Verbitterde gevechten
Moskou en Washington
betreuren Turkse invasie
gevangenissen
in Frankrijk
Turkse arbeiders
geven veel geld
voor strijd Cyprus
Opstand in
Fraude met
datum
LtlUbH LUUKAlNl
PAGINA 7
Aartsbisschop Makarios van Cyprus sprak gisteren in de Grieks-Orthodoxe Kathedraal te New York.
In zijn 15 minuten durende preek veroordeelde hij de militaire staatsgreep op Cyprus.
BRUSSEL/WASHINGTON (AP/RRT) Zowel de Verenigde SStaten
als de Sovjet-Unie hebben in hun reacties op de gebeurtenissen in
Cyprus gedurende het afgelopen weekeinde de Turkse invasie be.
treurd. De Verenigde Staten stellen echter Griekenland verantwoor
delijk voor de crisis die ds ontstaan. In een Russische regeringsver
klaring werd in het bijzonder de terugtrekking van alle Griekse mi
litairen van Cyprus geëist. Het Kremlin leverde geen rechtstreekse
kritiek op de invasie van Turkse troepen maar zei wel dat de Rus
sische regering van mening is dat de situatie nu snel en doeltref
fend optreden vereist.
Minister Van der Stoel van bui
tenlandse zaken zei zaterdag
dat Den Haag de regering-Ma-
karios blijft erkennen. Voor een
politieke oplossing achtte hij het
herstel van de status-quo nood
zakelijk. Het regiem van Samp
son moet naar de mening van
minister Van der Stoel dan ook
zo spoedig mogelijk verdwijnen.
In een commentaar op de Turk
se invasie zei mr. Van der Stoel
alle begrip te hebben voor het
Turkse militaire ingrijpen.
met een resolutie van de Veilig
heidsraad waarin werd opgeroe
pen tot een bestand en tot vre
desonderhandelingen. Eerder
bij zijn veroordeling van Tur
kije, zei Makarios dat dit land
geen gebruik had mogen maken
van de door de Griekse junta
geschapen situatie.
Hem was reeds iedere uitoefening
van zijn priesterlijke functies
verboden.
De maatregelen zijn tegen Gio
vanni Franzoni genomen vanwe
ge zijn strijd tegen de banden
der katholieke kerk in Italië
met de heersende kapitalistische
structuren van het land, maar
vooral vanwege zijn kracht 'ge
inzet voor het behoud van de
echtscheidingswet in Italië.
Vaklui stalen
zilveren
munten
AMSTERDAM (ANP) Inbre
kers, volgens de politie vaklui,
hebben dit weekeinde uit het
Amsterdamse filiaal van de
Amerikaanse muntenhandel
Franklin Mint Nederland b.v.
voor een waarde van 40.000 gul
den aan zilveren munten gesto
len.
De muntenhandel is gevestigd in
een gedeelte van het kantoorge
bouw ,.Rivierstaete" aan de
Amsteldijk, waarin nog bouw
werkzaamheden worden ver
richt.
Lasapparatuur van de bouw wer
den door de inbrekers benut om
de drie brandkasten van de
muntenhandel, vakkundig open
te branden.
(Van onze correspondent)
PARIJS Twee Franse strafge
vangenissen zijn in de nacht
van vrijdag en zaterdag door in
opstand gekomen gedetineerden
in brand gestoken en praktisch
totaal in de as gelegd. Vier ge
vangenen ziin daarbij om het
leven gekomen. Er vielen tien
tallen gewonden.
In de gevangenis van Clairvaux
staken oos'andige gevangenen
drie werkplaatsen in brand en
sloegen een van de gevangenis
vleugels kort en klein.
In de daarop volgende dag brak
een muiterij uit in de strafgeva-
genis van Nïmes. De gestichte
brand heeft praktisch alles ver
nield en wat niet verbrand was,
werd door de gevangenen aan
puin geslagen.
Markten
ZUIVELBEURS LEEUWARDEN
Commissienoter'ngen in gul
dens per kg: 0 goudse kaas 4,07,
Edammer kaas 3.94. d brood
kaas 3,94, handel kalm,
KAASMARKT ALKMAAR
Commissienoteringen in gulldens
per kg: Fabrieksedammer 4,08,
middelbare 4.1. Goudse volvette
4,19.
Zeelieden van
honger en dorst
omgekomen
Brrranquilla Twaalf zeelieden
zijn op een vlot dat in juni in
het Caraïb'schs gebied rond
dreef van honger en dorst om
het leven gekomen, zo is van of
ficiële zijde in Barranauilla (Co
lumbia) bekendgemaakt.
De ongelukkigen waren de kapitein
en elf bemanningsleden van de
200 ton metende coaster Niaga
ra met thuishaven Curasao,
van wie niets meer was gehoord
sinds hun schip eind mei Bar-
ranquilla had verlaten voor een
reis naar Panama en Curacao
Het vlot met de lijken werd begin
van de afgelopen week ter hoog
te van de kust van Nicaragua
door vissers gevonden.
zonnig mist 19 temperaturen k*> luchtdn* in millibaren
opklaringen 4b- hagel warmtefront H hoge-cWrgebied
bewolking sneeuw -r-r kou-front L lage-drukgebiod
regen ^2 onweer windrichting verplaatsingsrichting
Spaanse iverd
Miss Universe
MANILLA (AP) De twin-
tigjarige miss Spanje,
Amparo Munoz, is giste
ren in Manilla uitgeroe
pen tot miss Universe.
1974. De Engelse Helen
Morgan, een 21-jarig mo
del uit Londen, werd
tweede en de 19-jarige
Finse Johanna Raunio
derde. Vierde werd de
20-jarige Ella Cecilia Es-
candon uit Colombia en
vijfde werd miss Aruba,
de achttienjarige Mau
reen Ava Vieira uit Oran-
Zweefvliegtuig
neergestort
NOORDWIJK In de buurt var
Noordwijk is zaterdag eer
zweefvliegtuig neergestort van
de "Kennemer zweefvliegclub"
be 18-jarige C. van Berkel uit Lei-
muiden, werd licht gewond. Zijn
vliegtuig werd ernstig bescha
digd.
Dorzaak van het ongeluk was vol
gens de politie dat de "remklep-
i pen" van het toestel onjuist
stonden afgesteld, waardoor het
vliegtuig in een vrille raakte.
De negen landen van de Europese
gemeenschap hebben de Griekse
regering formeel ervan beschul
digd de aanzet te hebben gege
ven tot de staatsgreep op Cy
prus. In een gemeenschappelij
ke verklaring onderstrepen de
negen lidstaten het herstel van
de constitutionele situatie zoals
deze bestond voor de interventie
van de door Griekse officieren
geleide Nationale Garde op Cy
prus.
De Cyprische aartsbisschop Ma
karios, die de Griekse junta de
schuld heeft gegeven van het
feit, dat hij als president van
Cyprus is afgezet, heeft zater
dag Turkije veroordeeld vanwe
ge de Turkse invasie op Cyprus.
De aartsbisschop, in New York
om persoonlijk een oproep tot
de Verenigde Naties te richten,
zei later dat hij tevreden was
De Bilt Een uitloper van het
Azorenhogedrukgebied die tot
aan de Alpen reikt zorgt in de
zuidelijk gelegen vakantielanden
voor een standvastig weertype,
waarbij de middagtemperaturen
tot een graad of dertig oplopen.
Tussen deze uitloper en een om
vangrijke depressie voor de
Scandinavische westkust staat
boven het noordelijk deel van
de Atlantische Oceaan een bre
de westelijke stroming. In deze
stroming die zich via de Britse
eilanden tot aan onze omgeving
uitstrekt trekken fronten mee
naar het. oosten. Deze fronten
volgen in het algemeen een
noordelijke koers en zorgen al
leen in Schotland en in Scandi
navië voor slecht weer. Een
koufront dat vanmorgen ten zui
den van IJsland lag, zal morgen
echter tot dicht bij ons land we
ten door te dringen. Er moet
dan ook op veel bewolking wor
den gerekend. Uit deze bewolking
zal mogelijk in het noorden van
het land enige regen vallen.
Vooruitzichten voor woensdag: in
het algemeen veel bewolking
maar ook perioden met zon.
Plaatselijk regen of motregen.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor woensdag:
aantal uren zon: 2 tot 10.
Min. temp. omstreeks 12 graden,
max. temp. omstreeks 20 graden.
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 80 procent.
Kans op geheel droog etmaal: 50
procent.
WEERRAPPORTEN
c-i een boerderij uit de achttiende eenw geheel in vlammen op. Het pand, dat drie jaar geleden
op de monumentenlijst. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor.
Israël: niet praten
met Paleslij nen
JERUZALEM (AFP-UPI-OPA)
Israël zal niet met Palestijnse
terroristenorganisaties onder
handelen maar alleen met een
Jordaans-Palestijnse staat ten
oosten van Israël, waarvan de
grenzen tijdens bilaterale onder
handelingen moeten worden
I vastgesteld. Dit zegt een com
muniqué dat in Jeruzalem na de
wekelijkse kabinetszitting is uit
gegeven.
Het communiqué zegt dat Israël
niet met „terroristen-organisa
ties wil onderhandelen die ver-
nog geheel werd nietiging van de staat Israël tot
doel hebben".
Amsterdam
De Bilt
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Lucht R'dam
Vllss.ngen
Zd. Limburg
WeeroverzJcht
Turkse gastarbeiders in een pension te Zaandam volgden zaterd<
rijke nieuws over Cyprus.
vol spanning het NOS-journaal met het voor hen zeer belang-
(Van een onzer verslaggeefsters)
UTRECHT (ANP) - In het hele land hebben het
afgelopen weekeinde Turkse gastarbeiders grote
bedragen bijeengebracht als bijdrage voor de
strijd van hun land op Cyprus. Bij bliksemac
ties in Turkse pensions in Utrecht werd onder
500 Turken 100.000 opgehaald, in Amersfoort is
60.000 opgehaald en in Zaandam 30.000.
„De meeste mensen hebben spontaan hun
maandsalaris afgestaan. Sommigen zijn zelfs
bereid alles weg te geven voor de oorlog", al
dus de voorzitter van de „Turkse Culturele
Maatschappij" in Nederland, Tahir Ejder. Vol
gens de heer Ejder willen de in ons land wer
kende Turken, zolang ze niet opgeroepen wor
den om in het leger dienst te nemen, op alle
mogelijke andere manieren hun land helpen.
De Griekse ambassade in Bonn heeft zaterdag
verklaard dat de afgekondigde algemene mobili
satie niet geldt voor Grieken die in het buiten
land werken. Cok Griekse toeristen, die voor 20
juli al in het buitenland verbleven hoeven niet
terug te keren naar hun land.
Turkse gastarbeiders in ons land hebben hun
regering al laten weten dat ze klaar staan om
met gezin en geld naar Turkije terug te gaan
en mee te strijden als de regering daarom
vraagt.
Watergate
WASHINGTON (AFP-Reuter)
De commissie voor justitie van
het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden heeft zaterdag
kennis genomen van een voor
gelegd stuk van president
Nixons advocaat James St.
Clair, dat met een dag te vroeg
gedateerd was.
Het stuk gaat over een gesprek
van de president met ex-raads
man Bob Haldeman op 22
maart over Gordon Liddy of
Howard Hunt, twee van de eer
ste beklaagden in de Waterga-
te-affaire. Nixon zegt dat „de
rechter hem 35 jaar gegeven
heeft". Maar rechter John Siri
ca veroordee'de Liddy en Hunt
pas een dag la<ter, op 23 maart.
ANKARA/ATHENE (Rtr/AP) - Een weekend vol bittere
gevechten met veel slachtoffers onder militairen en bur
gers op het eiland Cyprus is geëindigd in een wat laat di
plomatiek succes: het aanvaarden van beide partijen van
een staakt-het-vuren; vooral druk van Amerikaanse zijde,
via de speciale onderhandelaar Sisco, heeft tot dit resultaat
geleid.
De oorlog om het eiland begon za
terdagochtend in alle vroegte
met een grootscheepse Turkse
aanrval op de noordelijke stad
Kyrenia en luchtlandingen bo
ven de Turkse enclave in de
hoofdstad Nicosia. Tegelijkertijd
werden door de Turken zware
bombardementen uitgevoerd bo
ven het vliegveld van Nicosia
en de Griekse garnizoenen op
het eiland. Daarbij werden ook
burgerdoelen aangevallen, zoals
hotels en een ziekenhuis, omdat
deze van luchtafweergeschut
waren voorzien. De actie weni
door de Turkse premier Ecevit
verklaard als een vredesactie
„tegen een invasie die al had
plaatsgevonden'. Daarmee doel
de hij op de actie van de Griek
se officieren van de Cyprische
Nationale Garde tegen het be
wind van aartsbisschop Maka
rios.
In de loop van de dag breidden de
gevechten zich uit tot andere
steden. In Famagusta kregen
vluchtelingen de gelegenheid bij
de Britse militaire basis bescher
ming te zoeken, maar elders
lukte het de Britten niet alle ge
zinnen van militairen naar hun
bases over te brengen als ge
volg van de hevige gevechten.
Duizenden toeristen brachten de
nacht door in kelders van ho
tels, aldus bescherming zoekend
tegen hot hevüge gtanaatvuur.
De VN-troepen op het eiland
slaagden er niet in een bestand
te organiseren tussen de Griek
se en Turkse gemeenschappen
op het eiland. De Turken be
schuldigden later de Grieks-Cy
prioten van het bijeendrijven
van Turks-Cyprioten om hen als
gijzelaars te gebruiken en zelfs
te doden.
Zondag bleef Griekenland troepen
samentrekken aan de grens met
Turkije, ondanks vermaningen
van de Veiligheidsraad en druk
van NAVO-zijde om de spanning
te verminderen. Een eventuele
oorlog zou de eerste zijn tussen
2 NAVO-partners en de zuid
oostelijke flank van de NAVO
ernstig verzwakken.
Op Cyprus ging de strijd in alle
'hevigheid door. De Turkse troe
pen maakten van uit Kyrenia
contact met de parachutisten in
Nicosia, maar ze verloren hun
comamndant. Zij gingen door
met brengen van versterkingen
naar het eiland, ter bescher
ming van de geïsoleerde Turkse
gemeenschappen, aldus premier
Ecevit. Radio-Nicosia
prompt het dreigement horen
dat de Turkse actie moest lei
den tot een ramp voor de
Turks-Cyprioten. Opnieuw werd
van Turkse zijde de beschuldi
ging geuit dat Griekse troe
pen Turkse dorpelingen in Lef-
ka en Paphos hadden vermoord
en dorpen hadden geplunderd
en platgebrand.
Griekenland noch Turkije rea
geerden inmiddels op de VN op
roep tot een algemeen bestand.
Grote aantallen Turkse straal
vliegtuigen gingen door met het
bestoken van Griekse stellingen,
terwijl in Nicosia de gevechten
voortduurden langs de groene
lijn die de beide gemeenschap
pen scheidt. Daarbij zouden vol
gens de Griekse radio een aan
tal Turkse vliegtuigen zijn neer
geschoten.
Later op de dag slaagden De Brit
ten erin ongeveer 3000 buiten
landers in de hoofdstad Nicosia
en andere gebieden in de vuurli
nie te evacueren. De mensen
werden door een Brits convooi
opgepikt en met vrachtwagens,
pantserwagens en particuliere
auto's naar de basis Dekhalia
gebracht. De evacuee's hadden
alle nationaliteiten, waaronder
ook journalisten die in het Le-
dra Palace Hotel door Grieks-
Cypriotische soldaten waren ge
gijzeld.
Gisteravond maakten de Turken
bekend dat zij een Grieks flot
tielje hadden onderschept en
zware verliezen hadden toege
bracht. Dat gebeurde bij een
Griekse poging om troepen bij
Paphos aan land te brengen.
Griekenland heeft dit laatste
ontkend. Tevoren had Grieken
land Turkije gewaarschuwd
voor een oorlogsverklaring als
de Turkse troepen niet zouden
worden teruggetrokken.
Dom Franzoni
uit orde
gezet
ROME (CIC) De voormalige
abt van het Benedictijnenkloos
ter „St-Paulus bulten de mu
ren" in Rome en leider van een
Kritische gemeente, Giovanni
Franzoni, is uit de Benedictij
nerorde gezet.