f
Maatschappij Geneeskunst
schenkt Groningen
leerstoel Medische Ethiek
SPEELMOGELIJKHEDEN JEUGD
WORDEN TE VEEL GEÏSOLEERD
„Het liefst iemand als burgemeester Koomans
BURGEMEESTER VIS OPENT
SCHAAKCAFE 'T PARLEMENT
Koningin Juliana op
feestcongres in Leiden
4
DONDERDAG 10 OKTOBER 1974 LEIDSECOURANT PAGINA 5
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Een groot aantal
speelvoorzieningen in een wijk
geeft er wel blijk van dat men
aan de jeugd heeft gedacht,
maar vaak op de verkeerde
momenten. De stedebouwkun-
dige opzet van een wijk zelf
moet al zoveel spelaanleidin-
gen in zich hebben dat specifie
ke speelvoorzieningen niet
meer essentieel zijn. Tot nu toe
worden te vaak alleen op enke
le geïsoleerde plaatsen speel-
mogelijkheden voor de jeugd
gecreëerd. Zo'n ruimtelijke
scheiding is een verschraling
van een woongebied en boven
dien ongewenst voor de ont
wikkeling van het kind".
Dit is één van de conclusies waar
toe de samenstellers komen van
het vandaag verschenen rap
port „jeugd en wonen" Dit lij
vige rapport is uitgebracht door
de Provinciale Jeugdraad Zuid-
Holland. In het algemeen gaat
het rapport in tegen het over-
gebruiK van „Kwanti
tatieve normen" in een woonge
bied. „Gebleken is dat deze nor
men in het geheel geen garantie
bieden voor een menselijk
woongebied".
Het rapport „Jeugd en wonen"
drukt het gezegde „geef de
jeugd de ruimte" dan ook niet
uit in vierkante meters. Het
brengt telkens de kwaliteiten
waaraan een woongebied dient
te voldoen onder de aandacht. *-'c samenstellers
Die kwaliteiten zijn: veiligheid,
tolerantie, beschutting, intimi
teit, afwisseling, niveauverschil
len en een directe relatie tussen
binnen en buiten.
W ens-onderzock
het rapport
pleiten voor een meer betrek
ken vanaf het begin van een
plan-procedure van alle bewo
ners. zowel kinderen als vol-
Een herbeziening
dan hetgeen ze Kennen
en dat is meestal niet joveel
anders dan de situaties waarin
zijzelf of hun kennisen wonen"
op de methoden van onderzoek
naar woonwensen en behoeften
is dringend noodzakelijk. Zoge
naamde woonwens-onderzoe
ken hebben tot nu toe weinig
rekening gehouden met de be
perkte mogelijkheden voor de „Een traditie van experimenten
bewoners om te antwoorden in de stedebouw en in het bij-
Kortweg: zij kunnen niet meer zonder in de woningbouw moet
op grotere schaal worden opge
zet, dat wil zeggen stedebou
wers en architecten met goede
ideéen moeten door de overheid
meer in staat worden gesteld
hun plannen uit te voeren, op
dat in de praktijk kan worden
nagegaan hoe nieuwe vormen
worden gewaardeerd en be
leefd".
Tot slot van het rapport merken
de samenstellers op dat het
juiste gebruik van een gebied
niet kan worden afgedwongen
door de vormgeving. De menta
liteit van de gebruiker speelt
ook een grote rol. „Om daaraan
een vastere ondergrond te ge
ven zijn wettelijke bepalingen
onontbeerlijk. Met name het zo
geheten woonerf zou zodanige
juridische erkenning moeten
krijgen dat aan het gemotori
seerde verkeer daar speciale
beperkingen kunnen worden
opgelegd. Vooral de
snelheid moet daar omlag
den gebracht."
Van een onzer verslaggevers
Leiden In de Stadsgehoorzaal
te Leiden, waar het podium
door de Plantsoendienst van de
rijksuniversiteit werd herscha
pen in een exotische planten
tuin in bedaarde en toch fees
telijke herfsttinten, is vanmor
gen het jubileumcongres 125
jaar Kon. Ned. Mij. tot Bevor
dering der Geneeskunst offi
cieel gestart.
tfij de teestelijke opening was
koningin Juliana als gast aan
wezig. Ook staatssecretaris
Hendriks bevond zich onder de
toehoorders ter gelegenheid
van het driedaagse herdenken
van een verleden en het zich
gezamenlijk bezinnen op de ge
neeskundige toekomst, sprak
de oud-voorzitter van de Maat
schappij, dr. H. Festen, voor de
ruim 500 aanwezigen een histo
risch getinte rede uit. De huidi-
ge K.N.M.G.-voorzitter dr. A. E.
Leuftink uit Hoog-Keppel ging
in zijn congresrede in op de
problemen waarmee de Maat
schappij „vandaag bezig is en
morgen te doen zal krijgen".
„De centrale overheid", aldus dr.
Leuftink, „draagt een algemene
verantwoordelijkheid voor de
totale gezondheidszorg, in de
zin dat deze voor alle burgers
in voldoende mate en kwaliteit
beschikbaar moet zijn. Zij heeft
dan ook terecht initiatieven ge-
nomen om tot een evenwichti
ger en doelmatiger functione
ren van de bestaande voorzie
ningen ten opzichte van elkaar
te komen. In de Structuurnota
Gezondheidszorg vindt dit zijn
neerslag. Omtrent de aangekon
digde volksverzekering bestaat
nog veel onzekerheid. De ui
teindelijke vorm waarin de las
tenverdeling van de gezond
heidszorg zal worden gegoten is
een zaak van de volksvertegen
woordiging en regering en als
zodanig met onze zorg. Het is
wel de zorg van de Maatschap
pij, dat onder een dergelijk fi
nancieel stelsel de kwaliteit en
de omvang van de zorgverle
ning voor alle groepen van de
bevolking en in de juiste pro
porties ter beschikking blijven
komen. De vrijheid van me
disch handelen mag evenmin in
gedrang raken", meende dr.
Leuftink.
Volgens de voorzitter acht de
K.N.M.G. het de plicht van iede
re arts naar vermogen krachtig
mede ie werken aan een zuinig
en doelmatig gebruik van de
ligt voor ons toch in de betere
kwaliteit van de zorg, waarbij
een betere kostenbewaking
naar wij hopen een gewenst
neveneffect kan
Met nadruk sprak dr. Leuftink
over de rol van de preventieve
gezondheidszorg, die volgens
hem nog te veel weerstanden
ontmoet: „het is merkwaardig
hoe telkens weer artsen van
naam bereid gevonden worden
zich openlijk tegen preventieve
ontwikkelingen te keren. Toch
is het zo, dat preventief genees
kundig onderzoek patiënten
Met betrekking tot de medische
ethiek en gedragsleer stelde dr.
Leuftink dat de ontwikkeling
van de geneeskunde in de laat
ste decennia tot het besef heeft
geleid, dat medische ethiek en
gedragsleer steeds duidelijker
dienen te worden gescheiden.
„De ethische normen en de be
palingen van medisch gedrag
hebben echter gemeen, dat zij
beide steeds zullen moeten wor
den geinterpreteerd in het ka-
midcielen die hem in zijn werk
ter beschikking staan: „De es
sentie van een herstructurering
der van tijd en plaats. Waar de
Maatschappij het standpunt in
neemt, dat de eindverantwoor
delijkheid voor het mediseh-
ethisch handelen bij de arts zelf
ligt, acht zij het haar taak in
dit opzicht niet verder te gaan
dan het geven van richtlijnen.
Met name is dit gebeurd ten
aanzien van de abortus. De
Maatschappij neemt het stand
punt in dat de medische ethiek
een onderdeel is van de algeme
ne ethiek. Inherent aan de dy
namiek in de ethiek is en zal
blijven de onzekerheid die inhe
rent is aan verandering van
waarden."
Tot grote vreugde van de Maat
schappij werd in de kernstaf
van de Medische Faculteit in
Maastricht een ethicus be
noemd. Het hoofdbestuur van
de Maatschappij heeft thans
gemeend het 125-jarig bestaan
niet beter te kunnen memore
ren dan door het stichten van
een leerstoel in de Medische
Ethiek. De procedure tot reali
sering daarvan aan de Medi
sche Faculteit van de Rijksuni
versiteit te Groningen is door
de Mij. in gang gezet. Naar dr.
Leuftink hoopte zal de bijzon
der hoogleraar binnen niet al
te lange tijd zijn stoel bezetten.
Koningin Juliana wordt hier op het congres verwelkomd
door burgemeester Vis van Leiden (midden) en voorzitter
Leuftink van de Kon. Mij. tot Bevordring der Geneeskunst
Van een onzer verslaggevers
Rijnsburg Rijnsburg is de op 12 juli van dit
jaar overleden burgemeester B. H. Koomans
nog niet vergeten. Hoezeer hij geliefd was en
hoezeer zijn werk werd gewaardeerd zal onget
wijfeld vanavond nog eens blijken als de Rijns
burg se raad zich ten overstaan van mr. M.
Vrolijk, commissaris van de koningin in Zuid-
Holland, zal uitspreken over het gewenste pro
fiel van de nieuw te benoemen burgemeester.
Alle partijen zijn het er over eens dat de man,
die in de komende jaren de scepter moet gaan
zwaaien over de ruim tienduizend Rijnsburgers,
iemand moet zijn zoals burgemeester Koomans;
vooruitstrevend, een erg goede kennis van zaken
en vooral iemand die niet boven maar tussen
de Rijnsburgers zal staan. Voor onze krant
Sassenheimse
brandweer dupe
"grappenmaker"
Van een onzer verslaggevers
SASSENHEIM De Sassen
heimse brandweer is giste
ren rond het middaguur te
vergeefs met groot materieel
uitgerukt nadat bij de cen
trale alarmpost in Leiden
een telefonische melding
was binnengekomen dat in
de Prins Bernhardstraat een
ketel van de centrale ver
warming op hol zou zijn ge
slagen. Toen de kordate Sas-
seheimse brandweer met
loeiende sirenes ter plekke
arriveerde bleek er niets te
blussen zijn. Het bewuste
huisnummer, no. 14, bleek
zelfs niet te bestaan. Brand
weercommandant Schram:
„Een vals alarm is hier in
Sassenheim in tientallen ja
ren niet voorgekomen. Vlak
na de oorlog hebben we een
periode gehad dat valse mel
dingen vrij vaak voorkwa
men. De "grappenmakers"
waren dan lieden die in het
café zaten en uit verveling
de brandweer lieten uitruk-
Wie ons deze kwalijke grap
heeft geleverd weten we ui
teraard met maar erg grap
pig vinden we het niet. Alle
branweerlieden kwamen nu
voor niets van hun werk
snellen. We stonden wel voor
joker daar met die loeiende
Rijnsburg mag wens doen over burgemeestersbenoeming
gaven de vertegenwoordigers
politieke partijen alvast hun
Pensioen
De WD zegt weinig te voelen voor een burgemees
ter, die nog maar een paar jaar van zijn pen
sioen af is. Fractievoorzitter K. Brul: „Het liefst
zouden we iemand van een jaar of veertig
hebben. Dan loop je weliwaar het risico dat die
na een jaar of zes weer naar een grotere plaats
wil maar dat risico van doorstroming zullen we
moeten nemen. Bovendien is een nieuw gezicht
na zoveel jaren wel weer goed ook. De nieuwe
burgemeester mag beslist niet iemnd zijn die uit
een gehucht komt. Rijnsburg heeft een burge
meester nodig met management, die de snelle
groei van Rijnsburg nog meer kan stimuleren
Man of vrouw
De P.v.d.A. zoekt het in dezelfde leeftijdsklasse
tussen 40 en 45 jaar. Man of vrouw maakt geen
verschil Wat betreft de politieke kleur van de
nieuwe burgemeester houdt de PvdA een ruime
marge aan. Fractievoorzitter mevr A. de Haas
„„Ongetwijfeld zal men in Rijnsburg iemand
willen kiezen met een christelijke signatuur.
Voor ons hoeft dat niet bij voorbaat AR of CHU
te zijn. Wij zijn ook best tevreden met iemand
uit PPR, WD of KVP-kring
De GPV zoekt het in iemand „die principieel
positie kiest en het liefst van gereformeerde
signatuur is". De heer W. Bouman, fractievoor
zitter: „De nieuwe man moet oog hebben voor
de agrarische sector en handel. We zouden graag
zien dat de lijn van burgemeester Koomans
wordt voortgezet. Hij is altijd een groot voor
beeld voor ons geweest."
Huidige loco-burgemeester. AR-wethouder H. de
Mooy, vindt het een normale zaak dat de nieuwe
burgemeester een AR-man zal zijn. „Voor mij
is dut zo klaar als een klontje", zegt hij. De heer
De Mooy zegt de burgemeestersbenoeming me
dio december te verwachten. Tegen die tijd zal
hij er een half jaar locoburgemeesterschap heb
ben opzitten. „Dat is meer dan genoeg" zegt hij.
„Tegen het werk zie ik geenszins op maar het
betekent wel een flinke belasting van mijn nor
male werk. Ik doe het met veel plezier maar
voor Rijnsburg is het het beste dat er zo snel
mogelijk een nieuwe burgemeester komt"
De kinderen van kleuterschool „Het Kwetternest"
in Alphen vierden gisteren feest. Hun „juf", de 24-jari-
ge Willy Suttorp trad in het huwelijk met Jan Willem
Bogers (24). De bruidegom is speler in het eerste
voetbalelftal van „Noordwijk" en zoon van de Her
vormde predikant ds J. Bogers in Alphen. Hij studeert
theologie in Utrecht en blijft voetballen in Noordwijk.
Het bruidspaar dat vandaag op huwelijksreis is ge
gaan. gaat wonen in de Leliestraat in Alphen.
Raadsvragen over
naaktstrand in Wassenaar
Van onze correspondent
WASSENAAR De heer C. van
Rij, lid van de Wassenaarse ge
meenteraad voor de C.CP.
heeft aan burgemeester en wet
houders schriftelijke vragen ge
steld over de in Den Haag geda
ne suggestie om voor de zoge
naamde naturistische recreatie
een strand in te richten op Was
senaars grondgebied. Deze sug
gestie werd gedaan in een ver
gadering van de Haagse raads
commissie voor sport en recrea
tie in juni j.l. De heer Van Rij
vraagt welke mening burge
meester en wethouders over de
ze suggestie hebben. Hij vraagt
voorts of hier sprake is van een
officieel verzoek van de Neder
landse Federatie van Naturis
tenverenigingen aan de ge
meente Wassenaar voor de in
richting van een „naaktstrand"
Als deze Federatie geen offi
cieel verzoek tot de gemeente
Wassenaar heeft gericht al
dus de laatste vraag van de
heer Van Rij hebben burge
meester en wethouders een
principieel standpunt ten op
zichte van de naturistische re
creatie? De vragen zullen aan
de orde komen in de raadsver
gadering van maandagavond 21
oktober a.s.
Simultaanseance met Donner
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Café-restaurant 't
Parlement, Nieuwe Rijn 52,
draagt sinds gisteravond bet
predikaat „schaakcafé". Scha
kers uit Leiden en omstreken
kunnen hier vrijwel op elk uur
van de dag terecht om een
potje te schuiven, zoals dat in
het jargon heet, om te snel
schaken (vluggeren), om te ana
lyseren of gewoon om roet
geestverwanten over deze ede
le en fascinerende denksport te
praten. Deze mogelijkheden
wordt de regionale schaakwe
reld geboden door een aantal
enthousiaste c.q. fanatieke
schakers, die met bun geest
drift de eigenaar van 't Parle
ment, de heer Kühn, hebben
aangestoken.
Het officiële tintje aan de opening
van het Leidse schaakcafé
ook Amsterdam en Eindhoven
kennen een dergelijke lokaliteit,
waar het schaken de klok slaat
werd gegeven door burge
meester A J. Vis, die zich we
derom op overtuigende wijze
van zijn representatieve ver
plichtingen kweet. De burger
vader. die het schaakspel uit
sluitend speelt in de raadszaal,
zei de oprichting van het
schaakcafé een bijzonder loffe
lijk streven te vinden en was
ervan overtuigd, dat het bij de
plaatselijke bevolking zeer ze
ker zal aanslaan. Na zijn eerste
zet aan het bord van de luister
rijke grootmeester Jan Hein
Donner. die ter gelegenheid van
de opening was uitgenodigd om
de strijd aan te binden met
precies 40 schakers, was de
openingsceremonie Toen kon er
worden begonnen aan datgeen,
.waarvoor iedereen die avond
was gekomen: schaken. Donner
heeft het gisteravond bepaald
niet gemakkelijk gekregen. Ook
bij deze crack beginnen de ja
ren te tellen en het onstuimige
Burgemeester Vis heeft het schaken duidelijk in de vingers, Onder het toeziend
oog van Jan Hein Donner verrichtte hij de openingszet aan het eerste bord.
geweld, waarmee zijn opponen
ten hem attaqueren, resulteerde
dan ook in maar liefst negen
nederlagen en acht remises
Overigens was de conditie van
de grootmeester, die twee jaar
geleden tijdens de simultaan-
séance van Vroom en Drees-
mann in de Stadsgehoorzaal
nog met lichtvoetig gemak 100
procent scoorde, niet optimaal.
Een licht griepje teisterde de
toch al zo gekwelde hersenen
van de Amsterdammer. Zijn
score werd nu 67,5 procent.
Een nederlaag eigenlijk, maar.
zo deelde hij alvast mede: „Ik
kom binnenkort terug om er
een feestelijke revanche van te
Ook Donner is een „vaste",
schaakcafé-bezoeker Hij was
er echter mot van overtuigd of
een dergelijke gewoonte het
schaken stimuleert of het alco
holgebruik. En dat in een stad
als Leiden, dat, naar men zegt,
het laagste intelligentiequotiënt
heeft en het hoogste bierge
bruik. Donner verloor van A.
D v Ingen, Schenau, T Osse-
waarde. A. Boerkoel, G. Haas
noot. D Wetselaar, J Tolenaar.
K. Rentes, G. v.d. Born en F.
Erwich. De punten deelde hij
met R A. v.d. Aardweg, E
Noordijk, R Liem. F Brouwer.
J. Bey. W Binnendijk, K. Ha-
gendijk en R. Krijger
Ook de jeugdige Philidorspeler
John van der Wiel, onlangs
kampioen van Nederland ge
worden bij de jeugd tot 16 jaar,
kreeg een achttal schakers te
genover zich. V.d. Wiel dreigde
door zijn onervarenheid al
spoedig door de mand te vallen,
maar hij herstelde zich knap.
Verliezen deed hij van C. Ver
biest en R. Stoekenbroek. J
Klaver wist remise te maken
ZEVEN VETTE
JAREN VAN BOX
FOREHOLTE
ZIJN VOORBIJ
Van onze hand balmede werker
Voorhout De zeven vette jaren
lijken voor de Voorhoutse
handbalformatie achter de rug.
De resultaten zijn niet meer zo
sensationeel en liet lijkt er op
dat de zeven magere jaren voor
Bax&Foreholte zijn aangebro
ken.
De heer J. v.d. Geest, voorzitter
van de Voorhoutse topploeg:
„We hebben jarenlang gesteund
op een aantal prominente top-
speclsters. Daarop was de tak-
tiek afgestemd en we zijn er
bijna mei' in de hoofdklasse
gekomen. Nu zijn enkele van
deze topspeelsters uit de basis
verdwenen. Nora v. Niekerk
speelt nu bij PSV, Nel Geer-
lings is naar Walcheren en
liannie Boskamp is in ver
wachting. Dat betekent dat on
ze taktiek nu meer is afge
stemd op de gehele ploeg. We
zijn nu op het punt van conti
nueren van de landelijke eerste
klasse en bouwen in de breed
te. De andere teams hebben dr
snelle promotie van het eerste
team niet kunnen bijhouden
zodat een leemte is ontstaan.
Dat is ook hel gevolg van de
beperkte middelen die ons ter
beschikking slaan. Willen wij
in de hoogste regionen blijven
meedraaien dan zullen we toch
over betere accommodaties
moeten beschikken. Wij hebben
talentvolle junioren, maar wil
len we hun een tweede training
geven, dan moeten we deze
meisjes van 15 cn 16 jaar naar
Voorschoten ol Leiden sturen
en daaraan zijn vele bezwaren
verbonden. Ik wil niet jaloers
lijken, maar als je dan ziet dat
in Hoogmade, Oud Ade en
Rijpwetering (om er maar een
paar te noemen) wél mogelijk
is wat hier niet kan, dan is er
toch ook in kleine plaatsen iets
te bereiken. Op deze manier
wordt onze sport dood ge
maakt. Alleen diegenen die al
les voor de sport over hebben,
willen naar andere plaatsen
gaan om te trainen. Overigens,
geen kwaad woord over onze
gemeente, want die moet ook
zien dat ze de begroting slui
tend krijgt. Maar als je een
extra subsidie krijgt en die
wordt dan weer teniet gedaan
omdat de gemeente de zaal-
huur met KM)4* verhoogd, dan
wordt je wel moedeloos. En als
je dan ziet dat ruim 407. van
de subsidie van cultuur en re
creatie naar de streekmuzick-
school gaat, dan vraag je je
toch wel eens af of men de
waarde van de sport niet on
derkent."
Ban<
Zittend op de toonbank van het
kleine, koude, maar gezellige
kantinetje windt Jan v.d. Geest
zich steeds meer op als hij over
accommodaties praat. Maar wij
willen wat meer weten over de
prestaties.
Het verlies van 3 belangrijke
speelsters verlangde uiteraard
«•en andere truuungsopbouw.
Die andere training begint nu
al zijn vruchten af te werpen
en het zal me niet verbazen als
we in de zaalcompetitie toch
weer een woordje gaan mee
spreken. Onze traim-r is meer
dan alleen maar een trainer
voor onze dames. Er ia een
zekere band ontstaan waarbij
de trainer vuak betrokken
raakt bij de persoonlijke pro
blemen van de speelsters Ik
vind het gevaarlijk dit te ver
door te voervn; je kunt het nu
eenmaal niet iedereen naar de
zin maken. Maar de ploeg is
meer dan ooit een «-enheid
waarbij het gehele team voor
het resultaat moet zorgen.
Daarnaast staat de jeugd te
trappelen. Zij doen hun uiterste
best om over een paar jaar t«-
kunnen concurreren met de
speelsters van het eerste team.
Wh- de jeugfl heeft, heeft «Ie
toekomst Met de beperkte mid
delen, die ons ter beschikking
staan, bouwen we daar aan. Ik
heb vertrouwen in d«- toekomst.
We moeten nu consolideren om
onze talentvolle jeugd de kans
te geven in een topklasse uit te
komen
Bulifoftlnllt
PROGRAMMA DAMES
L_rxJ. I I. kl 1100 uu
U-nd»IZ.kl A IJ OO uur
B San'HVL I -HVP I 15 00 u..r
Md 3» kiu 13 00 uur Olympia l-HW I
II 00 uur Warniurnlu I MIC 4
IEREN
.undrl 2* kl A 14 00 uur Odin l—MSV
wnd.1 2.- kl B 12 45 uur HOS 1 North. 1
Md I* kl A in 110 uur SunAHVL I Dui
noord I 13 45 uur HVV I Animo i
