Watergate verlamde beleid van Kissinger President Gerald R. Ford houdt niet van slinksheid Solide, vierkant en zonder humor VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1974 LEIDSE COURANT PAGINA 10 Gerald Ford die altijd Nixon heeft gesteund, terwijl Nixons aanhang slonk DEN HAAG Gerald Rudolph Ford had een jaar geleden als fractievoorzitter van de Republi keinse minderheid In hel Hulls van Afgevaardigden nog niet kunnen dromen dat hij Richard Nixon zou opvolgen als de 38ste president van de Verenigde Sta ten van Amerika. Er was toen zelfs nog geen sprake van een aftreden van Spiro Agnew als vice-president, wiens naam on aangetast is gebleven door het Watergate-schandaal. Nog op 13 oktober vorig jaar, drie dagen nadat Agnew was afgetre den na het onderzoek wegens corruptie tegen hem en zijn ver oordeling wegens belastingfrau de, zei Ford tegen verslagge vers geen ambities te hebben voor het v:ce-pres:dentschap of het presidentschap. Diezelfde dag droeg Nixon hem bij het Congres voor als vice-president. Op 6 december werd hij als de 40ste vice-president van de Ver enigde Staten beëdigd. Gerald Rudolph Ford werd op 14 juli 1913 in Omaha in Nebraska geboren. Hij heette oorspronke lijk King, maar twee maanden na zijn geboorte scheidden zijn ouders en kreeg hij de naam van zijn stiefvader Gerald Ford. Hij studeerde redhten aan de universiteit van Yale waar hij in 1941 promoveerde. Vlak daar op overvielen de Japanners Pearl Harbour en nam Ford dienst bij de marine. Hij bracht het bij de strijd in de Stille Oceaan tot luitenant-ter-zee eer ste klasse en kreeg verscheide ne hoge onderscheidingen. In 1949 kwam Ford voor de staat Michigan in het Huis van Afge vaardigden en sedertdien heeft hij bij de verkiezingen steeds zijn Democratische tegenstan ders met grote meerderheid (in 1972 metruim 45 procent) ver slagen. Kort na zijn verkiezing tot parlementariër wees de Amerikaanse junior kamer van koophandel hem aan als een van de tien meest belovende Jonge mannen van het land. Ford werd in 1963 tot voorzitter gekozen van de Republikeinse Het gezin van president FordSteven, John, Susan, Ford met Betty en Michael Conferentie van het Huis van Afgevaardigden en in 1965 ver sloeg hij Charles A. Halleck bj de verkiezing voor het voorzit terschap van de fractie. Hij was voorzitter van de Nationale Re publikeinse Conventies van 1968 en 1972. In 1963 werd Ford door president Johnson benoemd in de Com missie-Warren die een onder zoek instelde naar de moord op president John Kennedy. De nieuwe president van de Ver engde Staten is voor de buiten wereld tot nog toe enigszins een achtergrondfiguur gebleven. Se dert hij vice-president werd heeft hij steeds achter Nixon gestaan en gezegd niet te gelo ven in schuld van de president met betrekking tot de Waterga- te-affaire, totdat Nixon met zijn verklaring kwam dat hij al zes dagen na de inbraak in het Wa- tergate-gebouw op de hoogte was van <ie pogingen de zaak in de doofpot te steppen. Toen zei Ford geen verklaringen meer te zullen afleggen dat hij geloofde dat president Nixon niet schuldig was aan een vergrijp waarvoor een afzett;ngsprocedure op gang gebracht kon worden. Uit de statistieken van het Con gres blijkt dat Ford de op een na ferventste aanhanger van Nixon was. Vorig jaar steunde hij bij stemmingen 83 procent van Nixons voorstellen. Slechts Barber B. ConaJble jr overtrof hem hierin met één procent. Politieke vrienden en tegenstan ders van Ford zijn van oordeel dat de nieuwe president een man is die recht door zee gaat en niet van slinksheid houdt. „Hij is een open tacticus die niet van achterbaksheid houdt", zo zegt zijn partijgenoot en af gevaardigde Edward J. Der- winski van hem. De Democratische Senator Wil liam Proxmire, een studievriend van Ford in Yale, zei bij Fords benoeming tot vice-president: „in vele opzichten is hij nu de zelfde man als destijds, solide en vierkant. Hij is geen man van verbeelding en humor. Hij is een man waar het land mis- sohien naar zoekt". Gedurende zijn 25 jaren in het Huis van Afgevaardigden heeft Ford zich een conservatief ge toond, op sommige punten zelfs conservatiever dan de regering- Nixon in 1973. Zo stemde hij te gen wetten op het minimum loon, tegen medische voorzie ning en tegen sommige land- bouwwetten. B'j zijn benoeming tot vice-presi dent waren vele democraten te gen, omdat zij hem een man van weinig diepgang achten die kritiekloos achter Nixon stond, maar vele Republikeinen verde digden hem als een man wiens capaciteiten niet moesten wor den onderschat en die zich se dert zijn benoeming tot fractie voorzitter enorm had ontwikkeld en een harde werker is. Vanaf het begin van zijn politieke carrière is Ford er voorstander van geweest dat de Veremgde geweest op het gebied van de' Staten een beslissende rol spe- militaire uitgaven, len in de internationale politiek. Gerald Ford en zijn vrouw Eliza- j Voor zijn fractie is hij specialist beth hebben vier kinderen. ..E/f toch was hij een goede president WASHINGTON (AFP) En toch is hij een goede president ge weest" zei voor zich heen een blonde secretaresse uit St. Louis in Missouri, die naar Washington was gekomen om voor het Witte Huis de geruchten over het aftreden van de president te beluisteren. De secretaresse, de 45-jarige mevrouw Mary Powells, was met echtgenoot en zoontje als toerist naar Washington gekomen, zoals tweehonderd andere Amerikanen. Ze zagen het Witte Huis er in de zon bijliggen, zoals ze het op prentbriefkaarten gezien hadden: wit tegen het azuurblauw van de hemel en het groen van de tuin. Mevrouw Powells sprak met een gelatenheid die verried dat voor haar het pleit al is beslist en president Nixon verleden tijd is. En ze weerspiegelde daarmee de gevoelens van een groot deel van die „zwijgende meerderheid" die de president steunde en nu schijnt gekomen te zijn als was het voor zijn begrafenis. Merkwaardig genoeg heerste in een groep studenten van wie Nixon het veelal niet moest hebben dezelfde ingetogenheid. Stickers met „impeachment" er op werden niet uitdagend ge dragen, maar zinloos aangedrukt tegen boeken of tijdschriften. In de menigte een veteraan uit Vietnam in zijn invaliden wagentje. Met ogenschijnlijk afwezige blik. niet bereid tot commentaar, noch zelfs het noemen van zijn naam. De 53-jarige postbode Joe Bowater uit Washington was spraakzamer. „Het maakt mij niet veel uit of Nixon of Ford of een ander in het Witte Huis zit. Wat voor mij telt is de inflatie en niemand schijnt zich daar mee bezig te houden" zei bij. WASHINGTON In de laatste weken van het presidentschap van Nixon heeft het Amerikaan se bestuur praktisch stil gele gen. Terwijl de economische po litiek het duidelijkst is aange tast bestaat er geen twijfel over dat ondanks de moedige pogin gen van Henry Kissinger de buitenlandse politiek het voor naamste slachtoffer is van Wa tergate. President Nixon heeft altijd consequent getracht de buitenlandse politiek te gebrui ken als verdediging tegen im peachment. Dit leidde de aan dacht van zijn aandeel in de Watergate-affaire af. Hij con centreerde zich meer op uiter lijk mooie vertoningen dan op belangrijke onderhandelingen, waar hij zich tijdens zijn eerste ambtstermijn mee bezig hield. Hierdoor joeg hij verschillende landen, voornamelijk de NAVO- bondgenoten, tegen zich in het harnas, terwijl hij nieuwe be trekkingen in het vooruitzicht stelde met andere landen, In het bijzonder de Arabische staten. Meer nog dan de binnenlandse waarnemers bleven de buiten landse diplomaten ervan over tuigd dat Nixon zijn ambtster mijn zou Volmaken en dat de wereld kon rekenen op de voort zetting van de buitenlandse poli tiek, die zo energiek werd ge voerd door de president. Het is echter onduidelijk in hoe verre deze diplomaten daar echt in gelocifden. In enkele ambas sades in Washington wordt al maanden in alle stilte gezegd dat de ellende vorig jaar begon toen het duo Nlxon-Kissinger ophield met hun actieve samen werking. Ondanks zijn grote bekwaamhe den was minister Kissinger de eerste die erkende dat de bui tenlandse politiek diepgaand wordt aangetast als „het centra le gezag van het machtigste land ter wereld voortdurend wordt aangevallen". De Sovjet-Unie heeft waarschijn lijk al veel eerder haar conclu sies uit de impeachment-strijd getrokken dan men zich In Wash ington realiseert. Buitenland se specialisten hebben vastge steld dat de Russische leiders al in februari inzagen dat presi dent Nixon het niet zou overle ven. Men gelooft dat dit de voornaamste reden was waarom minister Kissinger geen vooruit gang maakte toen hij in maart naar Moskou ging voor de grondslagen van een nieuwe Salt-overeenkomst, waarvan hij hoopte dat dit voor het topover- leg in Moskou gereed zou zijn. Als gevolg daarvan werd presi dent Nixon op zijn nummer ge zet door partijleider Brezjnev, die weigerde Nixons stelling van de noodzakelijkheid van ontspanning te onderschrijven. En er werd op de top in Moskou natuurlijk geen Salt-overeen komst bereikt. Tot slot heeft het vooruitzicht van impeachment de buitenlandse politiek aangetast, omdat het Congres de voornaamste wetge ving om verschillende rédenen blokkeert. De conservatieve ele menten in het Congres zijn bang dat Nixon een soort uitverkoop houdt om weer in de gunst te komen van buitenlandse leiders. De liberalen in het Congres toonden hun argwaan en wrok tegen de president zelfs door het blokkeren van maatregelen, zoals de hulp aan de ontwikke lingslanden. Aan de andere kant wil Nixon goede vriendjes blijven met de conservatieve senatoren die hem van impeachment zouden kunnen redden. Maar daardoor is het voor hem onmogelijk stappen te doen in de richting van een herstel van de normale betrekkingen met Cuba en het sluiten van een nieuw verdrag over het Panamakanaal. Vertrouicen Kissinger, die de wereld eryan probeerde to overtuigen dat .het slinkende gerat reld zou verwaarlozen, hier :n gesprek met N'xon. i Nixon niet betekende dat Amerika zijn rol <in de we- Juist nu heeft de vrije geïndu strialiseerde wereld de Verenig de Staten als machtigste land ter wereld nodig om de proble men op te lossen, die door de energie-crisis zijn ontstaan. Na de controversiële energie-con ferentie in Washington van fe bruari weifelde minister Kissin ger. President Nixon maakte geen bruik van de gelegenheid het initiatief voort te zet ten. Hij had evenals Kissinger het te druk met het gunstig stemmen van de Arabische opi nie en het veilig stellen van een onmiddellijke vooruitgang in de vredesonderhandelingen in het Midden-Oosten. Minister Kissinger had ongetwij feld vertrouwen in het zoeken naar een vredesovereenkomst in het Midden-Oosten. Desondanks zijn er bewijzen dat president Nixon heeft aangedrongen op een concessie van de Verenigde Staten. Het kan niet anders of hij deed dit omdat hij begerig was naar de toejuichingen van miljoenen enthousiaste Egypte- naren. Natuurlijk had president Sadat van Egypte geen vorstelijke Amerikaanse helikopter gekre gen als Nixon die hem niet -tij dens zijn bezoek aan Egypte ge geven had. Maar belangrijker is dat Egypte anders ook geen nu cleaire reactor van de Amerika nen had gekregen, die Egypte in het rijtje van kernmogendhe- den kan plaatsen. Moeilijkheden Als we nu de verschillende terrei nen van de Amerikaanse buiten landse politiek in verband bren gen met de Watergate-affaire, zien ze er zo uit: 1. Oost-West-verhouding: de Sov jet-Unie heeft zich, terwijl ze of ficieel streeft naar ontspanning, nog niet bezig gehouden met overeenkomsten ter beperking van de strategische wapens en andere belangrijke zaken om de verbeterde Oost-West-verhou ding te versterken. De huidige moeilijkheden in Berlijn kunnen vermoedelijk worden terugge voerd op Watergate. De wetge ving in het Congres die verband houdt met de ontspann'ngspoli- tiek is om verschillende redenen opgehouden, wat vrijwel zeker verband houdt met de activitei ten rond Watergate. 2. China: De aangekondigde ope- n:ngen in de betrekkingen met China zijn tot stilstand geko men. Vanzelfsprekend zijn de beroeringen in China zelf daar voor ook gedeeltelijk verant woordelijk, evenals nvsschien Nixons weerstand om nationa Het bezoek van Nixon van vorige maand aan Moskou werd geen succes. De Russen hielden al rekening met de aflossing van de wacht in Washington. listisch China volledig in de steek te laten. 3. Het westelijk halfrond: Presi dent Nixon weigerde het voor beeld van de Latijns-Ameri kaanse landen op te volgen en Cuba weer in de politiek van het westelijk halfrond te betrek ken. Kissinger wil de betrekkin gen met Cuba herstellen. Nixon gaf er de voorkeur aan te luis teren naar enkele zuidelijke se natoren. 4. Zuid-Oost-Azië: De Vietnamese vredesovereenkomst smeult al leen nog maar. Er zijn nog geen serieuze pogingen gedaan om een duurzamere overeen komst tot stand te brengen. On danks het advies van het minis terie van buitenlandse zaken, stond Nixon erop, dat de Ameri kaanse ambassadeur in Zuid- Vietnam, een schaamteloze aan hanger van het Thieu-regime, ge handhaafd bleef. 5. Japan: Pres'dent Nixon heeft geprobeerd een officieel bezoek te brengen aan Japan, maar de keizer weigert blijkbaar een Amerikaanse president die met afzetting wordt bedreigd, te ont vangen. 6. NAVO: Nixon heeft zeer duide lijk de aanvallen op de westerse bondgenoten gebruikt om de j chauvinisten in de Verenigde I Staten aan te moedigen. Al eer-1 der dit jaar had hij de westerse bondgenoten misbruikt, maar nog niet zo lang geleden tracht te hij in Brussel weer bij hen in I de gunst te komen. Hoewel er echte moeilijkheden zijn geweest, waarvan sommige weer al op-1 gelost zijn, l jdt het zeker geen twijfel dat president Nixon im-1 peachment-politiek heeft ge speeld met de NAVO-partners. I (Copyright The Guardian)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1974 | | pagina 10