rd Genemuider
biezen doen het
nog goed
Geloofsvorming en
beleving na vakantie
centraal in DPR
WERELDRAAD „NIET AAN EEN OOG BLIND"
KORTE METTEN
KERK EN WERELD
DUriL/liki>A(j li jUNi 13/4
FAOIKA 11
Alleenze komen niet
I meer uit Genemjuiden
(Van een onzer verslaggevers)
De Waterverontreiniging heeft de biezencultuur in Nederland een ge
voelige klap toegebracht. Dat wordt vooral merkbaar in het Over
ijsselse ,,Biezendorp" bij uitstek Genemuiden, waar vroeger een
kleine 500 ha. biezen werd verpacht door het bemeentebestuur, dat
een aardige bron van inkomsten had ontdekt met de Genemuider
Matten. De komst van de Afsluitdijk echter bracht verandering in
deze zaken en de omstandigheid dat steeds meer chemicaliën en
(giftige) zware metalen het oppervlaktewater verontreinigen zorg
den voor de rest. Wat Genemuiden wel aan de biezen overhield was
een tapijtindustrie, die door de vroegere blezenhandelaren werd op
gezet.
Er is nog een handjevol echte bie-
zenhandelaren in ons land. van
wie enkelen nog in Genemuiden.
Voor een groot deel zijn zij
aangewezen op buitenlandse bie
zen (Portugese, Hongaarse, Ier
se, Turkse), want het gewas dat
groeit in de Biesbosch. het
Zwartemeer, het Tjeukemeer,
het Zuidlaardermeer en de Bel-
terwiede is vaak van een zoda
nige kwaliteit, dat het niet meer
loont uit te snijden.
Desondanks proberen de twee
broers Jan en Luite Visscher uit
Genemuiden het beroep van bie-
zenhandelaar in stand te hou
den. Ook zij importeren biezen
(uit Portugal) maar daarnaast
pachten zij een n ieuw biezen
veld in Oostelijk Flevoland.
„Vroeger gold hier inderdaad
het gezegde: als je geen bie
zen hebt, heb je geen brood. Al
les speelde toen rond de biezen,
maar de Afsluitdijk van 1932
heeft daar verandering in ge
bracht. Nu kun je de mensen,
die nog van de biczen leven, op
een hand tellen en misschien
hou Je dan nog vingers over."
Jan Visscher 37 jaar oud woont
in Genemuiden. Samen met zijn
vier Jaar Jongere broer Luite
drijft hij handel in biezen, ter
wijl hij 's winters oud-Hollandse
matten maakt. Zijn vader oefen
de datzelfde beroep uit en zijn
grootvader en over-grootvader
ook. „Ik denk niet dat wij ons
pensioen ln de biezen halen",
zegt Luite realistisch. ,-,Maar er
nu uitstappen? Nooit van m'n
leven. We zijn als het ware ge
boren tussen de biezen. Dat ge
ven we direct niet op".
Krachtige taal van deze Genemul-
1 n de winter vlechten Jan en Luite (links) Visscher nog aan hun Genemuider netten
der biezenhandelaar. die overi
gens niet in overeenstemming is
met de biezencultuur in ons
land. De voortdurend toenemen
de verontreiniging van het op
pervlaktewater in Nederland
heeft de biezen echter een ge
voelige klap toegebracht. In en
rond Genemuiden stonden veel
biezen en de gehele beroepsbe
volking verdiende er een vaak
goed belegde boterham aan. Nu
worden de biezen van het Zwar-
tewater, de Goot en bij Kampen
nauwelijks nog geoogst omdat
de kwaliteit vaak slecht is.
Jan Visscher: „De eerste klap
kwam door de Afsluitdijk in 1932,
dat merkte je in het Zwarte
meer. Een bies moet namelijk
elk jaar een laagje slik aange
voerd krijgen, waaruit hij zijn
voedingsstoffen betrekt. De slik-
laag was afkomstig van de
Waddenzee, maar toen de Af
sluitdijk was aangelegd, was
dat voorbij. En nu met al die
chemicaliën in het water is het
helemaal hopeloos. Laatst hoor
de ik van iemand van het Rivon
dat in het Zwartemeer tal van
planten verdwenen zijn en dat
daarvoor in de plaats blauwalg
is gekomen. Daardoor kan het
zonlicht niet meer op de bodem
van het meer komen, waardoor
de bies niet meer wil groeien.
Het is Jammer, maar het is niet
anders. Daarom moeten we bie
zen uit het buitenland betrek
ken."
Het handjevol Genemuidense ble
zenhandelaren is elders in Euro
pa gaan rondkijken op zoek
naar kwalitatief goede biezen.
Want biezen stoelzittingen, ge
vlochten matten blijken nog
steeds op tal van mensen een
flinke aantrekkingskracht uit te
oefenen. Jan en Luite Visscher
vonden hun buitenlandse „stok"
in Portugal. Zorgvuldig houden
ze die plek geheim, want al
dus Luite „daar komen de
beste biezen van Europa van
daan." Het gonst in Genemui
den dan ook van de geruchten
over de plaats waar de beide
broers hun roemruchte biezen
vandaan halen; maar vragen
stellen in deze richting Is een
onderneming, die bij voorbaat
tot mislukken gedoemd Is
De twee broers betrekken overi
gens niet alleen biezen uit Por
tugal, ook Hongaarse biezen
hebben hun belangstelling, al
zijn deze kwalitatief minder,
omdat ze te hard zijn. Het me
rendeel van het Hongaarse ge
was is daarom bestemd voor de
kuiperijen, die whisky- en cog-
nacvaten maken. De Portugese
biezen worden thuis verwerkt,
of verkocht aan meubelindu
strieën, die ze weer doorspelen
aan hun thuiswerkers, die er
stoelzittingen van maken. „Er
is nog behoorlijk vraag naar
biezen', zegt Jan Visscher. „En
niet alleen van binnenlandse
meubelmakers, maar ook Duits
et vak pu
PAULUS DE BOSKABOUTER - DE HELDENMOL
Door
JEAN
DULIEU
K-4 .Tjongejonge", bromde Paulus, die al- Paulus trok het zich wél aan. Na enig geaaren kom weer tevoorschijn". Paulus luisterde
leen was achtergebleven, „wat had die Mol zei knielde hij neer en klopte voorzichtig op gespannen, wachtend op antwoord. Een poos
een slecht humeur. Maar misschien zou Ut de grond. „Mol", riep hij, „Mollemollemol, gebeurde er niets, maar opeens werden er
dat ook wel krijgen als ik altijd onder de als ik je ergens mee beledigd heb, dan heb op een heel andere pleats driftig wat aard
grond moest leven. Het is maar het beste ik dat niet zo bedoeld. Vergeet het alsjeblieft kluitjes omhoog gesmeten,
me er niets van aan te trekken." Maar
land en België vragen regelma
tig naar biezen."
Overigens verheugen de broers
Visscher zich ook nog in het be
zit Van een uitstekend biezen-
velJ in Nederland. Vlak over de
dijk van Oostelijk Flevoland, op
een steenworp afstand van El-
burg. heeft de Rijksdienst voor
de IJsselmeerpolders de moge
lijkheid geschapen om een bie
zencultuur op te zetten en .^de
twee Genemuidenaren zijn er
met beide benen tegelijk inge
sprongen.
Jan Visscher: „Het zijn puike bie
zen, die we daar vandaan ha
len. Op dat stuk land komt de
afvallozing van drie campings
uit. Wellicht dat daar de voe
dingsstoffen inzitten. Dan is er
nog een pompsysteem, dat er
voor zorgt dat het water weer
betrekkelijk schoon wordt."
Het biezenveld van de gebroeders Visscher in Oostelijk Flevoland
SUSKE EN WISKE - DE NARE VARAAN
EW« mtmth vehseten hct vmm en enkele omen
UITEB mm HET EXPEüiTiESCHiP HET HNKEB VOOH HET
DmENElLHNO KOMOPO!
'uoiPnl Wt rn trKom, Suskf,
LUCKY LUKE - DE ZWARTE HEUVELS
ai
Elisabeth
arton zijn
nitief ge-
n de on-
un karak-
aanwezig
tbank en
gd door
der heeft
tot echt-
naar tel-
ich weer.
e Maria,
luitse ar-
-iz toege-
bij
ïst
leu
Franse
iers, een
iellandse
282 kilo
men aan
ids jacht
rs gear
'e!d het
t oog en
toen de
re rd ge-
te zoe-
enp'aats
„Geloofsvorming en geloofsbe
leving" zal het komend seizoen
het thema zijn, waarop de Dio
cesane Pastorale Raad Rotter
dam zal variëren. De raad be
sloot hiertoe tijdens zijn laat
ste vergadering voor de vakan
tie maandag in Delft, naar
aanleiding van de nota „Ge
loofsleven buiten de kerk", die
door het dagelijks bestuur was
opgesteld.
De nota zelf zal tijdens de be
sprekingen in het nieuwe sei
zoen verder worden uitgediept,
want daarvoor had men nog
weinig gelegenheid kunnen vin
den. Alleen de sectie Delft van
de raad had enkele kantteke
ningen, alsmede enkele prakti
sche suggesties, zoals meer
contact van leden van het da
gelijks bestuur met de onder
scheiden secties, het opvoeren
van de sectiebesprekingen in
plaats van het houden van ple
naire vergaderingen, het weer
aanstelden van een studiesecre
taris en het reactiveren of ver
vangen van die DPR-leden, die
niet of weinig de vergaderin
gen bezoeken.
Ook werd gevraagd om een
openingsdag zo vroeg mogelijk
in het seizoen, mede om een
strategie voor het seizoen te
ontwerpen. Voorzitter Veel
zegde zowel het voorbereiden
van het thema door het be
stuur toe, als de voorbereiding
van genoemde openingsdag, al
zal deze wel niet eerder dan in
oktober kunnen worden gehou
den.
De leden van de raad hielden
zich ook. meer uitvoerig dan
concreet, bezig met het thema
van het Landelijk Paskoraal
Overleg. De Rotterdamse dele
gatie naar dit L.P.O, die dit
deel van de vergadering bij
woonde. gaf een uiteenzetting
van achtergronden en werkwij
zen. Het is de bedoeling, dat de
zeven bisdommei ijke delega
ties, waarvan Rotterdam er
slechts één is, tendensen in
brengen en geen letterlijke
teksten. Het defenitieve stuk
voor heit Landelijk Pastoraal
Overleg moet nog komen.
Aan het begin van de vergade
ring had vicaris drs. W. v. d.
Ende medegedeeld, dat nu offi
cieel door het bisdom aan de
werkgroep „Betaald Ant
woord" was gevraagd namens
het bisdom op te treden op
aandeelhoudersvergaderingen
van bedrijven met vestigingen
in Zuid Afrika.
Vicaris dr. W. van Paassen
deelde mede. dat er binnenkort
de benoeming te verwachten
was van een full-time dioce
saan adviseur voor „Kerk en
Samenleving" en dat uitbrei
ding zal worden gegeven aan
de cursus volwassencnkatechese
van 't Diepgangcentrum te Ha-
zerswoude, zodat men ook in
andere plaatsen werkzaam kan
zijn aan de hand van de cur
sus van pater Claassen.
Wat betreft de commissie, die
zich bezig houdt met het dioce
saan beleidsplan .deelde vica
ris Van Paassen mee, dat er
van twaalf dekenale raden en
een aantal parochiële raden
verslagen waren binnengeko
men. De commissie had niet
minder dan tien keer verga
derd en men was nu zover; dat
iemand kon worden aangetrok
ken voor het schrijven van een
concept-beleidsplan. Dat zal
zijn drs. H. F. van Zoelen, de-
servitor van de parochie Hoog-
made. Gehoopt wordt dat het
concept-beleidsplan nog voor
Kerstmis aan de betrokken in
stanties kan worden voorge
legd.
De Stichting Bedrijfsapostolaat
Nederland gaat haar beleid na
der bepalen. Hiertoe heeft het
bestuur een nota uitgebracht,
die 1® november besproken
wordt op de algemene verga
dering.
Het bedrijfsapostolaat vindt
deze bezinning nodig, nu de in
terkerkelijke samenwerking
binnen de in 1972 gestarte
„DISK" (Dienst in dus Indus
triële Samenwerking vanwege
de Kerken) haar aanloopperio
de heeft afgesloten.
Volgens de nota moet het be
drijfsapostolaat vooral aanslui
ten bij de actualiteit, zoals
verkiezingen, loononderhande
lingen, cao-overleg en arbeids
geschillen. Dit dient profetisch
te gebeuren, door bijvoorbeeld
op waarden te wijzen, „die
door de policymakers met voe
ten getreden of vergeten wor
den". Ook moet dit zo demo
cratisch gebeuren, dat lande
lijk wordt opgenomen wat de
regionale werkgroepen aange
ven.
Het bedrijfsapostolaat richte
zich - aldus de nota - op de
vernieuwing en humanisering
van maatschappij en onderne
ming. Belangengroeperingen
overstijgend, moet bedrijfs
apostolaat deze waarden on
der de aandacht brengen van
kerken en andere groepen.
Bovenaan het projectenlijstje
van de nota staan: verdelende
rechtvaardigheid (inkomensni
vellering), bedrijvenwerk en
relatie tot ondernemingsraden,
machtsconcentraties en multi
nationals en democratisering
in de bedrijfsvoering. Verder
onder meer de ..loketten- en
robottenmentaliteit", werkende
jongeren, buitenlandse werkne
mers en de onzekere situatie
van het vormingswerk.
Bedrijfsapostolaat wil aansluiten bij actualiteit
De Wereldraad van Kerken is
niet aan één oog blind, volgens
de Argentijn dr. Leopoldo Ni-
lius, directeur van de Commis
sie der Kerken voor Internatio
nale Zaken van de Wereldraad
van Kerken.
Dr. Nilius, staflid van de We
reldraad van Kerken in Genè-
ve. sprak in Stuttgart over het
politiek engagement van de
Wereldraad, enkele dagen na
dat een officiële delegatie van
de Evangelische Kerk van
WUrttemberg vragen had ge
steld aan de Wereldraad, met
name over het politiek engage
ment.
Naar de mening van dr. Nilius
wordt er dikwijls geen reke
ning mee gehouden, dat be
langrijke verklaringen van de
Wereldraad meestal de goed
keuring hebben van het grote
centraal comité van de We
reldraad. Daarbij probeert
men dan steeds een zo groot
mogelijke consensus te vinden.
Belangrijke verklaringen zijn
niet alleen maar het werk van
een klein groepje stafleden, al
dus dr. Nilius.
Hij wees voorts op de ervaring
van de Wereldraad, dat het
voor de inspanningen van de
Wereldraad voor de vrede he
lemaal niet nadelig uitwerkt,
dat de raad duidelijk voor zijn
standpunten uitkomt. Zo zou
bijvoorbeeld de grote rol van
de Wereldraad bij de totstand
koming van de vrede in Soe
dan met mogelijk zijn geweest
zonder het anti racisme pro
gram van de Wereldraad.
Het valt bovendien op, aldus
dr. Nilius. dat in een wereld,
die over het algemeen als ge
seculariseerd geldt, een toene
mend aantal regeringen en be
wegingen dc Wereldraad van
Kerken om bemiddeling ver
zoekt.
De Wereldraad zoekt contact
naar alle kanten zonder echter
af te zien van een duidelijke
eigen mening. Dr. Nilius gaf
toe. dat er ook gebieden zijn.
waar de Wereldraad van Ker
ken niets kan uitrichten. Met
name noemde hij Noord-Ier
land.
Aan de katholieke universi
teit van Nijmegen is vanmid
dag gepromoveerd tot doctor
ln de godgeleerdheid drs. R. J.
Schreiter op het proefschrift
„Eschatology as a grammar of
transformation". Promotor
was prof. Schillebeeckx. De
promovendus (26) werd gebo
ren in Nebraska City (V.S.) en
studeerde theologie in Nijme
gen en Oxford. In oktober
wordt hij professor bij de „Ca
tholic Theological Union" te
Chicago.
Kardinaal Julius Döpfner
van MUnchen, kardinaal Josef
Höffner van Keulen, alsmede
wijbisschop Julius Angcrhau-
sen uit Essen zijn door de
Duitse bisschoppenconferentie
aangewezen als leden van de
bisschoppensynode, die op 27
september in Rome begint en
zal handelen over de evangeli
satie van de volkeren.
De apostolische administra
tor van Schwerln, bisschop
Helnrich Theisslng Is door de
negen katholieke bisschoppen
van de DDR voor drie jaar
aangewezen als gedelegeerde
naar de Raad voor Europese
bisschoppenconferenties. Deze
raad is in 1971 gevormd. Er
behoren drieëntwintig Europe
se bisschoppenconferenties toe.
Voor het eerst heeft daarin de
DDR nu een vertegenwoordi
ger naast de Bondsrepubliek.
Paus Paulus heeft het ver
zoek ingewilligd van mgr. An-
dré Marie Chorue van Namen
in België om wegens gevorder
de leeftijd zijn taak te mogen
neerleggen. Hij is 76 jaar. Lr
is nog geen opvolger benoemd.
m
