Stammenoorlog
dreigt, zodra
Mozambique
vrijheid heeft
Eis tegen vliegtuig
kapers is verstandig
Smokkelaar gedood
op huwelijksdag
van ziin dochter
Onlusten in
Pakistan:
30 doden
DINSDAG 4 JUNI 1974
LEIDSE COURANT
Fremüostrijders oefenen in de wapenhandel.
Kinderen van de Macondestam, de stam waaruit het Fremllo voortgekomen is.
BEIRA —De primitieve samenle
ving beleeft in Mozambique nog
vaak aandoenlijke momenten
van een soort voor-menselijke
harmonie. Soms zou je de blan
ken vervloeken die het autotoch-
tone Afrika uit zijn kosmische
kringloop heeft weggecivili
seerd. In naam van het chris
tendom, de beschaving en voor
al het economische profijt...
Maar er is geen terugkeer meer
mogelijk. Het evenwicht tussen
mens en natuur is verbroken en
manifesteert zich in felle tegen
stellingen. lil deze dagen beij
vert het zwarte Mozambique
zich om zo spoedig mogelijk in
een politiek verband te leren
leven. Nu het zelfbestuur wenkt
is het politiek bewustzijn van de
zwarte bevolking fors de hoogte
ingegaan. Bi£na dagelijks wor
den nieuwe partijen uit de
grond gestampt, er zijn er nu al
zo'n twintig, en de politieke
meetingSA zijn evenveel jubel
feesten.
De meeste negers ondergaan deze
bliksem-evolutie zonder de zin
ervan te begrijpen. Algemeen
stemrecht zegt hun niets en het
saamhorigheidsgevoel is nooit
verder gegaan dan het stamver
band. Vandaar dat de politieke
leider die iedere neger een auto,
meer vrouwen en meer bier be
looft, zeker is van aanhang. Het
probleem is echter dat ze op
dat stuk voor elkaar niet onder
doen. Niemand twijfelt er aan
dat het uitzicht op politieke ver
antwoordelijkheid van de
tochtonen
mo. Ook na een mogelijk ver
dwijnen van de blanken uit de
sleutelposities wacht Mozambi
que nog bloedige dagen.
Mozambique spoe- £en zanderig pleintje in de bui-
dig bloedige stammen v
doen ontstaan. Ook dat is te ver
gelijken met Kongo. In dit ver
band is de belangrijkste vraag
wellicht of het Frelimo al dan
niet representatief is voor de
zwarte bevolking. De antwoor
den hierop lopen sterk uiteen.
Niemand weet het eigenlijk.
In Mozambique leven ook zowat
vier miljoen Macua's en die
hebben een historische, diepge
wortelde haat tegen het Freli-
LAHORE (AP) Tenminste der
tig personen zijn gedood en
meer dan 200 ernstig.gewond bij
gevechten in Pakistan tussen
twee Islamitische sekten, die
vijf dagen heoben geduurd.
Meer dan 2000 personen werden
gearresteerd, zo is in Lahore
bekend geworden.
Wellicht niemv
proces moord
M.L. King
WASHINGTON (UPI) Het is mo
gelijk dat er een nieuw proces
komt inzake de moord cp domi
nee Martin Luther King in 1968.
Het opperste gerechtshof in Wa
shington heeft, maandag een uit
spraak bevestigd van een hof
van beroep, dat James Earl
Ray, die in 1969 tot 99 jaar ge
vangenisstraf werd veroordeeld,
het recht heeft zijn schuldigver
klaring van destijds te herroe-
pen.
Ray heeft gesteld dat hij tijdens
het procew werd beinvloed door
het belang dat zijn advocaten
hadden bij de publikatie van
een boek over de moord od
King in Memphis. Kort na zijn
veroordeling zei Ray dat zijn
raadsman Percy Foreman hem
had gedwongen zich schuldig te
verklaren.
Als Ray nu verklaart onschuldig
proces leiden.
tenwijken van Lourenco Mar-
ques. Zo'n vijftig jongens spelen i
een partijtje voetbal en jagen
het rode zand hoog op. Om drie f
uur in de namiddag komen I
mannen en vrouwen en vooral
veel kinderen uit een woud van
hutjes naar het plein afgezakt.
In de bomen hangen luidspre-
kers want er wordt een politieke t
meeting gehouden. Na een uur
staat het pleintje stampvol. Zo- p
wat 3000 negers wachten op een L-
nieuwe boodschap, keuvelen, la-
chen en drinken zich naar een
politiek delirium.
Op het pleintje komt een zwarte
limousine voorgereden van een
allure zoals er in Nederland
geen honderd rijden. De drie
politieke leiders stappen uit. Ze
dragen een zwart kostuum van
Italiaanse snit, een blauw hemd
en vlinderdasjes.
Eerst komt een korte persconfe
rentie voor de buitenlandse en i\
Portugese journalisten. 11
„Mag ik me voorstellen: Bernar
do Nhantumbo president van de Joana Simiao, een leidster
Movimento Democratico de Mo- blank en zwart voorstaat.
de Gumo, de partij die integratie v
Droom gouden hergen
achter politieke meeting
cambique (Modemo). Mijn se-
kretaris is Zacharias Zandame-
la. We zijn een nieuwe partij
voor het zuiden van Mozambi
que. Onze doelstellingen zijn de
zelfde als die van het Frelimo,
maar aangezien de Frelimo-lei-
ders in het buitenland zitten
was de oprichting van onze par
tij noodzakelijk. We willen de
alleen in trance rond de transis
tor-radio die een voetbalmatch
uitzendt. Wanneer de reporter
met een langgerekte kreet een
doelpunt bericht, brullen en
dansen ze even uitbundig mee.
Toch willen ze graag aankondi
gen dat de overwinning nabij is
Wanneer de camera's van de
journalisten beginnen te zoemen
maken ze het V-teken of ballen
de vuist.
™°8™ T" Na een hal' de meeting
m«n or tna*>r f vnr. a afgelopen. De toeschouwers
slenteren langzaam terug naar
hun hutjes. Voldaan over de
mooie beloften. Straks zullen zij
in de huizen van de blanken wo
nen, in grote auto's rijden dure
sigaretten kunnen roken en nog
(ADVERTENTIE)
Elke Fleurop
bestelling is
'gegarandeerd'
goed.
Fleurop
Interflora
Nederland
staat er x
achter. X&trQV
Fleurop/lolerflor» NedaUsd Gcgarandurd goedf
moeten onder toezicht van de
zwarte administratie werken.
De tijd van het kolonialisme is
voorbij. Onze partij, waarbij
ook blanken zijn aangesloten,
heeft volwaardige kaders om
het land te leiden. Mozambique
moet nu een socialistische staat
worden. Viva Modemo, viva
Mocambique".
Vr.: Waar hebt u het geid ge
haald voor deze mooie Cadillac,
mijnheer de president?
A.: Wij negers hebben hard ge
werkt en zuinig geleefd. Onze
partij steunt alleen op binnen
landse fondsen van negers en
blanken die spoedig in een de
mocratische staat wensen te lev
De meeting kan beginnen. De pre
sident en zijn sekretaris klim
men op een houten verhoging.
Ze steken de armen in de lucht
meer bier drinken. De hoop is I
groot. Terwijl de Modemo-lei- j
ders enkele geschenken over
handigen aan de notabelen van
de slums ontstaat er ineens tu
mult. Een aantal militanten van
het Frelimo ontvouwt een paar
spandoeken met als slogans:
„Viva Frelimo". Ze rennen hel
pleintje over gevolgd door zo
wat tweehonderd aanhangers.
Zingend en skanderend. Het vrij
heidslied galmt over de slums.
Er hangt nu iets dreigends in de
lucht. De betogers zijn als het
ware buiten zichzelf. Kinderen
worden omver gelopen en een
stukje omheining sneuvelt. Deze
mannen zijn niet te stuiten. Z« I
hebben ogen als vuurballen en
hun gezicht is verkrampt.
De Portugezen in Mozambique
stellen hun hoop op de Gumo.
partij die de integratie tussen j
zwart en blank voorstaat. Lissa
bon richt zich vooral op een ak
koord met het Frelimo dat vrij
wel het hele noorden controleert
en een efficiënte guerrilla-strijd
heeft gevoerd en nog steeds
voert.
Het is op dit ogenblik nog onmo
gelijk om enig zicht op de poli
tieke toekomst van Mozambique
te krijgen. De Macua-stam, die
meer dan vier miljoen leden j
telt, mag de blanken dan nog
niet in het hart dragen, hij haai j
in ieder geval de Macondes die i
de Frelimo-beweging vormen.
Deze diepgewortelde haat is
vooral te wijten aan het feit dal
de Macua's destijds de slaven
van de Macondes waren. Boven
dien vormen de Macua's een
matriarchaat. Bij hen zwaait de
vrouw de skepter.
De houding van de zowat dertig
andere stammen in Mozambi-
que is nog niet duidelijk. De
Ronga's en de Chiangane's die
sterk verstedelijkt zijn kunnen
nog Frelimo-gezind worden
maar zijn het nog niet.
Maar zeker is dat alle negers van
Mozambique zelfbestuur willen
De blanke Portugezen richten
zich vooral tot de Macua's die
ze met veel psychologische en
andere smoesjes overladen. Zij
wakkeren de stammentegenstel
lingen nog aan. Belangrijk voor
de politieke evolutie van Mo
zambique is ook de houding die
de zwarte soldaten zullen aan
nemen die in het Portugese le
ger dienen. De stoottroepen, zo-
wat 60 percent van het Portuge
se leger, zijn vooral samenge
steld uit negers. Indien zij zich
eveneens tegen de „metropool"
gaan keren doen de blanken ei
goed aan zo spoedig mogelijk
hun koffers te pakken.
Mozambique zit nog vol onbeken
de aspecten. Het groeiproces
van onvoorwaardelijke onder
werping tot politieke autonomie
zal vele jaren duren en niet zon
der bloedvergieten verlopen. De
negers leven nu reeds in de
sfeer van het beloofde land. Ze
onderkennen de politieke leugen
niet in het voorgehouden en on
gelimiteerde toekomstperspek-
tlef. Straks zullen ze zelf met
„chef" worden aangesproken,
asperges kunnen eten, in een
grote slee rondtoeren en in een
groot bed slapen met een blan
ke vrouw aan hun zijde,
toeschouwers Wachtend op dit gigantische lucht
kasteel scherpen ze nu al de
messen en de speren om de an
dere stam op de knieën te dwin
gen en te degraderen tot hun
„boys".
HUGO CAMPS
Een vertwijfelde Rosanna Lentini wordt bijgestaan door haar bruidegom Giovanni de Nicola, nadat
haar vader, een smokkelaar door de politie, die hem kwam aanhouden, was doodgeschoten. Het
drama had plaats in Turijn.
(van onze correspondent H.
Wijnands)
Rome De familie van Gas
pare Lentini, de 44-jarige be
roepssmokkelaar die ln het
pinksterweekelnde in Turijn
door de politie werd dood
geschoten op het moment dat
hij zijn 18-Jarige dochter naar
de kerk bracht voor haar hu
welijk, heeft een offlceel on
derzoek geëist.
De familie er ervan overtuigt
dat de betrokken vier politie
mannen onverantwoord snel ge
schoten hebben. „Bovendien
was Gaspare ongewapend; hij
was alleen kwaad, omdat do
politie hem uitgerekend op d»
dag van het huwelijk van zijn
lievelingsdochter wilde arreste
ren. Hij had beloofd dat hij na
de trouwpartij al zijn boeten
zou betalen',, aldus de familie
In 1958 was het slachtoffer.
Gaspare Lentini, samen met
vrouw en twee kinderen uit an
moe de geboortegrond op Sar-
Minister Van A«t:
O
G.M. verhoogt autprijzen
ROTTERDAM (ANP) Als gevolg van externe kostenstijgingen
heeft General Motors bi Nederland besloten de prijzen van haar
Opel-, Vauxhall- en Ranger personenauto's met ingang van vandaag
te verhogen. De meest verkochte auto ln Nederland, de Ope, Kadett,
is gemiddeld 3 pet duurder geworden, de Ope, Rekort gemiddeld 4,4
pet., de Vauxhall Viva gemiddeld 5.3 pet en de Ranger gemiddeld 4,7
pet.
De gemidelde prijsverhogingen in percentages voor de overige typen
zi.^ïoor Opel Ascona, 5.8. Manta 3, Reko-d diesel. Viva en Magnum
ondergoan geringere prijsverhogingen. De 4-deurs Ka'dett bijvoorbeeld
wordt slechts 0,2 pet duurder.
als een sonrt massale groet. De SCHIPHOL (ANP) - Minister Van Minister Van Agt. die voor ziin
nrpsidenf 7Cf heel lanpzaam een Aft van Incfiiin vinH» nie i.
dinië ontvlucht, op zoek naar
werk en levenskansen ln Tu
rijn In die stad werden nog
drie kinderen geboren en Gas
pare probeerde aanvankelijk
puur-eerlijk aan de kost te ko
men voor het zeven man ster
ke gezin. Omdat dat maar half
lukte, begon hij met sigaret
tensmokkel, eerst in het klein,
maar op den duur in het groot.
Nooit gepakt wegens geweld of
wapenbezit, werd Gaspare wel
regelmatig veroordeeld en be
boet. Trouw betaalde hij zijn
boeten, omdat hij een levens
grote schrik voor de gevange
nis had
Pinksterzaterdag trouwde zijn
oudste dochter, de 13-jarige
Rosetta. Eeen feestelijk, keu-
rlg-burgerlijk huwelijk, met
fleurige toiletten en grote hoe
den voor de dames, met stem
mig zwart, veel bloemen, een
banket voor de hele familie,
met bruidstaart na en een
dure huur-Mercedes om de
jonge bruid naar de kerk te
brengen.
Op het moment dat de trotse
vader zijn dochter hielp instap
pen, verschenen de vier agen-
ten, in burger. Ze vroegen
Gaspare mee te gaan voor ccn
verhoor, maar de geprikkelde
smokkelaar weigerde: „Mor
gen, vandaag is het de dag
van mijn dochter." wag ziin
antwoord.
Het waren vrijwel zijn laatst»
woorden. Uit de diverse ver
klaringen is niet precies te re
construeren wat er gebeurd
moet zijn. Misschien hebben
de agenten zich bedreigd ge
voeld toen Gaspare zijn vulsl
toonde, en is er geschoten.
Vermoedelijk hebben daarna
ook bruiloftsgasten, onder wie
enkele bevriende smokkelaars
van de vader van de bruid, ge
schoten. „Maar de politie blee/
schieten, ook toen papa al go-
wond op de grond viel," vet*
telde de jonge bruid, die In do
loop van de dag haar stralend
witte bruidsjapon verruild»
voor zwarte rouwkleding.
Na het vuurgevecht werden d»
slachtoffers afgevoerd: Gaspa
re Lentini dodelijk gewond:
twee agenten met ernstig let
sel. Met de bloedspntten op do
japon werd Rosetta alsnog
naar de kerk gebracht, waar
haar aanstaande man, onwe
tend van het drama, ongedul
dig wachtte. In de veronder
stelling dat vader slechts ge
wond was, ging de huwelijks
plechtigheid toch door.
Pas in de loop van de middag
werd de jonge bruid Ingelicht
over de dood van haar voider.
Omdat het slachtoffer ongewa
pend zou zijn geweest, heeft d»
familie een officiële klacht In
gediend en een onderzoek
geëist.
Flinke daling
rij-examens
president zet heel langzaai
bril op en ontvouwt plechtig
grote beschreven vellen papier.
Een portugese collega van de
plaatselijke krant „La Tribuna"
verdenkt hem er nochtans van
dat hij niet kan lezen. Dat kan
wel zijn, de woorden rollen
evengoed in het ritme als van
een mitrailleur.
Als de namen Salazar en Gaetano
vallen wordt er even op de vin
gers gefloten. Overigens is het
gehoor niet erg aandachtig.
Agt van Justitie vindt de eis
van vijf jaar gevangenisstraf
van de Haarlemse officier van
justitie mr. J. J. Bredius vorige
week donderdag tegen de twee
Palestijnse vliegtuigkapers ver
standig. „Gezien de belangen en
de verantwoordelijkheden die
hier meespelen, vind ik een els
van vijf jaar een verstandige",
aldus de minister gisteoTiid-
dag na zijn aankomst op Schip
hol. Minister van Agt heeft in
Wenen deelgenomen aan de ver
gaderingen van ministers van
justitie van de Raad van Euro
pa.
vertrek de mogelijkheid van uil- wil overnemen reF'd. mFniVilr I DEN "**c <ANP> - 1,11 d'
levering van de twee kapers „Ik geloof niet dat Israël vol- I van overleg autorijscholen (COA) ln de maand maart is gebleken, dat
aan een land dat 'serieus de gens het verdrag voor ultleve-l er een duMeUJke „deuk" Is opgetreden in het aantal aangemelde leer
straf wil uitvoeren' niet onmo- ring in aanmerking komt Het ,ln8en- vergelijking met maart 1973 werd ccn vermindering gecon-
gelijk achtte, zei het onwaar- betreft geen Israëlisch vliegtuig, »t*te«rd van 30 tot 40 procent en ln sommige gevallen zelfs van 10
schijnlijk te vinden dat Enge- er zijn geen Israëlische slacht- procent van het aantal leerlingen,
offers en het misdrijf is niet in
dat land gepleegd'. I Volgen» het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen CBR) was de
De twee kapers, die. op 3 maart daling voor een belangrijk deel het gevolg van het psychologische ef-
op Schiphol een VC-10 van d^- i 'eet van de energiecrisis. Ruim 1200 van de circa 6000 aangeschreven
Engelse maatschappij British rijschoolhouders hebben aan de landelijke erquete deelgenomen.
Airways in brand staken na het In de eerste maanden van 1974 werd er een merkbaar kleiner aantal
toestel dat van Beiroet op weg examenaanvragen bij het CBR ingediend, hoewel in april en mo
was naar Londen te hebben ge- sprake was van een „iriiaal-effect". In welke mate deze opleving ziel
kaapt, hebben duidelijk te ken-1 dit jaar zal voortzetten cn in hoeverre het totaal aantal afpelegdi
nen gegeven niet naar Beiroet examens in 1973 belangrijk zal worden beïnvloed, valt volgens he
te willen worden teruggestuurd.CBR nog niet te voorspellen. «t
land alsnog om uitlevering zal
vragen. 'Als Engeland de ka
pers had willen hebben was er
al eerder om uitlevering ver
zocht. Er gezien de moeilijkhe
den in Noord-Ierland, die mis
schien wel tot een burgeroorlog
leiden, heeft de Engelse rege
ring zorgen genoeg', aldus de
minister. Op de vraag of Israël
tot de landen behoort die de
