STUIVERTJE
ONDER HOOGSPANNING
Alle Franse
vliegvelden
waren dicht
Handgranaten
en machine
pistolen
bleven achter
Het leven van alle dag
kon zijn gang weer gaan
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1974
LEIDSE COURANT
PAGINA 13
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL - Na 101 uur en 25 minuten kwam er gis-
teravond een einde aan de martelende onzekerheid
over de afloop van de Haagse gijzeling. De Franse
Boeing 707 maakte zich met de Nederlandse gezag
voerder Pim Sierks aan de stuurknuppel om half ell
los van het schijnbaar lege Schipholbeton en verdween
in zuidelijke richting. Aan boord bevonden zich de
hoofdrolspelers in het drama: de vier terroristen van
het Japanse Rode Leger. Bij zich hadden zij twee een
voudige pistolen, een miljoen gulden, en voorts extra
water en benodigdheden voor een verblijf in de woes
tijn.
Voordat de 450 infanteristen echter in hun pantserwa
gens, gevechtsvoertuigen en schuttersputjes opgelucht
adem konden halen, speelden zich minuten van on
draaglijke spanning af. Om vijf over half tien draaide
de stoet uit Den Haag het volkomen lamgelegde, in
een spookstad veranderde Schiphol op. Tot hun verbijs
tering zagen de zeer weinige journalisten die daartoe
de kans kregen, dat de uit Parijs overgebrachte terro
rist Foeroeja alleen en duidelijk herkenbaar op de al
gesproken plaats in het schijnwerperlicht stond - aan
het begin van een loopkooi van prikkeldraad, die de
Genie eerder op de dag had geconstrueerd. Maar de
zes overgebleven gijzelaars werden niet onmiddellijk
tegen hem uitgewisseld zoals iedereen had verwacht.
In plaats daarvan verdwenen ze in de donkere Boeing
die geïsoleerd, alleen een brandend staartlicht, op het
vrachtplatform stond. Het tafereel wekte de indruk
dat er voor de zoveelste keer iets mis zou gaan en dat
ber stuivertje-verwisselen af te spelen - met doodver
moeide, hypernerveuze mensen als inzet. Uit het toe
stel kwamen drie stram voortschrijdende gijzelaars.
Zij liepen de 80 meter naar een bus, terwijl tegelijker
tijd een bemanningslid naar het vliegtuig liep. Midden
op het platform, met honderden schietklare lopen in
het donker in de aanslag, ontmoetten zij elkaar. Daar
na kwam er tweemaal één gijzelaar naar buiten die
werd geruild voor een bemanningslid en tenslotte
kwam de laatste gegijzelde, de Franse ambassadeur,
naar buiten toen de Japanner Foeroeja met 300.000
dollar bij de vliegtuigtrap verscheen. Onder het toe
ziend oog van de Egyptische ambassadeur controleer
de de rijkspolitie of de Japanners Inderdaad niet meer
wapens mee het vliegtuig binnen namen dan twee een
voudige pistolen, zoals was overeengekomen. Om tien
over tien ging de deur van de Boeing dicht en flitsten
de boordllchten aan. Om vijf voor half elf taxiede ge
zagvoerder Sierks naar de startbaan, waarlangs om
de honderd meter een pantserwagen stond.
De ex-gegijzelden kregen in de brandweerkazerne van
Schiphol kortstondig kans om zich met hun ijlings
overgebrachte familieleden te herenigen en verdwenen
vervolgens in ambulances voor het ondergaan van een
medisch onderzoek. Schiphol, dat tweeëneenhalf uur
lang voor alle vormen van verkeer gesloten was ge
weest, ging weer leven. De ontruimde, verduisterde
gebouwen aan de platformzijde mochten weer in ge
bruik worden genomen. De ijzeren ring die reeds 's
morgens vroeg rond de luchthaven was gelegd, werd
geleidelijk gesloopt. De gegijzelde ambassadeur vierde
met premier Den Uyl zijn vrijlating door een glas
champagne te heffen. Het drama was voorbij.
DEN HAAG De ontknoping van het Haagse gedeelte van
het gijzelingsdrama kwam-gisteravond om acht minuten
voor negen, toen de drie terroristen met zes gijzelaars in
een getraliede politiebus vertrokken en drie, zoals pre
mier Den Uyl ze later op een persconferentie noemde,
„zieke gijzelaars" in de Franse ambassade achterlieten.
Óp een van spanning zinderend Korte Voorhout bestorm
den vele tientallen politieagenten direct na het vertrek
van de politiebus de Franse ambassade, waar zij behalve
de drie gijzelaars, die zich volgens de Haagse politie in
een „naar omstandigheden redelijke toestand" bevonden,
ook de zwaardere wapens van de terroristen aantroffen.
Dat waren ondermeer handgranaten en machinepistolen.
De spanning op het Korte Voor
hout steeg na het toen bijna
honderd uur durende gijzelings
drama ten top toen om zeven
uur een woordvoerder van de
Haagse politie aankondigde dat
de affaire in Den Haag binnen
Franse premier:
'Ambassadeur
opmerkelijk
<2 waardig'
PARIJS (Rtr) -- Franse rege-
I ringsleiders hebben vanmorgen
de Franse ambassadeur Jacques
Eenard en de Franse politie ge
prezen voor hun inspanningen
om te verzekeren dat het gijze
lingsdrama in Den Haag zonder
bloedvergieten eindigde.
Premier Jacques Chirac belde de
ambassadeur vanmorgen op en
zei: „Ondanks moeheid, ondanks
uw rote beproving toonde u een
opmerklijke waardigheid en ik
bied u mijn gelukwensen aan".
De minister van Binnenlandse Za
ken, Michel Poniatowski, die vier
nachten op een divan in zijn kan
toor sliep tijdens het drama, zei
„deze beproeving en vreselijke
zaak heeft een gelukkige af
loop. De onderhandelingen met
de Japanse terroristen waren
zeer delicaat. Zij werden met
grote bekwaamheid gevoerd. De
heer Louis eVrger, directeur-
generaal van de Franse politie,
deed ter plaatse bewonderens
waardig werk".
Het Franse conservatieve blad Le
Figaro denkt er echter anders
over. Het blad doet een beroep
op de westelijke regeringen een
vastberaden standpunt in te ne
men bij guerilla-acties, zelfs als
de levens van gegijzelden risico
lopen.
Het blad schrijft: „Aan de vaste
wil van het collectieve bewust
zijn van elke natie gen duim-
breed toe te geven aan de afper
sing en listen van geweld mag
niet getornd worden. Israël be
greep dit. Oostelijke landen
eveneens. Vindt men dan alleen
in het westen dit schouwspel van
J krankzinnige verwarring en het
j bewijs van de zwakheid van een
abstract pseudo-humanisme dat
zichzelf een nederlaag toe
brengt? Men kan niet langer
dulden dat de verantwoordelijk
heid voor de dood van onschul
dige mensen als een gedeelde
verantwoordelijkheid wordt be
schouwd. De verantwoordelijk
heid berust volledig bij degenen
die met voorbedachten rade kin-
I deren doden
l ken"
afzienbare tijd ten einde zou lo
pen. Direct hierop werd door
een kraanwagen van de brand
weer een klein aantal auto's,
dat al sinds vrijdag vlak voor
de ambassade geparkeerd
stond, weggesleept. Andere wa
gens werden normaal door poli
tiemensen weggereden, omdat
de politie de sleuteltjes had ge
kregen van de eigenaars, die
door de belegering van het
Voorhout vrijdag hun auto had
den moeten achterlaten. De ter
roristen hadden verwijdering
van de wagens geëist om daar
mee de mogelijkheid van erach
ter verborgen scherpschutters
uit te schakelen.
Om acht uur, het moment waarop
het vertrek van de terroristen
en gijzelaars volgens de politie
zou plaatsvinden, gebeurde er
niets. Alleen minister De Gaay
Fortman kwam op het Voorhout
aan en haastte zich de Ameri
kaanse ambassade binnen.
Om kwart over acht kwam er eni
ge beweging. Een politieman
begaf zich midden over het
Voorhout naar de ingang van de
ambassade, met een grote witte
brief zeer opvallend in de hand.
Hij legde die neer in de hal van
het ambassadegebouw. Even la
ter keerde dezelfde man, die
ongewapend was en dat demon
streerde door tevoren zijn jasje
Een van de gijzelaars komt
uit te trekken, weer terug naar
de Franse ambassade en haalde
de brief weer uit de hal weg.
Deze werd daarna via een touw
naar de bovenste verdieping
van het gebouw gehesen. De
brief was afkomstig van het mi
nisterie van Justitie, gesteld in
het Japans en bevatte de schrif
telijke bevestiging van de tus
sen de Nederlandse autoriteiten
en de terroristen gesloten over
eenkomsten over het vertrek.
Bijna een half uur later kwam er
pas weer enige activiteit. Drie
zwarte wagens reden het Voor
hout op, waarvan er twee met
grote snelheid doorreden en één
wachtte tegenover de Franse
ambassade. Meteen hierop reed
de gepantserde politiebus tot
voor de ingang van de ambas
sade. Vijf minuten later kwa
men de eerste drie personen uit
het ambassadegebouw. Vlak
daarna kwam er weer twee
de bus te stappen die heit gezelschap naar Schiphol zal brengen.
groepjes van drie mensen waar
bij duidelijk waar te nemen viel
dat de achterste mensen van
deze groepjes een pistool in de
hand hadden.
1
Op het doodstille Voorhout klon
ken direct hierop harde slagen
en glasgerinkel. De terroristen
hadden alle ramen van de poli
tiebus kapot geslagen. Vlak
voor negen uur vertrok de poli
tiebus van het Voorhout, voor
afgegaan door de zwarte wagen,
die nog steeds aan de overkant
wachtte. Meteen flitste het licht
aan op de hoogste verdieping
van de ambassade, aangestoken
door de drie achtergebleven gij
zelaars. Enkele seconden daar
op werd de ambassade door een
legertje politiemensen be
stormd, gevolgd door artsen
van de GG en GD. De drie gij
zelaars werden naar de naast
gelegen Amerikaanse ambassa
de overgebracht, vanwaar enke-
Situatie bij
de ambassade
weer normaal
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het leven rond het
Franse ambassadegebouw op
het Haagse Korte Voorhout was
vanmorgen weer normaal. De
geladen stilte die hier vier da
gen lang heeft geheerst Is ver
vangen door het geraas van het
gemotoriseerde verkeer, de be
drijven die maandag en giste
ren gesloten waren draaiden
weer.
Meteen toen gisteravond de bus
met de Japanse terroristen en
hun zes gijzelaar# naar Schiphol
was vertrokken, haalde de
Haagse politie een gedeelte van
de dranghekken, waarmee een
groot gebied rond de ambassade
tot dan toe hermetisch afgeslo
ten was geweest, weg. Meteen
ook werd begonnen met het op
breken van het kampement
Araar mariniers sinds vrijdag
avond een provisorisch onderko
men hadden gevonden.
Toen ook de zeer grote politie
macht in de loop van de avond
het Korte Voorhout grotendeels
verliet was alles weer als van
ouds-
len van hen per ambulance voor
onderzoek naar het ziekenhuis
werden vervoerd. Vlak hierop
vertrok een touringcar vanaf
het ministerie van buitenlandse
zake vol met familieleden van
de gijzelaars naar Schiphol. De
familieleden van de in de am
bassade achtergelaten gijzelaars
werden in een Volkswagenbusje
naar de Amerikaanse ambassa
de gebracht.
Even later werden de wachtenden
op het Voorhout nog opgeschrikt
door een twintigtal tot de tan
den gewapende mariniers, die
in vijf burgerauto's ook in de
richting van Schiphol vertrok
ken.
De rustige middag voorafgaande
aan de ontknoping van het gij
zelingsdrama werd alleen door
broken door het bezoek van de
gezagvoerder van het vliegtuig,
de 44-jarige Pim Sierks, die met
een wijde boog goed zichtbaar
voor de terroristen volkomen
rustig naar de ambassade ging
om met de terroristen het vlieg-
plan door te nemen.
Met de handen omhoog komen twee gegijzelden de deur van de Franse
ambassade uit, onder schot gehouden door een van de Japanners.
Links, ook met de handen in de lucht, staat de chauffeur van de bus.
Dank van president Giscard
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Franse president Giscard d'Estalng was gister
avond een van de eersten die premier Den Uyl feliciteerde met de
succesvolle afhandeling van de gijzeling. Maar intussen bleek
Frankrijk nog steeds beducht dat het vliegtuig met de terroristen In
Frankrijk zou landen: alle vliegvelden waren gesloten.
President Giscard stuurde, zodra
de Boeing in de lucht was, een
telegram met als tekst: „Me- I
neer de premier, ik hecht er
aan u te danken namens mijn ji
medewerkers en namens de
Franse regering en ik verzoek u
aan de Nederlandse autoriteiten
onze dankbaarheid over te bren
gen voor de pogingen die zijn
ondernomen om de waardige en
veilige vrijlating te verkrijgen
van de ambassadeur van
Frankrijk en de overige gijze
laars".
Op alle Franse vliegvelden waar
een Boeing 707 kan landen wa
ren gisteravond uitgebreide vei
ligheidsmaatregelen genomen.
Gendarmerie, oproerpolitie
plaatselijke politie werden over
al In staat van paraatheid
bracht. Toen de Boeing opsteeg
gaf de minister van Binnenland
se Zaken Michel Poniatowski op
dracht alls vliegvelden te slui- Ondersteund door een politieman
ten, om te voorkomen dat het cn een GGD-man wordt een vrij-
toestel In Frankrijk zou landen. nclatm gi/zelnor (derde van
links) weggeleid.
(Van onze verslaggevers)
DEN HAAG Voordat
het verlossende vertrek
van de bus met de terro
risten en zes gegijzelden
een feit was, is de dag van
gisteren er voor de aanwe
zigen rond de Franse am
bassade een geweest,
waarin de groeiende span
ning naar een naderende
ontknoping het duidelijkst
voelbaar is geweest. Uren
lang werden de wildste
speculaties op touw gezet
en gonsde het van de ge
ruchten.
Alleen tii de mariniers en po
litiemensen heerste een betrek
kelijke rust. Net als in de vori
ge dagen bleven zij onverstoor
baar op hun post, was de kan
tine-wagen van de politie een
fel begeerd object, werden
rond de tenten heel wat kaar
tjes gelegd en keken ze naar
de verdorde bruine kastanje
bladeren die ze al vier dagen
en nachten lang geruisloos
hadden zien neervallen. Uit
verveling verzamelde een en
keling van hen langs de stoep
liggende lege bierflesjes. Ver
der heerste er nog steeds die
matte en doodse stilte waaraan
men bijna gewend zou zijn ge
raakt.
Tot omstreeks zeven uur het
bericht bekend werd dat de
ontknoping „binnen afzienbare
tijd" zou plaats vinden. Toen
sloeg even de vlam in de pan
en was er voor iedereen alleen
nog gespannen aandacht voor
die ene kamer op de vierde
etage van de Franse ambassa
de.
Nauwelijks een half uur nadat
heel Nederland via de t.v. of
de radio het vertrek van de
donkerblauwe bus met de ka
potgeslagen ruiten vanuit Den
Haag had kunnen volgen, wer
den op het Voorhout en het
Toernooiveld in Den Haag al
weer voorbereidingen getroffen
om het leven van alle dag zijn
gang te laten gaan. Langs de
Hofvijver naderden twee met
oranje zwaailichten knipperen
de veegwagens van de H.T.M.
die de tramrails van neerge-
dwarrelde bladeren begonnen
schoon te maken. Tegelijker
tijd arriveerden bij het Lange
Voorhout ook twee ijs-venters
die onder het langs de verlaten
dranghekken toegestroomde
publiek en de achtergebleven
persmensen nog goede zaken
probeerden te doen.
Daartussen drentelden talloze
politiemannen zenuwachtig
door elkaar. Op zoek naar een
van de manschappenwagens
die hen naar het Haagse
hoofdbureau zou terug voeren.
Fotografen en filmploegen
zochten In het gedrang hun
spulletjes bij elkaar en waren
plotseling ook de vrolijke ker-
misklanken weer te horen en
baadde de Schouwburg weer in
een zee van licht. In het mili
taire kampement tegenover
het Koninklijk Paleis aan het
Voorhout was alles rustig. De
stem van een televisie-com
mentator leek er het enige te
ken van leven.
De stilte, rust en duisternis
daar vormden een schril con
trast met de door helle
lantaarns verlichte wrieme
lende mensenmassa op het
Korte Voorhout waar iedereen
zijn eigen weg zocht. En daar
mee was ew einde gekomen
aan vier dagen angstige span
ning, slopende onzekerheid, ter
gend langzaam doordringende
berichten en een bijna einde
loos wachten en heen en weer
slenteren.
Ambassadeur
bedacht
spelletjes
SCHIPHOL Minister Van der
Stoel sprak gisteravond tijdens
de persconferentie op Schiphol
zijn bewondering uit over het
gedrag van de gegijzelden tij
dens hun gevangenschap. Voor
al de Franse ambassadeur,
graaf Jacques Senard, heeft
zich volgens hem bewonderens
waardig gedragen. «,,De ambas
sadeur bedacht zelfs bridge
spelletjes om zijn lotgenoten t'
amuseren."
Van der Stoel:
Geen drama
maken van
conflict met
Frankrijk
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL „Er waren ver
schillen in taktiek en aanpak
van de gijzelingsaffaire, maar
er waren ook momenten van
prettige samenwerking met do
Franse regering". Aldus minis
ter Van der Stoel van Buiten
landse Zaken gisteravond tij'
dens een persconferentie na af
loop van het drama op de lucht
haven Schiphol „Ongetwijfeld
waren er verschillen in tak
tiek", voegde de minister daar
aan toe, „maar wc moeten er
niet dramatisch over doen. De
diplomatieke verhoudingen tus
sen ons land en Frank:ijk zijn
er zeker niet door ges-haad".
