkt ge
volgd door rapporten waarin stond dat Frankrijk met
Egypte overeengekomen was 50 Mirages F I te leve
ren en daarbijSyrië te voorzien van een modern
radar-netwerk. (De Franse regering ontkende deze
rapporten officieel).
De rantsoenering van Russische zijde aan Egypte
werd opnieuw bekeken, omdat Egypte er in geslaagd
was elders aan materieel te komen. Sadat deelde op
7 september mee dat Rusland eindelijk gevolg begon
te geven aan de Egyptische verlangens. Er waren nog
wel moeilijkheden maar een recent bezoek van minis
ter Fahmi aan de Russische hoofdstad was succesvol
verlopen.
Sinds begin september verschenen er aan de lopende
band rapporten over wapenhandel In het Midden-
Oosten. Rond 15 september verscheen een rapport
waarin werd meegedeeld dat er in een geheim Engels-
Israëlisch overleg tot leverantie van 400 Centurion-
tanks besloten was, de ultra-moderne Mig-25 - veel
machtiger dan de Phantom - werd gerapporteerd in
zowel Egypte als Syrië, van Amerikaanse zijde werd
gemeld dat de Israe li s in het bezit waren van een
koopcontract van 48 F-14 en F-15 toestellen.
De bewapeningswedloop stijgt weer naar een hoogte
punt in het Midden-Oosten, deze keer zelfs op hoger
technologisch vervolmaakt niveau.
Copyright The Guardian
Israëlisch 155-millimeter op Syrisch terrein. De zwaar bevochten Qolanhoogvlakte is nog
steeds in Israëlische handen.
De financiële situatie van het
bisdom Rotterdam is bevredi
gend, dankzij aanmerkelijke
buitengewone baten, vooral
bestaande uit giften en aflos
singen. Van de jaarrekening
1973 van ruim vier miljoen
werd 2,6 betaald uit de af
drachten van de parochies.
Bovendien werd zes ton gere
serveerd als voorziening voor
sociale- en garantieverplich-
Deze voorziening is noodzake
lijk voor personen die beneden
de 65 jaar gepensioneerd wor
den en om garant te kunnen
staan, indien parochies rente
en aflossing van bouwkosten
niet kunnen betalen. Ook dit
jaar wordt hiervoor geld gere
serveerd, nu het vermogen van
acht miljoen volledig gestort is
in de pensioenregeling voor de
diocesane priesters.
In zijn verantwoording bij de
deze week verschenen jaar
stukken 1973 tekent algemeen
drs. H. van de Ven
aan, dat de kerkbesturen we
derom uiterst loyaal zijn ge
weest bij de betalingen, die in
moeilijker omstandigheden
zelfs aanmerkelijk hoger lagen
dan in 1972. De drie ton die
vermoedelijk binnenkomen
boven het begroot bedrag,
worden aan de parochies te
rugbetaald.
De „aanslagen" voor 1975 wor
den niet verhoogd om de paro
chies niet voor te zware lasten
te stellen. Iedere parochie be
taalt aan het bisdom vijftien
procent van haar inkomsten
over 1973, nadat deze zijn ver
minderd met 20.000 gulden.
De bestuurskosten bedroegen
in 1973 ruim acht ton. Bijna
266 duizend gulden werd uit
gekeerd aan diocesane dienst
en, zoals bijzondere pastorale
functies en de dienst kerkelij
ke gebouwen en parochieplan
ning. Aan territoriale zielzorg
werd ruim 829 duizend gulden
besteed en 127,5 duizend aan
categorale zielzorg. Het aan
deel in interdiocesane lasten
was ruim een kwart miljoen.
De uitgaven over 1974 zijn te
ruggeschroefd naar ruim 3,2
miljoen. In 1975 hoopt men
daarzelfs nog vierhonderd gul
den onder te blijven, ondanks
een loonstijging van twaalf
procent en een halve ton voor
het Diocesaan Pastoraal Cen
trum in oprichting. Dat er toch
geen stijging optreedt is vooral
te danken aan het feit dat er
geen tonnen meer gereser
veerd hoeven te worden voor
de sociale- en garantiever
plichtingen.
Het bisdom heeft in het verle
den reeds structurele bezuini
gingen doorgevoerd, onder
meer door het anders financie
ren van de priesteropleiding,
de afschaffing van het bevol
kingsregister en van dt onder
wijsinspectie, door het inkrim
pen van de bouwinspectie en
het beperken en veel soberder
uitvoeren van kerkenbouw. In
1973 kwamen in het bisdom
vier nieuwe kerken klaar. Dit
jaar zijn er zeven in uitvoe
ring.
De toekomst van de kerkelijke
financiën laat zich niet roos
kleurig aanzien, zeker niet bij
het aanhoudend hoge inflatie
tempo. De inkomsten van de
parochies zijn weinig hoopvol.
In 1972, toen de kerkbijdrage
op grote schaal werd inge
voerd, stegen de inkomsten
met 20 30 procent, maar in
1973 liep deze stijging terug tot
nog geen vier procent en in
1974 waarschijnlijk tot 4.7. Met
deze geringe toename werd de
inflatie niet opgevangen.
De toekomstverwachtingen
zijn volgens drs. Van de Ven
dan ook niet gunstig. Zijn con
clusie: „Er is derhalve geen
andere mogelijkheid dan voort
te gaan met een pastoraal en
sociaal zo verantwoord moge
lijke sanering".
Het tienjarig bestaan van het
decreet over de oecumene zal
onderwerp zijn van een bijeen
komst van 18 tot 23 november,
georganiseerd door de pause
lijke universiteit Dan Anselmo
te Rome en het instituut voor
oecumenisch onderzoek in
Straatsburg.
Twintig katholieke en evenzo
veel protestantse theologen
zullen tijdens deze ontmoeting
in Rome de oecumenische ont
wikkeling analiseren tussen
1964 en 1974. In de uitnodiging
wordt het decreet een beslis
sende impuls toegeschreven
voor de toenadering van de
kerken.
Het oecumenisch gesprek
wordt geopend met een inlei
ding van de Straatburgse
hoogleraar prof. Vilmos Vatja
over geest en motieven van het
oecumenisch decreet en de oe
cumenische beweging. De
Grieks-orthodoxe theoloog
prof. Nikos A. Nissiotis uit
Athene behandelt de verwach
tingen en de resultaten. Vra
gen in "het perspectief van de
toekomstige eenheid van de
kerken worden belicht door
prof. Yves Congar uit Parijs,
prof. G. Wind beek uit de Ver
enigde Staten, die een voor
aanstaande rol vervulde in de
katholiek-Lutherse dialoog en
bisschop P. C. Rodger uit
Manchester. Over de weg naar
de gemeenschap der kerken
spreken nog pater dr. Lanne
o.s.b. uit Chevetogne en dr.
Lukas Visscher van de We
reldraad van Kerken uit Géne-
Met informatie en kerkdienst
en, vasten en gebed omgeven
theologiestudenten uit vele
landen de wereldvoedselconfe-
rentie in Rome. Vanuit zeven
entwintig internationale hoge
scholen hebben de studenten
een kerngroep en drie werk
groepen opgericht.
Volgens de kerngroep die be
staat uit twee Aziaten, twee
Afrikanen, een Noord- en een
Zuid-Amerikaan en drie Euro
peanen, is iedere christen me
deverantwoordelijk voor de
honger in tweederde van de
wereld De groep stelt de wes
terse levenswijze aan de kaak.
In navolging van de uitdruk
king „bittere rijst" spreekt de
groep van „bitter vlees" omdat
veel graan gebruikt wordt als
veevoeder en zo onttrokken
wordt aan de hongerende me
demens.
Op 14 november Tioudën dë
studenten een dag van vasten
en gebed. Ook in andere lan
den worden vastendagen ge
houden. In de voedselkrant
van de conferentie mogen de
studenten berichten plaatsen.
Ook zal de internationale
groep ontmoetingen organise
ren tussen journalisten en par
ticuliere organisaties die de
honger bestrijden, zoals Cari
tas en Misereor.
Kardinaal Poletti, die t
de paus het bisdom Rome be
stuurt heeft de katholieken
van de stad opgeroepen zon
dag een gebedsdag te houaeu.
De kardinaal zal een eucharis
tieviering leiden in de vlakbij
het conferentiegebouw gelegen
kerk van Petrus en Paulus.
Deze dag is volgens de kardi
naal bedoeld alamen teken van
meeleven met de conferentie
en een aansporing los te ko
men uit het egóisme van de
welvaartstaat.
Met eenendertig tegen eenen
twintig stemmen heeft de sy
node van de lutherse kerk in
Chili zich uitgesproken vóór
het aanblijven van bisschop
Helmut Frenz. De oppositie
verwijt de bisschop een te
progressief gedrag als voorzit
ter van het interkerkelijk co
mité tot hulp aan politieke
vluchtelingen. In deze kwali
teit heeft mgr. Frenz indertijd
ook Nederland bezocht. Een
groep van achttien tegenstan
ders heeft nu aangekondigd
de 25.000 kerkleden, voorna
melijk van Duitse afkomst, dc
vraag voor te leggen of zij
zich van de kerk willen lo
smaken of niet.
De Britse raad van kerken
heeft de regeringen van Enge
land en Ierland opgeroepen
haast te maxen met hulppro
gramma's voor de landbouw
in de ontwikkelingslanden.
De regeringen moeten er bij
de EEG-landen op aandringen
hun markt meer open te stel
len voor produkten uit de min
der rijke landen. De aartsbis
schop van Canterbury, dr. M.
Ramsey, stelde de raad voor
een ruwe schets uit te werken
dige stijl van leven voor de
Britse samenleving. Dr. Ram
sey woonde voor de laatste
maal de bijeenkomst van de
raad bij. Op 15 november
treedt hii af als aartsbisschop.
De derde Aziatische boeddhis
tische conferentie, die in New
Delhi is gehouden en afge
vaardigden telde uit dertien
landen, heeft besloten zich te
verzetten tegen „offensieve
militaire bondgenootschappen
en vestiging van buitenlandse
bases od Aziatische bodem".
Besloten werd ook tot de vor
ming van een organisatie van
Aziatische boeddhisten ter
verbreiding door geheel Azië
van de denkbeelden over vre
de en gerechtigheid, ontspro
ten uit de boeddhistische filo
sofie. De zetel van deze orga
nisatie zal in Doeplan-Bator
in Mongolië worden geves
tigd.
In zijn afscheidsbrief aan zijn
aartsbisdom Canterbury heeft
de primaat van de Anglicaan
se kerk van Engeland, dr. Mi
chael Ramsey, gewaarschuwd
tegen geestelijke lauwheid.
Wordt deze niet overwonnen,
dan voorziet dr. Ramsey, die
half november met emeritaat
gaat. ernstige tijden voor de
kerk. Hij wijst ook op een
aantal positieve punten, zoais
de herindeling van parochies,
het beginnen met parttime-
priesters en onbezoldigde ziel
zorg, een groeiend jeugd- en
vormingswerk, de financiële
inspanningen om de gevolgen
van de inflatie te bestrijden en
een verbeterd oecumenisch
klimaat.
PAULUS DE BOSKABOUTER EN DE BUITENBORREL
L-17: ,Is het met die wiep/uier nog in orde haast om. Dag Paulus. Gregorius verliet was ook meteen in xijn bedje gekropen,
gekomerd:' vroeg Gregorius. „Helemaal in de kabouterboom om naar huis te gaan, doodmoe van alle spanningen. En wat de
orde," verzekerde Paulus. „Maar ik ga je dat maar lang voor hij zijn huisje bereikte, viel konijnen brtreft, die lagen lekker in een
nou niet meer vertellen, daarvoor heb ik hij werkelijk om. door dc slaap overmand knoedel boven op elkaar, veilig In het twee
teveel slaap." „Ik ook." zei GreGregorious. en daar bleef hij toen maar liggen. Paulus de hol. buiten U-reik van de heks
teveel slapers om te lerrelewuisteren. Ik val
SUSKE EN WISKE - DE NARE VARAAN
LUCKY LUKE - „DE BLAUWVOETEN OP OORLOGSPAD'
