Proef Troef met nog meer activiteiten
Cabaretier
één jaar later
Surrealisme in het „Praethuys"
,,De dag dat de paus werd gekidnapt"
,.|ÏOT
m
Behuizing grootste probleem van Leids vormingscentrum
Gevestigde
namen
domineren
niet op
tentoonstelling
Voorschotense
Kunstkring
bij
U'
7ATERDAG 14 SEPTEMBER 1974
LEIDSE COURANT
Lelden
cultureel
V^V-i
- j r.f i..
ra -'3sib«®: n,
ii V
Wf?aravvW¥v>Ait ,U
Leiden- Onder het motto"Proef Troef",
start het vormingscentrum voor wer
kende jongeren "Troef" op maandag zijn
vijfde seizoen met twee introductiewe
ken. Iedereen die eigenlijk altijd al eens
een kijkje bij Troef had willen nemen,
wordt indeze periode door de stafleden
Elly Kerckhoffs, Sjef van Bommel en
Bram Louwrier met open armen ontvan
gen om kennis te maken met de wer
kwijze en doelstelling van het centrum.
Die doelstelling is het leveren van een
positieve bijdrage aan de maatschappe
lijke en culturele vorming van de wer
kende jeugd (van 17 tot 25 jaar) in de
breedste zin van het woord. Deze vor
ming moet door het werken in project
groepen en door het deelnemen aan
diverse andere activiteiten tot stand
komen.
Aan het scala van de reeds bestaande
groepen (toneel, recht-en onrecht, sosjale
krea, samenspelen en film) zijn voor het
komende seizoen nog een aantal nieuwe
mogelijkheden toegevoegd: een handar-
beidgroep, een naald-en draadgroep en
een groep die een cursus algemene ont
wikkeling gaat volgen. Met name over
deze cursus zijn Elly en Sjef erg enthou
siast. De lessen zijn samengesteld door
het Instituut Voor Individueel Onderwijs
en stellen de deelnemers in de gelgen-
heid in het bezit te komen van een zgn.
"Sleuteldiploma", dat de doorstroming
naar het Mavo-peil mogelijk maakt. Les
geven wordt onder meer in Nederlands,
Engels, geschiedenis, maatschappijleer
en rekenen.
creatief
In de toneelgroep kunnen de leden van
Troef zowel eigen ideeën als die van
anderen binnen éen spel vormgeven. De
naald en draad en de handarbeidgroep
zijn in het leven geroepen om „leken"
met twee linkerhanden meester te maken
van de bassistechnieken van het bordu
ren, haken, knopen, weven, werken met
klei, steen en hout, stofbedrukken en
batikken. "Een soort samengaan van ge
zellig en praktisch bezig zijn", vindt Ellu
Kerckhoffs, die Troef vijf jaar geleden
mede heeft opgericht Voor veel ingewij
den zijn Troef en Elly daaarom één.
Zijzelf is het daar niet zo mee eens. "Ik
ben tenslotte van origine maatschappe
lijk werkster en Sjef is als cultureel
werker veel meer een deskundige op dat
werkte rein van Troef dan ik. En vergeet
vooral Bram niet Een echte vormgever;
een jongen met ontzettend veel goeie
ideeën."
"We stellen ons van het nieuwe seizoen
veel voor. Een aantal groepen heeft vorig
jaar erg goed gedraaid en kunnen we nu
nog uitbreiden. Vooral de recht-en on
recht groep bleek een succes. De jonge
ren houden zich in deze groep bezig met
sociale wetten, zodat ze, indien nodig,
beter op de hoogte zijn van hun rechten
en plichten. Ook de "sosjale krea" heeft
heel plezierig gefunctioneerd. Ze zijn nu
bezig met de samenstelling van een caba
ret voor bejaarden."
Tijdens de introduktie proberen we het
huidige aantal deelnemers uit te breiden.
Iedereen kan elke avond tussen half acht
en half elf (Hogewoerd 57) binnenlopen.
We laten dan de resultaten zien van
hetgeen vorig jaar door de verschillende
projectgroepen is gedaan. Hoogtepunten
in de open-huis-periode zijn zondag 22
september, wanneer een sociëteitsdag
wordt georganiseerd en de slotavond op
vrijdag 27 september."
Een nieuw uitgangspunt bij Troef is het
werken met een Speciaal, in overleg
bepaald thema. Voor dit seizoen wordt
dat "Werken" en het ligt in de bedoeling
dat elke groep op hun manier een facet
behandelt Om eens uitgebreid over hett-
hema te discussiëren wordt op 2 en 3
november een weekend georganiseerd,
dat tevens belangrijk is voor het onder
linge contact tussen de deelnemers.
Een belangrijk probleem waar we nu nog
steeds mee worstelen is het vinden van
een betere behuizing. Er zijn al voorstel
len geweest om Troef te verplaatsen
naar het gebouw van het V.W.J. (vereni
ging Werkende jongeren), aan de Haver-
straat. Zij gaan binnenkort verhuizen
naar de Cronesteinpolder. Een ander
alternatief is het gebouw van de Sociaal
Medische Dienst aan het Noordeinde. In
beide gevallen is de hoge huur spelbre
ker. We betalen voor het pand waar we
nu in zitten drie duizend gulden per jaar
en ons maximum is zeven duizend. Zo
wel het gebouw van de V.W.J. als dat
van de S.M.D. moeten twintig duizend
per jaar opbrengen. Dat is voor ons niet
haalbaar. De enige hoop die we hebben
is dat de gemeente (de eigenaar van de
panden) de huur voor ons wil verlagen.
In dit gebouw kunnen we niet lang meer
blijven. Het is zo vervallen. Alleen de
beneden etage is nog bruikbaar", aldus
Sjef.
Voorschoten - De Voorschotense Kunstkring heeft de jaarlijk
se tentoonstelling van werk zijner leden weer ingericht in
het Ambachtshuis. Die kring bestaat nu reeds een tiental
jaren en is opgericht na een initiatief van enkele bekende
Voorschotense kunstenaars. Thans maken echter ook niet
Voorschotenaars deel uit van de kring.
Het is altijd een vrij hachelijke onderneming om een groep
stentoonstelling van het werk van mensen met geheel ver
schillende werkwijzen maar ook niet verschillend talent te
beoordelen. Het gevaar van zulk een groepstentoonstelling
kan ook daarin liggen dat het werk van „gerenomeerden"de
boventoon gaatvoeren, waardoor een zekere eenzijdigheid
kan ontstaan. Gelukkig is dat op deze tentoonstelling niet
het geval. Gevestigde namen als die van Paul Citroen, Sierk
Schroder en ook de Leidse Lucia Steinbach domineren zeker
niet in aantal.
Toch gaat de belangstellende en vooral de deskundige kijker
al spoedig vergelijken. Daar is op zich natuurlijk niets op
tegen, maar met dat vergelijken komt men dan wel tot de
bevinding dat op zo'n groepsexpositie de mindere goden
soms al te kritisch worden bekeken en ook dat de artistieke
verschillen zo nadrukkelijk tegen elkaar worden gesteld.
Bovendien toont zo'n tentoostelling een veelheid van stijlen
en opvattingen, die de kijker al spoedig tegen elkaar gaat
afwegen uit hoofde van persoonlijke interesse en voorkeur.
Is zo'n tentoonstelling daarom te verwerpen? Zeker niet, want
ze geeft wel een goede doorsnee van wat er in een gemeen
schap of kring aan kunstzinnigs leeft en van de differente
creatieve mogelijkheden en resultaten van zovelen.
En uit dien hoofde wil ik mezelf ontslaan van dat afwegen
en wijzen op bepaalde inzendingen, Wel mocht ik constate
ren, dat de tentoonstelling een goede doorsnee is van de
kunstzinnigheid in Voorschoten en naaste omgeving en dat
te kunnen vaststellen is als een bewijs van de belangrijkheid
dezer artistieke mentaliteit
Belangstellenden kunnen zich daarvan nog tot en met zondag
overtuigen.
Leiden In de 2e krant van 27 oktober 1973
werden de lezers geattendeerd op een jonge en
nog onbekende cabaretier, Robert Kreis, die een
paar dagen later samen met zijn vaste begeleider
Peter Stoops in Het LAK-theater zou optreden.
Zijn programma „polichinelle" berustte voorna
melijk op imitaties (o.a. van Mary Dresselhuys
en Heintje Davids) en liedjes uit de jaren twintig,
een periode die duidelijk de grote belangstelling
van Kreis heeft.
„..Sommige teksten waren natuurlijk minder sterk
dan andere, maar over het algeheel waren de
nummers, voor het merendeel ontstaan uit de
samenwerking met vaste begeleider Peter
Stoops, van hoog gehalte en er was een uitste
kende afwisseling van luisterteksten en „uitsmij
ters". Het zwakste punt vormden nog de confe
rences, maar dit is zuiver een kwestie van tijd'
en routine."
Dat de optimistische toon van de voorbespreking
niet overdreven was, merkten we bij de uitvoe
ring. In de recensie in de krant van 5 november
was te lezen: „Robert Kreis „maakte" het bij
zijn eerste optreden in Leiden helemaal. Zijn
gemis aan routine, duidelijk merkbaar aan een
enkele mislukte timing en een gebrek aan slag
vaardigheid, en het nadeel van een niet al te
beste geluidsinstallatie vielen volledig in het niet
bij de spontaniteit en het enthousiasme, waar
mee hij zijn over het algemeen bijzonder origine
le programma over het voetlicht wist te bren
gen."
Dinsdag 17 september, bijna elf maanden na zijn
eerst optieden in Leiden, zal Robert Kreis weer
in het LAK-theater te zien zijn, wederom met
zijn programma „Polichinelle". Waarschijnlijk
zullen er wel enige wijzigingen in zijn aange
bracht, maar het meest interessante van deze
avond zal ongetwijfeld zijn, dat we nu kunnen
zien hoe Kreis zich in een jaar heeft ontwikkeld.
De kans is namelijk erg groot dat hij een van
onze grote cabaretiers van de toekomst gaat
worden.
Paul Korenhof
Robert Kreis
Waar
naar
toe?
ZATERDAG 14 september
Leiden-Lak theater 20.15.
UUR: De Sissies met nostal
gische hoerenliederen van
Brecht
Alphen-Rijnstreek zal 20.15
uur koorfestival met 600
deelnemers.
ZONDAG 15 september Lei
derdorp-De Houtkamp 14.30
uur: openluchtconcert door
het tambourscorps van Zoe-
terwoude
DINSDAG 17 september Alp
hen-Nabij 20.00 uur: "Het
grote gebeuren" van belcam-
po gespeeld door Nel Oost.,
Leiden-Lak theater 20.15 uur:
cabaret "Polichinelle" van
Robert Kreis.
DONDERDAG 19 september
Alphen-nabij: 20.15 uur:
filmvoorstelling "Help de,
dokter verzuipt".
VRIJDAG 20 september Alp
hen-De Bron 20.00 uur: film
voorstelling "Modern Ti
mes".
Leiden-Imperium 20.15 uurf
toneelvoorstelling "Kruimels
uit Rotterdam.
Volgende week zaterdag in het Rijnlands Lyceum:
Leiden De toneelmarkt wordt
de afgelopen jaren over
stroomd met vrije producties.
Het merendeel hiervan bestaat
uit blijspelen, de één nog
kluchtiger dan de ander, en het
publiek blijft met volle zalen
toestromen op zoek naar amu
sement en verstrooiing. Er Is
echter verschil tussen het ene
blijspel en het andere, en dit
blijkt weer eens duidelijk uit
de inhoud van het stuk dat
volgende week zaterdag in het
Rijnlands Lyceum te zien zal
zijn.
Dat het nu eens niet om het
normale lach-of-ik-schiet-werk
gaat, waar we bij vrije produc
ties meestal mee geconfron
teerd worden, blijkt al uit de
titel: „De dag dat de paus ge
kidnapt werd". De angst, die
nu bij sommigen zal opkomen,
dat hier de rooms-katholieke
kerk eventjes goed belachelijk
zal worden gemaakt, is ook
volledig ten onrechte. Dit zou
absoluut niet stroken met de
intenties van de schrijver die
het stuk heeft opgedragen aan
de nagedachtenis van niemand
minder dan Paus Johannes
XXIII.
Het thema van dit blijspel is niets
meer of minder dan de wereld
vrede. Een joodse taxi-chauf
feur, Sam Leibowitz, kidnapt j
de paus (die in zijn optreden e
manier van doen verbazend I
veel op Johannes XXIII lijkt) I
en eist voor zijn gevangene een L_f
bijzonder hoog losgeld: één vol- Lex Goudsmit
le dag wereldvrede! Dat de dag
wereldvrede er komt, is natuur
lijk wel duidelijk, maar de ver
wikkelingen die hieraan vooraf
gaan, bezitten ondanks het ko
mische effect toch een beetje
een wrange ondertoon, zeker
als we bedenken dat na die ene
dag alle oorlogshandelingen
weer lustig verdergaan. De be
ste scènes van het stuk zijn
echter die, waarin we de paus,
een eenvoudige man van boere
nafkomst, zien in zijn „gevan
genschap" in het gezin van onze
taxi-chauffeur. Zelden zal ie
mand zo graag aan zijn kidnap
ping hebben meegewerkt, maar
zelden zal iemand het ook zo
jammer hebben gevonden dat
hij bevrijd werd.
Voor de bezetting van de hoof
drollen is zwaar toneelgeschut
in het geweer gebracht. Dat
regisseur Karl Guttman voor de
rol van de paus een beroep
heeft gedaan op Lo van Hens-
bergen, zal niemand verwonde
ren, evenmin als het feit dat
Enny de Leeuwe (bij het oudere
publiek beter bekend als Enny
Mols-de Leeuwe) werd aange
zocht voor de rol van de vrouw
van de taxi-chauffeur. De rol
van de joodse Sam Leibowitz
zal echter worden vertolkt door
Lex Goudsmit, en het zal iede
reen duidelijk zijn dat het moei
lijk is om ergens in Europa een
acteur te vinden, die hiervoor
meer in aanmerking zou ko
men.
Paul Korenhof
Promenade
concerten
uitverkocht
Leiden-De serie promenade-
concerten, die het Residen
tie-Orkest op 20 september,
15 november en 7 februari
in de Leidse Stadsgehoor
zaal geeft, is op dit moment
al uit-verkocht. Voor de con
certen, die op de vrijdag- en
de zaterdagavonden afwisse
lend door het Residentie- en
het Concertgebouwordest
worden gegeven zijn nog wel
abonnementen te verkrijgen.
Leiden - Jan Rotteveel toont in het „Prae-
thuys" aan de Vrouwenkerkkoorstraat de
ze maand een aantal opmerkelijke litho's
en schilderijen. Hij doet zich daarin ken
nen als surrealist maar - naar hij zelf zegt
- je moet er niet direct al te diepzinnige
filosofieën achter zoeken. Het zit er soms
wel een beetje in, maar dat is niet altijd
onder woorden te brengen. Ik teken of
schilder wat onder de stift of het penseel
vandaan komt."
Het is dus ondoenlijk om aan dit werk
diepzinnige beschouwingen te wijden, ie
dere kijker moet zelf maar zien wat hij
er eventueel in meent te zien en voor de
rest kan hij zich vergasten aan het tech
nisch opmerkelijke werk van deze nog vrij
jonge kunstenaar.
Vooral de litho's tonen een grote kunstvaar
digheid en -zinnigheid. Zo zijn er twee
opmerkelijke bladen met twee kindervoe
ten stappend door een bloembed. Dit mo
tief heeft dan wel iets te maken met het
milieu doch ook wel met „hoe ouderen het
kind opserveren", getuige de drie volwas-
sennen, die uit een hoekje toekijken.
Het surrealistische karakter van het werk
komt m.i. het sprekendst tot uiting in een
fraaie prent, waarop een hand met als
tegenpool een dorre boom, waarvan de
takken eveneens een hand vormen als
tegenwicht tegen „lichamelijke", „lichame
lijk".
Tussen die twee handen staat een lessenaar
met een varkentje er achter. Rotteveel
noemt dit zelf een min of meer politieke
prent, gericht tegen de bureaucratie.
Daarentegen noemt hij zelf een prent met
een gigantisch spinneweb, een wesp en
een vogelkop, alsmede zwevende bollen
waarin een oog én wat bloeiende planten
zuivere fantasie zonder filosofische bijbe
doeling. Die moet de kijker dan zelf maar
formuleren als hij daar behoefte aan voelt
Die prent, aldus Rotteveel, is uitsluitend
gemaakt vanuit het plezier van het teke
nen.
Naast deze en andere litho's hangen er ook
enkele kleine schilderijtjes, mooi van
kleur en ritme. Het intrigerendst voor mij
was een heel mooi werkje met als hoofd
motief een vrouwentors in een woestijn.
Een werkje, subliem van kleur en beeldrit-
A1 met al: de kijker hoeft zich niet te laten
afschrikken door de geheimzinnigheid van
de motieven maar op de eerste plaats
dient hij wel te letten op de toch wel
opmerkelijkeartistieke vormgeving en uit
werking. Aan de andere kant kan echter
ook de vraag rijzen: „Waarom dat surrea
lisme. als de maker daar geen uitgespro
ken of aanwijsbare bedoeling mee heeft."
Tot 30 september, dagelijks vanaf twee uur,
kan men het werk in het „Praethuys"
gaan zien.
WILLEM PRINS
Een werk van Jan Rotteveel: surrealisme zonder diepzinnigheid.
Souldansen
het LAK
Leiden Afgelopen donder
dag heeftde teneelsectie van
het Leids Academisch
Kunstcentrum, eNVe Dra
ma, de cursus souldansen
hervat De lessen worden ie
dere donderdag van vier tot
half vijf( beginners) en van
zes tot half acht door de
Amerikaan Felix White ge
geven op de achterzolder
van het Lak gebouw aan het
levendaal. Do kosten voor
deelname bedragen zes gul
den per les en moeten voor
het begin van elke les wor
den betaalt. De curcus is
voor iedereen toegankelijk.
