Allerlei(ds)
BELu02
BURGEMEESTERS SLAAN
HANDEN IN ELKAAR
Dr. Vis rekende
grondig af met
legendevorming
Miste u nèt het begin
van het Journaal?
voorde zekertijd
VRIJDAG 4 OKTOBER 1974 LEIDSECOURANT
iiiDiiiiiiiiiiiimiinnnuii
Leiden is jumelage aangegaan met Krefeld en Oxford
Van een onzer verslaggevers
Leiden - In een buitengewone ver
gadering van de gemeenteraad
zijn door de gemeente Leiden
gistermiddag jumelages aange
gaan met de Duitse gemeente
Krefeld en met de Engelse ge
meente Oxford. Dat gebeurde
in de stadsgehoorzaal, middels
de ondertekening van twee oor
konden door vertegenwoordi
gers van de drie stadsbesturen.
De officiële banden gelden alleen
Leiden en Oxford enerzijds en
Leiden en Krefeld anderzijds.
Tussen Krefeld en Oxford be
staat geen speciale relatie. Doel
van de jumelage is. zo staat in
het ondertekende verdrag, ver
sterking van de vriendschaps
banden die met Oxford zijn
gegroeid sinds 1946 en met Kre
feld sinds 1961. Om dat streven
gestalte te geven zullen „vriend
schappelijke relaties en jumela
ge - uitwisselingen worden be
vorderd tussen particuliere or
ganisaties op sport-, cultureel
en ander gebied en tussen die
genen die als leden'van de ge
meenteraad of als ambtenaar
deel hebben aan het bestuur
van de respectievelijke steden".
De plechtigheid werd bijgewoond
door de Engelse ambassadeur
Sir John Barnes en door Frau
Dr. Scheibe namens de Wcst-
duitse ambassade. Voor Kre
feld ondertekenden de oorkon
de Oberbürgermeister H. Hau-
ser en de gemeentesecretaris
van die stad. Voor Oxford werd
dat gedaan door Revd. A. W.
Williamson, M. A. Deputy Lord
Mayor en de hoogste ambte
naar van Oxford. De aandui
ding Deputy Lord Mayor wil
zeggen dat Williamson, een do
minee, loco-burgemeester van
zijn stad is.
n een toespraak memoYeerde
burgemeester Vis dat de eerste
contacten tussen Krefeld en
Leiden zijn gelegd door de in
onze stad geboren Krefelder
bloemenhandelaar Valk. Aan
vankelijk bleef de relatie be
perkt tot het sportieve en amb
telijke vlak. Sinds 1971 hebben
ook uitwisselingen op politiek
niveau plaats. De burgemeester
vergeleek de afgelopen periode
met „een verlovingstijd die nu
overgaat in een huwelijk als
een nieuw begin".
Omdat het contact dat Leiden
heeft met Oxford al veel langer
bestaat karakteriseerde hij deze
relatie met de uitspraak; „Het
vingstijd die nu in een officieel
huwelijk overgaat, maar de ver
loofden woonden al enige tijd
samen". Uitwisselingen tussen
deze twee steden zijn vooral
gevoed door initiatieven van de
Anglo-Netherlands sports- and
cultural Association" uit Ox
ford en het Leids ComiU> voor
internationale uitwisselingen.
i de stadsgehoor
zaal, die werd bijgewoond door
tal van oud-raadsleden en amb
tenaren, eindigde met het hij
sen van de vlaggen die de drie
Daarbij zong men. op het orgel
begeleid door ds. A J Kret
oud-wethouder van Leiden en
momenteel burgemeester van
Sassenheim achtereenvolgens
het Engelse en Duitse volkslied.
Daarna het Wilhelmus dat door
de nieuwe linkse wethouders
weliswaar niet uit volle borst
ten gehore werd gebracht maar
niettemin wel degelijk mot
zichtbare beweging van de lip
pen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiniiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiimiiiniinniniiiii
LEIDEN De herdenkingsdienst, gistermorgen in de Pieters
kerk, is op deze gedenkwaardige derde oktoberdag een zeer
bijzondere geworden. Drie koninklijke gasten waren temid
den der Leidenaars, burgemeesters van steden (Naarden,
Middelburg. Mechelen, Zutfen en Haarlem) die het Spaans
geweld binnen en buiten de veste hebben gehad, Engelse
en Duitse partners van Leiden, er viel prachtige muziek te
beluisteren, met name de twee Coronation Anthems van
Handel, voortreffelijk uitgevoerd door Madrigaal en Alma
Materkoor en het Gewestelijk Orkest van Zuid-Holland, dat
dit keer vlekkeloos op dreef was onder Jan van der Meer
en eerder, bij de uitvoering van de 3 October-cantate met
Ex Animo onder Herman de Wolff.
Theatervoorstelling
Er waren nog meer redenen om deze dienst bijzonder te
vinden. In „Hervormd Nederland" had een dominee geschre
ven, dat hij het geen pas vond geven, voor een 3 oktober-her-
denkingsdienst toegangskaarten uit te reiken, alsof het een
theatervoorstelling gold. Verder liep de dienst met een half
uur uit. Dat kwam door de rede van burgemeester Vis, die
zijn toespraak het karakter van een inaugurale redevoering
had gegeven: een half uur. Maar wat hij zei was indringend.
Legendevorming
Dr. Vis rekende grondig af met legendevorming. Het uitzonder
lijke van Leidens Ontzet ligt volgens dr. Vis „eensdeels in
de dramatiek van de bevrijding op het laatste moment,
veroorzaakt, na menselijke voorbereiding in offervaardig
heid en doorzettingsvermogen, door een factor die niet in
handen van de mens ligt: de wind". Ook beschreef hij Willem
van Oranje als de drager van een aureool van geheiligd
leiderschap, „dat, zoals vaak, eenmaal verworven, ternau
wernood door mislukkingen werd aangetast, maar wel door
enkele kleine successen werd versterkt".
De burgemeester sprak over de wreedheid aan beide zijden.
„Maar de bevolking van een belegerde stad kijkt naar de
vrijwel zekere wreedheid van huurlingen die een veroverde
stad binnentrekken en heeft dan weinig keus. Bij een kans
op behoud tegenover de zekerheid van de dood bij voortzet
ting van de strijd kwamen de „glippers" onderhandelingen
propageren. Het zou een overgave zijn tegen garantie van
lijfsbehoud. Het keiharde argument van de volhouders was:
wat is die garantie waard?"
Bij alle tekortkomingen en gemaakte fouten in 1574 wilde dr.
Vis - en dat is de blijvende kern van 3 oktober met groot
respect de weinigen gedenken, „waarvan we weten, dat zij
bewust gekozen hebben voor de weg van de meeste weer
stand: erop of eronder, volhouden tot het enig-mogelijke
einde. Die weinigen hebben kans gezien dit standpunt te
doen overheersen. Het is die wonderlijke mengeling van
opzet en toeval, van nonchalance en stug volhouden, van
tot het laatste moment balanceren op de uiterste rand van
de ondergang, en toch worden gered, die het verhaal over
het beleg en ontzet van Leiden, met, maar. ook zonder de
opsiering van de legendevorming, heeft gemaakt tot een
uiterst boeiende geschiedenis".
Van der Werff afgezet
Burgemeester Vis plaatste zijn „illustere voorganger" Pietei
Adriaensz. Vermeer, ook genaamd Van der Werff, bij deze
gelegenheid van relativeren in een juist daglicht: „Hij zal
toch niet helemaal ten onrechte door Willem van Oranje
onmiddellijk na het ontzet uit zijn burgemeestersambt zijr
gezet. Hoewel zijn bereidheid om te sterven een lang leven
heeft gehad is daarmee nog niet aangetoond, dat hij werke
lijk de beroemde woorden heeft gesproken die de latere
geschiedschrijvers van elkaar hebben overgeschreven". De
toehoorder ging zich werkelijk afvragen, waarom het stand
beeld van Van der Werff nog in het park staat. Het ware
te wensen, dat de rede van burgemeester Vis al was deze
nog zo lang -- vermenigvuldigd werd. Het werkt verhelde
rend, van diens zienswijze en nuchter door- en terugdenken
kennis te nemen.
niet door Leidse fotografen?
Brief
onder redactie van
Ton van Brussel, tel. 01710-22244 tst. 17
De Engelsman A. J. C Roche,
sportredacteur van de Oxformd
Mail. verblijft dezer dagen in
het kader van de jumelage in
Leiden. Hij schreef ons de vol
gende brief, die we U niet wil
len onthouden:
Jn augustus 1946 - en het lijkt
nu of ik het over een ander
leven heb - bezocht ik Leiden
tijdens de eerste Oxford-Leiden
uitwisseling. Als men mij toen
had gevraagd hoe lang de uit
wisseling stand zou houden,
had ik vermoedelijk geantwoor-
d: niet meer dan tien jaar. En
dan had ik mijzelf nog aan de
optimistische kant gevonden.
Zo vele van dergelijke uitwisse
lingen floreerden en hielden
dan ineens op te bestaan.
Het doet me een groot genoegen
dat ik er wat dat betreft zo ver
naast heb gezeten, en dat van
daag, meer dan 25 jaar later,
(en dat klinkt verbazingwek
kend) de band tussen onze bei
de steden nog zo krachtig is.
De uitwisseling begon zuiver op
een sportieve basis en dat is zo
gebleven - kleine aanvullingen
wat het culturele betreft daar
gelaten. En zo is het ook goed,
want het betekent dat het con
tact voornamelijk tussen jonge
mensen tot stand is gekomen.
En het is daar dat het van de
grootste betekenis en invloed is.
Bij die eerste uitwisseling bevond
zich onder de Oxford-atletes
ook Maureen Cardner. Twee
jaar later, in 1948, vocht zij
tijdens de Olympische Spelen
een geweldig duel uit met Neer-
lands grootste atlete, Fanny
Blankers-Koen, op de 80 meter
horden. Maureen werd met
maar enkele centimeters ver
schil verslagen, maar kreeg
evenals Fanny het wereldre
cord toegewezen met een tijd
van 11.2 sec. Het stemt triest te
weten dat Maureen een maand
geleden stierf op de nog zo
jonge leeftijd van 45 jaar.
Ik verbleef zelf in 1946 in Leiden
bij de heer Zonderop, toen
sportredacteur van de Leidse
Courant Geen moeite was hem
te veel om het mij naar de zin
te maJcen in Nederland, dat
toen al bezig was zich op een
grootse wijze te herstellen van
de ravage die de oorlog had
teweeggebracht En waf de ja-
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIU
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiui
ren '40-'45 ook hadden aange
richt, de Nederlandse gastvrij
heid was er beslist niet door
aangetastDe heer Zonderop
nam zelfs het risico mij m de
Leidse Courant te laten schrij-
Aan hem cn zijn familie zo
zij nog in Leiden wonen - cn
aan alle andere die de eerste
uitwisseling meemaakten en de
"return" in Oxford,, zend ik
mijn allerbeste wensen. Ik hoop
van harte dat de uitwisseling
Leiden - Oxford de tand des
tijdi zal doorstaan
Noot redactie L.C: Wat de heer
Roche niet kon weten, is dat de
heer Zonderop in 1973 is overle
den.
Vernielingen
Wederom vijf telefooncellen zijn
de afgelopen dagen in Leiden
vernield. Hierbij zijn de gcld-
bakjes opengebroken en is voor
ongeveer 550 gulden buitge
maakt. Daarnaast heeft men
voor ongeveer 750 gulden scha
de aangericht De telefooncel
len bevinden zich aan de Tous-
saintkade. Zoeterwoudsesingel,
Rustig
Voor zover bekend hebben zich
tijdens de 3-October viering gis
teren, nergens moeilijkheden
voorgedaan. Het aantal geval
len van dronkenschap lug niet
hoger dun vorig jaar cn van
buitensporige baldadigheid wus
nergens sprake. Ernstige onge
lukken deden zich evenmin
voor. „Het is hartstikke rustig
geweest", zo concludeerde een
woordvoerder van de politie.
Handwerken
In het speeltuingebouw "Ons Ei
land" aan de Kortcnaerstroat,
start op donderdag 10 oktober
een cursus handwerken, onder
leiding van mevr. Van Riems
dijk. De lessen worden georga
niseerd door het dienstencen
trum Zeehelden wijk. Opgave is
elke woensdag mogelijk door
een telefoontje naar nummer
43503. Het cursusgeld bedraagt
twee gulden per maand.
Koningin Juliana, mr. Ph. J. de Ruijter de Wildt en burgemeester A. J. Vis (rechts) aten gisteren op het
Rapenburg flink door. Ze hadden kennelijk trek. De jeugd van Leiden, zittend op de stoep, liet het zich ook goed
smaken.
