GROTE LUSSEN GAUW THUIS
Behandeling geestelijk gehandicapte kinderen
VOOR DE VROUW
marimekko'
kleding
als een
koele
zomer
wind
AbVEKASHOPCOLLECnON
Detneweg 56 Buurtschap2005
'ÈÊÊM-
roeiaiiB*
Maak zelf
een barbecue
IA
v<
LOPIK - "In Cabauw staat
een huis", nee een boerde
rij.... En wat voor een! Bij
het binnenkomen blijkt dat
vrijwel de gehele indruk
wekkende ruimte van de
vroegere deel, het woonge
deelte is, de slaap- en
werkkamers boven. De
muren zijn bekleed met
wol. Overal handgeknoopte
hoog- of laagpolige vloer
kleden op de plavuizen,
kleurige wandkleden over
vrijwel de hele breedte
van een muur, deurbekle
dingen, divans met wollen
kleden, waarop wel twintig
wollen kussens in alle kleu
ren van de regenboog of
alle nuances van geel. In
de slaapkamer een vast
kleed van beige wol, een
beige gehaakte wollen
sprei met lange geknoopte
franje op een hemelbed
met wijnrood fluwelen niet
sluitende gordijnen. De
ronde spiegel van de beige
toilettafel is gevat in wijn
rode lijst. Door de ramen
uitzicht op de tuin met bre
de waterplas daarachter,
damherten, parelhoenders
en bouwland. Een sprookje
opgebouwd uit een half
verbrande boerenhoeve en
aangekleed door nijvere
vingers en inzicht in hand
werken.
Hoe dat nu allemaal in elkaar zit
komt nu aan de orde. Met een
door haarzelf uitgevonden en
gepatenteerde holle pen knoopt
mevrouw Paula den Toom 1 m2
per dag, want zegt ze "tiid is
geld". Het snelknopen is een een
voudige zaak. Met bijbehorend
staaldraad je trekt men twre
draden door de pen, die er bij
de punt uit moeten komen. De
draden wol moeten door het
eerste gat naast de neg In een
ondergrond van stramien wor
den gestoken en in het tweede
gat weer boven komen. Wijsvin
ger van linkerhand op de dra
den leggen, de pen terugtrekken
er over heen gaan en in het
tweede gat weer insteken om in
het derde gat weer boven water
te komen. Het lijkt wel rijgen.
Aangezien de pen helemaal is
doorgeduwd tot het einde en te
ruggetrokken totdat de draden
weer bij elkaar gekomen zijn
ontstaat een lus. Daarop gaat
de linker wijsvinger en dan is
het tijd voor de tweede lus.
Toer afknopen tot het laatste
gat van het stramien en ze
doorknippen. Daar komt de
franjel
Als u er zin in heeft meer te we
ten te komen van deze blik-
semknoperij moet mevrouw Den
Toom u maar zelf uitleggen hoe
het zit met de afwerking van
het kleed en met de eerste
steek, want die is het belang
rijkste. Als die niet goed wordt
gehecht. ?aakt het gaas uit zijn
fatsoen.
Wie er meer van wil weten kan
naar Paula gaan. Zij geeft elke
dag elk uur op afspraak "les"
om te laten zien hoe de eerste
steek wordt vastgetimmerd en
om de leerling verder wegwijs
te maken. Daarbij verkoopt ze
voor een spotprijs wol die an
ders verbrand moet worden om
dat er bij sorsmlge partijen
kleine knoopjes ift de draad zit
ten, die de machines voor ma
chinaal gemaakte vloerkleden
stuk laten lopen. Voor de knope-
rij zijn die kleine oneffenheden
niet van belang, zodat Paula
deze wol verkoopt voor 14.-
per kilo. Een vloerkleed komt
dan op 54,-- per m2. In de toe
komst zullen er groepjes van 30
40 leerlingen worden ge-
De witte boerderij
vormd, die de snelknoperij op
de boerderij kunnen beoefenen.
De hele familie Den Toom werkt
tomeloos. Moeder en dochter
Loes (wil edelsmid worden)
knopen en vader is steeds doen
de de boerderij nog mooier te
maken. Terwijl we zitten te pra
ten en de koffie geurt op de
ronde houten boerentafel, wan
delt er, gehaald door de baas,
een ezel binnen. Het is hier een
gezellige boel en Paula vertelt
nog even, voordat we ons aan
de ezel wijden, dat kleden nooit
gevoerd mogen worden, anders
komt er vuil tussen. Wel kan er
met textiellijm antislip tegen de
achterkant worden geplakt, an
ders gaat het "lopen" en dat
kan benebrekerij worden.
Voor de slechtzienden of zelfs
blinden is het snelknopen gewel
dig. Het is makkelijk voelbaar
handenwerk. Alleen bij het
doorknippen van de draden is
hulp nodig. In de boerderij
hangt tegen een muur een ge
weldig langpolig wandkleed, ge
maakt door iemand met één
arm, de linker.... Hometeachers
en welfare-werkers hebben het
snelknopen geïntroduceerd in te
huizen voor ouden van dagen,
maar ook de kleuterklas kan er
rijk mee zijn. Het grondprincipe
is doodeenvoudig, maar het
heeft Paula heel wat hoofdbre
kens gekost de pen zo te con
strueren dat iedereen ermee te
recht kan.
In twee en een half uur,maakte
zij eens een groot paars wand
kleed, de volgende twee en een
half uur werd besteed om er
grote zonnebloemen in te wer
ken met een steel van dik geel
gevlochten koord. Zo zijn er wel
wat grapjes te bedenken als bij
voorbeeld après ski-sloffen en
daarmee komen we aan een an
der hoofdstuk.
Misschien worden we de welvaart
een beetje beu, want een ten
dens naar zelfdoen hangt in de
lucht. Driekante doeken, muts
jes en vestjes worden vaak zelf
gehaakt of gebreid en ze staan
leuk. Door het efficiënte werk is
het mogelijk in een wip een lus-
senvest te maken. Als onder
grond dient nu geen stramien,
dat zou te stug worden. Maar
op een gehaakt vestje of een
cardigan van open stokjes kun
nen lussentoeren geknoopt wor-
ï-\ i»
-
vv-
a-.:--:.:
-atl' :lsSv
den. Ook een bestaand, beetje
verknoeid jasje, verkleurd in
bijv. de was. kan worden opge
krikt door kleurige lussen.
Neem een oude pet of een ijsmuts
die zijn beste tijd heeft gehad,
plant die op een pruikebol (des
noods beplakt met. een laagje
schuimplastic) en werp u op de
lussen. Een lussen-schoudertas
op basis van stramien is weer
een andere mogelijkheid en het
maken van franje aan bestaan
de kleedjes en ruches aan ge
haakte of gebreide kleding is
heel makkelijk
Paula den Toom Is eens om acht
uur aan een oude. vele malen
gewassen trui begonnen en om
half elf had ze een nieuw kle
dingstuk in de kast. Het was
een langharig vest geworden.
Een zwarte muts met boven de
rand aangebrachte doorgeknipte
lussen stond er erg goed bij.
Een paar après-ski sloffen ziin
ook gauw gemaakt. Zeemleren
zool knippen, sok omheen haken
tot even onder de kuit en het
enkelstuk versieren met drie
kleuren doorgeknipte lussen op
afstanden van bijv. 5-10 cm.
Bent u dol op "bloemen" maak
ze eens van wollen lussen. Een
grote bos knalgele wollen chry
santen doet het goed in een
hoek van de kamer op da
grond. Volgens Paula den Toom
is het niet nodig altijd nieuwe
wol te nemen voor al deze stra-
patzen. Een oud vest dat uit de
mode is kan men uithalen, de
wol op een plankje winden, on
derdompeling in water geven en
laten drogen. Dan zijn de krin
kels weg. Voor franjes, afwer-
(ADVERTENTIE)
Non-figuratief deurkleed met geknoopte franje
kingen van kleding, lussenves-
ten en schoudertassen leent uit
gehaalde wol zich prima. Ook
trouwens voor slaapkamerkleed-
jes.
Omdat gewerkt wordt op een ste
vige ondergrond van spaan
plaat, een soort strijkplank, be
kleed met schuimrubber (het
stramien wordt er met grote
schroeven op vastgezet en kan
steeds losgehaakt en opgescho
ven worden naarmate het werk
stuk vordert) kan een zieke (of
iemand die lang moet liggen),
prettig bezig zijn met het
knoopwerk. Als er per ongeluk
een beker chocolademelk over
gaat, hoeft niemand wanhopi|
de handen te wringen; men
knipt aan de achterkant de be-
wuste knooppunten door en
brengt een nieuw stukje knoop
werk aan. Op elke gewenste
plaats kan een toer begonnen en
beëindigd worden, zelfs al gaat
het om twee steken. Priegelen
is er niet bij. De snelknooppen
is in sommige handwerkzaken
te krijgen voor 11,- of kan
rechtstreeks worden besteld bij
de uitvindster op "de witte
boerderij", Cabauwsekade 92,
Lopik, post Schoonhoven, tel,
(03475-1672).
TIny Francli
Het knoopwerk gaat zo snel omdat grote stukken stramien kunnen worden overgeslagen. De lussen hangen er o
MEDISCHE RUBRIEK
In vele landen uit het sociali
seringsproces zich in een toe
nemende belangstelling voor de
zogenaamde achtergebleven
of vergeten groepen". Een van
deze groepen wordt gevormd
door de geestelijk gehandicap
ten. Men krijgt steeds meer in
teresse in hun problemen. Ma
teriële tegemoet komingen wor
den steeds beter en de medi
sche sociale en pedagogische
infrastructuur is er de laatste
tien jaar sterk verbeterd. Hun
probleem is echter verre van
opgelost en zal waarschijnlijk
nooit opgelost kunnen worden.
Dit neeint niet weg dat ook de
wetenschapsmensen al hun
krachten inzetten om de gevol
gen van de geestelijke handi
cap tot een minimum te beper
ken.
Drie tot vijfpercent van de
kinderen zijn geestelijk gehan
dicapt. Dit een enorm pro
bleem dat zeker niet kleiner
wordt door struisvogelpolitiek.
Officiële en vooral betrouwba
re cijfers zijn moeilijk te ge
ven. Blijkbaar wordt men niet
graag geconfronteerd met deze
trieste werkelijkheid. Alleszins
is het aantal geestelijk gehan
dicapten zo groot dat men zich
begint te realiseren dat een
kordate aanpak slechts moge
lijk is met de goede medewer
king van de getroffen ouders.
Deze zijn doorgaans uitermate
goed gemotiveerd en hun nooit
aflatende toewijding is een
bron die tot nu toe onvoldoen
de geëxploiteerd werd.
De geneesheren en de psycho
logen van het wereldberoemde
Duitse Max Planck instituut,
afdeling psychiatrie, hebben
daarom een project op touw
gezet om de medewerking van
de ouders maximaal te gebrui
ken. Ouders en kind komen
minimaal drie weken in het
ziekenhuis. Gedurende deze
stageperiode moeten de ouders
viermaal per dag hun eigen
kind behandelen onder leiding
van een geneesheer of en psy
choloog. Deze laatsten volgen
de zittingen door een spiegel
4ie slechts aan een kant door
zichtig is, terwijl alles op film
opgenomen wordt. Nadien kun
nen ouders en geneesheer (of
psycholoog) de film opnieuw
bekijken en eventueel gemaak
te fouten bespreken.
(n de loop van de behandeling
moeten de ouders als het ware
een volledige Inventaris opma
ken van het gedrag van hun
tind. Nadien worden deze be
vindingen vergeleken met de
eigen observaties van de ge
neesheren. Daarenboven wor
den dagelijks en voor ander
half uur, vier ouderparen sa
mengebracht onder leiding van
een geneesheer of psycholoog.
Op deze maniet tracht men de
behandelingsmethode van de
ouders bij te schaven.
Op het einde van hun stage
gaan de ouders naar huis met
een volledig uitgewerkt plan
dat ze zelfstandig thuis moeten
toepassen. Indien er zich on
verwachte moeilijkheden voor
doen moeten ze onmiddellijk
het instituut raadplegen. Na
twee tot vier maanden gaan de
ouders met hun kind terug naar
het instituut waar een grondig
onderzoek plaats van de verkre
gen rsultaten. Tevens wordt het
dagboek van de behandeling,
dat de ouders verplicht zijn bij
te houden grondig nagekeken.
Tenslotte wordt, in gezamenlijk
overleg met de ouders, een
nieuw behandelingsdoel uitge
werkt voor een volgende perio
de.
Het geheim van iedere behan
deling bij geestelijk gehandi
capten bestaat uit de wissel
werking van toewijding en het
besef dat vele zeer kleine re
sultaten toch een duidelijke
verbetering kunnen meebren
gen. Vooreerst dient een kind
'pilotable' gemaakt te worden,
d.w.z. men moet het kind Ieren
reageren op woorden of gebo
ren. Nadien tracht men het
praktische dingen te leren zoals
zich uit- en aankleden, eten en
zich wasset}. Verve tens leert
men het zender hulp.
Tenslotte voorziet de 'gedrags
therapie'. zoals deze aanpak
genoemd wordt, in het aanle
ren van de taal, althans bij
kinderen die er vatbaar voor
zijn. Dit schema is echter een
werk van lange adem. De ei
genlijke therapie begint met
imitatieoefeningen, eerst zeer
eenvoudige, nadien meer ingp-
wikkelde bewegingen. Vervol
gens komt de imitatie van
klanken en uiteindelijk van
hele lettergrepen. Een imitatie
wordt bschouwd als correcte
zodra het kind acht bewegin
gen van de tien foutloos na
bootst.
Zeer bemoedigend is het feit
dat de eerste basisgebaren
veel oefening vragen, maar
dat de volgende bewegingen
steeds vlugger beheerst wor-
dn. Zo had een van de patiën
ten 170 pogingen nodig in de
loop van negenzittingen om in
de handen te leren klappen.
Het opheffen van de linker
arm, een ingewikkelder bewe
ging, lukte nadien reeds na 39
pogingen.
Na iedere gelukte poging, dus
telkens als het kind iets goed
doet, wordt het onmiddellijk
beloon. Dit belonen staat cen
traal in heel de behandeling en
wordt daarom van heel nabij
gevolgd door de geneesheren
of de psychologen.
Inderdaad, alle ouders moeten
leren hun kind slechts te belo
nen wanneer het een goede
imitatie gedaan heeft. Meestal
hebben ze de neiging om hun
kind te belonen wanneer de
Imitatie nog niet perfekt is of
ook wanner hun kind „toeval
lig", dus zonder nabootsing, een
bepaalde beweging uitvoert. Ze
voelen er zich zowel emotioneel
als rationeel bij betrokken en
de resultaten zijn hoopgevend.
Jammer genoeg is er nog een
groot tekort aan bevoegde
mensen om de ouders te bege
leiden. Voor de kinderpsychia
trie en -psychologie is er nog
heel wat toekomst.
dr.Ikcx
-1
Oud vestje weer nieuw gemaakt door de geknoopte lussen
Smullen In de tuin? Dat kan. De barbecue Is ingeburgerd. U kunt u*
vuurtje stoken op een zelf geconstrueerde „eendags-barbecue".
gaat u te werk (met behulp van een man, want het is wel een kap
weitje voor mensen met spierkracht):
Maak een vierkant van 3 lagen opgestapelde cementblokken. In totaal
zo'n 12 stuks van 23 x 43 x 23 cm. Op de tweede laag legt u een
dunne metalen- of etemietplaat, waarover netjes een centimeter
dikke laag zand wordt gespreid. Dit is de ondergrond waarop straki
het vreugdevuur van houtkoolbriketten of -schilfers wordt ontstoken-
De derde laag cementblokken wordt afgedekt met gelast of gegalva
niseerd gaas met kleine mazen, zodat de lekkere hapjes er niet
doorheen kunnen glippen. De houtskool moet tenminste één kwartier
branden en wit worden (hij mag beslist niet vlammen) voordat tt
geroosterd kan worden.
Heeft u een zwak voor oude sloopstenen, dan kan hiervan een mee*
terlijke roosterplaats worden gemetseld of gestapeld. Natuurlijk ii
metselen steviger, maar waarom moeilijk doen als het makkelijk
kan? Het gaat toch maar om één keer gebruiken en dan weePfli'
breken.Of niet soms?
„AM!
de
lhZv
sSlan