Vage documentaire
over vluchtelingen
Finale trok minder
kijkers dan wedstrijd
tegen Brazilië
„The Rammaker" steunt
op de sterke dialoog
WIBO VAN DER LINDEN:
„PLEIDOOI VOOR SYMPATHIE"
TELEVISIE VANAVOND
■■mm*"'.
TELEVISIE ZATERDAG
RADIO ZATERDAG
TERUGBLIK
W.K.-VOETBALTOURNOOI
RADIO VANAVOND
LElUöJi (JUL/KAiVi
VKIJLIAO H AUUUbTUS 19;
„Het vluchtelingenprobleem is
alleen hopeloos als U dat
vindt" is de titel van de doeu-
mentaire, die cle TROS van
avond 0111 22.20 uur uitzendt via
Ned. I. Het programma is ge
maakt door Wibo van der Lin
den, die twee jaar als voorlich-
tingsman bij het Hoge Commis
sariaat voor de Vluehtelingen
heeft gewerkt. In die functie
reisde hij bijna anderhalf jaar
niet cameraman Raymond Ha-
verlag over de wereld om films
te maken over het vluchtelin
genprobleem. l'it dit filmmate
riaal heeft Van der Linden de
documentaire samengesteld, die
een heeld beoogt te geven van
het werk van het Hoge Com
missariaat voor de Vluehtelin-
In de titel van de documentaire
heeft Van der Linden zijn stel-
lingname ten aanzien van het
vhuhelingenprobleem weerge
geven. „Organisaties als het Ho
ge Commissariaat lopen tegen
een muur aan, als er niet een
mentaliteitsverandering komt",
zegt hij. „Het publiek is' geirri-
teerd over de wijze, waarop
sommige ontwikkelingslanden
hun geld besteden. Bijvoorbeeld
India, dat miljoenen investeert
in het ontwikkelen van een ei
gen kernbom. Alleen dit soort
dingen worden onthouden,
waardoor alle organisaties, die
in deze sector werkzaam zijn
het etiket krijgen opgeplakt, dat
het geld toch niet goed wordt
besteed. Ik heb dat zelf ook ge
meend, maar door mijn werk
bij het Hoge Commissariaat ben
ik daar anders over gaan den
ken. Het is hopeloos, als wij in
de huidige situatie berusten. Het
probleem is oplosbaar als er
wat meer sympathie komt voor
het werk van organisaties als
het Hoge Commissariaat voor
de Vluehtelingen. Met de docu
mentaire wil ik een pleidooi
voor sympathie houden. Ik hoop
in ieder geval de irritatie niet te
voeden".
Het Hoge Commissariaat voor
de Vluchtelingen heeft de ver
antwoordelijkheid over onge
veer twee en een half miljoen
vluchtelingen. Daarvan zitten er
alleen in Afrika al ruim een
miljoen. Voor de opvang en be
geleiding van de vluchtelingen
heeft het Hoge Commissariaat
een jaarlijks budget van rond
de 25 miljoen gulden. Voor bij
zondere acties, zoals bijvoor
beeld de evacuatie van de uitge
wezen Indiërs uit Oeganda en
de luchtbrug tussen Pakistan en
Bangla Desh, reizen twee diplo
maten voortdurend rond de we
reld om van regeringen finan
ciële bijdragen los te krijgen.
De documentaire van vanavond
toont een aantal hulpprojecten
van het Hoge Commissariaat
voor de Vluchtelingen. Zo zijn
er beelden te zien van de op
vang van de 700.000 vluchtelin
gen uit de Portugese gebieden
in Afrika. Ook zitten er opna
men in van de aankomst en
begeleiding in Nederland van
uit Oeganda afkomstige Indiërs.
Om deze mensen een beetje ver
trouwd te maken met de Neder
landse samenleving kregen ze
een diavoorstelling met uitleg
over de meest markante punten
van Nederland. Daarbij zit de
even onthullende als onbenulli
ge scène van de begeleiders va-
n de groep, die een dia van het
Koninklijk Paleis op de Amster
damse Dam laten zien en daar
bij de vraag raag stellen: „Wie
woont er in het Koninklijk Pa
leis?". Als daarop niet wordt
gereageerd -Wat in die situatie
inderdaad de beste handelswijze
was- geven de Nederlandse
voorlichters als antwoord: „Ja,
ja, koningin Juliana".
Daarnaast wordt ook aandacht
besteed aan de problemen van-
de individuele vluchtelingen, die
bijvoorbeeld alleen uit een Oos
teuropees land zijn gevlucht.
Verder bevat de documentaire
een interview met de Hoge
Commissaris, Sadruddin Aga
Khan. De in Genève kantoor -
houdende Hoge Commissaris is
een oom van de geestelijk leider
van de Mohammedanen. Vol
gens Van der Linden is hij een
bewogen man, die zijn hele sala
ris afstaat voor een fonds voor
blinde vluchtelingenkinderen en
zelf genoegen neemt met een
symbolische vergoeding van één
Zwitserse frank, ongeveer 90
cent, per jaar.
Omdat Wibo van der Linden
twee jaar heeft gewerkt bij het
Hoge Commissariaat lijkt hij de
aangewezen man te zijn om een
documentaire over deze organi
satie te maken. Hij heeft door
zijn vroegere werk een enorme
voorsprong op welke program
mamaker dan ook, omdat hij de
organisatie van binnen uit kent.
Deze wetenschap schept ver
wachtingen. die Van der Linden
met zijn programma niet heeft
waar kunnen maken. Hij komt
niet verder dan een samenraap
sel van filmbeelden, die veelal
eerder werden vertoond in het
Journaal of in de actualiteiten
rubrieken. Hij somt een aantal
plaatsen in de wereld op, waar
de vluchtelingenorganisatie aan
het werk is( geweest), maar hij
komt nauwelijks toe aan vragen
als wat voor werk wordt ge-
daan, op welke manier dat ge
beurt. welke gevolgen het
vluchtelingenprobleem heeft
voor het land, waaruit de
vluchtelingen vertrekken en
voor de ontvangende landen.
Het belangrijkste bezwaar is
echter, dat men geen beeld
krijgt van de wijze, waarop het
Hoge Commissariaat functio
neert en welke positie het in
neemt in de totale structuur van
de Verenigde Naties.
Opvallend is, dat de vluchtelin
gen zelf in het programma nau
welijks aan het woord komen.
Slechts enkele keren mogen ze
heel even iets zeggen. Verder
wordt er vrij paternalistisch
over hen gepraat. Een van de
vluchtelingen zegt op een gege
ven moment, dat een buiten
staander niet weet, wat een
vluchteling allemaal moet mis
sen. ,Het is heel gecompliceerd",
zegt ze. Deze uitspraak had voor
Wibo van der Linden de aanlei
ding moeten zijn om te laten
zien, waarom het leven van een
vluchteling zo gecompliceerd is.
Maar ook deze kans om zijn
documentaire te verheffen bo
ven een middelmatig onderdeel
van een actualiteitenrubriek
laat Van der Linden liggen.
De enige indruk, die je na het
zien van de documentaire over
houdt, is dat er heel wat wordt
afgereisd in de vluchtelingenwe-
reld. JAN NIES
NEDERLAND 1
NOS
18.45 De Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
TROS
19.05 Zorro
19.30 Boter, kaas en'eieren-
20.00 Journaal
20.21 De regenmaker'
22.20 Het vluchtelingenpro
bleem is alleen hopeloos als u
dat vindt
IKOR
22.50 Een lange weg naar de
hemel
23.50 Journaal NOS
DUITSLAND I
NEDERLAND II
NOS
18.45 De Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
KRO
19.05 KRO-cineac
20.00 Journaal NOS
20.21 De Wrekers
21.10 Brandpunt
18.15 am V titer de Klamotte TV
(K) Journaal 19 U0 (K) Buitenl.u
tages 20.15 (Z/Wi Der KommA,..,
21 1?o',K,l,J:)Urnaal 21 30 Do."
BELGIE NEDERLANDS
NEDERLAND 1 DUITSLAND I
NCRV
16.00 Journaal NOS
16.02 Prins en bedelknaap (1)
NOS
18.45 De Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Prins en bedelknaap (slot
20.00 Journaal NOS
20.21 The Snoop Sisters
21.55 Hier en nu
22.35 Henk Smit, bas-bariton en
George Stam, organist
22.45 Journaal NOS'
NEDERLAND II
NOS
18.45 De Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
AVRO
19.05 De schone heks
19.30 MASH
20.00 Journaal NOS
20.21 G.I. Blues
22.00 AVRO's sportpanorama
22.50 Journaal
DUITSLAND II
BELGIE NEDERLANDS
HILVERSUM I
HILVERSUM II
HILVERSUM III
1
HILVERSUM III
HILVERSUM II
l NCRV: 7 02 (S) Drie op je boterham. 9.03 (S)
7.02 (S) Ontbijt-Soos, Mum.
Ofschoon de heer Nixon op dat
moment in het Witte Huis druk
bezig was met het inpakken
van zijn laatste huisraad en
geluidsbandjes, deden de
TROS, EO en VPRO gister-,
avond alsof er helemaal niets
aan de hand was. Geen van
deze. drie omroepen zag in de
Amerikaanse gebeurtenissen
aanleiding om er een program
ma aan te wijden. Alleen de
NOS besteedde aan het eind
van de avond in een extra uit
zending aandacht aan de laat
ste ontwikkelingen in het Wa-
tergate-scliandaal
Onbekommerd om het belang
rijke wereldnieuws bracht de
Evangelische Omroep stichtelij
ke verstrooiing door wat kinde
ren uit een luxueus huis te laten
verhuizen naar een stulpje langs
een spoorlijn en ze daarna in de
omgeving van de rails rond te
laten rennen.
De TROS vulde het op andere
net bijna drie kwartier van de
zendtijd met een programma
rond het fenomeen Peter Koele-
wijn. Het programma, dat gesi-
tueerd was in de daarvoor idea
le locatie Spakenburg, zat vol
gens de beste TROS-tradities
boordevol Hollandse kneuterig
heid. Vissersschepen,
in klederdracht en zangtalent
van niet onbesproken klasse wa
ren er voor nodig om aan te
tonen, dat Koelewijn geen krans
behoeft. In deze opzet is de
TROS uitstekend geslaagd,
waarbij echter moet worden
aangetekend, dat Koelewijn met
dit programma niet alleen geen
krans behoeft, maar die ook
niet verdient.
Na een gezellige thriller vol on
weer, openslaande ramen, ge
luid van voetstappen en een ver
huizend lijk zond de TROS nog
een documentaire uit over het
nationale zeezeilschip „De Een
dracht". In de documentaire
waarden ruimschoots de gees
ten van De Ruyter, Bontekoe,
Tromp en andere nationale
grootheden op het gebied van
de zeevaart rond om Hollands
glorie over de wereldzeeën uit
te dragen. Door ons nationale
zcezeilschip lijken de roemrijke
tijden van weleer terug te keren.
De opwekkende woorden van
de commentator en de heldhaf
tige kapitein van het schip
maakten duidelijk, dat er nog
hoop is van het door nieuwlich
ters ondermijnde Nederland.
HOU
HET
SCHERM
IN
HET
OOG
HILVERSUM Niet de finale van het Wereld
kampioenschap voetbal tussen Nederland en
West-Duitsland, maar de ontmoeting Neder-
land-Brazilië heeft de meeste televisiekijkers
getrokken. De finale haalde een kijkdichtheid
van 7£ procent (wat overeenkomt met 7,1
miljoen kijkers van 12 jaar en ouder), terwijl
voor de wedstrijd Nederland-Brazilië een kijk
dichtheid van 73 procent werd gemeten. Dit
verschil is vermoedelijk veroorzaakt door het
feit, dat minder in voetbal geïnteresseerden
(zoals een groot aantal huisvrouwen) 's avonds
eerder geneigd is om mee te kijken dan over
dag. De wedstrijd tussen Nederland en Brazi
lië werd namelijk 's avonds gespeeld, de finale
's middags.
Al is een kijkdichtheid van 71 procent voor een
belangrijk voetbalevenement als de finale om
het Wereldkampioenschap niet uitzonderlijk
hoog (de wedstrijd Ajax-A. C. Milan om de
Eurocup in 1972 haalde een kijkdichtheid van
83 procent), de belangstelling voor de beide
voorafgaande W.K.-finales. In 1970 keek 53
procent naar Brazilië-Italië en in 1966 ruim 61
procent naar Engeland-West-Duitsland.
De gemiddelde kijkdichtheid voor de integraal
uitgezonden wedstrijden bedroeg 46 procent,
wat tien procent meer is dan tijdens de Wereld
kampioenschappen in Mexico. Een deel van
deze wedstrijden werd overigens 's avonds laat
uitgezonden.
De wedstrijden, die vanuit Duitsland 's mid
dags werden uitgezonden, haalden een gemid
delde kijkdichtheid van 27 procent, de op zater
dag en zondag uitgezonden wedstrijden gemid
deld 52 procent en de 's avonds uitgezonden
ontmoetingen gemiddeld 54 procent. Reporta
ges van wedstrijden, waarbij het Nederlands
elftal was betrokken, waren uiteraard favoriet
met een gemiddelde kijkdichtheid van 63 pro
cent
Behalve voor de wedstrijden van Oranje tegen
West-Duitsland en Brazilië werden ook hoge
kijkdichtheden gemeten voor de ontmoetingen
Nederland-Argentinië en Nederland-Zweden:
resp. 64 en 65 procent. De hoogste waardering
kregen de verichtingen van Nederland tegen
Bulgarije en Argentinië. In beide gevallen 82.
Aldus blijkt uit een onderzoek van de afdeling
Kijk- en Luisteronderzoek van de NOS.
De aankomst van vluchtelingen uit Burundi
in
Tanzania.
ue Hoge commissaris voor de Vluchtelingen, Sadruddin Aga Khan, op bezoek dij
vluchtelingen uit Guinee-Bissau.
Cineac
Krokus presenteert in zijn Ci
neac natuurlijk weer Porky Pig
en Peter Potamus, vervolgens
„Het avontuur van een muis",
waarna tenslotte het natuur-
filmpje „Langs de rivier de Ps-
jol" wordt vertoond.
Ned. II, 19.05 uur.
Katherine Hepburn heeft in
haar lange filmcarrière heel
wat tegenspelers „versleten"
van de oude John Berrymorc
tot Bob Hope, van Frederic
March tot Peter O'Toole
maar de gemoedelijke Spencer
Tracy bleek steeds de ideale
partner. Dat neemt niet weg,
dat de veelzijdige Katherine in
later jaren met succes als „de
oude vrijster" vaak tegenover
vrijgevochten gelukzoekers
werd gezet.
Voorbeelden als „The African
Queen" met Humphrey Bogart
als tegenspeler en de uit 1957
daterende film „The Rainma
ker" waarin Burt Lancaster de
mannelijke hoofdrol vervulde
bewijzen dat. Vanavond wordt
laatstgenoemde film op het
scherm gebracht.
Katherine Hepburn was toen 47
jaar oud, Lancaster vier jaar
jonger. De regie was in handen
van Joseph Anthony, die als J.
A. Deuster al een lange loop
baan bij toneel en televisie ach
ter de rug had. „The Rainma
ker" is een bewerking van het
gelijknamige toneelstuk van N.
Richar Nash, die zelf ook het-
filmscenario schreef, en de to-
neelherkomst is aan de mise-en-
scene nog duidelijk af te lzen.
Niettemin is het interessant het
duo Hepburn-Lancaster eens sa
men aan het werk te»zien, waar
bij zij elkaar geen duimbreed
toegeven. The Rainmaker speelt
zich af in de jaren twintig op
het platteland van Kansas. Lan
caster als de vagebond Star-
buck, die beweert regen uit de
hemel te kunnen afdwingen
brengt daar het hoofd van de
niet meer zo jonge boerendoch-'
ter Lizzie Currie met zijn mooie
praatjes op hol. Zijn komst
geeft haar het zelfvertrouwen
om in de toekomst haar eigen
weg te gaan en niet meer gebon
den te zijn aan haar broers. Het
proces voltrekt zich langzaam
en in voor film vrij lange dialo
gen. De film moet het dan ook
meer van sfeer dan van actie
hebben en die sfeer weten Hep
burn en Lancaster wel degelijk
te scheppen.
Ned. I, 20.20 uur.
Zorro
'Na geruime tijd komt Zorro te
rug op het scherm, om zijn
vriend de sergeant Garcia te
hulp te snellen. Zorro ver
spreekt zich daarbij bijna,
waardoor een gevaarlijke vijand
hem kan betrappen als hij zijn
zwarte pak aantrekt.
Ned. I. 19.05 uur.
De Wrekers
Met het IKOR kan men van
avond een reisjournaal volgen
van de oudste pelgrimstocht
door Frankrijk en Noord-Span-
je, langs routes die meer dan
duizend jaar door miljoenen be
devaartgangers zijn gevolgd.
Eindpunt is Santiago de Compo-
stella, waar Jacobus voet aan
land zou hebben gezet.
Ned. I, 22.50 uur.
In de tweede aflevering van het nieuwe Tros-spelletje „Boter, kaas en eieren" wordt
het panel weer gevormd door negen bekende Nederlanders. We zien onder anderen
Imca Marina. Willem van Kooten anas Joost de Draaijer, Loe Lap, Plet R&mer en Marijke
Merckens. Op de foto: Piet Romer en Marijke Merckens.
Weg naar de hemel
Een katachtig dier moordt maar
raak en niemand weet waarom.
De Wrekers John Steed en
Emma Peel worden derhalve
te hulp geroepen en met succes,
want het tweetal vindt bij het
lichaam een penning met het
opschrift PURR, afkomstig van
een dierlicvende stichting. Em
ma gaat daar op af, onder het
motto dat haai" kat zoek is en
dan ontdekt Steed een en ander.
Burt Lancaster en Katharine Hepburn in „The rainmaker" Ned. II, 20.21 uur.
