Gemoedelijke W eense zwier
met Stehgeiger Boskovsky
Landelijk Pastoraal Overleg bespreekt
gedrag van christen in samenleving
Nederland heeft eerste'
kampioen frikadel eten
KERK
EN
WERELD
Bezuiniging op komst
voor geestelijke
verzorging leger
PAG*NA 15
De wervelende beweging van
wals, polka en mazurka lijkt de
weerspiegeling te zijn van een
gelukkige tijd en van een stad
die een flinke honderd jaar ge
leden onvoorwaardelijk van het
leven wilde genieten. Er is wel
eens gezegd dat dit de laatste
idylle in de Europese geschiede
nis is geweest. De juistheid
daarvan in het midden latend,
kan in geen geval worden ont-
kerd dat het publiek nadien tel
kens in die romantiek terug
vluchtte om zich te verwarmen
aan de gelukzaliger zwier waar
van het vuur overigens wat mil
der werd en het karakter wat
gemoedelijker.
Een Weense avond, sinds een jaar
of tien volgens de beproefde for
mule met sopraan Maa-git
Schramm en tenor Rudolf
Schock blijft drommen mensen
trekken. Het Congresgebouw had
voor gisteren en vandaag zo'n
avond aangekondigd maar er
moest in allerijl nog een derde
uitvoering op aanstaande maan
dag worden geofganiseerd om
aan de vraag te voldoen. En
dat men genoten heeft en genie
ten zal, lijdt gene enkele twij
fel!
Ook al is Robert Stolz wèl met
zijn muziek maar van wege zijn
hoge leeftijd niet meer in per
soon aanwezig. Willi Boskovsky
was dit keer niet alleen een
waardig opvolger maar eerlijk
gezegd zelfs een beter dirigent.
De toeschouwer kan de muziek
van zijn houding en gebaar afle
zen en al blijft een oerhollands
orkest a's het Utrechtse wat
schraaltjes van klank en vaak
wat voorzichtig, de dirigent wist
het de losse zwier en het prik
kelende ritme aardig bij te
brengen. Bovendien behoort
Boskovsky tot de weinigen die
een echte Stehgeiger kan zijn
zoals Lanner en vader en oom
Strauss dat waren. De hymne
aan Wein, Weib und Gesan^
kreeg daardoor een sterke sug
gestie.
Een extra pluim verdient Bos
kovsky omdat hij veel meer dan
gewoonlijk gebeurt, aandacht
schonk aan Josef Strauss, de
jongeren broer van de geniale
Johann die als persoonlijkheid
zo sterk dominerde dat Josef in
de schaudw bleef, hoewel hij
pittige en sprankelende muziek
jes maakte, getuige het vijftal
dat nu van hem werd gespeeld
buiten de fameuze pizzicato-pol
ka waarvoor beide broers sa
men tekenden.
En de vocale solisten? Ach, zij
kennen alle kneepjes van het
vak, vullen het podium en sla
gen er soms in ons te doen ver
geten dat zij roofbouw pleegden
op hun mooie stemmen waar
van menig toontje aardig kaal
werd. In de akoestiek vaji de
PWA-zaal forceerden zij zich
soms tevergeefs maar toch lis
ten zij geroutineerde vervoering
op het publiek over te brengen.
Zeker, van de oorspronkelijke
wals Wiener Blut bleef niet zo
heel veel over maar zj acteer
den een charmant tafereel, en
de toilletten die Magrit Schramm
showde, waren tenminste onver
valste operettekostuums.
Ks.
Kunst en
Kunstenaars
De Vereniging voor Kamermuziek
te 's-Gravenhage organiseert jn
het komende seizoen weer twee
concertseries in Diligentia. In
serie A treden op: het Amati
Kwartet m.m.v. cellist Anner
Bijlsma (10 okt), het Alban
Berg Kwartet (14 nov.), het
Lindsay Kwartet (12 dec.), Het
Quartetto Beethoven (30 jan.),
Het Bartok Kwartet (20 maart)
en het Quartetto Italiano (17
apr.). In ^erie B treden op: het
Allegri Kwartet (5 nov.), het
Tokyo Kwartet (25 nov.), het
Smetana Kwartet (7 jan.) en
het Guarneri Trio (25 febr.).
(Van een onzer verslaggevers)
SOEST - Nederland heeeft er
weer een merkwaardig kam
pioen bij. Gisteravond slaagde
de 17-jarige Anton Metz erin om
met het eten van tien frikadel
len de eerste landelijke kam
pioen in deze sport te worden.
Zijn mededingers moesten met
wit en groen wegtrekkende ge
zichten toezien hoe hij enkele
meters hete en vette frikadel
len naar binnen werkte. Hij
bracht daarmee het eerste Ne
derlandse kampioenschap frika
del eten op zijn naam, dat was
georganiseerd door een jubile
rende winkeliersvereniging in
Soest-
In de voorronden, die vier uur
eerder werden gehouden had de
kampioen reeds acht frikadel
len verorberd. Naar berekenin
gen van insiders bracht hij
daarmee het genuttide aantal
meters vleeswaar op 3.06 kilo
Het kampioenschap bracht hem
behalve een kus van, uiteraard
miss Frikadel, ook een brom
fiets op. Naar men aanneemt
gaat de kampioen de bromfiets
gebruiken om in training te blij
ven door van snackbar naar
snackbar te rijden.
Grote brand
in Moskou
MOSKOU (AP)- Een van de
grootste paviljoens van het So-
kolniki park in Moskou, waar
regelmatig tentoonstellingen
worden gehouden, is gisteren
door brand verwoest- In het pa
viljoen, waarvan de buitenmu
ren uit staal en glas bestaan,
zou 4 september een gecombi
neerde Frans-Westduitse en
Amerikaanse tentoonstelling van
chemische producten worden
geopend.
Nadat de brand was uitgebroken
moesten Franse, Amerikaanse
en Westduitse zakenlieden en
arbeiders zich uit de voeten ma
ken door van de eerste verdie
ping van het gebouw te sprin
gen.
Hogere omzet-winst Wyers
AMSTERDAM (ANP) Wyers NV (groothandel in woninginrichting
en -textiel) heeft in de eerste tien maanden van het boekjaar 1973-
1974 (tot en met eind juli) een hogere geconsolideerde winst be
haald dan in dezelfde periode van 1972-73. De omzetten in Neder
land en België zijn toegenomen, waardoor de relatieve positie kon
worden versterkt.
De kostenstijging inclusief rente konden in Nederland niet volledig
worden opgevangen, zo heeft het bedrijf bekend gemaakt.
PAULUS DE BOSKABOUTER - DE HELDENMOL
Door
JEAN
DULIEU
K-58 'En nou geen gepieker meer over
Mol.' sprak de oude uil bars. 'Jij gaat
gewoon naar je boom en pas op als ik je
weer de kant van de heksehut uit zie
gaan!Zuchtend wendde Paulus zich om
en stapte gehoorzaam weg. Maar over
Mol piekerde hij natuurlijk toch. want
wat zou die nu uitspoken? Welnu. Mo>
spookte weer iets zeer gevaarlijks uit.
Hij was er na heel veel moeite waarach
tig in geslaagd het tafelblad te bereiken
en daarop verscheen hij nu. 'Goeie gena
de.' fluisterde Eucalypta. die haar Ogen
niet geloven kon, 'nou heb ik zeker ook
nog te diep in het glaasje gekeken.'
'Hèhè.' zuchtte Mol, 'dat was een hhh-he-
le klim. Wil jij een wurm?'
SUSKE EN WISKE DE NARE VARAAN
fw btóimn mrt tin klriniQhridir Mri\
pnjlmllrboofirs Qivuldi chmpiQm
y-nrrf ll ddt dlltl
LUCKY LUKE - „DE BLAUWVOETEN OP OORLOGSPAD'
VAVDf
woere^j heelt de medi-
w z'va/ wawoêa/ vol e.
a.lêrje...
ONZE DAPPEREN ZIJNI MET
LACMTOFFER
Verlies hij IHC-Holland
ROTTERDAM (ANP) IHC Holland heeft vorig jaar op de orders
voor drie booreilanden in Amerika 94.8 miljoen bruto verloren. De
winst na belastingen op de overige activiteiten van de groep be
draagt 14,2 miljoen. Het verlies ad 80,6 miljoen is ten laste ge
bracht van de voorziening latente belastingverplichting 33,5 mil
joen). de algemene voorziening onderhandse werken 4 miljoen)
en de algemene reserve (43,1 miljoen). Het eigen vermogen is ge
daald van 115.2 miljoen op 31 december 1972 tot 79,9 miljoen op
31 december 1973. Hierbij is rekening gehouden met stockdividend
1972 en conversie van converteerbare obligaties in aandelen. Er zal
geen voorstel tot dividenduitkering worden gedaan (1972: 1,80), zo
heeft het bedrijf meegedeeld.
Moita passeert dividend
UTRECHT (ANP) Als gevolg van de wijziging In het bedrijfsbeleid
heeft NV Verzekeringsbank MOIRA in 1973 een geconsolideerd vrr-
liees geleden van 131,288 tegen een winst van 211,439 in 1972.
Voorgesteld wordt het dividend te passeren (20 procent in 1972), zo
blijkt uit het jaarverslag.
Reductie lening Amrohank
AMSTERDAM Op de 10,75 procent obligatielening 1974 per 1975-
1984 groot 75 miljoen ten laste van de Amrobank Is tot een zoda
nig bedrag ingeschreven dat bij de toewijzing een belangrijke re
ductie moet worden aangepast.
Met een ook door de K.R.O.-
radio uitgezonden toespraak
zal kardinaal Alfrink morgen
avond in het congrescentrum
Leeuwenhorst te Noordwijker-
hout het tweede Landelijk Pas
toraal Overleg openen. Dan
zullen dezelfde avond, alsmede
zaterdag en zondag de zeven
bisschoppen met de afgevaar
digden van de bisdommen we
derom spreken over vraagstuk
ken van de kerk in deze tijd.
De zes zittingen van het Pasto
raal Concilie in 1968 tot 1970
meegerekend, wordt het voor
de achtste maal, dat een der
gelijk overleg wordt gehouden.
De komende vergadering sluit
aan op die van januari 1973,
toen men met elkaar sprak
over de rechtvaardigheid in de
wereld, want nu zal men over
leggen hoe dit mondiale vraag
stuk concrete toepassing kan
vinden in de houding van de
christen in de produktie-, pres
tatie- en consumptiemaat
schappij.
Aan dit landelijke overleg zijn
maanden lang discussies voor
afgegaan in de diocesane pas
torale raden en in gespreks
groepen. Basis daarvan was de
brochure „Mens, waarheen?",
een onofficieel document, uit
gegeven door het secretariaat
van de r.k. kerkprovincie in
Utrecht en De Horstink in
Amersfoort.
De brochure was een uitwer
king van de bisschoppelijke
vastenbrief 1973, gewijd aan
..Welvaart, verantwoordelijk
heid, versobering". De brochu
re is in 30.000 exemplaren on
der de Nederlandse katholie
ken verspreid en besproken.
Aan het tweede Landelijke
Pastorale Overleg nemen onge-
Dr. G. H. Verengd
veer 160 personen deel in aller
lei functies. Maar het eigenlij
ke overleg wordt gevoerd door
de bisschoppen, de zesenvijftig
afgevaardigden uit de bisdom
men en vijfentwintig deelne
mers, aangewezen door het zo
genoemde kiescollege. De be
doeling van die toegevoegde le
den is een zo evenwichtig mo
gelijke vertegenwoordiging van
de verschillende stromingen
binnen de katholieke gemeen
schap te verzekeren.
Onder de deelnemers bevinden
zich ook gasten, zoals de pro-
nuntius in ons land, mgr. Ange-
lo Felici. vorder vertegenwoor
digers van het Interdiocesaan
Pastoraal Beraad in Vlaande
ren, van de Zwitserse synode
en van de synodes in West- en
Oost-Duitsland. Zoals reeds
lang gebruikelijk Is zenden ook
de kerken der orthodoxie en
der reformatie waarnemei-s.
Zo zal de Nederlandse Her
vormde Kerk aanwezig zijn in
de persoon van haar secreta
ris-generaal, dr Albert van den
Heuvel en de oud-katholieke
kerk In de persoon van haar
aartsbisschop mrg. M. Kok
van Utrecht. Ook de Islam is
vertegenwoordigd in de per
soon van de heer Van Bom
mel
In totaal zullen dertien kerken
en kerkgenootschappen aanwe
zig zijn alsmede het Humnis-
tisch Verbond. Voor allen
treedt prof. dr. J. F. Lescrau-
waet uit Tilburg als contact
persoon op. Onder de deelne
mers aan het Landelijk Pasto
raal Overleg bevinden zich ook
drie buitenlandse werknemers
in ons land, een Italiaan, een
Portugees en een Spanjaard
alsmede een rijksgenoot uit Su
riname.
Basis voor de discussies zijn
de aanbevelingen, die voortge
komen zijn uit de discussies,
welke afgelopen jaar overal In
den lande zijn gevoerd. Deze
aanbevelingen zijn samenge
voegd en zijn onderverdeeld in
vijf groepen van onderwerpen:
1. waarheen zijn wij op weg?
2. Het gezin. 3. het onderwiis.
4. het werk. 5. de buitenlandse
werknemers.
Voor de kwestie der buiten
landse werknemers, hun pro
blematiek en de houding der
c*- «*enen tegenover hen, be
schikken de deelnemers aan
het overleg in Noordwijkerhout
over een onlangs gepubliceerd
rapport „De Nederlandse sa
menleving en de buitenlandse
werknemers". Uit dit rapport
van de commissie Justitia et
Pax is de aanbeveling overge
nomen om te komen tot een
apart vicariaat of centrum voor
de pastoraal onder de buiten
landers.
Andere aanbevelingen dringen
onder meer erop aan, dat de
gelovigen hun eigen machte-
loosheidsgevoel doorbreken
door actief mee te werken aan
acties als „X-Y" (vrijwillige
belasting voor ontwikkelings
werk). Gast aan Tafel, Solida-
ridad, hulp aan derde wereld,
Wereldwinkel. Amnesty Interna
tional, Betaald Antwoord. Men
sen in Nood, Vastenactie enz.
Een andere aanbeveling zegt,
dat de pastoraal erop gericht
moet zijn de gelovigen te bege
leiden tot vrijwillige versobe
ring. Een belangrijke taak rust
volgens de aanbevelingen bij
de gezinnen. Groepen echtpa
ren dienen steun te zoeken bij
olkaar en liefst jongeren bij
hun overleg te betrekken
Een in te stellen landelijke
werkgroep, bij voorkeur ver
bonden aan de Raad van Ker
ken, zou tot taak moeten krij
gen de gezinnen te begeleiden.
De Nationale Raad voor Litur
gie dient In samenwerking met
de diocesane liturgische com
missies de geestelijke achter
grond aan de gezinnen te ver
schaffen door mogelijkheden
aan te reiken voor concrete
bezinning en gebed.
In een andere aanbeveling
wordt erop aangedrongen bij
de bisschoppenconferentie zo
spoedig mogelijk een „Raad
voor Kerk en Samenleving" in
het leven te roepen. Hierover
werd ook reeds gesproken in
de eerste bijeenkomst van het
Landelijk Pastoraal Overleg in
januari 1973. De idee ervoor
werd geopperd door het be-
Dr. J. Kremers
drijfsapostolaat.
De raad zou een adviescollege
moeten worden voor de bis
schoppenconferentie en daar
naast de geloofsgemeenschap
actief betrekken bij maat
schappelijke vraagstukken.
Een derde taak voor deze raad
zou zijn de bestudering van on
der meer de werkelijke beteke
nis voor de mensen van de ka
pitalistische en socialistische
produktiesystemen, van de in
ternationale verdeling van ka
pitaal en arbeid, van de chris
telijke ethiek van de inkomens
verdeling en dergelijke.
Aan de oprichting van deze
„Raad voor Kerk en Samenle
ving" wordt in de aanbevelin
gen de hoogste prioriteit toege
kend. Met dit laatste voorstel
volgen de aanbevelingen het
voorstel van de synode, die In
Oostenrijk gehouden Is. De
Oostenrijkse synode nam in
derdaad het besluit een derge
lijke raad in te stellen cn leg
de het ann de bisschoppen
voor. De Oostenrijkse bis
schoppen hebben het voorstel
echter niet overgenomen onder
de motivering, dat zij bij der
gelijke vraagstukken van
maatschappelijk-politieke aard
reeds deskundigen raadplegen.
De eerst? intentie van het Lan
delijk Pastoraal Overleg is
echter niet besluiten te nemen,
maar om het bewustmoklngs-
proces onder de Nederlandse
katholieken verder op gang te
helpen. Het overleg is bedoeld
als een adviserende steun aan
de bisschoppen. Omdat do bis
schoppen echter aan de discus
sies deelnemen kan het over
leg ook beleidsvormend ge
noemd worden.
De bisschoppen leiden de dis
cussies niet. Dit laten zij over
aan twee gespreksleiders, te
weten prof. dr. J. Kremers.
voorzitter van de Wetenschap
pelijke Raad voor het Rege
ringsbeleid, voorzitter van het
stichtingsbestuur van de katho
lieke universiteit van Nijme
gen en hoogleraar In de psy
chologie, alsmede dr. G. Verin-
ga. oud-minister van Onder
wijs en voorzitter van de cen
trale beleidscommissies voor
de katholieke instellingen van
wetenschappelijk theologisch
onderwijs.
Op de laatste dag vap het Lan
delijk Pastoraal Overleg is als
iets nieuws een vragenuurtje
aan de bisschoppen Ing'-last.
En'ge voorwaarde Is. dat de
vragen van belang z'jn voor de
hele kerkprovincie. Zij moeten
tevoren worden ingeleverd.
De geestelijke verzorging In de krijgsmacht zal zich niet geheel
kunnen onttrekken aan de bezuinigingen die op defensie zullen
worden doorgevoerd. Dit heeft brigade-generaal C. v. d. Kun,
sous chef 1 van de dienst opperofficier persoheel koninklijke
landmacht, in het militair vormingscentrum De Vlasakkers in
Amersfoort verklaard op een bijeenkomst voor aalmoezeniers,
personeelsfunctionarissen van bisdommen en provinciaals van or
den en congregaties naar aanleiding van het 60-jarig bestaan van
de geestelijke verzorging in de Koninklijke Landmacht.
Aanhakend bij hetgeen in de jongste defensienota hierover wordt
gesteld zei hij een reorganisatie nan de top van de geestelijke
verzorging In de krijgsmacht onontkoombaar te achten. Hij acht
te waakzuamheid gewenst.
De secretaris-generaal van de r.k.kerkprovincie, dr. P. Vriens,
lanceerde in Amersfoort het plan om. ter betere uitwisseling tus
sen parochii-le en ,.krijgsmncht"-ziclzorg, de aalmoezeniers in
prmrjpc vijf Jaar in de krijgsmacht te laten werken. Dit plan
ontlokte tijdens de discussie de vraag of men wel voldoende
priesters voor deze taak zal kunnen krijgen en of geen pastorale
werkers ingeschakeld kunnen worden. Generaal v. d. Kun achtte
de positie cn het gezicht van de pastorale werker in de kerk nog
te onduidelijk om tot zo'n inschakeling over te kunnen gaan.
Dr. O. ter Reegen. secretaris van de werkgroep professioneel
pastoraat en z.jn samenwerkingsverbanden van de Nederlandse
kerkprovincie, deelde mee dat eind van dit jaar meer duidelijk
heid over de juridische status van de pastorale werker zal ont
staan, waarna defensie haar houding opnieuw zal kunnen bezien.