deEPlENE
Begrotingen doorgelicht
op werkloosheidseffect
Grote
overwinning i
Ian Smith
in Rhodesië i
DE GRUYTER
KRIMPT IN:
164 MAN
VLOEIEN AF
S
HP
Filmontwikkel
centrales werken/
op volle toeren
Huisarts
duurder
Democratie in
Griekenland
nog niet hersteld
DENIEUWELINIE
DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1974
DEN BOSCH (ANP) Als onderdeel van de herstructure
ring van het winkelbedrijf Nederland van De Gruyter BV
zal een inkrimping plaatsvinden van de stafdiensten in
Den Bosch en van de landelijke verkoopleiding. Hierbij
zijn ca. 150 personen betrokken, aldus de directie van De
Gruyter, die deel uitmaakt van SHV Holdings.
Met de vakorganisaties, t.w. de
vertegenwoordigers van de De-
com, is in principe
stemming bereikt over een
gellng voor het opvangen
en een vertegenwoordiger van
de directie. Deze commissie zal
toezicht houden op de uitvoering
van de regeling, aldus de mede-
de'ing.
de sociale gevolgen van de her- De nieuwe directie probeert met
structurering. In deze regeling
is eveneens voorzien dat moge
lijkheden van overplaatsing
naar andere afdelingen van de
Gruyter en naar andere onder
nemingen worden bestudeerd.
Als resultaat van het overleg en
als onderdeel van de overeenge
komen regeling is een begelei
dingscommissie ingesteld, be-
deze maatregelen de zaak weer
op een dusdanige basis te bren
gen, dat de SHV niet zal hoeven
te besluiten om er helemaal
mee te stoppen, aldus de heer
F. Gottmer, bestuurder van de
NVV-bond Mercurius, die de si
tuatie waarin de Gruyter (4000
werknemers) verkeert, „zorg
wekkend" noemde.
staande uit een vertegenwoordi- De directie wil volgens hem po-
ger van de Decom, twee verte
genwoordigers uit de gekozen
leden van de ondernemingsraad
DEN HAAG (ANP) De tarie
ven, die huisartsen in rekening
brengen aan hun particuliere
patiënten, mogen met ingang
van heden worden verhoogd
met 1,25 voor een consult en
1,75 voor een visite.
Door deze maatregel stijgen de
hoogst toelaatbare consult- en
visitetarieven in het algemeen
tot 15,75 resp. 23,50, aldus
een bekendmaking van het Mi
nisterie van Economische Za
ken.
De toegestane tariefsverhoging is
gebaseerd op de stijging van de
vergelijkbare ambtelijke sala
risschaal tot en met 1 juli 1974
en de toeneming van de prak-
tijkkosten.
Afkoopwaarde
verzekering
hoger
DEN HAAG (ANP) Mensen die
na 1 augustus een levensverze
kering afsluiten, maar deze la
ter willen afkopen, krijgen van
de meeste verzekeringsmaat
schappijen en groter bedrag te
rug dan voorheen. Deze verho
ging van de afkoopwaarde is
het resultaat van overleg tussen
de organisaties van verzeke
raars in ons land.
Tevens is per 1 januari 1975 wijzi
ging gebracht in de provisierc-
geling van de maatschappijen.
Bepaald is, dat bij onnatuurlijk
verval binnen vijf jaar na het
afsluiten van de verzekering
een jaarlijks afnemend percen
tage van de afsluitprovisie moet
worden terugbetaald.
/olgens de Consumentenbond, die
blij is met het besluit, draagt
de verhoging bij tot een betere
voorlichting aan het publiek.
Omdat de verhoging ten koste
gaat van de afsluitprovisie die
de verzekeringsverkoper krijgt,
zal deze wellicht een betere
voorlichting geven, aldus de
bond, die overigens van mening
blijft dat meer dan nu financië
le deskundigen moeten worden
ingeschakeld bij de verkoop van
levensverzekeringen.
Boodschap
paus voor
missiezondag
/ATIKAANSTAD (CIC) Ver
nieuwing en verzoening, dat
twee grote thema's van het H.
Jaar 1975, zijn ook de thema's
van de boodschap die paus Pau-
lus gisteren aan de katholieken
heeft gericht ter gelegenheid
van wereldmissiedag, die ieder
jaar op de derde zondag van ok
tober gevierd wordt.
)e paus wijst er in zijn bood
schap op, dat „de vorming van
den echt missionair besef geba
seerd moet worden op een radi
cale geestelijke vernieuwing.
Voordat men het evangelie ver
kondigt, moet men het eerst zelf
beleven",
let thema verzoening werkt de
paus vooral uit in de zin var
broederlijk delen. De mensheid
is één groot gezin en het gaat
niet aan, dat van leden van het
zelfde gezin er sommigen in el
lendige armoede leven, en ande
ren in rijkdom.
Buitenlands geld
merikaanse dollar 2,58-2,68
ngelse pond 6,15-6,45
■elgische fr (100) 6,63-6-93
uitse mark (100) 100,50-103,50
al. lire (10.000) 37,75-41,25
brtugese esc. (100) 9,80-11,00
knadese dollar 2,66-2,76
tanse fr. (100) 54.25-57,75
vitserse fr. (100) 87,75-90,75
kreedse kroon (100) 58.25-61,25
bc.rse kroon (100) 47,25-50.25
lense kroon (i 42,75-45,75
Istenr. sch. (100, 14,30-14,60
^anse pes. (100) 4 52-4,84
fiekse drachme (100) 8,30-9,50 j
pse mark 70,00-73,00
egosl. dina: (10r) 16,00-19,00 I
gen de zaak te saneren, door
aan de ene kant de kosten te
drukken en door aan de andere
kant de commerciële activitei
ten (onder meer in de non-food
sector) uit te breiden. Er zijn
verschillende onderzoeken gaan
de en aan het eind van het jaar
valt waarschijnlijk de definitie
ve beslissing over de toekomst
van de Gruyter.
Verschillende activiteiten van het
hoofdkantoor zullen worden
overgeheveld naar Makro, de
zelfbedieningsgroothandel van
de SHV. Makro kan ook een
aantal mensen van de Gruyter
overnemen.
De vakbonden krijgen nog een
lijst van de mensen die voor af
vloeiing in aanmerking komen.
In totaal gaat het om 164 man.
Van hen hebben er 44 al ander
werk gevonden, binnen het con
cern of elders. Van de overige
120 kunnen er waarschijnlijk
nog ongeveer 30 in concernver-
band worden overgeplaatst. De
bij de Gruyter bestaande af
vloeiingsregeling is onlangs ver
beterd.
Elsevier neemt o.im. de werkloos
heid bij de kop en constateert
dat bijna een-derde van de
140.000 mensen - zonder-werk
jonger is dan 25 jaar. Een van
de oorzaken: er komen steeds
meer jongeren met een diploma
voor een kantoorbaan en daar
is geen werk voor. Wel in een
andere sector, maar de groep
jongeren die eenvoudigweg wei
gert een baan aan te nemen die
ze „minder geschikt" acht,
groeit sterk. De arbeidsbureaus
zouden het begrip „passende
arbeid" wat minder strak moe
ten gaan interpreteren.
Een onthullend artikel over de
tv-actualiteitenrubrieken en hun
reportages over de oorlog op
Cyprus. Geen sprake van sa
menwerking: de jaloezie en de
bekende Nederlandse zuilenmen
taliteit vierden hoogtij. Veel
aandacht voor de grote items
Nixon en Griekenland en de
constatering dat de TH-Twenthe
bij gebrek aan Nederlandse op
zoek is naar studenten in Duits
land.
Accent-verslaggevers boorden in
het zelfgenoegzame tandartsen-
gilde. Ze pakten de telefoon in
een poging om van hun gesimu
leerde kiespijn afgeholpen te
worden. Ook doken zij in de ho
noraria. Voor een jaarinkomen
van 300.000 tot 400.000 gulden
draait een beetje tandarts zijn
*3
Q)
so
hand niet om. Verder de eerste
aflevering van de serie „Breng
de Queen Elizabeth tot zinken",
die werd opgebouwd uit een
vermenging van feiten en fictie.
En de feiten zijn, dat president
Sadat door persoonlijk ingrijpen
het plan van het Egyptische op
perbevel om de Queen tijdens
haar reis met 580 zeer gefortu
neerde joden aan boord op weg
naar de 25-jarige staat Israël te
torpederen,- wist te voorkomen.
Accent richt nu eens niet de
schijnwerper op Nixon, maar op
de man die de Watergate-lawine
in beweging bracht: de hoofd
agent van politie Paul Leeper,
die de inbrekers arresteerde.
Zijn leven blijkt in tegenstelling
tot dat van honderden anderen,
nauwelijks te zijn veranderd.
De Haagse Post vraagt zich af, of
Griekenland daadwerkelijk op
weg is naar democratie nu de
junta de macht heeft overgedra
gen aan Caramanlis. Het blad
haalt in dit verband herinnerin
gen op aan Caramanlis' vroege
re capriolen met de demooratie.
Een gesprek met Amerika's vice-
president Gerald Ford, die
steeds meer kans gaat maken
het roer van Nixon te moeten
overnemen. Niet voor lang ove
rigens. want hij laat duidelijk
vastleggen, niet van plan te zijn
zich in 1976 voor enig politiek
ambt kandidaat te stellen.
Overigens zou Ford als president
nooit in het Witte Huis gesprek
ken op de band opnemen.
Voorspelling van een deskundige:
hoogstwaarschijnlijk voor 1976
zal de gehele Noordzeevisserij
aan banden zijn gelegd. Voor
alle commerciële vissoorten zul
len dan quoteringsregelingen
van kracht zijn. Dit alles om te
voorkomen, dat de Noordzee
wordt leeggevist. Voor de door
de oliecrisis al hard getroffen
vissers een niet zo prettig voor
uitzicht. Een uitgebreid Inter
view tenslotte met Joop Landré,
de man die van de Tros de
grootste omroep maakte:
„Macht vind ik griezelig, daar
ben ik misschien teveel artiest
voor. Ik respecteer ieders me
ning en dat vind ik geen slap
heid, helemaal niet. Je zou wel
kunnen zeggen dat de Tros op
mij lijkt."
De Nieuwe Linie besteedt veel
aandacht deze week aan de om
wenteling in Griekenland en
Portugal. In het eerste geval
wordt nog eens ingegaan op de
reden van het verdwijnen van
het kolonelsregime. Een aantal
factoren wordt genoemd dat het
herstel van de democratie zou
hebben bevorderd.
Prof. dr. A. A. Haspels, hoofd van
de universiteitskliniek voor ver
loskunde en afdeling gynocolo-
gie van het Academisch Zieken
huis in Utrecht zet enkele grote
vraagtekens achter de bewering
van de Engelse professor Bavis
dat er reeds enkele gezonde
reageerbuisbaby's zouden zijn.
Hij gaat in op de vele proble
men,- medische maar ook ethi
sche, die hieraan verbonden
rijn.
Ook de Groene komt tot de con
clusie dat in Griekenland de mi
litairen In feite blijven regeren.
Paul Brill begint met enkele
vervolgverhalen over de ge
schiedenis van de olieboycot.
Deze week een overzicht van
hoe het allemaal is gegaan zon
der nog in te gaan op de vele
duistere zaken die achter de
olieschermen zich hebben afge
speeld.
Daan Rond doet een boekje open
over een Haags bejaardenschan
daal waar bejaarden strijd voe
ren tegen hun huisbaas, dc Her
vormde Diaconie. Vele manipu
laties met geld en huurcontrac
ten toen de bejaardenwoninkjes
gerenoveerd moesten worden.
Ook de gemeente Den Haag zit
via de gemeentelijke sociale
dienst diep in de puree.
Het onderwijs maakt een storm
achtige tijd van vernieuwin
gen door. Het is alleen jammer,
aldus Loek Zonneveld dat de
Pedagogische akademies niet
vernieuwd zijn maar alleen leert
wat vernieuwing is.
Voor Vrij Nederland van deze
week is het duidelijk dat de
werkelijke democratie In Grie
kenland nog lang niet hersteld
is. Het land zal volgens dit
weekblad nog een lange politie
ke weg moeten gaan voordat
het zover is.
Verder beschrijft het blad de nog
al dramatischp aanpassings
moeilijkheden die Amerikaanse
krijgsgevangenen in Vietnam
thans thuis ondervinden. Vooral
hun vrouwen vinden daarvan
een grote terugslag. De jaren
lange moeder-vaderrol die deze
vrouwen noodgedwongen hebben
moeten vervullen wreekt zich
nu duidelijk op de verhouding
met hun man, met alle gevolgen
van dien. Een opgewekte analyse
voor de Feijenoord fans tot slot
heeft Vrij Nederland. Deze club
start, aldus het blad, de nieuwe
competitie, met drie punten
voorsprong op zijn grote concur
rent Ajax. Zij het dan een mo
rele voorsprong. Altijd meege-
gens. Maar de goeie oude Rinus
zal er niet meer bij zijn- Of hij
dit ooit zal overleven?
Het Safaripark van Beekse Bergen in Hilvarenbeek verwacht d t /aar een recordaani
boorten in dit wildpark. Op dit moment genieten al vele bezoekers vun de jonge dierei
■twee weken oude impala's.
DEN HAAG (ANP) De foto- en filmafwerk- en
ontwikkelcentrales worden op het ogenblik be
dolven onder lawines kleurenfoto's en dia's
van vakantiegangers. De drukte, die een paar
weken geleden is begonnen, heeft nu volgens
de foto- en filmbedrijven de top bereikt. On-
der hoogspanning wordt gewerkt om de vele
tienduizenden films die dagelijks binnenkomen
te verwerken.
Al vroeg in het seizoen is het wereldkampioen
schap voetbal duidelijk van invloed geweest
op het fotograferen. De ontwikkelcentrales
hebban na de wedstrijden een hausse aan
film- en fotomateriaal te verwerken gekregen.
Niet alleen van Oranje-supporters die hun
plaatjes in Duitsland schoten, maar ook van
thuisblijvers, die wedstrijdbeelden van de te
levisie wisten vast te leggen.
Volgens de publiciteitsman van Agfa-Gevaert, J.
van der Hoeven, hebben de vakantiegangers
zich ditmaal nog meer dan vorige jaren uitge
rust met foto- en filmapparatuur om hun va
kantieherinneringen vast te leggen. Vooral bet
smalfilmen is zeer sterk toegenomen. Voor de
eerste keer heeft men bij Agfa-Gevaert moo
ten besluiten voor het ontw.kkelen van de grote
aantallen smalfilms over te gaan tot een da
gelijkse continudienst.
Aan de hand van het binnengekomen materiaal
meent dit filmbedrijf de conclusie te kunnen
trekken dat dit jaar meer vakantiegangers in
Nederland zijn gebleven. Naast de vaste druk
ke perioden na de terugkeer van grote groe
pen vakantiegangers, zoals de bouwvakkers,
geven ook belangrijke gebeurtenissen in bin
nen- en buitenland de ontwikkelcentrales ex
tra werk. "Aan de hand van de prints die hier
uit de automaten komen zou iemand, die zes
wekenlang zonder radio en televisie en andere
communicatiemiddelen in de cendtrale opge
sloten wordt volledig op de hoogte kunnen
blijven van alles wat er buiten gebeurt, aldus
van der Hoeven. Zo zijn er heel wat beelden
van de laatste ontwikkelingen op Cyprus door
de ontwikkelcentrales gelopen.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Een ambtelijke commissie licht thans alle
begrotingen, die op prinsjesdag worden ingediend, door
op de gevolgen voor de werkgelegenheid. Deze „interde
partementale commissie voor de arbeidsmarkt" zal be
grotingsposten, die vermoedelijk ongunstig uitwerken op
de werkgelegenheid, zo aanpassen, dat de gevolgen wor
den voorkomen zonder dat de principes van het kabinets
beleid worden aangetast.
oplevert. Daaronder valt ook de
financiële overheidshulp voor
bedrijven, die in tijdelijke moei
lijkheden verkeren. De laatste
tijd is hieraan al 75 miljoen gul
den besteed van het 750-mil-
joen-gulden programma hier
voor van september 1973.
Gehoopt wordt op een herhaling
van dit programma. Bij het di
rectoraat-generaal erkent men,
dat de traditionele aanvullende
werkgelegenheidsprogram
ma's geen wezenlijke werkloos
heidsbestrijding meer opleve
ren. Structurele werkloosheid
vergt nu eenmaal een structu
rele aanpak.
Als voorbereiding op een dergelij
ke aanpak wordt thans een twee
miljoen gulden kostend weten
schappelijk onderzoek Ingesteld
naar dc oorzaken van het werk
loos blijven van mensen, die
werkloos zijn. Er zijn ook plan
nen voor een onderzoek naar de
jeugdwerkloosheid. Momenteel
zijn er 38.000 werkloze jongeren
tot 25 jaar. De oorzaak ervan is
onduidelijk, want er is vraag
genoeg bij het bedrijfsleven.
Volgens het directoraat heeft het
onderwijsbeleid een belangrijke
invloed op de situatie op de ar
beidsmarkt. Het wordt er waan
zinnig genoemd, dat tegenover
een werkgelegenheid voor onge
schoolde arbeid van 45 pet een
aanbod van maar 8 pet staat en
dat bij academ'sche beroepen
tegenover een vraag van 4 pet
een aanbod van 13 pet staat.
„Misschien moet er een stuk de
valuatie plaats vinden van de
genoten opleiding en moeten op
leiding en beroepskeuze worden
losgekoppeld."
Dit novum in het begrotingsbeleid
geelt de bezorgdhe.d bij de re
gering over de toenemende
werkloosheid duidelijk aan, zo
meent men bij het Nederlands
Christelijk Werkgeversverbond,
dat heeft onthuld, dat het be
sluit tot de doorlichting werd
genomen toen was gebleken, dat
met behoud van het beleid al
ternatieven te bedenken waren,
waardoor bestaande werkgele
genheid kan worden veilig ge
steld.
Bij het directoraat-generaal voor
de Arbeidsvoorziening heeft
men zich tegenover „Dc Werk
gever". het b'ad van het NCW
verheugd getoond over deze
nieuwe actie tegen werkloos
heid. Daar vreest men, dat in
februari 1975, de gebruikelijke
topmaand, de werkloosheid wel
eens het dubbele van die van de
laatste jaren zal kunnen zijn.
Wat tot dusver aan maatregelen
tegen de werkloosheid werd gè-
nomen, is wel belangrijk, zo
vindt men bij deze instantie,
maar absoluut onvoldoende.
„Als alle registers van de be
staande arbeidsvoorzienings
maatregelen worden openge
trokken, kan men toch niet
meer dan 15 h 20.000 werklozen
aan werk helpen en dat ts maar
een heel klein deel van de
144.000 werklozen van dit mo
ment", zo vindt men daar,
Wat nu vooral nodig Is. aldus het
directoraat-generaal, is het stui
ten van de afbouw van de indu
striële werkgelegenheid. Daar
voor zijn klimaatverbeterende
maatregelen nodig om investe
ringen te bereiken, d'e een ver
breding van de werkgelegenheid
Nieuwe
alcoholvrije
drank
(Van een onzer verslaggevers)
Wassenaar Met ingang van 1 ok
tober komt er in Nederland een
nieuwe drank op dc markt, Bi-
rell genaamd, een bijna alcohol
vrije, calorie-arme drank. Het
produkt heeft een alcoholpercen
tage van 0,5 en volgens de wet
mag daarom niet van alcohol
vrij bier worden gesproken.
Birell ontstond acht jftar geleden
volgens een geheim recept van
een Zwitserse brouwerij. Duits
land. waar het produkt eind '73
op de markt kwam. heeft mo-
mentee' een omzet van 10 mil-
I joen flesjes.
Volgens de fabrikant za' het nieu
we produkt vooral in de Neder
landse wegrestaurants een wel
kome aanvulling van het drank
assortiment zijn, vooral omdat
Birell als bier zou smaken.
Consumentenprijs 99 ct.
Prem'er lan Smith van Rhodesië, wiens partij, het Rhodesisch Front
bij de verkiezingen van dinsdag een grote overwinning behaald
wuift naar aanhangers die hem na de zege bejubelden.
SALISBURY (DPA) - De Rhodesische regeringsleider laij
Smith en zijn Rhodesische front zullen ook de komendq
vijf jaar in het parlement te Salisbury geen blanke oppo-.
sltie hebben. Bij de dinsdag gehouden verkiezingen ver-»
overden zij, evenals bij de vorige drie verkiezingen in do
afgelopen 12 jaar, alle 50 voor blanken bestemde zetels.
fn Frankrijk is gisteren een nieu
we munt ter waarde van 50 fres
uitgekomen. De munt, die van
zilver is, heeft een middellijn
van 41 mm en weegt 30 gram.
De Rhodesische Partij die- dit
maal voor het eerst de knns
had de absolute heerschappij
van de partij van Smith te bre
ken. kwam er nergens aan te
pas. Het stemmental van de op
positie bleef in dc meeste geval
len bij de traditionele 20 pel.
Alleen in het kiesdistrict Midden-
Salisbury, waar behalve du
blanken ook Aziaten en kleurlin
gen stemgerechtigd waren,
werd de regeringspartij ernstig
in gevaar gebracht. Met slechts
een meerderheid van drie stem
men won zij daar tenslotte de
strijd.
In totaal bedroeg het aantal stem
gerechtigden 82.000, verspreid
over 50 districten. De opkomst
bedroeg ruim 90 pet. Tegelijk
werden acht negers gekozen in
het parlement dat In het geheel
60 zetels telt. Premier Smith
heeft zijn doel bereikt. In de
verkiezingscampagne had hij de
toekomstige veiligheid van de
260.000 blanken afhankelijk ge
steld van een gesloten politieke
eenheid. Volgens hem zouden de
vijanden van Rhodesië het ver
lies van ook maar een zetel aan I
de oppositie begroeten als het
begin van het verval van het
land. „Wij Rhodesiërs zijn nu j
nog meer aaneengesloten dan
ooit", verklaarde de eerste-mi-
nlster toen de uitslag bekend
was geworden.
Plezierjacht
overvaren
een dode
AMSTERDAM De 52-jarig«
mevr. T. Vei-Bud uit Westzand
(gemeente Zaanstad) Is gisteren
vermoedelijk verdronken toen
het plezierjacht vun de familie
Vet op het Noordzeekanaal ter
hoogte van de petroleumhaven
in Amsterdam door een achter
op komend Zwitsers 1200 tons
tankschip werd overvaren.
Mevr. Vet raakte te water.
Haar twee zoons sprongen haor
achterna en konden hnar drij
vende houden tot vanaf de Juisf
passerende sleepboot „Oos
terdok" een reddingboei werd
geworpen. Met behulp van dia
boei werden mevrouw Vet en
haar zoons aan boord van do
sleepboot gebracht. Toen werd
echter al gevreesd dat zij oir*
het leven was gekomen, want
de drenkeling gaf geen teken
van leven meer en ook mond*
op-mond-beademing baatte niet.
In het Wilhelmlnn gasthuis werd
vervolgens de dood geconsta
teerd.
