Tegenvallers bij
restauratie van
het Witte Kerkje
Bundel met 25 reacties op
boek van prof. Berkhof
Vertrouivd
met oud
Sterrit Zoeter woude
steeds meer in trek
r|
Goedkoper plan voor
museum De Lakenhal
Waterpoloploegen
van Koudekerk en
DKD maken kans op
promotie naar KNZB
ZATERDAG 8 JUNI io. 7
LEIDSE COURANT
PAGINA
NOORDWIJKERHOUT Na enkele maanden
sloopwerk kunnen de restaurateurs van het Witte
Kerkje in Noordwijkerhout nu pas goed bekijker
wat er allemaal aan het eeuwenoude monument
moet worden opgeknapt. Het sloopwerk heeft uit-
gewezen dat er waarschijnlijk meer moet worden
geïnvesteerd in de restauratie dan aanvankelijk
werd gedacht.
Een forse tegenvaller was het toen enkele weken
geleden aan het licht kwam dat bij een vroegere
restauratie over een verrot dakbeschot een nieuw
dakbeschot was aangebracht. Beide lagen zijn nu
niet meer te gebruiken en het aanbrengen var
een nieuwe laag (aan de westzijde is men daar
reeds mee gestart) gaat veel geld kosten.
In de kerk is weinig achtergebleven. Het orgel lf
overgebracht naar de kelder van het raadhuis
waar ook het kerkarchief een plaatsje heeft ge
vonden. Er zijn plannen om dit archiefje, waarin
de oudst bestaande documenten van Noordwijker
hout zijn ondergebracht, elders (waarschijnlijk ir
het Rijksarchief) onder be brengen.
Voorlopig heeft het aannemingsbedrijf Huurmar
uit Delft de handen nog vol. Maart volgend jaar
hoopt men het uit de 13e eeuw daterende kerkje
restauratie-gereed te hebben.
Lisse koopt
panden aan
Ie hft-
Grachtweg
LISSE B. en w. zijn van plan
op het braakliggende terrein
langs de Herenweg ten noorden
van de „Engelbrug", 2 du*;
kamer-woningen, 6 vierkarr
woningen en 4 tweekamer-v
gen te bouwen. Zij willen de
zen optrekken in twee boi^p-
lagen. Om dit plan te kunnflo.
uitvoeren is een herziening van
het bestemmingsplan ,,De En
gel" nodig. Aan de gemeente
raad is voorgesteld met deze
herziening akkoord te gaan.
Presentatie-concert
Hans van Nieuwkoop
SASSENHEIM De nog jonjge
Sassenheimse pianist Hans van
Nieuwkoop geeft op vrijdag
14 juni een presentatie-concert
op het MUller-orgel in de Sint
Bavokerk in Haarlem. Van
Nieuwkoop hoopt er de Prm
d'excellence, de prijs voor u£
nemendheid mee te behalen. Hty
heeft hiervoor gestudeerd bij
Albert de Klerk, aan het conser
vatorium in Amsterdam. '1
Bodegrcwen Als opvolgster van
Mej. L. Verlaan, hoofdleidster
van de Kath. Kleuterschool Da
Harlekijn, is benoemd Mej. R.
van Remund te Leiden.
Deze koperen kandelaar dateert uit het derde kwart van de
18de eeuw. Het knopje aan de zijkant dient om het plaatje
waar de kaars op staat, naar boven te kunnen schuiven. Zo
kan men de kaars tot het uiterste gebruiken en de eventueel
nog aanwezige kaarsresten gemakkelijk verwijderen. De 15e
eeuwse koperen of bronzen kandelaars staan op drie pootjes,
meestal in- de vorm van leeuwen of andere dieren en hebben
een gelede stam. Kandelaars bestemd voor een waskaars heb
ben een pin, die voor smeerkaarsen een ronde houder voor
zien van een gaatje.'Dit laatste is eveneens voor het vereen
voudigen van het schoonmaken. Er zijn ook kandelaars met
een pin voor een waskaars in het midden en twee houders
voor smeerkaarsen daarnaast.
De vroege kandelaars hebben een hoge, brede voet, de boven
kant heeft een opstaande rand en dient voor het opvangen
van afdruipend vet en heet „vetvanger". In de loop van de
tijd wordt de voet steeds hoger en, onder de vetvanger, smal
ler. In de 17e eeuw is de vetvanger een dunne schaal gewor
den die of in het midden of bovenaan de schacht is bevestigd.
De schacht is geleed met bollingen en ringen, deze profilering
maakt dat de kandelaars beter vastgehouden kunnen worden.
Aan het eind van de 17e en het begin van de 18e eeuw wordt
ook bij de kandelaars de dan zo geliefde balustervorm ge
bruikt. De verdikking onder aan de schacht van deze kande
laar is wellicht een rudiment van zo'n blauster.
De vetvanger is gereduceerd tot een rand rond de kaarsehou
der. Pinnen werden alleen nog voor vergrote kandelaars ge
bruikt. Deze rand heet ook wel „bobèche", naar de gelijkna
mige losse glazen of metalen schijfjes die men rond de
kaars op de kandelaar kan leggen. Het koper was in de 15e
en 16e eeuw zo belangrijk dat men er behalve, gebruiks
voorwerpen, ook grote kerkkandelaars van maakte, maar in
de volgende eeuwen wordt het niet meer zo hoog geacht. Als
gevolg hiervan ontstaan er geen slechts in koper uitgevoerde
vormen meer en zijn na de 17e eeuw, de koperen kandelaars
nabootsingen, meestal vari zilveren kandelaars, geworden.
Omdat het materiaal eenvoudiger is, wordt de decoratie min
der uitbundig uitgevoerd.
In de tijd van het neo-klassicisme worden er naast kandelaars
met een ronde, ook met een vierkante en in het begin van de
19e eeuw met een ovale voet gemaakt. In de 19e eeuw zijn er,
na de biedermeier tijd, weer gelede kandelaars vervaardigd.
Een model dat men nog vaak ziet heeft o.a. twee gefacet-
teerde ringen en een vierkante voet met afgeschuinde hoe
ken. Dit zi<n Engelse kandelaars.
De waarde van de kandelaar op de foto plm. 75,—.
LEIDEN Ter gelegenheid van
het feit, dat prof. dr. H. Berkhof,
kerkelijk hoogleraar vanwege de
Nederlands Hervormde Kerk In
de dogmatiek en de bijbelse
theologie aan de Leidse Univer
siteit en voorzitter van de Raad
van Kerken in Nederland op
dinsdag 11 juni zestig jaar
wordt, wordt hem door enkele
vrienden en bekenden op die
dag van half vijf tot half zeven
in het Snouck Hurgronjehuis.
Rapenburg 61, een receptie aan-
geboden. Tijdens deze bijeen
komst zal hem een bundel met
vijfentwintig reacties op zijn
rig jaar verschenen boek
"Christelijk geloof' worden
aangeboden.
Hendrikus Berkhof werd op 11 juni geboren in Appeltern in het land
van Maas en Waal, waar zijn vader het hoofd van de kleine Protes
tantse School was.
Hij bezocht de lagere school In De Lier (Z.H.), waarheen zijn ouders
in 1918 verhuisd waren, en het Gereformeerd Gymnasium in Am
sterdam, waar het gezin Berkhof sinds 1924 woonde. In het acade
miejaar 1931/1932 studeerde hij theologie aan de Gemeentelijke Uni
versiteit van Amsterdam, daarna tot 1938 aan de Leidse Universi
teit. In 1937 onderbrak hij zijn studie in Nederland voor een half
jaar om colleges te volgen aan de Universiteit van Berlijn en aan de
Christliche Hochschule (van de Bekennende Kirche). In oktober
1938 werd hij bevestigd als predikant van de Nederlands Hervorm
de Gemeente te Lemele (Ov.), van waaruit hij in september van
het volgende jaar bij prof.dr. J.N. Bakhuizen van den Brink promo
veerde op een proefschrift, getiteld "Die Theologie des Eusebius
von Caesarea".
Op 21 oktober 1940, ruim een maand na zijn huwelijk, werd prof.
Berkhof door de Duitse politie gevangengenomen wegens een
"deutschfeindliche" preek. De tijd van zijn gevangenschap, die een
half jaar duurde, gebruikte hij om een groot gedeelte van zijn "Ge
schiedenis der kerk" te schrijven. Opnieuw door de Duitsers 'ge
zocht, dook hij in 1942 voor een jaar onder.
Van april 1944 tot maart 1950 was prof. Berkhof predikant in Zeist.
Daarna werd hij de eerste rector van het zojuist gestichte Theolo
gisch Seminarium der Nederlands Hervormde Kerk te Driebergen.
In deze periode (sinds 1955 in nauwe samenwerking met dr. J.M. de
Jong als conrector) hield hij zich sterk bezig met het kerkelijk ge
sprek tussen de richtingen in de Nederlands Hervormde Kerk. Ook
had de betrekking tussen de Hervormde Kerk en de Gereformeerde
Kerken zijn bijzondere belangstelling. Vrdec werkte hij mee
verschillende pastorale en theologische verklaringen van de Her
vormde Kerk en droeg hij als redacteur en auteur geregeld bij
de tijdschriften "Wending" er- "In de waagschaal". Uit deze tijd
dateert ook zijn boek "Christus de zin der geschiedenis".
Daarnaast was prof. Berkhof in 1945 betrokken bij de oprichting van
„Kerk en wereld", waaraan hij tot 1960 als hoofddocent voor dog
matiek, ethiek, kerkgeschiedenis en oecumenica verbonden was.
Het boekje "De mens onderweg" is de neerslag van lezingen, die
hij daar gegeven heeft.
Nadat hij tien jaren rector van het seminarie was geweest, werd
prof. Berkhof op 1 juli 1960 kerkelijk hoogleraar te Leiden met als
leeropdracht dogmatiek en bijbelse theologie. Allerlei nevenarbeid
uit de voorafgaande tijd bleef daarnaast doorgaan. Bovendien werd
hij voorzitter van het overkoepelend orgaan voor de sociale aange
legenheden van de universiteit, de stichting "Pro Civitate" (1962-
1966), en later lid van do eerste universiteitsraad (1971-1973).
Prof. Berkhof maakte verschillende voordrachtsreizen naar Amerika,
de D.D.R., Finland en Zwitserland. Uit in Amerika gehouden lezin
gen zijn "De leer van de Heilige Geest" en "Gegronde verwach
ting" ontstaan.
Eredoctoraten werden prof. Berkhof toegekend door de Hervormde
Theologische Academie te Boedapest (1955) en door de Universitei
ten van Edinburgh (1960), Aberdeen (1965) en Bern (1968). Zijn
laatste en tevens belangrijkste boek, "Christelijk geloof", is de
vrucht van jarenlang gegeven colleges en van veel voordrachten en
kleinere geschriften; hij heeft er van 1969 tot 1973 aan gewerkt.
Naast zijn gewone arbeid nam n neemt vooral 's zomers het werk
van de Wereldraad van Kerken prof. Berkhof in beslag. In 1948 was
hij afgevaardigde bij de oprichtingsvergadering. In 1954 werd hij lid
van het centrale comité, waarin hij in 1961 en 1968 herkozen werd,
terwijl hij van 1966 tot 1968 ook lid van het uitvoeringscomité was.
Sinds 1 januari 1974 is prof. Berkhof voorzitter van de Raad van
Kerken in Nederland.
LEIDEN Er ligt een nieuw
plan op tafel voor de aanleg
van een installatie voor air-con-
ditionlng in het Stedelijk Mu
seum de Lakenhal. In dit plan
zijn tevens de verbetering van
de lichtinstallaties In diverse ex
positieruimten en de aanleg van
een betere transportmogelijk
held en de aanleg van een bete
re transportmogelijkheid van
schilderijen naar de depots opge
nomen.
De gemeenteraadscommissie voor
financiën stak tot nog toe
steeds een stokje voor geplande
verbouwingen, omdat de kosten
te hoog waren. De noodzaak
van de aanleg van air-cond'tio-
ning was echter zo groot, dat de
Commissie voor het Stedelijk
Museum de Lakenhal niet rust
te, voor dat een beter uitvoer
baar plan ontworpen was. Dit
plan is opgesteld, in samenwer
king met het Amsterdamse ar
chitectenbureau Kasteel. De in
stallatie voor luchtverversing
wordt alleen aangelegd in de
drie grote schilderijenzalen (de
Harteveltzaal, de Lucas van
Leydenzaal en de Mieriszaal)
en de daar onder gelegen depots
ts.
In deze zalen hangen voorname
lijk werken van voor de negen
tiende eeuw. De kans op be
schadigingen door tempera
tuurschommelingen en door
wijzigingen in de vochtigheids
graad is hier het grootst. Na de
verbouwing zullen de zalen ook
in veel hogere mate brandveilig
zijn. Het wachten is nu alleen
nog op de definitieve goedkeu
ring van de gemeente. Zodra dit
voor elkaar is krijgt „Het Laat
ste Oordeel", het bekende werk
van Lucas van Leyden. dat op
dit moment wegens restauratie
werkzaamheden niet tentoonge
steld kan worden, weer een vei
lig plekje in de aangepaste ex
positieruimte.
Let bcuk::.d geweid van de slopershamer heeft dezer dagen de typisch Katwijkse huisjes die hier stonden, doen wijken. Ze moesten plaats
maken voor een hedendaags dorpsplein in Katwijk a.d. Rijn. Plannen om de woninkjes te restaureren zijn destijds gestrand op de te
hoge kosten die hiermee gemoeid zouden zijn.
Groot feest van
De Zonnebloem in
veilinghal Lisse
LISSE Ter gelegenheid van
zijn 25-jarige jubileum heeft de
vereniging De Zonnebloem 2000
gehandicapten en hulpbehoeven
de bejaarden uitgenodigd voor
een onlspunningsmiddag in de
Hobaho-hal op zaterdag 15 juni
in Lisse
De gasten komen uit de hele Bol
lenstreek, uit Alkemade en uit
Alpmen aan den Rijn en omge
ving. De feestmiddag wordt op
geluisterd door een keur van
befaamde artiesten onder wie
Conny VandenBos en Saskia en
Serge. Ook presentator Hans van
Willigenburg zal zijn radde tong
die middag laten ratelen. Om
de jubileumv.ering mogelijk te
maken zijn tal van bedrijven,
instellingen en particulieren
verzocht om een financiële bij
dragen. Velen hebben al gul ge
geven maaJ de begroting ver
toont niettemin nog een groot
tekort. Giften kunnen worden ge
stort op rekening nr. 357.205.049
van de Rabo-Bank in Sassen-
heim.
De Zonnebloem is een bloeiende
vereniging met 110.000 leden en
meer dan 10.000 medewerkers.
Aan alle activiteiten ten grond
slag. I.gt het streven gezonden
en zieken met elkaar in contact
te brengen. Het vorig jaar had
den de helpers en helpsters van
de Zonnebloem 50.000 zieken en
gehandicapten onder hun hoede
bij wie ze regelmatig op bezoek
g.ngen. Aan door de Zonnebloem
georganiseerde boottochten
werd in 1973 deelgenomen door
in totaal 36.000 zieken.
ZOETEiRWOUDE De door
gaans als „sterrit" aangeduide
Zoeterwoudse fietstocht lijkt dit
jaar opnieuw een rekord aantal
deelnemers te trekken. Redon
er vorig jaar in totaal 1391 fiet
sers m.'e, afgelopen dinsdag
waren voor de puzzeltocht van
aanstaande zondag al meer dan
1000 inschrijvingen binnen. De
organisatoren hebben evenals
vorig jaar twee trajecten uitge
stippeld. Een van 75 km en een
van 35 km.
De lange afstand-rijders ver-
willen beperken tot de 35 km
tocht gaan daarna van start.
Door de grote bezetting van de
rekenkamer is de voor de con
trole van de stemp elkaarten be
nodigde tijd dit jaar aanzienlijk
teruggebracht. Reeds een kwar
tier na aankomst krijgen de
deelnemers de ingeleverde stem
pelkaart weer terug met ver
melding van het aantal opgelo
pen strafpunten. 's Avonds om
half negen heeft de prijsuitrei
king plaats. Van hun oorspron
kelijke plan om in de avonduren
een sto-ritbnl te houden in het
Don Bosco-huis hebben de orga
nisatoren weer afgezien. Dit
bleek om technische redenen
niet mogelijk.
Bouwplan voor
terrein aan
de Herenweg
LISSE B. en w. willen tot aan
koop overgaan van de bedrijfs
panden aan de Grachtweg 4 tot
en met 16, die het eigendom zijn
van de heren H. en G. Mljnders.
Het college wil de panden slo
pen en het vrijkomende terrein
oen bestemming geven als par
keerterrein. Men verwacht dnt
aan parkeerruimte aan de
Grachtweg grote behoefte zal
ontstaan als over enige tijd hot
plan Blokhuis zal zijn gereali
seerd. Van de bestaande parkeer
havens aan de Grachtweg wordt
momenteel nog maar weinig ge
bruik gemaakt.
BODEGRAVEN In de eerste
klas van de polocompetitie van
de kring Gouwe/Rljnstrcek
wordt de strijd om de leiding
steeds spannender. Vivax uit
Oegstgeest versloeg Woerden 2
met 2-1 en Is daarmee naast lei
der DKD uit Leiderdorp geko
men. OZV 2 Het een steek val
len door tegen Boskoop niet ver
der te komen dan een 2-2 gelijk
spel. Voor de Boskopers een
goede prestatie, maar de Oude-
waterse-reserves zijn er ccn
punt door achterop geraakt, wat
niet gemakkelijk meer in te lo
pen zal zijn. Ongetwijfeld heeft
DKD met Koudekerk, dat nog
enkele wedstrijden te goed
heeft, de beste papleren voor
promotie naar dc grote bond.
Donk 2 haalde 't tweede puntje in
deze competitie binnen door te
gen LZ'86 5 met 3-3 gelijk te
spelen.
In de tweede klas heren verste
vigde de Zijl/LGB 5 haar positie
aan kop door met 4-1 "an de
Gouwe 5 te winnen. Met nog
drie wedstrijden te spelen kan
de Leidse ploeg het kampioen
schap haast niet meer ontgaan.
Even zeker is SVO van de tweede
pluats die ook goed is voor pro
motie naar de eerste klas. De
ploeg uit Groot Ammers ver
sloeg Katwijk 3 met 5-1. BZPC 5
leverde een uitstekende presta
tie door de Gouwe 4 te ver
slaan.
Men kwam daardoor wat dichter
bij Katwijk 3 en hun positie
biedt nu wat méér perspectief;
BZPC 4 deed het eveneens uitste
kend door Woerden 3 met 4-0 te
verslaan. AZC 5 won met 4-1
van ZPS 2 die daarmee hun
derde plaats aan de Alphenaren
verloren.
In de eerste klas dames schuddfl
Woerden een concurrent van
zich af door OZV 2 met 5-1 te
verslaan. De Woerdcnse dumes
staan nu weer gelijk met de
Zijl/LGB 2, maar met een wed
strijd meer gespeeld. Zij hebben
echter al vijf punten voor
sprong op no. drie met nog vier
wedstrijden te spelen, zodat
hen weinig meer gebeuren kan.
SVO leverde een goede prcsiatió
door BZPC 2 een 2-2 gelijkspel
af te dwingen, waardoor de da
mes uit Groot-Ammers nog wat
verder van de onderste plaats
kwamen.
