Signalen
van het
einde?
Essentieel
voor de EO
Voetbal, speelfilm
en het Evangelie
1
Haat verkeert in
begrip in film
,,De geketenden"
vanavond op tv
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE WOENSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO WOENSDAG
TERUGBLIK
LEIDSE COURANTDINSDAG 5 NOVEMBER 1974 J
Feike ter Velde, perschef EO: „Het zal zijn als in
de tijd van Noach".
Bijbelteksten citeert EO-perschef Feike ter Velde vrijwel
uit het hoofd. Hij moet ook wel, want het programma
„Signalen van het einde?" bevat onderwerpen die zouden
bevestigen wat bijna tweeduizend jaar geleden in de bijbel
werd vastgelegd: in Math. 24 vers 1 tot 51 en Lucas 21 vers
5 tot en met 38, beide toespraken van Jezus.
Ter Velde: „Achthonderd jaar voor de komst van Christus
is zijn komst tot in details voorspeld; men wist ervan, de
schriftgeleerden konden Herodus zelfs zeggen dat het in
Bethlehem zou gebeuren. Die profetie is uitgekomen; Ik
twijfel er niet aan, dat ook de tweede profetie de weder
komst van Christus zal uitkomen.
In Lucas staat, „dat grote nood het volk zal treffen van het
jaar 70 waarin Jerusalem werd verwoest, tot de tijden der
heidenen vervuld zijn".
Volgens Ter Velde zou het nu wel eens zo ver kunnen zijn.
Als je het niet ziet, ben je geen realist. Hongersnood,
gezagscrisis, toenemend geweld, angsten onder de bevolking.
Energiecrisis, grondstoffenschaarste en vervuiling, tekenen
die de bijbel noemt in verband met de wederkomst van
Christus. Het wordt nu al duidelijk. Goed, stel dat Amerika
en Rusland grote vrienden worden en dat een oplossing wodt
gevonden voor al die wereldproblemen. Dan zal dat tijdelijk
zijn: het komt nóg erger terug. De komst van Jezus gaat
gepaard met wereldomvattende, ook kosmische rampen als
oordelen over de mensen. De centrale positie van Israël thans
zie ik niet als toeval, want het volk van Israël is het volk
God, God. juist in dat juistin de eindtijd een belangrijke rol
zal spelen".
Einde
Alle rampen die de wereld van nu treffen Ter Velde:
,4e kan je ogen ervoor sluiten, we beginnen er zelfs aan
te wennen" zouden een einde inluiden Wellicht niet het
einde van de wereld, wél het einde van de ontwikkeling,
die de wereld nu doormaakt.
Ter Velde: „In de bijbel staat, dat de mens niet is voorbe
stemd om te sterven, maar om te blijven leven. Wanneer
Jezus terugkomt en dat zal zijn als een dief in de nacht,
zal men verantwoording voor zichzelf moeten afleggen. Wie
als Christen heeft geleefd, zal verder leven in de eeuwigheid,
maar onder een andere werkelijkheid".
De EO is het er collectief mee eens, dat toevalligheden niet
bestaan Ter Velde: „Om Jan Blokker kan ik zelden
lachen" en dat elke gebeurtenis past in de logische
ontwikkeling van Gods handelingen in de geschiedenis.
De wereldwijde hongersnood, de diverse crises, alles ziet de
EO als signalen die op een naderend einde van de huidige
samenleving duiden. Ter Velde: „Het zal tot een climax
komen, tot het niet verder kan". En dan kan de bijbel,
Christus, worden geciteerd: „Het zal zijn als in de dagen
van Noach".
Nog een signaal: de bevolkingsaanwas. Ter Velde toont uit
het hoofd aan hoe groot de bevolkingsgroei is, zodat nu van
een bevolkingsexplosie kan worden gesproken. „Wat was
typerend in de tijd van Noach? Precies. De bevolkingsexplo
sie van toen"
Geen twijfel mogelijk. Het komt nu alleen aan op de tijd
van handeling. Maar Ter Velde wil zich niet „op de berg"
geplaatst zien, in afwachting van het einde. „Wij zijn geen
secte of zo iets, en de bijbel is geen spoorboekje. „Het
vraagteken achter „Signalen van het einde?" kan wat Ter
Velde betreft, achterwege worden gelaten, maar ieder kan
daar zo zijn eigen gedachten over hebben.
Ter Velde is er van overtuigd, dat de bijbel dan geen
draaiboek is, maar wel de grote lijnen aangeeft. En wat dat
vraagteken betreft: „Het einde van deze samenleving moet
je niet zien in een bepaald tijdsbestek. Maar het komt. En
gelukkig zijn dan degenen, die zijn gestorven in het geloof
van Jezus Christus".
Gestalte
Over de wereld van nu: „Ieder mens heeft zijn verantwoor
delijkheid; ook als deze crises dreigen moeten de Christenen
de handen uit de mouwen steken. De EO wil daaraan met
het programma „Metterdaad" gestalte geven. Voor de Sahel-
landcn is in enkele weken een half miljoen bijeengebracht.
Maar we wéten van de komende wereldwijde rampen, die
in verband met de eindtijd in de bijbel zijn voorspeld en
die onafwendbaar zijn. Het geloof in Jezus Christus is de
ark van het behoud".
Ter Velde waarschuwt ervoor, dat de mens te snel aan alles
went. „Welke buitenstaander heeft wakker gelegen van de
gijzeling in Scheveningen? Wie maakt zich nog druk over
moord op ongeboren kinderen in de abortus-klinieken? Wie
schrikt er nog, als soms op academische wijze allerlei
ontsporingen van de moderne mens worden goedgepraat?"
Allemaal signalen, waarover een groot aantal deskundigen
vanavond op Ned. II om 22.30 uur aan het woord moeten
komen, wanneer de cupwedstrijd dit toelaat: dr. A. H.
Boerma, iemand van de club van Rome, ir. J. G. Vermaat,
prof. dr. ir. Schuurman, drs. A. Schouten. Ter Velde: „Wat
zij aanvoeren zijn signalen van het einde. Wie daar geen oog
voor heeft, is geen realist". F. J. BROMBERG
Emerson Vemaat, samensteller van „Signalen van
het einde?"
De Amerikaanse neger heeft
een lange weg moeten afleg
gen om in de filmindustrie
gelijke rechten te verwerven.
Aanvankelijk was de rol van
de neger in de film die van
slaaf, wat in de hand werd
gewerkt door diverse verfilm
ingen van Harriet Beecher
Stowe's „De negerhut van
oom Tom". Negerrollen wer
den toen meestal gespeeld
door blanken met een zwart
gemaakt gezicht.
In 1914 maakte filmpionier D.
W. Griffith zijn beroemde epos
„The birth of a nation", een
verheerlijking van de Ku Klux
Klan, die de negers als zwarte
monsters afschilderde. Dezelf
de regisseur zorgde in 1922
met „One exciting night" er
voor dat de neger in de film
in de eerstvolgende jaren al
leen nog maar werd afgebeeld
als een Trage angstige bedien
de, die in spoken gelooft.
In Engeland waar men minder
met het negervraagstuk om
hoog zat begon de doorbraak
met films als „Sanders of the
river" en „King Salomon's mi
nes" met de negerzanger Paul
Robeson in de hoofdrol. Ame-
rika's antwoord was King Vi-
dor's geheel door negers ge
speelde „Hallelujah" en Mare
Connelly's sympathieke „Gra
zige weiden", maar het zou tot
de tweede wereldoorlog duren
waarin negers en blanken
zij aan zij streden - eer de
negeracteur met blanken in
een film ongeveer gelijke rech
ten kreeg.
Ongeveer, want verder dan 'n
belangrijke bijrol in een oor
logsfilm kwam de negeracteur
voorlopig toch niet. Het zou tot
het midden der vijftiger jaren
duren voordat scenarioschrij
vers en regisseurs zich serieus
met de positie van de neger in
de Amerikaanse maatschappij
gingen bezighouden.
Films als „Intruder in the
dust" en „Pinky" sneden heel
voorzichtig het delicate onder
werp aan. Films als „No way
out" durfden al de nobele ne
ger te zetten tegenover de be
krompen denkende, van haat
vervulde blanke (Richard Wip-
mark).
Stanley Kramer's „The defiant
ones" (geketend) uit 1958 -
vanavond op het scherm - is
een prachtig voorbeeld van de
veranderende mentaliteit in
Hollywood. In de film speelt
Sidney Poitier - met collega
James Edwards een van de
pioniers onder de rechtscha
pen film-negers - de gevange
ne Noah Cullen, die geboeid
aan de negers-hatende delin
quent John Jackson, tijdens
een transport weet te ontsnap
pen. De beide gevangenen zijn
- achtervolgd door 'n kwaa
daardige sheriff (de acteur en
folk-zanger The odore Bikel) -
op elkaar aangewezen, maar
kunnen aanvankelijk eikaars
bloed wel drinken. Door alle
avonturen, die zij samen moe
ten beleven, verandert de haat
in onderling begrip. Kramer,
die geneigd was om al zijn
films 'n boodschap mee te ge
ven zijn „It's a mad, mad.
mad, mad world" natuurlijk
uitgezonderd - maar de intelli
gentie van de toeschouwer niet
al te hoog aansloeg, werkte
graag met vrij overdreven en
voor de hand liggende effec
ten. Vandaar dat „Geketend"
na 16 jaar waarschijnlijk no
gal gedateerd aandoet, omdat
de daarin verpakte boodschap
door andere regisseurs inmid
dels al met veel subtielere
middelen is overgebracht Dat
neemt niet weg dat de film
goed in elkaar zit, een flinke
dosis spanning bezit met goe
de, zij het wat simpel geteken
de, rollen van Tony Curtis en
Sidney Poitier.
Ned. I - 20.21 uur.
OTTO MILO
Sidney Poitier en Tony Curtis zitten een- film lang met elkaar opgescheept.
NEDERLAND 1
EO
15.00 Van hart tot hart
NOS
18.45 Paul us de boskabouter
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Emil
1940 Tweekamp
~\00 Journaal
2041 Getekend, speelfilm met
Tony Curtis
2140 Hier en nu
22.30 .en hij was een van ons
NOS
22.55 Den Haag vandaag
23.10 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.15 Nederlands voor buitenlan
ders Teleac (les 0)
18.45 Paulus de boskabouter
18.55 JouraaalEO
19.05 Een van de leden van de
jury
19.30 .en daarom zing ik
20.00 Journaal
20.21 In den beginne, natuur
film
NOS
i.40 FC Barcelona—Feyenoord
EO
Wanneer FC Barcelona - Feyenoord (20.40 uur tot
22.30 uur via Ned. II) niet wordt verlengd, kan
om half elf worden gekozen uit twee Christelijke
programma's. Op Ned. II „Signalen van het
einde" van de EO en op Ned. 1 en hij was ééu
van ons", van de NCRV dat direkt volgt op de
speelfilm „Getekend".
Over het leven van Christus heeft Rien Poortvliet
80 schilderijen gemaakt. Reprodukties daarvan
zijn nu gebundeld in een boek dat hij de titel gaf:
en hij was één van ons", daarmee getuigend
van zijn visie op Jezus van Nazareth. Poortvliet
gaat ervan uit, dat in de tijd toen Jezus op aarde
was, de mensen heel doodgewone mensen waren.
„Er zat niks heiligs aan. Zij waren niet anders
dan wij."
Ned.I, 22.30 uur.
Emil
De NCRV begint het avondprogramma met deel
9 van „Emil", onder het kopje „Genoegens op 't
land". Nou ja, genoegens... Emil komt er te paard
in volle draf aan. wanneer iedereen buiten zit te
picknicken. En de vraag is of dat wel goed gaat
Ned. I. 19.05 uur.
Een van de leden
De EO begint de avond met „Een van de leden
van de jury" waarin een jurylid voor een probleem
'wordt gesteld. Moet hij tijdens een rechtzaak zijn
plicht doen of „niet schuldig" verklaren, omdat
de verdachte een goede zakenrelatie blijkt te zijn?
Ned. II. 19.05 uur.
HOU HET
SCHERM
IN HET OOG
Ik zing
Voor het journaal en de cupwedstrijd gaat de EO
nog een half uurtje zingen in het programma
daarom zing ik". Aan bod komen groepen, en
solisten, die in hun vrije tijd muziek maken.
Vanavond treden onder anderen op het dubbel-
kwartet Intermezzo, mevrouw Hoogendorp, The
Little Boys en de Vocati's.
Ned. II. 19.30 uur.
Rien Poortvliet, samensteller van
was één van ons
Ned.-Italië via
België te
zien op tv
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Als het Feye-
noordstadion zal zijn uitver
kocht op woensdag 20 nov. voor
de interland Ned.-Italië, zal de
ze wedstrijd op het Ncd.
scherm gebracht worden. De
Italiaanse RAI heeft al belang
stelling getoond en zal zonder
bezwaar van de diensten van de
NOS gebruik kunnen maken.
In dit geval zou deze wedstrijd
ook te zien zijn in Frankrijk en
België, waar men erg geïnteres
seerd is in het Ned. voetbal.
Heel wat Ned. kijkers zullen die
wedstrijd dan via de BRT op
hun scherm kunnen bekijken,
als die niet op de Ned. tv komt.
Naar verluidt onderneemt de
KNVB om die reden mogelijk
stappen om via de Belgische
voetbalbond te bereiken, dat de
ze wedstrijd ook in België niet
zal worden uitgezonden. Alles
hangt verder af van de vraag of
het stadion op die avond uitver
kocht zal zijn.
Illllllllllllllllllll
23.30 Journaal
Indien de voetbalwedstrijd met
2 keer 15 minuten wordt
verlengd, wordt de docu.
mentaire „Signalen van
het einde?" verschoven
naar 12 november.
18.05 Thibaud, der weisse Ritter. tv-
film. 18.30 Kinderprogramma. 18.40
Aktualiteiten. 19.20 Gene Bradley in
geheimer Mission, tv-serie. 20.00
Journaal en weerbericht. 20.15 Be
roepen adviezen. 21.00 Ein Abend,
eine Nacht, ein Morgen, tv-film. 22.25
Journaal, kommentaar en weerbe
richt. 22.45 Reportage. 23.30 Jour-
DUITSLAND II
18.20 Münnerwirtschaft: Oskars nieu
we levenstijl, tv-film 18.55 Barbapa-
pa. 19.00 Journaal. 19.30 Der Oei-
Ërinz. speelfilm. 21.00 Journaal. 21.15
'uits uit oost en west 22.00 Filmfo
rum. 22.30 JoumaaL
BELGIE NEDERLANDS
18.00 Kiri de clown. 18.05 Het grote
koraalrif, jeugdserie. 18.30 Jeugdpro
gramma. 19.10 Uitzending van H«
Humanistisch Verbond. 19.40 Med«
delingen. 19-45 Journaal. 20.15 Cen-
traal Station, tv-serie. 21.05 Verover
de aarde, wetenschappelijk pro
gramma. 21.55 Kortweg. 22.00 Ten
huize van.22.50-23.10 Journaal
Wetstraat
NEDERLAND 1
NOS
9.15 Schooltv
1645 Voorlichtingsprogramma
schooltv-serie
VPRO
17.00 Betty Boop
17.06 Zwijgen Is goud
17.43 Popeye
NOS
18.45 Paulus de boskabouter
18.55 Journaal
19.05 Van gewest tot gewest
1940 Stichting Socutera
20.00 Journaal
2041 Politieke uitzending, KVP
EO
20.30 Muxiekmotief
2140 De oude en de Jonge; por
tret van EO-directeuren
21.45 Kerk en theologie
NOS
22.10 Panoramiek
22.35 Studio Sport
23.15 Den Haag vandaag
2340 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.15 Sportleidlng Teleac Ges 4,
herh.)
18.45 Paulus de boskabouter
1845 Journaal
IKOR
19.05 Joop Savakls, doe.
KRO/RKK-IKOR
1940 Kenmerk
20.00 Journaal
VPRO
2041 Berichten uit de samenle
ving
2045 All in the family
21.00 De Algerijnse onafhanke
lijkheidsoorlog (1)
22.00 Zendtijd van bet Simplis-
ties Verbond
2240 Leven, niet'alleen maar in
leven blijven
NOS
23.15 Journaal
2340 Computerkunde Teleac Ges
31)
18.05 Telerop 2009. 18.40 Aktualitei
19.20 Bridget und Bemie. tv-*
20.00 Journaal en weerbericht. 20.15
lm Brennpunkt 21.00 Die Poi
bande, tv-film. 22.00 REportage.
22.45 Journaal, kommentaai
18.20 Dr. med. Mark Wedmann De-
tektiv inbegriffen. tv-serie. 18.55 Ho
mer sagt: Zeus ist an allem Schuld.
1900 Journaal. 19.30 Reportage.
20.15 Economische informaties en
meningen. 21.00 Journaal. 21.15 Een
kuituur magazine. 22.00 Studiopro
gramma. 23.00 Journaal.
17 55 Kiri de clown. 18.00 Spelpro-
gramma. 18.55 Volksuniversitei
rie over kunstinitiatie. 19.25 Yoga
19 38 Mededelingen en weerbericht.
19.45 Journaal 20.15 Hier is
tv-serie. 20 40 Pano '74. 21 30 Stand
punten. 22 00 Kortweg. 22 05 Ami
menuprogramma. 22 45-23.05 J«
Politieke Partijen: 18.19 Pacifistisch
Socialistische Partij. KRO: 18.30
Nieuws. 18.41 Echo. 18.50 Program
ma voorbeschouwing. 19.00 (S) Zin
in muziek amateurs geven de toon
aan. 19.45 Instemmen met velen: het
gezongen woord in de liturgie.
AVRO: 20.00 (S) Vanavond: muziek,
vrolijkheid en verstrooiing. 22.30
Nieuws. 22.40 Radiojournaal. 22.50
Vanavond laat nieuws. 23.20 (S) Er
floot een vogel in de wei. 23.55-24.00
Nieuws.
18.00 Nieuws. 18.11 Radiojournaal.
18.21 (S) Licht orkest met zangsolist
18.45 Toppers van toen (gr.pl.) 19.25
Pianomuziek. NOS: 19.50 Den Haag
vandaag. KRO; 20.00 Nieuws. 20:05
Overweging. 20.15 (S) Omroeporkest,
Groot Omroepkoor en zangsolisten:
klassieke muziek. 22.00 Surrealisma
23.00 (S) Sopraan en piano: klassieki
liederen. 23.25 Babel/kalender: het.
laaUte nieuws op boekgebied. 23 35
(S) Klassieke kamermuziek. 23.55-
24.00 Nieuws.
konstrukties. 20.02 (S) Nashville. NO-
S: 20.30 Barcelona—Feyenoord,
rechtstreeks verslag. (21.30 Ni>
VARA: 23.02 (S) Wachten op midder
nacht. 0.02 (S) Nacht-drie-draai. 2.02
Help! 4.02 Truck, een programma
voor vrachtwagenchauffeurs. KRO:
6.00-7.00 (S) Scheer je weg.
TROS: 7.00 Nieuws. 7.02 (S) Ontbijt-
Soos. (7.30 Nieuws. 7.41-8.00 Aktua
I. 8.30 Nieuws. 8.36-8.45 Gymnastiek
voor de huisvrouw). 9.00 (S) Wegwe
zen. met tips voor trips. 9.30 (S) Van
heinde en verre: lichte muziekpro
gramma. 10.00 (S) Voor de kleuters.
10.30 Nieuws. 10.33 (S) Sphinx, pro
gramma voor de vrouw. 11.45 (S)
Café-chantant: amusementsmuziek
uit de goede oude tijd. 12.26 Medcde-
li igen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30
Nieuws. 12.41 Aktua II. 13.15 (s)
Sport na sport: sportprogramma
voor de jeugd. 13.45 (S) Radiokoor:
gewijde koormuziek. Aansl.: Klein
Radiokoor: klassieke liederen. 14.15
(S) Route A: gevarieerd program
ma. 15.30 Nieuws. 15 33 (S) After
sesjun: licht muziekprogramma.
NCRV: 16 00 Hervormde middag-
dienst. 16.20 (S) Klanksnoor: klassie
ke muziek (gr 17.00 (S) Joost, serie-
hoorspel (6). Overheidsvoorlichting:
17.20 Nederland en de Derde Wereld:
programma van de Voorlichtings
dienst Ontwikkelingssamenwerking.
NCRV: 17.30 Nieuws. 17.32 Hier en
NU.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtendgym
nastiek. 7.20 (S) In de Roode Cirkel:
aktualiteiten en muziek. (8.00
Nieuws). 9.00 (S) Licht orkest met
zangsolisten. 9.35 Waterstanden. 9 40
Schoolradio. 10.00 (S) Radioweek-
blad. NOS: 11.00 Nieuws. 11.03 Bopt-
hema's en Swingsessions: oude jazz.
11.30 Spiegel van Duitsland. VARA:
12.00 Zwolle Centraal, gesprek
ken. 13.00 Nieuws. 13.11 Dingen van
de dag. 13.25 (S) Een middagje
Stoomradio een programma vol
goede jeugdherinneringen. 16.00
Nieuws. 16.03 (S) Er zijn geen India
nen meer, hoorspel. 17.05 (S) Uit het
muziekalbum van Paul Godwin.
R.V.U.: 17.35 Meneer, waar moet ik
't nu weer halen? Projekt over poli
tieke. ekonomischc en sociale vraag
stukken. NOS: 17.55 Mededelingen.
KRO: 7.02 (S) Drie op je boterham.
9 03 (S) Pep op drie. 11.03 (S) Drie
draait op verzoek. 12.03 (S) Drie
tussen de middag: KRO's pauzepro
gramma. 14.03 (S) Pop-Kontakt: de
Theo Stokkink show. 16.03 (S) De
Hitmeesters: dc Vincent van Engelen
Show.
Toen een paar jaar geleden de
eerste moeilijkheden in de tex
tielindustrie zich voordeden,
was het een VARA-rubriek die
dat signaleerde. Er werd de
conclusie aan verbonden:
wacht maar even met kopen,
de prijzen zuilen wel lager
worden.
Die vooruitziende VARA-rubriek
kreeg gelijk. De prijzen werden
erg laag, o.m. door faillisse-
ments-uitverkopen. Dat gaf de
VARA nieuwe stof om te kla
gen over slecht management,
zij het in een andere rubriek.
De VARA houdt zichzelf op die
manier in alle onderdelen be
zig. Gisteren was „Van onde
ren" boos over de boze werkge
vers, morgen kan Koning
Klant weer inspringen en over
morgen is er voor Achter het
Nieuws weer werk(loosheid)
aan de winkel.
De TROS belichtte in „Aktua"
een andere kant van de medail
le. Vijf superwerkgevers zetten
kritische kanttekeningen bij
ons economisch handelen en
wandelen. Met uitspraken die
steekhoudend gen9eg leken,
maar net als in de VARA-ru-
brieken was er geen weer
woord.
Wibo van der Linden berichtte
dat minister Lubbers geen tijd
had. We geloven dat onmiddel
lijk. Maar tegenover werkge
vers verwachten we een weer
woord van werknemers, dus
van een vakbondsman. De
TROS had die kennelijk niet
gevraagd.
Het beroerde van onze tv. is dat
wel veel informatie wordt gebo
den, maar dat die meestal zo
onvolledig is. „Van onderen" en
„Aktua" waren gelijktijdig in
de lucht. Voor de kijker was
het louter toeval of ze „kapita
listisch" of „dialectisch-marxis-
tisch" werden „voorgelicht".
We vinden het griezelig dat de
indringendste informatiebron
over dingen die voor ledereen
van belang zijn afhangt van
het toeval.
Leve de radio, denken we dan!
