Pressie blijven
uitoefenen om
stereozender
te krijgen
Citroentje met suiker met
Ko van Dijk in landhuis
"De werkman moet in
zijn lot berusten
Theo Olof
over klassieke radiozender:
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE DONDERDAG
Alaar boek van Louis Paul Boon;
RADIO VANAVOND
RADIO DONDERDAG
mtrm
TERUGBLIK
Lliiubi Cuurl.rt.iYi' 1
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1974
VI KR AKKER Tussen het
Festival van Vence in de Pro-
venee en zijn vakantie in Vie-
rakker bij Vorden kwam Tlieo
Olof een dag thuis in de Am
sterdamse Beethovenstraat.
In de gang lagen brieven en
een stapel knipsels over de
plannen van de NOS om de
klassieke radiozender tegelijk
met zijn geboorte te verban
nen naar de middengolf. In de
erg afgelegen bungalow van
zijn schoonouders, haalt hij,
diep weggedoken in het bui
tenleven maanden tekort aan
slaap in, wandelt langs de pit
toreske landpaadjes en ont
vangt ontspannen op het ga
zon de journalist, tegen wie
hij op zijn altijd positieve ma
nier zegt: „Natuurlijk ben ik
erg blij, dat die zender er
komt. Aan de andere kant is
het nooit de bedoeling van
Nederland-Muziek geweest
een klassieke zender te heb
ben op de middengolf, waar
je geen stereo-ontvangst hebt.
Toch ben ik al erg verheugd.
Als deze zender er is. gaan we
verder werken en pressie uit
oefenen om de klassieke mu
ziek op de stereozender te
krijgen".
Samen met schrijver-journa-
list Rudy Kousbroek ontketen
de Theo Olof de actie voor de
klassieke zender. Liefst 14.000
mensen betuigden hun adhe
sie: „Dagelijks kreeg ik hon
derden brieven. Ik rubriceerde
ze en probeerde ze zoveel mo
gelijk te beantwoorden. Als ik
dat was blijven doen was ik
aan vioolspelen niet meer toe
gekomen. Toen is die stichting
gevormd, de Stichting Neder
land-Muziek. Er kwamen hele
wonderlijke brieven, soms wel
van zes kantjes. Alleen al om
ze te lezen had je een hele tijd
nodig. Er waren ook erg roe
rende brieven bij. Je merkte
duidelijk, dat er in Nederland
behoefte bestaat aan een zen
der die voornamelijk klassieke
muziek uitzendt als tegenhan
ger voor de popzender. Dat is
ook redelijk. In Duitsland en
Engeland en tal van andere
landen bestaat dit soort zen
ders al jaren en je weet bij
voorbaat dat hij de minst be
luisterde is. Maar hij moet er
zijn. We hebben gemerkt, dat
de omroepverenigingen er net
zo over denken. Alleen blijkt
het verwezenlijken van zo'n
zender een ingewikkelde zaak-
te zijn. De technische aspecten
zijn raadselachtig. Ik ben
maar een leek. Voor mij is het
moeilijk te beoordelen, waar
om de muziekzenders nu juist
naar de middengolf moeten".
Ageren
Theo Olof: "Het zal heus wel goed komen, verwacht
„Toen in maart 1973 op
Queekhoven de stichting werd
opgericht was ons doel: net zo
lang ageren tot de omroepen
met een klassieke zender be
ginnen. Wij hebben nooit de
bedoeling gehad om zelf om
roep te worden. Dat had geen
zin, want dan neem je de ver
plichting op je om een totaal
programma te brengen. Vanaf
het begin had ik veel contac
ten met de omroepen. Ook die
stonden met sympathie tegen
over het streven".
Waarom namen die omroepen
dan niet zelf het initiatief een
klassieke zender te stichten?
„Daar zullen wel veel redenen
voor zijn. Twee van die rede
nen zijn het totaalprogramma
plus de profilering van de ei
gen identiteit. Zo'n klassiek
muziekprogramma wordt ook
bekeken als het beleg van de
sandwich voor de program
ma's ervoor en erna.
Honderden mensen die van de
draadomroep werden afgeslo
ten reageerden ook. Die voel-
ik".
den zich bekocht, want daar
hadden ze het klassieke net.
Daar kwam niets voor in de
plaats. We kregen bericht van
mensen die schreven: we zet
ten Hilversum niet eens meer>,
aan. We luisteren alleen naar
Duitsland 3 of Engeland 3. Die
landen hebben een andere om-
roepstriictuur. Daar past het
aanbod klassiek gewoon in het
geheel en dat doen ze dan op
een zender. In Nederland zit
ten we met het historisch ge
groeide gegeven van de om
roepverenigingen.
Nederland is uniek op dit ge
bied. Een uitvloeisel daarvan
is dat je straks, als je de
regionale omroepen meetelt,
zeven zenders hebt. Dat is iets
ongekends. Veel grotere lan
den hebben er drie en die
kunnen het er ook best mee
doen. Daarom vind ik de
komst van de nieuwe zender
een spectaculair bericht. Dat
geeft dc burger moed".
„Sinds we begonnen met Ne
derland-Muziek besteden de
omroepen inderdaad meer
aandacht aan klassieke mu
ziek. Maar dat heeft zwakke
punten. Neem zo'n verzoek
programma als „In de kaart
gespeeld" van de AVRO op
zondagavond. Je hoort nooit
eens een werk in zijn geheel.
Altijd stukjes. Op zo'n klassie
ke zender kun je rustig een
verzocht werk totaal laten ho
ren. De mogelijkheden zijn on-,
begrensd.
De fout van dit omroepbestel
is, dat niet wordt uitgegaan
van een dienende taak van de
omroep, waarbij het luiste
rend publiek keuzemogelijk
heden worden gegeven. Nee,
de omroepen geven hun leden
wat ze willen horen want ze
moeten hun klanten binden.
Kleinere groepen komen daar
door in de verdrukking. Men
sen die eens wat anders wil
len, worden tekort gedaan.
Ik ben er van overtuigd, dat
er meer mensen naar klassie
ke muziek gaan luisteren als
er maar genoeg aanbod is. De
manier waarop zo'n program
ma wordt gepresenteerd lijkt
me heel belangrijk. Het schept
ruimte om toelichtingen te ge
ven. Dat ontbreekt nu vrijwel.
Zo'n programma moet ook een
educatieve kant hebben. Bij
voorbeeld over de klarinet, die
toch ook in symfonieën voor
komt en in kamermuziek
wordt gebruikt. De duizenden
liefhebbers van harmonie en
fanfare, die nu niet buiten hun
eigen cirkel komen, zullen dan
nieuwe terreinen ontdekken.
O, ik geloof zeker, dat zo'n
klassieke zender ook door
werkt naar de orkesten en de
opera. Dat is vroeger al bewe
zen. Men wil ook graag eens
zien wat men hoort. Zo'n zen
der zal gunstig uitwerken op
het concertleven en op de
amateuristische muziekbeoefe
ning. Hij verbreedt het ge
zichtsveld. Muziek blijft toch
Zelf luisteren
Zou Theo Olof zelf luisteren
naar een mono-concert? De
glimlach verlicht het hele open *-
gezicht. „Ik ben een verwoed
autoradioluisteraar. Dat is ook
mono. In mijn auto zou ik
zeker luisteren. Maar thuis
niet. Thuis alleen, als er een
werk kwam dat ik perse wilde
horen. Iets wat je op geen
andere manier kunt beluiste
ren. Maar laten we niet verge
ten dat 30 procent van de luis
teraars nog steeds geen stereo
toestellen heeft. En van de
overige 70 procent blijken er
veel te zijn, die niet weten hoe
ze ermee moeten omgaan.
Voor die mensen is mono dus
al een winst.
Maar het bestuur van Neder
land-Muziek heeft al bij de
NOS als haar mening kenbaar
gemaakt, dat het voorbijgaan
aan de hogere geluidskwali
teiten van de FM-zenders
wordt betreurd. Ook is de
vraag wat de NOS verstaat
'onder educatieve en informa
tieve bestanddelen in het mu
ziekprogramma. Als dat ten
koste gaat van de muziek dan
betekent dat een inbreuk op
onze doelstelling. Maar ik heb
goede hoop, dat de Raad van
Beheer van de NOS toch in
gaat zien, dat een klassieke
zender alleen in stereo volle
dig tot zijn recht komt. Het
zal heus wel goed komen, ver
wacht ik".
JOH. MJ PAMEIJER
NEDERLAND 1 DUITSLAND I
KRO
17.00 Nogal Wiedus
NOS
18.45 De Fabeltjeskrant
9 18.55 Journaal
19.05 Van gewest tot gewest
19:50 Stichting Socutera
6 20.00 Journaal
20.21 Staatsloterij
20.25 Een razende stilte (3 e
4)
NEDERLAND II
NOS
18.45 De Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
KRO
19.05 Anna en de koning van
WPR: 18 00 no Nws. uit Noordrij-V
18 10 (K) TV-film 18 40 (K) Jo-.irn
<K> Alcebra um Acht tv-sene
Journaal rn weerbericht 20.15 C
Hmportretten 2100 (K) Quizprc
21.45 (KI Serie dokumenlaire prog
22 30 (K) Journaal met kommei
DUITSLAND II
Siam
KRO/RKK-IKOR
19.30 Kenmerk
KRO
20.00 Journaal
20.21 De Wrekers 10 r u
21.10 „Den werkman dient te ,V£SSSÏÏÏ3Ê^"iS,!bI!5
begrijpen dat hij moet berusten 19 38 «KI Weerbericht 19.45 (K> Journaj
in ziin lot" 20 ,5 'K) M:"r 15 Lucv- ,vsone 20.40 <K
,J.n Pane 74 21 30 (Kl Satirische film: Op Safj
22.10 Journaal ri door Engeland. 22 30 (K) Journaal.
NEDERLAND 1
Nederland I
NOS
18.15 WK wielrennen
18.45 De Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
VPRO
19.05 Beertje Colargol
19.20 Don Kirshner's rock
concerts
19.45 Popeve
20.00 Journaal
20.21 AU in the family
20.45 Het korte ongelukkige leven'
van Lenny Bruce
21.25 Eve, speelfilm van Joseph
Losey
23.ió Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 De Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
EO
19.05 Viva la Musica
19.25 Vergane glorie
20,00 Journaal
20 21 Big D Ranch II
21.10 In een van mijn dro
men... Met Ella Halma
21.30 Nader bekeken
22.00 Looft den Heere
22.30 Road to Mandaley
23.15 Journaal
DUITSLAND I
WDR: 18.00 (K) Nieuws uit N
Ion. 18.05 (Kl Kmderprogr;
Dr. med. Marcus Welby. ti
DUITSLAND II
18 30 (K) Hier kocht der Chef. kinderserie.
1900 (K> Journaal. 19 20 (K) Kunstfilm.
19 30 IK) Walt Disnev film. 21.00 (K) Jour.
BELGIE NEDERLANDS
(K) Quiz. 20.45 (K) D.
I. 23:05-23.15 (K.( Yog
aï'd, 22,55 (K) Jour.
HILVERSUM Zojuist is het eerste script
gereed gekomen van de nieuwe serie "Ci
troentje met suiker", die Eli Asser voor de
KRO-tv schrijft. Plaats van handeling en
personages verschillen echter enigszins van
de vorige afleveringen. De reeks, die thans
op stapel staat en in oktober start, speelt
zich af in een Goois Landhuis en zoals we
al eerder meldden zijn Piet Römer (de
kroegbaas Mees Goedkoop) en Elsje de Wijn
(hetsehoonzusje Sweenie) er uitgestapt. Ko
van Dijk gaat nu een belangrijke rol in de
nieuwe serie spelen. Bovendien treedt
maandelijks een gast-artiest op.
Regisseur Bob auteur zuteur Eli Asser en
producent Joop v.d. Ende willen nu nog
geen namen noemen van deze gasten, omdat
dezen intussen wel zijn benaderd, maar er
nog geen vaste afspraken bestaan. Zoveel
3 van Dijk speelt een belangrijke rol in de nieuwe mogelijk zal worden gezocht naar artiesten
1 van Citroentje met Suiker U"" Mn zekere populariteit genieten. Van de
vaste bezetting zijn in elk geval deel blijven
uitmaken Adèle Bloemendaal, Leen Jonge-
waard en Lex Goudsmit. Piet Römer is er
uitgestapt, omdat hij o.a. in Rotterdam aan
biedingen heeft gekregen voor enkele be->
langrijke toneelrollen en Elsje omdat ze het
zonder Piet niet meer zag zitten.
Piet Römer: "Er is voor mij werk genoeg,
het toneel lonkt en nu mijn kinderen groter
en zelfstandig zijn geworden hoeft Pa niet
meer zo hard te lopen voor zijn centen".
Eli Asser heeft in zijn Citroentje-serie de
plaats van handeling al meerder moeten
verleggen. Van het café „De kip met de
gouden eieren"stapte hij verleden jaar we
gens verbouwing al over naar de huiselijke
haard van de familie Goedkoop. Met het
weggaan van Piet kwam Adèle als diens
vrouw een beetje in de lucht te hangen,
reden waarom Eli Asser naar een andere
opzet heeft gezocht en in zijn gedachten in
een Goois landhuis terecht kwam.
Eli Asser: "Ik wil daar verder niet te veel
over zeggen. Ik vind, dat het allemaal een
beetje een verrassing moet blijven. Met de
komst van nieuwe gezichten heb ik gezocht
naar een nieuwe vorm. Ook voor mij zijn
enkele dingen nog onzeker. Misschien moet
ik nog wat veranderen of aanpassen. Met
Ko van Dijk in de serie krijg ik weer andere
mogelijkheden dan ik voordien had. En daar
ben ik eigenlijk nog steeds mee bezig. Er
zijn eerder series op de Ned. tv geweest, die
in een Goois landhuis spelen. Daar heb ik
rekening mee gehouden en daarom de zaak
heel anders benaderd. Ik kan wel zeggen,
dat het nieuwe "Citroentje" geen enkele
gelijkenis vertoont met wat eerder dp lucht
ingaat onder de titel "Het lijkt nergens op".
In het komende seizoen, dat begint in okto
ber, staat het "Citroentje" met maandelijks
een aflevering geplaatst op de zaterdag
avond.
j j
De t itel van dc documentaire
die dc KRO-tclevisic vanavond
uitzendt, is een citaat uit 1886
\an de Belgische bisschop Rut
ten. Volgens hem - en hij stond
in die mening echt niet alleen
- moest de werkman ook "dc
gevolgen dragen van den lage-
ren staat waarin God hem heeft
geplaatst" (-) "om hem van deze
waarheid te overtuigen heeft
men argumenten nodig, die al
leen den godsdienst kan bezor-,
gen".
De Vlaamse auteur Louis Paul
Boon publiceerde in 1971 zijn
"Pieter Daens", een meer dan
500 pagina's tellend boek over
de man die in 1892 samen met
zijn broer de priester Adolf
Daens de Christene Volkspartij
oprichtte. De CVP was een
Vlaamsgezinde en voor die tijd
zeer vooruitstrevende christon-
demokratische partij. Naar aan
leiding van dit boek maakte
KRO-regisseur André Truyman
vorig jaar samen met de BRT
een serie van drie programma's.
Uit het materiaal van deze drie
programma's stelde Truyman
een nieuwe documentaire sa
men, toegespitst op het tragi
sche verhaal van de priester
Adolf Daens, die bewogen met
de aimen, strijdend om sociale
gerechtigheid, tot afvallig pries
ter werd gedegradeerd door een
systeem dat gebaseerd was op
de verstrengeling van kerk en
establishment in het België van
voor de eeuwwisseling.
Ned. II. 21.10 uur.
Gewest tot gewest
Het programma "Van gewest tot
gewest" bevat een reportage
van Jan de Roode over een op
merkelijk bouwproject in Ros
malen. De bewoners, verenigd
in de stichting "Bouwgemeen-
schap" zijn in dit project eigen
lijk allemaal projectontwikke
laar, planoloog, architect en ei
genaar. Het idee van dit bouw
project is verwezenlijkt door de
Brabantse architect Frans van
Dillen.
Ned. 1,19 05 uur.
i John Steed, in "Ontmoeting met een dode", serie "De wrekers":
Louis Paul Boon, op
wiens boek "Pieter Daens"
de documentaire is geba
seerd "Den werkman dient
te begrijpen dat hij moet
berusten in zijn lot".
Razende stilte
Vanavond wordt een dubbele
aflevering op hot scherm ge
bracht van "Een razende stilte",
deel 3 en 4. Hierin wordt duide
lijk gemaakt dat Andrea niet
denkt aan een huwelijk met
George Bishop. Haar relatie met
de reeds gehuwde Philip Hart
neemt ernstige vormen aan.
Tom Simkins komt bij toeval
terecht op een feestje ter gele
genheid van de trouwdag van
Norma en Ted Moffats.
Ned. I. 20.25 uur.
Panoramiek
In Panoramiek vanavond een
Amerikaanse film over commu
nicatiesatellieten. De film geeft
oen overzicht van de tienjarige-
geschiedenis van de COMSAT
(Communication Satellite Cor
poration). die een grote rol heeft
gespeeld in de ontwikkeling van
de communicatiesatellieten.
Ned. I, 22.05 uur.
De Wrekers.
Een lijk wandelt weg, een man
doorstaat een schok van 100 000
volt en weer een ander laat
kogels op zich afvuren, zonder
nadelige gevolgen. Emma Peel
wordt in een landhuis aangeval
len. maar de schoten die zij op
de aanvaller afvuurt, deren hem
niet. Aan "de wrekers" John
Steed en Emma Peel de eer deze
raadsels op te lossen.
Ned. II, 20.21 uur.
Wielrennen op
radio en tv
De NOS-radio volgt de wereld
kampioenschappen wielrennen
in Montreal vandaag via Hilver
sum HI van 17.55 18.00 uur sa
menvatting kwalificatiewedstrijd
den individuele achtervolging
amateurs.
Van 20.00 tot 23.00 uur div
korte reportages sprint dames
en amateurstayers.
Morgen geeft de tv een verslag
van 18.00 tot 18.45 uur via Ned.
I.
HILVERSUM I
jazz uit de jaren 1935-1955. 18.30 N<
R.V.U.: met het oog op Ncderlar
en lichte muziek. KO: 19.00 Klankbord.
19 15 (S) Wij hebben een woord voor de
wereld: gewijde muziek. 19.45 Bijbelstudie.
2000 Gods lichtstralen in een donkere
wereld, reportage van de Zoeklichttoog-
dag. 20.35 (S) Kerk en zending in Indonc
(1). 21.10 (S) GraI
Avondsluiting. TRf
2230 Nws3224o"1Ak111a22 50 S
foonmuziek. 22 55 Middag-getij.
23 31 tS) Music-All Uit: lichte muzi
24.00 Nws.
19.30 Henry F
1974 Plu:
ii 22.30 (S) Horizon- I
HILVERSUM III
HILVERSUM II
NOS: 18.00 Bopthen
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nieuws. 7,11 Ochtcndg;
tiek. 7.20 (S) Dag met een plaatje (g
om 8.00 Nieuws en om 8.11 Radiojo
8 50 Morgenwijding 9 00 Toppers vf
(gr.) met om 9.35—9.40 Waterstander
(Si Voor de kleuters 10 10 Arhetds
nen: populair verzoekplatenprogrnn
mono en stereo. ,11 00 Nieuws; 11 0.3
journaal) 1130 (S) Rondom twaa
uur allerlei met om 11.55 Beursbei
12.30 Zelfstandig zijn en blijven,
Sportreine. 13 00 Nieuws
Radinjour
lT55Me
.4.00 I'S) Hnnglepiinlt
.00 (S) Aspecten: ku
iws. lfi.03 Radiojou
w. 8.45 (Si Podium voor de
schappij-informaties. 9.20 (S)'
ngtezoni 10.00 (S) Frysk Orkei-
11.30 Hier en nu extra." 11.55
n. 12 00 Zingen met Cecilia:
12.15 (S) Meisjeskoor met nia-
g 12.28 Mededelingen
12.30 Ni
(S) Hen'
t 1.7 13 (S) Dra
V) (S) Pianowerken uit de
5 30 Nieuws. 15.33 (Si Klassi
ek 16.00 Een uur natuur: ms
om 18.30 (S) Iher en nu. 1
17.30 Nieuws. 17.32 (Sj Hiei
Te DcWn laudar
HILVERSUM III
KRO 9.03 Pep op drie. 11.03 (S) Drie d
op verzoek. 12 03 tS) Drie tussen de
met'om" 13!o3°Raden'maar 14*03 Pop-kom
lakt - De Then Slnkkink Show. NOS: 16 03
Hitmeostcrs: De daverende dertig op Dril
Een avondje vol halfslachtig
heid. Het begon eigenlijk al om
tien over zeven met de avontu
ren van Peppi en Kokki. De
KRO heeft gemeend hun avon
turen nog eens terug te moeten
brengen op hot scherm. Ze zijn
een zouteloze imitatie van Stan
Laurel en Oliver Hardy, die zij
in ieder gebaar trachten na te
doen zonder het perfecte gevoel
voor „timing", de duidelijke ka
raktertekening en het afwerken
van de „gags", waardoor de
films van „de dikke en de dun
ne" na bijna veertig jaar nog
steeds een lust voor liet oog zijn.
Het commentaar, dat er bij ge
geven werd, was volmaakt over
bodig. Het enige positieve, dat
over dit programma gezegd kan
worden, is dat uit het struike
lend optreden van de twee ka-
més nog eens duidelijk blijkt
hoe goed Laurel en Hardy ei
genlijk wel waren en hoe door
dacht hun „flauwekul" wel was,
om tientallen jaren stand te
houden. Halfslachtigheid was
ook het kenmerk van de Marlon
Brando-film op deze avond. De
uit 1963 daterende „The ugly
American" trachtte destijds
in de pre-Nixon periode de
buitenlandse politiek van de
Verenigde Staten te rechtvaar
digen. Ruim tien jaar later valt
de film nog erger dan destijds
door de mand omdat men geen
standpunt durft in te nemer
de kijker zelf maar zijn conclu
sies moet trekken over wii
nu eigenlijk in zijn recht staat.
Door een onverbeterlijk gevoel
voor coördinatie begon halver
wege „The ugly American" ook
op het andere net de eerste van
de vijftien afleveringen
„Colditz". Jaren geleden werd
„The Colditz story" als een
avondvullende film gebracht.De
televisie-serie.zoals hij na
aflevering op ons afkwam, pro
beert hetzelfde gegeven met vele
nevenintriges over vijftien afle
veringen uit te smeren, wat het
tempo van dit historisch ont-
snappingsverhaal beslist niet
ten goede komt. Maar één afle
vering is natuurlijk niet vol
doende om een oordeel te vel
len. In Amerika en Engeland
was de serie zeer populair.
„Achter het nieuws" bracht een
film van Roeland Kerbosch over
de Stichting Nederlandse Vrij
willigers Een soort antwoord op
Heere Heeresma's negatieve
„Han de Wit gaat in ontwikke
lingshulp". Een wederom -
halfslachtig antwoord want uit
de getoonde beelden en de opge
nomen commentaren sprak in
de meeste gevallen een allesbe
halve positieve houding ove
ontwikkelinghulp door Neder
landse jongeren, die daar twee
jaar aan opofferden.
