alstublieft,
Strafsancties nodig
bij bescherming van
ongeboren leven
Surinaamse oppositie
niet eens met advies
onafhankeli j kheid
met
Technologie
oplossing voor
onze problemen
Computerchaos bij Belgische overheid
cBeleggingeri
BEGELEIDING
LEERLINGEN IN
ZIEKENHUIZEN
ONVOLDOENDE
Andriessen
reageert op
abortus-brief
uw persoonlijke agenda
1975
bon:
QeidwQowuvnt
„Herinneringen
NUTSSPAARBANK
Reddende gedachte
Dreigt catastrofe?
Portugal vreest CIA
ZATERDAG 12 OKTOBER 1974
LE1DSE COURANT
PAGINA 7
(Van c
e correspondent Jan Schils)
BRUSSEL Juist op het moment dat de
regering bij de opening van het nieuwe parle
mentaire jaar alle Belgen met klem heeft ge
vraagd vrijwillig de buikriem aan te halen, in
verband met de slechte financiële en economi
sche toestand, zijn in de Belgische pers berich
ten verschenen over grove verspilling door de
overheid bij de aanschaf en het gebruik van
computers. Geen enkele Belgische overheidsin
stantie wist ons deze week precies te zeggen
hoe groot het computer-park van de staat is.
Sommigen spreken van negentig computers,
anderen van 143 en een zelfs van 200 stuks,
waarvan er dan ook nog een tiental vele maan
den lang onuitgepakt staat opgeslagen in kel
ders of pakhuizen, terwijl er toch een maande
lijkse huur van 2,5 tot 4 miljoen franc voor
moet worden betaald.
In het verleden heeft het kernkabinet de beslis
singen over de aanschaf van computers en het
gebruik ervan doorgaans als een agendapunt
afgehandeld. Het gevolg daarvan is dat alle
ministeriële diensten nu opgescheept zitten met
een computerpark dat veel te groot is, dat
bijgevolg eenderde van deze computers niet en
de rest slechts gemiddeld vijf uur per dag
werkt.
Toch moet de Belgische belastingbetaler voor
huur en onderhoud van het totale computer
park jaarlijks twee tot drie miljard franc op-
Tot deze bevinding is een ministeriële werk
groep gekomen die getracht heeft een inventa
ris op te maken van het totaal aantal staats-
computers. Maar dat is gewoonweg onbegon
nen werk geworden omdat sommige ministerie
le diensten ofwel weigerden vragen terzake van
de werkgroep te beantwoorden, ofwel volko
men verkeerde inlichtingen gaven. Uit het on
derzoek van de werkgroep is wel gebleken, dat
veel staats-computers onderbemand zijn en
weer anderen overbemand. Ook blijkt een aan
tal computers gewoonweg hetzelfde werk te
doen, hetzij om de schijn te wekken dat er wel
degelijk wordt gewerkt en het apparaat nodig
is, hetzij om op deze manier de staat ervan te
overtuigen dat de aanschaf van een nog grotere
computer gerechtvaardigd zou zijn.
Om aan de misstanden een einde te maken
heeft de Belgische regering nu haar hoop ge
vestigd op een wetsontwerp, dat erin voorziet
dat een orgaan, het Openbaar Ambt, in de
toekomst beslist over aanschaf en gebruik van
staatscomputers. Intussen probeert een onge
lukkige minister voor verkeerswezen, Chabert,
habert, bij enkele computerfabrikanten, onder
wie Siemens, gedaan te krijgen dat zij minstens
vijf onuitgepakte staatscomputers terugnemen.
o Onverzettelijk als immer heeft kardinaal Mindszenty (82), voormalig primaat
van Hongarije tijdens een persconferentie zijn „Herinneringen" gepresen
teerd. Onder meer verklaarde hij dat door het verdrag tussen Hongarije
en de Heilige Stoel, de kerk van Hongarije instrument en dienares van
de atheïstische macht geworden is, die de vrijheid van godsdienst en
geweten wil vernietigen. Paus Paulus zou wel bezorgd zijn over de publikatie
van het boek van de kardinaal, maar toch geen bezwaren hebben gemaakt.
VERKLARING BISSCHOPPEN:
Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Nederlandse bis
schoppen vinden, dat er wetten
moeten komen, die het ongeboren
leven beschermen door middel van
strafsancties. Het is de plicht van
de staat gebóren leven te bescher
men. Deze plicht strekt zich ook uit
tot het ongeboren leven.
De bisschoppen zeggen dit in de
verklaring, die zij zoals wij gisteren
hebben gemeld, woensdag zullen pu
bliceren. In de KRO-radiorubriek
„Echo" is gisteravond echter daaruit
al uitgebreid geciteerd. De Neder
landse bisschoppen wijzen op het
feit, dat de mensen niet vrijelijk
kunnen beschikken over het ongebo
ren leven. Zij hebben de plicht dit
leven te aanvaarden en het zich te
laten ontwikkelen. Er is volgens de
bisschoppen in het stadium van de
ontwikkeling van de vrucht geen
grens te trekken, waarvóór de
vrucht nog geen individueel mense
lijk leven zou hebben en waarna ze
dit zou bezitten. Bij elke zwanger
schap is er sprake van een nieuw
individueel menselijk leven in ont
wikkeling.
Abortus, aldus de bisschoppen,
wordt steeds minder gezien als
beëindiging van het begonnen men
selijk leven. Dit verontrust hen zeer.
Zij willen „het maatschappelijk
kwaad van de abortus bestrijden
door een goede voorlichting, sexuele
opvoeding en door een in geweten
verantwoorde geboorteregeling. Aan
de vrouw, die in nood is, dient alle
beschikbare individuele en sociale
hulp te worden toegezegd en gewaar
borgd. Ook moet gedacht worden
aan andere mogelijkheden, zoals
adoptie.
Het afwijzen van abortus is volgens
de bisschoppen geen specifiek chris
telijk standpunt; het gaat om alge
meen menselijke waarden waarvoor
ieder mens moet opkomen.
Van een onzer verslaggevers
DEN IIAAG De Surinaamse
oppositie partij van Hindosta-
nen (VHP) onder leiding van
advocaat mr. J. Lachmon zal
zich fel verweren tegen het
eindadvies dat de Koninkrijks
commissie op 1 november zal
uitbrengen aan de regeringen
van Suriname, Nederland en de
Nederlandse Antillen ten aan
zien van de wijze waarop Suri
name eind 1975 onafhankelijk
wordt. De bezwaren van de op
positie zijn o.m. gericht tegerf
het standpunt dat bij het ont
binden van het Statuut, Neder
land geen steun wil verlenen
bij de totstandkoming van èen
nieuwe Grondwet uit Surina
me. Voorts heeft de opposi
tie er bezwaar tegen dat Suri-
namers die zich op de datum
'van de onafhankelijkheid in Su
riname bevinden geen Neder
lander blijven, maar de Suri
naamse nationaliteit moeten
aanvaarden zonder dat zij heb
ben kunnen kiezen. Tenslotte
gaat de oppositie er niet mee
akkoord dat geen concrete uit
gangspunten zijn aangegeven
voor de ontwikkelingssamen
werking tussen Suriname en
Nederland na de onafhankelijk
heid.
De Koninkrijkscommissie die
gisteren zijn overleg heeft
beëindigd aanvaardde in grote
lijnen de eerder bekende stand
punten die verschillende werk
groepen hadden geformuleerd.
Surinamers in Nederland be
houden de Nederlandse nationa
liteit en krijgen de kans om op
een later stadium de Surinaam
se nationaliteit te aanvaarden;
de SURINAMERS IN Suriname
worden Surinamer. De Suri
naamse oppositie pleit echter
voor een dubbele nationaliteit
voor de Surinamers in Surina
me. De oppositie is het niet eens
met de toezegging dat deze Suri
namers, als ze dat wensen, in
een later stadium naturalisatie
tot Nederlander kunnen aanvra
gen. Oppositieleider Lachmon
kondigde aan dat hij van plan
is naar de burgerlijke rechter te
gaan, daar hem een recht, na
melijk de Nederlandse nationa
liteit, wordt ontmomen zonder
zijn toestemming.
Ten aanzien van de constructie
van een Surinaamse Grondwet,
is het Nederlandse standpunt
dat dit een zaak voor Suriname
is, als een koude douche geko
men voor de Surinaamse en An
tilliaanse delegatieleden. Neder
land onttrekt zich aan zijn ver
antwoordelijkheid om te zorgen
dat voor de onafhankelijkheid
de fundamentle rechten en vrij
heden opgenomen in een Grond
wet, zijn gegarandeerd, aldus
mr. Lachmon.
Maak het u gemakkelijk: voor alle geldzaken
naar één adres ook voor
v
Amsterdam (ANP) Voor leerling-verpleegkundigen die in het
ziekenhuis worden opgeleid mag maar één praktijkbegcleider per
29,9 leerlingen worden aangesteld. Dat is onvoldoende. Aldus
mevrouw A. van der Weg, voorzitster van de Nederlandse vereni
ging van verpleegkundige direkteuren van ziekeninrichtingen,
gisteren in Amsterdam op een bijeenkomst ter gelegenheid van
het 75-jarig bestaan van de vereniging.
Dc direktie moet de patiënt zowel als de werknemer en de stagiaire
beveiligen tegen eventuele fouten die het gevolg zijn van onvoldoen
de gegeleiding. Mevrouw Van der Weg hoopt dat de Ambtenaren
van de ministeries en instanties die verantwoordelijk zijn voor de
opleidingen, zich bewust zijn van de noodzaak van een goede
praktijkbcgeleiding van de leerlingen. Anders zullen of de opleiding
of de verzorging van de patiënt schade lijden.
Over de onlangs gepubliceerde structuurnota „gezondheidszorg"
van de regering zei mevrouw Van der Weg, dat daarin vernieu
wingsgedachten „op een werkbare wijze" zijn samengevoegd. Ze
vroeg zich wel af. of het bij een sterke decentralisatie zal lukken
om mensen te vinden die genoeg ervaring en bestuurscapaciteiten
hebben om het toekomstbeeld - een verschuiving naar de zorg
buiten het ziekenhuis - te verwezenlijken.
Ze voegde hieraan toe dat het de vraag is, of het steeds
herhalen van de noodzaak van kostenbeperking in de ziekenhuizen
een juist uitgangspunt voor de discussie vormt Eenzijdige afrem
ming van de ziekehuiscapaciteit, zonder dat eerst elders voldoende
mogelijkheden voor behoorlijke opvang en behandeling zijn gescha
pen, kan letterlijk levensgevaarlijk zijn voor de patiënten, aldus
mevrouw Van der Weg.
Fors stemgeluid
Met fors stemgeluid en
luid bellend probeert Charles
Templin de aandacht te krij
gen van de Amsterdammers.
In traditioneel kostuum doet
deze omroeper van de Lon-
dense voorstad Hillington de
Mokumse burgers kond van
een presentatie van Britse
herenmode in hun stad.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG KVP-fractielei-
der Andriessen heeft gister
avond gereageerd op de brief
van de bisschoppen over abor
tus, waarin deze o.m. de KVP
veroordelen voor haar aandeel
in het opstellen van een Initia
tief-wetsontwerp tot legalise
ring van abortus.
Frankrijk
gaat over op
ondergrondse
kernproeven
PARIJS (AFP) Frankrijk zal
voortaan geen kernproeven in
de atmosfeer meer nemen. Dat
betekent echter niet dat Fran
krijk stopt met kernproeven.
„Wij zijn gereed voor het ne
men van ondergrondse proe
ven," zei gisteren minister van
Defensie Jacques Soufflct.
Hij bevestigde hiermee officieel
wat president Giscard d'Es-
taing onlangs al liet doorsche
meren. De Franse kernproeven,
deze zomer boven de Stille
Oceaan, hadden over de hele
wereld protesten tot gevolg.
Prins terug
uit Polen
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Prins Bernhard
is gisteravond in ons land te
ruggekeerd van zijn vijfdaags
bezoek aan Polen.
Gisteren heeft hij in de Poolse
hoofdstad warschau een krans
gelegd bij het graf van de onbe
kende soldaat Bij het graf
staan urnen met grond van alle
slagvelden waar in de tweede
wereldoorlog Polen hebben ge
streden. waaronder Arnhem.
Verder bezichtigde de prins de
stad, die zo zwaar is getroffen
in de oorlog en waarvan 800.000
inwoners de strijd niet overleef
den. In een gesprek met de pers
zei de prins: „Ik heb de spreek
woordelijke gastvrijheid van de
Polen ervaren en het was een
bezoek waar ik elk moment ple
zier aan heb beleefd."
Wij denken vast aan uw afspraken (of afspraakjes)
in 1975.
Als stoffelijk bewijs van onze dank voor het aanbren
gen van een nieuw abonnement kunt u namelijk een
keus maken uit een kunstleren herenagenda, of een
in diverse kleuren uitgevoerde lacqué damesagenda,
bedrukt met uw eigen naam of voornaam.
We horen van u.
zonder postzegel, naar
Lcidse Courant.
dames/heren
op de agenda moet gedrukt worden;
....„(max. 18 letters)
pen op het punt van de straf
baarheid. De wetgeving moet
volgens hem zo zijn, dat abor
tus in duidelijke uitzonderings
gevallen niet strafbaar is. „Dat
doet niets af aan mijn opvat
ting, dat bescherming van het
menselijk leven hoeksteen moet
zijn voor ieder politiek beleid.
In de Nederlandse situatie zal
echter de wet de strikte norm
niet volledig kunnen dekken,
omdat in onze samenleving
over deze norm voor wat be
treft het ongeboren leven, zeer
verschillend wordt gedacht",
meent Andriessen.
Hij vervolgt: „Ik ontleen mede
aan het in de bisschoppelijke
verkondiging gestelde ideaal
zake de bescherming van onge
boren leven, de plicht or
trachten een wetgeving tot
stand te brengen, die het ideaal
zo dicht mogelijk benadert,
d.w.z. dichter dan in de huidige
situatie het geval is."
De reactie van de PvdA-Kamerle-
den Roethof en Lamberts, in
dieners van het initiatief-wets
ontwerp, was: „De brief staat
volstrekt vreemd tegenover de
geestelijke en materiële nood
van jaarlijks vele tienduizenden
vrouwen".
WIE IS IN HET KABINET op de vondst gekomen om in de
verharde posities van bedrijfsleven en vakcentrales terzake van
het investeringsbeleid een nieuwe opening te maken door middel
van het teruggrijpen naar een oud idee: de winst- en vermogensaan-
wasdeling?
Slaagt de regering-Den Uyl erin op die manier een oplossing te
vinden vodr spreiding van de economische macht, dan mag ze zich
erop beroemen dat het een dreigende ontwikkeling heeft voorko
men, waarbij de vakbeweging te veel op de stoel van de wetgevende
macht zou gaan zitten.
Wij vinden namelijk dat in de allereerste plaats het de overheid
(regering en parlement samen) is, die heeft uit te maken hoe het
nationale investeringsbeleid zal zijn en in verband hiermee ook
de grote lijnen van het loonbeleid.
NU IS TERZAKE VAN een winst- en vermogensaanwasdcling met
het aanduiden van het principe ook nog lang niet alles gezegd.
Hoe wordt het praktisch verwezenlijkt? We zouden het even fataal
vinden, als dit in een vorm zou worden gegoten waardoor de
overheid nog meer centralistische macht krijgt, als wanneer werk
gevers en werknemers samen de facto gaan beslissen, hoe de
economie voor heel Nederland er uit zal gaan zien.
Winst- en vermogensaanwasdeling zijn bovendien klanken die tot
nog toe allesbehalve aangenaam geweest zijn voor de meeste
werkgevers en menig politicus, terwijl anderzijds de vakbeweging
beslist niet nalaten zal om verder te gaan dan de gedachten die
van achter de regeringstafel dezer dagen bij de algemene beschou
wingen zijn toegezegd.
DOOR HET KABINET IS dan ook niet meer dan een opening
gemaakt; wat daardoor heen kan kruipen, moet worden afgewacht.
Als er dezer dagen wat olie op de golven gestort is, moet tevens
worden vastgesteld dat er onweer blijft dreigen.
De tactische verdienste van het kabinet op dit moment is vooral,
dat het wel iets, maar vooral niet te veel gezegd heeft.
NIET VOOR DE EERSTE MAAL waarschuwt de directeur-gene
raal van de wereld-voedsclorganisatie, landgenoot dr. Bocrma, dat
er voor verschillende landen een catastrofe dreigt omdat er komend
jaar een tekort van vele tientallen tonnen graan voorspeld wordt.
In Brussel bevestigt Europees landbouwcommissaris Lardinois dit
onheilspellende vooruitzicht: hij verwacht een tekort van vijftig
zestig miljoen ton, terwijl als druppel die de emmer zal doen
overlopen, rekening gehouden moet worden met een oogst in de
Verenigde Staten die ook ver onder de ramingen zal blijven.
Dit alles vernemende vraagt men zich af. of op wereldniveau de
politieke en economische leiders zich niet eens wat meer moeten
gaan druk maken om deze kwestie dan om diverse andere die
nu de volle aandacht krijgen.
TERWIJL HET ENE LAND worstelt om af te komen van proble-
men die tdl overproduktie terug te brengen zijn, staan in andere
landen weer miljoenen mensen bloot aan het acute gevaar van
hongersnood.
Wat baat de strijd voor het principe „vrijheid gelijkheid, broeder
schap", als we er straks met zijn allen mee ten gronde gaan?
Weeroverzicht
g*nb. IS 01
Hoewel de aanvoer van koude kans op een droge periode van
lucht afkomstig uit de poolstre- minstens 12 uur: 95 procent, kans
ken min of meer tot stilstand op een geheel droog etmaal: 80
is gekomen, blijven de tempera- procent
turen de komende dagen toch
nog beneden normaal voor de t^w la o
tijd van het jaar. In de nacht D»eim min 12 o
daalt het kwik op waarneming- E'-m» xw i»w. 12 0
hoogte tot net iets boven het en H»M»r
vriespunt, waarbij plaatselijk tuchth. R'dan
nachtvorst kan optreden. vïiMins*n
Zd Mmburg
Deze sterke temperatuurdaling
geeft in de van oorsprong voch- Ballon»
tige lucht aanleiding tot mist- B*ri»n
vorming vooral in het binnen- ®°rd*"*u"
land. Frankfort
Voornamelijk in de kuststreken Hauu^hi
kunnen buien, die zich boven Jniwhniefc
de Noordzee ontwikkeld heb- u«*ab«m**n
ben, binnendrijven. u-amo
Vooruitzichten voor zondag en j^"r^burB
maandag: overwegend droog m»i«u«
met opklaringen maar plaatse- "•""f**
lijk mist. Vrij koud met hier en {JicT
daar nachtvorst. o»io
Parlja
Weersvooruitzichten in cijfers ge- Rom*
middeld over Nederland, voor Stockholm
zondag: w«nm
aantal uren zon: 1 tot 7. caaabienea
min. temp. omstreeks 5 uï"bo«i
graden. La» Raima»
max. temp. omstreeks 12 tJTavÏv
graden, Turn»
Lissabon (AP) De chef van de Portugese militaire veiligheids
dienst, generaal Carvalho, heeft gisteren In een Interview ver
klaard dat dc autoriteiten In Lissabon bevreesd zijn voor mogelij
ke Amerikaanse acties tegen het nieuwe bewind in Portugal.
In het weekbladinterview zei Carvalho dat dc Amerikaanse inlichtin
gendienst, de CIA, „onmiddellijk al zijn aandacht op ons richtte"
toen de communistische leider Alvaro Cunhal in de voorlopige
Portugese regering werd opgenomen. Carvalho zei. dat de Portuge
se inlichtingendienst inmiddels „alle maatregelen treft die zij nodig
acht"
Tweede rapport club van Rome.
Van een onzer redacteuren
Den Haag Zonder ingrijpende maatregelen In
internationaal overleg en op korte termijn zullen
de verschillen in leefomstandigheden in de we
reld voortdurend toenemen. Wie optimistisch
denkt dat de problemen vanzelf zullen verminde
ren bijvoorbeeld door nieqwe technologisehe ont
wikkelingen zal bedrogen uitkomen. Dit is de
belangrijkste conclusie van het tweede rapport
van de Club van Rome dat dezer dagen in de
Verenigde Staten, Canada en West-Duitsland Is
gepubliceerd. Het tweede rapport, getiteld 'Dc
Mensheid op een keerpunt' werd samengesteld uit
onderzoekingen van 42 medewerkers van acht
universiteiten en technische hogescholen in Euro
pa, Verenigde Staten en Mexico en 21 adviseurs,
onder leiding van dc Amerikaanse hoogleraar
Mesarovic van de universiteit van Cleveland en
dc Duitse hoogleraar prof. Pestel uit llannover
Het rapport bevestigt in grote lijnen de conclusie
namelijk dat een ongenuanceerde groeistop onjuist
zou zijn. Gepleit wordt dan ook voor een overgang
van ongedifferentieerde groei naar wat de auteurs
Volgens de Club van Rome zou dit tweede rapport
.ook voor de Club van Rome zelf in zekere zin
een keerpunt zijn, omdat het aan vrijwel alle
bezwaren die tegen het eerste rapport werden
uitgebracht tegemoet komt, terwijl de conclusies
opnieuw bevestigen dat spoedige ingrijpende
maatregelen in internationale samenwerking nodig
zijn om te verhinderen dat de situatie ten aanzien
van wereldbevolking, voedselvoorziening grond-
stoffenvoorziening vn energieproblematiek steeds
verder uit de hand loopt
De auteurs geven in het tweede rapport, waarvan
eind dit jaar de Nederlandse uitgave wordt ver
wacht, op een ook voor niet-specialisten begrijpe
lijke wijze de resultaten weer van hun project
•Strategie voor overleving'. Voor de experts zijn
28 detail-rapporten beschikbaar met een gezamen
lijke omvang van ongeveer 3000pagina's.