GROTE LUSSEN GAUW THUIS Behandeling geestelijk gehandicapte kinderen VOOR DE VROUW marimekko' kleding als een koele zomer wind AbVEKASHOPCOLLECnON Detneweg 56 Buurtschap2005 'ÈÊÊM- roeiaiiB* Maak zelf een barbecue IA v< LOPIK - "In Cabauw staat een huis", nee een boerde rij.... En wat voor een! Bij het binnenkomen blijkt dat vrijwel de gehele indruk wekkende ruimte van de vroegere deel, het woonge deelte is, de slaap- en werkkamers boven. De muren zijn bekleed met wol. Overal handgeknoopte hoog- of laagpolige vloer kleden op de plavuizen, kleurige wandkleden over vrijwel de hele breedte van een muur, deurbekle dingen, divans met wollen kleden, waarop wel twintig wollen kussens in alle kleu ren van de regenboog of alle nuances van geel. In de slaapkamer een vast kleed van beige wol, een beige gehaakte wollen sprei met lange geknoopte franje op een hemelbed met wijnrood fluwelen niet sluitende gordijnen. De ronde spiegel van de beige toilettafel is gevat in wijn rode lijst. Door de ramen uitzicht op de tuin met bre de waterplas daarachter, damherten, parelhoenders en bouwland. Een sprookje opgebouwd uit een half verbrande boerenhoeve en aangekleed door nijvere vingers en inzicht in hand werken. Hoe dat nu allemaal in elkaar zit komt nu aan de orde. Met een door haarzelf uitgevonden en gepatenteerde holle pen knoopt mevrouw Paula den Toom 1 m2 per dag, want zegt ze "tiid is geld". Het snelknopen is een een voudige zaak. Met bijbehorend staaldraad je trekt men twre draden door de pen, die er bij de punt uit moeten komen. De draden wol moeten door het eerste gat naast de neg In een ondergrond van stramien wor den gestoken en in het tweede gat weer boven komen. Wijsvin ger van linkerhand op de dra den leggen, de pen terugtrekken er over heen gaan en in het tweede gat weer insteken om in het derde gat weer boven water te komen. Het lijkt wel rijgen. Aangezien de pen helemaal is doorgeduwd tot het einde en te ruggetrokken totdat de draden weer bij elkaar gekomen zijn ontstaat een lus. Daarop gaat de linker wijsvinger en dan is het tijd voor de tweede lus. Toer afknopen tot het laatste gat van het stramien en ze doorknippen. Daar komt de franjel Als u er zin in heeft meer te we ten te komen van deze blik- semknoperij moet mevrouw Den Toom u maar zelf uitleggen hoe het zit met de afwerking van het kleed en met de eerste steek, want die is het belang rijkste. Als die niet goed wordt gehecht. ?aakt het gaas uit zijn fatsoen. Wie er meer van wil weten kan naar Paula gaan. Zij geeft elke dag elk uur op afspraak "les" om te laten zien hoe de eerste steek wordt vastgetimmerd en om de leerling verder wegwijs te maken. Daarbij verkoopt ze voor een spotprijs wol die an ders verbrand moet worden om dat er bij sorsmlge partijen kleine knoopjes ift de draad zit ten, die de machines voor ma chinaal gemaakte vloerkleden stuk laten lopen. Voor de knope- rij zijn die kleine oneffenheden niet van belang, zodat Paula deze wol verkoopt voor 14.- per kilo. Een vloerkleed komt dan op 54,-- per m2. In de toe komst zullen er groepjes van 30 40 leerlingen worden ge- De witte boerderij vormd, die de snelknoperij op de boerderij kunnen beoefenen. De hele familie Den Toom werkt tomeloos. Moeder en dochter Loes (wil edelsmid worden) knopen en vader is steeds doen de de boerderij nog mooier te maken. Terwijl we zitten te pra ten en de koffie geurt op de ronde houten boerentafel, wan delt er, gehaald door de baas, een ezel binnen. Het is hier een gezellige boel en Paula vertelt nog even, voordat we ons aan de ezel wijden, dat kleden nooit gevoerd mogen worden, anders komt er vuil tussen. Wel kan er met textiellijm antislip tegen de achterkant worden geplakt, an ders gaat het "lopen" en dat kan benebrekerij worden. Voor de slechtzienden of zelfs blinden is het snelknopen gewel dig. Het is makkelijk voelbaar handenwerk. Alleen bij het doorknippen van de draden is hulp nodig. In de boerderij hangt tegen een muur een ge weldig langpolig wandkleed, ge maakt door iemand met één arm, de linker.... Hometeachers en welfare-werkers hebben het snelknopen geïntroduceerd in te huizen voor ouden van dagen, maar ook de kleuterklas kan er rijk mee zijn. Het grondprincipe is doodeenvoudig, maar het heeft Paula heel wat hoofdbre kens gekost de pen zo te con strueren dat iedereen ermee te recht kan. In twee en een half uur,maakte zij eens een groot paars wand kleed, de volgende twee en een half uur werd besteed om er grote zonnebloemen in te wer ken met een steel van dik geel gevlochten koord. Zo zijn er wel wat grapjes te bedenken als bij voorbeeld après ski-sloffen en daarmee komen we aan een an der hoofdstuk. Misschien worden we de welvaart een beetje beu, want een ten dens naar zelfdoen hangt in de lucht. Driekante doeken, muts jes en vestjes worden vaak zelf gehaakt of gebreid en ze staan leuk. Door het efficiënte werk is het mogelijk in een wip een lus- senvest te maken. Als onder grond dient nu geen stramien, dat zou te stug worden. Maar op een gehaakt vestje of een cardigan van open stokjes kun nen lussentoeren geknoopt wor- ï-\ i» - vv- a-.:--:.: -atl' :lsSv den. Ook een bestaand, beetje verknoeid jasje, verkleurd in bijv. de was. kan worden opge krikt door kleurige lussen. Neem een oude pet of een ijsmuts die zijn beste tijd heeft gehad, plant die op een pruikebol (des noods beplakt met. een laagje schuimplastic) en werp u op de lussen. Een lussen-schoudertas op basis van stramien is weer een andere mogelijkheid en het maken van franje aan bestaan de kleedjes en ruches aan ge haakte of gebreide kleding is heel makkelijk Paula den Toom Is eens om acht uur aan een oude. vele malen gewassen trui begonnen en om half elf had ze een nieuw kle dingstuk in de kast. Het was een langharig vest geworden. Een zwarte muts met boven de rand aangebrachte doorgeknipte lussen stond er erg goed bij. Een paar après-ski sloffen ziin ook gauw gemaakt. Zeemleren zool knippen, sok omheen haken tot even onder de kuit en het enkelstuk versieren met drie kleuren doorgeknipte lussen op afstanden van bijv. 5-10 cm. Bent u dol op "bloemen" maak ze eens van wollen lussen. Een grote bos knalgele wollen chry santen doet het goed in een hoek van de kamer op da grond. Volgens Paula den Toom is het niet nodig altijd nieuwe wol te nemen voor al deze stra- patzen. Een oud vest dat uit de mode is kan men uithalen, de wol op een plankje winden, on derdompeling in water geven en laten drogen. Dan zijn de krin kels weg. Voor franjes, afwer- (ADVERTENTIE) Non-figuratief deurkleed met geknoopte franje kingen van kleding, lussenves- ten en schoudertassen leent uit gehaalde wol zich prima. Ook trouwens voor slaapkamerkleed- jes. Omdat gewerkt wordt op een ste vige ondergrond van spaan plaat, een soort strijkplank, be kleed met schuimrubber (het stramien wordt er met grote schroeven op vastgezet en kan steeds losgehaakt en opgescho ven worden naarmate het werk stuk vordert) kan een zieke (of iemand die lang moet liggen), prettig bezig zijn met het knoopwerk. Als er per ongeluk een beker chocolademelk over gaat, hoeft niemand wanhopi| de handen te wringen; men knipt aan de achterkant de be- wuste knooppunten door en brengt een nieuw stukje knoop werk aan. Op elke gewenste plaats kan een toer begonnen en beëindigd worden, zelfs al gaat het om twee steken. Priegelen is er niet bij. De snelknooppen is in sommige handwerkzaken te krijgen voor 11,- of kan rechtstreeks worden besteld bij de uitvindster op "de witte boerderij", Cabauwsekade 92, Lopik, post Schoonhoven, tel, (03475-1672). TIny Francli Het knoopwerk gaat zo snel omdat grote stukken stramien kunnen worden overgeslagen. De lussen hangen er o MEDISCHE RUBRIEK In vele landen uit het sociali seringsproces zich in een toe nemende belangstelling voor de zogenaamde achtergebleven of vergeten groepen". Een van deze groepen wordt gevormd door de geestelijk gehandicap ten. Men krijgt steeds meer in teresse in hun problemen. Ma teriële tegemoet komingen wor den steeds beter en de medi sche sociale en pedagogische infrastructuur is er de laatste tien jaar sterk verbeterd. Hun probleem is echter verre van opgelost en zal waarschijnlijk nooit opgelost kunnen worden. Dit neeint niet weg dat ook de wetenschapsmensen al hun krachten inzetten om de gevol gen van de geestelijke handi cap tot een minimum te beper ken. Drie tot vijfpercent van de kinderen zijn geestelijk gehan dicapt. Dit een enorm pro bleem dat zeker niet kleiner wordt door struisvogelpolitiek. Officiële en vooral betrouwba re cijfers zijn moeilijk te ge ven. Blijkbaar wordt men niet graag geconfronteerd met deze trieste werkelijkheid. Alleszins is het aantal geestelijk gehan dicapten zo groot dat men zich begint te realiseren dat een kordate aanpak slechts moge lijk is met de goede medewer king van de getroffen ouders. Deze zijn doorgaans uitermate goed gemotiveerd en hun nooit aflatende toewijding is een bron die tot nu toe onvoldoen de geëxploiteerd werd. De geneesheren en de psycho logen van het wereldberoemde Duitse Max Planck instituut, afdeling psychiatrie, hebben daarom een project op touw gezet om de medewerking van de ouders maximaal te gebrui ken. Ouders en kind komen minimaal drie weken in het ziekenhuis. Gedurende deze stageperiode moeten de ouders viermaal per dag hun eigen kind behandelen onder leiding van een geneesheer of en psy choloog. Deze laatsten volgen de zittingen door een spiegel 4ie slechts aan een kant door zichtig is, terwijl alles op film opgenomen wordt. Nadien kun nen ouders en geneesheer (of psycholoog) de film opnieuw bekijken en eventueel gemaak te fouten bespreken. (n de loop van de behandeling moeten de ouders als het ware een volledige Inventaris opma ken van het gedrag van hun tind. Nadien worden deze be vindingen vergeleken met de eigen observaties van de ge neesheren. Daarenboven wor den dagelijks en voor ander half uur, vier ouderparen sa mengebracht onder leiding van een geneesheer of psycholoog. Op deze maniet tracht men de behandelingsmethode van de ouders bij te schaven. Op het einde van hun stage gaan de ouders naar huis met een volledig uitgewerkt plan dat ze zelfstandig thuis moeten toepassen. Indien er zich on verwachte moeilijkheden voor doen moeten ze onmiddellijk het instituut raadplegen. Na twee tot vier maanden gaan de ouders met hun kind terug naar het instituut waar een grondig onderzoek plaats van de verkre gen rsultaten. Tevens wordt het dagboek van de behandeling, dat de ouders verplicht zijn bij te houden grondig nagekeken. Tenslotte wordt, in gezamenlijk overleg met de ouders, een nieuw behandelingsdoel uitge werkt voor een volgende perio de. Het geheim van iedere behan deling bij geestelijk gehandi capten bestaat uit de wissel werking van toewijding en het besef dat vele zeer kleine re sultaten toch een duidelijke verbetering kunnen meebren gen. Vooreerst dient een kind 'pilotable' gemaakt te worden, d.w.z. men moet het kind Ieren reageren op woorden of gebo ren. Nadien tracht men het praktische dingen te leren zoals zich uit- en aankleden, eten en zich wasset}. Verve tens leert men het zender hulp. Tenslotte voorziet de 'gedrags therapie'. zoals deze aanpak genoemd wordt, in het aanle ren van de taal, althans bij kinderen die er vatbaar voor zijn. Dit schema is echter een werk van lange adem. De ei genlijke therapie begint met imitatieoefeningen, eerst zeer eenvoudige, nadien meer ingp- wikkelde bewegingen. Vervol gens komt de imitatie van klanken en uiteindelijk van hele lettergrepen. Een imitatie wordt bschouwd als correcte zodra het kind acht bewegin gen van de tien foutloos na bootst. Zeer bemoedigend is het feit dat de eerste basisgebaren veel oefening vragen, maar dat de volgende bewegingen steeds vlugger beheerst wor- dn. Zo had een van de patiën ten 170 pogingen nodig in de loop van negenzittingen om in de handen te leren klappen. Het opheffen van de linker arm, een ingewikkelder bewe ging, lukte nadien reeds na 39 pogingen. Na iedere gelukte poging, dus telkens als het kind iets goed doet, wordt het onmiddellijk beloon. Dit belonen staat cen traal in heel de behandeling en wordt daarom van heel nabij gevolgd door de geneesheren of de psychologen. Inderdaad, alle ouders moeten leren hun kind slechts te belo nen wanneer het een goede imitatie gedaan heeft. Meestal hebben ze de neiging om hun kind te belonen wanneer de Imitatie nog niet perfekt is of ook wanner hun kind „toeval lig", dus zonder nabootsing, een bepaalde beweging uitvoert. Ze voelen er zich zowel emotioneel als rationeel bij betrokken en de resultaten zijn hoopgevend. Jammer genoeg is er nog een groot tekort aan bevoegde mensen om de ouders te bege leiden. Voor de kinderpsychia trie en -psychologie is er nog heel wat toekomst. dr.Ikcx -1 Oud vestje weer nieuw gemaakt door de geknoopte lussen Smullen In de tuin? Dat kan. De barbecue Is ingeburgerd. U kunt u* vuurtje stoken op een zelf geconstrueerde „eendags-barbecue". gaat u te werk (met behulp van een man, want het is wel een kap weitje voor mensen met spierkracht): Maak een vierkant van 3 lagen opgestapelde cementblokken. In totaal zo'n 12 stuks van 23 x 43 x 23 cm. Op de tweede laag legt u een dunne metalen- of etemietplaat, waarover netjes een centimeter dikke laag zand wordt gespreid. Dit is de ondergrond waarop straki het vreugdevuur van houtkoolbriketten of -schilfers wordt ontstoken- De derde laag cementblokken wordt afgedekt met gelast of gegalva niseerd gaas met kleine mazen, zodat de lekkere hapjes er niet doorheen kunnen glippen. De houtskool moet tenminste één kwartier branden en wit worden (hij mag beslist niet vlammen) voordat tt geroosterd kan worden. Heeft u een zwak voor oude sloopstenen, dan kan hiervan een mee* terlijke roosterplaats worden gemetseld of gestapeld. Natuurlijk ii metselen steviger, maar waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? Het gaat toch maar om één keer gebruiken en dan weePfli' breken.Of niet soms? „AM! de lhZv sSlan

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1974 | | pagina 10