Verbitterde gevechten Moskou en Washington betreuren Turkse invasie gevangenissen in Frankrijk Turkse arbeiders geven veel geld voor strijd Cyprus Opstand in Fraude met datum LtlUbH LUUKAlNl PAGINA 7 Aartsbisschop Makarios van Cyprus sprak gisteren in de Grieks-Orthodoxe Kathedraal te New York. In zijn 15 minuten durende preek veroordeelde hij de militaire staatsgreep op Cyprus. BRUSSEL/WASHINGTON (AP/RRT) Zowel de Verenigde SStaten als de Sovjet-Unie hebben in hun reacties op de gebeurtenissen in Cyprus gedurende het afgelopen weekeinde de Turkse invasie be. treurd. De Verenigde Staten stellen echter Griekenland verantwoor delijk voor de crisis die ds ontstaan. In een Russische regeringsver klaring werd in het bijzonder de terugtrekking van alle Griekse mi litairen van Cyprus geëist. Het Kremlin leverde geen rechtstreekse kritiek op de invasie van Turkse troepen maar zei wel dat de Rus sische regering van mening is dat de situatie nu snel en doeltref fend optreden vereist. Minister Van der Stoel van bui tenlandse zaken zei zaterdag dat Den Haag de regering-Ma- karios blijft erkennen. Voor een politieke oplossing achtte hij het herstel van de status-quo nood zakelijk. Het regiem van Samp son moet naar de mening van minister Van der Stoel dan ook zo spoedig mogelijk verdwijnen. In een commentaar op de Turk se invasie zei mr. Van der Stoel alle begrip te hebben voor het Turkse militaire ingrijpen. met een resolutie van de Veilig heidsraad waarin werd opgeroe pen tot een bestand en tot vre desonderhandelingen. Eerder bij zijn veroordeling van Tur kije, zei Makarios dat dit land geen gebruik had mogen maken van de door de Griekse junta geschapen situatie. Hem was reeds iedere uitoefening van zijn priesterlijke functies verboden. De maatregelen zijn tegen Gio vanni Franzoni genomen vanwe ge zijn strijd tegen de banden der katholieke kerk in Italië met de heersende kapitalistische structuren van het land, maar vooral vanwege zijn kracht 'ge inzet voor het behoud van de echtscheidingswet in Italië. Vaklui stalen zilveren munten AMSTERDAM (ANP) Inbre kers, volgens de politie vaklui, hebben dit weekeinde uit het Amsterdamse filiaal van de Amerikaanse muntenhandel Franklin Mint Nederland b.v. voor een waarde van 40.000 gul den aan zilveren munten gesto len. De muntenhandel is gevestigd in een gedeelte van het kantoorge bouw ,.Rivierstaete" aan de Amsteldijk, waarin nog bouw werkzaamheden worden ver richt. Lasapparatuur van de bouw wer den door de inbrekers benut om de drie brandkasten van de muntenhandel, vakkundig open te branden. (Van onze correspondent) PARIJS Twee Franse strafge vangenissen zijn in de nacht van vrijdag en zaterdag door in opstand gekomen gedetineerden in brand gestoken en praktisch totaal in de as gelegd. Vier ge vangenen ziin daarbij om het leven gekomen. Er vielen tien tallen gewonden. In de gevangenis van Clairvaux staken oos'andige gevangenen drie werkplaatsen in brand en sloegen een van de gevangenis vleugels kort en klein. In de daarop volgende dag brak een muiterij uit in de strafgeva- genis van Nïmes. De gestichte brand heeft praktisch alles ver nield en wat niet verbrand was, werd door de gevangenen aan puin geslagen. Markten ZUIVELBEURS LEEUWARDEN Commissienoter'ngen in gul dens per kg: 0 goudse kaas 4,07, Edammer kaas 3.94. d brood kaas 3,94, handel kalm, KAASMARKT ALKMAAR Commissienoteringen in gulldens per kg: Fabrieksedammer 4,08, middelbare 4.1. Goudse volvette 4,19. Zeelieden van honger en dorst omgekomen Brrranquilla Twaalf zeelieden zijn op een vlot dat in juni in het Caraïb'schs gebied rond dreef van honger en dorst om het leven gekomen, zo is van of ficiële zijde in Barranauilla (Co lumbia) bekendgemaakt. De ongelukkigen waren de kapitein en elf bemanningsleden van de 200 ton metende coaster Niaga ra met thuishaven Curasao, van wie niets meer was gehoord sinds hun schip eind mei Bar- ranquilla had verlaten voor een reis naar Panama en Curacao Het vlot met de lijken werd begin van de afgelopen week ter hoog te van de kust van Nicaragua door vissers gevonden. zonnig mist 19 temperaturen k*> luchtdn* in millibaren opklaringen 4b- hagel warmtefront H hoge-cWrgebied bewolking sneeuw -r-r kou-front L lage-drukgebiod regen ^2 onweer windrichting verplaatsingsrichting Spaanse iverd Miss Universe MANILLA (AP) De twin- tigjarige miss Spanje, Amparo Munoz, is giste ren in Manilla uitgeroe pen tot miss Universe. 1974. De Engelse Helen Morgan, een 21-jarig mo del uit Londen, werd tweede en de 19-jarige Finse Johanna Raunio derde. Vierde werd de 20-jarige Ella Cecilia Es- candon uit Colombia en vijfde werd miss Aruba, de achttienjarige Mau reen Ava Vieira uit Oran- Zweefvliegtuig neergestort NOORDWIJK In de buurt var Noordwijk is zaterdag eer zweefvliegtuig neergestort van de "Kennemer zweefvliegclub" be 18-jarige C. van Berkel uit Lei- muiden, werd licht gewond. Zijn vliegtuig werd ernstig bescha digd. Dorzaak van het ongeluk was vol gens de politie dat de "remklep- i pen" van het toestel onjuist stonden afgesteld, waardoor het vliegtuig in een vrille raakte. De negen landen van de Europese gemeenschap hebben de Griekse regering formeel ervan beschul digd de aanzet te hebben gege ven tot de staatsgreep op Cy prus. In een gemeenschappelij ke verklaring onderstrepen de negen lidstaten het herstel van de constitutionele situatie zoals deze bestond voor de interventie van de door Griekse officieren geleide Nationale Garde op Cy prus. De Cyprische aartsbisschop Ma karios, die de Griekse junta de schuld heeft gegeven van het feit, dat hij als president van Cyprus is afgezet, heeft zater dag Turkije veroordeeld vanwe ge de Turkse invasie op Cyprus. De aartsbisschop, in New York om persoonlijk een oproep tot de Verenigde Naties te richten, zei later dat hij tevreden was De Bilt Een uitloper van het Azorenhogedrukgebied die tot aan de Alpen reikt zorgt in de zuidelijk gelegen vakantielanden voor een standvastig weertype, waarbij de middagtemperaturen tot een graad of dertig oplopen. Tussen deze uitloper en een om vangrijke depressie voor de Scandinavische westkust staat boven het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan een bre de westelijke stroming. In deze stroming die zich via de Britse eilanden tot aan onze omgeving uitstrekt trekken fronten mee naar het. oosten. Deze fronten volgen in het algemeen een noordelijke koers en zorgen al leen in Schotland en in Scandi navië voor slecht weer. Een koufront dat vanmorgen ten zui den van IJsland lag, zal morgen echter tot dicht bij ons land we ten door te dringen. Er moet dan ook op veel bewolking wor den gerekend. Uit deze bewolking zal mogelijk in het noorden van het land enige regen vallen. Vooruitzichten voor woensdag: in het algemeen veel bewolking maar ook perioden met zon. Plaatselijk regen of motregen. Weersvooruitzichten in cijfers voor woensdag: aantal uren zon: 2 tot 10. Min. temp. omstreeks 12 graden, max. temp. omstreeks 20 graden. Kans op een droge periode van minstens 12 uur: 80 procent. Kans op geheel droog etmaal: 50 procent. WEERRAPPORTEN c-i een boerderij uit de achttiende eenw geheel in vlammen op. Het pand, dat drie jaar geleden op de monumentenlijst. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor. Israël: niet praten met Paleslij nen JERUZALEM (AFP-UPI-OPA) Israël zal niet met Palestijnse terroristenorganisaties onder handelen maar alleen met een Jordaans-Palestijnse staat ten oosten van Israël, waarvan de grenzen tijdens bilaterale onder handelingen moeten worden I vastgesteld. Dit zegt een com muniqué dat in Jeruzalem na de wekelijkse kabinetszitting is uit gegeven. Het communiqué zegt dat Israël niet met „terroristen-organisa ties wil onderhandelen die ver- nog geheel werd nietiging van de staat Israël tot doel hebben". Amsterdam De Bilt Eelde Eindhoven Den Helder Lucht R'dam Vllss.ngen Zd. Limburg WeeroverzJcht Turkse gastarbeiders in een pension te Zaandam volgden zaterd< rijke nieuws over Cyprus. vol spanning het NOS-journaal met het voor hen zeer belang- (Van een onzer verslaggeefsters) UTRECHT (ANP) - In het hele land hebben het afgelopen weekeinde Turkse gastarbeiders grote bedragen bijeengebracht als bijdrage voor de strijd van hun land op Cyprus. Bij bliksemac ties in Turkse pensions in Utrecht werd onder 500 Turken 100.000 opgehaald, in Amersfoort is 60.000 opgehaald en in Zaandam 30.000. „De meeste mensen hebben spontaan hun maandsalaris afgestaan. Sommigen zijn zelfs bereid alles weg te geven voor de oorlog", al dus de voorzitter van de „Turkse Culturele Maatschappij" in Nederland, Tahir Ejder. Vol gens de heer Ejder willen de in ons land wer kende Turken, zolang ze niet opgeroepen wor den om in het leger dienst te nemen, op alle mogelijke andere manieren hun land helpen. De Griekse ambassade in Bonn heeft zaterdag verklaard dat de afgekondigde algemene mobili satie niet geldt voor Grieken die in het buiten land werken. Cok Griekse toeristen, die voor 20 juli al in het buitenland verbleven hoeven niet terug te keren naar hun land. Turkse gastarbeiders in ons land hebben hun regering al laten weten dat ze klaar staan om met gezin en geld naar Turkije terug te gaan en mee te strijden als de regering daarom vraagt. Watergate WASHINGTON (AFP-Reuter) De commissie voor justitie van het Amerikaanse Huis van Af gevaardigden heeft zaterdag kennis genomen van een voor gelegd stuk van president Nixons advocaat James St. Clair, dat met een dag te vroeg gedateerd was. Het stuk gaat over een gesprek van de president met ex-raads man Bob Haldeman op 22 maart over Gordon Liddy of Howard Hunt, twee van de eer ste beklaagden in de Waterga- te-affaire. Nixon zegt dat „de rechter hem 35 jaar gegeven heeft". Maar rechter John Siri ca veroordee'de Liddy en Hunt pas een dag la<ter, op 23 maart. ANKARA/ATHENE (Rtr/AP) - Een weekend vol bittere gevechten met veel slachtoffers onder militairen en bur gers op het eiland Cyprus is geëindigd in een wat laat di plomatiek succes: het aanvaarden van beide partijen van een staakt-het-vuren; vooral druk van Amerikaanse zijde, via de speciale onderhandelaar Sisco, heeft tot dit resultaat geleid. De oorlog om het eiland begon za terdagochtend in alle vroegte met een grootscheepse Turkse aanrval op de noordelijke stad Kyrenia en luchtlandingen bo ven de Turkse enclave in de hoofdstad Nicosia. Tegelijkertijd werden door de Turken zware bombardementen uitgevoerd bo ven het vliegveld van Nicosia en de Griekse garnizoenen op het eiland. Daarbij werden ook burgerdoelen aangevallen, zoals hotels en een ziekenhuis, omdat deze van luchtafweergeschut waren voorzien. De actie weni door de Turkse premier Ecevit verklaard als een vredesactie „tegen een invasie die al had plaatsgevonden'. Daarmee doel de hij op de actie van de Griek se officieren van de Cyprische Nationale Garde tegen het be wind van aartsbisschop Maka rios. In de loop van de dag breidden de gevechten zich uit tot andere steden. In Famagusta kregen vluchtelingen de gelegenheid bij de Britse militaire basis bescher ming te zoeken, maar elders lukte het de Britten niet alle ge zinnen van militairen naar hun bases over te brengen als ge volg van de hevige gevechten. Duizenden toeristen brachten de nacht door in kelders van ho tels, aldus bescherming zoekend tegen hot hevüge gtanaatvuur. De VN-troepen op het eiland slaagden er niet in een bestand te organiseren tussen de Griek se en Turkse gemeenschappen op het eiland. De Turken be schuldigden later de Grieks-Cy prioten van het bijeendrijven van Turks-Cyprioten om hen als gijzelaars te gebruiken en zelfs te doden. Zondag bleef Griekenland troepen samentrekken aan de grens met Turkije, ondanks vermaningen van de Veiligheidsraad en druk van NAVO-zijde om de spanning te verminderen. Een eventuele oorlog zou de eerste zijn tussen 2 NAVO-partners en de zuid oostelijke flank van de NAVO ernstig verzwakken. Op Cyprus ging de strijd in alle 'hevigheid door. De Turkse troe pen maakten van uit Kyrenia contact met de parachutisten in Nicosia, maar ze verloren hun comamndant. Zij gingen door met brengen van versterkingen naar het eiland, ter bescher ming van de geïsoleerde Turkse gemeenschappen, aldus premier Ecevit. Radio-Nicosia prompt het dreigement horen dat de Turkse actie moest lei den tot een ramp voor de Turks-Cyprioten. Opnieuw werd van Turkse zijde de beschuldi ging geuit dat Griekse troe pen Turkse dorpelingen in Lef- ka en Paphos hadden vermoord en dorpen hadden geplunderd en platgebrand. Griekenland noch Turkije rea geerden inmiddels op de VN op roep tot een algemeen bestand. Grote aantallen Turkse straal vliegtuigen gingen door met het bestoken van Griekse stellingen, terwijl in Nicosia de gevechten voortduurden langs de groene lijn die de beide gemeenschap pen scheidt. Daarbij zouden vol gens de Griekse radio een aan tal Turkse vliegtuigen zijn neer geschoten. Later op de dag slaagden De Brit ten erin ongeveer 3000 buiten landers in de hoofdstad Nicosia en andere gebieden in de vuurli nie te evacueren. De mensen werden door een Brits convooi opgepikt en met vrachtwagens, pantserwagens en particuliere auto's naar de basis Dekhalia gebracht. De evacuee's hadden alle nationaliteiten, waaronder ook journalisten die in het Le- dra Palace Hotel door Grieks- Cypriotische soldaten waren ge gijzeld. Gisteravond maakten de Turken bekend dat zij een Grieks flot tielje hadden onderschept en zware verliezen hadden toege bracht. Dat gebeurde bij een Griekse poging om troepen bij Paphos aan land te brengen. Griekenland heeft dit laatste ontkend. Tevoren had Grieken land Turkije gewaarschuwd voor een oorlogsverklaring als de Turkse troepen niet zouden worden teruggetrokken. Dom Franzoni uit orde gezet ROME (CIC) De voormalige abt van het Benedictijnenkloos ter „St-Paulus bulten de mu ren" in Rome en leider van een Kritische gemeente, Giovanni Franzoni, is uit de Benedictij nerorde gezet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1974 | | pagina 7