Mary-Jo Kopechne's
dood blijft Edward
Kennedy volgen
Jersey's aanzien
door migratie
sterk veranderd
HINDERPAAL VOOR EVENTUELE KANDIDATUUR
ben strak kijkende Edward Kennedy na de
begrafenisplechtigheid van Mary-Jo Kopechne.
Een klein eilandje met dwergei
ken; aan de oostkust leidt een
kleine brug naar een verlaten
strand, aan de westkust ver
bindt een veerboot Chappaquid-
dick met Edgartown. Nu noeml
men het gebied tussen de brug
en de veerboot de „geloofwaar-
digheidskloof".
Dit is de plaats waar senator
Edward Kennedy een ongeluk
had toen hij zijn zwarte Olds-
mobile van de brug reed, en
waarbij zijn jonge inzittende
secretaresse Mary-Jo Kopechne
verdronk. Hoewel dit beroemd
ste auto-ongeluk in de Ameri
kaanse geschiedenis vijf jaar
geleden plaats heeft gehad, ko
men hier per dag nog zo'n vijf
honderd toeristen, die staren
naar de brug. op het strand
liggen en met elkaar theoretise
ren over wat er nu die bewuste
nacht in Chappaquiddick pre
cies gebeurd is.
Senator Kennedy heeft nooit de
volledige waarheid aan het licht
gebracht. Er is nooit een lijk
schouwing verricht, het onder
zoek werd geheim gehouden en
was niet afdoende, en de grand
jury die was samengesteld om
de zaak te onderzoeken werd al
na drie uur van getuigenissen
opgeheven omdat, zo fluistert
men. de Kennedy's druk uitoe
fenden. Door de grote stilte
rond de zaak raakte het publiek
steeds muider geïnteresseerd.
Maar dankzij Watergate en de
nasleep daarvan is er nu weer
een bloeiende opleving van inte
resse. Senator Kennedy dingt
stilzwijgend mee naar de demo
cratische nominatie voor het
presidentschap in 1976. Hij
hoopt blijkbaar dat hij met zijn
grote naam en charisma wel
door kan gaan zonder ook maar
de vragen te beantwoorden of
de tegenstrijdigheden in zijn
verklaringen over de dood van
Mary Jo Kopechne op te lossen.
Na de enorme verontwaardiging
over het in de doofpot stoppen
van de Watergate-affaire, lijken
de Amerikanen en in het bijzon-
der de Republikeinen niet
van plan de Chappaquiddick-af-
faire zo maar te vergeten. In de
afgelopen maand zijn er in de
Verenigde Staten al zes grote
artikelen ïh de kranten versche
nen. waarin de verklaringen van
senator Kennedy in twijfel wor
den getrokken.
Er zal opnieuw een onderzoek
worden ingesteld en als de pre-
Getuigen in het onderzoek naar de
omstandigheden, waaronder Mary-Jo het
leven liet: van links naar rechts Susan
Tannenbaum, Esther Newberg en Rosema
ry Keough. Zij waren alle drie op het
feestje dat Kennedy aan de vroegere me
dewerkers van zijn vermoorde broer Ro
bert in een verlaten landhuis gaf.
Mary-Jo Kopechne (29); niet gewend een
zware auto te besturen.
De brug waar het ongeluk plaats had. De verongelukte auto is hier inmiddels op de kant gebracht.
sidentscampagne eenmaal goed
op gang is. zal de pers min of
meer verplicht zijn net zoveel
druk op Kennedy uit te oefenen
om de waarheid te vertellen, als
ze op Nixon hébben gedaan.
Kennedy vertelde dat hij een
reünie had georganiseerd voor
de vroegere medewerkers van
zijn vermoorde broer Robert; ze
zouden de zeilwedstrijden in Ed
gartown bijwonen. Iedereen ver
bleef in hotels in Edgartown,
maar voor deze bijzondere
avond werd er een buitenhuisje
gehuurd voor het feestje.
Om ongeveer kwart over elf 's
avonds, volgens zijn lezing, ver
lieten Kennedy en Mary Jo het
feest om met de veerboot naar
Edgartown terug te rijden. Ken
nedy miste de weg naar de veer
boot en nam per ongeluk een
pad. dat naar de brug leidde; hij
raakte de brug. slipte en kwam
met zijn auto in het water te
recht.
De auto belandde onderstebo
ven in het water, terwijl het dak
werd ingedeukt. Kennedy wist
zich echter op de één of andere
manier te bevrijden. Hij be
weert verder dat hij daarna ze
ven tot acht keer naar beneden
was gedoken om Mary Kopech
ne te redden. Toen dat mislukte
liep hij terug naar het bijna
twee kilometer verder gelegen
buitenhuisje, waar hij zijn twee
vrienden om hulp vroeg.
Ook met z'n drieën slaagden ze
er niet in Mary Jo Kopechne te
redden. Verslagen reden ze te
rug. Kennedy sprong in het wa
ter en zwom de rivier overnaar
Edgartown. waar hij zich de
hele nacht bezorgd maakte.
De volgende morgen sprak hij
met enkele vrienden over de
zeilwedstrijd en ging daarna
met de veerboot terug naar
Chappaquiddick. Daar hoorde
hij dat zijn auto en het lijk van
Mary Jo Kopechne waren ge
vonden. Senator Kennedy ging
vervolgens naar de politie om
het ongeluk aan te geven.
Niemand hier gelooft het ver
haal van Kennedy. De L
van Edgartown zeggen dat het
onmogelijk is om bij vergissing
de verkeerde weg te nemen, vol
gens hen moet hij wel zijn ge
dachten totaal hebben verloren.
De weg naar de veerboot is
namelijk goed gemarkeerd.
Maar er zitten nog meer tegen
strijdigheden in het verhaal van
Kennedy. Als Kennedy en zijn
vrienden in het water waren
gedoken om het meisje te red
den, hoe kwamen hun kleren
dan droog toen ze door andere
mensen werden gezien? En hoe
kon Kennedy uit de auto ko
men. terwijl alle deuren geslo
ten waren?
Velen geloven dat de senator
dronken was en Mary Kopechne
probeerde lastig te vallen, maar
afgezien van enkele grapjes die
daarover gemaakt worden, ma
ken de meesten zich hier geen
ernstige zorgen over. Wat de
mensen niet begrijpen is waar
om Kennedy na de mislukte
reddingspoging niet hulp ging
halen bij het dichtstbijzijnde
huis. Op de bewuste avond
brandde daar licht en waren
twee mensen thuis. Ook klopte
hij niet aan bij de verderop
gelegen huizen en de brand
weerkazerne in Chappaquid
dick.
Probeerde hij zijn eigen reputa
tie te redden ten koste van het
leven van Mary Jo Kopechne?
„Dat wordt mij elke morgen,
middag en avond gevraagd",
zegt de kapitein van de veer
boot, John Willoughby. „Ik zeg
dan dal we dat nooit te weten
zullen komen omdat hij alles
gelogen heeft."
Willoughby en andere mensen
in de buurt zijn ervan overtuigd
dat Kennedy niet om hulp ging
vragen omdat hij niet wist dat
Mary Kopechne verdronken
was; hij bevond zich namelijk
niet in de auto!
Volgens deze, wat vreemd aan
doende theorie, hadden Kenne
dy en Mary-Jo de auto even na
middernacht langs een zijweg
geparkeerd, toen de plaatsver
vangende sheriff Huck Look
toevallig langskwam. De sheriff
kwam uit zijn auto en liep naar
de andere auto toe, waarop, vol
gens het verhaal van Willough
by, Kennedy in paniek radkte in
het vooruitzicht dat hij zou wor
den gesnapt met een meisje,
vervolgens uit de auto kroop en
zich achter enkele bosjes ver
stopte. Hij zou Mary Jo verteld
hebben verder te rijden om hem
later weer terug te komen halen.
Mary Jo. een klein en tenger
meisje, niet gewend om in een
grote auto te rijden, reed verder
en zag de brug te laat. Toen ze
niet meer terugkwam is Kenne
dy naar Edgartown gelopen en
hoorde pas de andere dag van
het ongeluk.
Verschillende naaste medewer
kers van zijn vermoorde broer»
John en Robert, zijn nu van
plan naar de senator toe te gaan
nm hem te weerhouden van een
kandidatuur voor het president
schap. Ze zijn namelijk bang
dat het anders te laat zal zijn
om een andere kandidaat aan te
stellen.
Als Kennedy echter op de nomi
natie staat, dan zal hij die zon
der enige twijfel krijgen. Als
senator heeft hij een goede
naam, hij is een excellent cam
pagneleider en omdat hij een
Kennedy is heeft hij een grote
en loyale aanhang binnen de
democratische partij.
Maar zijn kansen om te winnen
zijn erg gering, vooral als hij het
tegen het „cleane" republikeinse
duo Ford-Rockefeller moet op
nemen. Met Kennedy als presi
dentskandidaat, zal Chappa
quiddick op de voorgrond staan,
en dat zou de democraten wel
eens de verkiezingen kunnen
(copyright The Guardian)
(Van onze correspondent Peter
Cole)
Er komt steeds meer geld naar
Jersey. De ene bank na de ande
re vestigt zich op dit grootste
van dc Kanaaleilanden. De
hoofdstad St.-Helier lijkt een
jungle van kantoren te worden
en voor de toevallige waarne
mer komt de stad over als een
klein Zurich. Veel bewoners
van Jersey zijn bezorgd over
deze ontwikkeling, ze vinden
dat de economie van het eiland
niet afhankelijk mag worden
van buitenlands kapitaal.
St.-Helier is niet veel groter dan
een kleine provinciestad, maar
de vele gebouwen van banken
en verzekeringsmaatschappijen
doen soms vermoeden dat men
in het zakencentrum van een
wereldstad loopt. Het is natuur
lijk duidelijk dat al deze banken
niet alleen bedoeld zijn om de
plaatselijke bevolking <70.000 in
woners) te dienen.
De reden is dat Jersey een vrij
haven is. De belastingen zijn er
bijzonder laag en er zijn geen
successierechten. Het eiland
werkt dus als een magneet op
zowel miljonairs als op finari'cie-
le instituten. Er zijn nu al meer
dan 70 maatschappijen op Jer
sey gevestigd. Het geld heeft een
enorm effect gehad op het ka
rakter van het eiland. Er zijn nu
veel rijke mensen, voornamelijk
Britse miljonairs en er rijden
opvallend veel Rolls Royces,
Ferrari's en Maserati's rond op
het kleine eiland, waar een ma
ximumsnelheid geldt van 60 ki
lometer per uur.
De selectiviteit van Jersey's mi-
gratie-politiek zorgt ervoor dat
alleen de zeer rijken en degenen
die de geldindustrie draaiende
moeten houden, op het eiland
toegelaten worden en bezittin
gen mogen kopen. Maar zelfs
dat was al te veel en men heeft
de politiek nu weer veranderd
door alleen de superrijken bin
nen te laten.
Tot dit jaar moesten de buiten
landers 65.000 gulden per jaar
aan belastingen kunnen betalen
om op liet eiland te mogen blij
ven. Nu is dit veranderd, zodat
er zich slechts 15 rijke miljo
nairs per jaar op hel eiland
kunnen vestigen en deze zullen
aanzienlijk meer belasting moe
ten betalen. Er zijn er natuurlijk
ook die door het net glippen en
zo maar binnenkomen, maar dit
zijn voornamelijk noodzakelijke
mensen, zoals onderwijzers en
verpleegsters.
Degenen die maar voor een kor
te tijd naar Jersey komen, mo
gen geen bezittingen op eigen
naam kopen of huren; de werk
gevers worden aangemeedigd
huizen te kopen en deze aan
hun werknemers te verhuren.
Degenen die van plan zijn lan
ger te blijven mogen wel huizen
kopen, maar alleen huizen van
een bepaalde waarde, meestal
ligt die boven de 160.000 gulden.
De bedoeling hiervan is de
goedkopere huizen te reserveren
voor de plaatselijke bevolking
Het is erg moeilijk om op Jersey
nog betaalbare huizen te vinden.
Er is inflatie in de prijzen van
woningen, veroorzaakt door de
snel groeiende bevolking en een
daaruit voortvloeiende woning-
Dit is een van de redenen voor
de politiek van „alleen voor de
rijken en niet teveel van hen
Men moet minstens tien jaar op
Jersey hebben gewoond wil men
een huis kunnen kopen. De eni-
De haven van Gorey gelegen aan de oocyst van Jersey, wor^dt, .beheerst.door
een oude burcht op de Orgeuilberg.
gc mogelijkheid die overblijtt is
dc* logic;-accommodatie, die erg
beperkt is.-
Jersey gaat rijn deuren nu vol
komen sluiten; ook de vestiging
zich af of de reputatie van de
.mit hevh gebracht, hetsociale
karakter van het eiland is in
ieder geval wel sterk veranderd.