Tweede tijd in serie een slimme zet
ENITH BRIGITHA: „IN DE FINALE MOET
KORNELIA ENDER LINKS ADEMEN"
PAS NA DONDERSPEECH
ZETTE SANDERS ANGST
OM TE WINNEN OPZIJ
P0L0PL0EG
MAAKTE WEER
KNIEVAL VOOR
JOEGOSLAVIË
MAANDAG 19 AUGUSTUS 1974 Al
WENEN Enith Brigitha Is veranderd. De op de Nederlandse kampioenschappen in
Utrecht nog immer verlegen lachende Europese recordhoudster dook gisteren na haar
58.01 op de 100 m vrije slag opgewekt onder het tentzeil, dat de limonadeverkoper be
schermde tegen de fel brandende zon. ,,Och", zei de het hoogste woord voerende
vedette, „die iets scherpere tijd van Kornelia Ender kan ik ook maken". Weg was de
geladen stemming in de Nederlandse ploeg die deelneemt aan de gisteren begonnen
Europese zwemkampioenschappen in het stadionbad, midden in het tropisch warme
Praterpark (36 graden in de schaduw).
Tot na de achter haar gestarte
Kornelia Ender (57.54: 300ste
seconde achter haar eigen we
reldrecord bleef de onzekerhe d
bestaan. Hoe moesten deze tij
den uitgelegd worden voor de fi
nale van vanavond? Wat had
Enith bewogen tot een snellere
afzet (27.4) en een betrekkelijk
langzame finish en waarom
bleek uit de tussentijden dat
Kornelia Ender met precies de
andere bedoeling op stap was
gegaan? Tot laat in de avond
bleef iedereen gissen naar het TegGnvallers
hoe en waarom van dit met zo- Enith Brigtha bleef de vrolijkheid
veel emoties begeleide topge- zeive zij droeg nog meer iuch_
gok van bondscoach Sitters zijn
geweest. Door de tweede tijd van
een bloedhete dag (Sitters veel
zeggend: „Haar weertje") te
maken, komt zij straks m de fi
nale in baan 5 in actie terwijl
Ender in baan 4 start. De Oost-
duise wereldrecordhoudster
moet zodoende verplicht links
ademen om haar rivale in het
vizier te kunnen houden. Dat is
volgens haar trainer Balsmeier
altijd een zwak punt van haar.
vecht van het toernooi.
De trainers van Enith bleven ge
sloten boeken. Zij putten zich
uit in algemeenheden. Gebeurt
dat om de waarheid te verzwij
gen? In dat geval was de
.-.hint" van de nogal opvallend
loslippige Enith Brigitha uiterst
interessant. Zij klapte wellicht
per ongeluk uit de school met
op te merken: „Ik kan aan
twee kanten ademen, zij niet".
Dat nu moet waarschijnlijk de
argumentatiemateriaal aan.
„Ik zwom vorig Jaar op de we
reldkampioenschappen rn Bel
grado als snelste in de finale en
toen ging het niet best. Nu pro
beer ik het anders". Bonds
coach Bert Sitters maakte ten
slotte een eind aan dit gesprek.
Zij moest weg, met de bus mee.
De twijfel bleef echter. Sitters
stelde zich gematigder op - met
de prestaties van de andere vier
aan de start gekomen Neder
landse zwemsters was de ploeg
niet in een overwinningsroes ge
komen. Een tegenvaller wel
licht? Zonder moeite zei Sitters:
„Neen, dit ha dik ongeveer ver
wacht". Toch kon niemand zich
aan de indruk onttrekken dat
zeker twee pupillen waren te
gengevallen.
i Morgens was Paula van Eijk
roemloos (2.32.24) op de 200 m
wisselslag uitgeschakeld. Sit
ters: „Voora! haar schoolslag
viel tegen", 's Middags was de
jong9te deelnemer aan het
sprintnummer op de vrije slag,
Annelies Maas, waarschijnlijk
te veel onder de indruk van de
sfeer van dit toernooi geweest.
Zij bleef tenminste ver onder
haar prestatie op de nationale:
61.86. Sitters: „Haar tijd viel
me eveneens tegen". Beslist
niet slecht waren andere presta
ties. Wijda Mazereeuw plaatste
toen 2.28.95, goed voor een ze
vende plaats. „In mijn ogen
voortreffelijk. Iedereen weet dat
Wijda het sterkst zwemt op de
schoolslagnummers. Dit is zo
doende een goede aanloop".
Stimulans Het eerste wereldrecord in Wenen is i
Karim Ressang kwam in de se- (foto) zwom de wereldtijd op de 200 n
ries 100 m rugslag in actie en
had het voordeel in baan 3
naast Roland Matthes, de al ja
ren niet meer te kloppen re
cordhouder, te loten. Van zijn
aanwezigheid ging een stimulans
uit, want hij sleepte de Neder
lander mee naar een tijd van
1.00.36, en dat was genoeg voor
het bereiken van de finale. Res
sang: ,,-Je komt enorm onder de
indruk van het slagentempo van
Matthes. Voor je het weet lig je
dan m geslagen positie. Toen ik
uit het water klom, maakte ik
mij geen enkele illusie meer.
Deze finaleplaats valt me dan
ook alleszins mee".
De eerste, tropische dag van de
bijzonder slecht georganiseerde
Europese kampioenschappen, le
verde door een ingewikkelde en
onoverzichtelijke programma-in
deling slechts een paar finales
op. Een daarvan was de 200 m
wisselslag (m.et Mazereeuw
dus), die uitmondde in een be
wijs van de Oostduitse heer
schappij. Ulrike Tauber de oud-
rugslagspecialiste. kende geen
genade met haar landgenote
Andrea Hubner en nam haar
het wereldrecord af.
Met 2.18.97 bleef zij ruim onder
de vorig jaar gemaakte tijd van
Hubner: 2.20.51. Haar trainer
Mothes vond de gedachte aan
een uitschieter absurd en be
loofde nog een record, op het
rugslagnummer.,,Ik ben het er
mee eens, ik zwem eigenlijk ook
liever op die afstand", zei Ulri
ke nuchter zonder een spatje
emotie of blijdschap. Vreemd is
dat niet voor de Oostduitse
zwemploeg,- die niet onder de in
druk komt van een record meer
of minder.
göa
Westduifse
boycot
televisie
)m r
eersi
pagr
DüSSELDORP De West-
duitse televisie heeft beslo
ten de uitzendingen van de
Europese zwemkampioen
schappen in Wenen te boy
cotten vanwege te in het
ooglopende sluikreclame.
Proefopnamen vanuit het
zwembad toonden aan dat
de reclame ver boven het
normale kwantum lag. De
rand van het bassin was tot
aan het water met reclame
teksten bedekt. Momeneel
zijn de ARD en het ZDF
(eerste en tweede net) de
enige die tot het niet uitzen
den van de kampioenschap
pen hebben besloten.
trail
juls
WENEN De organisato
ren van de Europese zwem
kampioenschappen hebben
een onoverzichtelijk pro
gramma in elkaar gezet.
Op grote internationale
toernooien werden altijd de
afstanden per dag ver
werkt, wat van de num
mers een afgerond geheel
maakte. In Wenen is hier
van afgeweken. Nummers,
waarvoor meer dan vieren
twintig inschrijvingen wer
den ontvangen, worden over
wee dagen uitgesmeerd en
dat maakt het toernooi
rommeliger dan ooit het ge
val was, temeer omdat de
organisatie zelf niet precies
weet wanneer de nummers
zijn geprogrammeerd. Hier
door wordt ook gesold met
het publiek, dat evenmin
weet waaraan het zich kan
houden.
Ug
WENEN Ivo Trumbic, de Joegoslavische coach die onder contract
staat bij de KNZB, was het middelpunt van afgunst in het tropisch
warme stadionbad. De trainer op de spelersbank bij de speciaal
voor hem belangrijke openingswedstrijd van het Europese waterpo-
lotoemooi tegen Joegoslavië zat onder een parasol. Toch kon hij het
daar niet altijd uithouden. Dat kwam niet alleen vanwege de bijna
ondraaglijke hitte, maar meer vanwege het onbegrijpelijke spel van
het Nederlands zevental dat aan dit evenement zonder aspiraties is
begonnen.
Voor Mart Bras. de routinier, die in de tweede periode 2—1 had ge
maakt, deed zich een droomsituatie voor. De getructe Bonacic
moest het water verlaten omdat hij zich verkeek op de verdraag
zaamheid van de Belgische scheidsrechter. „Gedurende deze nume
rieke meerderheid had de ploeg karakter moeten tonen en door
moeten gaan. De kans op een morele tik voor de Joegoslaven was
dan denkbaar geweest", aldus Trumbic.
Trumbic was later ontroostbaar over de gemiste kans waarvan hij
had gedroomd maar waarin hij toch nooit echt had geloofd. De af
stand tot het Joegoslavische polo („angstgegner" van Nederland
sinds jaren) was te groot om in korte tijd te overbruggen. Deze kei
harde waarheid kwam vooral aan het licht in het derde en vierde
part van de strijd.
Grote nadeel
„Als de eindbalans moet worden opgemaakt legt het Nederlands ze
vental meestal het hoofd in de schoot. Dan mist de ploeg door een
ste«ds veranderende opstleling net dat beetje routine dat je tegen
stander heeft" mompelde Trumbic.
„Dat nu", vindt Harry Vrind, de oud-coach van Nederland die zijn
opvolger als eerste feliciteerde met de toch bereikte vooruitgang,
„blijft altijd ons grote nadeel. De meeste spelers met toernooierva-
ring stappen op. Bekijk ze stuk voor stuk maar. Kroon. Hermsen en
Bras bezitten eeii brok routine, de anderen zijn nieuw of komen net
kijken".
boordai de begerge volgHingen van Trum'bic zich leegzwommen in
de al moeilijker wordende derde periode, maakten zij een definitie
ve knieval tegen het einde van de strijd. Grote fouten konden niet
meer worden opgevangen en zelfs toen zich de unieke kans voor
deed om de achterstand van 4—3 door een numerieke meerderheid
weg te werken, maakte tot tweemaal dom balverlies een einde aan
alle hoop. Erger zelfs: de Joegoslaven haalden nog een keer uit:
5—3.
everloop.^ee
(1—2):
iode Be-Jai
Wrsl-Dultsland 6—2, Joegoslavië—
Nederland S—-3: RuslandSpanje
95 Groep B: BulgarijePolen S—
j SCHEVENINGEN „Dui
ven". Louk Sanders sprak
het woord maar een keer
uit, maar had het in een
twee-en-een-half uur duren
de strijd aan één stuk door
kunnen herhalen. De durf
ontbrak gisteren op de
METS-banen. Daarvoor in
de plaats kwam angst. Een
eigenschap, die de enkelfi
nales tot een langdurige
maar ook onaantrekkelijke
gebeurtenis maakten. Bij
vlagen zelfs zeer onaan
trekkelijk. Het bracht een
der toeschouwers tot een
hartekreet. „Eigenlijk
moet het publiek en bloc
met de rug naar de speler?
gaan zitten". Zo ver kwam
het niet. Integendeel, bij
de acties die wel slaagden
klaterde het applaus alsoj
het grootste deel op de tri
bunes uit louter fans be
stond. De finalisten ver
dienden het niet, zij het,
dat de titelprolongatie van
Marijke Schaar een pres
tatie op zich was. Het was
haar vijfde kampioen
schap. Voor Louk Sanders
was het een première. Hij
heeft het loon van de angst
met hoeven te betalen.
Alleen dankzij een donderspeech,
uitgesproken door de Leidse
dokter Henk Meyer (een vriend
van hem) bleef Sanders over
eind. „Ik zag het niet meer zit
ten". zo luidde zijn cliché-uit
spraak vlak na de toch bejubel
de triomf. Het sloeg op de ach
terstand van 2-1 (setstanden 7-5,
2-6 en 3-6), waarmee de 24-jari-
ge student de pauze inging. „Ik
heb roen goed op mijn mieter
gehad. Als het niet lukt, sta je
overal, negatief tegenover. Ze
hebben me moed ingepraat. Dat
ik alles zelf kon doen. En dat ik
kon winnen, als ik maar wilde".
Louk Sanders wilde maar al '.e
graag. Na zijn sterke optreden
in het toernooi van Hilversum
werd er wat van hem verwacht.
Normaal gesproken is hij op het
moment ook Nederlands sterk
ste speler. Sanders bewees het
zaterdag, toen hij nationaal
kampioen Jan Hordijk terug
wees. „Het is een soort angstte-
genstander. Het was de eerste
keer dat ik van hem won". De
Louk Sanders (r.) kijken niet zo vrolijk. Het was
de periode, waarin onaantrekkelijk
bekroning moest komen tegen
Hemmes, meestal ook al een
onoverwinbare speler voor San
ders. Daar staat tegenover dat
de Leidse student langzaam
maar zeker steeds beter is gaan
spelen. „Elk jaar wordt ik iets
beter. Steeds is er een constante
vooruitgang".
Zonder glans
Sanders wijst zelf ook op vorde
ringen op het mentale viak.
„Ook in zelfvertrouwen ben ik
iets volgroeid". Daar is in de fi
nale weinig van gebleken. Na
twee achtereenvolgende halve
finaleplaatsen in de vorige kam
pioenschappen werd het ti)d
voor de bekroning. Louk San
ders kreeg zijn bekroning, al
was het zonder glans.
Hij wees na afloop ook zelf op
zijn zwakke momenten. „Het
was ronduit slecht van mij, d;.t
ik achter kwam. Te gemakke
lijk laat ik een partij schieten".
De broze mentaliteit is er dus
nog steeds, maar gelukkig heb
ben de woorden van Henk
Meyer hun uitwerking niet ge
mist. Sanders durfde meer. Al
waren de momenten, dat hij
aan het net verscheen op de
vingers van een hand te lellen.
In ieder geval liet hij ;ich niet
meer het spel opleggen. Dat
W8s de verdienste,
Henk Timmer de leger Je.. 1
i weleer, her. -
„Alleen omdat Sanders in de
vierde set", vertelde hij in de
kleedkamer, „zijn eigen spel is
gaan spelen, heeft hij jewon-
nen. De laatste games heeft hij
zelf de punten gemaakt. Dat is
toch het bewijs, dat je goed
speelt".
Herstel
Het herstel kwam alleen wat laat
en de vorm van de overige da
gen benaderde hij niet. Een
kwalificatie, die ook voor Hem
mes opgaat. Na zijn zege op
Rolf Thung (met de vernietigen
de cijfers: 6-3, 6-2, 6-4) zaterdag
naakte hij een uitgebluste in-
Jiuk.
Tk heb me tegen Thung erg ge
concentreerd. Omdat ik vind,
dat mijn prestaties worden on
dergewaardeerd, wilde ik persé
van de als nummer één ge
plaatste winnen. Misschien heh
ik wel teveel naar die partij
toegeleefd". Feit was, dat Fred
Hemmes (24) geen moment of
fensief tennis heeft gespeeld en
zich beperkte tot plaatsen. Het
vele effect moest de rest doen.
Bovendien was zijn eerste servi
ce wel zo zwak. dat hij de base
line geen moment durfde te ver
laten. „Ik speelde te behoudend.
En ook was ik te weinig gecon
centreerd. Vaak was ik afwe
zig".
kans voor hem om het drama
van vorig jaar, toen hij in de fi-
nale wegens kramp moest opge
ven, te doen vergeten. Zijn
reactie: „Zo erg is het ook weer
niet". Louk Sanders greep zijn
kans wel aan. De angst om te
winnen zette hij in de laatste
twee sets opzij. Hij stond Hem
mes nog drie games toe: 6-1, 6-
2. Zijn erelijst, waaraan nu ook
de eerste nationale titel werd
toegevoegd, is voor Sanders re
den eens aan een tennistoe-
komst te gaan denken. De
diensttijd, volgünd jaar na
het beëindigen van zijn stu
die, vormt een barrière. „In
principe zou ik wel graag wil
len. Maar ik kan niet zeggen:
Jongens ik kom volgend jaar
niet in dienst. Wel probeer ik
wat faciliteiten te verkrijgen".
Wens
Louk Sanders was blij met zijn ti
tel. De wijze, waarop behaald,
deed er niet zo toe. Hetzelfde
gold voor Marijke Schaar. De
29-jarige speelster, die zoals alle
anderen in de damestop alle tijd
spendeert aan tennis, had voor
dit jaar nog maar een wens: de
titel, haar vijfde wel te ver
staan.
Het jubileum kon worden gevierd
na een partij zonder hoogtepun
ten. Tine Zwaan (27) durfde de
gang naar het net niet te ma
ken. Marijke Schaar: „Voor de
wedstrijd had ik nergens last
van, maar toen ik eenmaal op
de baan kwam. had ik knikken
de knieën. Zo zenuwachtig was
ik. Steeds moest ik denken aan
het vijfde kampioenschap".
Haar regeringsperiode werd
niet verbroken. Niet door Tine
Zwaan (27), al was ze dicht bij
setwinst (de cijfers waren 9-7,
6-3) en in de toekomst zal de
coup waarschijnlijk ook voorlo
pig uitblijven. Zeker wat de
jeugd betreft, die weer niet
doorbrak. Marijke Schaar: „En
zo zal het nog wel even blijven
«ok".
KEES KOOMAN
Uitslagen. Hert
enkelspel, hal
2-6. 10-S. 3-6. 6-3. 6-4. finale: Sanders
Hemmes 7-5. 2-6. 3-6, 6-1. 6-2.
Dumesenkelspel finale: Marijke
Schaar—Tine Zwaan 9-7. 6-3 Da-
nie*dul>be!spc.'fina:eTina -
Zwaan/Ada BakkerE'.ly Appel/Ju-
diih Salome 7-5. 7-9, 9-7.
Teren-dubbelspel finale: Jan Hor.
dIJk/Nlek Fleury—Fred Hem-'
lohié/Fred Hemmes—Tine Zwaan/
lb-8. 4.6. Gestaakt