Slapen is
uitrusten
Vroeger rijp en eerder groot
VOOR DE VROUW
MAANDAG 1 JULI 1974
LEIDSE COURANT
faüina 7
i
Vrouwelijkheden
Trilogiën zijn niet altijd alleen
voor grote mensen. Van Jan
Roelfs verscheen bij drukkerij
Buijten Schipperheijn te
Amsterdam en Repro Holland,
Alphen aan de Rijn een drietal
boekjes over Bertus Brom
vlieg. Levendig geschreven,
vol spannend avontuur van
Bertus, die de paardenstal
weet te verwisselen voor het
paleis van koning Boemibol en
tenslotte bolleboos wordt,
vormt dit verhaal ongecompli
ceerde prettige leesstof voor
lagere schooljeugd. De tekenin
gen van Gepko Roggeveen, die
soms over twee pagina's lopen,
»even de boekjes aparte sfeer
nee. 4.90 per deel; drie de-
sn samen 13.50.
Een advertentie in de Avond
post van 11 februari 1902: "te
koop compleet prachtig ge
kruld ijzeren ledikant met
staaldraad matras, kapokma
tras, peluw en kussen,
32.50
Tijden veranderen, prijzen ver
anderen, opvattingen verande-
Aan een bed worden andere ei
sen gesteld dan vroeger. "Het
slaapgebeuren ontledend", al
dus een beddenexpert, "weet
ik medisch gezien geen bed
aan te wijzen dat geschikt is
voor iedereen. De matras moet
zich naar de lichaamsvorm
voegen en de lichaamsvorm
niet naar de matras. Met an
dere woorden: de oude dame
met slap lichaam moet een an
dere matras kiezen dan een
voetballer met harde spieren.
Heup en lendenen hebben na
tuurlijke hollingen die opvul
ling nodig hebben. Van de har
de ondergrond (voor mensen
met sommige rugklachten
vroeger zelfs een plank), is
men afgestapt. Het lichaam
heeft opvang nodig: we mo
gen in bed wel zakken maar
niet dóórzakken. Hierin
schuilt het geheim van het
goud in de mond voor uw ei
gen morgenstond. Niets is in
dividueler dan een bed. Een
dure matras en een duur bed
zijn npg geen vrijbrief voor
een verantwoorde keuze. Er
bestaan geen slechte auto's
meer en evenmin slechte ma-
trasssen. De boxspring of
springbak is tegenwoordig erg
gewild. In dit artikel is een
verkoopontwikkeling van 50%
gedurende de laatste tien jaar.
Het beste is als onder- en bo-
venmatras (de boxspring be
staat feitelijk uit twee matras
sen boven elkaar) op elkaar
zijn afgestemd. Dus duolook
ook in de slaapsteeHoewel
men de ondermatras soms
combineert met op zichzelf
goede polyetherschuimrubber-
of losse matras met binnenve-
ring (kapok is eruit, de kwali
teit van de vezel is door slechte
bodemgesteldheid sterk achter
uitgegaan, zodat ze 'klontert')
ontstaat de ideale situatie pas
als vering en andere materia
len van onder- en bovenmatras
bij elkaar passen. Op die ma
nier wordt het lichaam opti
maal harmonisch gesteund. De
expert gaat zover: bij een
goedkope springbak hoort een
goedkope matras; bij een
duurdere, een dure.
Wat slaap betreft is de Neder
lander zuinig. Als matras en
staaldraad onderlaag er nog
goed uitzien, denkt hij dat hij
Als door magische kracht be
wogen rijst en daalt de boven
matras door een druk op de
knop in elke gewenste stand
omhoog of omlaag. Ze kosten
(naar merk) van 1800,-
4000.-.
Verstelbare bedden zijn niet
alleen geschikt voor ontspan
ning van zieken, bevordering
van de bloedsomloop, voor
hartpatiënten of mensen met
spataderen (resp. hoofd of be
nen omhoog). Ook de onderwij
zeres, die 's avonds in bed
schriften wil nakijken heeft er
aardigheid in. Het lichaam
krijgt een gemakkelijke stand
om te werken.
Het hemeubed is voor roman
tici. De 4 spijlen dragen 'n .he
mel', het is half afsluitbaar
door gordijnen. Nu komt de es
thetica in de slaapkameraan
kleding op de proppen. Coutu-
re-bedden staan geweldig!
Maar ze zijn peperduur. Een
prachtig Frans couturebed met
rechte rode hoes en hoofdrol,
beide voorzien van wit brode
rie kost 5700,- En dan de bij
passende lamp nog. Gaaf,
maar ook kostbaar is de slaap
kamer met terugkerend motief
in behang en bol. (Behang
20 per rol, stof 30 per
meter, 125 breed). (Zie je veel
bij Franse en Engelse super-
slaapkamers) Soms hebben ook
de gordijnen hetzelfde dessin
als hoes en tijk en zijn hoofd
en voetenbord met dezelfde ge
dessineerde stof verend en met
versterket katoenvulling ge
stoffeerd of gecapitoneerd. Bij
heel luxueuze toestanden is
ook het plafond bespannen met
de stof van het aangeklede
bed. Eersteklas firma's kunnen
zo'n slaapkamer in elkaar tim
meren, maar ze kost wel wat
geld. Voor de tienerkamer is
'in' bedhoes en wandbespan
ning (een stuk spaanplaat kan
ook), overtrokken met dezelfde
stof, vol tienersymbolen, rug-
byspelers, krantenknipsels.
Ook zie je wel een hippe om
bouw van de bedbank in
groen, oranje of paars met in-
stopsprei. Filmsterren gooien
een paar luipaardvellen over
hun bed, minder dure mensen
kopen als het zo nodig moet
namaak bont voor de achteloze
'look' (kunstvel luipaard ge
zien voor 1000,-). Tenslotte is
te signaleren een terugkeer
naar mahonie, het hout van
weleer met eigen sfeertje.
Daarnaast marcheert eiken op
naast kersenhout, verwerkt in
Bretonse stijl. U ziet: een bed
is niet zomaar een bed!
TINY FRANCIS
Gauw een etentje opkrikken
kan met een van de vier gloed
nieuwe (als eerste op de
markt) instantsausen van Co-
iwnex; pinda, pangsit .dipsaus
met exotisch smaakje, ketjap,
klappersaus. Kokend water op
het poedertje uit het zakje
doen en opdienen bij snacks of
oosterse maaltijd :kan ook bij
fonduën of barbecuën Tij
dens de introductie-periode
0.98 inplaats van ƒ1.10. per
zakje.
Het scheepjesmotief van sprei en kussens loop door in het behang dat naast en achter dit speciaal voor een jongenskamer erg geschikte „kajuitbed" is aangebracht.
(Pander).
klachten. Mensen met zwakke
skeletten bergen zich 's nachts
op in een kuil, terwijl ander
zijds een tweehonderdponder
om een zachte matras vraagt
(historisch), die doorzakt als
hij er zijn grote teen op zet.
Geniepig van de staaldraad
matras Is dat hij nooit kapot
gaat. Je ziet hem ook niet ver
ouderen. Nee. hij raakt zijn fut
kwijt zonder waarschuwing.
Maar, als hij vermoeid raakt,
steunt hij niet meer evenwich
tig, terwijl het lichaam juist
op alle plaatsen dezelfde druk
moet ondervinden. De vering
dient tegen rug, zitvlak, in de
lendenen, tegen de schouders
met dezelfde kracht naar
boven te komen, terwijl ce
vering geen invloed van de
lichaamsdruk m-ag ondervinden
Gemiddeld brengt de mens 1/3
van zijn leven in bed door.
daarom moeten we er niet zo
licht over denken. Er zijn heel
wat soorten. Ik denk aan "éta
gebedden met ladder" en wen
telbedden, voortgekomen uit de
woningnood. Ze worden dan
ook steeds minder verkocht,
omdat meer woonruimte be
schikbaar komt. We kennen
vouwbedden (voor de logeerka
mer), divanbedden, die aan
eengesloten een dubbel bed
vormen en slaapbanken, over
dag te veranderen in een klein
zitbankje met kussens of een
fauteuil. Een gimmick voor
kleinbehuist'ien, net Ueaal
voor wie eisen stelt aan slaap-
genot.
Een bed moet gemiddeld 20
cm langer zijn dan de slaper,
we komen dus gauw aan 190,
een lengte bereikbaar ook bij
de z.g. onderschuifbedden, die
als bank met kussens in een
huiskamer gezel'ig kunnen
staan en licht hanteerbaar
zijn. Men trekt het onderste
ber er onder uit. door een
schaarbeweging kan men het
bovenste bed met twee vingers
omhoog tillen. Tenslotte is het
paard achter de wagen span
nen een hernia op te lopen door
zijn bed voor de nacht te
spreiden. In België heb ik eens
in een ombouwbed geslapen,
waarop de dekens waren vast
gesnoerd, maar om het ding
's morgens omhoog en 's a-
vonds omlaag te krijgen was
de kracht van een Goliath no
dig. Gelukkig denkt de moder
ne beddenfabrikant, die de
consument niet naar de ortho
pedist wil brengen, maar hem
juist uit diens spreekkamer
houden, aan GEMAK. Ook bij
de wegmoffelbedden. Interlub-
ke heeft een kastcombinatie,
waaruit met een paar handgre
pen automatisch een bed komt
dalen, dat in de normale stand
onderdeel van het meubel leek.
Het is als noodoplossing uitste
kend weg te werken in een zit-
Voor de mens, die optimaal
comfort wil, zijn er verstelba
re bedden, waarbij voeten- en
hoofdeinde (pneumatisch) door
middel van een koordje om
hoog kunnen worden gewerkt
(een zeer goed handverstel
baar bed komt ongeveer op
350,- (mechanisch 450,-),
maar er zijn ook goedkopere.
We kunnen nog luxueuzer
doen. Het is ook mogelijk een
electrisch verstelbare matras
(met afstandbediening van een
electro-automaat) te nemen
met een heel slaapprogramma.
Ontwaken met heldere blik kan afhangen van een uitgekiende combinatie van materialen, die een
een bed uitermate comfortabel kunnen maken.
Dekbedovertrekken en kussenslopen kunnen de slaapkamer een
zeer modieus aanzien geven.
op rozer ligt. Wanneer er bij
aankoop van een nieuw bed
met tooehoren binnen een
half jaa geen klachten zijn,
kan mer aannemen dat het ge
heel rod de tien jaar mee
gaat. Mar dan is de schone
we uitcsting toe. De Neder-
slaapst(slaper) aan een nieu-
lander echter gaat er van uit
dat hij voor vijftien jaar onder
de pannen is. Een bedden-ex
pert: "soms zeg ik tegen een
klant, mevrouw laat uw man
eens onder uw bed kruipen als
u er op ligt, dan ziet hij dat de
staaldraad een hangmat ge
worden is". „Zo krijg je rug-
Medische rubriek
De laatste horierd jaar is de gemiddelde
lengte met oigeveer tien centimeter toe
genomen terwjl de puberteit bij meisjes
met drie jaar vervroegd is. Kortom, de
huidige ouders moeten letterlijk opkijken
naar hun kindren die steeds vroeger tot
ontplooiing kmen, maar anderzijds
steeds later soóaal en financieel zelfstan
dig worden. Dt kan natuurlijk heel wat
spanningen mebrengen omdat deze kloof
tussen sexuele -ijpheid en sociale volwas
senheid nog vo»rtdurend blijft toenemen.
Daarom is het belangrijk om op te mer
ken dat vele outers en ook de opgroeien
de jeugd nog ctvoldoende ingelicht blij
ven over de lióamelijke veranderingen
die optreden tei gelegenheid van de pu-
berteiten dit ordar.ks het feit dat alle
massamedia de ex ontdekt hebben.
De reden van Je vervroegde puberteit
blijft onbekend naar waarscl 'ijk heeft
het iets te makel met de verbeterde voe
ding. Deze beweing krijgt steun door de
vaststelling dat een betere voeding tevens
'n grotere lengte tot gevolg heeft en dat
zowel 't vervroegen van de puberteit als
het toenemen van de lengte het meest op
vallend zijn bij de hoogste sociale klas.
De groei begint niet alleen vlugger maar
hij eindigt ook vlugger, zodat de huidige
generatie niet alleen groter is maar daar
enboven ook op jongere leeftijd volgroeid
is. Een tegengestelde evolutie doet zich
voor op gebied van de menstruaties. De
maandelijkse periodes beginnen niet al
leen vlugger, maar ook de memopauze,
het stopzetten van de maandelijkse cy
clus, schuift op naar latere leeftijd. Re
sultaat winst langs beide kanten.
De puberteit bij jongens zet zich twee
jaar later in dan bij meisjes. Dit geeft
hen een extra-groeiperiode die zeker ge
deeltelijk hun grotere lengte verklaart.
Hun pubertaire groei is intenser en duurt
ook langer. Niet alleen de voeding maar
ook familiale en rasfactoren hebben een
invloed op het begin van de puberteit.
Wanneer de moeder een zeer vroege pu
berteit had dan zal de dochter meestal
haar voorbeeld volgen. Chinese meisjes
hebben doorgaans een op zeer jeugdige
leeftijd beginnende puberteit. Ook wordt
steeds beweerd dat de puberteit in tropi
sche landen zeer vroegtijdig optrad: ge
detailleerde studies zouden dit echter met
bevestigen.
Bij meisjes zet de puberteit zich in met
een ontwikkeling van de borsten die op
treedt ongeveer twee jaar voor de eerste
menstruaties. Soms begint een borst vlug
ger te rijpen dan de andere. Dit kan heel
wat ongerustheid meebrengen tenzij men
tevoren op de hoogte is van dit normale
groeiverschijnsel. Het volgende teken ls
het optreden van haar ter hoogte van de
schaamstreek. Dit pubishaar begint te
groeien voor het okselhaar. Op het ogen
blik dat de eerste menstruaties zich aan
melden, is de pubertaire groei reeds over
zijn hoogtepunt.
Deze kennis zou de onnodige angst moe
ten verminderen van sommige ouders die
menen dat hun dochter abnormaal groot
zal worden omdat ze ten onrechte ver
wachten dat ze ook na de eerste men
struaties nog een flink stuk zal blijven
doorgroeien. De eerste menstruaties zijn
onregelmatig en meestal weinig overvloe
dig. Dit is volledig normaal en het kan
zelfs een iaar duren alvorens de maande
lijkse cyclus genormaliseerd is. Bij jon
gens start de puberteit met een vergroten
van de testikels, dit wordt gevolgd door
het verschijnen van pubishaar en baard
groei en nadien door een groeien van de
penis. Het verzwaren van de stem begint
wanneer de penis bijna volgroeid is en
stopt pas wanneer de adolescentie bijna
teneinde is. Een derde van alle jongens
vertonen gedurende de puberteit een ver
groting van de borstklieren. Dit is een tij
delijk verschijnsel dat meestal optreedt
gedurende het midden van de adolescen
tie en ongeveer twee jaar kan duren.
Is een kind eenmaal ouder dan twee jaar
kan men vrij goed voorspellen wat de uit
eindelijke grootte is die bereikt zal wor
den. Dit gebeurt door extrapolatie van de
huidige lengte en het bestuderen van de
beengroei, onderzocht met de nodige ra
diografische opnamen van het ebender-
diografische opnamen van het beender-
stelsel. Voorspellingen van de uiteindelijke
lengtegroei kan soms, behalve een meer
theoretisch wetenschappeli ke waarde, ook
een praktisch nut hebben. Denk aan
sommige beroepen, zoals ballerina's en
jockey's waar de lengte van overwegend
belang kan zijn. Anderzijds gaan al deze
lichamelijke veranderingen gepaard met
ingrijpende gebeurtenissen op psychisch
en karakterieel gebied.
