Dr. Pluizer vraagt uw aandacht
zaterdag 12 oktober 1974
PAGINA 10
Oplossing vorige puzzel-
|v .a,
p e|l
I jêjA
g-ÉlKJ
o'm |t 2 e t ek
j kWE N o Sfa
=Hv E
a. e.ia!a,dbm]a!d; a
s s e M Ci- iev ie kj - r—~
t|e ,i l. ct,e u o i— |jic!a e 5(v|o e .e
^mieviht a!s
e!e' Is fcjv. [e r Q|b o 'c ie w jJ(m ieit^
Is e jv e i_ Cs.op Rk; o [w CM 'o p' i e|
t o Ie 'e .m tts gü< a b eltcc ct
e ia ,i
5|a1d te
[m i i ets fcjra ac ^j|«|e o e |a|p3
q/e te, a t o SJe Sfa 1 'dia mciwiai
TjjArJii.il iki'ioeHe «CJe étejö
I^s wtt >iie^esbh teje |p Iteje
.ahe_i_,v jo^l. hmetüje |e 'rap
^je a Is
HH°
e sle s
'e WaTejsi Ce o d e m v^> a Ie Cl !a is
L. 'S5|« E ECn 'O LTISv ii ACwa
- .-sffüjo
ebsiiqb o e e
Tilra m e KlI«;0£c l. aj
cn'oltqvii a Cw a ikj t
T SM* a els ca Co
0:G e L_ jjl< Wl_ 'a -S t [e e
-HB*
ejja b
■e" e
|e jJ^A M
l&ie !n a s
io'sjIDI |M &BL
e 'l e s[l
IM te= ini ■*-*« vj ;o 'c i— (j^JH
|e[et_s.qlm.iqe0:>cs e|l
pBiLlEteH» o «te L
l[a|a e o eCraBiuHo
- |p C^e (rajo
p'él én két
£>7pt|oqt o
lp eQpIi In
ët
a|a <c'
K Ira |o j< [k e I
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegezonden.
's middags, onder
Leidse Courant,
Postbus 11,
Leiden.
HORIZONTAAL:
1 geleerd
4 kaarsdrager
10 zitplaats
14 inham
15 achterbout v.e. va
ken
16 stuk goed
17 hooistapel
19 meer in Finland
21 riv. in Rusland
22 gevierd zangeres
23 inwendig orgaan
24 viervoeter
25 verfstof
26 groet
27 dochter v. Cadmus
28 stapel
30 zuigbuis
32 drank
34 hetzelfde
35 land in Azië
36 razernij
37 spijskaart
38 groet
42 strand bij Venetië
45 vent
47 pl. in Italië
51 drijfkracht
54 vrouw, roofdier
55 vergiffenis
56 erfgenaam
58 vezelprodukt
59 vallei
60 hierheen
61 jaartelling
62 boom
65 lasteraarster
68 zonnegod
71 last
73 duister
75 familielid
76 plotseling
78 bijwoord
80 akelig
81 uniek
82 pers. vnw.
83 kleur
85 naar het punt v. ui
gang
88 warme wijn
91 peulvrucht
93 papiermaat
94 duinvallei
95 oude doek
96 voertuig
97 plaats
98 toonladder
100 graafwerktuig
102 opspringend voch
deeltje
104 heilige
105 eerste mens
107 Ezau
109 lidwoord
110 snor
112 afgemat
113 berg in Armenië
115 schoollokaal
116 aanspreektitel
117 diefstal
119 familielid
121 poging tot koop
122 water in Utrecht
123 wiel
125 winterkost
127 vaste brandstof
129 takje
131 ziekelijke neiging
132 geuit
134 slordig
136 familielid
138 gelaatskleur
140 soort stof
142 militair hoofddeksel
144 gedachte
145 schrijf benodigdheid
147 Eng, titel
149 belemmering
151 boomloze vlakte
52 boom
153 Turks bevelhebber
155 Ezau
157 overal
158 Amsterdamse Kran
ten Onderneming
(afk.)
160 dierentuin
162 knallend geluid
163 werk v.e. toondichter
164 bijb. figuur
166 vers
167 Ned. rivier
168 ogenblik
169 kleur
170 schroefboor
171 pl. in Engeland
172 hard vet
3 houding
5 slotwoord
6 grassoort
7 leer
8 Spaans landvoogd
9 probleem
11 vlaktemaat
12 kloosterling mei
proeftijd
13 dapper
14 actieradius
18 lentebloem
20 wandversiering
23 onderricht
29 smergel
30 Christelijk feest
31 woudkoe
33 gemoedsaandoening
39 boom
40 ter plaatse
41 lidwoord
43 ter herinnering
44 fraaie kleding
45 paardje
46 lid v. verdienste
47 voorts
48 bijna, omstreeks
49 vóórexamen
50 voegwoord
52 zonnegod
53 recht stuk v.e. vaart
55 godin
57 ernstig
63 bezienswaardigheid v.
Londen
64 geneesmiddel
66 kluister
67 Spaans rijpaard
69 uiting v. vreugde
70 kaartspel
71 met rede begaafd we-
72 Europeaan
74 dame die eershalve is
uitgenodigd
77 iem. die met de peur
79 mechanisch mens
82 Europeaan
84 gehoororgaan
85 mann. dier
87 pl. in Duitsland
89 kostbare stof
90 deel v. Azië
92 opschudding
97 pl. in Japan
98 aanleg
99 vlootvoogd
100 vast, geregeld
101 pl. in Noord-Holland
103 kleur
106 Ind. dorp
108 pl. in Rusland
110 ol. in Overijsel
111 Europese hoofdstad
113 aan elkaar
114 schildhouder
117 familielid
118 schoorsteenkap
119 gewicht
120 deel v. Azië
123 rugzak
124 aanwijzend vnw.
126 hoeveelheid
128 hijswerktuig
130 titel v.d. Japanse kei-
131 vloerbedekking
133 boksterm
135 gereed
136 ter inzage
137 zangerskoor
139 groen (in de wapen
kunde)
140 regime
141 pl. in Duitsland
143 park bij Wenen
145 klaagzang
146 het aanschaffen v.
goederen
148 smergel
150 snijwerktuig
152 familielid
154 vaardig
156 halfaap
157 vervoermiddel
159 waterdiepte
161 pl. in Drente
165 hoge berg
Damrak
van week tot week
Schaken
De rentestand schijnt de top te hebben bereikt. Precies op de
dag van de Engelse verkiezingen heeft de Amsterdamse effecten
beurs zich plotseling van een vriendelijke kant leren kennen, na
vele weken van misère en mineurstemming De koersen gingen J
over de gehele linie stevig omhoog en de beursbezoekers luiipper-
den met de ogen, want zij moesten aan die verandering nog
wennen. Men zag de vraag op veler lippen: is dit een eendagsvlieg
of betekent dit een ommekeer? De oorzaak van het koersherstel
lag in de verbeterde houding van Wall Street waar het Dow
Jonescijfer woensdag opliep tot 631 vergeleken met een weck
geleden nog 588, een aanzienlijke vooruitgang dus.
De oorzaak daarvan lag bepaald niet een een plotselinge kooplust,
doordat de algemene economische en monetaire situatie zoveel zou
zijn verbeterd. Bepaald niet, de toestand is precies dezelfde geble
ven met alle onzekerheden en onopgeloste problemen van dien.
Met dit verschil: President Ford van de Verenigde Staten heeft
zijn tevoren aangekondigde redevoering afgestoken, die verdeelde
commentaren heeft uitgelokt, maar die toch een voordeel had: de
hoogste gezagsdrager heeft eens duidelijk zijn mening gezegd en
maatregelen aangekondigd om althans te proberen aan de voor
naamste zere plekken wat te doen. Voorop in het betoog van de
president stond de bestrijding van de inflatie en hij onderstreepte
tegenover de leden van het Amerikaanse congres dat die bestrijding
geen resultaat zal opleveren als de Amerikanen (en geldt dit niet
voor de Europeanen evenzeer?) niet bereid zijn offers te brengen,
iets van de welvaart opzij te zetten en zich beperkingen op te
leggen.
De inflatie is een internationaal verschijnsel geworden, strikt
genomen een gevolg van de prijsstijging der grondstoffen en van
de recente explosie der prijzen van ruwe olie. Aldus werd het
gesteld op een onlangs in Genève gehouden congres van het
internationaal instituut der spaarbanken. En wie is het grootste
slachtoffer van de inflatie, dus van de waardevermindering van
het geld, van de voortdurende prijsstijgingen? Het fs de spaarder
zelf, want het door hem gespaarde loopt voortdurend in koopwaar-
de achteruit.
Zonder dat de Engelse verkiezingen er enig verband mee hielden,
was het juist op die dag dat de beurzen een herstel vertoonden.
In Amsterdam heerste een ongekend vaste stemming, waardoor
niet alleen de grote internationale concerns doch ook de overige
hoofdfondsen en de zg. lokale aandelen flink omhoog gingen.
Opmerkelijk was ook dat het slot van de markt veelal op het
hoogste punt van de dag kwam en dat betekende voor Koninklijke
Olie een slotnotering van 65.90, vopr Philips van 24.60, voor
Unilever van 75.80 en voor Hoogovens 62.00.
In belangrijke mate waren het dekkingsaankopen van baissiers die
tot de stijging bijdroegen, want overigens bleven de omzetten heel
klein, aangezien bij het publiek nog niet voldoende vertrouwen
aanwezig was in in de continuïteit van het herstel om tot aankopen
over te gaan. Met spanning wordt afgewacht hoe de markt zich
verder zal ontwikkelen en vooral hoe Amerika verder zal reageren
op de rede van president Ford, die getoond heeft actie te willen
voeren om de economie te doen opleven.
Tal van andere vraagstukken spelen een rol in het geheel van de
pogingen tot herstel. En als er nu een lichtpuntje genoemd mag
worden, dan is het wel de rentestand die thans, naar in beurskrin-
gen wordt gehoopt, niet nog verder omhoog zal gaan. In dat geval
zouden we dus de top van de rente bereikt hebben. Het is uiteraard
nog geen zekerheid, maar het wordt wel een bemoedigende waar
schijnlijkheid geacht. Er zijn nu een aantal 11-1/4 procent leningen
die boven pari noteren. Zoals AKZO op 100,60 alsmede de Algeme
ne Bank Nederland en de Bank voor Nederlandse Gemeenten die
beiden 101.20 noteerden. Het record is behaald met een ziekenhuis
lening van 12 procent rente. (Het Zonnehuis te Utrecht), waarop
voor een zodanig bedrag is ingeschreven dat bij de-toewijzing een
belangrijke reduktie moet worden toegepast. En ook aan de
komende 11 procent lening van de BNG wordt een goed resultaat
toegeschreven. Dit wordt een tienjarige uitgifte waarvan het bedrag
na de inschrijving zal worden vastgesteld, maar niet hoger dan
250 miljoen. Buitenlandse beleggende instellingen plegen bij deze
hoogrentendeleningen op onze kapitaalmarkt een geducht woordje
mee te spreken, zodat succes daardoor meestal wel verzekerd is?
Zonder buitenlandse deelneming zouden sommige uitgiften wel
eens moeizamer kunnen lopen.
Wat hebben beurs en bedrijfsleven overigens de laatste tijd weer
Een praktïzerend schaakmees
ter moet, wil hij met succes
kunnen meedingen in belangrij
ke schaakevenementen, bijzon
der veel tijd investeren in de
research van nieuwe varianten,
maar voor alles zorgdragen dat
hij tot en met op de hoogte is
van de theorie van het eindspel.
Tekortkomingen op dit terrein
komen in dit moderne toernooi-
spel snel aan het licht en het is
interessant een recent praktijk
voorbeeld eens nader onder de
loep te r
door w. j. muhring
Op te merken valt nog, dat als
zwart zijn pion op a2 opgeeft
koning toren tegen koning
loper remise is, omdat de witte
koning het juiste hoekveld be
zet.
Als de witspeler in de volgende
partijstelling van deze studie op
de hoogte was geweest, had hij
een kostbaar verliespunt kun-
voorkomen.
Zwart: Joekovitzki
M
A
Wit aan zet
Een studie van A. Moutarde. De
witspeler kan in deze positie op
fraaie wijze het vege lijf redden.
De instructieve manoevre ver
loopt als volgt: 1. h7h8 Da
me!!, Th2xh8 2. Lb7—d5!,
Th8-h2 3. Ld5g2ü (En nu is
de zwarte toren in een dwang
positie 3. Tg2; staat wit pat)
3. Th2-h5 4. Lg2-d5!, Th5—h2
Wit was aan zet en had
komstig Moutarde met 1.
Le4d5 t Kb3-a3 2. Ld5—g2
een gelijk spel kunnen afdwin
gen. Hij speelde echter direct 1.
Le4g2 en ging toen na 1.
Kb3-a3 2. Lg2-fl. Th2-e2 de
boot in.
veel te verduren gehad: Ongunstige berichten die ook op Neder
landse bedrijven betrekking hadden, zodat het Damrak vaak geen
enkele weerstand kon opbrengen. In gevolge een verminderde
vraag naar chemische vezels moest Enka Glanzstoff, een dochter
van AKZO, tot een produktiebeperking besluiten.
Het aandeel Koninklijke Petroleum leed onder de vrees dat nieuwe
prijsverhogingen voor ruwe olie de winstmarges der oliemaat
schappijen zullen verkrappen. Hoogovens keek tegen een verzwak
king aan van de staalconjunctuur in West-Duitsland. Philips tenslot
te heeft bij een Belgische vestiging 1000 mensen naar huis moeten
sturen wegens een gebrek aan exportorders. Er waren beursdagen
dat het Damrak weerstand bood en zelfstandig een betere koers
insloeg. In kort bestek kan als globaal oordeel van de beurs gesteld
worden, dat ten aanzien van de obligaties de kansen wat beter
liggen indien de rente niet verderomhoog gaat, en dat voor wat
betreft de aandelenmarkt het huidige lage niveau van bepaalde
geselecteerde fondsei\ voor kopers aantrekkelijk lijkt.
Tot de lokale fondsen die de aandacht trokken behoorden de
scheepvaartwaarden, met name de KNSM die is opgelopen van
110 tot 132.50. Een bericht van Rijn-Schelde-Verolme dat over
heel 1974 een bruto-resultaat wordt verwacht dat 20 procent boven
dat van 1973 zal liggen, deed de koers opspringen van 200 tot
211. De omzet van de tapijtindustrie Desseaux is in dit boekjaar
met ruim 13 procent gestegen. Maar ook fondsen waarvan geen
nieuws binnenkwam deelden in de donderdag heersende vaste
stemming, zoals verzekeringsmaatschappijen, uitgeverijen, hout
handels. metaalbedrijven en de beleggingsmaatschappijen.
Nu wereldkampioen Ton Sij-
brands in een brief van 30 sep
tember 1.1. aan het bestuur van
de Internationale Dambond
(FMJD) heeft laten weten zijn
wereldtitel het volgende jaar
niet te zullen verdedigen, is het
de volgende maand te Tiblissi te
spelen Kandidatentoernooi wel
uiterst belangrijk geworden. Het
kan haast niet anders of aan de
winnaar van deze wedstrijd zal
de titel van wereldkampioen
moeten worden toegekend. Deze
beslissing valt niet te verwach
ten vóór en vrij zeker ook niet
tijdens het toernooi. Het FMJD-
bestuur zal de uitspraak willen
afwachten van de Algemene
Vergadering die tijdens het Eu
ropese kampioenschap voor lan
denploegen het volgende jaar
mei te Merano zal worden ge
houden.
Onze nog enige actieve inter
nationale grootmeester en natio
nale kampioen Harm Wiersma
bereidt zich al enkele maanden
op deze wedstrijd voor maar of
hij een kans heeft om als eerste
te eindigen?
Een kandidatentoernooi (Chal
lenge Mondial) wordt gespeeld
tussen de landskampioenen,
aangevuld met de meest recente
oud-wereldkampioen en dat is
hier Andris Andreiko die in
1972 zijn wereldtitel aan Ton
door freek gordijn
Sijbrands verloor. Maar in deze
wedstrijd zal ook meespelen
Iser Koeperman als winnaar
van de vorige Challenge Mon
dial, een en ander naar een
besluit van de Algemene Verga
dering gehouden tijdens het we
reldkampioenschap 1972 te Hen
gelo. Dit betekent dat met de
nationale Russische kampioen
Anatoli Gantwarg mee drie Rus
sische spelers zullen deelnemen
en wij vrezen dat deze troika
voor Wiersma te sterk zal blij
ken te zijn. AI hopen wij van
niet!
Hieronder enkele fragmenten
uit het jeugdkampioenschap
van Nederland 1974.
s s m
m s a
tos s - a
e e - e
e p r g f
j b p p e
p o - 3
3 B SS S
aan o o'
De positie in het eerste diagram
kwam voor in de partij tussen
Rob Clerc met wit en Jannes
van der Wal en geeft de stand
weer na zwart 21. 6—11; Wit
vervolgde toen met: 22. 3328,
en zwart moest toen even goed
opletten, want zou hij de voor
de hand liggende twee om twee
hebben genomen door 3-9,
28X19, 18-22, 27X18, 12X14, dan
had wit laten volgen: 34—30,
25X23, 32—27, 20X29, 27—21,
16X27, 39-33, 29X38, 43X1/ Na
3328 is ook het volgende niet
goed: 10—14, 28X10, 15X4,
24X15, 26-31, 37X26. 4-10,
15X4, 13-M9, 4X22, 17X48 we
gens wit 36—31 met de dreiging
47.i42. Ook de volgende moge
lijkheid is aanwezig: 2631,
37X26! 13-19, 24X22, 3—9,
28X19', 27X48 maar nu: 19-14,
10X19, 29—24, 20X40, 39—34,
48X30, 35X4! In de partij ver
volgde zwart met: 22. -, 17.122;
23. 28X6, 23—28; 24. 32X23,
7—11: 25. 6X17, 12X41; 26.
23X12, 8X17; en wit moest wel:
3 ST S 3
H ft» 4
Q '3 B'S ST
E 2MB rTQ
- sas
2 'li U g 's
g 3
S B C
27. 42—37, 41X32; en koos toen:
28. 24—19, 13X33; 29. 39X37. De
partij eindigde tenslotte in remi-
De stelling in het tweede dia
gram kwam voor in de partij
tussen Hans Jansen uit Emmen
met wit en John van den Borst
uit Hoensbroek en geeft de
stand weer na zwart 32. 1621;
Wit hier in een moeilijke stand
vervolgde met: 33. 3024,
19X30; 34. 35X24, en gaf hier
mee aan zwart de gelegenheid
tot het eenvoudige 1822,
29X18, 20X49, waarna wit laat
volgen: 39-34, 12X23, 33-29 of
34—30, 49X32, 37X8, 9—13, 8X10,
15X4. In deze afwikkeling zag
zwart niets. In de partij volgde:
34. 23-28: 35. 33X31, 18—23;.
36. 29X18, 20X49; 37. 36-33,
12X23; 38. 31—27, 21X32; 39.
37X8, 9—13; 40. 8X10, 15x4; en
werd het remise na: 41. 3328,
49-40: 42. 42—37, 40—12; 43.
41—36, 7—11; 44. 36—31, 11—16;
45. 31—27, 12—29; 46. 37—31,
29—33; 47. 28—23, 33X44; 48.
2319, 44—35; 49. 19-14, 35-8;
50. 25—20, 8—17: 51. 20—15, re
mise. Zwart kan met zijn 34e zet
ook niet afwachten met b.v.
21—26 want dan heeft wit het
volgende tot zijn beschikking:
24—19, 13X24, 34—30, 23X32,
30X10, 15X4, 25X3.
Bridgen
door w. leurs
Het onderstaande spel is een
schijnbaar eenvoudig gevalletje,
waarmee niemand, in de door
snee-praktijk, enige moeite zal
hebben. Dat kan op slag veran
deren als de oostspeler Mike
Lawrence heet en de leider zand
in de ogen probeert te strooien.
Lawrence is een voormalig lid
van het Amerikaanse Azen-
team, waarmee hij een wereld
kampioenschap won en waar
door hij de op een na jongste
wereldkampioen werd in de
bridgegeschiedenis.
Hij heeft bovendien een boek
geschreven (How to Read Your
Opponents' Cards) en het zal
geen verwondering wekken dat
dit spel daarin is terug te vin-
West
4
Noord
A B 2
<5 10 8 4
O V 10 8
A 10 3 2
Oost
v? 5 2
O A 7 6 4 2
*98754
Zuid
V 9 7 6 3
V A V 7
0 9 3
H V B
10 8 5
v? H B 9 6 3
O H B 5
6
Na tweemaal "pas" opende oost
met 1 harten, zuid volgde met
1 schoppen, west paste, noord
bood 3 schoppen, pas bij oost
en 4 schoppen door zuid, wat'
het eindcontract werd.
Agressief geboden, maar een re
delijk eindcontract waarbij het
er om gaat twee verliesslagen in
troef te vermijden.
West kwam uit met harten 5 en
de 9 van oost werdmet de
vrouw genomen. De leider ver
volgde met een kleine schoppen
naar de boer, die de slag hield!
Nu is zo'n kunstje wel vaker
vertoond, maar Lawrence gaf
de truc een extra dimensie door
de 8 bij te spelen. En daar zat
zuid. Bekijken we eerst wat er
gebeurd zou zijn als oost met de
heer neemt. Een nagespeelde
harten wordt genomen en een
schoppen naar het aas onthult
de verdeling, waarna schoppen
10 er uit gesneden kan worden.
Op de vierde klaveren verdwijnt
een rood kaartje en het contract
is binnen.
Maar na het geschetste spelver-
loop heeft zuid wel degelijk een
probleem. Als schoppen 8 een
singleton is, dan leidt het spelen
van het aas tot het verlies van
twee troefslagen en het con
tract. Zuid kan zich hiertegen
wapenen door naar de hand te
gaan en schoppenvrouw voor te
spelen. Niet alleen beperkt dat
het aantal verliesslagen in
schoppen tot één als west met
heer-vierde is begonnen, maar
het levert bovendien nog een
overslag op, als oost van oor
sprong 10 8 in schoppen heeft
gehad.
De leider verkoos de laatste
speelwijze en ging,down. De
verdediging kwam tot twee
troefslagen. twee ruitenslagen
en een hartenslag voor 200.
Had de leider schoppen 8 moe
ten negeren en de mogelijkheid
van misleidend tegenspel laten
prevaleren? Moeilijk te zeggen,
maar het staat vast, dat zonder
de sluwe verdediging van La
wrence, er geen enkele kans op
succes voor oost-west zou zijn
weggelegd.
